Ορισμός

Ο προστάτης είναι ένας αδένας του αναπαραγωγικού συστήματος του άρρεν φύλου, το οποίο παράγει το υγρό εκείνο που μεταφέρει το σπέρμα κατά την εκσπερμάτωση. Περιβάλλει την ουρήθρα, τον πόρο μέσω του οποίου, αποβάλλονται τα ούρα από τον οργανισμό.

Με τον όρο ευμεγέθης προστάτης εννοούμε ότι ο αδένας έχει αναπτυχθεί σε όγκο. Ο προστάτης αναπτύσσεται σε όγκο, σχεδόν σε όλους τους άνδρες με το πέρασμα του χρόνου. Κατά την ανάπτυξη του όγκου του αδένα, ο τελευταίος μπορεί να συμπιέζει την ουρήθρα, προκαλώντας διαταραχές στην ούρηση και την ουροδόχο κύστη.

Ο ευμεγέθης προστάτης συχνά καλείται και καλοήθης υπερπλασία του προστάτη ή καλοήθης υπερτροφία του προστάτη. Δεν πρόκειται για καρκίνο, ούτε αυξάνει τον κίνδυνο για αναπτύξει καρκίνου του προστάτη.



Εναλλακτικοί ορισμοί

ΒPH, Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (υπερτροφία), Προστάτης – ευμεγέθης



Αίτια, συχνότητα, παράγοντες κινδύνου

Μέχρι σήμερα, τα πραγματικά αίτια της υπερτροφίας του προστάτη, παραμένουν άγνωστα. Παράγοντες που σχετίζονται με την ηλικία και τους ίδιους τους όρχεις, ίσως να παίζουν κάποιο ρόλο στην υπερτροφία του αδένα. Άνδρες οι οποίοι έχουν υποβληθεί σε ορχεκτομή σε νεαρή ηλικία (για παράδειγμα λόγω καρκίνου των όρχεων), δεν αναπτύσσουν υπερπλασία του προστάτη.

Παρομοίως, αν κάποιος υποβληθεί σε ορχεκτομή μετά την εμφάνιση υπερπλασία του προστάτη, ο προστάτης ξεκινά να μειώνεται σε μέγεθος.

Σχετικά γεγονότα με την υπερτροφία του προστάτη:

• Οι πιθανότητες ανάπτυξης υπερτροφικού προστάτη αυξάνουν με την ηλικία.
• Η υπερπλασία του προστάτη είναι τόσο συχνή που έχει ειπωθεί ότι όλοι οι άνδρες θα την αναπτύξουν, αν κι εφόσον ζήσουν για αρκετά χρόνια.
• Η υπερπλασία του προστάτη εμφανίζεται σ’ ένα μικρό ποσοστό των ανδρών άνω των 40 ετών, ενώ το 90% των ανδρών την παρουσιάζουν μετά την ηλικία των 80 ετών.
• Δεν έχει αναγνωριστεί κανένας παράγοντας κινδύνου, εκτός από το να έχει κάποιος φυσιολογικούς όρχεις.

Συμπτώματα

Λιγότερο από τους μισούς άνδρες με υπερπλασία του προστάτη, παρουσιάζουν συμπτώματα της πάθησης, τα οποία περιλαμβάνουν:

• Λίγες σταγόνες ούρων μετά το πέρας της ούρησης
• Ανικανότητα ουρήσεως (κατακράτηση ούρων)
• Αδυναμία πλήρους αποβολής της ποσότητας των ούρων που περιέχονται στην ουροδόχη κύστη.
• Ακράτεια ούρων
• Η ανάγκη ουρήσεως δύο ή και περισσότερες φορές, κατά τη διάρκεια της νύχτας
• Άλγος κατά την ούρηση ή αιματηρά ούρα (αυτό ίσως να αποτελεί ένδειξη φλεγμονής).
• Καθυστερημένη εκκίνηση ουρήσεως
• Προσπάθεια ουρήσεως
• Έντονη κι αιφνίδια ανάγκη προς ούρηση
• Αδύναμη ροή ούρων

Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις


Μετά τη λήψη πλήρους ατομικού ιστορικού, ο ιατρός σας, θα σας υποβάλλει σε δακτυλική εξέταση του ορθού, προκειμένου να ψηλαφίσει τον προστάτη αδένα.

Επίσης μπορεί να διεξαχθούν οι ακόλουθες εξετάσεις:

• Ο μέσος όρος (αναλογία) της ροής των ούρων.
• Εξέταση υπολειπόμενων ούρων μετά την ούρηση, ούτως ώστε να υπολογιστεί η ποσότητα των ούρων που παραμένει στην ουροδόχο κύστη μετά την ούρηση.
• Η μελέτη της πίεσης ροής, εξετάζει την πίεση της κύστεως κατά την ούρηση
• Γενική ούρων για ανάδειξη πιθανών ερυθρών αιμοσφαιρίων ή πυοσφαιρίων
• Ουροκαλλιέργεια για έλεγχο πιθανής λοίμωξης
• Προσδιορισμός του ειδικού για τον προστάτη αντιγόνου στον ορό του αίματος, ενδεικτικό για καρκίνο του προστάτη
• Κυστεοσκόπηση.

Ίσως σας ζητηθεί να συμπληρώσετε κάποιο ερωτηματολόγιο που να αφορά τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων σας και της επιρροής τους στην καθημερινή σας ζωή. Το παρόν αποτέλεσμα ίσως να συγκριθεί με παλαιότερο, ώστε να διευκρινιστεί αν η κατάστασή σας επιδεινώθηκε ή όχι.


Θεραπεία

Η επιλογή της θεραπείας βασίζεται στη σοβαρότητα και την έκταση που έχουν τα συμπτώματα στην καθημερινή σας ζωή και την παρουσία ή μη της παθολογική σας κατάστασης. Η επιλογή της θεραπευτικής αγωγής περιλαμβάνει την «αδιάκοπη παρακολούθηση», αλλαγές στις καθημερινές σας συνήθειες, φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική επέμβαση.

Αν είστε άνω των 60 ετών, έχετε μεγάλες πιθανότητες να παρουσιάσετε συμπτώματα. Ωστόσο πολλές περιπτώσεις ανδρών με ευμεγέθη προστάτη, παρουσιάζουν ελάχιστα συμπτώματα. Πολύ χρήσιμο θα ήταν να προβείτε σε βήματα αυτό-φροντίδας.

Αν έχετε ευμεγέθης προστάτη οφείλετε να εξετάζεστε ετησίως, ώστε να παρακολουθείτε την εξέλιξη των συμπτωμάτων σας και να κρίνει ο ιατρός σας αν είναι πρέπει να προβείτε σε αλλαγή της θεραπευτικής σας αγωγής.

ΑΥΤΟ – ΦΡΟΝΤΙΔΑ

Για ήπια συμπτώματα:

• Να ουρείτε εφόσον νιώθετε επιτακτική ανάγκη. Ακόμη, επισκεφθείτε την τουαλέτα, όποτε σας δοθεί η ευκαιρία, ακόμη κι αν δεν έχετε έπειξη προς ούρηση.
• Αποφύγετε το αλκοόλ και την καφεΐνη, ιδίως μετά από γεύμα. Μην καταναλώνετε πολλά υγρά. Κάνετε κατανομή των υγρών που καταναλώνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Αποφύγετε την κατανάλωση υγρών το τελευταίο δίωρο πριν τον ύπνο.
• Προσπαθήστε να μην προμηθεύεστε φαρμακευτικά σκευάσματα για συνάχι ή την παρραρινοκολπίτιδα, που περιέχουν αποσυμφορητικά και αντισταμινικά. Τα σκευάσματα αυτά μπορεί να αυξήσουν τα συμπτώματα του υπερπλασία του προστάτη.
• Προσπαθήστε να διατηρείτε ζεστή τη θερμοκρασία του σώματός σας και να ασκείστε τακτικά. Το κρύο περιβάλλον και η έλλειψη σωματικής άσκησης, επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
• Μάθετε κι εκτελέστε ασκήσεις ενδυνάμωσης της λεκάνης
• Ελαττώστε το στρες. Τα νεύρα και η ένταση οδηγούν σε πιο συχνή ούρηση.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η χειρουργική εκτομή του προστάτη συστήνεται στις περιπτώσεις που παρουσιάζετε:

• Ακράτεια ούρων
• Υποτροπιάζουσα αιματουρία
• Αδυναμία πλήρους αποβολής ούρων από την ουροδόχο κύστη (κατακράτηση ούρων)
• Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις
• Έκπτωση νεφρικής λειτουργίας
• Ουρολιθίαση

Η επιλογή της χειρουργικής τεχνικής, βασίζεται συνήθως στη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και στο μέγεθος, καθώς και σχήμα του προστάτη αδένα

• Διαουρηθρική εκτομή του προστάτη: αυτή είναι η πιο κοινή κι αποδεδειγμένη χειρουργική τεχνική για την αντιμετώπιση της υπερπλασία του προστάτη. Η Διαουρηθρική εκτομή του προστάτη συνίσταται στην εισαγωγή ενός ξέστρου, μέσω του πέους, και στην εκτομή του προστάτη «κομμάτι-κομμάτι».
• Διαουρηθρική διάνοιξη του προστάτη : η διαδικασία είναι παρόμοια με την Διαουρηθρική εκτομή του προστάτη, αλλά συνήθως χρησιμοποιείται σε άνδρες με μικρότερο μέγεθος προστάτη. Η τεχνική αυτή πολλές φορές δε χρήζει ενδονοσοκομειακή νοσηλεία. Όπως και στην Διαουρηθρική εκτομή του προστάτη, εισάγουμε, μέσω του πέους, στον προστάτη ένα ξέστρο. Στην τεχνική αυτή όμως, αντί να αφαιρείται ο προστάτης, εκτελείται μια τομή (διάνοιξη / σχάση) των ιστών του προστάτη, ούτως ώστε να μεγεθύνεται η έξοδο της ουρήθρας και συνεπώς διευκολύνεται η κυστική αποβολή.
• Απλή προστατεκτομή: μια «ανοιχτή» προστατεκτομή διεξάγεται με γενική ή ραχιαία αναισθησία. Εκτελείται μια τομή στην κοιλιακή χώρα ή περινεϊκή (η περιοχή πίσω από το όσχεο). Αφαιρείται μόνο το εσωτερικό τμήμα του προστάτη αδένα. Το εξωτερικό τμήμα (περίβλημα) παραμένει. Η τεχνική αυτή είναι χρονοβόρα και συνήθως απαιτεί 5 – 10 μέρες νοσηλείας.

Οι περισσότεροι άνδρες που έχουν υποβληθεί σε χειρουργείο για τον προστάτη, παρουσίασαν βελτίωση της αναλογίας ροής ούρων και των συμπτωμάτων τους.
Υπάρχουν ωστόσο, κι άλλες λιγότερο αιματηρές τεχνικές. Αυτές χρησιμοποιούν διάφορες μορφές θερμότητας, προκειμένου να καταστρέψουν τον ιστό του προστάτη, περιλαμβάνοντας:

• Ενέργεια ραδιοσυχνότητας – διαουρηθρική εξαίρεση δια βελόνας
• Ενέργεια μικροκυμάτων – διαουρηθρική θερμοθεραπεία με μικροκύματα
• Ηλεκτρικό ρεύμα – διαουρηθρική ηλεκτροεξάτμιση
• Ζεστό νερό – θερμοθεραπεία εισάγοντας νερό
• Λέιζερ – πήξη με λέιζερ του διάμεσου ιστού και εκπυρήνωση του προστάτη με όλμιο λέιζερ .

Καμία ωστόσο από τις παραπάνω τεχνικές δεν αποδείχθηκε καλύτερη της Διαουρηθρικής εκτομής του προστάτη. Ασθενείς που υποβάλλονται σε τέτοιου είδους λιγότερο αιματηρές επεμβάσεις, έχουν μεγάλη πιθανότητα να ξαναχρειαστούν χειρουργείο μετά από 5 ή 10 χρόνια. Ωστόσο αυτές οι τεχνικές προτιμώνται:

• Ασθενείς Νεαρής ηλικίας (πολλές εκ των λιγότερο αιματηρών επεμβάσεων έχουν χαμηλότερο κίνδυνο να οδηγήσουν σε ανικανότητα και ακράτεια ούρων, απ΄ ότι η Διαουρηθρική εκτομή του προστάτη, παρ’ ότι η τελευταία δεν κρύβει τόσο μεγάλο κίνδυνο για κάτι τέτοιο).
• Ηλικιωμένους ασθενείς
• Ασθενείς με σοβαρές παθολογικές καταστάσεις, συμπεριλαμβάνοντας τον αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη, την κίρρωση, τον αλκοολισμό, τη ψύχωση και σοβαρές αναπνευστικές, νεφρικές ή καρδιακές παθήσεις
• Άνδρες υπό αντιπηκτική αγωγή.

Πιο εξελιγμένη τεχνική αποτελεί η ρομποτική προστεκτομή. Ωστόσο η τεχνολογία στον τομέα αυτό, είναι ακόμη περιορισμένη και θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν η ανάλογη εμπειρία του ιατρού. Προς το παρόν, δεν έχουν διεξαχθεί μακροχρόνιες μελέτες αυτής της τεχνικής.

Άλλη μορφή θεραπείας αποτελεί και ο προστατευτικός διαστολέας (stent).



Επιπλοκές


Άνδρες με χρόνια Ευμεγέθη προστάτη και σταδιακή επιδείνωση των συμπτωμάτων, μπορεί να παρουσιάσουν:

• Αιφνίδια ανικανότητα ουρήσεως
• Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος
• Ουρολιθίαση
• Βλάβη των νεφρών
• Αιματουρία

Ακόμη και μετά τη χειρουργική αποκατάσταση, η επανεμφάνιση του Ευμεγέθη προστάτη μπορεί να επέλθει με το πέραμα του χρόνου.


Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό


Καλέστε αμέσως τον ιατρό σας αν παρουσιάσετε:

• Μειωμένη ποσότητα ούρων
• Πυρετό ή ρίγη
• Άλγος στη ράχη, στην κοιλιακή χώρα ή στην πλάγια επιφάνεια του σώματος
• Παρουσία αίματος ή πύου στα ούρα σας.

Επίσης καλέστε τον ιατρό σας αν:

• Η ουροδόχος κύστη σας, δεν σας δίνει την εντύπωση της πλήρους κένωσης, μετά την ούρηση.
• Λαμβάνεται φαρμακευτικά σκευάσματα που μπορεί να οδηγήσουν σε διαταραχές του ουροποιητικού, όπως διουρητικά, αντισταμινικά, αντικαταθλιπτικά ή ηρεμιστικά. Μη σταματήσετε ή τροποποιήσετε την αγωγή σας, χωρίς τη συμβουλή του ιατρού σας.
• Αν ήδη παίρνεται μέτρα «αυτό-φροντίδας», εδώ και 2 μήνες, χωρίς αποτέλεσμα.

Δείτε εδώ σχετικά Βίντεο για τον προστάτη

Ορισμός

Ο καρκίνος της νεφρικής πυέλου ή του ουρητήρα αναπτύσσεται στην περιοχή της νεφρικής πυέλου ή στο σωλήνα που μεταφέρει τα ούρα απο τους νεφρούς στην ουροδόχο κύστη.



Εναλλακτικές ονομασίες

Καρκίνος του μεταβατικού επιθηλίου της νεφρικής πυέλου ή του ουρητήρα


Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Καρκίνος μπορεί να αναπτυχθεί στο σύστημα συλλογής των ούρων, αλλά είναι ασυνήθης. Συνολικά, ο καρκίνος της νεφρικής πυέλου και του ουρητήρα υπολογίζεται ότι δεν υπερβαίνει το 5% όλων των καρκίνων των νεφρών και των ανώτερης αποχετευτικής μοίρας του ουροποιητικού συστήματος. Προσβάλλει συχνότερα τους άνδρες από ότι τις γυναίκες, και εμφανίζεται πιο συχνά σε ηλικία μεγαλύτερη των 65 ετών.

Οι όγκοι της νεφρικής πυέλου και του ουρητήρα είναι συνήθως καρκίνοι του μεταβατικού επιθηλίου. Περίπου 10% αποτελούν καρκινώματα από πλακώδη κύτταρα.

Τα αίτια αυτού του τύπου καρκίνου δεν είναι πλήρως γνωστά. Ο μακροχρόνιος ερεθισμός των νεφρών από επιβλαβείς ουσίες που αποβάλλονται με τα ούρα ενδέχεται να αποτελεί έναν αιτιολογικό παράγοντα. Αυτός ο ερεθισμός μπορεί να προκληθεί από:
• διάμεση νεφροπάθεια οφειλόμενη σε αναλγητικά
• έκθεση σε συγκεκριμένες χρωστικές και χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στη βυρσοδεψία, την υφαντουργία, την παραγωγή πλαστικών και προϊόντων από καουτσούκ
• το κάπνισμα
• ασθενείς με ιστορικό καρκίνου της ουροδόχου κύστης βρίσκονται, επίσης, σε κίνδυνο.



