Ορισμός

Υπογλυκαιμία ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία το επίπεδο του σακχάρου του αίματος (γλυκόζη) είναι πολύ χαμηλό.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ινσουλινικό σοκ – Χαμηλό σάκχαρο αίματος


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Υπογλυκαιμία επέρχεται όταν:

• Το σάκχαρο του αίματος (γλυκόζη) εξαντλείται πολύ γρήγορα
• Η γλυκόζη απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος πολύ αργά
• Υπερβολική ποσότητα ινσουλίνης απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος
Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που μειώνει τη γλυκόζη. Παράγεται στο πάγκρεας ως αντίδραση στην αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα.

Η υπογλυκαιμία είναι σχετικά συνήθης σε άτομα που πάσχουν από διαβήτη. Συμβαίνει όταν:

• Λαμβάνετε μεγάλη δόση ινσουλίνης ή διαβητικών φαρμάκων
• Δεν καταναλώνετε αρκετή τροφή
• Αυξάνετε απότομα τη σωματική άσκηση χωρίς παράλληλη αύξηση της ποσότητας της τροφής

Συγγενής υπογλυκαιμία είναι μια συνήθης πάθηση κατά την οποία το σάκχαρο στο αίμα ενός νεογέννητου είναι χαμηλό. Τα μωρά που γεννιούνται από διαβητικές μητέρες μπορεί να παρουσιάζουν οξεία υπογλυκαιμία.

Ιδιοπαθής υπογλυκαιμία είναι η υπογλυκαιμία που συμβαίνει από άγνωστη αιτία. Τα άτομα με αυτό τον τύπο υπογλυκαιμίας δεν πάσχουν από διαβήτη.

Υπογλυκαιμία μπορεί επίσης να προκληθεί από:

• Λήψη αλκοόλ
• Ινσουλίνωμα στο πάγκρεας (όγκος)
• Ηπατοπάθεια


Συμπτώματα

• Κρύος ιδρώτας
• Σύγχυση
• Σπασμοί
• Κώμα
• Διπλή ή θολή όραση
• Κόπωση
• Γενική αδιαθεσία, ανησυχία ή γενική κακουχία
• Πονοκέφαλος
• Πείνα
• Ευερεθιστότητα (πιθανόν επιθετικότητα)
• Νευρικότητα
• Ταχυκαρδία
• Τρεμούλιασμα

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να συνδέονται με αυτή την πάθηση είναι:
• Ελαττωμένη εγρήγορση
• Διαφοροποίηση στο μέγεθος της κόρης των οφθαλμών
• Ζάλη
• Υπερβολική εφίδρωση
• Λιποθυμία
• Παραισθήσεις
• Απώλεια μνήμης
• Μυϊκοί πόνοι
• Ωχρότητα
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Διαταραχή του ύπνου


Ενδείξεις και εξετάσεις

Η μέτρηση του σακχάρου του αίματος στο σπίτι θα δείξει κάτω από 50 mg/dL.
H τιμή του ορού γλυκόζης θα είναι χαμηλή.


Θεραπεία

Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από το αίτιο.

Σε ανθρώπους με διαβήτη που παίρνουν φάρμακα που ρίχνουν το σάκχαρο του αίματος, ένα σνακ ή ποτό που περιέχει ζάχαρη θα ανεβάσει το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα. Δοκιμάστε να πιείτε μέχρι 125 γρ. χυμό ή σόδα. Θα πρέπει να δείτε αμέσως βελτίωση στα συμπτώματα. Αν όχι, μετρήστε το σάκχαρο και επαναλάβετε μετά από 15 λεπτά. Υπερθεραπεία του χαμηλού σακχάρου του αίματος μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα υπερβολικής αύξησης του σακχάρου σε ανθρώπους με διαβήτη.

Στα άτομα με έντονη υπογλυκαιμία χορηγούνται ενέσεις γλυκόζης ή μιας ορμόνης που ονομάζεται γλυκαγόνη. Αν δεν αντιμετωπισθεί άμεσα, υπάρχει κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών ή και θανάτου.

Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να αλλάξετε τη διατροφή σας ώστε να λαμβάνετε μεγαλύτερες ποσότητες γλυκόζης κατά τη διάρκεια της ημέρας. Κάτι τέτοιο μπορεί να αποτρέψει επανάληψη επεισοδίων χαμηλού σακχάρου στο αίμα. Μπορεί να σας ζητήσει να τρώτε μικρά, συχνά γεύματα με σύνθετους υδατάνθρακες, φυτικές ίνες και λιπαρά και να αποφεύγετε τη ζάχαρη, το αλκοόλ και τους χυμούς φρούτων.

Πρέπει επίσης να παίρνετε τα γεύματά σας σε τακτά διαστήματα, και να αντισταθμίζετε την περισσότερη άσκηση με περισσότερη τροφή.

