Αρτηριακή πίεση

Αρτηριακή πίεση είναι η δύναμη με την οποία το αίμα σπρώχνει τα τοιχώματα των αρτηριών καθώς κυκλοφορεί στο σώμα. Όπως ο αέρας σε ένα μπαλόνι, το αίμα γεμίζει τις αρτηρίες που έχουν συγκεκριμένη χωρητικότητα – και όπως ο υπερβολικός αέρας μπορεί να κάνει ζημιά σε ένα μπαλόνι, η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να προξενήσει ζημιά στις αρτηρίες. Η αρτηριακή πίεση καταγράφεται με δύο αριθμούς – τη συστολική πίεση και τη διαστολική πίεση. Συστολική είναι η πίεση του αίματος όταν η καρδιά συστέλλεται και στέλνει το αίμα σε όλο το σώμα, αλλιώς η «μεγάλη». Διαστολική είναι η πίεση όταν η καρδιά διαστέλλεται έτσι ώστε να γεμίσει με αίμα, το οποίο στο επόμενο στάδιο (συστολή) θα το εξωθήσει στα αγγεία, αλλιώς η «μικρή». Η πίεση συνήθως μετριέται στη βραχιόνια αρτηρία με σφυγμομανόμετρο (πιεσόμετρο) σε χιλιοστά στήλης υδραργύρου (mm Hg) και εμφανίζεται ως συστολική σε σχέση με τη διαστολική.

Ετσι η πίεση εμφανίζεται με δύο τιμές. Η υψηλότερη είναι η συστολική πίεση, που είναι το σημείο της μεγαλύτερης δύναμης του αίματος κατά τη συστολή της καρδιάς. Η χαμηλότερη τιμή είναι η διαστολική πίεση, δηλαδή η πίεση του αίματος κατά τη στιγμή που η καρδιά γεμίζει ή ξεκουράζεται πριν την επόμενη συστολή. Η ομαλή πίεση σε έναν ενήλικα είναι 120/70 mm (κατά μέσο όρο), αλλά το φυσιολογικό για καθένα διαφέρει ανάλογα με το ύψος, το βάρος, τη φυσική κατάσταση, την ηλικία και τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του ατόμου.

Τι είναι η υπέρταση

Ως υπέρταση (ή υψηλή πίεση αίματος), ορίζεται η μέτρηση που δείχνει 140/90 mm Hg σε τρεις διαδοχικές μετρήσεις με απόσταση τουλάχιστον έξι ωρών η μία από την άλλη. Αυτό διαφέρει στις εγκύους γυναίκες, όπου ως υπέρταση θεωρείται το 140/90 mm Hg σε δύο διαδοχικές μετρήσεις με έξι ώρες διαφορά. Επίμονα υψηλή πίεση κάνει τη καρδιά να δουλεύει εντονότερα από ότι πρέπει και μπορεί να βλάψει τις στεφανιαίες αρτηρίες, τον εγκέφαλο, τα νεφρά και τα μάτια. Η υπέρταση είναι η κύρια αιτία του εγκεφαλικού επεισοδίου.



Συμπτώματα


Τα συνήθη συμπτώματα της υπέρτασης περιλαμβάνουν ανωμαλίες στον καρδιακό ρυθμό, πονοκέφαλο, στυτικά προβλήματα (στους άντρες) και θωρακικό πόνο (πόνο στο στήθος), ο οποίος σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χαρακτηριστεί από πολύ έντονος έως και συντριπτικός.

Τύποι υπέρτασης

Η υπέρταση χαρακτηρίζεται είτε ως πρωτοπαθής (ή ιδιοπαθής) υπέρταση ή ως δευτεροπαθής υπέρταση. Η πρωτοπαθής υπέρταση δεν έχει συγκεκριμένη αιτιολογία αλλά συνδέεται στενά με τον τρόπο ζωής. Είναι υπεύθυνη για το 90-95% των διαγνωσμένων περιπτώσεων υπέρτασης και αντιμετωπίζεται με διαχείριση του άγχους, αλλαγές στο διαιτολόγιο, αυξημένη φυσική άσκηση και φαρμακευτική αγωγή (αν χρειαστεί). Η δευτεροπαθής υπέρταση είναι υπεύθυνη για το 5-10% των περιπτώσεων διαγνωσμένων περιπτώσεων υπέρτασης. Οφείλεται σε προϋπάρχουσα ασθένεια όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, η νεφρική ανεπάρκεια, η ηπατική ανεπάρκεια, ή βλάβη στο ενδοκρινικό (ορμονικό) σύστημα.

Η υπέρταση των εγκύων (PIH) μπορεί να εμφανιστεί σε κατά τα άλλα υγιείς γυναίκες μετά την εικοστή εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Είναι πιθανότερο να εμφανιστεί σε γυναίκες που είναι υπέρβαρες ή παχύσαρκες. Η υπέρταση των εγκύων μπορεί να είναι ήπια ή οξεία, και συνοδεύεται από κατακράτηση υγρών και ύπαρξη πρωτεΐνης στα ούρα. Περίπου το 5% των περιπτώσεων υπέρτασης των εγκύων εξελίσσεται σε προεκλαμψία. Η προεκλαμψία χαρακτηρίζεται από ζάλη, πονοκέφαλο, διαταραχές στην όραση, πόνο στην κοιλιά, οίδημα στο πρόσωπο, μείωση της όρεξης, ναυτία και εμετούς. Η οξεία προεκλαμψία επηρεάζει το αιματολογικό σύστημα, τα νεφρά, τον εγκέφαλο και άλλα όργανα. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η γυναίκα μπορεί να πεθάνει. Η προεκλαμψία είναι πιθανότερο να εμφανιστεί κατά την πρώτη εγκυμοσύνη, σε περιπτώσεις πολλαπλών εμβρύων, σε γυναίκες με προϋπάρχουσα υπέρταση και σε γυναίκες μικρότερες από 25 χρόνων ή μεγαλύτερες από 35. Αν με την προεκλαμψία εκδηλωθούν και σπασμοί, έχουμε εκλαμψία. Η προεκλαμψία εκλείπει μέσα σε λίγες εβδομάδες μετά τον τοκετό.

Αιτίες της υπέρτασης

Πολλές συνταγές και φάρμακα που δεν χρειάζονται συνταγή μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την υπέρταση. Για παράδειγμα, κορτικοειδή και ανοσοκατασταλτικά φάρμακα αυξάνουν την αρτηριακή πίεση στους περισσότερους μεταμοσχευμένους ασθενείς. Φάρμακα που λαμβάνονται για τον πόνο ή τη φλεγμονή, όπως τα μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) και οι εκλεκτικοί αναστολείς της κυκλοοξυγενάσης 2 (COX-2) μπορεί να ανεβάσουν την πίεση δεδομένου ότι οι αντιπροσταγλαδινικές τους ιδιότητες επηρεάζουν τα νεφρά.

Τα προϊόντα καπνού (τσιγάρα, πούρα, καπνός που μασιέται) περιέχουν νικοτίνη, η οποία προσωρινά αυξάνει την αρτηριακή πίεση (για περίπου τριάντα λεπτά ή λιγότερο). Η αρτηριακή πίεση των καπνιστών πρέπει να ελεγχθεί εκ νέου μετά από μισή ώρα αν οι αρχικές τιμές είναι υψηλές. Τα τσιρότα νικοτίνης που χρησιμοποιούνται για τη διακοπή του τσιγάρου δεν φαίνεται να αυξάνουν την πίεση.

Δεν φαίνεται να υπάρχει ευθεία σχέση μεταξύ καφεΐνης και χρόνιας υπέρτασης, αν και η πρόσληψη καφεΐνης μπορεί να προκαλέσει απότομη αλλά σύντομη αύξηση στην αρτηριακή πίεση. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι η ανοχή του οργανισμού στην καφεΐνη αναπτύσσεται με ταχύτητα.

Η χρόνια κατάχρηση αλκοόλ είναι μια δυνητικά αναστρέψιμη αιτία υπέρτασης. Το 5% των περιπτώσεων υπέρτασης οφείλεται σε κατανάλωση αλκοόλ και 30-60% των αλκοολικών πάσχει από υπέρταση. Η σχετιζόμενη με το αλκοόλ υπέρταση είναι πιθανότερο να εμφανιστεί στις γυναίκες παρά στους άντρες.

Διαιτολόγιο και υπέρταση

Ο περιορισμός κατανάλωσης νατρίου (κυρίως αλάτι) είναι ο πρωταρχικός στόχος στον έλεγχο της υπέρτασης, αν και κατατάσσεται στην 4η θέση παραγόντων σε σχέση με τον τρόπο ζωής, που συνδέονται με την υπέρταση. Περίπου 50% των ανθρώπων φαίνεται πως είναι ευαίσθητοι στο νάτριο. Αυτό σημαίνει ότι υπερβολική κατανάλωση νατρίου τείνει να αυξήσει την αρτηριακή πίεση σε εκείνες τις ομάδες ανθρώπων που δεν φαίνεται να αποβάλλουν την πλεονάζουσα ποσότητα αλατιού δια των νεφρών. Ευαίσθητοι στο νάτριο είναι μεταξύ άλλων οι ηλικιωμένοι, οι παχύσαρκοι και οι Αφροαμερικανοί. Οι Διατροφικές Οδηγίες για τους Αμερικανούς συνιστούν στους ενήλικες να μην καταναλώνουν περισσότερο από 2,4 g νατρίου ημερησίως. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να περιορίσει κανείς το νάτριο από τη διατροφή του:

• Μην χρησιμοποιείτε αλάτι στο τραπέζι
• Ελέγχετε στην ετικέτα των τροφίμων την περιεκτικότητά τους σε νάτριο
• Επιλέγετε μη μεταποιημένα τρόφιμα
• Περιορίστε τα μεταποιημένα κρέατα και τυριά
• Περιορίστε τα τουρσιά κρεάτων και λαχανικών
• Περιορίστε τα αλατισμένα σνακ
• Περιορίστε την κατανάλωση σάλτσας σόγιας, σάλτσας τύπου barbecue και άλλα καρυκεύματα ή τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο

Καλιούχα συμπληρώματα (2-4 γρ. ημερησίως) έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν σχετικά την αρτηριακή πίεση. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι εξαιρετικά πλούσια σε κάλιο. Οι Διατροφικές Οδηγίες συνιστούν στους ενήλικες να καταναλώνουν τουλάχιστον 3,5 γρ. καλίου ημερησίως. Mια δίαιτα πλούσια σε φρούτα και λαχανικά μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης υπέρτασης και εγκεφαλικού επεισοδίου. Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα ωμέγα-3 έχουν θετική επίδραση στην υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, αφού αραιώνουν το αίμα και ανακουφίζουν τις αρτηρίες. Επιπλέον, αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει ότι τα άτομα με υπέρταση ωφελούνται από την κατανάλωση ημερήσιων δόσεων ασβεστίου (800 mg) ή μαγνησίου (300 mg).

Φαρμακευτική Αγωγή για την Υπέρταση

Η υπέρταση συνήθως αντιμετωπίζεται με φάρμακα ή συνδυασμό δύο ή και περισσοτέρων φαρμάκων. Στους ασθενείς συνήθως χορηγείται ένα διουρητικό που τους βοηθά να αποβάλλουν τα πλεονάζοντα υγρά. Ωστόσο, τα περισσότερα διουρητικά επίσης προκαλούν αποβολή καλίου με τα ούρα, γι’ αυτό οι υπερτασικοί πρέπει να αναπληρώνουν τις ποσότητες καλίου που χάνουν. Στα φάρμακα που δίνονται για τον έλεγχο της υπέρτασης περιλαμβάνονται οι β-αναστολείς που δρουν στη μείωση των καρδιακών παλμών και προκαλούν αγγειοδιαστολή (διεύρυνση του αυλού, ή εσωτερικού των αιμοφόρων αγγείων). Φάρμακα που περιέχουν αποκλειστές ασβεστίου ή αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου αγγειοτασίνης επίσης προκαλούν αγγειοδιαστολή.

Καταπολέμηση της υπέρτασης με την υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής

Οι περισσότεροι παράγοντες που ευνοούν την εκδήλωση πρωτοπαθούς υπέρτασης μπορούν να αποφευχθούν, αλλά και η μεταβολή του τρόπου ζωής μπορεί να προλάβει ακόμα και να θεραπεύσει την υπέρταση. Η δευτεροπαθής υπέρταση αντιμετωπίζεται με τη θεραπεία της αιτίας που την προξενεί (υποκείμενη ασθένεια). Ατομα με αρτηριακή πίεση στο ανώτατο φυσιολογικό και οι ασθενείς με υπέρταση στο πρώτο στάδιο θα πρέπει να προσπαθήσουν να μειώσουν την πίεσή τους με τη σωστή διατροφή και αλλαγές στον τρόπο ζωής προτού καταφύγουν σε αυστηρές δίαιτες ή φάρμακα. Συνιστάται να:

• Σταματήσετε το κάπνισμα κάθε είδους
• Ελέγξετε το άγχος
• Διατηρήσετε ένα βάρος κατά τουλάχιστον 15% μικρότερο του επιθυμητού
• Περιορίσετε την κατανάλωση αλκοόλ σε δύο το πολύ ποτά την ημέρα για τους άντρες και ένα για τις γυναίκες (ένα ποτό ισούται με 0,35 lit. μπύρας ή 0,14 lit. κρασιού ή 0,02 lit. ουίσκι)
• Περιορίσετε την κατανάλωση νατρίου σε 1,5 – 2,5 γρ. την ημέρα (4-6 κουταλάκια του γλυκού αλάτι)
• Ασκήστε 5-7 φορές την εβδομάδα επί 60 λεπτά κάθε φορά
• Αυξήσετε την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
• Αυξήσετε την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλά λιπαρά


Διαβάστε επίσης
Μέτρηση αρτηριακής πίεσης

Ορισμός

Χονδροπλευρίτιδα είναι η φλεγμονή ενός πλευρού ή ενός χόνδρου που περιβάλλει το πλευρό. Αποτελεί συνήθη αιτία για τον πόνο του θώρακα.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Πόνος του θωρακικού τοιχώματος


Σημάδια και εξετάσεις

Ο γιατρός σας μπορεί να διαγνώσει τη χονδροπλευρίτιδα πιέζοντας την περιοχή όπου τα πλευρά ενώνονται με το στέρνο. Εάν η περιοχή αυτή είναι μαλακή και πονάει, η πιθανότερη αιτία για τον πόνο στον θώρακα είναι η χονδροπλευρίτιδα. Ωστόσο, ο γιατρός θα πρέπει να καταλήξει στη διάγνωση αφού σας εξετάσει και μιλήσει μαζί σας.


