Ορισμός

Κύφωση είναι η υπερβολική κυρτότητα του άνω μέρους (της θωρακικής μοίρας) της σπονδυλικής στήλης, γνωστή και ως “καμπούρα”.

Περιγραφή

Το άνω μέρος της σπονδυλικής στήλης (θωρακική μοίρα), εμφανίζει φυσιολογική πρόσθια κυρτότητα. Αν η κυρτότητα υπερβαίνει τις 40o έως 50ο μοίρες τότε θεωρείται μη φυσιολογική (κυφωτική).

Αίτια και συμπτώματα

Η κύφωση μπορεί να εμφανισθεί σε τρεις ηλικιακές περιόδους: κατά τη γέννηση, τη γεροντική ηλικία ,και στον ενδιάμεσο χρόνο.

Προβλήματα της σπονδυλικής στήλης κατά τη γέννηση μπορούν να επιφέρουν μια δύσκαμπτη , υπερβολική κυρτότητα. Οι σπόνδυλοι ενδέχεται να έχουν συνοστεωθεί, σχηματισθεί λάθος, να έχουν υποστεί παραμόρφωση, ή μερικώς να λείπουν. Συγγενή και κληρονομικά ελαττώματα κατά την ανάπτυξη των οστών, τους επιφέρουν αλλοιώσεις και απολήγουν στην εμφάνιση υπερβολικής κυρτότητας εκεί όπου ασκείται μεγαλύτερη πίεση/τάση από τη βαρύτητα ή τους μύες. Ο νανισμός είναι μια τέτοια περίπτωση(αναπτυξιακή ανωμαλία).

-Κατά τη διάρκεια της ζωής διάφορα γεγονότα μπορούν να παραμορφώσουν τη σπονδυλική στήλη. Δεδομένου ότι η φυσιολογική τάση της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης είναι να εμφανίζει πρόσθια κυρτότητα, κάθε αδυναμία των υποστηρικτικών δομών θα την ενισχύσει (θα τείνει προς αυτή την κατεύθυνση). Ένας προσβεβλημένος από νόσημα θωρακικός σπόνδυλος συνήθως θα αλλοιωθεί πρώτα στο πρόσθιο μέρος του, αυξάνοντας έτσι την κυφωτική κυρτότητα. Καταστάσεις που μπορούν να επιφέρουν τέτοιες αλλοιώσεις περιλαμβάνουν τον καρκίνο, τη νόσο του Scheuermann, και ορισμένους τύπους αρθρίτιδας. Οι υγιείς σπόνδυλοι θα υποστούν πρόσθιο κάταγμα ως αποτέλεσμα του τραυματισμού από απότομη επιβράδυνση του σώματος, όπως σε σύγκρουση αυτοκινήτων όπου το θύμα δεν φορά ζώνη ασφαλείας.

-Σε μεγαλύτερες ηλικίες, κύφωση προκαλείται από την οστεοπόρωση, τις οστικές αλλοιώσεις , και την τάση του σώματος να γέρνει προς τα εμπρός.

Η τάση που προκαλείται από την κύφωση παράγει συμπτώματα ,όπως αύξηση του μυοσκελετικού πόνου, κεφαλαλγία τάσεως, άλγος στη σπονδυλική στήλη και πόνο των αρθρώσεων.

Διάγνωση

Μια γρήγορη επισκόπηση της σπονδυλικής στήλης συνήθως αρκεί για την ταυτοποίηση της κύφωσης. Ο ακτινολογικός έλεγχος της σπονδυλικής στήλης θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση και θα ταυτοποιήσει το αίτιο της κύφωσης.

Θεραπεία/ αντιμετώπιση

Οι συγγενείς ανωμαλίες πρέπει να αποκατασταθούν χειρουργικά. Οι χειρουργικές μέθοδοι είναι ιδιαίτερα λεπτές , πολύπλοκες ,και χρονοβόρες. Συχνά πρέπει να τοποθετηθούν ορθοπεδικά εξαρτήματα για τη σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης. Σε άλλες περιπτώσεις, μια συσκευή ονόματι νάρθηκας Milwaukee εφαρμόζεται εξωτερικά και μπορεί να συγκρατεί τη σπονδυλική στήλη στην ορθή θέση. Ωστόσο , η άνετη εφαρμογή του νάρθηκα Milwaukee μπορεί να αποδειχτεί δύσκολη καθότι έχει την τάση να πιέζει το δέρμα και να προκαλεί έλκη/πληγές.

Η κύφωση που αποκτάται κατά τη νεανική ηλικία απαιτεί αντιμετώπιση/θεραπεία της υποκείμενης αιτίας, όπως π.χ. φαρμακευτική αγωγή κατά της φυματίωσης. Η χειρουργική ανακατασκευή/αποκατάσταση/διόρθωση ή η εφαρμογή νάρθηκα(ορθοπεδικού κηδεμόνα) ενδέχεται να είναι επίσης αναγκαίες.

Η αντιμετώπιση της κύφωσης που προκαλείται από την οστεοπόρωση γενικά αποσκοπεί στην αποτροπή περαιτέρω ελάττωσης της οστικής μάζας.

Πρόγνωση

Η συγγενής κύφωση μπορεί να διορθωθεί ως ένα βαθμό χειρουργικά ή με την εφαρμογή νάρθηκα ή ορθοπαιδικού κηδεμόνα. Η κύφωση που συμβαίνει αργότερα στη διάρκεια της ζωής ενδέχεται να επιδεινωθεί με την πάροδο του χρόνου.

Πρόληψη

Η πρόληψη της οστεοπόρωσης εμπίπτει στις δυνατότητες της σύγχρονης ιατρικής. Οι εμμηνοπαυσιακές γυναίκες πρέπει να ξεκινήσουν νωρίς θεραπεία υποκατάστασης με οιστρογόνα, λήψη συμπληρωμάτων ασβεστίου, και κατάλληλη άσκηση. Η θεραπεία πρέπει να συνεχίζεται εφ’όρου ζωής. Μελέτες προτείνουν ότι η υψηλή πρόσληψη ασβεστίου ακόμη και σε νεαρή ηλικία καθυστερεί την έναρξη συμπτωματικής οστεοπόρωσης. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούν τη μείζονα διατροφική/διαιτητική πηγή ασβεστίου.

Όροι κλειδιά

Συγγενής –υπάρχει από τη γέννηση

Υποφυσιογενής νανισμός – συγγενής νόσος της ανάπτυξης των οστών που έχει ως αποτέλεσμα χαμηλό ανάστημα και αδύναμα οστά.

Ορθοπαιδικός – αναφέρεται στη χειρουργική των στηρικτικών δομών του σώματος-
οστά, αρθρώσεις, σύνδεσμοι, μύες.

Οστεοπόρωση – ελάττωση της οστικής μάζας λόγω της απώλειας ασβεστίου.
Επηρεάζει μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Νόσος του Scheuermann – νεανική κύφωση λόγω αλλοίωσης των σπονδύλων

Ορισμός

Εξάρθρωση είναι όταν δύο οστά φεύγουν από τη θέση τους στο σημείο που συναντώνται, δηλαδή στην άρθρωση. Ένα εξαρθρωμένο οστό δεν είναι πλέον στη φυσιολογική του θέση. Επίσης, η εξάρθρωση μπορεί να προκαλέσει βλάβη και στους συνδέσμους και τα νεύρα.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Μετατόπιση άρθρωσης


Τι πρέπει να προσέξετε

Είναι μάλλον δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς το εξαρθρωμένο από το σπασμένο οστό. Και τα δύο αποτελούν επείγοντα ιατρικά περιστατικά και απαιτούν τις ίδιες πρώτες βοήθειες. Οι βλάβες στους πέριξ συνδέσμους γενικά χρειάζονται 3 με 6 εβδομάδες για να αποκατασταθούν.

Αίτια

Οι εξαρθρώσεις συνήθως προκαλούνται από απότομη πρόσκρουση . Αυτό συμβαίνει μετά από χτύπημα, πτώση ή άλλο τραυματισμό της άρθρωσης.


Συμπτώματα

Μια μετατοπισμένη άρθρωση μπορεί να είναι:

• Εμφανώς εκτός κανονικής θέσης, αλλοιωμένη σε χρώμα ή παραμορφωμένη
• Περιορισμένης κινητικότητας
• Πρησμένη ή μελανιασμένη
• Πολύ επώδυνη, ιδιαίτερα αν προσπαθήσετε να την χρησιμοποιήσετε ή ρίξετε βάρος σε αυτήν

Το υπεξάρθρημα της κεφαλής της κερκίδας (nursemaid’s elbow) είναι μια μερική εξάρθρωση συνήθης στα νήπια. Η κύρια ένδειξη είναι η άρνηση να χρησιμοποιήσει το νήπιο τον βραχίονά του. Το περιστατικό αυτό μπορεί εύκολα να αντιμετωπιστεί στο ιατρείο χωρίς να είναι απαραίτητα το ακόλουθα βήματα πρώτων βοηθειών.



Πρώτες βοήθειες

1. Καλέστε ασθενοφόρο πριν αποφασίσετε να προσφέρετε τις πρώτες βοήθειες σε κάποιον με πιθανή εξάρθρωση, ιδιαίτερα αν το ατύχημα που προκάλεσε τη βλάβη αποτελεί απειλή για τη ζωή.
2. Αν υπήρξε σοβαρός τραυματισμός, ελέγξτε την αναπνοή και την κυκλοφορία του αίματος του τραυματία. Αν είναι απαραίτητο, αρχίστε ασκήσεις αναπνοής, ανάνηψης ή περιορισμού της αιμορραγίας.
3. Μην μετακινήσετε τον τραυματία αν πιστεύετε ότι έχει τραυματιστεί στο κεφάλι, την πλάτη ή τα πόδια. Κρατήστε τον ακίνητο και καθησυχάστε τον.
4. Αν το δέρμα έχει σχιστεί, λάβετε μέτρα ώστε να αποφευχθεί τυχόν μόλυνση. Μην αναπνέετε πάνω από την πληγή και μην την ψηλαφείτε. Αν είναι δυνατόν, ξεπλύνετε ελαφρά το τραύμα για να αφαιρέσετε τυχόν βρώμα (χώμα κλπ.), αλλά μην τρίβετε ή αγγίζετε. Καλύψτε την με αποστειρωμένους επιδέσμους.
5. Χρησιμοποιήστε νάρθηκα ή αναρτήρα στο τραύμα στη θέση που το βρήκατε. Μην μετατοπίζετε την άρθρωση. Ακινητοποιήστε τις περιοχές ψηλότερα και χαμηλότερα από την τραυματισμένη άρθρωση.
6. Ελέγξτε την κυκλοφορία του αίματος γύρω από το τραύμα, πιέζοντας σταθερά το δέρμα στο σημείο του τραύματος. Στην αρχή πρέπει να είναι άσπρο και σε δύο δευτερόλεπτα περίπου να ανακτήσει το χρώμα του.
7. Εφαρμόστε παγοκύστες για την ανακούφιση του πόνου και του πρηξίματος.
8. Λάβετε μέτρα για να προλάβετε τυχόν σοκ. Εκτός αν υπάρχει τραύμα στο κεφάλι, τον αυχένα ή την πλάτη, ξαπλώστε κάτω τον τραυματία, ανασηκώστε του τα πόδια ώστε να είναι περίπου 30 εκ. ψηλότερα από το κεφάλι και καλύψτε τον με ένα παλτό ή μια κουβέρτα.

Τι να ΜΗΝ κάνετε

• ΜΗΝ μετακινείτε τον τραυματία πριν σταθεροποιήσετε το τραύμα.
• ΜΗΝ μετακινείτε άτομο με τραυματισμένο ισχίο, λεκάνη ή μηρό εκτός κι αν απολύτως απαραίτητο. Αν είστε ο μοναδικός διασώστης και πρέπει να μετακινήσετε τον τραυματία σε ασφαλές σημείο, τραβήξτε τον από τα ρούχα.
• ΜΗΝ αποπειραθείτε να ισιώσετε ένα παραμορφωμένο οστό ή άρθρωση ή να του αλλάξετε θέση.
• ΜΗΝ δοκιμάσετε τη λειτουργικότητα ενός παραμορφωμένου οστού ή άρθρωσης.
• ΜΗΝ δώσετε στον τραυματία τίποτα από το στόμα.

Καλέστε αμέσως ιατρική βοήθεια

Καλέστε ασθενοφόρο αν το άτομο παρουσιάζει τα εξής:

• Εξακριβωμένη ή πιθανή εξάρθρωση ή σπασμένο οστό
• Εκτεταμένη αιμορραγία
• Μια περιοχή κάτω από το σημείο του τραύματος είναι ωχρή, κρύα, ιδρωμένη ή κυανή
• Σημάδια μόλυνσης όπως θερμότητα και ερυθρότητα στην περιοχή του τραύματος, πύον ή πυρετός
• Οστό που προεξέχει από το δέρμα

Πρόληψη

Πρόληψη ατυχημάτων στα παιδιά:

• Διδάξτε τα παιδιά πώς να φροντίζουν μόνα για την ατομική τους ασφάλεια.
• Δημιουργήστε ασφαλές περιβάλλον σε όλο το σπίτι.
• Προλάβετε τα πεσίματα, τοποθετώντας πορτάκια στις σκάλες και κρατώντας τα παράθυρα κλειστά και ασφαλισμένα.
• Επιβλέπετε προσεκτικά τα παιδιά. Δεν υπάρχει υποκατάστατο της επίβλεψης, όσο ασφαλές κι αν είναι το περιβάλλον ή η περίσταση.

Για την πρόληψη εξαρθρώσεων στους ενήλικες:

• Φοράτε προστατευτικά ενδύματα όταν συμμετέχετε σε σπορ που συνεπάγονται επαφή με άλλους.
• Μην στέκεστε όρθιοι πάνω σε καρέκλες, πάγκους ή άλλα ασταθή αντικείμενα.
• Απομακρύνετε τα χαλάκια από τα πάτωμα, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους.

Για όλες τις ηλικιακές ομάδες:

• Έχετε πάντα πρόχειρο ένα κουτί πρώτων βοηθειών.
• Χρησιμοποιείτε αντιολισθητικά χαλάκια στο μπάνιο και αποφύγετε τα διάφορα έλαια για το μπάνιο.
• Βάλτε χειρολαβές στις σκάλες.
• Απομακρύνετε τα ηλεκτρικά καλώδια από τα πατώματα.

Ορισμός

Ρήξη μηνίσκου είναι η κάκωση του χόνδρου του γόνατου που λειτουργεί για την απορρόφηση των κραδασμών.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ρήξη – μηνίσκος, Τραυματισμός του γόνατου – μηνίσκος, Ρήξη χόνδρου γόνατου


Τι πρέπει να ξέρει κανείς

Ο μηνίσκος είναι ένας χόνδρος σε σχήμα C. Χόνδρος υπάρχει σε ορισμένες αρθρώσεις και παρεμβάλλεται ανάμεσα στα οστά για να προστατεύει την άρθρωση. Ο μηνίσκος είναι ένας μηχανισμός απορρόφησης των κραδασμών, βοηθά στη λίπανση της άρθρωσης και δίνει τη δυνατότητα στο γόνατο να κάμπτεται και να εκτείνεται.


Αίτια

Οι ρήξεις μηνίσκου συχνότατα προκαλούνται από βίαιη στροφική κίνηση ή υπερβολική κάμψη της άρθρωσης.


Συμπτώματα

• Χαρακτηριστικός ήχος τη στιγμή του τραυματισμού
• Πόνος στην άρθρωση
• Πόνος στο γόνατο ανάμεσα στα οστά που επιδεινώνεται με την παραμικρή πίεση στην άρθρωση
• Εμπλοκή (κλείδωμα) της άρθρωσης
• Συχνό ‘μάγκωμα’ του γόνατου

Πρώτες βοήθειες

Ο γιατρός θα σας κάνει το τεστ McMurray. Για το τεστ αυτό, ξαπλώνετε ανάσκελα πατώντας στη φτέρνα του τραυματισμένου ποδιού, με το πόδι λυγισμένο. Ο γιατρός πιέζει με το χέρι του την εξωτερική επιφάνεια του γόνατου ώστε να στρέψει το πόδι προς τα μέσα. Πόνος ή θόρυβος στην εσωτερική πλευρά της άρθρωσης σημαίνει ρήξη έσω μηνίσκου.

Αντίστοιχα, για τη δοκιμασία Αpley, ο γιατρός θα σας βάλει να ξαπλώσετε μπρούμυτα με το γόνατο λυγισμένο σε γωνία 90 μοιρών. Στη συνέχεια θα πιάσει το πόδι σας με τα δυο του χέρια και θα το στρίψει προς την εξωτερική πλευρά, πιέζοντάς το προς τα κάτω. Προκειμένου να κρατήσει σταθερό τον μηρό σας, μπορεί να τον πατάει με το γόνατό του. Πόνος στην εσωτερική πλευρά της άρθρωσης μπορεί να σημαίνει ρήξη του έσω μηνίσκου.

Η εξέταση για ύπαρξη υπερβολικού αρθρικού υγρού θα είναι θετική, σε περίπτωση ρήξης μηνίσκου, και δείχνει ότι υπάρχει συσσώρευση υγρού και πρήξιμο γύρω από την άρθρωση.