Αν η υπογλυκαιμία οφείλεται σε ινσουλίνωμα (όγκο στο πάγκρεας), η καλύτερη θεραπεία είναι η χειρουργική αφαίρεση του όγκου.


Επιπλοκές

Αν η υπογλυκαιμία που οφείλεται σε υπερβολική έκκριση ινσουλίνης δεν αντιμετωπισθεί θεραπευτικά, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια αισθήσεων και κώμα. Η οξεία υπογλυκαιμία αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό που μπορεί να καταλήξει σε κρίσεις και μόνιμη βλάβη του νευρικού συστήματος αν δεν αντιμετωπισθεί. Η οξεία υπογλυκαιμία που καταλήγει σε απώλεια αισθήσεων ονομάζεται και ινσουλινικό σοκ.

Μάθετε να αναγνωρίζετε το πρώτα προειδοποιητικά σημάδια της υπογλυκαιμίας και δώστε σωστά τις πρώτες βοήθειες στον εαυτό σας.


Καλέστε τον γιατρό σας

Πηγαίνετε αμέσως στα επείγοντα περιστατικά νοσοκομείου ή καλέστε το 166 αν τα πρώτα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας δεν υποχωρήσουν παρόλο που έχετε φάει ένα σνακ που περιέχει ζάχαρη.

Ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια αν ένα άτομο με διαβήτη ή ιστορικό υπογλυκαιμίας χάσει την αίσθηση εγρήγορσης ή αν δεν μπορείτε να το ξυπνήσετε.


Πρόληψη

Αν πάσχετε από διαβήτη, σιγουρευτείτε ότι ακολουθείτε τις οδηγίες του γιατρού σας όσον αφορά τη δίαιτα, τα φάρμακα και την άσκησή σας.

Αν έχετε ιστορικό υπογλυκαιμίας, θα πρέπει να έχετε ανά πάσα στιγμή πρόχειρο ένα σνακ ή ποτό που περιέχει ζάχαρη, για να το πάρετε αμέσως μόλις εμφανιστούν τα συμπτώματα. Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν σε 15 λεπτά, φάτε περισσότερο φαγητό. Διατίθεται και ειδικό πακέτο γλυκαγόνης για όσους υποφέρουν από επεισόδια υπογλυκαιμίας που δεν ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στις άλλες μορφές θεραπείας.

Ορισμός

Η εγκεφαλίτιδα είναι φλεγμονή του εγκεφάλου, που οφείλεται συνήθως σε λοιμώξεις.



Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η εγκεφαλίτιδα προκαλείται συχνά από ιογενή λοίμωξη. Υπεύθυνοι μπορεί να είναι διάφοροι τύποι ιών. Η έκθεση στους ιούς μπορεί να συμβεί:

• Εισπνέοντας αιωρούμενα σταγονίδια στον χώρο ασθενούς
• Από μολυσμένη τροφή ή ποτό
• Από δάγκωμα εντόμου
• Από δερματική επαφή

Στις αγροτικές περιοχές οι αρμποϊοί - που είτε μεταφέρονται από κουνούπια ή τσιμπούρια είτε καταπίνονται κατά λάθος – είναι η συνηθέστερη αιτία.
Στις αστικές περιοχές, συνηθέστεροι είναι οι εντεροϊοί, όπως:

• κοξάκι
• ιός ηχούς (echovirus)
• ιός πολιομυελίτιδας

Ποιος άλλος ιός μπορεί να προκαλέσει ιογενή εγκεφαλίτιδα:

• Αδενοϊός
• Κυτταρομεγαλοϊός
• Ιός εγκεφαλίτιδας ιπποειδών
• Ιός Epstein-Barr
• Ιός απλού έρπητα
• Ιλαρά
• Παρωτίτιδα (μαγουλάδες)
• Λύσσα
• Ερυθρά
• Ανεμοβλογιά
• Ιός του Δυτικού Νείλου

Οι ασθενείς με AIDS και άλλοι υψηλού κινδύνου μπορεί να προσβληθούν από εγκεφαλίτιδα εξαιτίας παρασίτων όπως:

• Στρογγυλοί σκώληκες
• Κυστικέρκωση
• Τοξόπλασμα

Αν και οι περισσότεροι τύποι εγκεφαλίτιδας οφείλονται σε ιούς, η ασθένεια μπορεί επίσης να προκληθεί από νόσους που οφείλονται σε βακτηρίδια, όπως:

• Νόσος του Lyme
• Σύφιλη
• Φυματίωση

Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να προκληθεί εγκεφαλίτιδα από αλλεργική αντίδραση σε εμβόλιο. Μια αυτοάνοση ασθένεια και οι συνέπειες του καρκίνου μπορούν επίσης να προκαλέσουν εγκεφαλίτιδα.