Θεραπεία

Αντιφλεγμονώδη φάρμακα (όπως το ibuprofen) βοηθούν στην αντιμετώπιση της χονδροπλευρίτιδας.



Πρόγνωση

Με τη θεραπεία, η πάθηση συνήθως υποχωρεί εντός λίγων ημερών.

Ορισμός

Πνευμονική εμβολή είναι η απόφραξη κάποιας αρτηρίας στους πνεύμονες από λίπος, αέρα, θρόμβο αίματος, ή καρκινικά κύτταρα.


Εναλλακτικές ονομασίες

Φλεβική θρομβοεμβολή, θρόμβος αίματος στον πνεύμονα, έμβολο στους πνεύμονες, έμβολο από κυτταρικό υλικό κάποιου όγκου στους πνεύμονες.

Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου.

Εμβολή στους πνεύμονες προκαλείται συχνότερα από το σχηματισμό θρόμβου αίματος σε κάποια φλέβα, ιδιαίτερα των κάτω άκρων ή της πυέλου (περιοχή του ισχίου). Η πλέον συχνή αιτία είναι ο σχηματισμός θρόμβου αίματος σε κάποια εν τω βάθει φλέβα των κάτω άκρων. Αυτός ο τύπος θρόμβωσης ονομάζεται εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση (ΕΒΦ).
Λιγότερο συχνά αίτια περιλαμβάνουν φυσαλίδες αέρα, σταγονίδια λίπους, αμνιακό υγρό, ή υλικό από παράσιτα και καρκινικά κύτταρα, τα οποία μπορούν όλα να οδηγήσουν στη δημιουργία πνευμονικού εμβόλου.

Παράγοντες κινδύνου για την πρόκληση πνευμονικής εμβολής περιλαμβάνουν:
- Εγκαύματα
- Καρκίνος
- Τοκετός
- Οικογενειακό ιστορικό θρομβώσεων αίματος
- Κατάγματα του ισχίου ή του μηριαίου οστού
- Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
- Καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις
- Παρατεταμένη κατάκλιση ή παραμονή σε μια ορισμένη θέση, όπως σε μεγάλης διάρκειας ταξίδια με το αεροπλάνο ή το αυτοκίνητο
- Σοβαρός τραυματισμός
- Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια
- Χειρουργικές επεμβάσεις (ιδιαίτερα ορθοπαιδικές ή νευροχειρουργικές)
- Χρήση αντισυλληπτικών χαπιών ή θεραπεία με οιστρογόνα

Άτομα με συγκεκριμένες διαταραχές της θρόμβωσης του αίματος ενδέχεται να αντιμετωπίζουν, επίσης, υψηλότερο κίνδυνο.



Συμπτώματα

- Θωρακικός πόνος :

• Οπισθοστερνικά
• Ιδιαίτερα οξύς ή διαξιφιστικός. Μπορεί, επίσης, να χαρακτηρίζεται από ένα αίσθημα καύσου ή βάρους, να είναι νυγμώδης ή αμβλύς.
• Μπορεί να επιδεινώνεται με τη βαθιά αναπνοή, το βήχα, την πρόσληψη τροφής, το σκύψιμο ή την κάμψη του σώματος προς τα εμπρός (ο ασθενής ενδέχεται να σκύβει προς τα εμπρός ή να κρατά το στήθος του ως αντίδραση στον πόνο).

- Βήχας :

• ξεκινά αιφνίδια
• μπορεί να συνοδεύεται από αιμόπτυση

- Ταχύπνοια

- Ταχυκαρδία

- Δύσπνοια :

• μπορεί να εμφανισθεί σε ηρεμία ή στην προσπάθεια.
• αιφνίδια έναρξη

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλωθούν:

- Άγχος
- Ωχρότητα του δέρματος
- Ζάλη, ίλιγγος
- Πόνος στο ένα ή αμφότερα τα κάτω άκρα
- Λιποθυμία, συγκοπτικά επεισόδια
- Χαμηλή αρτηριακή πίεση
- Διάταση των επιπολής φλεβών παράπλευρα της θρόμβωσης, μπορεί να είναι επώδυνη
- Αναπέταση ρινικών πτερυγίων
- Πόνος στην πύελο
- Εφίδρωση
- Οίδημα στα κάτω άκρα
- εξασθενημένος σφυγμός ή που απουσιάζει
- Συρίττουσα αναπνοή

Εργαστηριακός έλεγχος

Οι ακόλουθες εργαστηριακές εξετάσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν για τον έλεγχο της λειτουργίας των πνευμόνων:
- Αέρια αρτηριακού αίματος
- Οξυμετρία παλμού


Οι ακόλουθες απεικονιστικές μέθοδοι μπορούν να συνδράμουν στον προσδιορισμό της εντόπισης του θρόμβου:

- Ακτινογραφία θώρακος
- Υπολογιστική αγγειογραφία θώρακος
- Σπινθηρογράφημα αερισμού/ αιμάτωσης των πνευμόνων
- Πνευμονική αγγειογραφία

Επιπλέον εξετάσεις που μπορεί να πραγματοποιηθούν περιλαμβάνουν:

- Υπολογιστική τομογραφία θώρακος (αξονική τομογραφια)
- Επίπεδα D-διμερών πλάσματος
- Έγχρωμο Doppler υπερηχογράφημα (εφαρμόζεται για την εκτίμηση της αιματικής ροής στα κάτω άκρα)
- ΗΚΓ (ηλεκτροκαρδιογράφημα)
- Υπερηχοκαρδιογράφημα
- Πληθυσμογραφία αντίστασης στα κάτω άκρα
- Φλεβογραφία των κάτω άκρων

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Επείγουσα θεραπευτική αντιμετώπιση και νοσηλεία είναι συχνά αναγκαίες. Στόχος είναι η πρόληψη σχηματισμού νέων θρόμβων. Ενδέχεται να χρειασθεί χορήγηση οξυγόνου για τη διατήρησή του σε φυσιολογικά επίπεδα.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, πνευμονική εμβολή απειλητική για τη ζωή, η θεραπευτική αντιμετώπιση ενδέχεται να περιλαμβάνει ειδική θρομβολυτική αγωγή και πρόληψη για την αποφυγή δημιουργίας νέων θρόμβων.
Η αγωγή για τη λύση των θρόμβων ονομάζεται θρομβολυτική θεραπεία.

Η αγωγή για την πρόληψη σχηματισμού νέων θρόμβων ονομάζεται αντιπηκτική θεραπεία. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται γι’ αυτό είναι γνωστά ως αντιπηκτικά. Σε αυτά περιλαμβάνονται η ηπαρίνη και η ουαρφαρίνη. Η ηπαρίνη και τα ανάλογου τύπου φάρμακα (ηπαρινοειδή) μπορούν να χορηγηθούν ενδοφλεβίως (IV, άμεση έγχυση σε κάποια φλέβα), ή με υποδόρια ένεση. Συνήθως η θεραπευτική αγωγή αρχίζει με αυτά, και έπεται η μετάβαση στη λήψη ουαρφαρίνης από το στόμα, με μορφή χαπιού.

Αν ξεκινάτε τη λήψη ουαρφαρίνης για πρώτη φορά, θα χρειαστεί να υποβάλλεστε σε τακτικές εξετάσεις για τον έλεγχο της πηκτικότητας του αίματος. Με αυτόν τον τρόπο ο ιατρός σας θα μπορεί να προσαρμόζει κατάλληλα τη δοσολογία.
Ασθενείς που εμφανίζουν αντίδραση στην ηπαρίνη και τα ηπαρινοειδή ενδέχεται να χρειάζονται άλλη φαρμακευτική αγωγή.
Ασθενείς που δε μπορούν να ανεχτούν την αντιπηκτική φαρμακευτική αγωγή μπορεί να χρειασθούν μια ειδική συσκευή που ονομάζεται διαφραγματικός ηθμός (φίλτρο) της κάτω κοίλης φλέβας (IVC filter). Αυτός τοποθετείται στην κάτω κοίλη φλέβα στην περιοχή της κοιλίας και αποτρέπει τους μεγάλους θρόμβους να εισέρχονται στα αγγεία των πνευμόνων. Ορισμένες φορές η τοποθέτηση των ειδικών αυτών φίλτρων είναι προσωρινή και αργότερα αφαιρούνται.



Πρόγνωση

Είναι δύσκολο να προβλεφθεί η έκβαση της νόσου. Συχνά, αυτή σχετίζεται με την αιτία που έθεσε τον ασθενή σε κίνδυνο για πνευμονική εμβολή (για παράδειγμα, καρκίνος, μείζον χειρουργείο, σοβαρός τραυματισμός). Στην περίπτωση σοβαρής πνευμονικής εμβολής, που συνοδεύεται από καταπληξία και καρδιακή ανεπάρκεια, το ποσοστό θανάτων υπερβαίνει το 50%.

Επιπλοκές

- καρδιακή ανεπάρκεια ή καταπληξία (shock)
- καρδιακές αρρυθμίες
- πνευμονική υπέρταση
- σοβαρή δύσπνοια
- σοβαρή αιμορραγία (συνήθως ως επιπλοκή της φαρμακευτικής αγωγής)
- αιφνίδιος θάνατος

Πότε να αποταθείτε στον ιατρό σας

Καλέστε το ΕΚΑΒ ή επισκεφθείτε τμήμα επειγόντων περιστατικών αν εμφανίσετε συμπτώματα πνευμονικής εμβολής.



Πρόληψη

Η πρόληψη της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης (ΕΒΦ)είναι ιδιαίτερα σημαντική, ειδικά σε άτομα υψηλού κινδύνου. Για να βοηθήσετε στην πρόληψη ΕΒΦ, να κινείτε τα κάτω άκρα σας ή να προβαίνετε σε σύντομους περιπάτους κατά τη διάρκεια ταξιδιών μεγάλης διάρκειας, και γενικά σε καταστάσεις στις οποίες κάθεστε ή είστε σε κατάκλιση για μακρύ χρονικό διάστημα. Η βάδιση και η κινητοποίηση όσο το δυνατό πιο σύντομα μετά από κάποια χειρουργική επέμβαση ή κατά τη διαδρομή μια μακροχρόνιας ασθένειας μπορούν, επίσης, να μειώσουν τον κίνδυνο ΕΒΦ.

Θεραπευτική αγωγή με ηπαρίνη (χαμηλές δόσεις ηπαρίνης χορηγούμενες με υποδόρια ένεση) ενδέχεται να συστηθεί σε όσους βρίσκονται σε παρατεταμένη κατάκλιση.
Ορισμένοι ασθενείς υπό νοσηλεία φορούν ειδικές μαλακές μπότες που αυτόματα εφαρμόζουν περιοδική πίεση στις γαστροκνημίες. Αυτή ονομάζεται διαλείπουσα συμπίεση με αέρα. Βοηθάει στην καλή κυκλοφορία του αίματος και αποτρέπει τη πρόκληση θρομβώσεων.

Ορισμός

Βρογχίτιδα είναι η φλεγμονή των κύριων αναπνευστικών οδών μέχρι τους πνεύμονες. Η βρογχίτιδα μπορεί να οξεία (διαρκεί λίγο) ή χρόνια που διαρκεί πολύ καιρό και συχνά επανέρχεται.



Εναλλακτικοί ορισμοί

Φλεγμονή – βρόγχοι, Οξεία βρογχίτιδα

Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου

Γενικά, η οξεία βρογχίτιδα έπεται μιας ιογενούς μόλυνσης του αναπνευστικού. Κατ’ αρχάς, προσβάλλει τη μύτη, τα ιγμόρια και τον λάρυγγα και στη συνέχεια εξαπλώνεται στους πνεύμονες. Μερικές φορές, μπορεί να νοσήσετε και από άλλη (δευτερεύουσα) βακτηριδιακή μόλυνση των αεραγωγών. Αυτό σημαίνει ότι οι αεραγωγοί εκτός από τον ιό, προσβάλλονται και από βακτηρίδια.
Τα άτομα που κινδυνεύουν από οξεία βρογχίτιδα είναι:
• Οι ηλικιωμένοι, τα βρέφη και τα μικρά παιδιά
• Άτομα με παθήσεις της καρδιάς ή των πνευμόνων
• Οι καπνιστές
Η χρόνια βρογχίτιδα είναι μια μακροχρόνια ασθένεια και συνοδεύεται από βήχα με φλέγματα. Για να επιβεβαιωθεί ότι έχετε προσβληθεί, πρέπει να έχετε βήχα με φλέγματα τις περισσότερες μέρες του μήνα, επί τρεις τουλάχιστον μήνες.
Η χρόνια βρογχίτιδα αποτελεί έναν τύπο χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ). (Το εμφύσημα είναι ένας άλλο τύπος ΧΑΠ.)