Συμπτώματα

• πόνος στη νεφρική χώρα
• αιματουρία
• αίσθημα καύσου, πόνος, ή δυσφορία κατά την ούρηση
• σκοτεινόχρωμα, ή καστανόχρωμα ούρα
• καταβολή
• οσφυαλγία (οσφυϊκός πόνος)
• νυχτουρία
• απώλεια βάρους
• συχνουρία ή τεινεσμός
• δυσουρία
• καθυστέρηση στην έναρξη της ούρησης



Σημεία και διαγνωστικές εξετάσεις

Ο ιατρός θα προβεί σε ψηλάφηση την κοιλίας. Σπάνια ανευρίσκεται όγκος (μάζα) ή διογκωμένος νεφρός. Ο ασθενής ενδέχεται να έχει αιματουρία. Η γενική εξέταση αίματος μπορεί να δείξει την ύπαρξη αναιμίας.

Καρκινικά κύτταρα ενδέχεται να διαπιστωθούν στις ακόλουθες εξετάσεις:
• κυτταρολογική εξέταση ούρων που πραγματοποιείται μετά λήψη δείγματος με κυστεοσκόπηση
• κυτταρολογική εξέταση δείγματος ούρων από ελεύθερη ούρηση

Όγκοι, ή σημεία απόφραξης των ουροφόρων οδών, μπορούν να εμφανιστούν σε:
• υπολογιστική τομογραφία (αξονική) κοιλίας
• ενδοφλέβια πυελογραφία
• υπερηχογράφημα
• μαγνητική τομογραφία κοιλίας
• σπινθηρογράφημα νεφρών

Η απλή ακτινογραφία, η υπολογιστική ή η μαγνητική τομογραφία άλλων περιοχών του σώματος ενδέχεται να καταδείξουν διασπορά του καρκίνου από τους νεφρούς.



Θεραπεία

Τον θεραπευτικό στόχο αποτελεί η εξάλειψη του καρκίνου.

Η χειρουργική αφαίρεση ολόκληρου ή τμήματος του νεφρού (νεφρεκτομή) συστήνεται, συνήθως, σε περίπτωση καρκινώματος. Ενδέχεται να περιλαμβάνει την αφαίρεση μέρους της ουροδόχου κύστης και των ιστών που την περιβάλλουν, ή των περιοχικών λεμφαδένων. Αν ο όγκος εντοπίζεται στον ουρητήρα, είναι πιθανό να αφαιρεθεί με διατήρηση του σύστοιχου νεφρού.

Σε περίπτωση διασποράς του καρκίνου εκτός του νεφρού ή του ουρητήρα, χρησιμοποιείται συχνά χημειοθεραπεία. Καθότι αυτοί οι όγκοι είναι συχνά όμοιοι με μορφές καρκίνου της ουροδόχου κύστης, αντιμετωπίζονται θεραπευτικά με τον ίδιο τύπο χημειοθεραπείας.


Πορεία- πρόγνωση

Η έκβαση ποικίλει ανάλογα με την εντόπιση του όγκου και από την ενδεχόμενη διασπορά του. Καρκίνος που περιορίζεται εντός του νεφρού ή του ουρητήρα μπορεί να θεραπευτεί χειρουργικά.

Καρκίνος που έχει επεκταθεί και σε άλλα όργανα είναι, συνήθως, ανίατος. Υπάρχουν, ωστόσο, εξαιρέσεις.



Επιπλοκές

• νεφρική ανεπάρκεια
• τοπική επέκταση του όγκου με επιδείνωση του πόνου
• διασπορά του καρκίνου


Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν εμφανίσετε κάποιο από τα συμπτώματα που προαναφέρθηκαν.



Πρόληψη

• Ακολουθείτε πιστά τις συμβουλές του ιατρού σας αναφορικά με τη φαρμακευτική αγωγή, συμπεριλαμβανομένων των σκευασμάτων που χορηγούνται άνευ ιατρικής συνταγής.
• Διακόψτε το κάπνισμα.
• Χρησιμοποιείτε προστατευτικό εξοπλισμό αν πρόκειται να εκτεθείτε σε νεφροτοξικές ουσίες.

Ορισμός

Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι ένας καρκινωματώδης όγκος στην ουροδόχο κύστη- το όργανο που συλλέγει τα ούρα.


Εναλλακτικές ονομασίες

Καρκίνωμα της ουροδόχου κύστης από κύτταρα μεταβατικού επιθηλίου

Αίτια, επίπτωση , και παράγοντες κινδύνου

Όπως και με τις περισσότερες μορφές καρκίνου, το ακριβές αίτιο του καρκίνου της ουροδόχου κύστης δεν έχει διαπιστωθεί. Ωστόσο, διάφοροι παράγοντες μπορούν να συνεισφέρουν στην ανάπτυξή του:

• Το κάπνισμα: Το κάπνισμα σχεδόν πενταπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου της ουροδόχου κύστης. Το 50% του συνόλου των καρκίνων της ουροδόχου κύστης στους άνδρες και 30% στις γυναίκες μπορεί να οφείλονται στο κάπνισμα. Άτομα που διακόπτουν το κάπνισμα εμφανίζουν σταδιακή μείωση του κινδύνου.
• Επαγγελματική έκθεση σε χημικές ουσίες: Σχεδόν μια στις τέσσερις περιπτώσεις καρκίνου της ουροδόχου κύστης προκαλείται από επαγγελματική έκθεση σε καρκινογόνες χημικές ουσίες. Εργαζόμενοι σε βιομηχανίες παραγωγής χρωμάτων, ελαστικών, αλουμινίου, βαφείς υφασμάτων, οδηγοί βαρέων οχημάτων, άτομα που κάνουν επαγγελματική χρήση παρασιτοκτόνων διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο. Οι αρυλαμίνη αποτελεί τη χημική ουσία που ευθύνεται περισσότερο. Ωστόσο, έχει μειωθεί ή αποκλεισθεί η χρήση της σε πολλούς επαγγελματικούς χώρους.
• Ακτινοβολία και χημειοθεραπεία: Γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου της ουροδόχου κύστης από μεταβατικό επιθήλιο. Ορισμένοι ασθενείς που έλαβαν το χημειοθεραπευτικό φάρμακο κυκλοφωσφαμίδη, επίσης, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο.
• Λοίμωξη της ουροδόχου κύστης: Μια χρόνια λοίμωξη της ουροδόχου κύστης ή χρόνιος ερεθισμός μπορεί να επιφέρει την ανάπτυξη καρκίνου της ουροδόχου κύστης από πλακώδη κύτταρα. Οι λοιμώξεις της ουροδόχου κύστης δεν αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου από μεταβατικό επιθήλιο.
• Παρασιτική λοίμωξη: Σε αναπτυσσόμενες χώρες, λοίμωξη από το παράσιτο της σχιστοσωμίασης έχει συσχετισθεί με την ανάπτυξη καρκίνου της ουροδόχου κύστης.

Η συσχέτιση ανάμεσα στις τεχνητές γλυκαντικές ουσίες και τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης έχει μελετηθεί και παραμένει αμφιλεγόμενη ή ανύπαρκτη.

Η ταξινόμηση, ή η σταδιοποίηση, των καρκίνων της ουροδόχου κύστης βασίζεται στην επιθετικότητά τους και στο πόσο διαφοροποιούνται από τους περιβάλλοντες ιστούς. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι σταδιοποίησης των όγκων. Πρόσφατα, το σύστημα σταδιοποίησης TNM (Tumor (όγκος), Nodes (λεμφαδένες), Metastasis( μεταστάσεις)) απέκτησε ευρεία εφαρμογή. Το σύστημα σταδιοποίησης, κατηγοριοποιεί τους όγκους σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:

• στάδιο 0- μη διηθητικοί όγκοι που εντοπίζονται μόνο στο επιθήλιο της ουροδόχου κύστης
• στάδιο Ι - ο όγκος διηθεί το επιθήλιο της κύστης, αλλά δε φθάνει στο μυϊκό χιτώνα
• στάδιο ΙΙ- ο όγκος διηθεί το μυϊκό χιτώνα
• στάδιο ΙΙΙ- ο όγκος διηθεί ολόκληρο το μυϊκό χιτώνα και τους ιστούς που περιβάλλουν την κύστη
• στάδιο ΙV- ο όγκος έχει επεκταθεί στους επιχώριους λεμφαδένες ή σε απομακρυσμένες θέσεις (μεταστατική νόσος)

Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης επεκτείνεται κατά συνέχεια ιστού σε γειτονικά όργανα.

Σε αυτά περιλαμβάνονται:

• ο προστάτης
• το ορθό
• οι ουρητήρες
• η μήτρα
• ο κόλπος

Επίσης, μπορεί να εξαπλωθεί σε λεμφαδένες της πυέλου, ή σε άλλα μέρη του σώματος, όπως:

• τα οστά
• το ήπαρ
• τους πνεύμονες

Συμπτώματα

Τα περισσότερα από τα συμπτώματα του καρκίνου της ουροδόχου κύστης μπορούν, επίσης, να εκδηλωθούν σε μη καρκινωματώδεις καταστάσεις. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εκτιμηθείτε από ειδικό αν εμφανίσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα:

• αιματουρία/ αίμα στα ούρα
• δυσουρία/ πόνος κατά την ούρηση
• συχνουρία
• επιτακτική ούρηση

Άλλα συμπτώματα που μπορούν να εμφανισθούν σε αυτήν τη νόσο είναι:

• κοιλιακός πόνος
• αναιμία
• πόνος στα οστά ή ευαισθησία
• λήθαργος και καταβολή
• ακράτεια ούρων
• απώλεια βάρους

Σημεία και εργαστηριακές εξετάσεις

Ο ιατρός θα πραγματοποιήσει φυσική εξέταση, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης του ορθού και της πυέλου.

Διαγνωστικές εξετάσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν περιλαμβάνουν:

• υπολογιστική τομογραφία (αξονική) κοιλίας
• βιοψία ουροδόχου κύστης (συνήθως λαμβάνεται δείγμα ιστού κατά την κυστεοσκόπηση)
• κυστεοσκόπηση (εξέταση της κοιλότητας της κύστης με χρήση κάμερας)
• ενδοφλέβια πυελογραφία
• ανάλυση ούρων
• κυτταρολογική εξέταση ούρων

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Η επιλογή της θεραπευτικής αντιμετώπισης εξαρτάται από τη σταδιοποίηση του όγκου, τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, και την παρουσία άλλων παθολογικών καταστάσεων.

Θεραπευτική αντιμετώπιση σταδίου 0 και Ι:

• χειρουργική αφαίρεση του όγκου χωρίς να αφαιρεθεί η υπόλοιπη κύστη
• χημειοθεραπεία ή ανοσοθεραπεία με απευθείας ενδοκυστικές εγχύσεις

Θεραπευτική αντιμετώπιση σταδίου ΙΙ και ΙΙΙ:

• χειρουργική αφαίρεση ολόκληρης της ουροδόχου κύστης (ριζική κυστεκτομή)
• χειρουργική αφαίρεση τμήματος της κύστης, ακολουθούμενη από ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία
• χημειοθεραπεία για τη συρρίκνωση του όγκου πριν την εγχείρηση
• συνδυασμός χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας (εφαρμόζεται σε ασθενείς που επιλέγουν να μη χειρουργηθούν ή σε αυτούς που η εγχείριση αντενδείκνυται)

Στους περισσότερους ασθενείς με όγκους σταδίου IV η χειρουργική παρέμβαση αντενδείκνυται. Σε αυτούς τους ασθενείς συχνά εφαρμόζεται χημειοθεραπεία.

Χημειοθεραπεία

Η χημειοθεραπεία μπορεί να εφαρμοσθεί σε ασθενείς με νόσο σταδίου ΙΙ και ΙΙΙ, είτε πριν είτε μετά τη χειρουργική θεραπεία ώστε να προληφθεί η επανεμφάνιση του όγκου.

Η χημειοθεραπεία ενδέχεται να περιλαμβάνει τη χορήγηση ενός μόνο φαρμάκου ή συνδυασμούς πολλών. Σε αυτά τα φάρμακα περιλαμβάνονται:

• καρβοπλατίνη
• σισπλατίνη
• κυκλοφωσφαμίδη
• δωκεταξέλη
• δοξορουβικίνη
• γεμσιταμπίνη
• ιφωσφαμίδη
• μεθοτρεξάτη
• πακλιταξέλη
• βιμπλαστίνη

Ο συνδυασμός της γεμσιταμπίνης και της σισπλατίνης είναι εξίσου αποτελεσματικός με την παλαιότερη θεραπεία MVAC (μεθοτρεξάτη,βιμπλαστίνη, δοξορουβικίνη και σισπλατίνη) αλλά με λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Πολλά θεραπευτικά κέντρα έχουν αντικαταστήσει το σχήμα MVAC με αυτόν το νέο συνδυασμό. Η πακλιταξέλη και η καρβοπλατίνη αποτελούν άλλον έναν αποτελεσματικό συνδυασμό που χρησιμοποιείται συχνά.

Για αρχικά στάδια της νόσου (στάδια 0 και Ι), η χημειοθεραπεία συνήθως χορηγείται απευθείας μέσα στην ουροδόχο κύστη (ενδοκυστικές εγχύσεις). Αρκετοί διαφορετικοί τύποι χημειοθεραπευτικών φαρμάκων μπορούν να εγχυθούν ενδοκυστικά. Σε αυτούς περιλαμβάνονται:

• η δοξορουβικίνη (Adriamycin)
• η μιτομυκίνη – C (Mutamycin)
• Thiotepa (Thioplex)

Ένας ουροκαθετήρας Foley μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την έγχυση των φαρμάκων εντός της κύστης. Συνήθεις ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν τον ερεθισμό του τοιχώματος της κύστης και πόνο κατά την ούρηση. Σε περισσότερο προχωρημένα στάδια της νόσου (ΙΙ- ΙV), η χημειοθεραπεία συνήθως χορηγείται ενδοφλεβίως.

Ανοσοθεραπεία

Οι καρκίνοι της ουροδόχου κύστης συχνά αντιμετωπίζονται με ανοσοθεραπεία. Σε αυτού του είδους τη θεραπευτική αντιμετώπιση ο φαρμακευτικός παράγοντας κινητοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενή ώστε να επιτεθεί και να εξολοθρεύσει τα καρκινικά κύτταρα. Η ανοσοθεραπεία για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης πραγματοποιείται συνήθως με χρήση του εμβολίου BCG (βάκιλλος Calmette- Guerin). Αυτό χορηγείται μέσω ουροκαθετήρα Foley απευθείας εντός της κύστης.

Πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν:

• συχνουρία
• ερεθισμός της ουροδόχου κύστης
• δυσουρία
• έντονη επιθυμία (έπειξη) για ούρηση

Αυτά τα συμπτώματα συνήθως βελτιώνονται εντός ολίγων ημερών μετά τη θεραπεία. Σπάνιες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν:

• αιματουρία/ αίμα στα ούρα
• ρίγος
• κνησμός
• αρθραλγίες
• αδιαθεσία
• ναυτία

Σπανίως μπορεί να αναπτυχθεί λοίμωξη που προσομοιάζει με φυματίωση. Σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται η χορήγηση αντιφυματικής αγωγής.

Διουρηθρική εκτομή της ουροδόχου κύστης (TURB)

Ασθενείς με καρκίνο ουροδόχου κύστης σταδίου 0 και Ι μπορούν να αντιμετωπισθούν θεραπευτικά με διουρηθρική εκτομή του όγκου της κύστης (TURB). Αυτή η χειρουργική διαδικασία πραγματοποιείται υπό γενική ή ραχιαία αναισθησία. Το όργανο που θα εκτελέσει την εκτομή του όγκου από την κύστη εισέρχεται διαμέσου της ουρήθρας.


Αφαίρεση της ουροδόχου κύστης

Πολλοί ασθενείς με καρκίνο ουροδόχου κύστης σταδίου ΙΙ και ΙΙΙ ενδέχεται να χρειάζονται την πλήρη αφαίρεση της κύστης τους (ριζική κυστεκτομή). Μερική αφαίρεση της κύστης μπορεί να εφαρμοσθεί σε ορισμένους ασθενείς. Η μερική αφαίρεση της κύστης συνήθως ακολουθείται από ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία προκειμένου να μειωθούν οι πιθανότητες υποτροπής του καρκίνου. Οι ασθενείς που υπόκεινται σε ριζική κυστεκτομή θα λάβουν χημειοθεραπεία κατόπιν της εγχείρησης ώστε να ελαττώσουν τον κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου.

Η ριζική κυστεκτομή στους άνδρες συνήθως περιλαμβάνει την αφαίρεση της ουροδόχου κύστης, του προστάτη και των όρχεων. Στις γυναίκες, η ουρήθρα, η μήτρα, και το πρόσθιο τοίχωμα του κόλπου αφαιρούνται μαζί με την ουροδόχο κύστη. Συχνά, οι πυελικοί λεμφαδένες αφαιρούνται επίσης κατά τη χειρουργική επέμβαση ώστε να εξετασθούν εργαστηριακά.