Συμπτώματα

Όταν ο ιός εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος, μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή του εγκεφαλικού ιστού και της μεμβράνης που τον περιβάλλει. Λευκά αιμοσφαίρια εισβάλλουν στον εγκεφαλικό ιστό και προσπαθούν να καταπολεμήσουν τη λοίμωξη. Ο εγκεφαλικός ιστός πρήζεται (εγκεφαλικό οίδημα), γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή των νευρικών κυττάρων, να προκαλέσει εγκεφαλική αιμορραγία και εν τέλει βλάβη στον εγκέφαλο.

Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται:

• Αδεξιότητα, αστάθεια στο βάδισμα
• Σύγχυση, απώλεια προσανατολισμού
• Υπνηλία
• Πυρετός
• Πονοκέφαλος
• Νευρικότητα ή έλλειψη ψυχραιμίας
• Φωτοφοβία
• Δυσκαμψία του αυχένα και της πλάτης (ορισμένες φορές)
• Εμετός

Επικίνδυνα συμπτώματα:

• Απώλεια των αισθήσεων, απουσία αντιδράσεων, νάρκη, κώμα
• Μυϊκή αδυναμία ή παράλυση
• Κρίσεις επιληψίας
• Αιφνίδια αλλαγή στις πνευματικές λειτουργίες
• Ελαττωμένο ενδιαφέρον για τις καθημερινές δραστηριότητες
• Υποτονική διάθεση, έλλειψη διάθεσης ή ανάρμοστη για την περίσταση διάθεση
• Εξασθενημένη κρίση
• Αδιαλλαξία, ακραίος εγωκεντρισμός, αναποφασιστικότητα ή κοινωνική αποστασιοποίηση
• Απώλεια μνήμης (αμνησία), εξασθενημένη βραχεία ή μακρά μνήμη

Ενδείξεις και εξετάσεις

• Ανώμαλα αντανακλαστικά
• Αυξανόμενη ενδοκρανιακή πίεση
• Πνευματική σύγχυση
• Στοματικά έλκη
• Μυϊκή αδυναμία
• Αυχενική ακαμψία
• Ενδείξεις σε άλλα όργανα, όπως το συκώτι και οι πνεύμονες
• Εξάνθημα
• Προβλήματα ομιλίας

Στις εξετάσεις περιλαμβάνονται:

• Μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου
• Αξονική τομογραφία στο κεφάλι
• Καλλιέργεια εγκεφαλονωτιαίου υγρού , αίματος ή ούρων (ωστόσο, αυτή εξέταση σπάνια χρησιμεύει)
• Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα
• Οσφυονωτιαία παρακέντηση και καλλιέργεια
• Εξετάσεις αντισωμάτων σε ιούς
• Εξετάσεις που εντοπίζουν και τις ελάχιστες ποσότητες DNA ιών (αντίδραση αλυσίδας πολυμεράσης)

Θεραπεία

Στόχος της θεραπείας είναι η υποστηρικτική φροντίδα του ασθενή (χρειάζεται ανάπαυση, σωστή τροφή και υγρά) ώστε να μπορέσει ο οργανισμός να καταπολεμήσει τη λοίμωξη και να υπάρξει ανακούφιση από τα συμπτώματα. Αναπροσανατολισμός και συναισθηματική υποστήριξη για ασθενείς με σύγχυση ή παραλήρημα μπορεί να βοηθήσουν.

Στα φάρμακα περιλαμβάνονται:

• Αντιϊκά φάρμακα, όπως η ακυκλοβίρη (Zovirax) και η φοσκαρνέτη (Foscavir) – για τη θεραπεία της εγκεφαλίτιδας από έρπη ή άλλες οξείες ιογενείς λοιμώξεις (ωστόσο, δεν υπάρχουν ειδικά αντιϊκά φάρμακα για την αντιμετώπιση της εγκεφαλίτιδας)
• Αντιβιοτικά – αν η λοίμωξη προκλήθηκε από συγκεκριμένα βακτηρίδια
• Αντιεπιληπτικά φάρμακα (όπως η φαινυτοΐνη) – για την πρόληψη των κρίσεων
• Στεροειδή (όπως η δεξαμεθαζόνη) – για τον περιορισμό του εγκεφαλικού οιδήματος (σε σπάνιες περιπτώσεις)
• Ηρεμιστικά – για την αντιμετώπιση της οξυθυμίας ή της νευρικότητας
• Ακεταμινοφαίνη – για τον πυρετό και τον πονοκέφαλο

Αν έχει επηρεαστεί σοβαρά η εγκεφαλική λειτουργία, μπορεί να χρειαστούν παρεμβάσεις όπως φυσικοθεραπεία και λογοθεραπεία, αφού πρώτα έχει τεθεί υπό έλεγχο η ασθένεια.