Τι μπορεί να επιδεινώσει τη βρογχίτιδα:

• Η ατμοσφαιρική μόλυνση
• Οι αλλεργίες
• Συγκεκριμένα επαγγέλματα (όπως ανθρακωρύχοι, κλωστοϋφαντουργοί , γεωργοί)
• Οι μολύνσεις


Συμπτώματα

Στα συμπτώματα και των δύο τύπων βρογχίτιδας περιλαμβάνονται:
• Δυσφορία στο στήθος
• Βήχας με φλέγματα – αν είναι πρασινοκίτρινα υποδεικνύουν βακτηριδιακή μόλυνση
• Καταπόνηση – καταβολή δυνάμεων
• Πυρετός – συνήθως χαμηλός
• Δύσπνοια που επιδεινώνεται με την έντονη ή λιγότερη έντονη δραστηριότητα
• Συριγμός (σφύριγμα που ακούγεται κατά την αναπνοή)
Ακόμα κι όταν η οξεία βρογχίτιδα έχει θεραπευτεί, μπορεί να αφήσει ένα ξηρό ενοχλητικό βήχα που επιμένει για αρκετές εβδομάδες.

Πρόσθετα συμπτώματα της χρόνιας βρογχίτιδας είναι:
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών
• Κυάνωση των χειλιών από ελλιπή οξυγόνωση
• Συχνές μολύνσεις του αναπνευστικού (όπως κρυολόγημα και γρίπη)


Σημάδια και εξετάσεις

Ο γιατρός θα σας ακροαστεί με το στηθοσκόπιο. Μπορεί να ακουστεί ρόγχος ή άλλοι ασυνήθιστοι ήχοι από τους πνεύμονες.
Στις εξετάσεις περιλαμβάνονται:
• Ακτινογραφία θώρακος
• Εξετάσεις λειτουργίας των πνευμόνων, που παρέχουν πληροφορίες χρήσιμες για τη διάγνωση και την πρόγνωση
• Η παλμική οξυμετρία μετρά την περιεκτικότητα του αίματος σε οξυγόνο. Αυτό το γρήγορο και ανώδυνο τεστ γίνεται με μια συσκευή που τοποθετείται στην άκρη του δακτύλου σας. Η εξέταση των αερίων αρτηριακού αίματος, είναι πιο ακριβής μέθοδος μέτρησης των τιμών του οξυγόνου και του διοξειδίου του άνθρακος αλλά γίνεται με βελόνα και είναι πιο επώδυνη.
• Δείγμα πτυέλων μπορεί να ληφθεί προκειμένου να ανιχνευθεί φλεγμονή ή βακτηριδιακή μόλυνση.


Θεραπεία

Δεν χρειάζεστε αντιβιοτικά για την οξεία βρογχίτιδα που οφείλεται σε ιό. Η μόλυνση θα φύγει μόνη της σε μια εβδομάδα. Πάρτε τα εξής μέτρα για πρόσκαιρη ανακούφιση:
• Μην καπνίζετε
• Πίνετε άφθονα υγρά
• Αναπαυθείτε
• Παίρνετε ασπιρίνη ή ακεταμινοφαίνη (Tylenol) αν έχετε πυρετό. ΜΗΝ δίνετε ασπιρίνη στα παιδιά.
• Χρησιμοποιείτε υγραντήρα ή ατμό στο μπάνιο
Αν τα συμπτώματα επιμένουν, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει εισπνοές για να ανοίξουν οι αεραγωγοί - αν παρουσιάζετε συριγμό. Αντιβιοτικά ο γιατρός θα σας χορηγήσει αν διαπιστώσει δευτερεύουσα βακτηριδιακή μόλυνση. Πάντως, γενικά τα αντιβιοτικά ούτε χρειάζονται ούτε προτείνονται.
Για κάθε τύπο βρογχίτιδας, το σημαντικότερο μέτρο που μπορείτε να λάβετε είναι να σταματήσετε το κάπνισμα. Αν η βρογχίτιδα αντιμετωπισθεί έγκαιρα, μπορείτε να προλάβετε τη βλάβη στους πνεύμονές σας.


Πρόγνωση

Στην περίπτωση της οξείας βρογχίτιδας, τα συμπτώματα συνήθως εξαφανίζονται σε 7-10 ημέρες αν δεν υπάρχει υποκείμενη ασθένεια των πνευμόνων. Ωστόσο, μπορεί να αφήσει ένα ξηρό βασανιστικό βήχα για αρκετούς μήνες.
Η πιθανότητα ανάκαμψης σε άτομα με προχωρημένη χρόνια βρογχίτιδα είναι πολύ μικρή. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, σε συνδυασμό με τη διακοπή του καπνίσματος, βελτιώνει σημαντικά την πρόγνωση.


Επιπλοκές

Η οξεία ή χρόνια βρογχίτιδα μπορεί να εξελιχθεί σε πνευμονία. Αν πάσχετε από χρόνια βρογχίτιδα, έχετε περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξετε αλλεπάλληλες μολύνσεις του αναπνευστικού. Επίσης μπορεί να παρουσιάσετε:
• Εμφύσημα
• Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια (cor pulmonale)
• Πνευμονική υπέρταση

Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας αν:
• Έχετε βήχα τις περισσότερες μέρες ή έχετε βήχα που επανέρχεται τακτικά
• Βήχετε με αιμόπτυση
• Έχετε υψηλό πυρετό και ρίγη
• Έχετε χαμηλό πυρετό για περισσότερες από 3 ημέρες
• Βγάζετε παχιά πρασινωπά φλέγματα, ιδίως αν μυρίζουν άσχημα
• Έχετε δύσπνοια ή πόνο στο στήθος
• Πάσχετε από υποκείμενη χρόνια ασθένεια της καρδιάς ή των πνευμόνων


Πρόληψη

• ΜΗΝ καπνίζετε.
• Κάντε το αντιγριπικό εμβόλιο και το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο, κατά τις οδηγίες του γιατρού σας.
• Μειώστε την έκθεσή σας στην ατμοσφαιρική μόλυνση.
• Πλένετε τα χέρια σας (και τα χέρια των παιδιών σας) συχνά για να αποφύγετε την εξάπλωση των ιών και άλλες μολύνσεις.

Ορισμός

Στεφανιαία νόσος της καρδιάς είναι η στένωση των στεφανιαίων αρτηριών που τροφοδοτούν την καρδιά με αίμα και οξυγόνο. Η στεφανιαία νόσος είναι γνωστή και ως νόσος της στεφανιαίας αρτηρίας.

Δείτε επίσης:

• Έμφραγμα
• Ασταθής στηθάγχη


Εναλλακτικοί ορισμοί

Νόσος της στεφανιαίας αρτηρίας, Αθηρωματική καρδιακή νόσος, CHD, CAD


Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου

Η στεφανιαία νόσος συνήθως οφείλεται στον σχηματισμό και εναπόθεση στο εσωτερικό τοίχωμα των στεφανιαίων αρτηριών λίπους και ενός υλικού που ονομάζεται πλάκα αθηρωμάτωσης. Αυτό προκαλεί στένωση του αυλού των αρτηριών. Καθώς οι στεφανιαίες αρτηρίες στενεύουν, η ροή του αίματος προς την καρδιά μπορεί να επιβραδυνθεί ή και να σταματήσει. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πόνο στο στέρνο (σταθερή στηθάγχη), δύσπνοια, έμφραγμα και άλλα συμπτώματα.
Η στεφανιαία νόσος είναι η πρώτη αιτία θανάτου για άντρες και γυναίκες στις ΗΠΑ.

Πολλοί παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα καρδιακής νόσου:
• Οι άντρες στην ηλικία των 40 διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τις γυναίκες για εμφάνιση στεφανιαίας νόσου. Όμως, καθώς οι γυναίκες μεγαλώνουν (ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση), ο κίνδυνος γι’ αυτές αυξάνει σχεδόν ανάλογα με εκείνον των ανδρών. Δείτε: Καρδιοπάθεια και γυναίκες
• Ατελή γονίδια (κληρονομικότητα) μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο. Είναι πιθανότερο να προσβληθείτε από τη νόσο αν κάποιος στην οικογένειά σας έχει ιστορικό καρδιοπάθειας – ειδικά πριν την ηλικία των 50 χρόνων. Ο κίνδυνος στεφανιαίας νόσου αυξάνει με την ηλικία.
• Ο διαβήτης είναι ισχυρός παράγοντας κινδύνου για καρδιοπάθεια.
• Η υψηλή αρτηριακή πίεση αυξάνει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και καρδιακή ανεπάρκεια.
• Μη φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης: Η LDL (‘κακή’) χοληστερόλη πρέπει να είναι όσο γίνεται χαμηλότερη ενώ η ΗDL (‘καλή’) χοληστερόλη όσο υψηλότερη γίνεται.
• Το μεταβολικό σύνδρομο σχετίζεται με υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, υψηλή αρτηριακή πίεση, υπερβολική συγκέντρωση λίπους γύρω από τη μέση, και υψηλά επίπεδα ινσουλίνης. Άτομα που αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιοπάθειας.
• Η χρόνια νεφρική πάθηση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο.
• Προϋπάρχουσα αρτηριοσκλήρυνση ή σκλήρυνση των αρτηριών σε άλλο σημείο του σώματος (παράδειγμα: εγκεφαλικό επεισόδιο και ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής) αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης στεφανιαίας νόσου.
• Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η κατάχρηση αλκοόλ, η έλλειψη φυσικής άσκησης και το υπερβολικό άγχος.
Υψηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα ενός αμινοξέος που ονομάζεται ομοκυστεΐνη, σχετίζονται επίσης με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος.


Συμπτώματα

Τα συμπτώματα μπορεί να είναι εμφανή αλλά ορισμένες φορές μπορεί να έχετε προσβληθεί από τη νόσο και να μην εμφανίζετε συμπτώματα.
Πόνος στο στέρνο ή δυσφορία (στηθάγχη) είναι το πιο σύνηθες σύμπτωμα. Τον πόνο αυτόν τον νιώθετε όταν δεν φθάνει στην καρδιά αρκετό αίμα και οξυγόνο. Το πόσο οξύς είναι ο πόνος διαφέρει από άτομο σε άτομο.
• Μπορεί να νιώθετε βάρος ή σφίξιμο στην καρδιά. Νιώθετε τον πόνο πίσω από το στέρνο αλλά και στον λαιμό, στους βραχίονες, το στομάχι ή ψηλά στην πλάτη.
• Ο πόνος συνήθως εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια σωματικής προσπάθειας ή συναισθηματικής φόρτισης και φεύγει με την ανάπαυση ή με τη χρήση ενός φαρμάκου που ονομάζεται νιτρογλυκερίνη.
• Αλλά συμπτώματα είναι η δύσπνοια και η καταβολή δυνάμεων κατά τη διάρκεια σωματικής προσπάθειας.
Δείτε: Καρδιακή ανεπάρκεια – συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας


Σημάδια και εξετάσεις

Η διάγνωση της στεφανιαίας νόσου γίνεται με διάφορες εξετάσεις. Συνήθως, ο γιατρός θα ζητήσει περισσότερες από μία εξετάσεις πριν καταλήξει σε διάγνωση.
Στις εξετάσεις περιλαμβάνονται:
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Τεστ κοπώσεως
• Σπινθηρογράφημα
• Αγγειογραφία με μαγνητική τομογραφία για την ανίχνευση ασβέστωσης στο εσωτερικό των αρτηριών – όσο περισσότερη η ασβέστωση τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος στεφανιαίας νόσου
• Αγγειογραφία με αξονική τομογραφία – μια μη παρεμβατική μέθοδος απεικόνισης των αρτηριών
• Ηχωμαγνητική αγγειογραφία
• Στεφανιογραφία /αγγειογραφία με καθετήρα - μια παρεμβατική μέθοδος για την αξιολόγηση των καρδιακών αρτηριών με τη χρήση ακτίνων X


Θεραπεία

Μπορεί να χρειαστεί να πάρετε ένα ή περισσότερα φάρμακα για την αντιμετώπιση της αρτηριακής πίεσης, του διαβήτη ή της υψηλής χοληστερόλης. Ακολουθήστε πιστά τις οδηγίες του γιατρού σας ώστε να προλάβετε τυχόν επιδείνωση της στεφανιαίας νόσου. Στόχοι της θεραπείας όσων πάσχουν από στεφανιαία νόσο πρέπει να είναι:
• LDL χοληστερόλη μικρότερη ή ίση με 100mg/dL
• Αιμογλοβίνη (HbA1c) μικρότερη ή ίση με 7%\
• Αρτηριακή πίεση μικρότερη ή ίση με 120/80 mmHg

H λήψη ασπιρίνης με ή χωρίς κλοπιδογρέλη (Plavix) βοηθά στην αποτροπή δημιουργίας θρόμβων αίματος στις αρτηρίες και μειώνει τον κίνδυνο εμφράγματος. Ρωτήστε τον γιατρό σας όμως αν πρέπει να τα παίρνετε.