Εγχείρηση εκτροπής των ούρων (χειρουργική διαδικασία δημιουργίας ενός εναλλακτικού τρόπου αποθήκευσης των ούρων) συνήθως πραγματοποιείται μαζί με τη ριζική κυστεκτομή. Δύο συνήθεις τύποι εκτροπής των ούρων είναι με δημιουργία αγωγού από τμήμα ειλεού (ουρητηροειλεοστομία στο δέρμα) και με εγκρατή δεξαμενή ούρων.

Εκτροπή ούρων με αγωγό από τμήμα ειλεού (ουρητηροειλεοστομία στο δέρμα)

Με την ουρητηροειλεοστομία στο δέρμα ένας αγωγός συλλογής ούρων δημιουργείται χειρουργικά από μικρό τμήμα του λεπτού εντέρου (ειλεός). Οι ουρητήρες που αποχετεύουν τα ούρα από τους νεφρούς προσφύονται στο ένα άκρο του χρησιμοποιούμενου εντερικού τμήματος. Το άλλο άκρο φέρεται σε ένα άνοιγμα του δέρματος (στόμα). Το στόμα επιτρέπει στον ασθενή να παροχετεύει τα συλλεχθέντα ούρα έξω από τη νεοσχηματησθείσα δεξαμενή.

Ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ουρητηροειλεοστομία στο δέρμα πρέπει να φέρουν μαζί τους μια εξωσωματική συσκευή συλλογής ούρων. Πιθανές επιπλοκές της μεθόδου περιλαμβάνουν:

• εντερική απόφραξη
• θρόμβους αίματος
• χρόνια βλάβη του ανώτερου ουροποιητικού
• πνευμονία
• βλάβες του δέρματος στην περιοχή του στομίου
• λοιμώξεις του ουροποιητικού

Εγκρατής δεξαμενή ούρων

Η εγκρατής δεξαμενή ούρων αποτελεί μια εναλλακτική μέθοδο αποθήκευσής τους. Τμήμα από το κόλον αφαιρείται και χρησιμοποιείται για τη δημιουργία ενός εσωτερικού θύλακα αποθήκευσης των ούρων. Οι ασθενείς μπορούν να εισάγουν περιοδικά έναν καθετήρα για να παροχετεύσουν τα ούρα. Ένα μικρού μεγέθους στόμιο τοποθετείται στο δέρμα.

Πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• θρόμβους αίματος
• εντερική απόφραξη
• πνευμονία
• βλάβες του δέρματος στην περιοχή του στομίου
• απόφραξη των ουρητήρων
• ουρητηρική παλινδρόμηση
• λοιμώξεις του ουροποιητικού

Ορθότοπη νεοκύστη

Αυτή η χειρουργική επέμβαση εφαρμόζεται όλο και συχνότερα σε ασθενείς που υποβάλλονται σε κυστεκτομή. Τμήμα του εντέρου αναδιπλώνεται με τρόπο που να σχηματίζει έναν θύλακα (νεοκύστη) και αναστομώνεται με την ουρήθρα από όπου αποχετεύονται φυσιολογικά τα ούρα.

Αυτή η μέθοδος επιτρέπει στον ασθενή να διατηρήσει κάποιον έλεγχο της ούρησης. Ωστόσο, υπάρχουν επιπλοκές (συμπεριλαμβανομένης της διαφυγής ούρων στη διάρκεια της νύχτας). Η ούρηση συνήθως διαφέρει από ότι πριν την χειρουργική επέμβαση. Ορισμένοι ασθενείς ενδέχεται να μην είναι κατάλληλοι υποψήφιοι για αυτήν τη μέθοδο. Συζητήστε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα με τον ουρολόγο σας.


Πρόγνωση

οι ασθενείς παρακολουθούνται στενά για το ενδεχόμενο επιδείνωσης της νόσου, ανεξάρτητα από το είδος της θεραπείας στο οποίο έχουν υποβληθεί. Η παρακολούθηση περιλαμβάνει:

• σπινθηρογράφημα οστών ή/και υπολογιστική τομογραφία για τον έλεγχο ενδεχόμενης διασποράς του καρκίνου
• έλεγχος για άλλες ενδείξεις αρνητικής εξέλιξης της νόσου, όπως καταβολή, απώλεια βάρους, αύξηση του πόνου, μείωση της λειτουργίας του εντέρου και της ουροδόχου κύστης, και αδυναμία
• κυστεοσκοπική εκτίμηση κάθε 3 με 6 μήνες μετά τη θεραπεία
• κυτταρολογική εξέταση ούρων (για ασθενείς στους οποίους δεν αφαιρέθηκε η ουροδόχος κύστη)

Η πορεία του ασθενή εξαρτάται από το αρχικό στάδιο διάγνωσης της νόσου και την ανταπόκρισή του στη θεραπευτική αντιμετώπιση. Η πρόγνωση για τους καρκίνους σταδίου 0 και Ι είναι αρκετά καλή. Μολονότι, ο κίνδυνος υποτροπής είναι υψηλός, οι περισσότεροι καρκίνοι της ουροδόχου κύστης που υποτροπιάζουν, μπορούν να αφαιρεθούν χειρουργικά και να αντιμετωπισθούν.

Τα ποσοστά ίασης των ασθενών με όγκους σταδίου ΙΙΙ είναι χαμηλότερα από 50%. Ασθενείς με καρκίνο ουροδόχου κύστης σταδίου ΙV εμφανίζουν χαμηλά ποσοστά ίασης.


Επιπλοκές

Ο καρκίνος μπορεί να επεκταθεί σε γειτονικά όργανα. Επίσης, μπορεί να μεταφερθεί μέσω των πυελικών λεμφαδένων και να εξαπλωθεί στο ήπαρ, τους πνεύμονες, και τα οστά. Επιπρόσθετες επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• αναιμία
• οίδημα των ουρητήρων (υδρονέφωση)
• στένωση της ουρήθρας
• ακράτεια ούρων

Πότε να αποταθείτε στον ιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν εμφανίσετε αίμα στα ούρα ή άλλα συμπτώματα του καρκίνου της ουροδόχου κύστης, συμπεριλαμβανομένων:

• συχνουρία
• δυσουρία
• έντονη επιθυμία (έπειξη) για ούρηση
• επίσης, αποταθείτε στον ιατρό σας αν: - εκτίθεστε συστηματικά σε πιθανά καρκινογόνες χημικές ουσίες στην εργασία σας. - καπνίζετε.

Πρόληψη

Η διακοπή του καπνίσματος και η εξάλειψη της έκθεσης σε επιβλαβείς παράγοντες του περιβάλλοντος θα ελαττώσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου της ουροδόχου κύστης.

Ορισμός

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ένας καρκίνος που ξεκινάει από τον προστάτη αδένα. Ο προστάτης είναι μια μικρό όργανο σε σχήμα καρυδιού που συμμετέχει στο αναπαραγωγικό σύστημα του άνδρα και περιβάλλει την ουρήθρα, τον σωλήνα δια του οποίου αποβάλλονται τα ούρα από το σώμα.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Καρκίνος – προστάτης


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το αίτιο του καρκίνου του προστάτη είναι άγνωστο. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει σχέση με την πλούσια σε λιπαρά διατροφή και τα αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης.
Δεν υπάρχει γνωστή σύνδεση με τη διόγκωση του προστάτη, δηλ. την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη (ΒPH).
O καρκίνος του προστάτη είναι η τρίτη συνηθέστερη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άντρες όλων των ηλικιών και η συνηθέστερη στους άντρες πάνω 75 χρόνων. Ο καρκίνος του προστάτη δεν συναντάται σε άντρες ηλικίας κάτω των 40.

Άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο είναι:

• Αφροαμερικανοί
• Άντρες ηλικίας άνω των 60
• Αγρότες
• Εργάτες σε εργοστάσια ελαστικών
• Μπογιατζήδες
• Άτομα που έχουν εκτεθεί σε κάδμιο

Το χαμηλότερο ποσοστό περιστατικών αφορά τους Γιαπωνέζους και όσους δεν τρώνε κρέας (χορτοφάγοι).


Συμπτώματα

Χάρη στο τεστ PSA (ειδικό αντιγόνο του προστάτη) οι περισσότεροι καρκίνοι του προστάτη ανακαλύπτονται πριν προκαλέσουν συμπτώματα. Αν και τα περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα συνοδεύουν τον καρκίνο του προστάτη, είναι πιθανότερο να συνδέονται με μη καρκινικές ασθένειες.

• Διακοπτόμενη ή καθυστερημένη ροή των ούρων
• Ελαφρά ακράτεια ούρων, ιδίως αμέσως μετά την ούρηση
• Επίσχεση ούρων (κατακράτηση)
• Πόνος κατά την ούρηση
• Πόνος κατά την εκσπερμάτιση
• Πόνος χαμηλά στην πλάτη
• Πόνος κατά την αφόδευση

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν την ασθένεια:

• Συχνουρία τη νύχτα
• Ακράτεια ούρων
• Πόνος ή ευαισθησία στα κόκαλα
• Αιματουρία
• Πόνος στην κοιλιά
• Χαμηλά επίπεδα ερυθρών αιμοσφαιρίων (αναιμία)
• Αθέλητη απώλεια βάρους
• Υπνηλία

Ενδείξεις και εξετάσεις

Η δακτυλική εξέταση (digital rectal examination) συχνά θα δείξει έναν διογκωμένο προστάτη, με σκληρή, ανώμαλη επιφάνεια.

Για τη διάγνωση του προστάτη μπορούν να γίνουν διάφορες εξετάσεις:

• Τεστ PSA (θα είναι αυξημένο, αν και η μη καρκινική υπερπλασία του προστάτη επίσης αυξάνει τα επίπεδα του PSA)
• Eλεύθερο PSA (μπορεί να βοηθήσει στη διάκριση μεταξύ υπερπλασίας και καρκίνου του προστάτη)
• Εξέταση πρωτεΐνης ΑΜARC (ένα νέο τεστ που είναι ακριβέστερο από το PSA στη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη)
• Ανάλυση ούρων (μπορεί να δείξει την ύπαρξη αίματος στα ούρα)
• Εξέταση ούρων ή προστατικού υγρού (μπορεί να αποκαλύψει ανώμαλα κύτταρα)

Η βιοψία του προστάτη είναι η μόνη εξέταση που μπορεί να επιβεβαιώσει τη διάγνωση.

Για να διαπιστωθεί αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί, γίνονται οι εξής εξετάσεις:

• Αξονική τομογραφία
• Σπινθηρογράφημα οστών
• Ακτινογραφία θώρακα

Οι γιατροί χρησιμοποιούν ένα σύστημα, τη σταδιοποίηση, για τον προσδιορισμό του σταδίου εξέλιξης του καρκίνου. Το στάδιο ορίζεται από το μέγεθος του όγκου και από το πόσο έχει εξαπλωθεί ο καρκίνος πέραν του προστάτη. Ο προσδιορισμός του ακριβούς σταδίου μπορεί να βοηθήσει τον γιατρό να υποδείξει την ενδεδειγμένη θεραπεία.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι προσδιορισμού του σταδίου ενός όγκου, όπως:

• Το σύστημα σταδιοποίησης TNM (συνηθέστερο)
• Το σύστημα σταδιοποίησης A-B-C-D, γνωστό και ως σύστημα Whitmore-Jewett

Tο στάδιο στο οποίο βρίσκεται ο όγκος προσδιορίζει και το πόσο επιθετικός μπορεί να είναι ο καρκίνος. Όσο περισσότερο τα κακοήθη κύτταρα διαφέρουν από τον φυσιολογικό ιστό τόσο γρηγορότερα είναι πιθανό να αναπτυχθούν. Το σύστημα σταδιοποίησης του καρκίνου του προστάτη ονομάζεται Βαθμός διαφοροποίησης κατά Gleason. Yψηλές τιμές δείχνουν συνήθως γρήγορα αναπτυσσόμενους καρκίνους.


Θεραπεία

Το ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για τον καρκίνο του προστάτη δεν είναι σαφές. Οι θεραπευτικές αγωγές ποικίλλουν ανάλογα με το στάδιο του όγκου. Στα πρώτα στάδια, ο γιατρός θα σας ενημερώσει για τις διαφορετικές επιλογές που έχετε και είναι: η χειρουργική επέμβαση, οι ακτινοβολίες ή, για τους μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς, η παρακολούθηση του καρκίνου χωρίς ενεργή θεραπεία.

Ο καρκίνος του προστάτη που έχει εξαπλωθεί μπορεί να αντιμετωπιστεί με φάρμακα που μειώνουν τα επίπεδα της τεστοστερόνης, με χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των όρχεων ή με χημειοθεραπεία.
Η χειρουργική επέμβαση, οι ακτινοβολίες και η ορμονοθεραπεία μπορεί να κάμψουν τη γενετήσια ορμή ή λειτουργία, σε προσωρινή ή μόνιμη βάση. Συζητήστε τις ανησυχίες σας με τον γιατρό σας.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Η χειρουργική επέμβαση συνιστάται μόνο μετά προσεκτική αξιολόγηση και διεξοδική συζήτηση όσον αφορά όλες τις θεραπευτικές επιλογές. Ο άντρας που σκέπτεται να καταφύγει σε χειρουργική επέμβαση θα πρέπει να γνωρίζει τα πλεονεκτήματα και τους πιθανούς κινδύνους που τη συνοδεύουν.
• Ριζική προστατεκτομή (αφαίρεση του προστάτη) – συνιστάται συχνά για την αντιμετώπιση του καρκίνων του προστάτη που είναι σε στάδιο Α και Β. Πρόκειται για μια μακρά διαδικασία με πιθανότητες επιπλοκών. Υπάρχουν διάφορες επιλογές χειρουργικής επέμβασης.
• Η ορχεκτομή (αφαίρεση των όρχεων) - επεμβαίνει στην παραγωγή ορμονών και μπορεί να υποδειχθεί για καρκίνους που έχουν εξαπλωθεί σε άλλα σημεία του σώματος. Μπορεί να υπάρξουν εκχυμώσεις και οίδημα αμέσως μετά την επέμβαση αλλά σταδιακά θα υποχωρήσουν. Η έλλειψη παραγωγής τεστοστερόνης μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα της σεξουαλικής λειτουργίας, οστεοπόρωση και απώλεια οστικής μάζας.

ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ

Η θεραπεία με ακτινοβολίες χρησιμοποιείται κατ’ αρχάς για τη θεραπεία στα στάδια Α, Β και C του καρκίνου του προστάτη. Το κατά πόσον η τοπική ακτινοβολία είναι εξίσου αποτελεσματική με την προστατεκτομή δεν είναι σαφές. Η απόφαση επιλογής συγκεκριμένης θεραπείας μπορεί να είναι δύσκολη. Σε ασθενείς των οποίων η ζωή μπορεί να κινδυνεύσει από μια χειρουργική επέμβαση, συνήθως προτιμάται η θεραπεία με ακτινοβολίες. Η θεραπεία με ακτινοβολίες στον προστάτη είναι εξωτερική ή εσωτερική:
• Η εξωτερική ακτινοβολία γίνεται σε ειδικά ογκολογικά κέντρα από εξειδικευμένους γιατρούς, συνήθως σε εξωτερικούς ασθενείς. Πριν τη θεραπεία, ένας γιατρός θα μαρκάρει με ειδικό μολύβι το ακριβές σημείο του σώματος που θα ακτινοβοληθεί. Η ακτινοβολία κατευθύνεται στον προστάτη από μια συσκευή που μοιάζει με ακτινογραφικό μηχάνημα. Η θεραπεία γενικά είναι ανώδυνη. Στις παρενέργειες όμως πιθανόν να περιλαμβάνονται: ανικανότητα, ακράτεια, απώλεια όρεξης, κούραση, δερματικές αντιδράσεις όπως κοκκινίλες και ερεθισμοί, ‘κάψιμο’ ή τραύματα στον πρωκτό, διάρροια, κυστίτιδα (φλεγμονή της ουροδόχου κύστης) και αιματουρία. Η εξωτερική ακτινοβολία γίνεται συνήθως 5 φορές τη βδομάδα για 6-8 εβδομάδες.
• Η βραχυθεραπεία, ή εσωτερική ακτινοβολία του προστάτη, γίνεται με εμφύτευση ραδιενεργών κόκκων στον ιστό του αδένα. Ο χειρουργός τοποθετεί τους κόκκους στον προστάτη υποδόρια με μικρές βελόνες, πίσω από το όσχεο. Οι κόκκοι είναι τόσο μικροί που δεν τους αισθάνεστε και μπορεί να είναι προσωρινοί ή μόνιμοι. Επειδή η εσωτερική ακτινοβολία στοχεύει μόνο στον προστάτη, μειώνει τον κίνδυνο βλάβης στους ιστούς γύρω από αυτόν. Η βραχυθεραπεία του προστάτη εφαρμόζεται σε καρκίνους που είναι σε πρώιμο στάδιο και αναπτύσσονται αργά. Μπορεί επίσης να εφαρμοστεί σε ασθενείς με προχωρημένη μορφή της ασθένειας, που υποβάλλονται παράλληλα σε εξωτερική ακτινοβολία. Στις παρενέργειες αναφέρονται ο πόνος, οίδημα ή εκχυμώσεις στο πέος ή το όσχεο, σκουρόχρωμο αίμα στα ούρα ή το σπέρμα, ανικανότητα, ακράτεια και διάρροια.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις η ακτινοβολία γίνεται για την ανακούφιση από τους πόνους όταν ο καρκίνος έχει κάνει μετάσταση στα οστά.