Πρόγνωση

Η εξέλιξη ποικίλλει. Κάποιες περιπτώσεις είναι ήπιες και μικρής διάρκειας και το άτομο αναρρώνει πλήρως. Άλλες περιπτώσεις είναι σοβαρές και οδηγούν σε μόνιμες βλάβες ή ακόμα και στον θάνατο.
Η οξεία φάση συνήθως διαρκεί 1-2 εβδομάδες. Ο πυρετός και τα συμπτώματα είτε βαθμιαία είτε αιφνιδίως υποχωρούν. Ορισμένοι άνθρωποι χρειάζονται αρκετούς μήνες για να αναρρώσουν πλήρως.


Επιπλοκές

Στις σοβαρές περιπτώσεις εγκεφαλίτιδας μπορεί να προκληθεί μόνιμη βλάβη στον εγκέφαλο. Μπορεί να επηρεάσει:

• Την ακοή
• Τη μνήμη
• Τον μυϊκό έλεγχο
• Την αίσθηση
• Την ομιλία
• Την όραση

Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Επισκεφθείτε τα επείγοντα περιστατικά του νοσοκομείου ή καλέστε το 166 σε περίπτωση που παρουσιαστούν:

• Αιφνίδιος πυρετός
• Άλλα συμπτώματα εγκεφαλίτιδας

Πρόληψη

Ιδιαίτερη προσοχή στα κουνούπια (το τσίμπημα του κουνουπιού μπορεί να μεταδώσει ιούς) μπορεί να μειώσει την πιθανότητα κάποιας λοίμωξης που μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλίτιδα.

• Χρησιμοποιήστε εντομοαπωθητικό που περιέχει τη χημική ουσία DEET όταν βγαίνετε έξω (αλλά ποτέ προϊόντα που περιέχουν DEET σε νήπια κάτω των 2 μηνών)
• Απομακρύνετε οποιαδήποτε πηγή στάσιμου νερού (όπως παλιά λάστιχα, κονσέρβες, υδρορροές και ρηχές (παιδικές) πισίνες
• Προτιμάτε τα μακρυμάνικα πουκάμισα ή μπλούζες και τα μακριά παντελόνια όταν είστε έξω, ιδιαίτερα το βράδυ.
• Εμβολιάζετε τα ζώα κατά της εγκεφαλίτιδας που προκαλείται από τον ιό της λύσσας.
• Για ανθρώπους διατίθενται τα εξής εμβόλια:

- Εμβόλιο για την πρόληψη ενός τύπου ιογενούς εγκεφαλίτιδας που συχνά
προσβάλλει άτομα που μένουν σε ξενώνες ή στρατώνες
- Εμβόλιο για την ιλαρά
- Εμβόλιο για τον έρπη ζωστήρα

Ορισμός

Υπεραερισμός είναι η γρήγορη, βαθειά αναπνοή που συνοδεύει την ταραχή ή τον πανικό και μπορεί να αφήσει κάποιον ξέπνοο.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Γρήγορη βαθειά αναπνοή, Αναπνοή – γρήγορη και βαθειά,Γρήγορη αναπνοή, ޡυθμߌς αναπνοής – γρήγορος και βαθύς


Τι πρέπει να έχετε υπόψη

Όταν αναπνέετε, εΩσπνέετε οξυγόνο και εκπνέαιτε Το διοξίδι του άνθρακα. Όταν παίρνετε περισσότερες ανάσες απ’ όσες χρειάζεστε, ρίχνετε τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα σας. Αυτό προξενεί πολλά από τα συμπτώματα που μπορεί να έχετε ότι υπεραερίζεστε.

Το αίσθημα έντονης πίεσης ή η κρίση πανικού είναι τα συνήθη αίτια του υπεραερισμού. Ωστόσο, η γρήγορη αναπνοή μπορεί να είναι σύμπτωμα κάποιας διαταραχής, όπως:

Καρδιακής ή πνευμονικής διαταραχής

Λοίμωξης

Ο γιατρός είναι αυτός που θα προσδιορίσει το αίτιο του υπεραερισμού. Η γρήγορη αναπνοή μπορεί να αποτελεί ένδειξη επείγοντος ιατρικού περιστατικού, εκτός και αν σας έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν και ο γιατρός σας σάς διαβεβαίωσε οτι θα περάσει από μόνο του.
Συχνά, ο πανικός και ο υπεραερισμός μετατρέπονται σε φαύλο κύκλο. Ο πανικός οδηγεί σε γρήγορη αναπνοή και η γρήγορη αναπνοή σας οδηγεί σε πανικό.