Άλλες εξετάσεις που αποδεικνύουν τη ρήξη μηνίσκου είναι:

• Μαγνητική τομογραφία του γόνατου
• Ακτινογραφία στην άρθρωση του γόνατου

Στόχος της θεραπείας είναι να αμβλυνθούν τα συμπτώματα και να προστατευθεί η άρθρωση από περαιτέρω βλάβη, κατά τη διάρκεια της επούλωσης.

Δεν πρέπει να ρίχνετε όλο το βάρος σας σε αυτό το γόνατο. Μπορεί να χρειαστείτε πατερίτσες ενώ και η ελαστική περίδεση χρησιμοποιείται συχνά προκειμένου να μην επιδεινωθεί κι άλλο η κατάσταση της άρθρωσης.

Άλλες θεραπείες είναι:

• Πάγος για τον περιορισμό του πρηξίματος
• Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα για τη μείωση του πρηξίματος και του πόνου
• Η φυσική άσκηση επιτρέπεται στον βαθμό που είναι ανεκτή. Η φυσικοθεραπεία συνιστάται για την ενδυνάμωση του γόνατου και του ποδιού.

Εάν ο τραυματισμός είναι σοβαρός ή αν το πρόγραμμά σας περιλαμβάνει έντονη δραστηριότητα, μπορεί να χρειάζεστε αρθροσκόπηση (χειρουργική επέμβαση). Η ηλικία επηρεάζει τη θεραπεία. Οι νεότεροι σε ηλικία ασθενείς είναι πιθανόν να αντιμετωπίσουν προβλήματα αν δεν υποβληθούν σε επέμβαση.

Τι να ΜHN κάνετε

ΜΗΝ ρίχνετε όλο το βάρος σας στο πόδι που πάσχει αν πονάει.

Πότε να καλέστε αμέσως ιατρική βοήθεια

Καλέστε τον γιατρό σας αν μετά από τραυματισμό του γόνατου έχετε συμπτώματα ρήξης μηνίσκου.

Καλέστε τον γιατρό σας αν υποβάλλεστε σε θεραπεία για ρήξη μηνίσκου και παρατηρείτε αυξημένη αστάθεια στο γόνατο, ή αν ο πόνος και το πρήξιμο επανέλθουν ενώ είχαν υποχωρήσει, ή αν η βλάβη δεν διορθώνεται με τον καιρό.

Επίσης καλέστε τον γιατρό σας αν ξανατραυματίσετε το γόνατο.


Πρόληψη

Χρησιμοποιείτε σωστή τεχνική όταν ασκείστε ή κάνετε κάποιο σπορ. Πολλές περιπτώσεις ρήξης μηνίσκου όμως δεν είναι δυνατόν να αποφευχθούν.

Ορισμός

Ο ρευματικός πυρετός είναι μια φλεγμονώδης νόσος που μπορεί να αναπτυχθεί μετά από στρεπτοκοκκική λοίμωξη (όπως στρεπτοκοκκική φαρυγγική λοίμωξη ή οστρακιά). Η νόσος μπορεί να προσβάλλει την καρδιά, τις αρθρώσεις, το δέρμα, και τον εγκέφαλο.


Εναλλακτικές ονομασίες

Οξύς ρευματικός πυρετός


Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Ο ρευματικός πυρετός είναι συχνός παγκοσμίως και ευθύνεται για πολλές περιπτώσεις βλάβης στις βαλβίδες της καρδιάς. (Στις ΗΠΑ η νόσος δεν εμφανίζει μεγάλη συχνότητα και συνήθως συμβαίνει σε σποραδικές επιδημικές εκρήξεις. Η τελευταία συνέβη τη δεκαετία του 1980).

Η νόσος προσβάλλει κυρίως παιδιά ηλικίας 6 ως 15 ετών, και εκδηλώνεται περίπου 20 ημέρες μετά από φαρυγγική λοίμωξη από στρεπτόκοκκο ή οστρακιά.



Συμπτώματα

• κοιλιακός πόνος
• πυρετός
• καρδιολογικά προβλήματα, που μπορεί να είναι ασυμπτωματικά, ή να επιφέρουν δύσπνοια και θωρακικό πόνο
• αρθραλγία, αρθρίτιδα (κυρίως στα γόνατα, τους αγκώνες, τις ποδοκνημικές, και τους καρπούς)
• οίδημα των αρθρώσεων, ερυθρότητα ή θερμότητα
• ρινορραγίες (επίσταξη)
• δερματικά οζίδια
• δερματικό εξάνθημα (οχθώδες ερύθημα): α) δερματικό βλατιδώδες εξάνθημα στον κορμό, τους βραχίονες και τους μηρούς. β) οι βλατίδες έχουν δακτυλιοειδές ή οφιοειδές σχήμα.
• Χορεία του Sydenham (συναισθηματική αστάθεια, μυϊκή αδυναμία, και απότομες, ασυντόνιστες, σπασμωδικές κινήσεις που αφορούν κυρίως στο πρόσωπο, τα κάτω και τα άνω άκρα).

Σημεία και διαγνωστικός έλεγχος

Δεδομένης της πολυμορφίας της νόσου, δεν υπάρχει ειδική δοκιμασία που να θέτει τη διάγνωση με απόλυτη βεβαιότητα. Ο ιατρός θα πραγματοποιήσει προσεκτική κλινική εξέταση. Αυτή περιλαμβάνει έλεγχο των καρδιακών ήχων, του δέρματος, και των αρθρώσεων.

Ο εργαστηριακός έλεγχος μπορεί να περιλαμβάνει:

• αιματολογικές εξετάσεις για την υποτροπή της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης (όπως έλεγχος του τίτλου ASO ή άλλων στρεπτοκοκκικών αντισωμάτων)
• γενική εξέταση αίματος
• ηλεκτροκαρδιογράφημα
• ταχύτητα καθίζησης ερυθρών ΤΚΕ

Διάφορα μείζονα και ελάσσονα κριτήρια έχουν αναπτυχθεί για να συνδράμουν στην προτυποποίηση της διάγνωσης του ρευματικού πυρετού. Η ικανοποίηση αυτών των κριτηρίων, σε συνδυασμό με ενδείξεις πρόσφατης στρεπτοκοκκικής λοίμωξης, μπορούν να βοηθήσουν στο να τεθεί η διάγνωση του ρευματικού πυρετού.

Στα μείζονα κριτήρια για τη διάγνωση περιλαμβάνονται:

• πολυαρθρίτιδα (αρθρίτιδα σε διάφορες αρθρώσεις)
• φλεγμονή της καρδιάς (καρδίτιδα)
• υποδόρια οζίδια
• απότομες, σπασμωδικές κινήσεις ( χορεία, χορεία Sydenham)
• δερματικό εξάνθημα (οχθώδες ερύθημα)

Τα ελάσσονα κριτήρια περιλαμβάνουν:

• πυρετό
• αυξημένη ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ)
• αρθραλγίες
• άλλα εργαστηριακά ευρήματα

Για να τεθεί η διάγνωση του ρευματικού πυρετού απαιτούνται δύο μείζονα, ή ένα μείζον και δύο ελάσσονα κριτήρια, εφ' όσον υπάρχουν ενδείξεις προηγηθείσας στρεπτοκοκκικής λοίμωξης.

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Αν διαγνωσθείτε με οξύ ρευματικό πυρετό θα σας χορηγηθεί αγωγή με αντιβιοτικά.

Αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως η ασπιρίνη ή τα κορτικοστεροειδή μειώνουν τη φλεγμονή και βοηθούν στη διαχείριση του οξέος ρευματικού πυρετού.

Ενδέχεται να χρειαστεί να λάβετε χαμηλές δόσεις αντιβιοτικών (όπως πενικιλλίνη, σουλφαδιαζίνη, ή ερυθρομυκίνη) για μακρύ χρονικό διάστημα, προκειμένου να αποτρέψετε ενδεχόμενη υποτροπή της στρεπτοκοκκικής φαρυγγικής λοίμωξης.


Πρόγνωση

Ο ρευματικός πυρετός είναι πιθανό να επανεμφανιστεί σε άτομα που δεν λαμβάνουν συνεχώς χαμηλές δόσεις αντιβιοτικής αγωγής, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των πρώτων 3 ως 5 ετών μετά το αρχικό επεισόδιο της νόσου. Οι καρδιολογικές επιπλοκές μπορεί να είναι σοβαρές, ιδιαίτερα αν εμπλέκονται οι καρδιακές βαλβίδες.


Επιπλοκές

• αρρυθμίες
• βλάβη των καρδιακών βαλβίδων (συγκεκριμένα, στένωση μιτροειδούς και αορτικής)
• ενδοκαρδίτιδα
• καρδιακή ανεπάρκεια
• περικαρδίτιδα
• χορεία Syndeham

Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν αναπτύξετε συμπτώματα ρευματικού πυρετού. Δεδομένου ότι διάφορες άλλες καταστάσεις εκδηλώνουν παρόμοια συμπτώματα, θα χρειαστείτε μια ιδιαίτερα προσεκτική ιατρική εκτίμηση.

Αν εμφανίσετε συμπτώματα στρεπτοκοκκικής φαρυγγικής λοίμωξης ενημερώστε τον ιατρό σας. Θα πρέπει να εκτιμηθείτε και να σας χορηγηθεί αγωγή αν διαπιστωθεί ότι όντως νοσείτε. Με αυτόν τον τρόπο θα μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξης ρευματικού πυρετού.


Πρόληψη

Ο πλέον σημαντικός τρόπος πρόληψης του ρευματικού πυρετού αποτελεί η έγκαιρη λήψη θεραπευτικής αγωγής για στρεπτοκοκκική φαρυγγική λοίμωξη και οστρακιά.

Ορισμός

Η κάκωση του οπίσθιου χιαστού συνδέσμου (ΟΧΣ) είναι η μερική ή πλήρη ρήξη ή διάταση οποιουδήποτε τμήματος του ΟΧΣ.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Τραυματισμός του χιαστού συνδέσμου – οπίσθιος, κάκωση ΟΧΣ, κάκωση γονάτου – οπίσθιου χιαστού συνδέσμου, υπερέκταση γόνατος.


Τι πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν

Ο ιατρός θα προβεί σε φυσική εξέταση για τη διαπίστωση σημείων τραυματισμού του ΟΧΣ. Αυτό περιλαμβάνει την εκτέλεση ποικίλων κινήσεων του γονάτου.

Ο ιατρός θα ελέγξει επίσης και για πιθανή παρουσία υγρού στην άρθρωση του γονάτου. Η εξέταση αυτή μπορεί να αποκαλύψει και την παρουσία αιμάρθρου (αίμα στις αρθρώσεις του γονάτου).

Οι παρακάτω εξετάσεις είναι διαγνωστικές της κάκωσης του ΟΧΣ:

• Μαγνητική τομογραφία γονάτου
• Ακτινογραφία της άρθρωσης του γονάτου

Αίτια

Ο ΟΧΣ είναι ο ισχυρότερος σύνδεσμος του γονάτου. Εκτείνεται από την άνω επιφάνεια της κνήμης (του οστού μεταξύ του γονάτου και της ποδοκνημικής) μέχρι την κατώτερη πρόσθια επιφάνεια του μηρού (του οστού μεταξύ της λεκάνης και του γονάτου).

Ο σύνδεσμος αποτρέπει την άρθρωση του γονάτου από οπίσθια αστάθεια. Πιο συγκεκριμένα, περιορίζει το εύρος των κινήσεων της κνήμης και την οπίσθια μετακίνησή της.

Ο ΟΧΣ συνήθως τραυματίζεται με την υπερέκταση του γονάτου. Το τελευταίο προκαλείται με την ανώμαλη προσγείωση των αλμάτων. Κάκωση του ΟΧΣ μπορεί επίσης να συμβεί και με άμεση πλήξη του γονάτου που βρίσκεται σε κάμψη, όπως για παράδειγμα η σύνθλιψη γονάτου σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα (πρόσκρουση του γονάτου στο ταμπλό του αυτοκινήτου) ή ισχυρή πτώση με λυγισμένο γόνατο. Οι περισσότερες κακώσεις του ΟΧΣ συμβαίνουν παράλληλα με άλλους τραυματισμούς των αρθρώσεων και σοβαρό τραύμα γονάτου. Αν υποπτευθεί ότι υπάρχει κάκωση του ΟΧΣ, είναι πολύ σημαντικό να εξεταστείτε από κάποιον ειδικό.


Συμπτώματα

• Οίδημα γονάτου κι ευαισθησία στο διάστημα όπισθεν του γονάτου (ιγνυακός βόθρος)
• Αστάθεια άρθρωσης γονάτου
• Άλγος στην άρθρωση του γονάτου

Πρώτες Βοήθειες

• Τοποθέτηση νάρθηκα
• Παγοθεραπεία
• Ανόρθωση της άρθρωσης (η άρθρωση του γονάτου να υπερβαίνει το οριζόντιο επίπεδο της καρδιάς)
• Λήψη ΜΣΑΦ (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα) για την ανακούφιση από τον πόνο.

Περιορίστε οποιαδήποτε φυσική δραστηριότητα, έως την υποχώρηση του οιδήματος, την αποκατάσταση της κίνησης και την εξάλειψη του πόνου. Με τη φυσικοθεραπεία, μπορεί να ανακτήσετε τις δυνάμεις της άρθρωσης και του σκέλους. Αν η κάκωση προκληθεί απότομα ή αν έχετε υψηλής ενέργειας δραστηριότητες, ίσως χρειαστείτε χειρουργική επέμβαση. Αυτό γίνεται είτε αρθροσκοπικά είτε με ανοικτή χειρουργική αποκατάσταση της άρθρωσης. Η βιολογική ηλικία του ασθενούς, παίζει ρόλο όσον αφορά τη θεραπεία. Οι νεαρότεροι ασθενείς είναι πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση προβλημάτων, χωρίς να έχει προηγηθεί χειρουργείο, κι αυτό γιατί η χρόνια αρθρίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα αστάθειας μετά από πολλά έτη.

Για την επιλογή των ασθενών που χρήζουν χειρουργική αποκατάσταση, υπάρχουν διάφορες αντιτιθέμενες απόψεις, μιας και πολλοί ασθενείς παρουσιάζουν βελτίωση και χωρίς χειρουργική επέμβαση. Κακώσεις στις οποίες αποκολλάται ο σύνδεσμος ή ο τραυματισμός πολλαπλών συνδέσμων, απαιτούν χειρουργική αποκατάσταση.

Είναι σύνηθες, η κάκωση του ΟΧΣ να σχετίζεται με άλλους τραυματισμούς των συνδέσμων ή εξάρθρωση του γονάτου. Είναι σημαντικό να εξεταστεί το γόνατό σας για την πιθανή ύπαρξη κι άλλων κακώσεων. Κάποιες από αυτές, ίσως να χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης.


Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν:

• Έχετε συμπτώματα κάκωσης του ΟΧΣ
• Αν ακολουθείτε θεραπευτική αγωγή για κάκωση του ΟΧΣ και παρουσιάζεται μεγαλύτερη αστάθεια στο γόνατο
• Αν ξαναεμφανιστεί οίδημα ή πόνος
• Αν η κάκωση με τη πάροδο του χρόνου, δε βελτιωθεί
• Αν τραυματίσετε εκ νέου το γόνατό σας

Σε πολλές περιπτώσεις, η κάκωση του ΟΧΣ, σχετίζεται με άλλους τραυματισμούς συνδέσμων ή σοβαρό τραύμα γονάτου. Καλό θα ήταν να εξεταστείτε έγκαιρα, για τη διαπίστωση άλλων τραυματισμών.


Πρόληψη

Χρησιμοποιήστε σωστές τεχνικές, όταν αθλείστε ή ασκείστε σωματικά. Για πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει πρόληψη.

Ορισμός

Η τεντοελυτρίτιδα είναι φλεγμονή του εσωτερικού τοιχώματος (ελύτρου) της θήκης που περιβάλλει τον τένοντα (ο τένοντας συνδέει τους μυς με το οστό).


Εναλλακτικοί ορισμοί

Φλεγμονή του ελύτρου του τένοντα


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το έλυτρον είναι το εσωτερικό περίβλημα της προστατευτικής θήκης που καλύπτει τους τένοντες. Η τεντοελυτρίτιδα είναι φλεγμονή αυτής της θήκης. Το αίτιο της φλεγμονής μπορεί να είναι άγνωστο ή μπορεί να οφείλεται σε:

• Μόλυνση
• Τραυματισμό
• Υπερκόπωση
• Υπερβολικό τέντωμα

Οι καρποί, τα χέρια και τα πόδια προσβάλλονται συνηθέστερα. Ωστόσο, η ασθένεια μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε τένοντα.

Σημείωση: Ένα κόψιμο που μολύνθηκε στα χέρια ή τους καρπούς και προξενεί τεντοελυτρίτιδα μπορεί να είναι επείγον περιστατικό που χρειάζεται χειρουργική επέμβαση.