Η θεραπεία εξαρτάται από τα συμπτώματα και τη σοβαρότητα της νόσου. Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει ένα ή περισσότερα φάρμακα για τη θεραπεία της στεφανιαίας νόσου, όπως:
• Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου αγγειοτασίνης (ΑCE) για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και την προστασία της καρδιάς
• Β-αναστολείς για τη μείωση των καρδιακών παλμών, της αρτηριακής πίεσης και την οξυγόνωση της καρδιάς
• Αποκλειστές ασβεστίου που ξεκουράζουν τις αρτηρίες και μειώνουν την αρτηριακή πίεση και την άσκηση πίεσης στην καρδιά
• Διουρητικά για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και την αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας
• Νιτρικά άλατα (όπως η νιτρογλυκερίνη) που σταματούν τον πόνο στο στήθος και βελτιώνουν την αιμάτωση της καρδιάς
• Στατίνες για τη μείωση της χοληστερόλης
ΠΟΤΕ ΜΗ ΔΙΑΚΟΠΤΕΤΕ ΑΠΟΤΟΜΑ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΥΤΑ. Συμβουλευτείτε πάντα τον γιατρό σας. Η απότομη διακοπή των φαρμάκων αυτών μπορεί να επιδεινώσει τη στηθάγχη σας ή να προκαλέσει έμφραγμα.

Οι μέθοδοι και οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου είναι:
• Αγγειοπλαστική και τοποθέτηση stent, που ονομάζεται διαδερμική στεφανιαία αγγειοπλαστική (PCI)
• Xειρουργική επέμβαση by-pass
• Μικροχειρουργική επέμβαση

Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι πολύ σημαντική. Ο γιατρός σας πιθανόν θα σας συστήσει:
• Να αποφεύγετε ή να μειώσετε την κατανάλωση αλατιού (νατρίου)
• Να υιοθετήσετε ένα φιλικό προς την καρδιά διαιτολόγιο – φτωχό σε κορεσμένα ή τρανς λίπη και χοληστερόλη
• Να γυμνάζεστε συστηματικά και να διατηρείτε το σωστό βάρος
• Να διατηρείτε το σάκχαρο του αίματος υπό έλεγχο σε περίπτωση διαβήτη
• Να κόψετε το κάπνισμα


Πρόγνωση

Κάθε άνθρωπος αναρρώνει διαφορετικά. Κάποια άτομα μπορούν να διατηρήσουν μια υγιή ζωή αλλάζοντας τις διατροφικές τους συνήθειες, κόβοντας το κάπνισμα και λαμβάνοντας τα φάρμακα που θα τους συστήσει ο γιατρός τους. Άλλοι μπορεί να χρειαστούν χειρουργική επέμβαση ή αγγειοπλαστική.
Παρόλο που κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, η έγκαιρη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου γενικά έχει καλή πρόγνωση.


Επιπλοκές

• Έμφραγμα
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Ασταθής στηθάγχη
• Αιφνίδιος θάνατος


Καλέστε τον γιατρό σας

Αν ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για στεφανιαία νόσο, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για τρόπους πρόληψης και πιθανή θεραπεία.
Καλέστε αμέσως τον γιατρό σας ή το 166 ή πηγαίνετε στο νοσοκομείο αν έχετε:
• Στηθάγχη
• Δύσπνοια
• Συμπτώματα εμφράγματος


Πρόληψη

Επισκέπτεσθε συχνά τον γιατρό σας.

Χρήσιμες συμβουλές για την πρόληψη της στεφανιαίας νόσου ή τη μείωση του κινδύνου εμφάνισής της:
• Αποφύγετε ή μειώστε το άγχος όσο περισσότερο μπορείτε.
• Μην καπνίζετε.
• Τρώτε ισορροπημένα γεύματα φτωχά σε λίπος και χοληστερόλη και πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, καθημερινά.
• Γυμνάζεστε τακτικά. Αν το βάρος σας θεωρείται φυσιολογικό, γυμνάζεστε τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα. Αν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, οι ειδικοί πιστεύουν ότι πρέπει να γυμνάζεστε 60-90 λεπτά την ημέρα.
• Κρατάτε την αρτηριακή σας πίεση κάτω από τα 130/80 mmHg αν πάσχετε από διαβήτη ή χρόνια νεφρική νόσο, και κάτω από τα 140/90 σε κάθε άλλη περίπτωση.
• Έχετε υπό έλεγχο την χοληστερόλη σας και το σάκχαρο του αίματος.

Λογική κατανάλωση αλκοόλ (ένα ποτήρι την ημέρα για τις γυναίκες, δύο για τους άντρες) μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων. Αντίθετα, η μεγαλύτερη κατανάλωση μπορεί να βλάψει αντί να ωφελήσει.

Αν ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για στεφανιαία νόσο, ρωτήστε τον γιατρό σας μήπως πρέπει να παίρνετε μια ασπιρίνη την ημέρα ώστε να προλάβετε ένα έμφραγμα ή ένα εγκεφαλικό. Ενδέχεται να σας συστήσει χαμηλή δόση ασπιρίνης σε περίπτωση που το όφελος κριθεί υπέρτερο των πιθανών γαστρεντερικών παρενεργειών.

Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές στην ιατρική δεν είναι πλέον υπέρ της θεραπείας με ορμονική υποκατάσταση, βιταμίνες Ε και C, αντιοξειδωτικά ή φολικό οξύ για την πρόληψη των καρδιοπαθειών. Η χρήση ορμονικής υποκατάστασης στις γυναίκες που πλησιάζουν την εμμηνόπαυση ή μετά από αυτήν είναι αμφιλεγόμενη αυτή τη στιγμή.

Ορισμός

Η πελυρίτιδα είναι η φλεγμονή του υπεζωκότα που οδηγεί σε θώρακος άλγος (συνήθως οξύ) κατά τη διάρκεια της αναπνοής ή του βήχα.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Πλευρίτης, πλευριτικός θωρακικός πόνος.


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Η πελυρίτιδα μπορεί να αναπτυχθεί όταν υπάρχει φλεγμονή στους πνεύμονες, η οποία οφείλεται σε λοιμώξεις όπως η πνευμονία ή η φυματίωση. Είναι συνήθως ένδειξη πνευμονικής φλεγμονής οφειλόμενη σε ιό. Στη φλεγμονή αυτή οφείλεται επίσης και το οξύ θωρακικό άλγος του πλευρίτη.

Μπορεί επίσης να συνοδεύει:

• Πνευμονοκονίαση από αμίαντο
• Ορισμένους τύπους καρκίνου
• Τραυματισμοί του θώρακα
• Πνευμονική εμβολή
• Ρευματικές παθήσεις

Συμπτώματα

Το κύριο σύμπτωμα του πλευρίτη είναι το θωρακικό άλγος. Ο πόνος συνήθως εμφανίζεται κατά τη διάρκεια μιας βαθιάς εισπνοής ή εκπνοής ή στο βήχα. Ορισμένοι αισθάνονται το άλγος στον ώμο.

Βαθιά αναπνοή, βήχας και θωρακικές κινήσεις επιτείνουν τον πόνο.

Ο πλευρίτης μπορεί να οδηγήσει σε πλευριτική συλλογή υγρού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα δυσκολία στην αναπνοή και να οδηγήσει στα ακόλουθα συμπτώματα:

• Κυανωτικό χρώμα δέρματος (κυάνωση)
• Βήχα
• Διακοπές αναπνοής
• Ταχύπνοια

Σημεία και παρά-κλινικές εξετάσεις

Κατά το πλευρίτη, ο υπεζωκότας αποκτά μια τραχύτητα. Σε κάθε αναπνοή, τα δύο πέταλα του υπεζωκότα τρίβονται και δημιουργείται ένας τραχύς θόρυβος, ο λεγόμενος «ήχος τριβής». Αυτός ο ήχος μπορεί να γίνει αισθητός ακροαστικά με τη χρήση στηθοσκοπίου από ειδικό ή απλά τοποθετώντας το αυτί στο θωρακικό τοίχωμα.

Μπορούν να γίνουν οι ακόλουθες παρά-κλινικές εξετάσεις:

• Γενική αίματος
• Θωρακική παρακέντηση
• Υπέρηχος θώρακος
• Ακτινογραφία θώρακος

Θεραπεία

Με παρακέντηση από ειδικό, μπορεί να αφαιρεθεί υγρό από την πλευριτική κοιλότητα, το οποίο αποστέλλεται για εξέταση ύπαρξης σημείων φλεγμονής.

Η θεραπεία διαμορφώνεται με βάση την αιτία πρόκλησης του πλευρίτη. Οι βακτηριακές φλεγμονές αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά. Ωστόσο κάποιες από αυτές απαιτούν χειρουργικούς χειρισμούς για παροχέτευση όλης της ποσότητας του αντιδραστικού υγρού.

Συνήθως οι φλεγμονές οφειλόμενες σε ιούς, διατρέχουν την πορεία τους μέχρι την ίαση χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Οι ασθενείς συνήθως αντιμετωπίζουν τον πόνο με ακεταμινοφένη ή αντιφλεγμωνώδη όπως την ιμπουπροφένη.


Πρόγνωση

Η ίαση εξαρτάται από την αιτία πρόκλησης του πλευρίτη.


Επιπλοκές

• Δυσκολίες στην αναπνοή
• Ατελεκτασία (σύμπτυξη πνευμόνων)
• Επιπλοκές από την αρχική νόσο

Επικοινωνία με οικογενειακό ιατρό

Επικοινωνήστε με τον οικογενειακό ιατρό σας αν έχετε συμπτώματα πλευρίτη. Αν έχετε δυσκολίες στην αναπνοή ή παρατηρήσετε κυάνωση του δέρματος σας, επισκεφθείτε άμεσα κάποιον ειδικό.


Πρόληψη

Η έγκαιρη θεραπεία της βακτηριακής αναπνευστικής φλεγμονής μπορεί να αποτρέψει του πλευρίτη.

Ορισμός

Ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι ένας όρος που χρησιμοποιούν οι γιατροί για να περιγράψουν ασθενείς που πάσχουν από συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια λόγω στεφανιαίας νόσου.

‘Ισχαιμική’ σημαίνει ότι ένα όργανο (όπως η καρδιά) δεν αιματώνεται και δεν οξυγονώνεται επαρκώς.

Δείτε επίσης:

• Στεφανιαία νόσος
• Καρδιακή ανεπάρκεια


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ισχαιμική καρδιοπάθεια, Μυοκαρδιοπάθεια – Ισχαιμική


Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου

Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια επέρχεται όταν οι αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα και οξυγόνο την καρδιά φράζουν. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε συσσώρευση χοληστερόλης και άλλων ουσιών, που ονομάζεται (αθηρωματική) πλάκα, στις αρτηρίες που τροφοδοτούν τους μυϊκούς ιστούς της καρδιάς με οξυγόνο. Συν τω χρόνω, το μυοκάρδιο δεν λειτουργεί κανονικά κι έτσι η καρδιά δυσκολεύεται να λάβει και να στείλει αίμα.

Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι κοινή αιτία της καρδιακής ανεπάρκειας. Οι ασθενείς με τη νόσο αυτή μπορεί να έχουν υποστεί κάποτε έμφραγμα, στηθάγχη ή ασταθή στηθάγχη. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να μην έχουν παρατηρήσει συμπτώματα προηγουμένως.

Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι ο συνηθέστερος τύπος μυοκαρδιοπάθειας στις ΗΠΑ. Προσβάλλει περίπου 1 στους 100 ανθρώπους, συνήθως μεσήλικες και ηλικιωμένους.

Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου:

• Διαβήτης
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Υψηλή χοληστερόλη
• Υψηλή σε λιπαρά διατροφή
• Παχυσαρκία
• Οικογενειακό ιστορικό εμφράγματος, στηθάγχης, ασταθούς στηθάγχης, αθηροσκλήρωσης ή άλλης ασθένειας της στεφανιαίας αρτηρίας
• Κάπνισμα


Συμπτώματα

Οι ασθενείς με ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια παρουσιάζουν συνήθως τα συμπτώματα της στηθάγχης ή της καρδιακής ανεπάρκειας.

Στα συμπτώματα της στηθάγχης περιλαμβάνονται:

• Πόνος στο στέρνο ή ελαφρώς αριστερά του. Ο πόνος εμφανίζεται σαν σφίξιμο, έντονη πίεση, βάρος ή πολύ έντονος πόνος. Ο πόνος μπορεί να διαχέεται στον λαιμό, το σαγόνι, την πλάτη, τον ώμο ή τον βραχίονα.
• Αίσθημα δυσπεψίας ή καούρας
• Ζαλάδα ή αδιαθεσία
• Ναυτία, εμετός και κρύος ιδρώτας
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Δύσπνοια
• Ανεξήγητη κόπωση μετά από σωματική δραστηριότητα (κυρίως στις γυναίκες)

Τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας συνήθως αναπτύσσονται σταδιακά. Ωστόσο, μερικές φορές τα συμπτώματα εκδηλώνονται εντελώς ξαφνικά και είναι έντονα. Συνήθη συμπτώματα είναι:

• Δύσπνοια, ιδιαίτερα μετά από σωματική δραστηριότητα
• Δύσπνοια που εκδηλώνεται αφού ξαπλώσει κανείς για λίγο
• Βήχας
• Εξάντληση, αδυναμία, λιποθυμία
• Οίδημα της κοιλιακής χώρας (στους ενήλικες)
• Απώλεια όρεξης
• Οίδημα των κάτω άκρων (στους ενήλικες)
• Ο καρδιακός παλμός είναι ανώμαλος ή γρήγορος ή υπάρχει αίσθημα καρδιακών παλμών


Σημάδια και εξετάσεις

Η φυσική εξέταση μπορεί να είναι φυσιολογική ή μπορεί να αποκαλύψει σημάδια ρευστής συγκέντρωσης:

• ‘Κροταλίσματα’ στους πνεύμονες
• Αυξημένη πίεση στις φλέβες του λαιμού
• Διόγκωση του ήπατος
• Αφύσικους καρδιακούς ήχους
• Οίδημα των κάτω άκρων

Μπορεί να υπάρχουν και άλλα σημάδια καρδιακής ανεπάρκειας.