Αν κάτι τέτοιο σας συμβαίνει συχνά, μπορεί να πάσχετε από το σύνδρομο του υπεραερισμού, που ενεργοποιείται από συναισθήματα όπως το στρες, η αγωνία, η κατάθλιψη ή ο θυμός. Ο περιστασιακός υπεραερισμός από πανικό συνήθως συνδέεται με συγκεκριμένο φόβο ή φοβία, όπως η υψοφοβία, η κλειστοφοβία ή ο φόβος του θανάτου.

Αν παρουσιάζετε το σύνδρομο του υπεραερισμού, μποει είτε να την Αντιλαμβάνεστε ότι ανπνέετε γρήγορα. Ωστόσο, θα παρατηρήσετε άλλα πολλά συμπτώματα, όπως:

• Ρεψίματα
• Τυμπανισό
• Πόνο στο θώρακα
• Σύγχυση
• Ζάλη
• Ξηροστομία
• Αδιαθεσία
• Μυϊκούς σπασμούς στα χέρια και τα πόδια
• Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στους βραχίονες ή γύρω από το στόμα
• Ταχυσφυγμία
• Λαχάνιασμα
• Διαταραχές ύπνου
• Αδυναμία

Συνήθη αίτια
Συντηρητική αγωγή,/h4>
Ο γιατρός σας θα ερευνήσει για άλλες ασθένειες προτού καταλήξει στη διάγνωση του συνδρόμου υπεραερισμού.
Αφού σας εχει εξηγήσει ότι αναπνέετε γρήγορα αγωνία, στρες ή πανικό, υπάρχουν βήματα που μπορείτε να κάνετε στο σπίτι. Εσείς, οι φίλοι και η οικογένειά σας, μπορείτε να μάθετε τεχνικές που θα σας βοηθήσουν ώστε, όταν το παθαίνετε, να το καταπολεμάτε αλλά και να το αποφεύγετε στο μέλλον.

Αν αρχίσετε να υπεραερίζεστε, στόχος είναι να αυξήσετε τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα σας, πράγμα που αυτόματα θα θέσει τέρμα σε όλα τα συμπτώματά σας. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να το πετύχετε:

1. Λάβετε διαβεβαίωση από έναν φίλο ή συγγενή που θα σας βοηθήσει να χαλαρώσετε την αναπνοή σας. Φράσεις όπως «μια χαρά είσαι», «δεν έπαθες έμφραγμα» και «δεν πρόκειται να πεθάνεις» είναι πολύ χρήσιμες. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να είναι ήρεμο το πρόσωπο που σας βοηθά και που πρέπει να μιλάει χαμηλόφωνα και με σιγουριά.
2. Προκειμένου να αυξήσετε τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα, πρέπει αντίστοιχα να μειώσετε το οξυγόνο. Για να το πετύχετε, μπορείτε να αναπνέετε με τα χείλη σε θέση όπως όταν φυσάτε για να σβήσετε ένα κερί ή μπορείτε να καλύψετε το στόμα σας και το ένα ρουθούνι, και να αναπνέετε από το άλλο.

Μακροπρόθεσμα, υπάρχουν αρκετά σημαντικά βήματα που θα σας βοηθήσουν να πάψετε να αναπνέετε γρήγορα:

1. Αν έχετε διαγνωστεί με άγχος ή πανικό, δείτε έναν ψυχολόγο ή ψυχίατρο που θα σας βοηθήσει να καταλάβετε και να αντιμετωπίσετε το πρόβλημά σας.
2. Μάθετε ασκήσεις αναπνοής που θα σας βοηθήσουν να χαλαρώνετε και να αναπνέετε από το διάφραγμα και την κοιλιά, παρά από το στήθος.
3. Κάντε τακτικά ασκήσεις χαλάρωσης, όπως η προοδευτική μυϊκή χαλάρωση και ο διαλογισμός.
4. Γυμνάζεστε τακτικά.

Αν οι μέθοδοι αυτές από μόνες τους δεν αρκούν για να ελέγξουν το σύνδρομο του υπεραερισμού, μπορεί ο γιατρός σας να σας συστήσει φαρμακευτική αγωγή με β-αναστολείς.


Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Απευθυνθείτε στον γιατρό σας αν:

• Νιώσετε ότι αναπνέετε πολύ γρήγορα για πρώτη φορά (αυτό αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό και θα πρέπει να μεταφερθείτε στα επείγοντα νοσοκομείου αμέσως).
• Πονάτε, έχετε πυρετό ή παρατηρήσετε οποιαδήποτε αιμορραγία.
• Ο υπεραερισμός σας συνεχίζεται ή χειροτερεύει, παρά την αγωγή στο σπίτι.
• Έχετε παράλληλα και άλλα συμπτώματα.

Τι να αναμένετε από την επίσκεψη στον γιατρό

Ο γιατρός κατ’ αρχήν θα σας εξετάσει κλινικά.