Συμπτώματα

• Δυσκολία να κινήσετε μια άρθρωση
• Πρήξιμο στην άρθρωση της πάσχουσας περιοχής
• Πόνο και ευαισθησία στην αφή γύρω από την άρθρωση, ειδικά στο χέρι, τον καρπό, το πόδι ή τον αστράγαλο
• Πόνος όταν κινείτε την άρθρωση

Πυρετός, πρήξιμο και ερυθρότητα μπορεί να σημαίνουν μόλυνση, ειδικά αν τα συμπτώματα προκλήθηκαν από τρύπημα ή κόψιμο.

Ενδείξεις και εξετάσεις

Η φυσική εξέταση διαπιστώνει πρήξιμο πάνω από τον τένοντα που πάσχει. Ο γιατρός θα τον ψηλαφίσει και θα σας ζητήσει να τον τεντώσετε, ή θα σας βάλει να κινήσετε τον μυ με τον οποίο συνδέεται για να δει αν νιώθετε πόνο.


Θεραπεία

Ο στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση από τον πόνο και η μείωση της φλεγμονής. Ανάπαυση και ακινησία των τενόντων που πάσχουν είναι κρίσιμα για την αποθεραπεία.

Μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε νάρθηκα ή αναρτήρα για να κρατάτε τους τένοντες ακίνητους. Ζεστά ή κρύα επιθέματα βοηθούν επίσης στην ελάττωση του πόνου και της φλεγμονής.

Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο και να μειώσουν τη φλεγμονή. Τοπικές ενέσεις με κορτικοστεροειδή μπορεί επίσης να είναι ωφέλιμες. Ορισμένοι ασθενείς χρειάζονται χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της φλεγμονής γύρω από τον τένοντα, αλλά δεν είναι κάτι που γίνεται συχνά.

Για την τεντοελυτρίτιδα που προξενείται από μόλυνση, ο γιατρός θα σας χορηγήσει αντιβιοτικά. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειάζεται χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθεί το πύον που έχει συσσωρευτεί γύρω από τον τένοντα.

Μετά την αποθεραπεία, κάντε ασκήσεις ενδυνάμωσης χρησιμοποιώντας τους μυς γύρω από τον τένοντα που είχε προσβληθεί, ώστε να προλάβετε επανάληψη του φαινομένου.


Πρόγνωση

Οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν πλήρως με τη θεραπεία. Ωστόσο, αν η ασθένεια προκαλείται από υπερβολική χρήση του τένοντα από δραστηριότητα που συνεχίζεται, η τεντοελυτρίτιδα είναι πιθανόν να επανέλθει. Στα χρόνια περιστατικά, ο τένοντας μπορεί να υποστεί βλάβη και η θεραπεία και αποθεραπεία μπορεί να καθυστερήσουν ή να είναι ατελείς.


Επιπλοκές

Αν η τεντοελυτρίτιδα δεν αντιμετωπιστεί, ο τένοντας μπορεί να υποστεί μόνιμη βλάβη ή και ρήξη.

Η μόλυνση του τένοντα μπορεί να εξαπλωθεί και σε άλλα σημεία του σώματος, κάτι που χαρακτηρίζεται σοβαρό.


Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν πονάτε ή έχετε δυσκολία να τεντώσετε μια άρθρωση ή ένα μέλος. Αν υποψιάζεστε μόλυνση, δείτε τον γιατρό σας αμέσως.


Πρόληψη

Αποφύγετε τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή την υπερβολική χρήση τενόντων για να προλάβετε την τεντοελυτρίτιδα.

Ορισμός

Αρθρίτιδα είναι η φλεγμονή μιας ή περισσοτέρων αρθρώσεων, που έχει ως αποτέλεσμα πόνο, πρήξιμο, δυσκαμψία και περιορισμό στις κινήσεις. Υπάρχουν πάνω από 100 διαφορετικά είδη αρθρίτιδας.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Φλεγμονή των αρθρώσεων


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η αρθρίτιδα προϋποθέτει ρήξη του χόνδρου. Ο χόνδρος είναι εκείνος που προστατεύει την άρθρωση, εξομαλύνοντας την κίνηση. Ο χόνδρος επίσης απορροφά το σοκ από την πίεση που ασκείται στην άρθρωση, όπως για παράδειγμα, κατά το βάδισμα. Χωρίς τους χόνδρους, τα οστά θα τρίβονταν μεταξύ τους, γεγονός που θα προκαλούσε πόνο, πρήξιμο (φλεγμονή) και δυσκαμψία.

Μπορεί να υποστείτε φλεγμονή στις αρθρώσεις από διάφορες αιτίες, όπως:

• Αυτοάνοσο νόσημα (το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται σε ένα μέρος του σώματος εκλαμβάνοντάς το ως ‘ξένο’)
• Κάταγμα
• Γενική φθορά των αρθρώσεων
• Λοίμωξη (συνήθως προκαλούμενη από βακτηρίδια ή ιούς)

Συχνά, η φλεγμονή υποχωρεί μετά την ίαση του τραύματος, ή τη θεραπεία της ασθένειας ή της λοίμωξης.

Σε κάποιους τραυματισμούς ή ασθένειες, η φλεγμονή δεν υποχωρεί ή η καταστροφή που έχει επέλθει καταλήγει σε μακροχρόνιο πόνο και παραμόρφωση. Οταν συμβεί αυτό, πάσχετε από χρόνια αρθρίτιδα. Η οστεοαρθρίτιδα είναι ο πιο κοινός τύπος και εμφανίζεται περισσότερο σε ηλικιωμένα άτομα. Μπορεί να προσβληθεί οποιαδήποτε άρθρωσή σας αλλά συνηθέστερα τα ισχία, τα γόνατα ή τα δάχτυλα. Στους παράγοντες κινδύνου για οστεοαρθρίτιδα περιλαμβάνονται:

• Βάρος μεγαλύτερο του κανονικού
• Προϋπάρχων τραυματισμός της άρθρωσης που πάσχει
• Επαναλαμβανόμενη και συχνή χρήση της πάσχουσας άρθρωσης που την καταπονεί (παίκτες μπέιζμπολ κλπ., χορευτές μπαλέτου και οικοδόμοι κινδυνεύουν περισσότερο)

Η αρθρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας. Περίπου 37 εκατομμύρια άνθρωποι στην Αμερική υποφέρουν από κάποιας μορφής αρθρίτιδα, που σημαίνει σχεδόν 1 στα 7 άτομα.

Αλλοι τύποι ή αίτια αρθρίτιδας είναι:

• Νόσος του Still ενηλίκων
• Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα
• Mυκητιάσεις όπως η blastomycosis
• Γονοκοκκική αρθρίτιδα
• Ουρική αρθρίτιδα
• Νεανική ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Άλλες βακτηριδιακές λοιμώξεις (βακτηριδιακή αρθρίτιδα)
• Ψωριασική αρθρίτιδα
• Αντιδραστική αρθρίτιδα (σύνδρομο Reiter)
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα (σε ενήλικες)
• Σκληρόδερμα
• Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος (SLE)
• Τριτογενής ασθένεια του Lyme
• Φυματιώδης αρθρίτιδα
• Ιογενής αρθρίτιδα

Συμπτώματα

Αν πάσχετε από αρθρίτιδα, μπορεί να εμφανίσετε:

• Πόνο σε άρθρωση
• Πρήξιμο σε άρθρωση
• Μειωμένη δυνατότητα κίνησης της άρθρωσης
• Κοκκίνισμα του δέρματος γύρω από την άρθρωση
• Δυσκαμψία, ιδιαίτερα το πρωί
• Αυξημένη θερμότητα γύρω από την άρθρωση

Σημάδια και εξετάσεις

Κατ’ αρχάς, ο γιατρός σας θα πάρει ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό για να διαπιστώσει αν πιθανή αιτία των συμπτωμάτων σας είναι η αρθρίτιδα ή άλλο μυοσκελετικό πρόβλημα.

Στη συνέχεια, μια σχολαστική φυσική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει συγκέντρωση υγρού στην άρθρωση. (Αυτό ονομάζεται ‘έκχυση’.) Οταν πιεστεί απαλά, η άρθρωση μπορεί να είναι μαλακή, ζεστή και κόκκινη (ιδιαίτερα στις περιπτώσεις της λοιμώδους και της αυτοάνοσης αρθρίτιδας). Η άρθρωση μπορεί να πονάει ή να δυσκολεύεται να στρέψει προς κάποια κατεύθυνση. Αυτό είναι γνωστό ως ‘περιορισμένο εύρος της κίνησης’.

Σε κάποιες αυτοάνοσες μορφές αρθρίτιδας, οι αρθρώσεις μπορεί να παραμορφωθούν αν δεν αντιμετωπισθεί η ασθένεια. Τέτοιες παραμορφώσεις αρθρώσεων είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα της μη θεραπευθείσας οξείας ρευματοειδούς αρθρίτιδας.

Οι εξετάσεις ποικίλλουν ανάλογα με την εικαζόμενη αιτία. Συχνά περιλαμβάνουν εξετάσεις αίματος και ακτινογραφίες των αρθρώσεων. Για τον έλεγχο λοιμώξεων και άλλων αιτίων (όπως η ουρική αρθρίτιδα που προκαλείται από κρυστάλλους), με μια βελόνα λαμβάνεται υγρό από την άρθρωση και εξετάζεται στο μικροσκόπιο.


Θεραπεία

H θεραπεία της αρθρίτιδας εξαρτάται από τη συγκεκριμένη αιτία που την προκάλεσε, από την άρθρωση που έχει προσβληθεί και από τον βαθμό που η πάθηση επηρεάζει τις καθημερινές δραστηριότητές σας. Η ηλικία και το επάγγελμά σας επίσης θα ληφθούν υπόψη από τον γιατρό προκειμένου να καταλήξει στο θεραπευτικό σχήμα.

Αν είναι δυνατόν, η θεραπεία θα στοχεύσει στην εξάλειψη της υποκείμενης αιτίας της αρθρίτιδας. Εν τούτοις, η αιτία ΔΕΝ είναι πάντα θεραπεύσιμη, όπως π.χ. στις περιπτώσεις της οστεοαρθρίτιδας και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Η θεραπεία, για τον λόγο αυτό, αποσκοπεί στην ελάττωση του πόνου και της δυσφορίας και στην αποτροπή επιδείνωσης της αναπηρίας.

Είναι δυνατόν να αντιμετωπίσετε σε μεγάλο βαθμό τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας και άλλων χρόνιων τύπων αρθρίτιδας χωρίς φάρμακα. Πράγματι, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής αντί των φαρμάκων είναι προτιμητέες στην οστεοαρθρίτιδα και άλλες μορφές φλεγμονής των αρθρώσεων. Αν χρειαστεί, τα φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται ως βοηθητικά των αλλαγών στον τρόπο ζωής.

Η άσκηση στην περίπτωση της αρθρίτιδας είναι απαραίτητη για τη διατήρηση υγιών αρθρώσεων, για την ανακούφιση από τη δυσκαμψία, για την ελάττωση του πόνου και την κόπωσης και για την ενίσχυση μυών και οστών. Το πρόγραμμα ασκήσεων θα πρέπει να σχεδιασθεί ατομικά για σας. Συνεργαστείτε με έναν φυσικοθεραπευτή γι’ αυτό και σιγουρευτείτε ότι το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει:

• Χαμηλής απόδοσης αεροβική γυμναστική (ονομάζεται και άσκηση αντοχής)
• Σειρά ασκήσεων για ευλυγισία
• Ασκήσεις ενδυνάμωσης του μυϊκού τόνου

Ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να χρησιμοποιήσει ζεστά ή κρύα επιθέματα όπου χρειάζεται αλλά και νάρθηκες ή ορθωτικά βοηθήματα για να στηρίξει ή να ‘ισιώσει’ τις αρθρώσεις. Κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα απαραίτητο στη ρευματοειδή αρθρίτιδα. Ο φυσικοθεραπευτής σας μπορεί επίσης να συστήσει υδροθεραπεία, μασάζ με πάγο ή διαδερμική νευρική διέγερση (TENS).

Η ανάπαυση είναι εξίσου σημαντική με την άσκηση. Να κοιμάστε 8–10 ώρες τη νύχτα και να παίρνετε κανέναν υπνάκο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό σας βοηθά να ανακάμψετε από μια κρίση πιο γρήγορα αλλά ακόμα και να προλάβετε τυχόν επιδείνωση. Επίσης καλό είναι:

• Να αποφεύγετε να μένετε στην ίδια στάση για πολύ.
• Να αποφεύγετε τις στάσεις ή τις κινήσεις που επιφέρουν μεγάλη πίεση στις πάσχουσες αρθρώσεις.
• Να κάνετε τροποποιήσεις στο σπίτι σας ώστε να κάνετε τις κινήσεις ευκολότερες. Για παράδειγμα, βάλτε χειρολαβές στην ντουσιέρα ή την μπανιέρα και κοντά στην λεκάνη της τουαλέτας.
• Να μειώσετε το στρες που μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Δοκιμάστε διαλογισμό ή την ψυχοθεραπευτική μέθοδο GIM (guided imagery and music). Ρωτήστε τον φυσικοθεραπευτή σας για τη γιόγκα και το τάι τσι.

Αλλα μέτρα που μπορείτε να δοκιμάσετε είναι:

• Κάντε επαλείψεις με κρέμα καπσαϊσίνης (προέρχεται από τις καυτές κόκκινες πιπεριές) στο δέρμα πάνω από τις αρθρώσεις. Μπορεί να παρουσιάσετε βελτίωση μετά από 3-7 ημέρες εφαρμογής της κρέμας.
• Εφαρμόστε μια διατροφή πλούσια σε βιταμίνες και μέταλλα, ιδιαίτερα αντιοξειδωτικά όπως η βιταμίνη Ε. Αυτά βρίσκονται στα φρούτα και στα λαχανικά. Πάρτε σελήνιο από τη μαγιά της μπύρας, το σιτάρι, το σκόρδο, τα δημητριακά, τους ηλιόσπορους και τα καρύδια Βραζιλίας. Πάρτε ωμέγα 3 λιπαρά από τα ψάρια του κρύου νερού (όπως ο σολωμός, το σκουμπρί και η ρέγκα), τον λιναρόσπορο, το λάδι κράμβης, τους σπόρους και το λάδι σόγιας, τους σπόρους της κολοκύθας και τα καρύδια.
• Πάρτε γλυκοζαμίνη και χονδροϊτίνη – είναι οι ουσίες που σχηματίζουν τον χόνδρο που περιβάλει τις αρθρώσεις. Τα συμπληρώματα αυτά διατίθενται στα καταστήματα υγιεινής διατροφής και στα supermarkets. Ενώ κάποιες μελέτες δείχνουν ότι τα συμπληρώματα αυτά μπορεί να μειώσουν τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας, άλλες δείχνουν ότι δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα. Ωστόσο, εφόσον τα συμπληρώματα αυτά θεωρούνται ασφαλή, συνιστώνται για δοκιμή αφού ορισμένοι ασθενείς διαπίστωσαν βελτίωση των συμπτωμάτων.

ΦΑΡΜΑΚΑ

Ο γιατρός σας θα επιλέξει από μια ποικιλία φαρμάκων κατά περίπτωση. Γενικά, τα πρώτα φάρμακα που θα δοκιμάσετε δεν χρειάζονται συνταγή. Αυτά είναι:

• Ακεταμινοφένη (Τylenol) – συνιστάται από το Αμερικανικό Κολλέγιο Ρευματολογίας και την Αμερικανική Εταιρεία Γηριατρικής ως πρώτης γραμμής θεραπεία για την οστεοαρθρίτιδα. Παίρνετε 2-4 γρ. την ημέρα (δύο ενισχυμένα για αρθρίτιδα Tylenol κάθε 8 ώρες). Αυτό μπορεί να επιτύχει σημαντική ανακούφιση από τον πόνο την αρθρίτιδας χωρίς πολλές από τις παρενέργειες των συνταγογραφούμενων φαρμάκων. ΜΗΝ υπερβαίνετε την συνιστώμενη δόση ακεταμινοφένης και μην καταναλώνετε παράλληλα μεγάλη ποσότητα αλκοόλ γιατί μπορεί να βλάψετε το συκώτι σας.
• Ασπιρίνη, ιβουπροφένη ή ναπροξένη – αυτά τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) συχνά είναι αποτελεσματικά στην καταπολέμηση του πόνου της αρθρίτιδας. Εν τούτοις, παρουσιάζουν πιθανούς κινδύνους, ιδιαίτερα αν λαμβάνονται για μεγάλα διαστήματα. Δεν πρέπει να λαμβάνονται σε καμία δοσολογία χωρίς τη συμβουλή του γιατρού σας. Στις πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνονται το έμφραγμα, το εγκεφαλικό, το έλκος στομάχου, η αιμορραγία από τον πεπτικό σωλήνα και η βλάβη στα νεφρά. Το 2005 ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων ζήτησε από τους κατασκευαστές τέτοιων φαρμάκων να περιλάβουν προειδοποίηση στη συσκευασία των προϊόντων τους για αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος, εγκεφαλικού και γαστρεντερικής αιμορραγίας. Αν πάσχετε από ασθένεια του ήπατος ή των νεφρών ή έχετε ιστορικό γαστρεντερικής αιμορραγίας, δεν πρέπει να πάρετε τα φάρμακα αυτά εκτός κι αν ο γιατρός σας τα συστήσει.