Η διάγνωση της νόσου αυτής επιτυγχάνεται μόνο αν μια εξέταση αποκαλύψει ότι η αντλητική λειτουργία της καρδιάς είναι υπερβολικά χαμηλή. Αυτό ονομάζεται μειωμένο κλάσμα εξώθησης. Φυσιολογικό κλάσμα εξώθησης θεωρείται μεταξύ 55-65%. Οι περισσότεροι ασθενείς με αυτή τη δυσλειτουργία παρουσιάζουν κλάσμα εξώθησης πολύ χαμηλότερο από αυτό.

Οι εξετάσεις που μετρούν το κλάσμα εξώθησης είναι:

• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ηχοκαρδιογράφημα
• Μαγνητική τομογραφία θώρακα
• Κοιλιογραφία με καρδιακό καθετηριασμό

Βιοψία της καρδιάς χρειάζεται σε σπάνιες περιπτώσεις για να αποκλειστούν άλλες διαταραχές.

Εργαστηριακά τεστ που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αποκλειστούν άλλες διαταραχές και να αξιολογηθεί η κατάσταση της καρδιάς είναι:

• Χημικές εξετάσεις αίματος
• Καρδιακοί βιοχημικοί δείκτες (CK-MB τροπονίνη)
• Γενική εξέταση αίματος (CBC)
• Προφίλ στεφανιαίου κινδύνου


Θεραπεία

Στόχος της θεραπείας είναι να ανακουφίσει τα συμπτώματα και να αντιμετωπίσει την αιτία που προκαλεί τη νόσο. Αν τα συμπτώματα είναι έντονα, μπορεί να χρειαστεί να παραμείνετε στο νοσοκομείο.

Ο καρδιακός καθετηριασμός πραγματοποιείται για να διαπιστωθεί αν χρειάζεται να υποβληθείτε σε επέμβαση by-pass ή επέμβαση τοποθέτησης μπαλονιού (αγγειοπλαστική). Αυτές οι μέθοδοι μπορούν να βελτιώσουν τη ροή του αίματος προς το κατεστραμμένο ή αδύναμο μυοκάρδιο.

Η συνολική αντιμετώπιση των μυοκαρδιοπαθειών επικεντρώνεται στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας.

Δείτε επίσης: Καρδιακή ανεπάρκεια

Φάρμακα και θεραπείες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι:

• Αναστολείς ΜΕΑ όπως η καπτοπρίλη, η λισινοπρίλη και η ραμιπρίλη
• Αποκλειστές των υποδοχέων αγγειοτασίνης (ΑRBs), όπως η λοσαρτάνη και η κανδεσαρτάνη
• Διουρητικά, συμπεριλαμβανομένων των θειαζιδών, διουρητικά της αγκύλης και καλιοσυντηρητικά διουρητικά
• Γλυκοσίδες της δακτυλίτιδας
• Β-αναστολείς όπως η καρβεδιλόλη και η μετοπρολόλη
• Φάρμακα που διαστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία (αγγειοδιασταλτικά)

Ορισμένα άτομα μπορεί να ωφεληθούν από τις εξής καρδιακές συσκευές:

• Μονό ή διπλό βηματοδότη θαλάμου
• Αμφικοιλιακό βηματοδότη
• Εμφυτεύσιμο καρδιομετατροπέα-απινιδωτή
• Συσκευή υποστήριξης αριστερής κοιλίας (LVAD)

Μια δίαιτα χαμηλή σε αλάτι συστήνεται για τους ενήλικες. Τα υγρά μπορεί να περιοριστούν σε ορισμένες περιπτώσεις. Συνήθως όμως, αν είστε σε θέση, μπορείτε να συνεχίσετε κανονικά τις δραστηριότητές σας.

Αν καπνίζετε ή πίνετε υπερβολικά, θα πρέπει να σταματήσετε να το κάνετε. Αυτές οι συνήθειες αυξάνουν την πίεση στην καρδιά.

Μπορεί να σας ζητηθεί να παρακολουθείτε το βάρος σας καθημερινά. Αύξηση βάρους κατά 1,5 περίπου κιλό σε διάστημα 1-2 ημερών μπορεί να σημαίνει ρευστή συγκέντρωση (στους ενήλικες).

Η μεταμόσχευση καρδιάς ενδεχομένως συνιστάται σε ασθενείς στους οποίους οι κλασικές θεραπείες έχουν αποτύχει και εξακολουθούν να έχουν έντονα συμπτώματα. Πρόσφατα, έχουν δημιουργηθεί εμφυτεύσιμες τεχνητές αντλίες καρδιάς. Ωστόσο, πολύ λίγοι είναι οι ασθενείς που μπορούν να υποβληθούν σε κάποια από αυτές τις προηγμένες θεραπείες.


Πρόγνωση

Πρόκειται για μια πολύ σοβαρή διαταραχή. Είναι μια χρόνια πάθηση που συνήθως επιδεινώνεται με τον χρόνο. Λοιμώξεις και άλλες καταστάσεις που στρεσάρουν το σώμα εξαιτίας άλλων παθήσεων μπορεί επίσης να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.

Είναι πολύ σημαντικό να συζητήσετε την κατάστασή σας με τον γιατρό σας για να διασφαλίσετε τη μεγαλύτερη δυνατή βελτίωση. Μπορείτε να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας και της στηθάγχης με φάρμακα, αλλαγές στον τρόπο ζωής και αντιμετωπίζοντας τυχόν υποκείμενη διαταραχή.


Επιπλοκές

• Αρρυθμίες, συμπεριλαμβανομένων των θανατηφόρων αρρυθμιών
• Καρδιογενές σοκ


Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας

Επισκεφθείτε τα Επείγοντα Περιστατικά ή καλέστε το 166 αν:

• Έχετε συμπτώματα ισχαιμικής μυοκαρδιοπάθειας
• Έχετε πόνο στο στήθος που δεν ανακουφίζεται με ανάπαυση ή με τη λήψη νιτρογλυκερίνης


Πρόληψη

Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της ισχαιμικής μυοκαρδιοπάθειας είναι να μην πάθει κανείς καρδιακή νόσο.

• Κόψτε το κάπνισμα
• Τρώτε υγιεινά
• Διατηρήστε ένα φυσιολογικό βάρος
• Γυμνάζεστε όσο το δυνατόν περισσότερο
• Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• Επισκέπτεστε τον γιατρό σας για έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερόλης και του διαβήτη

Ορισμός

Μυοκαρδίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του μυοκαρδίου.



Εναλλακτικοί ορισμοί

Φλεγμονή – μυοκάρδιο


Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου

Η μυοκαρδίτιδα είναι μια ασυνήθιστη διαταραχή που τις περισσότερες φορές οφείλεται σε λοιμώξεις από ιούς, βακτηρίδια ή μύκητες που φθάνουν στην καρδιά.

Ιογενείς λοιμώξεις:

• Ιοί coxsackie (εντεροϊοί)
• Mεγαλυκυτταροϊός
• Ηπατίτιδα C
• Έρπης
• AIDS
• Παρβοϊός

Βακτηριδιακές λοιμώξεις:

• Χλαμύδια
• Μυκόπλασμα
• Στρεπτόκοκκος
• Τρεπόνημα

Μυκητιακές λοιμώξεις:

• Ασπέργιλλος
• Κάντιντα
• Κοκκιδίωση
• Κρυπτόκοκκος
• Ιστόπλασμα
• Σχιστοσωμίαση

Όταν προσβληθείτε από κάποια λοίμωξη, το ανοσοποιητικό σας σύστημα παράγει κάποια ειδικά κύτταρα που απελευθερώνουν χημικές ουσίες για να αποτρέψουν την ασθένεια. Αν η λοίμωξη προσβάλει την καρδιά σας, τα κύτταρα που παράγονται για να καταπολεμήσουν τη λοίμωξη εισβάλλουν στην καρδιά. Ωστόσο, οι χημικές ουσίες που παράγει το ανοσοποιητικό σύστημα μπορούν να προξενήσουν βλάβη στην καρδιά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η καρδιά να παχυνθεί, να διογκωθεί ή να αδυνατίσει. Αυτά όλα οδηγούν σε καρδιακή ανεπάρκεια.


Άλλες αιτίες μυοκαρδίτιδας είναι:
• Αλλεργικές αντιδράσεις σε συγκεκριμένα φάρμακα ή τοξίνες (αλκοόλ, κοκαΐνη, ορισμένα χημειοθεραπευτικά φάρμακα, βαρέα μέταλλα και κατεχολαμίνες)
• Επαφή με ορισμένες χημικές ουσίες
• Ορισμένες ασθένειες που προξενούν φλεγμονή σε όλο το σώμα (ρευματοειδής αρθρίτιδα, σαρκοείδωση)


Συμπτώματα

Μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα. Αν παρουσιαστούν, μπορεί να είναι:

• Ανώμαλος καρδιακός παλμός
• Πόνος στο στήθος που μοιάζει με έμφραγμα
• Εξάντληση
• Πυρετός και σημάδια λοίμωξης, όπως πονοκέφαλος, μυϊκοί πόνοι, πονόλαιμος, διάρροια, εξάνθημα
• Πόνοι ή οίδημα (πρήξιμο) στις αρθρώσεις
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών
• Δύσπνοια


Άλλα συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν την ασθένεια είναι:

• Λιποθυμία, που συχνά συνδέεται με τον ανώμαλο καρδιακό ρυθμό
• Ολιγουρία



Σημάδια και εξετάσεις

Από τη φυσική εξέταση μπορεί να εξακριβωθούν τα ακόλουθα:
• Αφύσικοι καρδιακοί παλμοί ή ήχοι (‘μουρμουρητό’, πρόσθετοι καρδιακοί ήχοι)
• Υγρό στους πνεύμονες
• Ταχυκαρδία
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών


Στις εξετάσεις για τη διάγνωση της μυοκαρδίτιδας περιλαμβάνονται:

• Καλλιέργεια αίματος για την εξακρίβωση της λοίμωξης
• Εξέταση αίματος αντιμυοκαρδιακών αντισωμάτων
• Ακτινογραφία θώρακα
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Βιοψία μυοκαρδίου (ενδομυοκαρδιακή βιοψία)
• Μέτρηση ερυθρών αιμοσφαιρίων
• Υπερηχογράφημα καρδιάς (ηχοκαρδιογράφημα)
• Μέτρηση λευκών αιμοσφαιρίων


Θεραπεία

Η θεραπεία στοχεύει στην καταπολέμηση της αιτίας που προκάλεσε το πρόβλημα και μπορεί να περιλαμβάνει:
• Αντιβιοτικά
• Αντιφλεγμονώδη φάρμακα για την αντιμετώπιση του οιδήματος
• Διουρητικά για την αποβολή των πλεοναζόντων υγρών από το σώμα
• Διατροφή χαμηλή σε αλάτι
• Μειωμένη σωματική δραστηριότητα

Αν το μυοκάρδιο είναι εξασθενημένο, ο γιατρός θα σας δώσει φάρμακα για τη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας. Ο ανώμαλος καρδιακός ρυθμός μπορεί να απαιτήσει χρήση πρόσθετων φαρμάκων, βηματοδότη ή εμφυτεύσιμο καρδιομετατροπέα - απινιδωτή. Αν υπάρχει θρόμβος αίματος στον θάλαμο της καρδιάς, θα σας χορηγηθεί και αντιπηκτικό φάρμακο.


Πρόγνωση

Το πόσο καλά θα πάτε εξαρτάται από την αιτία που προκάλεσε το πρόβλημα και από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας σας. Η πρόγνωση ποικίλλει. Κάποια άτομα επανέρχονται πλήρως. Άλλα μπορεί να αποκτήσουν μόνιμη καρδιακή ανεπάρκεια.


Επιπλοκές

• Μυοκαρδιοπάθεια
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Περικαρδίτιδα

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αν παρουσιάζετε συμπτώματα μυοκαρδίτιδας, ιδιαίτερα μετά από πρόσφατη λοίμωξη.
Αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια αν έχετε έντονα συμπτώματα ή διαγνωστήκατε με μυοκαρδίτιδα, με επιδεινούμενα συμπτώματα όπως:
• Πόνο στο στήθος
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Οίδημα (πρήξιμο)


Πρόληψη

Η άμεση θεραπεία των ασθενειών που μπορεί να προκαλέσουν μυοκαρδίτιδα, μειώνει τον κίνδυνο.

Ορισμός

Η σταθερή στηθάγχη αποτελεί θωρακικό πόνο ή δυσφορία που τυπικά εκδηλώνεται κατά τη σωματική προσπάθεια ή τη συγκινησιακή φόρτιση. Ο πόνος συνήθως ξεκινά ήπια και επιδεινώνεται μέσα σε λίγα λεπτά μέχρι να αποδράμει. Υποχωρεί γρήγορα με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής (νιτρώδη) ή την ανάπαυση. Ωστόσο, μπορεί να επανεμφανισθεί με επιπρόσθετη σωματική δραστηριότητα ή συγκινησιακή φόρτιση.


Δείτε επίσης: ασταθής στηθάγχη


Εναλλακτικές ονομασίες

Στηθάγχη-σταθερή, στηθάγχη-χρόνια, στηθάγχη


Αίτια, επίπτωση, παράγοντες κινδύνου

Ο καρδιακός μυς βρίσκεται σε διαρκή λειτουργία, με συνέπεια να χρειάζεται συνεχή παροχή οξυγόνου. Το οξυγόνο αυτό παρέχεται μέσω των στεφανιαίων αρτηριών οι οποίες μεταφέρουν αίμα προς το μυοκάρδιο.

Όταν ο καρδιακός μυς πρέπει να εργασθεί εντονότερα, χρειάζεται περισσότερο οξυγόνο. Στηθάγχη εκδηλώνεται όταν οι στεφανιαίες αρτηρίες εμφανίζουν στένωση ή απόφραξη του αυλού τους, λόγω αθηροσκλήρωσης ή από κάποιο θρόμβο αίματος.