ΦΑΡΜΑΚΑ

Για τη ρύθμιση των επιπέδων τεστοστερόνης μπορεί να χορηγηθούν φάρμακα. Είναι η γνωστή ορμονοθεραπεία. Επειδή οι όγκοι του προστάτη χρειάζονται τεστοστερόνη για να αναπτυχθούν, η μείωση του επιπέδου της τεστοστερόνης συχνά λειτουργεί πολύ καλά στην αποτροπή της περαιτέρω ανάπτυξης του όγκου και της μετάστασης του καρκίνου σε άλλα σημεία. Η ορμονοθεραπεία εφαρμόζεται κυρίως για την ανακούφιση των συμπτωμάτων σε ασθενείς που έχουν υποστεί μετάσταση. Μπορεί όμως να γίνει και χειρουργικά, με την ορχεκτομή.
Τα φάρμακα Lupron και Zoladex χρησιμοποιούνται επίσης για τη θεραπεία του προχωρημένου καρκίνου του προστάτη. Τα φάρμακα αυτά μπλοκάρουν την παραγωγή τεστοστερόνης. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται και χημικός ευνουχισμός, αφού πρακτικά έχει τα ίδια αποτελέσματα με την αφαίρεση των όρχεων. Ωστόσο, αντίθετα με τη χειρουργική επέμβαση, είναι αναστρέψιμη. Τα φάρμακα χορηγούνται με ένεση, συνήθως κάθε 3-6 μήνες. Πιθανές παρενέργειες είναι ναυτία και εμετός, εξάψεις, αναιμία, υπνηλία, οστεοπόρωση, μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και ανικανότητα.

Άλλα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην ορμονοθεραπεία είναι οι αναστολείς ανδρογόνων ορμονών (όπως η φλουταμίδη), που εμποδίζουν την τεστοστερόνη να προσκολληθεί στα κύτταρα του προστάτη. Πιθανές παρενέργειες είναι: στυτική δυσλειτουργία, απώλεια σεξουαλικής επιθυμίας, ηπατικά προβλήματα, διάρροια και μεγαλομαστία.

Η χημειοθεραπεία χρησιμοποιείται συχνά για τη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη που δεν ανταποκρίνεται στην ορμονοθεραπεία. Οι ειδικοί ογκολόγοι συστήνουν συνήθως ένα φάρμακο ή συνδυασμό φαρμάκων.

Τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη είναι:

• Adriamycin
• Docetaxel
• Estramustine
• Mitoxantrone
• Paclitaxel
• Prednisone

Mετά τον πρώτο κύκλο της χημειοθεραπείας, στους περισσότερους άντρες χορηγούνται επιπλέον δόσεις σε κλινική ή σε ιατρείο, όπου πηγαίνουν ως εξωτερικοί ασθενείς. Οι παρενέργειες ποικίλλουν ανάλογα με το φάρμακο, τη συχνότητα και τη διάρκεια της θεραπείας.
Μερικές από τις παρενέργειες των συνηθέστερων σχημάτων χημειοθεραπείας σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη είναι:

• Θρόμβοι
• Εκχυμώσεις
• Ξηροδερμία
• Κούραση
• Κατακράτηση υγρών
• Απώλεια μαλλιών
• Πτώση των λευκών ή ερυθρών αιμοσφαιρίων ή των αιμοπεταλίων
• Στοματικά έλκη
• Ναυτία
• Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα χέρια και τα πόδια
• Ανακατωσούρα στο στομάχι
• Αύξηση βάρους

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

Παρακολούθηση σημαίνει ότι θα ελέγχεστε τακτικά ώστε να βεβαιώνεστε ότι ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί. Περιλαμβάνει εξετάσεις ρουτίνας στον γιατρό σας.

Οι εξετάσεις περιλαμβάνουν:

• Εξέταση αίματος για τη μέτρηση του PSA (συνήθως κάθε 3 μήνες με 1 χρόνο)
• Σπινθηρογράφημα ή αξονική τομογραφία οστών για τυχόν μετάσταση
• Γενική εξέταση αίματος για ενδείξεις ή συμπτώματα αναιμίας
• Παρακολούθηση για άλλες ενδείξεις και συμπτώματα, όπως κούραση, απώλεια βάρους, αυξανόμενος πόνος, δυσλειτουργία κύστης και εντέρων και αδυναμία.

Πρόγνωση

Η εξέλιξη είναι ποικίλη. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί η ασθένεια πλήττει πιο ηλικιωμένους άντρες, που μπορεί να πάσχουν από διάφορες άλλες διαταραχές ή ασθένειες, της καρδιάς ή των πνευμόνων για παράδειγμα. Η εξέλιξη επίσης εξαρτάται και από το στάδιο που βρίσκεται η ασθένεια όταν διαγνωστεί.


Επιπλοκές

Η ανικανότητα είναι δυνητικά μια επιπλοκή μετά την αφαίρεση του προστάτη ή τις ακτινοβολίες. Η πρόσφατη πρόοδος στις χειρουργικές μεθόδους όμως έχει μειώσει την πιθανότητα τέτοιας επιπλοκής. Μια άλλη πιθανή επιπλοκή είναι η ακράτεια ούρων. Τα φάρμακα, αντίστοιχα, μπορεί να κάνουν παρενέργειες όπως εξάψεις και κάμψη της σεξουαλικής επιθυμίας.


Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Ζητήστε να σας δει ο γιατρός σας αν είστε πάνω από 40 ετών και:

• Δεν έχετε κάνει ποτέ εξετάσεις για καρκίνο του προστάτη (δακτυλική εξέταση και εξέταση αίματος για PSA)
• Δεν κάνατε τακτικά ετήσια check up έως τώρα
• Έχετε οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη

Συζητήστε τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της εξέτασης PSA με τον γιατρό σας.


Πρόληψη

Δεν υπάρχει γνωστός τρόπος πρόληψης του καρκίνου του προστάτη. Μια διατροφή πλούσια σε λαχανικά, χαμηλή σε λιπαρά, παρόμοια με αυτήν που ακολουθούν παραδοσιακά οι Ιάπωνες μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο να νοσήσετε. Η έγκαιρη εξακρίβωση (σε αντίθεση με την πρόληψη) είναι πλέον δυνατή για τους άντρες πάνω από τα 40, με δακτυλική εξέταση (DRA) και τεστ PSA μια φορά τον χρόνο.

Yπάρχει ωστόσο μια διάσταση απόψεων σχετικά με το αν χρειάζεται να κάνουν όλοι οι άντρες εξέταση PSA. Υπάρχουν ενδεχομένως αρκετές αρνητικές πλευρές στη εξέταση PSA. H πρώτη είναι ότι τα υψηλά επίπεδα PSA δεν σημαίνουν απαραίτητα ότι ο ασθενής έχει καρκίνο του προστάτη. Η δεύτερη είναι ότι οι γιατροί ανακαλύπτουν και θεραπεύουν μερικές μορφές αρχικών σταδίων καρκίνου του προστάτη, που δεν θα δημιουργούσαν στον ασθενή ποτέ κανένα πρόβλημα. Η απόφαση χρήσης της εξέτασης PSA για τη διάγνωση καρκίνου του προστάτη θα πρέπει να βασίζεται στη συνεργασία και συζήτηση μεταξύ γιατρού και ασθενούς.



Δείτε εδώ σχετικά Βίντεο για τον προστάτη

Ορισμός

Η γονόρροια είναι μια συνήθης σεξουαλικά μεταδιδόμενη ασθένεια.


Εναλλακτικές ονομασίες

Βλενόρροια


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η γονόρροια προκαλείται από ένα βακτηρίδιο, γνωστό με την ονομασία Neisseria gonorrhea. Oποιοσδήποτε είναι σεξουαλικά ενεργός μπορεί να κολλήσει γονόρροια. Η μόλυνση μπορεί να μεταδοθεί με την επαφή από το στόμα, τον κόλπο, το πέος ή τον πρωκτό.

Τα βακτηρίδια αναπτύσσονται στις ζεστές, υγρές περιοχές του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της ουρήθρας. Στις γυναίκες, τα βακτηρίδια μπορεί να αναπτυχθούν στον αναπαραγωγικό αγωγό (που περιλαμβάνει τις σάλπιγγες, τη μήτρα και τον τράχηλο). Τα βακτηρίδια μπορεί να αναπτυχθούν ακόμα και στα μάτια.

Η γονόρροια είναι συνηθέστερη σε μεγάλες πόλεις, αστικές περιοχές με πληθυσμό χαμηλού μορφωτικού επιπέδου και κατώτερης κοινωνικο-οικονομικής τάξης.

Είναι πιθανότερο να προσβληθείτε από την ασθένεια αν:

• Εχετε πολλαπλούς σεξουαλικούς συντρόφους
• Εχετε έναν σύντροφο με ιστορικό οποιουδήποτε αφροδίσιου νοσήματος
• Δεν χρησιμοποιείτε προφυλακτικό κατά την ερωτική πράξη
• Είστε άντρας που έχει σεξουαλική επαφή με άλλον άντρα
• Είστε ναρκομανής

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της γονόρροιας συνήθως εμφανίζονται 2-5 ημέρες μετά την προσβολή από την ασθένεια, ωστόσο, στους άντρες μπορεί να καθυστερήσουν μέχρι και ένα μήνα να εκδηλωθούν. Μερικά άτομα δεν παρουσιάζουν καθόλου συμπτώματα. Μπορεί να αγνοούν παντελώς το γεγονός ότι έχουν προσβληθεί από την ασθένεια και επομένως να μην αναζητήσουν θεραπεία. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών και τις πιθανότητες μετάδοσης της ασθένειας σε άλλο άτομο.


Τα συμπτώματα στους άντρες περιλαμβάνουν:

• Πόνο και τσούξιμο κατά την ούρηση
• Αυξημένη τάση ή ανάγκη και ούρηση
• Πυώδεις εκκρίσεις από την ουρήθρα (λευκές, κίτρινες ή πράσινες)
• Ερεθισμός ή κοκκίνισμα στο άνοιγμα της ουρήθρας
• Ευαισθησία ή πρήξιμο στους όρχεις
• Πονόλαιμος (γονοκοκκική φαρυγγίτιδα)

Τα συμπτώματα στις γυναίκες μπορεί να είναι ήπια ή αόριστα και να εκληφθούν ως συμπτώματα άλλου είδους μόλυνσης. Περιλαμβάνουν:

• Κολπικές εκκρίσεις
• Κάψιμο και πόνο κατά την ούρηση
• Συχνουρία
• Πονόλαιμο
• Πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή
• Οξύ πόνο στο κάτω μέρος της κοιλιάς (αν η μόλυνση επεκταθεί στις σάλπιγγες και το στομάχι)
• Πυρετό (αν η μόλυνση επεκταθεί στις σάλπιγγες και το στομάχι)

Αν η μόλυνση επεκταθεί στην κυκλοφορία του αίματος, μπορεί να εκδηλωθούν πυρετός, εξάνθημα και συμπτώματα αρθρίτιδας.



Ενδείξεις και εξετάσεις

H γονόρροια μπορεί γρήγορα να αναγνωριστεί τοποθετώντας ένα δείγμα ιστού ή έκκρισης κάτω από το μικροσκόπιο. Αυτό ονομάζεται χρώση κατά gram. Aν και η μέθοδος αυτή είναι πολύ γρήγορη, δεν είναι η πλέον αξιόπιστη.

Οι χρώσεις κατά gram για τη διάγνωση της γονόρροιας περιλαμβάνουν:

• Κολπικό υγρό από τις γυναίκες
• Εκκρίσεις από την ουρήθρα για τους άντρες
• Αρθρικό υγρό

Οι καλλιέργειες (κύτταρα που αναπτύσσονται στο μικροβιολογικό εργαστήριο) παρέχουν απόλυτη βεβαιότητα για την ύπαρξη της ασθένειας. Γενικά, δείγμα για την καλλιέργεια λαμβάνεται από τον τράχηλο, τον κόλπο, την ουρήθρα, τον πρωκτό ή τον λάρυγγα. Οι καλλιέργειες παρέχουν μια πρώτη διάγνωση συχνά εντός 24 ωρών και μια οριστική εντός 72 ωρών.

Καλλιέργειες που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της γονόρροιας είναι:

• Ενδοτραχηλική καλλιέργεια για τις γυναίκες
• Καλλιέργεια εκκρίμματος ουρήθρας για τους άντρες
• Καλλιέργεια εκκρίμματος από τον λάρυγγα για άντρες και γυναίκες
• Πρωκτική καλλιέργεια για άντρες και γυναίκες
• Καλλιέργεια αίματος

Η εξέταση DNA είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σαν δοκιμαστικό τεστ. Περιλαμβάνει την εξέταση αλυσιδωτής αντίδρασης ligase (LCR). Οι εξετάσεις DNA είναι γρηγορότερες από τις καλλιέργειες. Τέτοιες εξετάσεις γίνονται με δείγμα ούρων, που είναι πολύ ευκολότερο να ληφθεί από ότι τα δείγματα από τις περιοχές των γεννητικών οργάνων.


Θεραπεία

Υπάρχουν δύο στόχοι στη θεραπεία των αφροδίσιων νοσημάτων, ιδιαίτερα εκείνων που μεταδίδονται τόσο εύκολα όσο η γονόρροια. Ο πρώτος είναι να αντιμετωπιστεί η μόλυνση στον ασθενή. Ο δεύτερος είναι να εντοπιστούν και να εξεταστούν όλα τα άτομα με τα οποία ήρθε σε σεξουαλική επαφή ο ασθενής ώστε να προληφθεί περαιτέρω διάδοση της ασθένειας.

Ποτέ μην εφαρμόσετε δική σας θεραπεία πριν σας δει ο γιατρός σας. Εκείνος θα καθορίσει ποια είναι η κατάλληλη και πλέον σύγχρονη θεραπεία. Το Αμερικανικό Κέντρο για την Πρόληψη και τον Ελεγχο των Ασθενειών συνιστά τις ακόλουθες θεραπείες για την απλή γονόρροια:

• Μια δόση ceftriaxone 125 των mg ή μία δόση cefixime των 400 mg από το στόμα είναι η τρέχουσα συνιστώμενη θεραπεία αντιβίωσης.
• Μια δόση azithromycin των 2 g. για τα άτομα που έχουν οξεία αλλεργική αντίδραση στο ceftriaxone, το cefixime ή την πενικιλλίνη.

Παλιότερα χρησιμοποιούνταν η πενικιλλίνη αλλά δεν χρησιμοποιείται πια αφού δεν είναι πάντα αποτελεσματική στη θεραπεία της γονόρροιας. Το Αμερικανικό Κέντρο για την Πρόληψη και τον Έλεγχο των Ασθενειών επίσης συνιστά να αποφεύγεται μια ομάδα αντιβιοτικών που ονομάζονται fluoroquinolones (ciprofloxaxin, ofloxacin ή levofloxacin).

Τα άτομα που έχουν προσβληθεί από γονόρροια συχνά πάσχουν κι από χλαμυδίαση. Εάν δεν έχει γίνει καλλιέργεια για χλαμύδια ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα παράλληλης ύπαρξής τους, θα πρέπει επίσης να χορηγηθεί μια δόση azithromycin (1 g. από το στόμα) ή doxycycline των 100 των mg. δύο φορές την ημέρα από το στόμα για 7 ημέρες.

Μια επαναληπτική εξέταση 7 ημέρες μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας είναι σημαντική αν εξακολουθεί ο πόνος στις αρθρώσεις, το εξάνθημα ή ο έντονος πόνος στη λεκάνη ή την κοιλιά. Χρειάζονται εξετάσεις για να διαπιστωθεί αν η μόλυνση έχει υποχωρήσει.

Όλα τα άτομα με τα οποία είχε σεξουαλική επαφή ο ασθενής με τη γονόρροια θα πρέπει να εντοπισθούν και να υποβληθούν σε εξετάσεις, ώστε να μην εξαπλωθεί περαιτέρω η ασθένεια. Σε ορισμένα μέρη, μπορείτε να πάρετε συμβουλές, πληροφορίες και φάρμακα για τον σεξουαλικό σας σύντροφο και εσάς. Σε άλλα μέρη, οι υπηρεσίες υγείας θα έρθουν σε επαφή με τον σύντροφό σας.


Πρόγνωση

Η άμεση αντιμετώπιση της γονόρροιας βοηθά στην πρόληψη της όποιας μόνιμης βλάβης ή στειρότητας. Όταν η θεραπεία καθυστερήσει υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος επιπλοκών και στειρότητας.

Περίπου οι μισές γυναίκες με γονόρροια προσβάλλονται ταυτόχρονα και από χλαμύδια, ένα άλλο πολύ κοινό αφροδίσιο νόσημα που μπορεί να οδηγήσει σε στειρότητα. Η μόλυνση από χλαμύδια αντιμετωπίζεται παράλληλα με τη γονόρροια.