Στα συνταγογραφούμενα φάρμακα περιλαμβάνονται ακόμα:

• Οι βιολογικοί τροποποιητές – αποτελούν την πιο πρόσφατη ανακάλυψη στη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Τέτοια φάρμακα, που περιλαμβάνουν την ετανερσέπτη (Εnbrel), το infliximab (Remicade) και το adalimumab (Humira) είναι ενέσιμα και μπορεί να βελτιώσουν δραματικά την ποιότητα της ζωής σας. Νεότερα τέτοια φάρμακα είναι το Orencia (abatacept) και το Rituxan (rituximab).
• Τα κορτικοστεροειδή (‘στεροειδή’) – είναι φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα και τα συμπτώματα της φλεγμονής. Συχνά διοχετεύονται με ένεση σε αρθρώσεις με πόνους οστεοαρθρίτιδας. Τα στεροειδή χορηγούνται σε περιπτώσεις αυτοάνοσης αρθρίτιδας αλλά πρέπει να αποφεύγονται στη λοιμώδη αρθρίτιδα. Τα στεροειδή έχουν πολλαπλές παρενέργειες, που περιλαμβάνουν στομαχικές διαταραχές και γαστρεντερική αιμορραγία, υψηλή αρτηριακή πίεση, απώλεια οστικής μάζας, καταρράκτη και αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων. Οι κίνδυνοι αυξάνονται όταν τα στεροειδή λαμβάνονται για μεγάλα διαστήματα ή σε υψηλές δόσεις. Η στενή παρακολούθηση από τον γιατρό είναι άκρως απαραίτητη.
• Οι αναστολείς της κυκλοοξυγενάσης- 2 (COX-2) – τα φάρμακα αυτά μπλοκάρουν ένα ένζυμο που είναι υπεύθυνο για τη δημιουργία φλεγμονής και ονομάζεται COX-2. Αυτή η σειρά φαρμάκων αρχικά θεωρήθηκε ότι ανήκε στην κατηγορία των κλασικών μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (NSAIDs), αλλά χωρίς τις στομαχικές διαταραχές. Ωστόσο, πολυάριθμες αναφορές για εμφράγματα και εγκεφαλικά οδήγησαν τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων να επανεξετάσει τους κινδύνους και τα οφέλη των COX-2 αναστολέων. Το Celecoxib (Celebrex) κυκλοφορεί ακόμα αλλά φέρει έντονη προειδοποίηση και σύσταση να χορηγείται στη χαμηλότερη δυνατή δοσολογία για το μικρότερο δυνατό διάστημα. Συζητήστε με τον γιατρό σας για το κατά πόσον οι αναστολείς COX-2 ενδείκνυνται στην περίπτωσή σας.
• Τα τροποποιητικά της νόσου αντιρευματικά φάρμακα – αυτά χρησιμοποιούνται παραδοσιακά για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και άλλων αυτοάνοσων αιτίων αρθρίτιδας. Στα φάρμακα αυτά εντάσσονται τα άλατα χρυσού, η πενικιλλαμίνη, η σουλφασαλαζίνη και η υδροξυχλωροκίνη. Πιο πρόσφατα, η μεθοτρεξάτη αποδείχθηκε ότι επιβραδύνει την εξέλιξη της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και βελτιώνει την ποιότητα της ζωής σας. Η ίδια η μεθοτρεξάτη μπορεί να είναι άκρως τοξική και απαιτεί συχνές αναλύσεις αίματος των ασθενών που τη λαμβάνουν.
• Τα ανοσοκατασταλτικά – αυτά τα φάρμακα όπως η αζαθειοπρίνη ή η κυκλοφωσφαμίδη, χορηγούνται σε σοβαρές περιπτώσεις ρευματοειδούς αρθρίτιδας, όταν τα άλλα φάρμακα έχουν αποτύχει.

Εϊναι πολύ σημαντικό να παίρνετε τα φάρμακά σας σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας. Αν έχετε δυσκολία (για παράδειγμα λόγω ανυπόφορων παρενεργειών), συζητήστε με τον γιατρό σας.


ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χειρουργική για την ανασύσταση της άρθρωσης (αρθροπλαστική) ή την αντικατάσταση της άρθρωσης (όπως ολόκληρης της άρθρωσης του γονάτου) μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση μιας πιο ομαλής ζωής. Η απόφαση για χειρουργική επέμβαση συνήθως λαμβάνεται όταν οι εναλλακτικές λύσεις, όπως οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και τα φάρμακα, δεν είναι πλέον αποτελεσματικά.

Οι φυσιολογικές αρθρώσεις περιέχουν ένα λιπαντικό που ονομάζεται αρθρικό υγρό. Στις αρθρώσεις με αρθρίτιδα, το υγρό αυτό δεν παράγεται σε επαρκείς ποσότητες. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί ο γιατρός να εισάγει με ένεση στην πάσχουσα άρθρωση μια συνθετική εκδοχή αυτού του υγρού. Το συνθετικό υγρό μπορεί να καθυστερήσει την ανάγκη για χειρουργική επέμβαση τουλάχιστον προσωρινά και να βελτιώσει τη ζωή των ανθρώπων που υποφέρουν από αρθρίτιδα.


Πρόγνωση

Μερικές διαταραχές που συνδέονται με την αρθρίτιδα μπορούν να θεραπευτούν πλήρως. Ωστόσο οι περισσότερες είναι χρόνιες παθήσεις και ο στόχος της θεραπείας είναι να ελεγχθεί ο πόνος και να ελαχιστοποιηθεί η βλάβη στην άρθρωση. Η χρόνια αρθρίτιδα συχνά εναλλάσσεται από έξαρση σε ύφεση.


Επιπλοκές

• Χρόνιος πόνος
• Περιορισμοί στον τρόπο ζωής και αναπηρία

Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας αν:

• Ο πόνος στην άρθρωσή σας επιμένει πέραν των 3 ημερών.
• Υποφέρετε από οξύ ανεξήγητο πόνο στην άρθρωση.
• Η πάσχουσα άρθρωση είναι εμφανώς πρησμένη,
• Δυσκολεύεστε πολύ να κινήσετε την άρθρωση.
• Το δέρμα σας γύρω από την άρθρωση είναι κόκκινο ή ζεστό στην επαφή.
• Παρουσιάζετε πυρετό ή χάσατε βάρος χωρίς να το επιδιώξετε.

Πρόληψη

Αν η αρθρίτιδα διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να προλάβετε τη βλάβη στην άρθρωση. Μάθετε αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό αρθρίτιδας και μοιραστείτε την πληροφορία με τον γιατρό σας, ακόμα κι αν δεν παρουσιάζετε συμπτώματα.

Η οστεοαρθρίτιδα είναι πιθανότερο να αναπτυχθεί αν ‘κακομεταχειρίζεστε’ τις αρθρώσεις σας (τις τραυματίζετε συχνά ή τις κουράζετε υπερβολικά ενώ είναι τραυματισμένες). Φροντίστε να μην χρησιμοποιείτε πολύ μια τραυματισμένη ή πονεμένη άρθρωση. Παρομοίως, αποφύγετε τις επαναλαμβανόμενες υπερβολικές κινήσεις.

Το πλεονάζον βάρος επίσης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας στα γόνατα και πιθανόν στα ισχία. Δείτε το άρθρο για τον δείκτη σωματικής μάζας για να εξακριβώσετε αν το βάρος σας θεωρείται φυσιολογικό.

Ορισμός

Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο συνηθισμένη διαταραχή των αρθρώσεων.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Υπερτροφική οστεοαρθρίτιδα, Οστεοάρθρωση, Εκφυλιστική αρθροπάθεια, Αρθρίτιδα – Οστεοαρθρίτιδα


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Στην οστεοαρθρίτιδα, το ‘μαξιλαράκι’ (χόνδρος) μεταξύ των οστών φθείρεται στο σημείο των αρθρώσεων. Καθώς η οστεοαρθρίτιδα προχωρεί, ο χόνδρος εξαφανίζεται με αποτέλεσμα τα οστά να τρίβονται μεταξύ τους. Συνήθως γύρω από την άρθρωση σχηματίζονται οστεόφυτα ή οστικές υπερπλασίες. Οι σύνδεσμοι και οι μύες γύρω από την άρθρωση χαλαρώνουν και αδυνατίζουν.

Συχνά, το αίτιο της οστεοαρθρίτιδας είναι άγνωστο. Κυρίως συνδέεται με την προχωρημένη ηλικία αλλά και άλλοι παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν οστεροαρθρίτιδα.

• Η οστεοαρθρίτιδα τείνει να είναι κληρονομική
• Το πάχος αυξάνει τον κίνδυνο
• Τα κατάγματα ή άλλοι τραυματισμοί στις αρθρώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε οστεοαρθρίτιδα κατά τη πάροδο της ηλικίας
• Υπερβολική χρήση μιας άρθρωσης από το είδος της εργασίας ή από άθλημα μπορεί να οδηγήσει σε οστεοαρθρίτιδα

Ασθένειες που μπορεί να οδηγήσουν σε οστεοαρθρίτιδα είναι:

• Αιμορραγικές διαταραχές που συνεπάγονται αιμορραγία και στην άρθρωση, όπως η αιμοφιλία
• Διαταραχές που εμποδίζουν την αιμάτωση της άρθρωσης, όπως η αγγειακή νέκρωση
• Άλλες μορφές αρθρίτιδας, όπως η χρόνια ουρική αρθρίτιδα, η ψευδοουρική αρθρίτιδα ή η ρευματοειδής αρθρίτιδα

Τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας συνήθως εμφανίζονται στη μέση ηλικία και σχεδόν όλοι οι άνθρωποι υποφέρουν από αυτά όταν φτάσουν την ηλικία των 70 χρόνων. Πριν από την ηλικία των 55 χρόνων, η ασθένεια εμφανίζεται εξίσου συχνά σε άνδρες και γυναίκες. Μετά τα 55, είναι συνηθέστερη στις γυναίκες.


Συμπτώματα

Στα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας περιλαμβάνονται:

• Έντονος πόνος στην άρθρωση που επιδεινώνεται μετά από άσκηση ή εναπόθεση βάρους, και ανακουφίζεται με την ανάπαυση
• Πόνος που χειροτερεύει κατά την έναρξη μιας δραστηριότητας μετά από ανάπαυση
• Με τον καιρό, ο πόνος υπάρχει ακόμα και κατά την ανάπαυση
• ‘Τρίξιμο’ της άρθρωσης κατά την κίνηση
• Επιδείνωση του πόνου με την υγρασία
• Πρήξιμο στην άρθρωση
• Περιορισμένη κινητικότητα
• Αδυνάτισμα των μυών γύρω από την πάσχουσα άρθρωση

Μερικοί άνθρωποι μπορεί να μην εμφανίζουν συμπτώματα.



Σημάδια και εξετάσεις

Τι μπορεί να δείξει η φυσική εξέταση:

• Η κίνηση της άρθρωσης μπορεί να παράγει έναν ήχο σαν ‘τρίξιμο’
• Πρήξιμο στην άρθρωση (το οστά γύρω από την άρθρωση μπορεί να δείχνουν μεγαλύτερα από το φυσιολογικό)
• Περιορισμένο εύρος κινήσεων
• Ευαισθησία κατά την άσκηση πίεσης στην άρθρωση
• Η φυσιολογική κίνηση είναι συνήθως επώδυνη

Οι εξετάσεις αίματος δεν είναι χρήσιμες για τη διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας.

Η ακτινογραφία των αρθρώσεων που πάσχουν θα δείξει στένωση της άρθρωσης. Σε προχωρημένες περιπτώσεις, θα δείξει εκφύλιση των άκρων του οστού και οστεόφυτα.


Θεραπεία

Στόχοι της θεραπείας είναι:

• Η ενδυνάμωση των αρθρώσεων
• Η διατήρηση ή η βελτίωση της κινητικότητας των αρθρώσεων
• Ο περιορισμός της δυσκινησίας που προκαλεί η ασθένεια
• Η ανακούφιση του πόνου

Η θεραπεία εξαρτάται από τις συγκεκριμένες αρθρώσεις που πάσχουν:

ΦΑΡΜΑΚΑ

Παυσίπονα που δεν απαιτούν συνταγή γιατρού μπορεί να ανακουφίσουν από τα συμπτώματα.

Αν ο πόνος επιμένει, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα . Tα φάρμακα αυτά βοηθούν στην ανακούφιση του πόνου και του πρηξίματος. Τέτοια φάρμακα είναι η ασπιρίνη, η ιμπουπροφένη και η ναπροξένη.

Ωστόσο, η μακροχρόνια λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων μπορεί να προκαλέσει στομαχικές διαταραχές, όπως έλκος και αιμορραγίες. Τα φάρμακα αυτά επίσης αυξάνουν τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού.


Πολλοί ασθενείς χρησιμοποιούν παρασκευάσματα που πωλούνται στα φαρμακεία, όπως άλατα γλυκοσαμίνης και χονδροϊτίνης. Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα συμπληρώματα αυτά ανακουφίζουν τον πόνο, αν και δεν φαίνεται να βοηθούν στην ανάπλαση του χόνδρου. Ορισμένοι γιατροί συνιστούν μια δοκιμαστική περίοδο 3 μηνών προκειμένου να διαπιστώσουν αν η γλυκοσαμίνη και η χονδροϊτίνη έχουν αποτέλεσμα.

Η κρέμα καπσαϊσίνης μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του πόνου. Μπορεί να νιώσετε ένα ζεστό κάψιμο όταν αλείψετε την κρέμα στο δέρμα την πρώτη φορά. Η αίσθηση αυτή εξαφανίζεται μετά από μερικές ημέρες χρήσης. Η ανακούφιση του πόνου συνήθως ξεκινά μέσα σε 1-2 εβδομάδες.

Δυνατή επίσης είναι η έκχυση τεχνητού αρθρικού υγρού (Synvisc, Hyalgan) στην άρθρωση με ένεση. Μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο για 3-6 μήνες.


ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ

Η άσκηση βοηθά στη διατήρηση της κινητικότητας της άρθρωσης. Ζητήστε από τον γιατρό σας να σας συστήσει το κατάλληλο πρόγραμμα για ασκήσεις στο σπίτι. Ασκήσεις στο νερό, όπως το κολύμπι, βοηθούν ιδιαίτερα.

Άλλες αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι:

• Ζεστά και κρύα επιθέματα
• Υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή
• Ανάπαυση
• Απώλεια βάρους αν χρειάζεται
• Προστασία των αρθρώσεων

Άτομα των οποίων η εργασία συνεπάγεται ιδιαίτερη πίεση σε συγκεκριμένες αρθρώσεις, θα πρέπει να βρουν τρόπους να μειώσουν την πίεση αυτή. Μπορεί να χρειαστεί να κάνετε αλλαγές στην εργασία σας ή να αλλάξετε καθήκοντα.


ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η φυσικοθεραπεία μπορεί να ενισχύσει τους μυς και την κινητικότητα στις άκαμπτες αρθρώσεις. Οι φυσικοθεραπευτές διαθέτουν πολλές τεχνικές για τη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας. Αν η αγωγή δεν σας βελτιώσει μετά από 3-6 εβδομάδες, το πιθανότερο είναι ότι δεν αποδώσει ποτέ.

ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ

Νάρθηκες και επίδεσμοι μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να προσφέρουν στήριξη στις αδύναμες αρθρώσεις. Κάποια τέτοια βοηθήματα ακινητοποιούν τις αρθρώσεις. Άλλα επιτρέπουν ορισμένες μόνο κινήσεις. Δεν πρέπει όμως να τα χρησιμοποιείτε παρά μόνο αν το έχει συστήσει ο γιατρός ή ο φυσικοθεραπευτής σας, επειδή αν τα χρησιμοποιήσετε με τον λάθος τρόπο μπορεί να προκαλέσετε βλάβη στην άρθρωση, δυσκαμψία και πόνο.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

• Αρθροσκόπηση για την αφαίρεση του ελαττωματικού χόνδρου
• Αλλαγή της ευθυγράμμισης ενός οστού για τη μετατόπιση του σημείου πίεσης (οστεοτομία)
• Χειρουργική σύμπτυξη οστών, συνήθως στη σπονδυλική στήλη (σπονδυλοδεσία)
• Ολική ή μερική αντικατάσταση της πάσχουσας άρθρωσης με τεχνητή (αρθροπλαστική γόνατος, αρθροπλαστική ισχίου)

Πρόγνωση

Η κινητικότητά σας μπορεί περιοριστεί κατά πολύ. Η θεραπεία συνήθως βελτιώνει τη φυσική κατάσταση.


Επιπλοκές

• Σοβαρές αντιδράσεις σε φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία
• Μειούμενη δυνατότητα στην εκτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως η προσωπική υγιεινή, οι δουλειές του σπιτιού ή το μαγείρεμα
• Μειωμένη δυνατότητα για περπάτημα
• Χειρουργικές επιπλοκές

Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας αν παρουσιάζετε συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας.


Πρόληψη

Η απώλεια βάρους μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο οστεοαρθρίτιδας στα γόνατα στις υπέρβαρες γυναίκες.

Ορισμός

Η κύστη Baker είναι η συσσώρευση αρθρικού υγρού που σχηματίζεται όπισθεν της άρθρωσης του γονάτου.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ιγνυακή κύστη.