Το συχνότερο αίτιο στηθάγχης είναι η στεφανιαία νόσος. Η στηθάγχη αποτελεί τον ιατρικό όρο για αυτό το είδος θωρακικού πόνου.
Η σταθερή στηθάγχη αποτελεί θωρακικό πόνο που μπορεί να προβλεφθεί, καθότι εμφανίζεται κατόπιν εκλυτικού παράγοντα που αυξάνει το καρδιακό έργο. Παρότι λιγότερο σοβαρή από την ασταθή στηθάγχη, μπορεί να είναι έντονα επώδυνη ή να προκαλεί σημαντική δυσφορία.

Οι παράγοντες κινδύνου για τη στεφανιαία νόσο περιλαμβάνουν:

● το άρρεν φύλο
● το σακχαρώδη διαβήτη
● το οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου σε ηλικία μικρότερη των 50 ετών
● την αρτηριακή υπέρταση
● την υψηλή LDL χοληστερόλη και τη χαμηλή HDL χοληστερόλη
● την ανεπαρκή φυσική άσκηση
● την παχυσαρκία
● το κάπνισμα
Οποιοσδήποτε παράγοντας αυξάνει τις απαιτήσεις του μυοκαρδίου σε οξυγόνο μπορεί να προκαλέσει επεισόδια στηθάγχης. Σε αυτούς περιλαμβάνονται:

• Η έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες (ψύχος)
• Η έντονη σωματική άσκηση
• Η συναισθηματική φόρτιση
• Τα μεγάλα γεύματα

Άλλα αίτια στηθάγχης περιλαμβάνουν:

• Καρδιακές αρρυθμίες
• Αναιμία
• Σπασμό στεφανιαίας αρτηρίας (ονομάζεται και στηθάγχη Prinzmetal)
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Βαλβιδοπάθειες
• Υπερθυρεοειδισμό


Συμπτώματα

Το πλέον συχνό σύμπτωμα είναι ο θωρακικός πόνος που εντοπίζεται πίσω από το στέρνο (οπισθοστερνικό άλγος) ή λίγο πιο αριστερά από αυτό. Ενδέχεται να περιγράφεται ως σφίξιμο, συμπίεση, κάψιμο, αίσθημα πνιγμονής, ή γενικότερα δυσφορία. Ο πόνος μπορεί να επεκτείνεται:

• στα άνω άκρα (συνήθως το αριστερό)
• στην πλάτη
• στην κάτω γνάθο
• στον τράχηλο
• στην ωμοπλάτη

Ορισμένοι ασθενείς περιγράφουν τον πόνο σαν αίσθημα δυσπεψίας (“φούσκωμα”).

Ο πόνος τυπικά:

• εκδηλώνεται μετά από σωματική προσπάθεια ή συγκινησιακή φόρτιση (stress)
• διαρκεί από 1 ως 15 λεπτά της ώρας
• υποχωρεί με την ανάπαυση ή τη λήψη νιτρωδών (π.χ. νιτρογλυκερίνη).

Επεισόδια στηθάγχης μπορούν να συμβούν οποιαδήποτε στιγμή στη διάρκεια της ημέρας. Ωστόσο, συχνότερα εκδηλώνονται μεταξύ 6 π.μ. και απογεύματος.


Η στηθάγχη συχνά συνοδεύεται από :

• αίσθημα δυσπεψίας ή οπισθοστερνικού καύσου
• ζάλη ή αδιαθεσία
• ναυτία, έμετο, και εφίδρωση (κρύοι ιδρώτες)
• αίσθημα παλμών
• αναπνευστική δυσχέρεια (δύσπνοια)
• ανεξήγητη κόπωση μετά από σωματική δραστηριότητα (περισσότερο συχνή στις γυναίκες).



Σημεία και διαγνωστικές εξετάσεις

Ο ιατρός θα προβεί στην πραγματοποίηση φυσικής εξέτασης και στη μέτρηση της αρτηριακής σας πίεσης. Οι ακόλουθες εξετάσεις μπορούν γίνουν για τη διαγνωστική προσπέλαση της στηθάγχης:

• Στεφανιογραφία (αγγειογραφία των στεφανιαίων αρτηριών)
• Προφίλ καρδιαγγειακού κινδύνου
• Ηλεκτροκαρδιογραφία
• Δοκιμασία κοπώσεως (δοκιμασία φόρτισης διενεργούμενη σε κυλιόμενο τάπητα ή εργομετρικό ποδήλατο)
• Ηχοκαρδιογράφημα φόρτισης (Φαρμακευτική δοκιμασία φορτίσεως υπό υπερηχοκαρδιογραφικό έλεγχο του μυοκαρδίου)



Θεραπευτική αντιμετώπιση

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της στηθάγχης περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής, φαρμακευτική αγωγή, και επεμβατικές τεχνικές, όπως αγγειοπλαστική των στεφανιαίων αρτηριών και τοποθέτηση ενδαγγειακής πρόθεσης (stent) ή εγχείρηση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης.

Σε συνεννόηση με τον ιατρό σας θα συμφωνήσετε σε ένα σχέδιο θεραπευτικής αντιμετώπισης της στηθάγχης. Αυτό πρέπει να περιλαμβάνει:

• Το είδος της φαρμακευτικής αγωγής που πρέπει να λαμβάνετε για την πρόληψη της στηθάγχης
• Το είδος των σωματικών δραστηριοτήτων που πρέπει να αποφεύγετε
• Τη φαρμακευτική αγωγή που πρέπει να λάβετε όταν εκδηλώνετε επεισόδια στηθάγχης
• Τα σημεία που υποδηλώνουν την επιδείνωση της στηθάγχης
• Το πότε πρέπει να ζητήσετε επείγουσα ιατρική βοήθεια.

Φαρμακευτική αγωγή

Ενδέχεται ο ιατρός να συστήσει τη λήψη ενός ή περισσότερων φαρμάκων για τον έλεγχο της υπέρτασης, του σακχαρώδους διαβήτη, ή των υψηλών επιπέδων χοληστερόλης. Ακολουθείτε σχολαστικά τις ιατρικές οδηγίες, ώστε να βοηθήσετε στην πρόληψη της επιδείνωσης της στηθάγχης.

Η νιτρογλυκερίνη σε μορφή δισκίων ή εκνεφώματος (spray) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την υποχώρηση του θωρακικού πόνου.

Η λήψη ασπιρίνης και κλοπιδογρέλης (Plavix) βοηθά στην πρόληψη του σχηματισμού αιματικών θρόμβων στις αρτηρίες, και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου. Ρωτήστε τον ιατρό σας αν θα πρέπει να λάβετε αυτά τα φάρμακα.

Ο ιατρός ενδέχεται να σας χορηγήσει ένα ή περισσότερα φάρμακα που θα σας βοηθήσουν στην πρόληψη της στηθάγχης.

• Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης (Α-ΜΕΑ) για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και την προστασία του μυοκαρδίου.
• β-αδρενεργικοί αποκλειστές για τη μείωση του καρδιακού ρυθμού, της αρτηριακής πίεσης, και της κατανάλωσης οξυγόνου από το μυοκάρδιο.
• Ανταγωνιστές ασβεστίου για τη διαστολή των αρτηριών,την ελάττωση της αρτηριακής πίεσης, και τη μείωση της συσπαστικότητας του μυοκαρδίου.
• Νιτρώδη για την πρόληψη της στηθάγχης.
• Ρανολαζίνη (Ranexa) για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της χρόνιας στηθάγχης.

Μη διακόπτετε απότομα τη φαρμακευτική αγωγή. Να συμβουλεύεστε πάντα τον ιατρό σας αναφορικά με τα φάρμακα που λαμβάνετε. Η απότομη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να επιδεινώσει τη στηθάγχη ή να προκαλέσει οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Ο ιατρός ενδέχεται να συστήσει ένα πρόγραμμα καρδιακής αποκατάστασης ώστε να βελτιωθεί η λειτουργία του μυοκαρδίου και γενικότερα η φυσική και ψυχολογική κατάσταση του ασθενή.


Επεμβατική και χειρουργική θεραπευτική αντιμετώπιση

Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να χρειασθούν εγχείρηση προκειμένου να βελτιωθεί η ροή αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες.

Η αγγειοπλαστική και η τοποθέτηση ενδαγγειακής πρόθεσης-stent (επίσης γνωστή και ως διαδερμική αγγειοπλαστική στεφανιαίων αρτηριών) αποτελούν τεχνικές κατά τις οποίες ο ιατρός εισάγει έναν καθετήρα μέσω μιας αρτηρίας του άνω (βραχιόνια αρτηρία) ή του κάτω (μηριαία αρτηρία) άκρου και τον προωθεί στην καρδιά. Πραγματοποιούνται για τη διάνοιξη και τη διατήρηση της βατότητας των στεφανιαίων αρτηριών που παρουσιάζουν σημαντική στένωση.

Η αγγειοπλαστική με τοποθέτηση ενδαγγειακής πρόθεσης (stent) μπορεί να μειώσει τη στηθάγχη και τα άλλα συμπτώματα της στεφανιαίας νόσου. Ωστόσο, είναι πιθανό να μην επιφέρει αύξηση της επιβίωσης του ασθενή. Στην περίπτωση οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου ή ασταθούς στηθάγχης ενδέχεται να αποτελεί επέμβαση σωτήρια για τη ζωή.

Η εγχείρηση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης (bypass) ενδέχεται να αποτελεί τη θεραπεία εκλογής για κάποιους ασθενείς. Αυτό εξαρτάται από το ποιές στεφανιαίες αρτηρίες έχουν στενωθεί και τη σοβαρότητα της στένωσης.


Πορεία- πρόγνωση

Η σταθερή στηθάγχη συνήθως βελτιώνεται με τη φαρμακευτική αγωγή.


Επιπλοκές

• Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
• Αιφνίδιος θάνατος οφειλόμενος σε ανώμαλο καρδιακό ρυθμό (αρρυθμία)
• Ασταθής στηθάγχη


Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας

Αναζητήστε ιατρική φροντίδα αν βιώσετε πρωτόγνωρο και ανεξήγητο πόνο ή δυσφορία στην περιοχή του θώρακα. Αν έχετε ιστορικό στηθάγχης, επικοινωνήστε με τον ιατρό σας. Ο πόνος ενδέχεται να αποτελεί ένδειξη ασταθούς στηθάγχης ή οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν:

• τα επεισόδια στηθάγχης συμβαίνουν συχνότερα, διαρκούν περισσότερο, ή αλλάζουν στα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά (εντόπιση, ένταση) σε σχέση με το παρελθόν.
• εμφανίσετε δύσπνοια.
• χρειάζεται να λαμβάνετε διαρκώς περισσότερα νιτρώδη για την υποχώρηση της στηθάγχης.

Αναζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια αν κάποιο άτομο με στηθάγχη εμφανίσει απώλεια συνείδησης.


Πρόληψη

Ο ιατρός ενδέχεται να συστήσει τη λήψη νιτρογλυκερίνης λίγα λεπτά πριν την εκτέλεση κάποιας δραστηριότητας που μπορεί να πυροδοτήσει την εμφάνιση στηθάγχης.

Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης της στηθάγχης αποτελεί η μείωση του κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου:

• Ελέγξτε την ενδεχόμενη υπέρταση, το σακχαρώδη διαβήτη, και την υπερχοληστερολαιμία.
• Μειώστε το σωματικό σας βάρος αν είστε υπέρβαροι.
• Διακόψτε το κάπνισμα.
• Αποφεύγετε ή μειώστε της συγκινησιακές φορτίσεις (stress) όσο περισσότερο μπορείτε.
• Να καταναλώνετε ισορροπημένα γεύματα τα οποία έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε λίπη και χοληστερόλη. Να συμπεριλαμβάνετε στο καθημερινό σας διαιτολόγιο φρούτα και λαχανικά.
• Να ασκήστε τακτικά. Αν το βάρος σας θεωρείται φυσιολογικό, να εκτελείτε καθημερινή άσκηση 30 λεπτών. Αν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, οι ειδικοί συστήνουν καθημερινή άσκηση για 60-90 λεπτά.

Η κατανάλωση μέτριας ποσότητας αλκοόλ (ένα ποτήρι ημερησίως για τις γυναίκες, δύο για τους άνδρες) μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων. Μεγαλύτερες ποσότητες, ωστόσο, είναι επιβλαβείς.

Η ελάττωση των παραγόντων κινδύνου μπορεί να προλάβει την επιδείνωση των στενώσεων στις στεφανιαίες αρτηρίες, και να τις καταστήσει λιγότερο σοβαρές. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η στηθάγχη.

Ορισμός


Η οισοφαγίτιδα αποτελεί γενικό όρο για οποιαδήποτε μορφή φλεγμονής του οισοφάγου, του σωλήνα που οδηγεί από τη στοματική κοιλότητα στο στόμαχο.



Εναλλακτικές ονομασίες

Φλεγμονή του οισοφάγου


Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Οισοφαγίτιδα προκαλείται συχνά από την ανάρροια του όξινου περιεχομένου του στομάχου προς τον οισοφάγο, κατάσταση που ονομάζεται γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Μια αυτοάνοση διαταραχή που ονομάζεται ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα επιφέρει, επίσης, ανάλογα προβλήματα.