Για να πάρει το ιατρικό ιστορικό σας, θα σας κάνει για τα συμπτώματα που έχετε, ερωτήσεις όπως:

• Λαχανιάζετε;
• Τι άλλα συμπτώματα έχετε όταν αναπνέετε γρήγορα; Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται και σε άλλες στιγμές (για παράδειγμα, όταν βαδίζετε ή κάνετε γυμναστική);
• Πάσχετε από άλλη ασθένεια, όπως υπέρταση, διαβήτη ή υψηλή χοληστερίνη;
• Τι φάρμακα παίρνετε;
• Πώς είναι γενικά η ζωή σας; Μήπως περνάτε μια περίοδο με πολύ στρες;
• Νιώθετε πιεσμένος ή αγχωμένος, ειδικά πριν αρχίσετε να αναπνέετε γρήγορα;
• Πονάτε; Πώς είναι αυτός ο πόνος; Πόσο έντονος είναι ο πόνος; Πού εντοπίζεται;
• Τι άλλα συμπτώματα έχετε (για παράδειγμα, είχατε κάποια αιμορραγία; Ζαλίζεστε;)

Ο γιατρός θα λάβει υπόψη τον ρυθμό της αναπνοής σας την ώρα της επίσκεψης. Αν δεν αναπνέετε γρήγορα, μπορεί να το προκαλέσει δίνοντάς σας οδηγίες να αναπνέετε με συγκεκριμένο τρόπο.

Όσο υπεραερίζεστε, ο γιατρός θα σας ρωτήσει πώς αισθάνεστε και θα παρατηρήσει πώς αναπνέετε – προσέχοντας ποιους μυς χρησιμοποιείτε στο θωρακικό τοίχωμα και στις υπόλοιπες περιοχές του σώματος.


Εξετάσεις που μπορεί να υποδειχτούν είναι:

• Εξετάσεις αίματος για τη μέτρηση των τιμών οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα
• Αξονική τομογραφία θώρακα
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Απεικόνιση σχέσης αερισμού/αιμάτωσης των πνευμόνων
• Ακτινογραφίες θώρακα

Oρισμός

Η εμμηνόπαυση είναι η μεταβατική περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας κατά την οποία οι ωοθήκες της παύουν να παράγουν ωάρια, το σώμα της παράγει λιγότερα οιστρογόνα και προγεστερόνη, ενώ η έμμηνος ρύση της γίνεται ολοένα και σπανιότερη μέχρι που διακόπτεται οριστικά.

Εναλλακτικοί όροι

Περιεμμηνόπαυση, Μετεμμηνόπαυση


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η εμμηνόπαυση είναι ένα φυσικό γεγονός που εμφανίζεται κανονικά στις ηλικίες μεταξύ 45 και 55 χρόνων.
Όταν η εμμηνόπαυση είναι πλήρης (αποκαλούμενη μετεμμηνόπαυση) και δεν είχατε περίοδο για 1 χρόνο, δεν υπάρχει πλέον κίνδυνος εγκυμοσύνης.

Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης προκαλούνται από τις αλλαγές στα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης. Οι ωοθήκες παράγουν λιγότερες τέτοιες ορμόνες με την πάροδο του χρόνου. Τα συγκεκριμένα συμπτώματα και πόσο σοβαρά είναι (ήπια, μέτρια ή έντονα) ποικίλλουν από γυναίκα σε γυναίκα.

Μια βαθμιαία μείωση των οιστρογόνων επιτρέπει γενικά στο σώμα σας να προσαρμοστεί βαθμιαία στις ορμονικές αλλαγές. Οι εξάψεις και η εφίδρωση είναι στη χειρότερη φάση τους στα πρώτα 1 - 2 χρόνια. Η εμμηνόπαυση μπορεί να διαρκέσει 5 ή και περισσότερα χρόνια.
Τα επίπεδα οιστρογόνων μπορούν να πέσουν ξαφνικά ως συνέπεια ορισμένων θεραπειών, όπως για παράδειγμα όταν αφαιρούνται χειρουργικά οι ωοθήκες (χειρουργική εμμηνόπαυση). Άλλα παραδείγματα είναι η χημειοθεραπεία και η θεραπεία του καρκίνου του μαστού με αντι-οιστρογόνα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να είναι εντονότερα και να αρχίσουν πιο απότομα.

Ως αποτέλεσμα της πτώσης των ορμονικών επιπέδων, εμφανίζονται αλλαγές σε ολόκληρο το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα. Τα τοιχώματα του κόλπου χάνουν την ελαστικότητά τους και λεπταίνουν. Ο κόλπος γίνεται μικρότερος. Οι λιπαντικές εκκρίσεις του κόλπου γίνονται υδαρείς. Ο εξωτερικός γεννητικός ιστός λεπταίνει. Αυτό ονομάζεται ατροφία του αιδοίου.