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Μια κύστη Baker μπορεί να σχηματιστεί από τη συνένωση ενός φυσιολογικού βλεννογόνιου θυλάκου (ενός φυσιολογικού σάκου λιπαντικού υγρού) με την άρθρωση του γονάτου. Ο τύπος αυτός είναι συχνότερος στα παιδιά.

Η κατάσταση αυτή μπορεί επίσης να προκληθεί από τον σχηματισμό κήλης του ινώδους θυλάκου της άρθρωσης του γονάτου προς την οπίσθια επιφάνεια του γονάτου, το οποίο συναντάται συνήθως στους ενήλικες. Αυτό συμβαίνει με τη σχάση του μηνισκοειδή χόνδρου του γονάτου.

Σε ηλικιωμένα άτομα, οι κύστες Baker αρκετά συχνά σχετίζονται με αρθρίτιδα του γονάτου.

Συμπτώματα

Μια ευμεγέθης κύστη, ίσως να προκαλέσει ενόχληση ή δυσκαμψία, αλλά γενικότερα δεν προκαλεί συμπτώματα. Μπορεί να δημιουργηθεί ένα επίπονο ή μη οίδημα, όπισθεν του γονάτου.

Η κύστη μπορεί να δίνει την αίσθηση ύπαρξης ενός «μπαλονιού» γεμάτο με νερό. Περιστασιακά, η κύστη μπορεί να ραγεί, προκαλώντας πόνο, οίδημα κι αιμάτωμα της οπίσθιας επιφάνειας του γονάτου και της γαστρομνημίας.

Είναι πολύ σημαντικό να γίνεται διαφοροδιάγνωση μεταξύ μιας ραγείσας κύστης Baker κι ενός θρόμβου αίματος (εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση), το οποίο επίσης μπορεί να προκαλέσει πόνο, οίδημα κι αιμάτωμα της οπίσθιας επιφάνειας του γονάτου και της γαστροκνημίας. Ένας θρόμβος αίματος μπορεί να είναι επικίνδυνος κι απαιτεί άμεση ιατρική αντιμετώπιση.


Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

Κατά τη φυσική εξέταση, ο θεράπων ιατρός επισκοπεί για πιθανή ύπαρξη μιας ευπίεστης μάζας, στην οπίσθια επιφάνεια του γονάτου. Εάν η κύστη είναι μικρή σε μέγεθος, θα ήταν σκόπιμη, η σύγκριση του πάσχοντος γονάτου με το υγιές. Ίσως να παρατηρηθεί και περιορισμός κινήσεων, εξαιτίας του πόνου ή του μεγέθους της κύστης. Σε κάποιες περιπτώσεις θα υπάρχουν σημεία και συμπτώματα ενδεικτικά μηνισκοειδούς ρήξης (ρήξης μηνίσκου).

Με τη διαφανοσκόπηση ή φέγγοντας φως μέσω κύστης, αναδεικνύεται ότι η σύστασή της είναι υγρή. Εάν η μάζα παρουσιάζει οποιοδήποτε μη φυσιολογικό σημείο, όπως την ταχεία ανάπτυξή της, νυχτερινό άλγος, έντονο άλγος ή πυρετό, ενδείκνυται μια πιο λεπτομερής διεύρυνση για τον αποκλεισμό μη- κυστικών μορφωμάτων, που μπορεί να παρουσιαστούν στην οπίσθια επιφάνεια του γονάτου. Η απλή ακτινογραφία, δεν αναδεικνύει την κύστη ή τη ρήξη του μηνίσκου, αλλά μπορεί να αναδείξει άλλες παθολογικές καταστάσεις συμπεριλαμβανομένου της αρθρίτιδας.
Η μαγνητική τομογραφία είναι ενδεικτική για την ανάδειξη της κύστης, καθώς και οποιοδήποτε άλλου πιθανού τραυματισμού του μηνίσκου.


Θεραπεία

Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν απαιτείται κάποια αγωγή, παρά μόνο η περιοδική παρακολούθηση της κύστης από τον γενικό ιατρό. Στην περίπτωση μιας επίπονης κύστης, η θεραπευτική αγωγή, στοχεύει συνήθως στη διόρθωση της βασικής παθολογικής κατάστασης που υποκρύπτεται, όπως της αρθρίτιδας ή της ρήξης του μηνίσκου. Η αφαίρεση της κύστης γενικά αποφεύγεται, μιας και κάτι τέτοιο, είναι πιθανό να τραυματίσει γειτονικά αιμοφόρα αγγεία και νεύρα.

Κάποιες φορές δύναται να παροχετευτεί η κύστη (αναρρόφηση) ή σπανίως, να αφαιρεθεί χειρουργικά στην περίπτωση που αποκτήσει πολύ μεγάλο μέγεθος ή προκαλεί συμπτώματα.


Πρόγνωση

Μια κύστη Baker δεν προκαλεί μακροπρόθεσμα κίνδυνο, αλλά μπορεί να είναι ενοχλητική ή επίπονη. Οι κύστες Baker συνήθως υποχωρούν μόνες τους, αλλά το χρονικό διάστημα για κάτι τέτοιο διαφέρει από άτομο σε άτομο.

Η μακροπρόθεσμη ανικανότητα είναι σπάνια, καθώς οι περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάζουν βελτίωση με τη πάροδο του χρόνου ή με την αρθροσκόπηση.


Επιπλοκές

Οι επιπλοκές είναι ασυνήθεις, περιλαμβάνουν όμως:

• Το μακροπρόθεσμο πόνο και οίδημα
• Επιπλοκές λόγω τραυματισμών που συνυπάρχουν, όπως τη ρήξη μηνίσκου.

Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας για να κλείσετε ένα ραντεβού, αν παρατηρήσετε κάποιο οίδημα στην οπίσθια επιφάνεια του γονάτου, το οποίο αναπτύσσεται σε μέγεθος ή προκαλεί πόνο. Ο πόνος μπορεί να αποτελεί ένδειξη φλεγμονής, που δε συνοδεύει συνήθως την κύστη Baker.

Ορισμός

Η σαρκοείδωση είναι μια ασθένεια η οποία προξενεί οίδημα (φλεγμονή) στους λεμφαδένες, τους πνεύμονες, το συκώτι, τα μάτια, το δέρμα ή άλλους ιστούς.


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το αίτιο της ασθένειας είναι άγνωστο. Η σαρκοείδωση χαρακτηρίζεται από συγκέντρωση κοκκιωμάτων σε διάφορα όργανα του σώματος. Τα κοκκιώματα είναι συναθροίσεις αυτοάνοσων κυττάρων.
Η ασθένεια μπορεί να προσβάλει σχεδόν όλα τα όργανα του σώματος αλλά συνηθέστερα προσβάλλει τους πνεύμονες.


Πιθανά αίτια της σαρκοείδωσης είναι:

• Υπερβολική ευαισθησία σε περιβαλλοντικούς παράγοντες
• Κληρονομικότητα
• Ακραία αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε λοίμωξη

Η ασθένεια εμφανίζεται συχνότερα σε Αφροαμερικανούς από ότι σε Καυκάσιους. Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες. Συνήθως η ασθένεια εκδηλώνεται στις ηλικίες ανάμεσα στα 20 με 40. Η σαρκοείδωση είναι πολύ σπάνια στα παιδιά.


Συμπτώματα

Πιθανόν να μην υπάρχουν συμπτώματα. Όταν εμφανιστούν συμπτώματα, μπορεί να παρατηρηθούν σχεδόν σε οποιοδήποτε σημείο ή όργανο του σώματος.

Σχεδόν σε όλους τους ασθενείς τα συμπτώματα στους πνεύμονες ή τον θώρακα είναι:

• Ξηρός βήχας
• Λαχάνιασμα
• Βάρος στο στέρνο
• Αφύσικοι ήχοι κατά την αναπνοή (σαν κροταλίσματα)

Συχνά εμφανίζονται συμπτώματα γενικής δυσφορίας ή ανησυχίας:

• Κακουχία
• Κόπωση (ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα στα παιδιά)
• Πυρετός
• Απώλεια βάρους (ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα στα παιδιά)
• Πόνος στις αρθρώσεις (αρθραλγία)

Δερματικά συμπτώματα:

• Εξανθήματα
• Παλιές ουλές που ερεθίζονται
• Οζώδες ερύθημα, σχεδόν πάντα στο πάνω μέρος των ποδιών (κουντεπιέ)
• Δερματικές αλλοιώσεις
• Απώλεια μαλλιών

Νευρολογικές και οφθαλμολογικές μεταβολές:

• Πονοκέφαλος
• Επιληπτικές κρίσεις
• Αδυναμία ή παράλυση στη μία πλευρά του προσώπου (πάρεση)
• Κάψιμο, τσούξιμο ή δάκρυα στα μάτια
• Συμπτώματα ραγοειδίτιδας
• Μειωμένη δακρύρροια

Άλλα συμπτώματα της ασθένειας:

• Διογκωμένοι λεμφαδένες (στις μασχάλες)
• Διογκωμένο συκώτι
• Διογκωμένη σπλήνα
• Ξηροστομία
• Ρινορραγία

Ενδείξεις και εξετάσεις

Σε ασθενείς που δεν έχουν συμπτώματα, συχνά η ασθένεια διαπιστώνεται από μια ακτινογραφία θώρακα.

Διάφορες απεικονιστικές εξετάσεις μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση της σαρκοείδωσης είναι:

• Ακτινογραφία θώρακα για να διαπιστωθεί αν έχουν προσβληθεί οι πνεύμονες ή έχουν διογκωθεί οι λεμφαδένες
• Αξονική τομογραφία
• Gallium scan στους πνεύμονες

Βιοψίες που μπορούν να γίνουν:

• Βιοψία λεμφαδένων
• Βιοψία δερματικής αλλοίωσης
• Βρογχοσκόπηση για τη λήψη βιοψίας
• Επέμβαση στους πνεύμονες και βιοψία
• Μεσοθωρακοσκόπηση και βιοψία
• Βιοψία στο συκώτι
• Βιοψία στα νεφρά
• Βιοψία νεύρων
• Βιοψία στην καρδιά

Η ασθένεια αυτή μπορεί επίσης να εμφανίσει αλλοιωμένα αποτελέσματα στις εξής εργαστηριακές εξετάσεις:

• Γενική εξέταση αίματος
• Chem-7 ή chem-20
• Ποσοτική ανοσοσφαιρίνης (νεφελομετρία)
• Παραθορμόνης
• Ορού φωσφόρου
• Ορού ανοσοηλεκτροφόρησης
• Ασβεστίου στα ούρα
• Ιονισμένου ασβεστίου
• Ορού ασβεστίου
• Ηπατικές δοκιμασίες

Θεραπεία

Τα συμπτώματα της σαρκοείδωσης συνήθως υποχωρούν από μόνα τους σταδιακά χωρίς θεραπεία.
Οι ασθενείς με σοβαρή μορφή της ασθένειας μπορεί να χρειαστούν κορτικοστεροειδή (πρεδνιζόνη ή μεθυλοπρεδνιζολόνη). Αυτά αφορούν περιπτώσεις ασθενών που έχουν προσβληθεί στα μάτια, την καρδιά, το νευρικό σύστημα και ορισμένους που έχουν προσβληθεί στους πνεύμονες. Η θεραπεία μπορεί να συνεχιστεί για 1 με 2 χρόνια. Κάποιοι ασθενείς με σοβαρή μορφή της ασθένειας μπορεί να χρειαστούν θεραπεία ισοβίως.

Μερικές φορές συμπληρωματικά προς τα κορτικοστεροειδή χορηγούνται και φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα (ανοσοκατασταλτικά φάρμακα), όπως η μεθοτρεξάτη, η αζαθειοπρίνη και η κυκλοφωσφαμίδη. Σπάνια, ορισμένα άτομα με μη αναστρέψιμες βλάβες σε κάποιο όργανο θα χρειαστούν μεταμόσχευση.

Αν και οι θεραπείες αυτές καταπολεμούν προσωρινά τα συμπτώματα της ασθένειας, δεν έχει αποδεχθεί ότι η μακροχρόνια θεραπεία εμποδίζει την επιδείνωση της σαρκοείδωσης.


Πρόγνωση

Πολλοί άνθρωποι δεν νοσούν σοβαρά και η ασθένεια μπορεί να υποχωρήσει χωρίς θεραπεία. Περίπου 30-50% των περιπτώσεων βελτιώνονται χωρίς θεραπεία μέσα σε 3 χρόνια. Το 20% περίπου εκείνων που προσβλήθηκαν στους πνεύμονες θα αναπτύξουν βλάβη στους πνεύμονες.

Συνολικά το ποσοστό των ασθενών με σαρκοείδωση που πεθαίνουν είναι μικρότερο από 5%. Στα αίτια του θανάτου περιλαμβάνονται:

• Πνευμονική ίνωση
• Πνευμονική αιμορραγία
• Καρδιοπάθεια (σπάνια)

Επιπλοκές

• Η λήψη κορτικοστεροειδών επί μακρό διάστημα μπορεί να επιφέρει οστεοπόρωση ή άλλες επιπλοκές.
• Διάχυτη πνευμονική διάμεση ίνωση
• Πνευμονική υπέρταση
• Μυκητιακές λοιμώξεις των πνευμόνων
• Πρόσθια ραγοειδίτιδα
• Γλαύκωμα και τύφλωση (σπάνια)
• Καρδιακές αρρυθμίες
• Παράλυση προσωπικού ή περιφερειακού νεύρου
• Υψηλά επίπεδα ασβεστίου (υπερασβεστιαιμία)
• Πέτρες στα νεφρά
• Οργανική ανεπάρκεια, που οδηγεί σε ανάγκη μεταμόσχευσης

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν έχετε:

• Δυσκολία στην αναπνοή
• Αλλαγές στην όραση
• Ταχυσφυγμία
• Άλλα συμπτώματα της ασθένειας αυτής

Ορισμός

Σύφιλη είναι η λοίμωξη από το βακτηρίδιο Treponema pallidum


Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Η σύφιλη αποτελεί σεξουαλικά μεταδιδόμενο λοιμώδες νόσημα. Το βακτηρίδιο που την προκαλεί μεταδίδεται μέσω λύσης της συνέχειας του δέρματος ή των βλεννογόνων.

Έγκυες γυναίκες που πάσχουν από τη νόσο μπορούν να τη μεταδώσουν στο κυοφορούμενο έμβρυο. Αυτός ο τρόπος μετάδοσης της νόσου ονομάζεται συγγενής.

Η σύφιλη εμφανίζει παγκόσμια κατανομή. Κυρίως προσβάλλει σεξουαλικά δραστήριους ενήλικες στις ηλικίες 20 με 29 ετών.

Η νόσος έχει διάφορα στάδια

• Η πρωτογενής σύφιλη είναι το πρώτο στάδιο της νόσου. Ανώδυνες ελκωτικές βλάβες (συφιλιδικά έλκη) σχηματίζονται στην περιοχή ενοφθαλμισμού των βακτηριδίων, εντός 2-3 εβδομάδων από τη στιγμή της μόλυνσης. Ενδέχεται να μην αντιληφθεί ο ασθενής τα έλκη ή κάποιο άλλο σύμπτωμα, ιδιαίτερα αν οι ελκωτικές βλάβες βρίσκονται μέσα στο ορθό ή τον τράχηλο της μήτρας. Τα έλκη επουλώνονται εντός 4-6 εβδομάδων, ακόμη και χωρίς την εφαρμογή θεραπείας. Τα βακτηρίδια σε αυτό το στάδιο μεταπίπτουν σε λανθάνουσα κατάσταση. Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με αυτόν τον τύπο σύφιλης, δείτε την πρωτογενή σύφιλη.
• Η δευτερογενής σύφιλη συμβαίνει 2-8 εβδομάδες μετά τον σχηματισμό των αρχικών ελκών. Περίπου το 33% όσων δεν αντιμετώπισαν θεραπευτικά το πρώτο στάδιο της νόσου θα αναπτύξουν δευτερογενή σύφιλη. Τα συμπτώματα του δεύτερου σταδίου συχνά αποδράμουν άνευ θεραπείας και τα βακτηρίδια μεταπίπτουν ξανά σε λανθάνουσα κατάσταση. Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με αυτόν τον τύπο σύφιλης, δείτε τη δευτερογενή σύφιλη.
• Η τριτογενής σύφιλη αποτελεί το τελικό στάδιο της νόσου. Η λοίμωξη εμφανίζει διασπορά στο κεντρικό νευρικό σύστημα, την καρδιά, το δέρμα, και τα οστά. Τα βακτηρίδια που βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση μπορούν να ανιχνευθούν μέσω των βλαβών που έχουν επιφέρει σε κάποιο μέρος του σώματος, ή με τη διενέργεια ειδικών ορολογικών εξετάσεων. Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με αυτόν τον τύπο σύφιλης, δείτε την τριτογενή σύφιλη.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της σύφιλης εξαρτώνται από το εκάστοτε στάδιο της νόσου. Πολλοί ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί.