• Οι ακόλουθες καταστάσεις αυξάνουν τον κίνδυνο οισοφαγίτιδας:
• οι συχνοί έμετοι
• φάρμακα όπως η ασπιρίνη, η ιβουπροφένη, το κάλιο, η αλενδρονάτη, η τετρακυκλίνη, και η δοξυκυκλίνη
• τα συμπληρώματα βιταμίνης C
• εγχείρηση ή ακτινοβολία στο θώρακα (για παράδειγμα, ακτινοθεραπεία καρκίνου του πνεύμονα)

Ασθενείς με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω HIV λοίμωξης ή λήψης ορισμένων φαρμάκων (όπως τα κορτικοστεροειδή), ενδέχεται να αναπτύξουν λοιμώξεις που οδηγούν σε οισοφαγίτιδα.

Η οισοφαγίτιδα μπορεί να οφείλεται σε λοίμωξη από μύκητες (ιδιαίτερα Candida), ή ιούς, όπως τον ιό του απλού έρπητα ή τον κυτταρομεγαλοϊό.


Συμπτώματα

Η λοίμωξη ή ο ερεθισμός μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή των ιστών και σε ορισμένες περιπτώσεις το σχηματισμό εξελκώσεων στο βλεννογόνο του οισοφάγου.

Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται:

• δυσφαγία
• οδυνοφαγία
• οπισθοστερνικό αίσθημα καύσου (λόγω ανάρροιας του όξινου περιεχομένου του στομάχου)
• στοματικές βλάβες (ερπητική λοίμωξη)


Σημεία και διαγνωστικές εξετάσεις

Ο ιατρός μπορεί να διενεργήσει τις ακόλουθες εξετάσεις:

• ενδοσκόπηση
• ακτινοσκόπηση του ανώτερου γαστρεντερικού συστήματος με βάριο
• βιοψία


Θεραπευτική αντιμετώπιση

Η θεραπευτική αντιμετώπιση εξαρτάται από την εκάστοτε ειδική αιτία της οισοφαγίτιδας. Η νόσος από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ενδέχεται να απαιτεί τη χορήγηση αντιόξινων ή φαρμάκων που μειώνουν τη γαστρική έκκριση οξέος. Οι ενδεχόμενες λοιμώξεις θα χρειαστούν τη λήψη αντιβιοτικών.


Πορεία – πρόγνωση

Οι διαταραχές που προκαλούν οισοφαγίτιδα συνήθως ανταποκρίνονται στη θεραπευτική αγωγή.


Επιπλοκές

Αν δεν αντιμετωπισθεί κατάλληλα, η οισοφαγίτιδα μπορεί να επιφέρει ουλοποίηση του οισοφάγου και σοβαρή δυσφαγία, σε βαθμό που ο ασθενής να υποσιτίζεται ή να αφυδατωθεί. Η ουλοποίηση αυτή, μπορεί να οδηγήσει σε στένωση του οισοφάγου, με συνέπεια οι τροφές ή τα φάρμακα να αδυνατούν να προωθηθούν προς το στόμαχο.

Μια κατάσταση που ονομάζεται οισοφάγος Barrett ενδέχεται να αναπτυχθεί μετά από χρόνια γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Σπάνια, ο οισοφάγος Barrett μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο του οισοφάγου.


Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας;

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν έχετε συμπτώματα οισοφαγίτιδας.

Ορισμός

Η ινομυαλγία είναι μία σύνηθες κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από μακροχρόνιους πόνους σε ολόκληρο το σώμα, ευαισθησία στις αρθρώσεις, στους μύες, στους τένοντες και στους λοιπούς μαλακούς ιστούς. Η νόσος αυτή έχει επίσης συνδεθεί με αίσθημα κόπωσης, πρωινή δυσκαμψία, διαταραχές ύπνου, κεφαλαλγία, μούδιασμα χεριών και ποδιών, κατάθλιψη και άγχος.

Η ινομυαλγία μπορεί να εμφανιστεί ως μεμονωμένη πάθηση ή σε συνδυασμό με άλλες μυοσκελετικές παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο ερυθηματώδης λύκος.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ινο-μυοσύτιδα, συνδετικίτιδα.


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Τα ακριβή αίτια που προκαλούν την ινομυαλγία παραμένουν άγνωστα. Φυσικά και ψυχικά τραύματα ενδέχεται να έχουν κάποια συνδρομή στην ανάπτυξη της πάθησης, ενώ υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι οι ασθενείς που πάσχουν από την εν λόγο ασθένεια, εμφανίζουν μη φυσιολογική αντίδραση στον πόνο.

Οι διαταραχές ύπνου, μια κατάσταση που εμφανίζεται συχνά σε πάσχοντες από ινομυαλγία, έχει προταθεί ως μια πιθανή αιτία πρόκλησής της. Μια άλλη θεωρία συσχετίζει τα αίτια της ασθένειας με αλλαγές στο μεταβολισμό των σκελετικών μυών, που πιθανότατα προκαλείται από μειωμένη ροή του αίματος, που θα μπορούσε να προκαλέσει χρόνια κόπωση και αδυναμία.

Άλλες θεωρίες υποστηρίζουν ότι η πάθηση ενεργοποιείται από μολυσματικό μικρόβιο, όπως ένας ιός. Μέχρι σήμερα ωστόσο, δεν έχει ενοχοποιηθεί κάποιο μικρόβιο.

Τέλος, πιλοτικές μελέτες έχουν δείξει ότι η ασθένεια μπορεί να επηρεάζεται από κληρονομικούς παράγοντες, αν και τα στοιχεία είναι ακόμα πολύ πρώιμα για ασφαλή συμπεράσματα.

Η ινομυαλγία μπορεί να προσβάλει άντρες και γυναίκες όλων των ηλικιών, αλλά είναι πιο σύνηθες σε γυναίκες ηλικίας από 20 έως 50 ετών.



Συμπτώματα

Το χαρακτηριστικό κλινικό σύμπτωμα της ασθένειας είναι οι μακροχρόνιοι πόνοι σε όλο το σώμα, με ευδιάκριτα ευαίσθητα σημεία. Τα σημεία ευαισθησίας διαφέρουν από τα χαρακτηριστικά κλινικά σημεία που παρατηρούνται σε άλλα σύνδρομα πόνου. Σε αντίθεση με τα σημεία ευαισθησίας, τα κλινικά σημεία, μπορούν να εμφανιστούν μεμονωμένα και αντιπροσωπεύουν πηγή αντανακλαστικού πόνου, ακόμα και όταν δεν ασκείται πίεση άμεσα σε αυτά.

Ο πόνος που προκαλεί η ινομυαλγία συχνά μιμείται τον πόνο που αναπτύσσεται σε διάφορες μορφές αρθρίτιδας, χωρίς όμως να συνοδεύεται από χαρακτηριστικό πρήξιμο, την καταστροφή και την παραμόρφωση των αρθρώσεων που παρατηρείται σε άλλες ασθένειες, όπως στη ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Ο πόνος στους μαλακούς ιστούς που προκαλεί η πάθηση, περιγράφεται ως βύθιος πόνος, αντανακλαστικός, βασανιστικός, βλητικός ή με αίσθημα καύσου και κυμαίνεται από ήπιος έως δριμύς. Οι ασθενείς αρκετά συχνά παρουσιάζουν δυσκαμψία και σωματικούς πόνους κατά την αφύπνιση.

Σε μερικούς ασθενείς, ο πόνος υποχωρεί κατά την διάρκεια της ημέρας κι επιδεινώνεται ξανά το απόγευμα, ενώ σε άλλους ο πόνος είναι συνεχής και διαρκεί όλο το εικοσιτετράωρο. Ο πόνος μπορεί να σημειώσει επιδείνωση κατά την εκτέλεση κάποιων δραστηριοτήτων, από τον κρύο και υγρό καιρό, καθώς κι από το άγχος και το στρες.

Παθογνωμικά Συμπτώματα:

• Σωματικά άλγη
• Χρόνιο άλγος μιμικού μυός (μυς του προσώπου)
• Αίσθημα κόπωσης
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Μνημονικές και γνωστικές δυσκολίες
• Πολλαπλές ευαίσθητες περιοχές (σε μύες και αρθρώσεις) στην αυχενική χώρα, στους ώμους, στο στέρνο, στην οσφυϊκή χώρα, τους γοφούς, την κνημιαία ακρολοφία, τους αγκώνες και τα γόνατα
• Μούδιασμα και μυρμηκίαση
• Αίσθημα παλμών
• Μειωμένη αντοχή στη σωματική άσκηση
• Διαταραχές ύπνου
• Ένταση ή ημικρανίες

Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

Η διάγνωση της ινομυαλγίας απαιτεί την ύπαρξη ιστορικού τριών μηνών εκτενούς πόνου, καθώς και πόνο ή ευαισθησία σε τουλάχιστον 11 από τα 18 πιθανά ευαίσθητα σημεία του σώματος. Σε αυτά τα σημεία περιλαμβάνονται ινώδης ιστοί ή μύες:

• των άνω άκρων (και συγκεκριμένα στους αγκώνες)
• των γλουτών
• του θώρακος
• των γονάτων
• της οσφυϊκής χώρας
• του τραχήλου
• του θωρακικού κλωβού (πλευρές)
• των ώμων
• των μηρών

Σε μερικές περιπτώσεις ενδείκνυται να διεξαχθούν εργαστηριακές κι ακτινολογικές εξετάσεις που θα βοηθήσουν στην διάγνωση, με τον αποκλεισμό άλλων παθήσεων με παρόμοια συμπτώματα. Οι ακόλουθες παθήσεις έχουν συσχετιστεί με την ινομυαλγία ή παρουσιάζουν παρόμοια συμπτώματα:

• Καρκίνος
• Εκφυλιστική νόσος του αυχένα και της οσφυϊκής χώρας
• Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης
• Κατάθλιψη
• Λοίμωξη HIV
• Υποθυρεοειδισμός
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Νόσος του Lyme
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Διαταραχές ύπνου

Θεραπεία

Σε ήπιες περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να εξαφανιστούν καθώς μειώνεται το στρες ή αλλάζει ο τρόπος ζωής του ασθενούς. Συνήθως ενδείκνυται μια θεραπεία που θα συνδυάζει την λήψη φαρμάκων με την επιμόρφωση του ασθενούς, την φυσιοθεραπεία και την παροχή συμβουλών. Πολλοί πάσχοντες από ινομυαλγία αναφέρουν ότι βρήκαν χρήσιμες τις ομάδες υποστήριξης.


Σε κάποιες περιπτώσεις, ορισμένες κατηγορίες αντικαταθλιπτικών σκευασμάτων συνταγογραφούνται για την αντιμετώπιση της ινομυαλγίας. Διάφορες μελέτες έδειξαν ότι όταν τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα λαμβάνονται σε μικρές δόσεις, μπορούν να μειώσουν την κατάθλιψη, να χαλαρώσουν τους κρανιοπροσωπικούς και τους σκελετικούς μύες, να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου και να απελευθερώσουν παυσίπονες ενδορφίνες.Κάποια φάρμακα που επιστρατεύονται είναι τα αντιφλεγμονώδη παυσίπονα και λοιπά φάρμακα που δρουν στις νευροδιαβιβαστές πόνου, όπως το Gabapentin.

Μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή και η αποφυγή της καφεΐνης μπορεί να βοηθήσουν ώστε να μειωθούν τα προβλήματα ύπνου και να ελαττωθεί η ένταση των συμπτωμάτων. Επίσης, αλλαγές στον τρόπο ζωής που βελτιώσουν την ποιότητα ύπνου, μπορούν επίσης να δράσουν θετικά στην ινομυαλγία.

Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, το ιχθυέλαιο, οι συνδυασμοί μαγνησίου/ μηλικού οξέος ή οι βιταμίνες, μπορεί να αποβούν να είναι αποτελεσματικές. Η μείωση του στρες και η βελτίωση των τρόπων αντιμετώπισης του άγχους μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην άμβλυνση οδυνηρών συμπτωμάτων.

Επίσης, ενδείκνυται η βελτίωση της φυσικής κατάστασης μέσω της σωματικής άσκησης, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι τα συμπτώματα της ινομυαλγίας μπορούν να ανακουφιστούν με την αεροβική άσκηση. Ο καλύτερος τρόπος για να αρχίσει κανείς ένα πρόγραμμα εξάσκησης είναι να ξεκινήσει με σύντομες συνεδρίες λίγων λεπτών ήπιας σωματικής άσκησης, όπως το περπάτημα και το κολύμπι. Η χρονική διάρκεια της κάθε συνεδρίας μπορεί να αυξάνεται σταδιακά, όσο είναι ανεκτό. Οι προσπάθειες που καταβάλει κανείς ώστε να διατηρήσει ένα πρόγραμμα εξάσκησης σε βάθος χρόνου, συχνά αποτυγχάνουν γιατί ξεκινά πολύ επιθετικά, με συνεδρίες μεγαλύτερες σε διάρκεια ή ένταση από το ενδεδειγμένο. Αν ξεκινήσετε με ένα ήπιο και χαλαρό πρόγραμμα άσκησης, έχετε μεγαλύτερες πιθανότητες, να το μετατρέψετε σε ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα που θα τηρήσετε σε βάθος χρόνου.

Ξεκινώντας ήπια, βοηθάτε τους σφιχτούς και πονεμένους μύες να διαταθούν και να κινητοποιηθούν. Η υψηλής έντασης αεροβική άσκηση και η γυμναστική με βάρη, μπορεί να προκαλέσουν αυξανόμενη δυσφορία. Τα συμπτώματα μπορούν να ανακουφιστούν με ήπιες διατάσεις κι ελαφρύ μασάζ, με βελονοθεραπεία, με βελονισμό και τεχνικές χαλάρωσης.

Σοβαρές περιπτώσεις ινομυαλγίας, ίσως χρειαστούν παραπομπή σε κλινική πόνου.