Αν έχετε προσβληθεί από γονόρροια, θα πρέπει να ζητήσετε να εξεταστείτε και για άλλα αφροδίσια νοσήματα, όπως τα χλαμύδια, η σύφιλη και το AIDS. Θα πρέπει επίσης να κάνετε το εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β.



Επιπλοκές

Στις γυναίκες οι επιπλοκές μπορεί να είναι:

• Σαλπιγγίτιδα, που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα σύλληψης ή εξωμήτριο κύηση
• Φλεγμονώδη πάθηση της πυέλου
• Στειρότητα
• Επώδυνη συνουσία (δυσπαρεύνια)
• Οι έγκυες γυναίκες μπορεί να μεταδώσουν την ασθένεια στο έμβρυο ενώ βρίσκεται στη μήτρα ή κατά τη διάρκεια του τοκετού

Στους άντρες οι επιπλοκές μπορεί να είναι:

• Τραυματισμός ή στένωση της ουρήθρας
• Συγκέντρωση πύου στην ουρήθρα
• Προβλήματα στην ούρηση
• Μόλυνση της ουρήθρας
• Νεφρική ανεπάρκεια

Επιπλοκές που μπορεί να παρουσιαστούν σε άντρες και γυναίκες είναι:

• Διάσπαρτη μόλυνση, που μπορεί να είναι πολύ σοβαρή
• Χρόνιο πόνο στις αρθρώσεις αν η μόλυνση αφεθεί χωρίς θεραπεία
• Μόλυνση της καρδιακής βαλβίδας
• Μηνιγγίτιδα

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Αν παρουσιάζετε συμπτώματα που παραπέμπουν σε γονόρροια πρέπει αμέσως να επισκεφθείτε τον γιατρό σας.


Πρόληψη
Αποχή από τη σεξουαλική πράξη είναι ο μόνος απόλυτα ασφαλής τρόπος να αποφύγετε τη γονόρροια. Η μονογαμική σχέση με έναν σύντροφο που δεν έχει νοσήσει από αφροδίσιο νόσημα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο. Μονογαμία σημαίνει ότι εσείς και ο σύντροφός σας δεν έρχεστε σε σεξουαλική επαφή με άλλα άτομα.

Μπορείτε επίσης να μειώσετε κατά πολύ τον κίνδυνο να κολλήσετε κάποιο αφροδίσιο νόσημα χρησιμοποιώντας προφυλακτικό κάθε φορά που κάνετε σεξ. Προφυλακτικά διατίθενται για άντρες και για γυναίκες αλλά συνήθως χρησιμοποιούνται από τους άντρες. Το προφυλακτικό πρέπει να χρησιμοποιείται με τον σωστό τρόπο κάθε φορά.

Για να μην εξαπλωθεί περαιτέρω η ασθένεια, η χορήγηση θεραπευτικής αγωγής σε όλους τους σεξουαλικούς συντρόφους είναι κρίσιμη.

Ορισμός

Επιδιδυμίτιδα είναι το πρήξιμο (φλεγμονή) της επιδιδυμίδας, δηλαδή του σωλήνα που συνδέει τον όρχι με τον ορχικό πόρο.


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η επιδιδυμίτιδα είναι συνηθέστερη στους νέους άντρες 19 – 35 χρόνων. Είναι από τις κυριότερες αιτίες εισαγωγής σε νοσοκομείο στον στρατό.

Η επιδιδυμίτιδα προκαλείται συνήθως με τη μετάδοση κάποιου μικροβίου από την ουρήθρα ή την ουροδόχο κύστη. Οι πιο κοινές μολύνσεις που προκαλούν την ασθένεια αυτή στα νέα άτομα ετεροφυλόφιλων είναι η βλεννόρροια και τα χλαμύδια. Στα παιδιά και τους ηλικιωμένους αντίστοιχα, η εντερίτιδα Ε. και άλλες τέτοιες μολύνσεις είναι τα πιο συνήθη. Το ίδιο ισχύει και για τους ομοφυλόφιλους άντρες.

Η φυματίωση μπορεί να εκδηλωθεί ως επιδιδυμίτιδα. Την ασθένεια μπορεί να την προκαλέσουν και άλλα μικρόβια (όπως το ουρεόπλασμα).

Η επιδιδυμίτιδα οφείλεται κάποιες φορές και στη χρήση ενός φαρμάκου, της αμιοδαρόνης, που χορηγείται για τις καρδιακές αρρυθμίες. Ο κίνδυνος εκδήλωσης επιδιδυμίτιδας αυξάνει και με τα ακόλουθα:

• Να μην υπάρχει περιτομή
• Πρόσφατη χειρουργική επέμβαση ή ιστορικό ανωμαλίας στην κατασκευή της ουρικής οδού
• Τακτική χρήση καθετήρα
• Σεξουαλική επαφή με περισσότερους από έναν συντρόφους χωρίς χρήση προφυλακτικού

Συμπτώματα

Η επιδιδυμίτιδα μπορεί να αρχίσει με χαμηλό πυρετό, ρίγη και αίσθημα βάρους στον όρχι. Ο όρχις γίνεται όλο και πιο ευαίσθητος στην πίεση.

Άλλα συμπτώματα είναι:

• Αίμα στο σπέρμα
• Εκκρίσεις από την ουρήθρα (την οπή στην άκρη του πέους)
• Δυσφορία χαμηλά στην κοιλιά ή στη λεκάνη
• Πυρετός
• Πόνος στη βουβωνική χώρα
• Όζος στον όρχι
• Πόνος κατά την εκσπερμάτωση
• Πόνος ή κάψιμο κατά την ούρηση
• Επώδυνο πρήξιμο του οσχέου (διόγκωση της επιδιδυμίδας)
• Ευαίσθητος, πρησμένος βουβώνας στην πλευρά που πάσχει
• Πόνος στον όρχι, που επιδεινώνεται κατά την κένωση

Ενδείξεις και εξετάσεις

Η φυσική εξέταση διαπιστώνει μια κόκκινη, ευαίσθητη, και μερικές φορές πρησμένη μάζα στην πάσχουσα πλευρά του οσχέου. Η ευαισθησία παρατηρείται σε μια μικρή περιοχή του όρχεως στο σημείο που συνδέεται με την επιδιδυμίδα.

Οι λεμφαδένες στη βουβωνική χώρα μπορεί να εμφανίζονται διογκωμένοι και να υπάρχουν εκκρίσεις από το πέος. Η πρωκτική εξέταση μπορεί να διαπιστώσει ότι ο προστάτης είναι διογκωμένος ή ευαίσθητος στην πίεση.

Εξετάσεις που μπορούν να γίνουν:

• Γενική εξέταση αίματος
• Υπερηχογράφημα Doppler
• Σπινθηρογράφημα όρχεων
• Ανάλυση και καλλιέργεια ούρων (μπορεί να χρειαστεί να δώσετε διαφορετικά δείγματα, αρχικής ροής, μέσης ροής και μετά από μασάζ του προστάτη)
• Εξέταση για χλαμύδια ή βλεννόρροια

Σημαντικό είναι να διαχωριστεί η ασθένεια αυτή από τη συστροφή του όρχεως. Η συστροφή του όρχεως αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό και πρέπει να αντιμετωπίζεται με χειρουργική επέμβαση το ταχύτερο.

Θεραπεία

Ο γιατρό σας θα ορίσει τα φάρμακα για την αντιμετώπιση της μόλυνσης. Οι σεξουαλικά μεταδιδόμενες μολύνσεις απαιτούν συγκεκριμένα αντιβιοτικά. Τη θεραπεία πρέπει να την κάνουν και οι σεξουαλικοί σύντροφοί σας. Μπορεί να χρειαστείτε παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη φάρμακα.

Η αντιμετώπιση της επιδιδυμίτιδας που προκαλείται από την αμιοδαρόνη είναι η χορήγηση χαμηλότερης δόσης του φαρμάκου ή η αλλαγή του φαρμάκου.

Συνιστάται ανάπαυση στο κρεβάτι, ανασήκωμα και εφαρμογή παγοκύστης κάτω από το όσχεο. Είναι πολύ σημαντικό να επισκεφθείτε ξανά τον γιατρό σας, ο οποίος και θα διαπιστώσει αν έχει υποχωρήσει τελείως η μόλυνση.


Πρόγνωση

Η επιδιδυμίτιδα συνήθως βελτιώνεται με τη χορήγηση αντιβιοτικών, ενώ δεν παρατηρείται μείωση των σεξουαλικών ή αναπαραγωγικών δυνατοτήτων. Εντούτοις, είναι σύνηθες η ασθένεια να επανέρχεται.

Εάν δεν αντιμετωπιστεί θεραπευτικά, ή σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις, η ασθένεια μπορεί να μετατραπεί σε χρόνια. Στις χρόνιες περιπτώσεις, δεν υπάρχει συνήθως διόγκωση, υπάρχει όμως πόνος.


Επιπλοκές

Στις επιπλοκές περιλαμβάνονται:

• Απόστημα στο όσχεο
• Χρόνια επιδιδυμίτιδα
• Δερματικό οσχεϊκό συρίγγιο
• Νέκρωση του ορχικού ιστού λόγω μη αιμάτωσης (ορχικό έμφραγμα)
• Στειρότητα

Ο οξύς πόνος στο όσχεο είναι επείγον ιατρικό περιστατικό. Πρέπει να εξεταστεί από γιατρό αμέσως.


Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας εάν αναπτύξετε συμπτώματα επιδιδυμίτιδας. Πηγαίνετε στα επείγοντα περιστατικά νοσοκομείου ή καλέστε το 166 εάν νιώσετε πόνο στους όρχεις ξαφνικά ή μετά από τραυματισμό.


Πρόληψη

Μπορείτε να αποτρέψετε τις επιπλοκές της επιδιδυμίτιδας αναζητώντας έγκαιρη διάγνωση και κάνοντας την κατάλληλη θεραπεία για τη μόλυνση που την προκάλεσε.

Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει τη λήψη αντιβιοτικών πριν από μια χειρουργική επέμβαση που ενέχει κίνδυνο επιδιδυμίτιδας. Το ασφαλές σεξ (επαφή με έναν μόνο σύντροφο κάθε φορά και με χρήση προφυλακτικού) μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή της επιδιδυμίτιδας που προκαλείται από σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες.

Ορισμός

Ουρηθρίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή της ουρήθρας (ανεξάρτητα από την αιτία πρόκλησής της ).

Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η ουρηθρίτιδα μπορεί να προκληθεί από βακτηρίδια ή ιούς. Τα ίδια παθογόνα βακτηρίδια που είναι υπεύθυνα για λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος (E. coli), όπως και κάποια άλλα που είναι υπεύθυνα για σεξουαλικά μεταδιδόμενες νόσους (chlamydia, gonorrhea), δύναται να οδηγήσουν σε ουρηθρίτιδα. Οι ιογενείς ουρηθρίτιδες οφείλονται συνήθως στον απλό ιό του έρπη και τον κυτταρομεγαλοϊό.

Άλλα αιτία περιλαμβάνουν:

• Ευαισθησία στην χημική σύσταση σπερματοκτόνων ή αντισυλληπτικών προϊόντων (ζελέ), κρεμών ή αφρών
• Τραυματισμό

Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Υψηλού κινδύνου σεξουαλική συμπεριφορά (όπως πρωκτικό σεξ χωρίς τη χρήση προφυλακτικού)
• Ιστορικό σεξουαλικά μεταδιδόμενων νόσων
• Άνδρες ηλικίας 20 - 35 ετών
• Πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι
• Νεαρές γυναίκες κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής τους ηλικίας

Συμπτώματα


Στους άνδρες:

• Πρόσμιξη αίματος στα ούρα ή στο σπέρμα
• Καυσαλγία κατά την ούρηση (δυσουρία)
• Πεϊκές εκκρίσεις
• Πυρετός (σπάνια)
• Συχνή ή οξεία έπειξη προς ούρηση
• Κνησμός, ευαισθησία ή οίδημα του πέους ή της βουβωνικής χώρας
• Άλγος κατά τη σεξουαλική επαφή ή την εκσπερμάτωση

Στις γυναίκες:

• Κοιλιακό άλγος
• Καύσος κατά την ούρηση
• Πυρετός με ρίγη
• Συχνή ή οξεία έπειξη προς ούρηση
• Πυελικό άλγος / άλγος υπογαστρίου
• Κολπικές εκκρίσεις

Σημεία κι εξετάσεις

Ο ιατρός οφείλει να προβεί σε φυσική εξέταση, που περιλαμβάνει στο άρρεν φύλο, την εξέταση της κοιλίας, της ουροδόχου κύστεως, του πέους και του όσχεου. Από την εξέταση αυτή πιθανόν να αναδειχθεί:

• Πεϊκή έκκριση
• Ευαισθησία και διόγκωση των λεμφαδένων της βουβωνικής χώρας
• Ευαισθησία και οίδημα του πέους

Επίσης απαιτείται και δακτυλική εξέταση του ορθού.

Στις γυναίκες, η φυσική εξέταση περιλαμβάνει την εξέταση της κοιλιακής και πυελικής χώρας. Πιθανά ευρήματα είναι:

• Εκκρίσεις της ουρήθρας
• Ευαισθησία του υπογαστρίου
• Ευαισθησία της μήτρας

Πιθανόν να διεξαχθούν οι ακόλουθες παρακλινικές εξετάσεις:

• Ποσοτικός προσδιορισμός ερυθρών (CBC) – συνολικός όγκος ερυθρών
• Εξέταση / προσδιορισμός της C – αντιδρώσας πρωτεΐνης
• Υπέρηχος πυέλου (στις γυναίκες μόνο)
• Εξέταση εγκυμοσύνης
• Γενική ούρων και ουροκαλλιέργεια
• Εξέταση ανίχνευσης της γονόρροιας, της χλαμύδια κι άλλων σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων.

Θεραπεία

Στόχοι της θεραπευτικής αγωγής είναι:

• Η βελτίωση των συμπτωμάτων
• Η πρόληψη μετάδοσης της νόσου / της λοίμωξης
• Η απομάκρυνση της αιτίας πρόκλησης της λοίμωξης

Η αντιβιοτική αγωγή οφείλει να είναι ανάλογη του αιτιοπαθογόνου βακτηριδίου και ενίοτε απαιτείται η ενδοφλέβια χορήγησής της. Συνήθως, χορηγείται παράλληλα και συμπληρωματική παυσίπονη αγωγή (συμπεριλαμβανόμενου του pyridium, με εκλεκτική δράση στο ουροποιητικό σύστημα).

Σε άτομα, υπό αγωγή για ουρηθρίτιδα, συνίσταται η αποφυγή σεξουαλικών επαφών ή έστω η χρήση προφυλακτικού κατά τη διάρκεια αυτών. Στην περίπτωση λοιμώδους αιτιοπαθογένειας της φλεγμονής, ο ερωτικός σύντροφος συνίσταται να λάβει κι αυτός θεραπευτική αγωγή.

Η αγωγή της ουρηθρίτιδας που οφείλεται σε κάκωση ή χημικό ερεθισμό, συνίσταται σε αποφυγή του ενοχοποιητικού παράγοντα πρόκλησης της κάκωσης ή του ερεθισμού.


Προσδοκίες

Με την έγκαιρη διάγνωση και την κατάλληλη αγωγή, η ουρηθρίτιδα ως επί το πλείστον, παρουσιάζει ίαση και μη ανάπτυξη επιπλοκών. Ωστόσο, δύναται να οδηγήσει και σε μόνιμη βλάβη της ουρήθρας (ουλώδης ιστική βλάβη που ονομάζεται ουρηθριτική στένωση), καθώς κι άλλων οργάνων του ουροποιητικού συστήματος, τόσο στους άνδρες, όσο και στις γυναίκες.


Επιπλοκές

Άνδρες με ουρηθρίτιδα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης:

• Κυστίτιδας
• Επιδιδυμίτιδας
• Ορχίτιδας
• Πυελονεφρίτιδας
• Προστατίτιδας
• Ουρηθρικής στένωσης

Γυναίκες με ουρηθρίτιδα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης:

• Τραχηλίτιδας
• Κυστίτιδας
• Έκτοπης κύησης
• Διαταραχές γονιμότητας
• Αποβολής
• Φλεγμονώδης νόσου της πυέλου (PID)
• Επιπλοκές κυήσεως
• Πυελονεφρίτιδας
• Σαλπιγγίτιδας (λοίμωξη των ωοθηκών)

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Καλέστε τον ιατρό σας εάν παρουσιάσετε συμπτώματα ουρηθρίτιδας.


Πρόληψη

Κάποιες από τις αιτίες πρόκλησης της ουρηθρίτιδας μπορούν να αποτραπούν με τη σωστή ατομική / προσωπική υγιεινή, καθώς και με τη διατήρηση ασφαλής ερωτικής συμπεριφοράς, όπως τη μονογαμία (ύπαρξη ενός μόνου ερωτικού συντρόφου) και τη χρήση προφυλακτικού.