Γενικά, ανώδυνα έλκη και λεμφαδενίτιδα είναι πιθανά συμπτώματα της πρωτογενούς σύφιλης. Οι ασθενείς με δευτερογενή σύφιλη ενδέχεται να εμφανίσουν πυρετό, αίσθημα κόπωσης, εξάνθημα, μυαλγίες και αρθραλγίες, απώλεια της όρεξης για πρόσληψη τροφής, καθώς και άλλα συμπτώματα. Η τριτογενής μορφή της νόσου περιλαμβάνει βλάβες στην καρδιά και το κεντρικό νευρικό σύστημα.

Σημεία και διαγνωστικός έλεγχος

Διάφορες αιματολογικές εξετάσεις διενεργούνται για την ανίχνευση ουσιών παραγόμενων από τα βακτηρίδια που προκαλούν σύφιλη. Η παλαιότερη δοκιμασία είναι η VDRL. Άλλες εξετάσεις αίματος περιλαμβάνουν τις RPR και FTA-ABS.

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Η αποτελεσματική θεραπεία της σύφιλης περιλαμβάνει τη χρήση αντιβιοτικών. Φάρμακο εκλογής είναι η πενικιλλίνη. Η δοσολογία και ο τρόπος χορήγησης (ενδομυϊκά ή ενδοφλέβια) εξαρτώνται από το εκάστοτε στάδιο της νόσου. Η δοξυκυκλίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εναλλακτική θεραπεία σε ασθενείς αλλεργικούς στην πενικιλλίνη.

Ορισμένες ώρες μετά τη χορήγηση θεραπείας, στις πρώιμες φάσεις της νόσου, ενδέχεται να εκδηλωθεί αλλεργική αντίδραση του ξενιστή έναντι τοξινών από τα καταστρεφόμενα βακτηρίδια (αντίδραση Jarish-Herxheimer). Στα συμπτώματα αυτής της αντίδρασης περιλαμβάνονται:

• ρίγη
• πυρετός
• αίσθημα κόπωσης
• αρθραλγίες
• μυαλγίες
• κεφαλαλγία
• ναυτία
• εξάνθημα

Αυτά τα συμπτώματα συνήθως παρέρχονται εντός 24ώρου.

Ο ασθενής πρέπει να υποβάλλεται σε ορολογικές εξετάσεις στους 3, 6, 12, και 24 μήνες μετά τη διάγνωση της νόσου, προκειμένου να διαπιστωθεί η αποδρομή της λοίμωξης. Είναι απαραίτητο να αποφεύγεται η σεξουαλική επαφή, μέχρις ότου δύο διαδοχικές ορολογικές δοκιμασίες δείξουν ότι η λοίμωξη θεραπεύτηκε. Η σύφιλη είναι ιδιαίτερα μεταδοτική μέσω σεξουαλικής επαφής κατά το πρωτογενές και δευτερογενές της στάδιο.

Τα περιστατικά σύφιλης στις ΗΠΑ είναι υποχρεωτικό να αναφέρονται στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας, προκειμένου σεξουαλικοί σύντροφοι μολυσμένων ατόμων να ταυτοποιούνται και να υποβάλλονται σε θεραπεία.


Πρόγνωση

Με την εφαρμογή έγκαιρης θεραπευτικής αντιμετώπισης και την κατάλληλη παρακολούθηση, μπορεί να επέλθει ίαση. Η σύφιλη τρίτου σταδίου οδηγεί σε χρόνια προβλήματα υγείας, παρά την εφαρμογή θεραπευτικών μέτρων.


Επιπλοκές

Στις επιπλοκές της σύφιλης, που δεν έχει αντιμετωπισθεί θεραπευτικά, περιλαμβάνονται:

• βλάβες στο δέρμα και τα οστά
• καρδιαγγειακά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων φλεγμονών και ανευρυσμάτων της αορτής
• νευροσύφιλη

Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας

Ειδοποιήστε τον ιατρό σας αν αναπτύξετε σημεία ή συμπτώματα σύφιλης. Διάφορες παθολογικές καταστάσεις ενδέχεται να εκδηλώνονται με παρόμοια συμπτωματολογία. Γι'αυτό είναι επιτακτική η διενέργεια πλήρους ιατρικής εξέτασης.

Απευθυνθείτε, επίσης, στον ιατρό σας αν είχατε σεξουαλική επαφή με άτομο που πάσχει από τη νόσο.


Πρόληψη

Αν είστε σεξουαλικά δραστήριο άτομο, χρησιμοποιείτε πάντα προφυλακτικό και πρακτικές ασφαλούς σεξ. Όλες οι έγκυες γυναίκες, οι οροθετικοί για HIV, και άτομα με υψηλό κίνδυνο να προσβληθούν από σύφιλη, πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο.

Ορισμός

Ο παράγοντας Δ είναι ένας τύπος ιού, γνωστός κι ως ιός της ηπατίτιδας Δ, που προκαλεί συμπτώματα μόνον σε άτομα που ήδη πάσχουν από λοίμωξη ηπατίτιδας Β.

Εναλλακτικοί ορισμοί

Ιός της ηπατίτιδας Δ.


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Ο ιός της ηπατίτιδας Δ (HDV) ανευρίσκεται μόνο σε άτομα που φέρουν τον ιό της ηπατίτιδας Β. Ο HDV μπορεί να επιδεινώσει τη λοίμωξη της ηπατίτιδας Β ή την προϋπάρχουσα ηπατική διαταραχή, λόγω της ηπατίτιδας Β. Μπορεί να διεγείρει την εμφάνιση συμπτωμάτων σε άτομα που φέρουν τον ιό της ηπατίτιδας Β, αλλά ήταν προηγουμένως ασυμπτωματικοί.

Ο HDV προσβάλλει σχεδόν 15 εκατομμύρια ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο. Εμφανίζεται στο 5% των ατόμων που φέρουν τον ιό της ηπατίτιδας Β.

Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών
• Προσβολή από τον ιό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (η μητέρα μπορεί να μεταδώσει τον ιό στο έμβρυο)
• Φορείς του ιού της ηπατίτιδας Β
• Ατομικό ιστορικό λοίμωξης ηπατίτιδας Β
• Σεξουαλική επαφή ομοφυλοφίλων ανδρών
• Λήψη πολλαπλών μεταγγίσεων αίματος

Συμπτώματα

Η ηπατίτιδα Δ είναι ικανή να επιδεινώσει τα συμπτώματα της ηπατίτιδας Β.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Κοιλιακό άλγος
• Σκουρόχρωμα ούρα
• Κόπωση
• Ίκτερο
• Αρθραλγίες
• Απώλεια όρεξης
• Ναυτία
• Έμετος

Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

• Αντισώματα του παράγοντα Δ (αντι – Δ)
• Βιοψία ήπατος
• Δοκιμασίες ηπατικών ενζύμων

Θεραπεία

Πολλά από τα φαρμακευτικά σκευάσματα που χορηγούνται στη θεραπεία της ηπατίτιδας Β, δεν έχουν την ίδια αντίδραση / αποτελεσματικότητα στη θεραπεία της ηπατίτιδας Δ.

Βλ. ηπατίτιδα Β.

Για τα άτομα που πάσχουν από χρόνια HDV λοίμωξη, θεωρείται σκόπιμο να λάβουν το σκεύασμα της άλφα ιντεροφερόνης, ως τουλάχιστον 12μηνη θεραπευτική αγωγή. Η μεταμόσχευση ήπατος αποτελεί τη θεραπεία εκλογής στις περιπτώσεις τελικού σταδίου χρόνιας ηπατίτιδας Β.


Πρόγνωση

Ασθενείς με οξεία HDV λοίμωξη, συνήθως σημειώνουν βελτίωση της κλινικής τους κατάστασης μετά από 2 – 3 εβδομάδες. Τα ηπατικά ένζυμα επανέρχονται στις φυσιολογικές τους τιμές εντός 16 εβδομάδων.

Το 10% περίπου των προσβληθέντων ατόμων, αναπτύσσουν χρόνια ηπατική φλεγμονή (ηπατίτιδα).



Επιπλοκές

• Χρόνια ενεργός ηπατίτιδα
• Κεραυνοβόλος ηπατίτιδα

Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Κλείστε ραντεβού με τον ιατρό σας, αν παρουσιάσετε συμπτώματα ηπατίτιδας Β.


Πρόληψη

• Πρώιμη / έγκαιρη αναγνώριση κι αγωγή της λοίμωξης της ηπατίτιδας Β, αποτελεί έναν παράγοντα πρόληψης από την ηπατίτιδα Δ.
• Αποφύγετε τη χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών. Αν ωστόσο είστε χρήστης τέτοιων ουσιών, αποφύγετε τη κοινή χρήση συριγγών.
• Διατίθεται εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β, το οποίο θεωρείται απαραίτητο να γίνεται σε άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου.

Ορισμός
Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια φλεγμονώδης πάθηση που προσβάλλει το παχύ έντερο (κόλον) και τον πρωκτό.


Δείτε επίσης: Νόσος του Crohn


Εναλλακτικοί όροι

Φλεγμονώδης εντερική πάθηση – ελκώδης κολίτιδα


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το αίτιο της ελκώδους κολίτιδας δεν είναι γνωστό. Μπορεί να προσβάλει οποιαδήποτε ηλικιακή ομάδα, αν και παρατηρείται έξαρση στις ηλικίες 15-30 και μετά 50-70.

Η ασθένεια ξεκινά συνήθως στην περιοχή του πρωκτού και μπορεί σταδιακά να επεκταθεί σε όλο το παχύ έντερο. Το συχνή φλεγμονή οδηγεί σε πάχυνση του τοιχώματος του εντέρου και του πρωκτού με τη δημιουργία ουλώδους ιστού. Σε οξεία φάση της ασθένειας μπορεί να επέλθει ακόμα και νέκρωση ή σήψη των ιστών του παχέος εντέρου.

Τα συμπτώματα ποικίλλουν σε ένταση και μπορεί να ξεκινήσουν σταδιακά ή απότομα. Πολλοί παράγοντες μπορεί να οδηγήσουν σε έξαρση της νόσου, συμπεριλαμβανομένων των πνευμονικών λοιμώξεων και του φυσικού στρες.

Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνεται το οικογενειακό ιστορικό ελκώδους κολίτιδας ή η Εβραϊκή καταγωγή.


Συμπτώματα

• Πόνος στην κοιλιά σαν κράμπα που συνήθως υποχωρεί με την κένωση του εντέρου.
• Γουργούρισμα στα έντερα
• Διάρροια, λίγες έως πολλές φορές μέσα στην ημέρα (συχνά με αίμα και βλέννα)
• Πυρετός
• Τεινεσμός (σφίξιμο κατά την κένωση)
• Απώλεια βάρους

Άλλα συμπτώματα που συνοδεύουν την ελκώδη κολίτιδα είναι:

• Γαστρεντερική αιμορραγία
• Πόνοι στις αρθρώσεις
• Ναυτία και εμετός

Ενδείξεις και εξετάσεις

Για τη διάγνωση της ελκώδους κολίτιδας χρησιμοποιείται γενικά η κολονοσκόπηση με βιοψία.
Η κολονοσκόπηση γίνεται επίσης σε ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα ως προληπτικός έλεγχος για καρκίνο του παχέος εντέρου. Η ελκώδης κολίτιδα αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου. Αν πάσχετε από την ασθένεια αυτή, θα πρέπει να εξεταστείτε (για καρκίνο του παχέος εντέρου) 8-12 χρόνια μετά τη διάγνωση. Θα πρέπει να επαναλαμβάνετε την κολονοσκόπηση κάθε 1-2 χρόνια.

Άλλες εξετάσεις που μπορεί να γίνουν για τη διάγνωση της πάθησης είναι:

• Βαριούχος υποκλυσμός
• Γενική εξέταση αίματος
• C-αντιδρώσας πρωτεΐνης
• Ταχύτητα καθίζησης ερυθρών

Θεραπεία

Στόχοι της θεραπείας είναι:

• Η αντιμετώπιση των κρίσεων
• Η αποφυγή των επαναλαμβανόμενων κρίσεων
• Η επούλωση του παχέος εντέρου

Συχνά χρειάζεται εισαγωγή στο νοσοκομείο για τις οξείες κρίσεις. Ο γιατρός σας μπορεί να σας χορηγήσει κορτικοστεροειδή για τη μείωση της φλεγμονής. Μπορεί επίσης να σας χορηγηθεί παρεντερική διατροφή (με ενδοφλέβιο ορό).

ΔΙΑΙΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Ορισμένες τροφές μπορεί να επιδεινώσουν τη διάρροια και τα αέρια, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της έξαρσης της ασθένειας. Διαιτητικές συμβουλές:

• Τρώτε μικρές ποσότητες τροφής καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
• Πίνετε άφθονο νερό (μικρές ποσότητες συχνά όλη την ημέρα).
• Αποφεύγετε τις τροφές με ίνες (πίτουρο, φασόλια, καρύδια, σπόρους και καλαμπόκι).
• Αποφεύγετε τα λιπαρά ή τηγανητά φαγητά και τις σάλτσες (βούτυρο, μαργαρίνη και κρέμα γάλακτος).
• Περιορίστε τα γαλακτοκομικά προϊόντα αν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι καλή πηγή πρωτεΐνης και ασβεστίου.
• Αποφεύγετε ή περιορίστε το αλκοόλ και την καφεΐνη.

ΦΑΡΜΑΚΑ

Φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη μείωση των κρίσεων είναι:

• 5-αμινοσαλικυλικά οξέα όπως η μεσαλαμίνη ή σουλφαζίνη
• Ανοσοτροποποιητικά όπως η αζαθιοπρίνη και η 6-μερκαπτοπουρίνη
• Κορτικοστεροειδή (πρεδνιζόνη και μεθυλπρεδνιζολόνη) που λαμβάνονται από το στόμα κατά τη διάρκεια του ξεσπάσματος της κρίσης ή με τη μορφή υπόθετου, αφρού ή κλύσματος.
• Ινφλιξιμάμπη για τη θεραπεία ασθενών που δεν ανταποκρίνονται σε άλλα φάρμακα

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Η χειρουργική αφαίρεση του παχέος εντέρου θεραπεύει την ελκώδη κολίτιδα και εξαλείφει την απειλή του καρκίνου του παχέος εντέρου. Η χειρουργική επέμβαση προορίζεται για ασθενείς που έχουν:

• Κολίτιδα που δεν ανταποκρίνεται στην πλήρη φαρμακευτική θεραπεία
• Αλλοιώσεις στον βλεννογόνο του παχέος εντέρου που μπορεί να είναι προκαρκινικές
• Σοβαρές επιπλοκές όπως ρήξη (διάτρηση) του παχέος εντέρου, έντονη αιμορραγία ή τοξικό μεγάκολο

Τις περισσότερες φορές αφαιρείται ολόκληρο το παχύ έντερο μαζί με τον πρωκτό. Στη συνέχεια, οι ασθενείς μπορεί να χρειάζονται ειλεοστομία (ένα μικρό άνοιγμα στο κοιλιακό τοίχωμα) ή μια επέμβαση που συνδέει το λεπτό έντερο με την έδρα ώστε να υποκατασταθεί η όσο το δυνατόν φυσιολογική λειτουργία της αφόδευσης.



Πρόγνωση

Περίπου οι μισοί από τους ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα. Οι ασθενείς με οξεία ελκώδη κολίτιδα συνήθως ανταποκρίνονται λιγότερο στα φάρμακα.
Μόνιμος και πλήρης έλεγχος των συμπτωμάτων με τη χρήση φαρμάκων είναι σπάνιος. Η αποθεραπεία είναι πιθανή μόνο με την ολική αφαίρεση του παχέος εντέρου.
Ο κίνδυνος του καρκίνου του παχέος εντέρου αυξάνει από δεκαετία σε δεκαετία μετά τη διάγνωση της ελκώδους κολίτιδας.


Επιπλοκές

• Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα
• Δημιουργία θρομβώσεων
• Καρκίνος
• Στένωση του παχέος εντέρου
• Επιπλοκές από τη θεραπεία με κορτικοστεροειδή
• Εξασθενημένη ανάπτυξη και σεξουαλική εξέλιξη των παιδιών
• Αρθρίτιδα
• Κακώσεις στα μάτια
• Ηπατική νόσος
• Μαζική αιμορραγία στο παχύ έντερο
• Στοματικά έλκη
• Γαγγραινώδες πυόδερμα (δερματικό έλκος)
• Ρωγμές ή τρύπες στο παχύ έντερο

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας αν παρουσιάζετε επίμονο πόνο στην κοιλιά, αιμορραγία, επίμονο πυρετό ή άλλα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας.
Καλέστε τον γιατρό σας αν πάσχετε από ελκώδη κολίτιδα και τα συμπτώματά σας δεν υποχωρούν με τη θεραπεία ή αναπτύσσετε νέα συμπτώματα.


Πρόληψη

Επειδή το αίτιο είναι άγνωστο, δεν υπάρχει γνωστή πρόληψη.
Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.
Εξαιτίας της σχέσης της ελκώδους κολίτιδας με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου, συνιστάται η προληπτική κολονοσκόπηση.

Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία συνιστά να κάνετε την πρώτη εξέταση:

• 8 χρόνια μετά τη διάγνωση της οξείας φάσης της ασθένειας ή όταν έχει προσβληθεί μεγάλο μέρος ή ολόκληρο το παχύ έντερο
• 12-15 χρόνια αφού έχει διαγνωστεί ότι πάσχει μόνο η αριστερή πλευρά του παχέος εντέρου

Κάντε επαναληπτικές εξετάσεις κάθε 1-2 χρόνια.