Συμπτώματα

Σε ορισμένες γυναίκες, η περίοδος διακόπτεται ξαφνικά. Συνηθέστερα, σταματά σταδιακά με την πάροδο του χρόνου. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, οι περίοδοι γενικά έρχονται είτε συχνότερα από το κανονικό είτε αραιότερα. Αυτή η ανωμαλία μπορεί να διαρκέσει 1 - 3 χρόνια προτού τελικά παύσει εντελώς η εμμηνόρροια. Πριν από αυτό, ο κύκλος της περιόδου μπορεί να συντομευτεί και να έχει διάρκεια μόνο 3 εβδομάδων.

Τα κοινά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης είναι:

• Ταχυκαρδίες
• Εξάψεις
• Νυχτερινή εφίδρωση
• Αναψοκοκκινίσματα
• Προβλήματα στον ύπνο (αϋπνία)

Άλλα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορεί να είναι:

• Μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας, ενδεχομένως μειωμένη ανταπόκριση στη σεξουαλική διέγερση
• Αφηρημάδα (σε μερικές γυναίκες)
• Ανωμαλίες στην περίοδο
• Μεταβολές ψυχολογικής διάθεσης που περιλαμβάνουν ευερεθιστότητα, κατάθλιψη και νευρικότητα
• Διαρροή ούρων
• Κολπική ξηρότητα και πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
• Κολπικές μολύνσεις
• Πόνοι στις αρθρώσεις και αλλού
• Ανώμαλοι καρδιακοί παλμοί

Ενδείξεις και εξετάσεις

Εξετάσεις αίματος και ούρων μπορούν να χρησιμεύσουν για τη μέτρηση των αλλαγών στα επίπεδα των ορμονών που μπορεί να αποτελούν ενδείξεις για το πότε μια γυναίκα πλησιάζει στην εμμηνόπαυση ή έχει περάσει ήδη στην εμμηνόπαυση. Παραδείγματα τέτοιων εξετάσεων είναι:

• Οιστραδιόλη
• Θυλακιοτρόπος ορμόνη (FSH)
• Ωχρινοτρόπος ορμόνη (LH)

Η εξέταση της πυέλου μπορεί να δείξει μεταβολές στον βλεννογόνο του κόλπου που οφείλεται στα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων. Ο γιατρός μπορεί να σας κάνει και εξέταση οστικής πυκνότητας, αφού τα χαμηλά επίπεδα οστικής πυκνότητας συνδέονται με την οστεοπόρωση.


Θεραπεία

Η θεραπεία με ορμόνες μπορεί να είναι χρήσιμη εάν έχετε έντονα συμπτώματα όπως είναι οι εξάψεις, η νυχτερινή εφίδρωση, μεταπτώσεις ψυχολογικής διάθεσης ή κολπική ξηρότητα.

Συζητήστε λεπτομερώς με τον γιατρό σας την απόφαση να πάρετε ή όχι ορμόνες, ζυγίζοντας τους κινδύνους σε σχέση με τα πιθανά οφέλη. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στις πολλές επιλογές που υπάρχουν σήμερα εκτός από τη λήψη ορμονών. Κάθε γυναίκα είναι διαφορετική. Ο γιατρός σας πρέπει να γνωρίζει ολόκληρο το ιατρικό ιστορικό σας όταν εξετάζει την πιθανότητα ορμονικής θεραπείας.

Εάν έχετε μήτρα και αποφασίσετε να πάρετε οιστρογόνα, πρέπει να πάρετε και προγεστερόνη για να αποφύγετε τον καρκίνο του ενδομητρίου. Εάν δεν έχετε μήτρα, η προγεστερόνη δεν είναι απαραίτητη.

ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Διάφορες σημαντικές μελέτες έχουν εξετάσει τα οφέλη για την υγεία και τους κινδύνους της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου για καρκίνο του μαστού, έμφραγμα, εγκεφαλικό και θρόμβωση.

Οι τρέχουσες πρακτικές υποστηρίζουν τη χρήση ορμονικής υποκατάστασης για τη θεραπεία των εξάψεων. Συγκεκριμένες συστάσεις:

• Η θεραπεία μπορεί να αρχίσει μόνο σε γυναίκες που έχουν μπει πρόσφατα στην εμμηνόπαυση.
• Ορμονική θεραπεία δεν πρέπει να γίνεται σε γυναίκες που μπήκαν στην εμμηνόπαυση πριν από πολλά χρόνια.
• Το φάρμακο δεν πρέπει να λαμβάνεται για περισσότερα από 5 χρόνια.
• Οι γυναίκες που κάνουν ορμονική θεραπεία ανήκουν πιθανόν στην ομάδα χαμηλού κινδύνου για εγκεφαλικό, καρδιοπάθεια, θρόμβωση ή καρκίνο του μαστού.