Oρισμός

Οι πέτρες της ουροδόχου κύστης είναι σκληρές εναποθέσεις ανόργανων ουσιών στην ουροδόχο κύστη.


Εναλλακτικοί όροι

Πέτρες – ουροδόχος κύστη, Πέτρες ουρικής οδού, Χολόλιθοι ουροδόχου κύστης

Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Οι πέτρες στην ουροδόχο κύστη είναι συνήθως συνέπεια ενός άλλου ουρολογικού προβλήματος, όπως:

• Κυστικό εκκόλπωμα
• Διογκωμένος προστάτης
• Nευρογενής κύστη
• Ουρολοίμωξη

Περίπου 95% των πετρών της ουροδόχου κύστης εμφανίζονται σε άντρες. Οι πέτρες της ουροδόχου κύστης είναι πολύ σπανιότερες από τις πέτρες των νεφρών.

Οι πέτρες της ουροδόχου κύστης μπορεί να εμφανιστούν όταν τα ούρα στην κύστη συμπυκνώνονται με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κρύσταλλοι. Συμπτώματα εκδηλώνονται αν η πέτρα ερεθίζει το τοίχωμα της κύστης ή εμποδίζει την εκροή των ούρων από την κύστη.


Συμπτώματα

• Κοιλιακός πόνος, πίεση
• Αφύσικου χρώματος ή σκουρόχρωμα ούρα
• Αιματουρία
• Δυσχέρεια στην ούρηση
• Συχνουρία
• Αδυναμία για ούρηση παρά μόνο σε ορισμένη στάση
• Διακεκομμένη ούρηση
• Πόνος, δυσφορία στο πέος
• Ουρολοίμωξη

- Δυσουρία (πόνος κατά την ούρηση)
- Πυρετός
- Εντονη ανάγκη για ούρηση

Η ακράτεια μπορεί επίσης να συνδέεται με πέτρες στην ουροδόχο κύστη.


Ενδείξεις και εξετάσεις

• Η ακτινογραφία της ουροδόχου κύστης ή της πυέλου μπορεί να διαπιστώσει την παρουσία πετρών.
• Η κυστοσκόπηση μπορεί να αποκαλύψει την ύπαρξη πέτρας στην ουροδόχο κύστη.
• Η φυσική εξέταση, συμπεριλαμβανομένης της πρωκτικής εξέτασης, μπορεί να αποκαλύψει διόγκωση του προστάτη ή άλλες ουρολογικές διαταραχές.
• Η ανάλυση ούρων μπορεί να εμφανίσει αίμα στα ούρα ή ουρολοίμωξη.
• Η καλλιέργεια ούρων (με ελεύθερο ρεύμα ούρησης) μπορεί να διαπιστώσει τη λοίμωξη.

Θεραπεία

Η κατανάλωση 6 - 8 ποτηριών νερού ή περισσότερων την ημέρα αυξάνει την παραγωγή ούρων και μπορεί να βοηθήσει στην αποβολή των πετρών.

Ο γιατρός σας μπορεί να αφαιρέσει τις πέτρες που δεν αποβάλλονται, με τη χρήση κυστοσκόπιου (μικρός σωλήνας που περνά μέσω της ουρήθρας στην κύστη). Η εξωσωματική λιθοτριψία με τη χρήση υπερηχητικών κυμάτων διαλύει τις πέτρες.

Ορισμένες πέτρες μπορεί να πρέπει να αφαιρεθούν με ανοιχτή χειρουργική επέμβαση.

Φάρμακα σπάνια χρησιμοποιούνται προκειμένου να διαλυθούν οι πέτρες.

Πρέπει απαραίτητα να θεραπευτούν τα αίτια δημιουργίας των πετρών της ουροδόχου κύστης. Συνηθέστερα οι πέτρες στην ουροδόχο κύστη συνοδεύουν την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη ή την απόφραξη της ουροδόχου κύστης.

Για ασθενείς με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη και πέτρες στην ουροδόχο κύστη, η οπισθοτομία του προστάτη μέσω ουρήθρας, μπορεί να εκτελεσθεί με λιθοτριψία.


Πρόγνωση

Οι περισσότερες πέτρες της ουροδόχου κύστης αποβάλλονται ή μπορούν αφαιρεθούν χωρίς να αφήσουν μόνιμη βλάβη στην κύστη. Εάν όμως το γενεσιουργό αίτιο δεν θεραπευτεί, μπορεί να δημιουργηθούν ξανά.

Εάν οι πέτρες δεν αντιμετωπιστούν θεραπευτικά, μπορεί να προκαλούν συχνά ουρολοιμώξεις ή να δημιουργήσουν μόνιμη βλάβη στην ουροδόχο κύστη ή τα νεφρά.


Επιπλοκές

• Οξεία αμφοτερόπλευρη αποφρακτική ουροπάθεια
• Χρόνια δυσλειτουργία της κύστης (ακράτεια ή επίσχεση ούρων)
• Απόφραξη της ουρήθρας
• Επανεμφάνιση των πετρών
• Νεφροπάθεια παλινδρόμησης
• Ουρολοίμωξη

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας εάν έχετε συμπτώματα που παραπέμπουν σε πέτρες της ουροδόχου κύστης.


Πρόληψη

Η άμεση θεραπεία των ουρολοιμώξεων ή άλλων ουρολογικών παθήσεων μπορεί να αποτρέψει τη δημιουργία πετρών στην ουροδόχο κύστη.

Ορισμός

Η λοίμωξη της ουροδόχου οδού (Λ.Ο.Ο.) πρόκειται για βακτηριακή λοίμωξη του ουροδόχου συστήματος. Το άρθρο αυτό αναφέρεται στη λοίμωξη της ουροδόχου οδού στα παιδιά.

Το ουροδόχο σύστημα περιλαμβάνει:

• Την ουροδόχο κύστη
• Τους νεφρούς
• Τους ουρητήρες – τους σωλήνες που μεταφέρουν ούρα από τον κάθε νεφρό στην ουροδόχο κύστη
• Την ουρήθρα – το σωλήνα που παροχετεύει εκτός της ουροδόχου κύστεως, τα ούρα

Βλ επίσης: Ουρολοίμωξη στους ενήλικες


Εναλλακτικοί ορισμοί

Λ.Ο.Ο. – παιδιά, Κυστίτιδα – παιδιά, Λοίμωξη ουροδόχου κύστεως – παιδιά, Νεφρική λοίμωξη - παιδιά, Πυελονεφρίτις - παιδιά


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Λοίμωξη της ουροδόχου οδού έχουμε όταν τα βακτηρίδια βρίσκουν τρόπο εισαγωγής εντός της ουροδόχου κύστεως ή των νεφρών. Τέτοιου είδους βακτηρίδια εντοπίζονται συνήθως στη δερματική περιοχή γύρω από τον πρωκτό ή σε κάποιες περιπτώσεις, γύρω από τον κόλπο.

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η ουροδόχο κύστη είναι στείρα μικρόβιων. Ωστόσο, διάφορα γεγονότα καθιστούν ευκολότερη την εισαγωγή των βακτηριδίων ή την εγκατάστασή τους εντός της ουροδόχου οδού. Αυτά περιλαμβάνουν:

• Μια διαταραχή στην ουροδόχο οδό, που ονομάζεται ουρητηροκυστική παλινδρόμηση, η οποία εμφανίζεται συνήθως κατά τον τοκετό. Η κατάσταση αυτή επιτρέπει στα ούρα να παλινδρομήσουν πίσω κι εντός των ουρητήρων και των νεφρών.
• Διαταραχές στον εγκέφαλο ή το νευρικό σύστημα (όπως η μυελομηνιγκοκήλη, τραυματισμός νωτιαίου μυελού, υδροκεφαλία) που δυσχεραίνουν την πλήρη εκκένωση της ουροδόχου κύστεως
• Αφρόλουτρα ή ένδυση με πολύ στενά ρούχα (κορίτσια)
• Αλλαγές ή γενετικές ανωμαλίες στη δομή της ουροδόχου οδού
• Μη συχνή ούρηση κατά τη διάρκεια της ημέρας
• Σκούπισμα από πίσω (κοντά στον πρωκτό) προς τα εμπρός, μετά τη χρήση τουαλέτας. Όσον αφορά το γυναικείο φύλο, το τελευταίο μπορεί να επιφέρει βακτήρια στη δίοδο εξόδου των ούρων.

Η Λ.Ο.Ο. συνιστά μια αρκετά συχνή πάθηση του γυναικείου φύλου, κυρίως στην ηλικία των 3 ετών περίπου, όταν πρωτομαθαίνουν να χρησιμοποιούν μόνες την τουαλέτα. Τα αγόρια που δεν έχουν υποστεί περιτομή, διαθέτουν ελαφρώς υψηλότερες πιθανότητες ανάπτυξης Λ.Ο.Ο. έως την ηλικία του ενός έτους.


Συμπτώματα

Τα κλινικά συμπτώματα των νεαρών παιδιών που πάσχουν από Λ.Ο.Ο. μπορεί να περιορίζονται σε πυρετό, μειωμένη / πτωχή όρεξη, έμετο ή και πλήρη ασυμπτωματολογία.

Οι περισσότερες περιπτώσεις λοίμωξης της ουροδόχου οδού στα παιδιά, αφορά μονάχα την ουροδόχο κύστη. Αν η λοίμωξη επεκταθεί και στους νεφρούς, τότε αναφερόμαστε στην πυελονεφρίτιδα και ενδέχεται η κατάσταση να είναι σοβαρότερη.

Τα συμπτώματα της λοίμωξης της ουροδόχου κύστεως περιλαμβάνουν:

• Πρόσμιξη αίματος στα ούρα
• Νεφελώδης ούρα
• Έντονη οσμή ούρων
• Συχνή ή επείγουσα επιθυμία ούρησης
• Γενική κακουχία
• Άλγος ή αίσθημα καύσου κατά την ούρηση
• Πίεση ή άλγος στη χαμηλή πυελική ζώνη ή στην κατώτερη οσφυϊκή μοίρα
• Προβλήματα (ακράτειας) ούρων στα παιδιά, κατόπιν εκμάθησής τους αυτόνομης χρήσης τουαλέτας

Αν η λοίμωξη επεκταθεί στους νεφρούς, τα κλινικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ρίγη με σπασμούς
• Πυρετό
• Ερυθρηματώδες, θερμό δέρμα
• Ναυτία
• Λαγώνιο άλγος ή άλγος στη ράχη
• Έντονο άλγος στην ομφαλική χώρα
• Έμετο

Σημεία κι εξετάσεις

Προκειμένου να διαγνωστεί η Λ.Ο.Ο. στα παιδιά, απαιτείται δείγμα ούρων. Το δείγμα εξετάζεται στο μικροσκόπιο κι αποστέλλεται για καλλιέργεια.

Στα παιδιά που δε χρησιμοποιούν μόνα τους την τουαλέτα, η λήψη ούρων μπορεί να είναι δυσχερής. Η εξέταση δεν μπορεί να διεξαχθεί χρησιμοποιώντας υγρή πάνα. Πιθανοί τρόποι συλλογής δείγματος ούρων στα παιδιά, περιλαμβάνουν:

• σακούλα συλλογής ούρων – μια ειδική πλαστική σακούλα τοποθετείται επί του πέους (αγόρια) ή της κολπικής περιοχής (κορίτσια), ώστε να συλλεχθούν ούρα. Ωστόσο, αυτός ο τρόπος, δεν είναι ο καταλληλότερος καθ’ ότι το δείγμα μπορεί να επιμολυνθεί
• υπό καθετηριασμό λήψη δείγματος καλλιέργειας ούρων – ένας πλαστικός σωλήνας (καθετήρας) τοποθετείται μέσω της άκρης του πέους, στα αγόρια ή κατευθείαν εντός της ουρήθρας στα κορίτσια, συλλέγοντας ούρα απευθείας από την ουροδόχο κύστη
• υπερηβική συλλογή ούρων – μια βελόνα τοποθετείται μέσω του δέρματος της κάτω κοιλιακής χώρας και των μυών, εντός της ουρήθρας και χρησιμοποιείται για την αναρρόφηση ούρων

Αν το παιδί σας παρουσιάζει για πρώτη φορά Λ.Ο.Ο., μπορεί να διεξαχθεί μια ειδική απεικονιστική εξέταση για τον καθορισμό της αιτίας πρόκλησης της λοίμωξης ή να διερευνηθεί αν έχουν υποστεί βλάβη τα νεφρά. Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

• υπέρηχο νεφρών
• λήψη ακτινογραφίας κατά τη διάρκεια ούρησης του παιδιού (κυστεουρηγραφία εκκένωσης)

Οι εξετάσεις αυτές διεξάγονται ενώ το παιδί έχει προσβληθεί από τη λοίμωξη, αν και στην πλειοψηφία, διεξάγονται αρκετούς μήνες αργότερα.

Ο θεράπων ιατρός θα λάβει υπ’ όψιν διάφορους παράγοντες προτού αποφασίσει αν και πότε το παιδί-ασθενής χρήζει ειδικής εξέτασης. Οι παράγοντες αυτοί περιλαμβάνουν:

• αν το παιδί είναι μικρότερο της ηλικίας των 6 μηνών
• αν το παιδί είχε ιστορικό λοιμώξεων
• τη σοβαρότητα της λοίμωξης
• αν το παιδί πάσχει από άλλη παθολογική κατάσταση
• αν το παιδί παρουσιάζει διαταραχές στο νωτιαίο μυελό ή ανωμαλίες στην ουροδόχο κύστη
• αν το παιδί έχει ανταποκριθεί ταχεία στην αντιβιοτική αγωγή

Θεραπεία

Η Λ.Ο.Ο. στα παιδιά χρήζει άμεσης αντιβιοτικής αγωγής, προκειμένου να προστατευθούν οι νεφροί που αναπτύσσονται. Τα παιδιά κάτω των 6 μηνών ή αυτά που παρουσιάζουν επιπλοκές, οφείλουν να επισκεφθούν άμεσα κάποιον ειδικό.

Νεαρότερα βρέφη χρήζουν ενδονοσοκομειακής νοσηλείας και λήψη αντιβιοτικής αγωγής ενδοφλεβίως. Βρέφη μεγαλύτερης ηλικίας και παιδιά, οφείλουν να λάβουν αντιβιοτικά δια του στόματος. Αν το τελευταίο δε καθίσταται εφικτό, απαιτείται η εισαγωγή τους στο νοσοκομείο, όπου και θα τους χορηγηθούν αντιβιοτικά ενδοφλεβίως.

Είναι ιδιαίτερης σημασίας, το παιδί σας κατά τη διάρκεια της λοίμωξης να καταναλώνει πολλά υγρά.

Υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που χρήζουν αντιβιοτική αγωγή για μακρύτερη χρονική περίοδο (έως και 6 – 24 μήνες) ή να τους συνταγογραφηθούν ισχυρότερα αντιβιοτικά.

Ο ιατρός ενδέχεται να σας συστήσει μειωμένη δόση αντιβιοτικών σκευασμάτων, αν τα πρώτα συμπτώματα υποχωρήσουν γρήγορα. Ωστόσο, αυτός ο τύπος θεραπευτικής αγωγής, είναι λιγότερο συνήθης απ’ ότι ήταν στο παρελθόν.

Τα συνηθέστερα αντιβιοτικά που χορηγούνται στα παιδιά περιλαμβάνουν:

• αμοξυικυλίνη ή αμοξικυλίνη / κλαβουλανικό οξύ
• ντοξικυλίνη (δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σε παιδιά κάτω των 8 ετών)
• νιτροφουραντοϊνη
• τριμεθοπρίνη – σουλφαμεθοξαζόλη

Ίσως χρειαστούν κι επαναληπτικές καλλιέργειες ούρων, ώστε να τεκμηριωθεί η απομάκρυνση των βακτηριδίων από την ουροδόχο κύστη.


Πρόγνωση

Η ίαση είναι το αποτέλεσμα των περισσοτέρων παιδιών – ασθενών, αν κι εφόσον ληφθεί η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Ενδέχεται ωστόσο, η αγωγή να συνεχιστεί για μακρά χρονική περίοδο.

Οι μακροχρόνιες επιπτώσεις επανειλημμένης Λ.Ο.Ο. στα παιδιά, ενδέχεται να είναι σοβαρή. Αν κι αυτές οι λοιμώξεις συνήθως προλαμβάνονται.


Επιπλοκές

• υψηλή αρτηριακή πίεση
• νεφρικό απόστημα
• νεφρική λοίμωξη (πυελονεφρίτιδα)
• νεφρική ανεπάρκεια ή νεφρική έκπτωση
• νεφρικό οίδημα (υδρονέφρωση)

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Κλείστε ραντεβού με τον ιατρό σας αν τα συμπτώματα του παιδιού σας δεν υποχωρήσουν παρά τη θεραπευτική αγωγή ή επανεμφανιστούν περισσότερο από δύο φορές εντός 6 μηνών.