Ορισμός

Το σύνδρομο της χρόνιας κόπωσης (Σ.Χ.Κ.) πρόκειται για μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από παρατεταμένη και βαριά κόπωση ή φθορά (κάματο), η οποία δεν ανακουφίζεται με την ανάπαυση και δεν προκαλείται άμεσα από άλλες καταστάσεις. Η διάγνωση μιας τέτοιας κατάστασης, τίθεται όταν η κόπωση είναι τόσο βαριά, ικανή να μειώσει την ικανότητα συμμετοχής σε συνήθεις δραστηριότητες σχεδόν κατά 50%.


Εναλλακτικοί ορισμοί

(Σ.Χ.Κ.), Χρόνια – κόπωση, Σύνδρομο ανοσο-δυσλειτουργίας.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η ακριβής αιτία πρόκλησης του Σ.Χ.Κ. παραμένει άγνωστη. Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, πιθανολογείται η διαταραχή να οφείλεται σε ιό, όπως τον ιό Epstein-Barr ή τον ανθρώπινο ερπητοϊό 6 (HHV-6). Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχει ταυτοποιηθεί κάποιος συγκεκριμένος ιός ως αιτίας πρόκλησης του συνδρόμου.

Άλλες μελέτες υποστηρίζουν ότι το Σ.Χ.Κ., ίσως να οφείλεται σε φλεγμονή του νευρικού συστήματος και η οποία συνδέεται με κάποιου είδους ανοσοποιητική αντίδραση ή διαδικασία.

Άλλοι ενοχοποιητικοί παράγοντες θεωρούνται η ηλικία, η προγενέστερη ασθένεια, το άγχος, το περιβάλλον ή γενετικοί παράγοντες.

Το Σ.Χ.Κ. εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα σε γυναίκες ηλικίας 30 – 50 ετών.

Τα Κέντρα Νοσολογικού Ελέγχου (CDC) περιγράφουν το Σ.Χ.Κ. ως συγκεκριμένη διαταραχή με χαρακτηριστικά συμπτώματα και φυσικά σημεία, που βασίζεται σε αποκλεισμό άλλων πιθανών αιτιών. Δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί ο ακριβής αριθμός πασχόντων του συνδρόμου της χρόνια κόπωσης.


Συμπτώματα

Τα συμπτώματα του Σ.Χ.Κ. μιμούνται την κλινική εικόνα των πιο διαδεδομένων ιογενών λοιμώξεων (μυαλγίες, κεφαλαλγία και κάματος), κάνουν την εμφάνισή τους εντός ολίγων ωρών ή ημερών κι ο χρόνος διάρκειάς τους κυμαίνεται από 6 μήνες ή και περισσότερο.

Κύρια συμπτώματα:

• Κάματος ή κόπωση, πρώτη φορά αντιληπτή σε τέτοια ένταση και διάρκεια - τουλάχιστον 6 μήνες. Δε σημειώνεται ανακούφιση με την ανάπαυση.
• Κόπωση σε βαθμό που να προκαλεί μείωση των δραστηριοτήτων (σοβαρή κόπωση θεωρείται η μείωση σχεδόν στο ήμισυ των δραστηριοτήτων του ατόμου σε αντιπαράθεση με την προ νοσούσα περίοδο)

Άλλα συμπτώματα:

• Κόπωση διάρκειας άνω των 24ωρών μετά από σωματική άσκηση, που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα υποχωρούσε
• Η αίσθηση μη ξεκούρασης ακόμη και μετά από ικανοποιητική διάρκεια ύπνο
• Η αίσθηση απώλειας μνήμης ή άλλων παρόμοιων συμπτωμάτων, όπως η δυσκολία συγκέντρωσης, η σύγχυση ή η νευρικότητα
• Οι κεφαλαλγίες σοβαρότερης έντασης απ’ ότι στο παρελθόν
• Αρθραλγίες με μεταναστευτικό χαρακτήρα, δίχως οίδημα κι ερύθημα των αρθρώσεων
• Ευαισθησία των λεμφαδένων της τραχηλικής ή μασχαλιαίας χώρας
• Ήπια πυρετική κίνηση
• Μυαλγίες
• Μυϊκή αδυναμία σε όλες ή σε πολλαπλές μυϊκές ομάδες, δίχως αιτιοπαθογένεια
• Κυνάγχη

Σημεία κι εξετάσεις

Η φυσική εξέταση ίσως αποκαλύψει πυρετό, ευαισθησία των λεμφαδένων, λεμφαδενική διόγκωση ή άλλα συμπτώματα. Ο ρινοφάρυγγας ίσως εμφανίσει ερύθημα, απουσία εκκρίσεων ή πύου.

Ο ιατρός σας θα προβεί σε διάγνωση του Σ.Χ.Κ. μετά από αποκλεισμό όλων των πιθανών αιτιών πρόκλησης κόπωσης, όπως:

• Την εξάρτηση από ναρκωτικές ουσίες
• Άνοσες ή αυτοάνοσες διαταραχές
• Λοιμώξεις
• Μυϊκές ή νευρολογικές παθήσεις (όπως πολλαπλή σκλήρυνση)
• Ενδοκρινολογικές παθήσεις (όπως υποθυρεοειδισμό)
• Άλλες παθήσεις (όπως καρδιακές, νεφρικές ή ηπατικές)
• Ψυχιατρικές ή ψυχολογικές παθήσεις / διαταραχές, συγκεκριμένα η κατάθλιψη (από τη στιγμή που το Σ.Χ.Κ. σχετίζεται με την κατάθλιψη, η διάγνωση της κατάθλιψης δεν αποκλείει το Σ.Χ.Κ., ωστόσο η κόπωση που συνδέεται με την κατάθλιψη, χρήζει διαφοροδιάγνωση προ-οριστικής διαγνώσεως του συνδρόμου)
• Νεοπλάσματα

Η διάγνωση του Σ.Χ.Κ. περιλαμβάνει:

• Απουσία άλλων αιτιών χρόνιας κόπωσης (εξαιρουμένου της κατάθλιψης)
• Τουλάχιστον 4 συμπτώματα από τα προαναφερθέντα
• Εκσεσημασμένη, παρατεταμένη κόπωση

Δεν υπάρχουν ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις του Σ.Χ.Κ., αν και διεξάγονται ποικίλες εξετάσεις ως προς αποκλεισμό άλλων πιθανών αιτιών πρόκλησης των συμπτωμάτων.

Τα παρακάτω αποτελέσματα ορισμένων εξετάσεων (μη ωστόσο διαγνωστικών του Σ.Χ.Κ.) συναντώνται σχεδόν σε μόνιμη βάση, σε άτομα που εν τέλει διαγιγνώσκονται ως πάσχοντες του συνδρόμου:

• Μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου που αναδεικνύει ενδοεγκεφαλικό οίδημα και διαταραχή τμήματος των νευρικών κυττάρων
• Υψηλότερα επίπεδα ειδικού τύπου λευκών κυττάρων (CD4T κύτταρα) συγκριτικά με άλλους τύπους λευκών κυττάρων (CD8T)
• Ειδικός τύπος λευκών κυττάρων (λεμφοκυττάρων) που περιέχουν (συμπεριλαμβάνουν) ενεργές μορφές του ιού Epstein-Barr ή του HHV – 6

Θεραπεία

Στην πραγματικότητα δεν υφίσταται θεραπευτική αγωγή του Σ.Χ.Κ., παρά μόνον των συμπτωμάτων του. Πολλοί ασθενείς του Σ.Χ.Κ. αντιμετωπίζουν ψυχολογικές διαταραχές, όπως κατάθλιψη, οι οποίες σημειώνουν βελτίωση μετά από θεραπευτική αγωγή.

Μερικά από τα προτεινόμενα θεραπευτικά σχήματα περιλαμβάνουν:

• Αντιϊκά σκευάσματα (όπως ακυκλοβίρη)
• Σκευάσματα καταπολέμησης λοιμώξεις από ζυμομύκητα (όπως η νυστατίνη)
• Φαρμακευτικά σκευάσματα μείωσης του πόνου, της δυσφορίας και του πυρετού
• Φαρμακευτικά σκευάσματα κατά του άγχους (αντιαγχολιτικά σκευάσματα)
• Φαρμακευτικά σκευάσματα κατά της κατάθλιψης (αντικαταθλιπτικά σκευάσματα)

Κάποια σκευάσματα ίσως προκαλέσουν ανεπιθύμητες αντιδράσεις ή παρενέργειες, πολύ χειρότερες κι από τα αρχικά συμπτώματα του συνδρόμου της χρόνιας κόπωσης.

Ασθενείς του Σ.Χ.Κ. οφείλουν να διατηρούν δραστήρια κοινωνική ζωή και να ενθαρρύνονται για κάτι τέτοιο. Ακόμη και η ήπια φυσική άσκηση τους ωφελεί.


Πρόγνωση

Η μακροχρόνια πρόγνωση των ασθενών με Σ.Χ.Κ. ποικίλλει και είναι ιδιαίτερα δυσχερής, κυρίως στην αρχική φάση των συμπτωμάτων. Σύμφωνα με αναφορές, υπάρχουν κάποιοι ασθενείς που παρουσίασαν βελτίωση εντός 6 ή 12 μηνών. Σε άλλες δε περιπτώσεις, απαιτείται μεγαλύτερη χρονική διάρκεια, έως την πλήρη αποκατάσταση του ασθενή.

Άλλοι πάσχοντες του συνδρόμου, ουδέποτε σημείωσαν αποτελεσματική βελτίωση. Οι περισσότερες μελέτες αναφέρουν ότι μια ισχυρή κι έντονη θεραπευτική αγωγή, είναι πολύ πιθανότερο να επιφέρει την απόλυτη βελτίωση του ασθενούς, σε σχέση με τους ασθενείς που αρνούνται να λάβουν ιατρική περίθαλψη.


Επιπλοκές

• Κατάθλιψη (σχετίζεται αμιγώς με τα συμπτώματα και την έλλειψη διαγνώσεως)
• Περιορισμοί στις καθημερινές δραστηριότητες (κάποια άτομα αισθάνονται τέτοια κόπωση, η οποία τους καθιστά ουσιαστικά ανίκανους κατά τη διάρκεια της νόσου)
• Παρενέργειες κι ανεπιθύμητες αντιδράσεις φαρμακευτικών σκευασμάτων
• Κοινωνική απομόνωση οφειλόμενη στην κόπωση

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Κλείστε ραντεβού με τον ιατρό σας αν αισθάνεστε επίμονη, σοβαρή κόπωση συνοδευόμενη ή μη από άλλα συμπτώματα της συγκεκριμένης διαταραχής. Άλλες ακόμη πιο σοβαρές παθήσεις, πιθανόν να προκαλούν παρόμοια συμπτώματα κι οφείλουν να διαφοροδιαγνωστούν.

Ορισμός

Ο μη- μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί τον πλέον συνήθη τύπο καρκίνου των πνευμόνων.

Υπάρχουν 3 τύποι μη- μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα:

• αδενοκαρκινώματα, συνήθως έχουν περιφερική εντόπιση
• καρκινώματα από πλακώδη κύτταρα, συνήθως εντοπίζονται κεντρικά σε κάποιον βρόγχο
• μεγαλοκυτταρικά καρκινώματα, μπορούν να εμφανισθούν σε οποιοδήποτε τμήμα του πνεύμονα. Έχουν την τάση να αναπτύσσονται και να επεκτείνονται ταχύτερα από τους άλλους δύο τύπους.

Εναλλακτικές ονομασίες

Αδενοκαρκίνωμα του πνεύμονα, καρκίνωμα του πνεύμονα από πλακώδη κύτταρα, πλακώδες καρκίνωμα του πνεύμονα.


Δείτε επίσης

• Καρκίνος πνεύμονος
• Κ αρκίνος Πνεύμονος - Μικροκυτταρικός

Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Το κάπνισμα σχετίζεται με την πρόκληση των πλείστων περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα. Ο κίνδυνος εξαρτάται από τον αριθμό των σιγαρέττων που καπνίζει το άτομο ημερησίως, καθώς και το συνολικό χρονικό διάστημα που είναι καπνιστής. Το παθητικό κάπνισμα αυξάνει, επίσης, τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα. Ωστόσο, άτομα που δεν καπνίζουν, ή δεν έχουν ποτέ καπνίσει μπορεί να προσβληθούν από τη νόσο.

Μακροχρόνιες έρευνες έδειξαν ότι το κάπνισμα κάνναβης ενδέχεται να ευνοεί την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων, ωστόσο δεν υπάρχει σαφής συσχέτιση ανάμεσα στη δραστική ουσία και την εκδήλωση καρκίνου του πνεύμονα.

Τα υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και η κατανάλωση νερού με υψηλή περιεκτικότητα σε αρσενικό αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Ανάλογη επίδραση έχει και η ακτινοβόληση της περιοχής του θώρακα.

Η επαγγελματική έκθεση στους ακόλουθους καρκινογόνους παράγοντες επίσης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου:

• αμίαντος
• προϊόντα που περιέχουν χλωρίδια κα φορμαλδεΰδη
• ορισμένα κράματα, βαφές, χρωστικές, και συντηρητικές ουσίες

Συμπτώματα

Ο καρκίνος του πνεύμονα σε πρώιμο στάδιο ενδέχεται να μην προκαλεί την εκδήλωση συμπτωμάτων. Στα συμπτώματα που χρήζουν προσοχής περιλαμβάνονται:

• επίμονος βήχας
• αιματηρά πτύελα
• δύσπνοια
• συριγμός
• θωρακικός πόνος
• ανορεξία
• ακούσια απώλεια βάρους
• αίσθημα κόπωσης, καταβολή

Πρόσθετα συμπτώματα αποτελούν τα ακόλουθα:

• αδυναμία
• δυσκαταποσία
• πληκτροδακτυλία
• πόνος στις αρθρώσεις
• βράγχος φωνής ή βραχνάδα
• οίδημα στην περιοχή του προσώπου
• βλεφαρόπτωση
• πόνος ή ευαισθησία στα οστά
• πόνος ή αδυναμία στην περιοχή του ώμου

Σημείωση: αυτά τα συμπτώματα μπορεί να οφείλονται σε άλλες, λιγότερο σοβαρές νόσους. Είναι μείζονος σημασίας να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας.


Σημεία και διαγνωστικός έλεγχος

Ο ιατρός θα προβεί στη λήψη ιατρικού ιστορικού και θα εξετάσει κλινικά τον ασθενή.
Κατά την ακρόαση των πνευμόνων με χρήση στηθοσκοπίου ενδέχεται να διαπιστωθεί η ύπαρξη υγρού στους πνεύμονες.

Εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα καθώς και για τη διερεύνηση ενδεχόμενης διασποράς του, περιλαμβάνουν:

• ακτινογραφία θώρακος
• γενική αίματος
• κυτταρολογική εξέταση πτυέλων για την αναζήτηση καρκινικών κυττάρων
• σπινθηρογράφημα οστών
• υπολογιστική τομογραφία (αξονική) θώρακος
• μαγνητική τομογραφία θώρακος
• τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων
• θωρακοκέντηση

Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να απαιτηθεί η λήψη ιστικού δείγματος από τους πνεύμονες για την εξέτασή του με το μικροσκόπιο. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται βιοψία. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι που μπορεί αυτή να πραγματοποιηθεί:

• βιοψία σε συνδυασμό με βρογχοσκόπηση
• διαδερμική αναρρόφηση δια βελόνης
• βιοψία κατευθυνόμενη με υπολογιστική τομογραφία
• μεσοθωρακοσκόπηση με βιοψία
• ανοικτή βιοψία πνεύμονα
• διοισοφάγειο υπερηχογράφημα με λήψη βοψίας

Στην περίπτωση που η βιοψία αποκαλύψει την ύπαρξη καρκίνου του πνεύμονα, θα πραγματοποιηθούν περισσότερες απεικονιστικές δοκιμασίες προκειμένου να γίνει η σταδιοποίηση της νόσου. Το στάδιο της νόσου αντιπροσωπεύει το μέγεθος του όγκου και το βαθμό επέκτασής του. Ο μη- μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα ταξινομείται σε 5 στάδια:

• στάδιο 0 – η νόσος περιορίζεται στο αναπνευστικό επιθήλιο ( καρκίνωμα in situ)
• στάδιο Ι – ο καρκινικός όγκος έχει μικρό μέγεθος και δεν εμφανίζει μετάσταση σε επιχώριους λεμφαδένες
• στάδιο ΙΙ – ο καρκινικός όγκος εμφανίζει μετάσταση σε λεμφαδένες πλησίον της πρωτοπαθούς βλάβης
• στάδιο ΙΙΙ – η νόσος εμφανίζει διασπορά στους παρακείμενους ιστούς ή υπάρχει μετάσταση σε απομακρυσμένους λεμφαδένες
• στάδιο ΙV – η νόσος εμφανίζει διασπορά σε άλλα όργανα του σώματος, όπως στον έτερο πνεύμονα, τον εγκέφαλο, ή το ήπαρ

Θεραπεία

Υπάρχουν διάφοροι τύποι θεραπευτικής αγωγής για τον μη- μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Το εκάστοτε θεραπευτικό σχήμα εξαρτάται από το στάδιο της νόσου.