Για να μειώσετε τους κινδύνους της ορμονικής θεραπείας με οιστρογόνα αλλά να αποκομίσετε τα οφέλη από τη θεραπεία, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει:

• Χρήση θεραπευτικών αγωγών οιστρογόνων ή προγεστερόνης που δεν περιέχουν τη μορφή προγεστερόνης που χρησιμοποιείται στη μελέτη
• Χορήγηση χαμηλότερης δόσης οιστρογόνων ή διαφορετικής μορφής οιστρογόνα (για παράδειγμα, κολπική κρέμα αντί για χάπι)
• Συχνές και τακτικές εξετάσεις της πυέλου και τεστ Pap για την ανίχνευση τυχόν προβλημάτων όσο το δυνατό νωρίτερα
• Συχνές και τακτικές φυσικές εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένης εξέτασης του στήθους και μαστογραφίας

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ
Διατίθενται φάρμακα που βοηθούν στις ψυχολογικές μεταπτώσεις, στις εξάψεις και σε άλλα συμπτώματα. Σε αυτά περιλαμβάνεται χαμηλή δοσολογία αντικαταθλιπτικών χαπιών όπως η παροξετίνη, η βενλαφαξίνη, η μπουπροπριόνη και η φλουοξετίνη, ή η κλονιδίνη που συνήθως χορηγείται για τον έλεγχο της υπέρτασης. Η γκαπαπεντίνη είναι επίσης αποτελεσματική για τις εξάψεις.


ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ
Το καλό νέο είναι ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να μειώσετε τα συμπτώματα που έχετε, χωρίς τη λήψη ορμονών:

• Να αποφεύγετε την καφεΐνη, το οινόπνευμα και τα πικάντικα φαγητά
• Να ντύνεστε ελαφρά
• Να καταναλώνετε προϊόντα σόγιας
• Να λαμβάνετε αρκετό ασβέστιο και βιταμίνη D είτε από τροφές ή/και από συμπληρώματα
• Να ασκήστε πολύ
• Να εκτελείτε καθημερινά τις ασκήσεις Κέγκελ για να ενισχύσετε τους μυς του κόλπου και της λεκάνης σας
• Να μάθετε να αναπνέετε βαθιά την ώρα που ξεκινάει μια έξαψη (δοκιμάστε να παίρνετε 6 αναπνοές ανά λεπτό)
• Να παραμείνετε σεξουαλικά ενεργή
• Να δείτε έναν ειδικό στον βελονισμό
• Να δοκιμάστε τεχνικές χαλάρωσης όπως η γιόγκα, το τάι τσι ή η περισυλλογή
• Να χρησιμοποιείτε λιπαντικά του κόλπου που έχουν βάση το νερό, όταν έχετε σεξουαλική επαφή

Επιπλοκές

Μπορεί να εκδηλωθεί αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση. Αυτή η αιμορραγία συνήθως δεν είναι ανησυχητική. Ωστόσο, ο γιατρός σας πρέπει πάντα να ελέγχει οποιαδήποτε αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση, επειδή μπορεί να αποτελεί ένα πρώτο σημάδι άλλων προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου.

Τα μειωμένα επίπεδα οιστρογόνων συνδέονται επίσης με τα ακόλουθα μακροχρόνια αποτελέσματα:

• Απώλεια οστικής μάζας και ενδεχομένως οστεοπόρωση σε μερικές γυναίκες
• Μεταβολές στα επίπεδα χοληστερόλης και μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας εάν:

• Έχετε σταγόνες αίμα από τον κόλπο μεταξύ των περιόδων
• Είχατε 12 διαδοχικούς μήνες χωρίς περίοδο και ξαφνικά ξεκινά κολπική αιμορραγία ή βλέπετε σταγόνες αίματος από τον κόλπο

Πρόληψη

Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσική και αναμενόμενη φάση στη ζωή μιας γυναίκας και δεν πρέπει να εμποδίζεται. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι να μειωθούν ή και να εξαφανιστούν μερικά από τα συμπτώματά της.

Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο μακροχρόνιων προβλημάτων όπως η οστεοπόρωση και οι καρδιακές παθήσεις με τη λήψη των ακόλουθων μέτρων:

• Ελέγχετε την πίεσή σας, τη χοληστερίνη και άλλους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις.
• Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει πρόωρη εμμηνόπαυση.
• Ακολουθείτε μια διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
• Ασκήστε κανονικά. Οι λεγόμενες ασκήσεις αντίστασης ενισχύουν τα οστά και βελτιώνουν την ισορροπία.
• Εάν παρουσιάζετε πρόωρα σημάδια απώλειας οστικής μάζας, συζητήστε με τον γιατρό σας για τα φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν να ανακοπεί η περαιτέρω απώλεια.
• Παίρνετε ασβέστιο και βιταμίνη D.