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν τα συμπτώματα του παιδιού επιδεινωθούν ή εμφανιστούν νέα, ιδίως:

• πόνος στη ράχη ή λαγώνιο άλγος
• κάκοσμα, αιματηρά ή αποχρωματισμένα ούρα
• πυρετός άνω των 38˚C, ορθικά λαμβανόμενο στα βρέφη ή άνω των 38,3˚C στα παιδιά
• άλγος χαμηλά στην πλάτη ή κοιλιακό άλγος (κυρίως κάτω του ομφαλού)
• επίμονος πυρετός
• ασυνήθης συχνοουρία ή συχνοουρία κατά τη διάρκεια της νύχτας
• έμετος

Πρόληψη

• αποφύγετε τα αφρόλουτρα στα παιδιά
• φορέστε στα παιδιά χαλαρά εσώρουχα και ρούχα
• αυξήστε τη λήψη υγρών που λαμβάνει το παιδί σας
• διατηρήστε καθαρή την περιοχή των γεννητικών οργάνων του παιδιού σας, προλαμβάνοντας την εισχώρηση βακτηριδίων μέσω της ουρήθρας
• μάθετε στο παιδί σας να κάνει χρήση της τουαλέτας αρκετές φορές την ημέρα
• μάθετε στο παιδί σας να σκουπίζεται στην περιοχή των γεννητικών οργάνων από εμπρός προς τα πίσω, ώστε να μειωθεί η πιθανότητα εξάπλωσης των βακτηριδίων από τον ορθό στην ουρήθρα.

Η μακροχρόνια λήψη προληπτικών (προφυλακτικών) αντιβιοτικών, ενδέχεται να συστηθούν σε κάποια παιδιά – ασθενείς που είναι επιρρεπείς στη χρόνια Λ.Ο.Ο.

Ορισμός

Ορχίτιδα είναι η φλεγμονή του ενός ή και των δύο όρχεων.

Εναλλακτικοί όροι

Επιδιδυμοορχίτιδα, Μόλυνση των όρχεων


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Ορχίτιδα μπορεί να προκληθεί από μόλυνση που οφείλεται σε πολλούς διαφορετικούς τύπους βακτηριδίων και ιών. Είναι συνήθως αποτέλεσμα επιδιδυμίτιδας, φλεγμονής δηλαδή του σωλήνα που συνδέει τον σπερματικό πόρο με τον όρχι.

Ο πιο κοινός ιός που είναι υπαίτιος για την ορχίτιδα είναι ο ιός της παρωτίτιδας (μαγουλάδες). Εμφανίζεται συχνότερα στα αγόρια μετά από την εφηβεία, ενώ είναι σπάνιο πριν από την ηλικία 10. Η ορχίτιδα αναπτύσσεται συνήθως 4 - 6 ημέρες μετά από την παρωτίτιδα. Μερικά αγόρια που παθαίνουν ορχίτιδα μετά από παρωτίτιδα, θα εμφανίσουν συρρίκνωση των όρχεων (ορχική ατροφία).

Ορχίτιδα μπορεί να αναπτυχθεί σε άτομα με τη σπάνια ασθένεια βρουκέλωση.

Ορχίτιδα μπορεί επίσης να εμφανιστεί παράλληλα με μόλυνση του προστάτη ή επιδιδυμίτιδα. Μπορεί να προκληθεί από τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως η βλεννόρροια ή τα χλαμύδια. Το ποσοστό της σεξουαλικά μεταδιδόμενης ορχίτιδας ή επιδιδυμίτιδας είναι υψηλότερο στις ηλικίες 19 - 35.

Οι παράγοντες κινδύνου για την ορχίτιδα που δεν οφείλεται σε σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα είναι:

• Ηλικία πάνω από 45
• Μακροχρόνια χρήση καθετήρα Foley
• Ο μη εμβολιασμός κατά της παρωτίτιδας
• Εγγενή προβλήματα του ουροποιητικού σωλήνα
• Συνήθεις μολύνσεις του ουροποιητικού σωλήνα
• Χειρουργικές επεμβάσεις στον ουροποιητικό σωλήνα

Οι παράγοντες κινδύνου για τη σεξουαλικά μεταδιδόμενη ορχίτιδα είναι:

• Επικίνδυνες σεξουαλικές συνήθειες
• Πολλαπλοί σεξουαλικοί σύντροφοι
• Προσωπικό ιστορικό βλεννόρροιας ή άλλου αφροδίσιου νοσήματος
• Σεξουαλικός σύντροφος με διαγνωσμένο αφροδίσιο νόσημα

Συμπτώματα

• Αίμα στο σπέρμα
• Εκκρίσεις από το πέος
• Πυρετός
• Πόνος βουβώνων
• Πόνος κατά την σεξουαλική επαφή ή κατά την εκσπερμάτωση
• Πόνος κατά την ούρηση (δυσουρία)
• Οίδημα του οσχέου
• Ευαισθησία, οίδημα στην περιοχή των βουβώνων στην πάσχουσα πλευρά
• Ευαισθησία, οίδημα, αίσθημα βάρους στον όρχι
• Πόνος στον όρχι που επιδεινώνεται κατά το σφίξιμο ή την κένωση του εντέρου

Ενδείξεις και εξετάσεις

Η κλινική εξέταση μπορεί να δείξει:

• Διόγκωση ή ευαισθησία του προστάτη
• Ευαισθησία και διόγκωση των λεμφαδένων της βουβωνικής χώρας στην πάσχουσα πλευρά
• Ευαισθησία και διόγκωση του όρχεως στην πάσχουσα πλευρά

Στις διαγνωστικές εξετάσεις περιλαμβάνονται:

• Γενική εξέταση αίματος
• Υπέρηχος όρχεων
• Εξετάσεις για χλαμύδια και βλεννόρροια (με ουρηθρικό υγρό)
• Ανάλυση ούρων
• Καλλιέργεια ούρων (ελεύθερο ρεύμα ούρησης) -- μπορεί να χρειαστούν διαφορετικά δείγματα, συμπεριλαμβανομένης αρχικής ροής, μέσης ροής και μετά από μασάζ του προστάτη

Θεραπεία

Οι θεραπείες περιλαμβάνουν:

• Αντιβιοτικά - εάν η μόλυνση προκαλείται από βακτηρίδια (στην περίπτωση της βλεννόρροιας ή των χλαμυδίων, σε θεραπεία πρέπει να υποβληθούν και οι σεξουαλικοί σύντροφοι)
• Αντιφλεγμονώδη φάρμακα
• Παυσίπονα
• Ανάπαυση στο κρεβάτι με τοποθέτηση πάγου κάτω από το όσχεο

Πρόγνωση

Με τη σωστή διάγνωση και θεραπεία της ορχίτιδας που οφείλεται σε βακτηρίδια συνήθως διατηρείται η φυσιολογική λειτουργία των όρχεων.

Ο ορχίτιδα που οφείλεται σε παρωτίτιδα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ενώ η έκβαση ποικίλλει. Η ορχίτιδα από παρωτίτιδα στους άντρες μπορεί να προκαλέσει στειρότητα.


Επιπλοκές

Η ορχίτιδα μπορεί να προκαλέσει στειρότητα και ατροφία του ενός ή και των δύο όρχεων.

Άλλες πιθανές επιπλοκές είναι:

• Χρόνια επιδιδυμίτιδα
• Δερματικό οσχεϊκό συρίγγιο
• Οσχεϊκό απόστημα
• Νέκρωση του ορχικού ιστού (ορχικό έμφραγμα)

Ο οξύς πόνος στο όσχεο ή τους όρχεις μπορεί να απαιτεί άμεση χειρουργική επέμβαση. Εάν νιώσετε ξαφνικό πόνο στο όσχεο ή τους όρχεις, ζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια.


Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Καλέστε το 166 ή πηγαίνετε στην κοντινότερη εντατική μονάδα εάν νιώσετε ξαφνικό πόνο στον όρχι.


Πρόληψη

Ο εμβολιασμός κατά της παρωτίτιδας θα αποτρέψει την ορχίτιδα που οφείλεται στην νόσο αυτή. Οι ασφαλείς σεξουαλικές συνήθειες, όπως η σχέση με έναν μόνο σύντροφο (μονογαμία) και η χρήση προφυλακτικών, μειώνουν την πιθανότητα ορχίτιδας που οφείλεται σε σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα.

Ορισμός

Η στένωση της ουρήθρας είναι ένα ανώμαλο στένωμα του σωλήνα μέσω του οποίου αποβάλλονται τα ούρα από το σώμα δια της ουροδόχου κύστης.

Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η στένωση της ουρήθρας μπορεί να προέλθει από φλεγμονή ή ουλώδη ιστό που προκλήθηκε από χειρουργική επέμβαση, από κάποια ασθένεια ή τραυματισμό. Μπορεί επίσης να προκληθεί από την πίεση που ασκεί ένας όγκος που μεγαλώνει κοντά στην ουρήθρα, αν και αυτό είναι σπάνιο.

Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι:

• Ιστορικό σεξουαλικά μεταδιδόμενου νοσήματος
• Οποιοδήποτε όργανο που εισάγεται στην ουρήθρα (όπως καθετήρας ή κυστοσκόπιο)
• Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη
• Βλάβη ή τραύμα στην περιοχή της λεκάνης
• Επαναλαμβανόμενες κρίσεις ουρηθρίτιδας

Οι συγγενείς (εκ γενετής) στενώσεις είναι σπάνιες. Οι στενώσεις στις γυναίκες είναι επίσης σπάνιες.


Συμπτώματα

• Αίμα στο σπέρμα
• Αιματηρά ή σκουρόχρωμα ούρα
• Μειωμένη ροή ούρων
• Δυσκολία στην ούρηση
• Εκκρίσεις από την ουρήθρα
• Συχνή ούρηση ή ανάγκη για ούρηση
• Αδυναμία ούρησης (ουρική επίσχεση)
• Ακράτεια
• Επώδυνη ούρηση (δυσουρία)
• Πόνος χαμηλά στην κοιλιά
• Πόνος στη λεκάνη
• Αργή ροή των ούρων (μπορεί να αναπτυχθεί ξαφνικά ή βαθμιαία)
• Ούρηση σαν ‘σπρέι’
• Διόγκωση του πέους

Ενδείξεις εξετάσεις

Στη φυσική εξέταση μπορεί να παρουσιαστούν:

• Μειωμένη ροή ούρων
• Εκκρίσεις από την ουρήθρα
• Διογκωμένη κύστη
• Διογκωμένοι ή ευαίσθητοι λεμφαδένες στη βουβωνική χώρα
• Διογκωμένος ή ευαίσθητος προστάτη
• Σκλήρυνση κάτω από την επιφάνεια του πέους
• Ερυθρότητα ή πρήξιμο του πέους

Μερικές φορές η εξέταση δεν αποκαλύπτει καμία ανωμαλία.

Στις διαγνωστικές εξετάσεις περιλαμβάνονται:

• Κυστεοσκόπηση
• Εξέταση όγκου υπολοίπου ούρων
• Παλίνδρομη ουρηθρογραφία
• Εξέταση για χλαμύδια και βλεννόρροια
• Ανάλυση ούρων
• Ουροροομετρία (πόση ποσότητα ούρων περνά στο δευτερόλεπτο)
• Καλλιέργεια ούρων

Θεραπεία

Η ουρήθρα μπορεί να διασταλεί κατά τη διάρκεια της κυστεοσκόπησης, με τοπική αναισθησία, με την παρεμβολή ενός λεπτού οργάνου που διευρύνει τη διάμετρο της ουρήθρας. Μπορείτε να αντιμετωπίσετε και στο σπίτι τη στένωση αν μάθετε πώς γίνεται η διαστολή της.

Εάν η διαστολή της ουρήθρας δεν είναι δυνατή, μπορεί να χρειαστείτε χειρουργική επέμβαση για να θεραπεύσετε την ανωμαλία. Η επιλογή της επέμβασης εξαρτάται από τη θέση και το μήκος της στένωσης. Εάν η στένωση είναι μικρή και μακριά από τον ουρικό σφιγκτήρα, οι επιλογές περιλαμβάνουν την τομή στο σημείο της στένωσης μέσω κυστεοσκόπησης ή την εμφύτευση διασταλτικού υλικού (που κρατά ανοικτό τον αυλό της ουρήθρας).

Ανοικτή ουρηθροπλαστική μπορεί να γίνει στις περιπτώσεις μεγαλύτερης στένωσης. Με την επέμβαση αυτή αφαιρείται το ασθενές μέρος ή αντικαθίσταται με άλλο ιστό. Τα αποτελέσματα ποικίλλουν ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση της στένωσης, τα είδη των θεραπειών που έχετε δοκιμάσει και την εμπειρία του χειρουργού.

Σε οξείες περιπτώσεις επίσχεσης ούρων, μπορεί να τοποθετηθεί υπερηβικός καθετήρας ως μέτρο έκτακτης ανάγκης. Αυτό επιτρέπει στην κύστη να εκκενωθεί από την κοιλιά.

Σήμερα δεν υπάρχει κανένα φάρμακο για αυτή την ασθένεια. Εάν όλες οι μέθοδοι θεραπείας αποτύχουν, μπορεί να γίνει ουρική παράκαμψη με τη μέθοδο Mitrofanoff. Αυτή σας επιτρέπει να κάνετε μόνοι σας τον καθετηριασμό της κύστης μέσω του τοιχώματος της κοιλιάς.

Πρόγνωση

Η θεραπεία συνήθως έχει άριστο αποτέλεσμα. Ωστόσο, μπορεί να απαιτηθούν αλλεπάλληλες θεραπείες για να αφαιρεθεί ο ουλώδης ιστός.


Επιπλοκές

Η στένωση της ουρήθρας μπορεί να εμποδίζει εντελώς τη ροή ούρων, προκαλώντας οξεία ουρική επίσχεση. Η πάθηση αυτή πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα.

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας εάν εμφανίσετε συμπτώματα στένωσης της ουρήθρας.


Πρόληψη

Οι ασφαλείς σεξουαλικές συνήθειες μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων και στένωσης της ουρήθρας. Η άμεση θεραπεία της στένωσης της ουρήθρας μπορεί να αποτρέψει επιπλοκές όπως η μόλυνση ή η βλάβη των νεφρών και της ουροδόχου κύστης.

Oρισμός

Η εμμηνόπαυση είναι η μεταβατική περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας κατά την οποία οι ωοθήκες της παύουν να παράγουν ωάρια, το σώμα της παράγει λιγότερα οιστρογόνα και προγεστερόνη, ενώ η έμμηνος ρύση της γίνεται ολοένα και σπανιότερη μέχρι που διακόπτεται οριστικά.

Εναλλακτικοί όροι

Περιεμμηνόπαυση, Μετεμμηνόπαυση


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η εμμηνόπαυση είναι ένα φυσικό γεγονός που εμφανίζεται κανονικά στις ηλικίες μεταξύ 45 και 55 χρόνων.
Όταν η εμμηνόπαυση είναι πλήρης (αποκαλούμενη μετεμμηνόπαυση) και δεν είχατε περίοδο για 1 χρόνο, δεν υπάρχει πλέον κίνδυνος εγκυμοσύνης.

Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης προκαλούνται από τις αλλαγές στα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης. Οι ωοθήκες παράγουν λιγότερες τέτοιες ορμόνες με την πάροδο του χρόνου. Τα συγκεκριμένα συμπτώματα και πόσο σοβαρά είναι (ήπια, μέτρια ή έντονα) ποικίλλουν από γυναίκα σε γυναίκα.

Μια βαθμιαία μείωση των οιστρογόνων επιτρέπει γενικά στο σώμα σας να προσαρμοστεί βαθμιαία στις ορμονικές αλλαγές. Οι εξάψεις και η εφίδρωση είναι στη χειρότερη φάση τους στα πρώτα 1 - 2 χρόνια. Η εμμηνόπαυση μπορεί να διαρκέσει 5 ή και περισσότερα χρόνια.
Τα επίπεδα οιστρογόνων μπορούν να πέσουν ξαφνικά ως συνέπεια ορισμένων θεραπειών, όπως για παράδειγμα όταν αφαιρούνται χειρουργικά οι ωοθήκες (χειρουργική εμμηνόπαυση). Άλλα παραδείγματα είναι η χημειοθεραπεία και η θεραπεία του καρκίνου του μαστού με αντι-οιστρογόνα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να είναι εντονότερα και να αρχίσουν πιο απότομα.

Ως αποτέλεσμα της πτώσης των ορμονικών επιπέδων, εμφανίζονται αλλαγές σε ολόκληρο το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα. Τα τοιχώματα του κόλπου χάνουν την ελαστικότητά τους και λεπταίνουν. Ο κόλπος γίνεται μικρότερος. Οι λιπαντικές εκκρίσεις του κόλπου γίνονται υδαρείς. Ο εξωτερικός γεννητικός ιστός λεπταίνει. Αυτό ονομάζεται ατροφία του αιδοίου.


Συμπτώματα

Σε ορισμένες γυναίκες, η περίοδος διακόπτεται ξαφνικά. Συνηθέστερα, σταματά σταδιακά με την πάροδο του χρόνου. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, οι περίοδοι γενικά έρχονται είτε συχνότερα από το κανονικό είτε αραιότερα. Αυτή η ανωμαλία μπορεί να διαρκέσει 1 - 3 χρόνια προτού τελικά παύσει εντελώς η εμμηνόρροια. Πριν από αυτό, ο κύκλος της περιόδου μπορεί να συντομευτεί και να έχει διάρκεια μόνο 3 εβδομάδων.