Η χειρουργική παρέμβαση αποτελεί συνήθως τη θεραπευτική αντιμετώπιση πρώτης γραμμής για τον μη- μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, όταν αυτός δεν εμφανίζει διασπορά πέρα από τους επιχώριους λεμφαδένες. Η χειρουργική εξαίρεση ενδέχεται να αφορά:

• σε έναν λοβό του πνεύμονα (λοβεκτομή)
• σε ένα περιορισμένο τμήμα του πνεύμονα (σφηνοειδής εκτομή ή τμηματεκτομή)
• σε ολόκληρο τον πνεύμονα (πνευμονεκτομή)

Ορισμένοι ασθενείς ενδέχεται να χρειασθούν την εφαρμογή χημειοθεραπευτικής αγωγής. Η χημειοθεραπεία χρησιμοποιεί αντινεοπλασματικά φάρμακα που σκοτώνουν τα υπάρχοντα καρκινικά κύτταρα και αναστέλλουν την ανάπτυξη νέων.

• η χημειοθεραπεία συχνά εφαρμόζεται ως μονοθεραπεία σε καρκίνο που εμφανίζει απομακρυσμένες μεταστάσεις (στάδιο IV)
• ενδέχεται να χορηγηθεί προεγχειρητικά ή πριν την εφαρμογή ακτινοθεραπείας προκειμένου να ενισχυθεί το θεραπευτικό αποτέλεσμα
• μπορεί να χορηγηθεί μετεγχειρητικά (συμπληρωματική θεραπεία) για να εξαλείψει εναπομείνασες εστίες καρκίνου

Η ακτινοθεραπεία περιλαμβάνει τη χρήση ακτίνων-Χ υψηλής ισχύος καθώς και άλλων μορφών ακτινοβολίας για την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων. Αυτή μπορεί να εφαρμοσθεί συνδυαστικά με χημειοθεραπευτικά σχήματα σε ανεγχείρητες περιπτώσεις.

Οι ακόλουθες θεραπευτικές μέθοδοι χρησιμοποιούνται κυρίως παρηγορητικά σε ασθενείς με μη- μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα:

• θεραπεία Laser – μια λεπτή δέσμη φωτός καυτηριάζει και καταστρέφει τα καρκινά κύτταρα
• φωτοδυναμική θεραπεία – το αντικαρκινικό φάρμακο ενεργοποιείται με την επίδραση φωτός

Πρόγνωση

Η πρόβλεψη για την έκβαση της νόσου ποικίλλει ευρέως. Συνήθως, ο μη- μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα αναπτύσσεται βραδέως και επιφέρει την εμφάνιση πενιχρών ή καθόλου συμπτωμάτων μέχρι τα όψιμα στάδιά του. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να καταστεί ιδιαίτερα επιθετικός και να οδηγήσει τον ασθενή ταχέως στον θάνατο. Η νόσος ενδέχεται να επεκταθεί σε διάφορα τμήματα του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των οστών, του ήπατος, του λεπτού εντέρου, και του εγκεφάλου.

Η εφαρμογή χημειοθεραπείας έχει αποδειχθεί ότι παρατείνει την επιβίωση και βελτιώνει την ποιότητα της ζωής σε ορισμένους ασθενείς με νόσο σταδίου IV.

Τα ποσοστά ίασης σχετίζονται με το στάδιο και την εγχειρησιμότητα του καρκίνου.

• νόσοι σταδίου Ι και ΙΙ μπορούν να ιαθούν με εφαρμογή χειρουργικής θεραπείας, σχεδόν σε περισσότερες από το 50% των περιπτώσεων.
• νόσος σταδίου ΙΙΙ μπορεί να ιαθεί σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο τα ποσοστά επιβίωσης είναι πολύ χαμηλότερα από εκείνα των πρωιμότερων σταδίων του μη- μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα.
• ασθενείς με νόσο σταδίου ΙV εμφανίζουν πολύ χαμηλά ποσοστά ίασης. Στόχος των εφαρμοζόμενων θεραπειών αποτελεί η παράταση της επιβίωσης και η βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Επιπλοκές

• διασπορά της νόσου εκτός της πρωτοπαθούς εστίας στον πνεύμονα
• ανεπιθύμητες ενέργειες από τη χειρουργική επέμβαση, τη χημειοθεραπεία, ή την ακτινοθεραπεία

Πρόληψη

Διακόψτε το κάπνισμα. Άτομα που στο παρελθόν υπήρξαν καπνιστές έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα για περισσότερα από 20 έτη αφότου διέκοψαν το κάπνισμα. Ωστόσο, ο κίνδυνος αυτός μειώνεται σημαντικά στο πρώτο έτος μετά τη διακοπή του καπνίσματος, ωστε τα οφέλη από αυτή να είναι σημαντικά ακόμη και σε προχωρημένες ηλικίες.

Αποφεύγετε το παθητικό κάπνισμα.

Η διατροφή σας να είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά.

Η διενέργεια προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του πνεύμονα δεν συστήνεται. Πληθώρα μελετών έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αυτός δεν συνεισφέρει στην αύξηση των πιθανοτήτων ίασης από τη νόσο.

Oρισμός

Η εμμηνόπαυση είναι η μεταβατική περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας κατά την οποία οι ωοθήκες της παύουν να παράγουν ωάρια, το σώμα της παράγει λιγότερα οιστρογόνα και προγεστερόνη, ενώ η έμμηνος ρύση της γίνεται ολοένα και σπανιότερη μέχρι που διακόπτεται οριστικά.

Εναλλακτικοί όροι

Περιεμμηνόπαυση, Μετεμμηνόπαυση


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η εμμηνόπαυση είναι ένα φυσικό γεγονός που εμφανίζεται κανονικά στις ηλικίες μεταξύ 45 και 55 χρόνων.
Όταν η εμμηνόπαυση είναι πλήρης (αποκαλούμενη μετεμμηνόπαυση) και δεν είχατε περίοδο για 1 χρόνο, δεν υπάρχει πλέον κίνδυνος εγκυμοσύνης.

Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης προκαλούνται από τις αλλαγές στα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης. Οι ωοθήκες παράγουν λιγότερες τέτοιες ορμόνες με την πάροδο του χρόνου. Τα συγκεκριμένα συμπτώματα και πόσο σοβαρά είναι (ήπια, μέτρια ή έντονα) ποικίλλουν από γυναίκα σε γυναίκα.

Μια βαθμιαία μείωση των οιστρογόνων επιτρέπει γενικά στο σώμα σας να προσαρμοστεί βαθμιαία στις ορμονικές αλλαγές. Οι εξάψεις και η εφίδρωση είναι στη χειρότερη φάση τους στα πρώτα 1 - 2 χρόνια. Η εμμηνόπαυση μπορεί να διαρκέσει 5 ή και περισσότερα χρόνια.
Τα επίπεδα οιστρογόνων μπορούν να πέσουν ξαφνικά ως συνέπεια ορισμένων θεραπειών, όπως για παράδειγμα όταν αφαιρούνται χειρουργικά οι ωοθήκες (χειρουργική εμμηνόπαυση). Άλλα παραδείγματα είναι η χημειοθεραπεία και η θεραπεία του καρκίνου του μαστού με αντι-οιστρογόνα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να είναι εντονότερα και να αρχίσουν πιο απότομα.

Ως αποτέλεσμα της πτώσης των ορμονικών επιπέδων, εμφανίζονται αλλαγές σε ολόκληρο το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα. Τα τοιχώματα του κόλπου χάνουν την ελαστικότητά τους και λεπταίνουν. Ο κόλπος γίνεται μικρότερος. Οι λιπαντικές εκκρίσεις του κόλπου γίνονται υδαρείς. Ο εξωτερικός γεννητικός ιστός λεπταίνει. Αυτό ονομάζεται ατροφία του αιδοίου.


Συμπτώματα

Σε ορισμένες γυναίκες, η περίοδος διακόπτεται ξαφνικά. Συνηθέστερα, σταματά σταδιακά με την πάροδο του χρόνου. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, οι περίοδοι γενικά έρχονται είτε συχνότερα από το κανονικό είτε αραιότερα. Αυτή η ανωμαλία μπορεί να διαρκέσει 1 - 3 χρόνια προτού τελικά παύσει εντελώς η εμμηνόρροια. Πριν από αυτό, ο κύκλος της περιόδου μπορεί να συντομευτεί και να έχει διάρκεια μόνο 3 εβδομάδων.

Τα κοινά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης είναι:

• Ταχυκαρδίες
• Εξάψεις
• Νυχτερινή εφίδρωση
• Αναψοκοκκινίσματα
• Προβλήματα στον ύπνο (αϋπνία)

Άλλα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορεί να είναι:

• Μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας, ενδεχομένως μειωμένη ανταπόκριση στη σεξουαλική διέγερση
• Αφηρημάδα (σε μερικές γυναίκες)
• Ανωμαλίες στην περίοδο
• Μεταβολές ψυχολογικής διάθεσης που περιλαμβάνουν ευερεθιστότητα, κατάθλιψη και νευρικότητα
• Διαρροή ούρων
• Κολπική ξηρότητα και πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
• Κολπικές μολύνσεις
• Πόνοι στις αρθρώσεις και αλλού
• Ανώμαλοι καρδιακοί παλμοί

Ενδείξεις και εξετάσεις

Εξετάσεις αίματος και ούρων μπορούν να χρησιμεύσουν για τη μέτρηση των αλλαγών στα επίπεδα των ορμονών που μπορεί να αποτελούν ενδείξεις για το πότε μια γυναίκα πλησιάζει στην εμμηνόπαυση ή έχει περάσει ήδη στην εμμηνόπαυση. Παραδείγματα τέτοιων εξετάσεων είναι:

• Οιστραδιόλη
• Θυλακιοτρόπος ορμόνη (FSH)
• Ωχρινοτρόπος ορμόνη (LH)

Η εξέταση της πυέλου μπορεί να δείξει μεταβολές στον βλεννογόνο του κόλπου που οφείλεται στα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων. Ο γιατρός μπορεί να σας κάνει και εξέταση οστικής πυκνότητας, αφού τα χαμηλά επίπεδα οστικής πυκνότητας συνδέονται με την οστεοπόρωση.


Θεραπεία

Η θεραπεία με ορμόνες μπορεί να είναι χρήσιμη εάν έχετε έντονα συμπτώματα όπως είναι οι εξάψεις, η νυχτερινή εφίδρωση, μεταπτώσεις ψυχολογικής διάθεσης ή κολπική ξηρότητα.

Συζητήστε λεπτομερώς με τον γιατρό σας την απόφαση να πάρετε ή όχι ορμόνες, ζυγίζοντας τους κινδύνους σε σχέση με τα πιθανά οφέλη. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στις πολλές επιλογές που υπάρχουν σήμερα εκτός από τη λήψη ορμονών. Κάθε γυναίκα είναι διαφορετική. Ο γιατρός σας πρέπει να γνωρίζει ολόκληρο το ιατρικό ιστορικό σας όταν εξετάζει την πιθανότητα ορμονικής θεραπείας.

Εάν έχετε μήτρα και αποφασίσετε να πάρετε οιστρογόνα, πρέπει να πάρετε και προγεστερόνη για να αποφύγετε τον καρκίνο του ενδομητρίου. Εάν δεν έχετε μήτρα, η προγεστερόνη δεν είναι απαραίτητη.

ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Διάφορες σημαντικές μελέτες έχουν εξετάσει τα οφέλη για την υγεία και τους κινδύνους της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου για καρκίνο του μαστού, έμφραγμα, εγκεφαλικό και θρόμβωση.

Οι τρέχουσες πρακτικές υποστηρίζουν τη χρήση ορμονικής υποκατάστασης για τη θεραπεία των εξάψεων. Συγκεκριμένες συστάσεις:

• Η θεραπεία μπορεί να αρχίσει μόνο σε γυναίκες που έχουν μπει πρόσφατα στην εμμηνόπαυση.
• Ορμονική θεραπεία δεν πρέπει να γίνεται σε γυναίκες που μπήκαν στην εμμηνόπαυση πριν από πολλά χρόνια.
• Το φάρμακο δεν πρέπει να λαμβάνεται για περισσότερα από 5 χρόνια.
• Οι γυναίκες που κάνουν ορμονική θεραπεία ανήκουν πιθανόν στην ομάδα χαμηλού κινδύνου για εγκεφαλικό, καρδιοπάθεια, θρόμβωση ή καρκίνο του μαστού.

Για να μειώσετε τους κινδύνους της ορμονικής θεραπείας με οιστρογόνα αλλά να αποκομίσετε τα οφέλη από τη θεραπεία, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει:

• Χρήση θεραπευτικών αγωγών οιστρογόνων ή προγεστερόνης που δεν περιέχουν τη μορφή προγεστερόνης που χρησιμοποιείται στη μελέτη
• Χορήγηση χαμηλότερης δόσης οιστρογόνων ή διαφορετικής μορφής οιστρογόνα (για παράδειγμα, κολπική κρέμα αντί για χάπι)
• Συχνές και τακτικές εξετάσεις της πυέλου και τεστ Pap για την ανίχνευση τυχόν προβλημάτων όσο το δυνατό νωρίτερα
• Συχνές και τακτικές φυσικές εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένης εξέτασης του στήθους και μαστογραφίας

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ
Διατίθενται φάρμακα που βοηθούν στις ψυχολογικές μεταπτώσεις, στις εξάψεις και σε άλλα συμπτώματα. Σε αυτά περιλαμβάνεται χαμηλή δοσολογία αντικαταθλιπτικών χαπιών όπως η παροξετίνη, η βενλαφαξίνη, η μπουπροπριόνη και η φλουοξετίνη, ή η κλονιδίνη που συνήθως χορηγείται για τον έλεγχο της υπέρτασης. Η γκαπαπεντίνη είναι επίσης αποτελεσματική για τις εξάψεις.


ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ
Το καλό νέο είναι ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να μειώσετε τα συμπτώματα που έχετε, χωρίς τη λήψη ορμονών:

• Να αποφεύγετε την καφεΐνη, το οινόπνευμα και τα πικάντικα φαγητά
• Να ντύνεστε ελαφρά
• Να καταναλώνετε προϊόντα σόγιας
• Να λαμβάνετε αρκετό ασβέστιο και βιταμίνη D είτε από τροφές ή/και από συμπληρώματα
• Να ασκήστε πολύ
• Να εκτελείτε καθημερινά τις ασκήσεις Κέγκελ για να ενισχύσετε τους μυς του κόλπου και της λεκάνης σας
• Να μάθετε να αναπνέετε βαθιά την ώρα που ξεκινάει μια έξαψη (δοκιμάστε να παίρνετε 6 αναπνοές ανά λεπτό)
• Να παραμείνετε σεξουαλικά ενεργή
• Να δείτε έναν ειδικό στον βελονισμό
• Να δοκιμάστε τεχνικές χαλάρωσης όπως η γιόγκα, το τάι τσι ή η περισυλλογή
• Να χρησιμοποιείτε λιπαντικά του κόλπου που έχουν βάση το νερό, όταν έχετε σεξουαλική επαφή

Επιπλοκές

Μπορεί να εκδηλωθεί αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση. Αυτή η αιμορραγία συνήθως δεν είναι ανησυχητική. Ωστόσο, ο γιατρός σας πρέπει πάντα να ελέγχει οποιαδήποτε αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση, επειδή μπορεί να αποτελεί ένα πρώτο σημάδι άλλων προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου.

Τα μειωμένα επίπεδα οιστρογόνων συνδέονται επίσης με τα ακόλουθα μακροχρόνια αποτελέσματα:

• Απώλεια οστικής μάζας και ενδεχομένως οστεοπόρωση σε μερικές γυναίκες
• Μεταβολές στα επίπεδα χοληστερόλης και μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας εάν:

• Έχετε σταγόνες αίμα από τον κόλπο μεταξύ των περιόδων
• Είχατε 12 διαδοχικούς μήνες χωρίς περίοδο και ξαφνικά ξεκινά κολπική αιμορραγία ή βλέπετε σταγόνες αίματος από τον κόλπο

Πρόληψη

Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσική και αναμενόμενη φάση στη ζωή μιας γυναίκας και δεν πρέπει να εμποδίζεται. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι να μειωθούν ή και να εξαφανιστούν μερικά από τα συμπτώματά της.

Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο μακροχρόνιων προβλημάτων όπως η οστεοπόρωση και οι καρδιακές παθήσεις με τη λήψη των ακόλουθων μέτρων:

• Ελέγχετε την πίεσή σας, τη χοληστερίνη και άλλους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις.
• Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει πρόωρη εμμηνόπαυση.
• Ακολουθείτε μια διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
• Ασκήστε κανονικά. Οι λεγόμενες ασκήσεις αντίστασης ενισχύουν τα οστά και βελτιώνουν την ισορροπία.
• Εάν παρουσιάζετε πρόωρα σημάδια απώλειας οστικής μάζας, συζητήστε με τον γιατρό σας για τα φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν να ανακοπεί η περαιτέρω απώλεια.
• Παίρνετε ασβέστιο και βιταμίνη D.