Πρόγνωση

Η ινομυαλγία είναι ένα σύνηθες και χρόνιο πρόβλημα. Τα συμπτώματα μερικές φορές βελτιώνονται. Σε άλλες περιπτώσεις τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν και να συνεχίσουν επί μήνες ή και χρόνια. Η λύση είναι να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια, η οποία θα αποτελεί μία πολυσύνθετη προσέγγιση στη διαχείριση και τη θεραπεία της ασθένειας. Μέχρι σήμερα, δεν αποδεικνύεται ότι η ινομυαλγία συμβάλει στην αύξηση της πιθανότητας θανάτου.


Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Καλέστε το ιατρό σας εάν εμφανίζετε συμπτώματα ινομυαλγίας.



Πρόληψη

Δεν υπάρχει κάποια αποδεδειγμένη μέθοδος πρόληψης εμφάνισης της ινομυαλγίας. Παρ’ όλα αυτά και με την πάροδο των χρόνων, τόσο η θεραπευτική αγωγή όσο και η διαχείριση της ασθένειας έχουν βελτιωθεί.

Ορισμός

Η σαρκοείδωση είναι μια ασθένεια η οποία προξενεί οίδημα (φλεγμονή) στους λεμφαδένες, τους πνεύμονες, το συκώτι, τα μάτια, το δέρμα ή άλλους ιστούς.


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το αίτιο της ασθένειας είναι άγνωστο. Η σαρκοείδωση χαρακτηρίζεται από συγκέντρωση κοκκιωμάτων σε διάφορα όργανα του σώματος. Τα κοκκιώματα είναι συναθροίσεις αυτοάνοσων κυττάρων.
Η ασθένεια μπορεί να προσβάλει σχεδόν όλα τα όργανα του σώματος αλλά συνηθέστερα προσβάλλει τους πνεύμονες.


Πιθανά αίτια της σαρκοείδωσης είναι:

• Υπερβολική ευαισθησία σε περιβαλλοντικούς παράγοντες
• Κληρονομικότητα
• Ακραία αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε λοίμωξη

Η ασθένεια εμφανίζεται συχνότερα σε Αφροαμερικανούς από ότι σε Καυκάσιους. Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες. Συνήθως η ασθένεια εκδηλώνεται στις ηλικίες ανάμεσα στα 20 με 40. Η σαρκοείδωση είναι πολύ σπάνια στα παιδιά.


Συμπτώματα

Πιθανόν να μην υπάρχουν συμπτώματα. Όταν εμφανιστούν συμπτώματα, μπορεί να παρατηρηθούν σχεδόν σε οποιοδήποτε σημείο ή όργανο του σώματος.

Σχεδόν σε όλους τους ασθενείς τα συμπτώματα στους πνεύμονες ή τον θώρακα είναι:

• Ξηρός βήχας
• Λαχάνιασμα
• Βάρος στο στέρνο
• Αφύσικοι ήχοι κατά την αναπνοή (σαν κροταλίσματα)

Συχνά εμφανίζονται συμπτώματα γενικής δυσφορίας ή ανησυχίας:

• Κακουχία
• Κόπωση (ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα στα παιδιά)
• Πυρετός
• Απώλεια βάρους (ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα στα παιδιά)
• Πόνος στις αρθρώσεις (αρθραλγία)

Δερματικά συμπτώματα:

• Εξανθήματα
• Παλιές ουλές που ερεθίζονται
• Οζώδες ερύθημα, σχεδόν πάντα στο πάνω μέρος των ποδιών (κουντεπιέ)
• Δερματικές αλλοιώσεις
• Απώλεια μαλλιών

Νευρολογικές και οφθαλμολογικές μεταβολές:

• Πονοκέφαλος
• Επιληπτικές κρίσεις
• Αδυναμία ή παράλυση στη μία πλευρά του προσώπου (πάρεση)
• Κάψιμο, τσούξιμο ή δάκρυα στα μάτια
• Συμπτώματα ραγοειδίτιδας
• Μειωμένη δακρύρροια

Άλλα συμπτώματα της ασθένειας:

• Διογκωμένοι λεμφαδένες (στις μασχάλες)
• Διογκωμένο συκώτι
• Διογκωμένη σπλήνα
• Ξηροστομία
• Ρινορραγία

Ενδείξεις και εξετάσεις

Σε ασθενείς που δεν έχουν συμπτώματα, συχνά η ασθένεια διαπιστώνεται από μια ακτινογραφία θώρακα.

Διάφορες απεικονιστικές εξετάσεις μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση της σαρκοείδωσης είναι:

• Ακτινογραφία θώρακα για να διαπιστωθεί αν έχουν προσβληθεί οι πνεύμονες ή έχουν διογκωθεί οι λεμφαδένες
• Αξονική τομογραφία
• Gallium scan στους πνεύμονες

Βιοψίες που μπορούν να γίνουν:

• Βιοψία λεμφαδένων
• Βιοψία δερματικής αλλοίωσης
• Βρογχοσκόπηση για τη λήψη βιοψίας
• Επέμβαση στους πνεύμονες και βιοψία
• Μεσοθωρακοσκόπηση και βιοψία
• Βιοψία στο συκώτι
• Βιοψία στα νεφρά
• Βιοψία νεύρων
• Βιοψία στην καρδιά

Η ασθένεια αυτή μπορεί επίσης να εμφανίσει αλλοιωμένα αποτελέσματα στις εξής εργαστηριακές εξετάσεις:

• Γενική εξέταση αίματος
• Chem-7 ή chem-20
• Ποσοτική ανοσοσφαιρίνης (νεφελομετρία)
• Παραθορμόνης
• Ορού φωσφόρου
• Ορού ανοσοηλεκτροφόρησης
• Ασβεστίου στα ούρα
• Ιονισμένου ασβεστίου
• Ορού ασβεστίου
• Ηπατικές δοκιμασίες

Θεραπεία

Τα συμπτώματα της σαρκοείδωσης συνήθως υποχωρούν από μόνα τους σταδιακά χωρίς θεραπεία.
Οι ασθενείς με σοβαρή μορφή της ασθένειας μπορεί να χρειαστούν κορτικοστεροειδή (πρεδνιζόνη ή μεθυλοπρεδνιζολόνη). Αυτά αφορούν περιπτώσεις ασθενών που έχουν προσβληθεί στα μάτια, την καρδιά, το νευρικό σύστημα και ορισμένους που έχουν προσβληθεί στους πνεύμονες. Η θεραπεία μπορεί να συνεχιστεί για 1 με 2 χρόνια. Κάποιοι ασθενείς με σοβαρή μορφή της ασθένειας μπορεί να χρειαστούν θεραπεία ισοβίως.

Μερικές φορές συμπληρωματικά προς τα κορτικοστεροειδή χορηγούνται και φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα (ανοσοκατασταλτικά φάρμακα), όπως η μεθοτρεξάτη, η αζαθειοπρίνη και η κυκλοφωσφαμίδη. Σπάνια, ορισμένα άτομα με μη αναστρέψιμες βλάβες σε κάποιο όργανο θα χρειαστούν μεταμόσχευση.

Αν και οι θεραπείες αυτές καταπολεμούν προσωρινά τα συμπτώματα της ασθένειας, δεν έχει αποδεχθεί ότι η μακροχρόνια θεραπεία εμποδίζει την επιδείνωση της σαρκοείδωσης.


Πρόγνωση

Πολλοί άνθρωποι δεν νοσούν σοβαρά και η ασθένεια μπορεί να υποχωρήσει χωρίς θεραπεία. Περίπου 30-50% των περιπτώσεων βελτιώνονται χωρίς θεραπεία μέσα σε 3 χρόνια. Το 20% περίπου εκείνων που προσβλήθηκαν στους πνεύμονες θα αναπτύξουν βλάβη στους πνεύμονες.

Συνολικά το ποσοστό των ασθενών με σαρκοείδωση που πεθαίνουν είναι μικρότερο από 5%. Στα αίτια του θανάτου περιλαμβάνονται:

• Πνευμονική ίνωση
• Πνευμονική αιμορραγία
• Καρδιοπάθεια (σπάνια)

Επιπλοκές

• Η λήψη κορτικοστεροειδών επί μακρό διάστημα μπορεί να επιφέρει οστεοπόρωση ή άλλες επιπλοκές.
• Διάχυτη πνευμονική διάμεση ίνωση
• Πνευμονική υπέρταση
• Μυκητιακές λοιμώξεις των πνευμόνων
• Πρόσθια ραγοειδίτιδα
• Γλαύκωμα και τύφλωση (σπάνια)
• Καρδιακές αρρυθμίες
• Παράλυση προσωπικού ή περιφερειακού νεύρου
• Υψηλά επίπεδα ασβεστίου (υπερασβεστιαιμία)
• Πέτρες στα νεφρά
• Οργανική ανεπάρκεια, που οδηγεί σε ανάγκη μεταμόσχευσης

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν έχετε:

• Δυσκολία στην αναπνοή
• Αλλαγές στην όραση
• Ταχυσφυγμία
• Άλλα συμπτώματα της ασθένειας αυτής

Ορισμός

Η κήλη του οισαφαγείου τρήματος (διαφραγματοκήλη) πρόκειται για μια κατάσταση όπου τμήμα του στομάχου διέρχεται μέσω ανοίγματος στο διάφραγμα εντός της θωρακικής κοιλότητας. Το διάφραγμα αποτελεί το λεπτό μυϊκό στρώμα που διαχωρίζει το θώρακα από την κοιλία. Χρησιμοποιείται στην αναπνοή.

Εναλλακτικοί ορισμοί

Οισοφάγειου τρήματος – κήλη / Διαφραγματοκήλη.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η αιτία πρόκλησης της νόσου παραμένει άγνωστη, αν και ενδέχεται να είναι το αποτέλεσμα της αποδυνάμωσης του στηρικτικού ιστού. Η αύξηση της βιολογικής ηλικίας, η παχυσαρκία και το κάπνισμα, είναι πολύ γνωστοί παράγοντες κινδύνου στα ενήλικα άτομα.

Όσον αφορά τα παιδιά, συνήθως γεννιούνται με αυτήν την πάθηση (κληρονομική). Αρκετά συχνά σχετίζεται με τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση στα νεογνά.

Η διαφραγματοκήλη αποτελεί συχνή πάθηση, κυρίως σε άτομα άνω των 50 ετών. Η κατάσταση αυτή μπορεί να προκαλέσει παλινδρόμηση του γαστρικού οξέως από τον στόμαχο στον οισοφάγο.


Συμπτώματα

• Θωρακικό άλγος
• Αίσθημα καύσου αριστερού ημιθωρακίου ή στερνικής χώρας, που επιτείνεται όταν ο ασθενής σκύβει προς τα εμπρός ή κατά την κατάκλιση.
• Δυσκολία κατάποσης

Η κήλη του οισοφαγείου τρήματος είναι συνήθως ασυμπτωματική – το άλγος και η δυσφορία οφείλονται συνήθως στην παλινδρόμηση του γαστρικού υγρού, σε αέρια ή στη χολή. Η παλινδρόμηση παρουσιάζεται πολύ πιο συχνά σε ασθενή που φέρει κήλη του οισοφαγείου τρήματος, αν και η κήλη αυτή δεν αποτελεί τη μόνη αιτία της παλινδρόμησης.



Σημεία κι εξετάσεις

• Ακτινοσκόπηση μετά βαριούχου γεύματος
• Οισοφαγογαστροδωδεκαδακτυλοσκόπηση

Θεραπεία

Στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων και η πρόληψη των επιπλοκών.

Η μείωση της παλινδρόμησης των περιεχομένων του στομάχου στον οισοφάγο (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση) θα ανακουφίσει τον πόνο. Μπορούν να χορηγηθούν φαρμακευτικά σκευάσματα που ουδετεροποιούν την οξύτητα του στομάχου, ελαττώνουν την παραγωγή οξέος ή ενδυναμώνουν τον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα (το μυ που αποτρέπει την παλινδρόμηση / διέλευση του οξέος στον οισοφάγο).

Άλλα μέτρα ανακούφισης των συμπτωμάτων περιλαμβάνουν:

• Αποφυγή κατανάλωσης μεγάλων και βαρεών γευμάτων
• Αποφυγή κατάκλισης ή κλίσης του κορμού προς τα εμπρός, αμέσως μετά τη λήψη τροφής
• Απώλεια σωματικού βάρους και διακοπή καπνίσματος

Σε αποτυχία των παραπάνω να εξομαλύνουν τη συμπτωματολογία ή σε εμφάνιση επιπλοκών, ίσως χρειαστεί χειρουργική αποκατάσταση της κήλης.


Πρόγνωση

Τα περισσότερα συμπτώματα αντιμετωπίζονται ικανοποιητικά με θεραπευτική αγωγή.


Επιπλοκές

• Πνευμονική εισρόφηση
• Ήπια αιμορραγία και σιδηροπενική αναιμία (λόγω ευμεγέθους κήλης)
• Περίσφιξη και στραγγαλισμός της κήλης

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας, αν τα συμπτώματά σας υποδεικνύουν ότι έχετε εμφανίσει κήλη του οισοφαγείου τρήματος.

Καλέστε τον ιατρό σας αν πάσχετε από κήλη του οισοφαγείου τρήματος και τα συμπτώματά σας επιδεινώνονται ή δεν παρουσιάζουν βελτίωση με τη θεραπευτική αγωγή ή παρουσιάσετε νέα συμπτώματα.


Πρόληψη

Ο έλεγχος και η ρύθμιση των παραγόντων κινδύνου, όπως η παχυσαρκία, μπορούν να αποτελέσουν προληπτικά μέτρα εμφάνισης της κήλης του οισοφάγειου τρήματος.