Τα κοινά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης είναι:

• Ταχυκαρδίες
• Εξάψεις
• Νυχτερινή εφίδρωση
• Αναψοκοκκινίσματα
• Προβλήματα στον ύπνο (αϋπνία)

Άλλα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορεί να είναι:

• Μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας, ενδεχομένως μειωμένη ανταπόκριση στη σεξουαλική διέγερση
• Αφηρημάδα (σε μερικές γυναίκες)
• Ανωμαλίες στην περίοδο
• Μεταβολές ψυχολογικής διάθεσης που περιλαμβάνουν ευερεθιστότητα, κατάθλιψη και νευρικότητα
• Διαρροή ούρων
• Κολπική ξηρότητα και πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
• Κολπικές μολύνσεις
• Πόνοι στις αρθρώσεις και αλλού
• Ανώμαλοι καρδιακοί παλμοί

Ενδείξεις και εξετάσεις

Εξετάσεις αίματος και ούρων μπορούν να χρησιμεύσουν για τη μέτρηση των αλλαγών στα επίπεδα των ορμονών που μπορεί να αποτελούν ενδείξεις για το πότε μια γυναίκα πλησιάζει στην εμμηνόπαυση ή έχει περάσει ήδη στην εμμηνόπαυση. Παραδείγματα τέτοιων εξετάσεων είναι:

• Οιστραδιόλη
• Θυλακιοτρόπος ορμόνη (FSH)
• Ωχρινοτρόπος ορμόνη (LH)

Η εξέταση της πυέλου μπορεί να δείξει μεταβολές στον βλεννογόνο του κόλπου που οφείλεται στα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων. Ο γιατρός μπορεί να σας κάνει και εξέταση οστικής πυκνότητας, αφού τα χαμηλά επίπεδα οστικής πυκνότητας συνδέονται με την οστεοπόρωση.


Θεραπεία

Η θεραπεία με ορμόνες μπορεί να είναι χρήσιμη εάν έχετε έντονα συμπτώματα όπως είναι οι εξάψεις, η νυχτερινή εφίδρωση, μεταπτώσεις ψυχολογικής διάθεσης ή κολπική ξηρότητα.

Συζητήστε λεπτομερώς με τον γιατρό σας την απόφαση να πάρετε ή όχι ορμόνες, ζυγίζοντας τους κινδύνους σε σχέση με τα πιθανά οφέλη. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στις πολλές επιλογές που υπάρχουν σήμερα εκτός από τη λήψη ορμονών. Κάθε γυναίκα είναι διαφορετική. Ο γιατρός σας πρέπει να γνωρίζει ολόκληρο το ιατρικό ιστορικό σας όταν εξετάζει την πιθανότητα ορμονικής θεραπείας.

Εάν έχετε μήτρα και αποφασίσετε να πάρετε οιστρογόνα, πρέπει να πάρετε και προγεστερόνη για να αποφύγετε τον καρκίνο του ενδομητρίου. Εάν δεν έχετε μήτρα, η προγεστερόνη δεν είναι απαραίτητη.

ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Διάφορες σημαντικές μελέτες έχουν εξετάσει τα οφέλη για την υγεία και τους κινδύνους της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου για καρκίνο του μαστού, έμφραγμα, εγκεφαλικό και θρόμβωση.

Οι τρέχουσες πρακτικές υποστηρίζουν τη χρήση ορμονικής υποκατάστασης για τη θεραπεία των εξάψεων. Συγκεκριμένες συστάσεις:

• Η θεραπεία μπορεί να αρχίσει μόνο σε γυναίκες που έχουν μπει πρόσφατα στην εμμηνόπαυση.
• Ορμονική θεραπεία δεν πρέπει να γίνεται σε γυναίκες που μπήκαν στην εμμηνόπαυση πριν από πολλά χρόνια.
• Το φάρμακο δεν πρέπει να λαμβάνεται για περισσότερα από 5 χρόνια.
• Οι γυναίκες που κάνουν ορμονική θεραπεία ανήκουν πιθανόν στην ομάδα χαμηλού κινδύνου για εγκεφαλικό, καρδιοπάθεια, θρόμβωση ή καρκίνο του μαστού.

Για να μειώσετε τους κινδύνους της ορμονικής θεραπείας με οιστρογόνα αλλά να αποκομίσετε τα οφέλη από τη θεραπεία, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει:

• Χρήση θεραπευτικών αγωγών οιστρογόνων ή προγεστερόνης που δεν περιέχουν τη μορφή προγεστερόνης που χρησιμοποιείται στη μελέτη
• Χορήγηση χαμηλότερης δόσης οιστρογόνων ή διαφορετικής μορφής οιστρογόνα (για παράδειγμα, κολπική κρέμα αντί για χάπι)
• Συχνές και τακτικές εξετάσεις της πυέλου και τεστ Pap για την ανίχνευση τυχόν προβλημάτων όσο το δυνατό νωρίτερα
• Συχνές και τακτικές φυσικές εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένης εξέτασης του στήθους και μαστογραφίας

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ
Διατίθενται φάρμακα που βοηθούν στις ψυχολογικές μεταπτώσεις, στις εξάψεις και σε άλλα συμπτώματα. Σε αυτά περιλαμβάνεται χαμηλή δοσολογία αντικαταθλιπτικών χαπιών όπως η παροξετίνη, η βενλαφαξίνη, η μπουπροπριόνη και η φλουοξετίνη, ή η κλονιδίνη που συνήθως χορηγείται για τον έλεγχο της υπέρτασης. Η γκαπαπεντίνη είναι επίσης αποτελεσματική για τις εξάψεις.


ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ
Το καλό νέο είναι ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να μειώσετε τα συμπτώματα που έχετε, χωρίς τη λήψη ορμονών:

• Να αποφεύγετε την καφεΐνη, το οινόπνευμα και τα πικάντικα φαγητά
• Να ντύνεστε ελαφρά
• Να καταναλώνετε προϊόντα σόγιας
• Να λαμβάνετε αρκετό ασβέστιο και βιταμίνη D είτε από τροφές ή/και από συμπληρώματα
• Να ασκήστε πολύ
• Να εκτελείτε καθημερινά τις ασκήσεις Κέγκελ για να ενισχύσετε τους μυς του κόλπου και της λεκάνης σας
• Να μάθετε να αναπνέετε βαθιά την ώρα που ξεκινάει μια έξαψη (δοκιμάστε να παίρνετε 6 αναπνοές ανά λεπτό)
• Να παραμείνετε σεξουαλικά ενεργή
• Να δείτε έναν ειδικό στον βελονισμό
• Να δοκιμάστε τεχνικές χαλάρωσης όπως η γιόγκα, το τάι τσι ή η περισυλλογή
• Να χρησιμοποιείτε λιπαντικά του κόλπου που έχουν βάση το νερό, όταν έχετε σεξουαλική επαφή

Επιπλοκές

Μπορεί να εκδηλωθεί αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση. Αυτή η αιμορραγία συνήθως δεν είναι ανησυχητική. Ωστόσο, ο γιατρός σας πρέπει πάντα να ελέγχει οποιαδήποτε αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση, επειδή μπορεί να αποτελεί ένα πρώτο σημάδι άλλων προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου.

Τα μειωμένα επίπεδα οιστρογόνων συνδέονται επίσης με τα ακόλουθα μακροχρόνια αποτελέσματα:

• Απώλεια οστικής μάζας και ενδεχομένως οστεοπόρωση σε μερικές γυναίκες
• Μεταβολές στα επίπεδα χοληστερόλης και μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας εάν:

• Έχετε σταγόνες αίμα από τον κόλπο μεταξύ των περιόδων
• Είχατε 12 διαδοχικούς μήνες χωρίς περίοδο και ξαφνικά ξεκινά κολπική αιμορραγία ή βλέπετε σταγόνες αίματος από τον κόλπο

Πρόληψη

Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσική και αναμενόμενη φάση στη ζωή μιας γυναίκας και δεν πρέπει να εμποδίζεται. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι να μειωθούν ή και να εξαφανιστούν μερικά από τα συμπτώματά της.

Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο μακροχρόνιων προβλημάτων όπως η οστεοπόρωση και οι καρδιακές παθήσεις με τη λήψη των ακόλουθων μέτρων:

• Ελέγχετε την πίεσή σας, τη χοληστερίνη και άλλους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις.
• Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει πρόωρη εμμηνόπαυση.
• Ακολουθείτε μια διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
• Ασκήστε κανονικά. Οι λεγόμενες ασκήσεις αντίστασης ενισχύουν τα οστά και βελτιώνουν την ισορροπία.
• Εάν παρουσιάζετε πρόωρα σημάδια απώλειας οστικής μάζας, συζητήστε με τον γιατρό σας για τα φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν να ανακοπεί η περαιτέρω απώλεια.
• Παίρνετε ασβέστιο και βιταμίνη D.

Ορισμός

Ο καρκίνος του αιδοίου αναπτύσσεται πρωτοπαθώς στην περιοχή του αιδοίου, στο εξωτερικό μέρος του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος. Σε αυτό περιλαμβάνονται τα χείλη του αιδοίου και η κλειτορίδα. Το αιδοίο συνέχεται στον κόλπο.


Εναλλακτικές ονομασίες

Καρκίνος στο περίνεο


Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Ο καρκίνος του αιδοίου συχνότερα πρωτοεμφανίζεται στα χείλη του αιδοίου, τις δερματικές πτυχές έξωθεν του κόλπου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να πρωτοεκδηλωθεί στην κλειτορίδα ή τους βαρθολίνειους αδένες, στα πλάγια του ανοίγματος του κόλπου.

Οι περισσότεροι καρκίνοι του αιδοίου προέρχονται από πλακώδη κύτταρα του δέρματος. Οι υπόλοιπες μορφές ταξινομούνται ως ακόλουθα:

• αδενοκαρκίνωμα
• καρκίνωμα εκ βασικών κυττάρων
• μελάνωμα
• σάρκωμα

Ο καρκίνος του αιδοίου είναι σχετικά σπάνιος. Το ακριβές του αίτιο παραμένει άγνωστο. Μια σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσος, όπως ο ιός των θηλωμάτων στον άνθρωπο (HPV λοίμωξη ή κονδυλώματα) ενδέχεται να παίζει κάποιον ρόλο.
Ο καρκίνος του αιδοίου συνήθως εμφανίζεται μετά την εμμηνόπαυση, τυπικά σε γυναίκες ηλικίας 50 ετών ή και μεγαλύτερες. Ωστόσο το 15% των περιπτώσεων αφορούσε σε γυναίκες ηλικίας 40 ετών ή νεότερες.

Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται:

• σακχαρώδης διαβήτης
• υψηλή αρτηριακή πίεση
• ιστορικό καρκίνου στον τράχηλο ή τον κόλπο
• λοίμωξη από HPV
• σύφιλη
• παχυσαρκία

Γυναίκες ασθενείς που πάσχουν από μια κατάσταση γνωστή ως κολπική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία (VIN) αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν διηθητικό καρκίνο του αιδοίου. Ωστόσο, οι περισσότερες περιπτώσεις VIN δεν οδηγούν σε καρκίνο.


Συμπτώματα

• τοπικός κνησμός, πόνος, καύσος, αιμορραγία
• δυσπαρευνία
• δυσουρία
• έλκος, διόγκωση ή ύπαρξη μάζας στο αιδοίο: συνήθως στα μείζονα χείλη ή οπουδήποτε άλλη περιοχή του αιδοίου
• ασυνήθιστη οσμή

Σχεδόν το 20% των γυναικών με καρκίνο του αιδοίου δεν εμφανίζουν συμπτώματα.


Σημεία και συμπτώματα

Οι ακόλουθες μέθοδοι χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση του καρκίνου του αιδοίου:

• βιοψία
• εξέταση της πυέλου για την αναζήτηση αλλοιώσεων του δέρματος

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Η θεραπεία περιλαμβάνει χειρουργική παρέμβαση για την αφαίρεση των καρκινικών κυττάρων. Σε περίπτωση που ο όγκος είναι μεγάλος σε μέγεθος (περισσότερο από 2 cm) ή παρουσιάζει σημαντική διήθηση του δέρματος, ενδέχεται να αφαιρεθούν επιπλέον οι βουβωνικοί λεμφαδένες.
Ακτινοθεραπεία, με ή χωρίς χημειοθεραπεία, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση αιδοιϊκών καρκίνων που υποτροπιάζουν .


Πρόγνωση

Οι περισσότερες γυναίκες με καρκίνο του αιδοίου που έχουν διαγνωσθεί και αντιμετωπισθεί σε πρώιμο στάδιο, έχουν καλή εξέλιξη. Ωστόσο, η έκβαση της νόσου εξαρτάται από το μέγεθος του όγκου, τον ιστολογικό του τύπο, και το ενδεχόμενο διασποράς του.


Επιπλοκές

Οι επιπλοκές ενδέχεται να περιλαμβάνουν:

• διασπορά του καρκίνου σε άλλες περιοχές του σώματος
• ανεπιθύμητες ενέργειες της ακτινοβολίας, του χειρουργείου, ή της χημειοθεραπείας.

Πότε να απευθυνθείτε στον ιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν εμφανίσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο εβδομάδων:

• τοπικός ερεθισμός
• μεταβολή στο χρώμα του δέρματος
• ελκωτική βλάβη στο αιδοίο

Πρόληψη

Η εφαρμογή μεθόδων ασφαλούς σεξ μπορεί να ελαττώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του αιδοίου. Σε αυτές περιλαμβάνεται η χρησιμοποίηση προφυλακτικών για την προστασία από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα.

Ένα νέο εμβόλιο είναι διαθέσιμο για την προφύλαξη από ορισμένες μορφές HPV λοίμωξης. Αυτό έχει λάβει έγκριση για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και των προκαρκινωματωδών αλλοιώσεών του. Επίσης, ενδέχεται να προστατεύει από άλλες μορφές καρκίνου που σχετίζονται με τον HPV, όπως ο καρκίνος του αιδοίου. Το εμβόλιο χορηγείται σε νεαρά κορίτσια πριν την έναρξη της σεξουαλικής τους δραστηριότητας, και σε έφηβες ή ενήλικες γυναίκες μέχρι την ηλικία των 26 ετών.

Οι τριχομονάδες είναι παράσιτα, Trichomonas vaginalis, που μολύνουν άντρες και γυναίκες. Στους άντρες μολύνουν την ουρήθρα, ενώ στις γυναίκες τον κόλπο και τον τράχηλο. Οι τριχομονάδες, συνήθως, συνοδεύονται και από άλλη σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσο όπως χλαμύδια, γοννόρροια κά.

Το παράσιτο αυτό μεταδίδεται κατά τη διάρκεια της κολπικής σεξουαλικής επαφής με άτομο που είναι ήδη μολυσμένο με τριχομονάδες. Ωστόσο, μπορεί επίσης να μεταδοθεί και μέσω στενής σωματικής επαφής, καθώς και μέσω προσωπικών αντικειμένων, όταν οι γεννητικές περιοχές έρθουν σε επαφή με υγρά ή βρεγμένα αντικείμενα, όπως πετσέτες ή μουσκεμένα ρούχα και καθίσματα αποχωρητηρίου στα οποία υπάρχουν τριχομονάδες. Το παράσιτο αυτό δεν επιβιώνει στο στόμα ή στον πρωκτό. Εκτός του ανθρωπίνου σώματος οι τριχομονάδες μπορούν να επιβιώνουν για 45 λεπτά.


Συμπτώματα και διάγνωση

Όταν υπάρχουν συμπτώματα, εμφανίζονται σε 4 έως 20 ημέρες μετά τη μόλυνση. Στις γυναίκες περιλαμβάνουν ενόχληση, κνησμό, περίεργη μυρωδιά, πόνο κατά την επαφή και την ούρηση, μερικές φορές μικρή αιμορραγία, που διαπιστώνεται ως αλλαγή χρώματος στα υγρά του κόλπου (ροζ υγρά). Η αιμορραγία από τον τράχηλο δεν είναι συχνή. Στους άνδρες τα συμπτώματα είναι σπάνια και μπορεί να είναι μικρή έκκριση από το πέος και επίπονη ή δύσκολη ούρηση και εκσπερμάτιση.


Θεραπεία

H metronidazole είναι αρκετά αποτελεσματική για τη θεραπεία. Χρησιμοποιείται ως τοπική θεραπεία ή σαν κάψουλες από το στόμα. Με την έναρξη της θεραπείας θα πρέπει να αποφεύγεται το αλκοόλ, γιατί δημιουργεί παρενέργειες. Οι έγκυες θα πρέπει να αποφεύγουν το Metronidazole, ή να συμβουλεύονται οπωσδήποτε το γιατρό τους. Η θεραπεία περιλαμβάνει και το σύντροφο για να εκριζώσει το μικρόβιο από το ζευγάρι.


Απο το βιβλίο AIDS και Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα (Σ.Μ.Ν)
Υπο την επιστημονική επιμέλεια του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας