Ορισμός

Κύφωση είναι η υπερβολική κυρτότητα του άνω μέρους (της θωρακικής μοίρας) της σπονδυλικής στήλης, γνωστή και ως “καμπούρα”.

Περιγραφή

Το άνω μέρος της σπονδυλικής στήλης (θωρακική μοίρα), εμφανίζει φυσιολογική πρόσθια κυρτότητα. Αν η κυρτότητα υπερβαίνει τις 40o έως 50ο μοίρες τότε θεωρείται μη φυσιολογική (κυφωτική).

Αίτια και συμπτώματα

Η κύφωση μπορεί να εμφανισθεί σε τρεις ηλικιακές περιόδους: κατά τη γέννηση, τη γεροντική ηλικία ,και στον ενδιάμεσο χρόνο.

Προβλήματα της σπονδυλικής στήλης κατά τη γέννηση μπορούν να επιφέρουν μια δύσκαμπτη , υπερβολική κυρτότητα. Οι σπόνδυλοι ενδέχεται να έχουν συνοστεωθεί, σχηματισθεί λάθος, να έχουν υποστεί παραμόρφωση, ή μερικώς να λείπουν. Συγγενή και κληρονομικά ελαττώματα κατά την ανάπτυξη των οστών, τους επιφέρουν αλλοιώσεις και απολήγουν στην εμφάνιση υπερβολικής κυρτότητας εκεί όπου ασκείται μεγαλύτερη πίεση/τάση από τη βαρύτητα ή τους μύες. Ο νανισμός είναι μια τέτοια περίπτωση(αναπτυξιακή ανωμαλία).

-Κατά τη διάρκεια της ζωής διάφορα γεγονότα μπορούν να παραμορφώσουν τη σπονδυλική στήλη. Δεδομένου ότι η φυσιολογική τάση της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης είναι να εμφανίζει πρόσθια κυρτότητα, κάθε αδυναμία των υποστηρικτικών δομών θα την ενισχύσει (θα τείνει προς αυτή την κατεύθυνση). Ένας προσβεβλημένος από νόσημα θωρακικός σπόνδυλος συνήθως θα αλλοιωθεί πρώτα στο πρόσθιο μέρος του, αυξάνοντας έτσι την κυφωτική κυρτότητα. Καταστάσεις που μπορούν να επιφέρουν τέτοιες αλλοιώσεις περιλαμβάνουν τον καρκίνο, τη νόσο του Scheuermann, και ορισμένους τύπους αρθρίτιδας. Οι υγιείς σπόνδυλοι θα υποστούν πρόσθιο κάταγμα ως αποτέλεσμα του τραυματισμού από απότομη επιβράδυνση του σώματος, όπως σε σύγκρουση αυτοκινήτων όπου το θύμα δεν φορά ζώνη ασφαλείας.

-Σε μεγαλύτερες ηλικίες, κύφωση προκαλείται από την οστεοπόρωση, τις οστικές αλλοιώσεις , και την τάση του σώματος να γέρνει προς τα εμπρός.

Η τάση που προκαλείται από την κύφωση παράγει συμπτώματα ,όπως αύξηση του μυοσκελετικού πόνου, κεφαλαλγία τάσεως, άλγος στη σπονδυλική στήλη και πόνο των αρθρώσεων.

Διάγνωση

Μια γρήγορη επισκόπηση της σπονδυλικής στήλης συνήθως αρκεί για την ταυτοποίηση της κύφωσης. Ο ακτινολογικός έλεγχος της σπονδυλικής στήλης θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση και θα ταυτοποιήσει το αίτιο της κύφωσης.

Θεραπεία/ αντιμετώπιση

Οι συγγενείς ανωμαλίες πρέπει να αποκατασταθούν χειρουργικά. Οι χειρουργικές μέθοδοι είναι ιδιαίτερα λεπτές , πολύπλοκες ,και χρονοβόρες. Συχνά πρέπει να τοποθετηθούν ορθοπεδικά εξαρτήματα για τη σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης. Σε άλλες περιπτώσεις, μια συσκευή ονόματι νάρθηκας Milwaukee εφαρμόζεται εξωτερικά και μπορεί να συγκρατεί τη σπονδυλική στήλη στην ορθή θέση. Ωστόσο , η άνετη εφαρμογή του νάρθηκα Milwaukee μπορεί να αποδειχτεί δύσκολη καθότι έχει την τάση να πιέζει το δέρμα και να προκαλεί έλκη/πληγές.

Η κύφωση που αποκτάται κατά τη νεανική ηλικία απαιτεί αντιμετώπιση/θεραπεία της υποκείμενης αιτίας, όπως π.χ. φαρμακευτική αγωγή κατά της φυματίωσης. Η χειρουργική ανακατασκευή/αποκατάσταση/διόρθωση ή η εφαρμογή νάρθηκα(ορθοπεδικού κηδεμόνα) ενδέχεται να είναι επίσης αναγκαίες.

Η αντιμετώπιση της κύφωσης που προκαλείται από την οστεοπόρωση γενικά αποσκοπεί στην αποτροπή περαιτέρω ελάττωσης της οστικής μάζας.

Πρόγνωση

Η συγγενής κύφωση μπορεί να διορθωθεί ως ένα βαθμό χειρουργικά ή με την εφαρμογή νάρθηκα ή ορθοπαιδικού κηδεμόνα. Η κύφωση που συμβαίνει αργότερα στη διάρκεια της ζωής ενδέχεται να επιδεινωθεί με την πάροδο του χρόνου.

Πρόληψη

Η πρόληψη της οστεοπόρωσης εμπίπτει στις δυνατότητες της σύγχρονης ιατρικής. Οι εμμηνοπαυσιακές γυναίκες πρέπει να ξεκινήσουν νωρίς θεραπεία υποκατάστασης με οιστρογόνα, λήψη συμπληρωμάτων ασβεστίου, και κατάλληλη άσκηση. Η θεραπεία πρέπει να συνεχίζεται εφ’όρου ζωής. Μελέτες προτείνουν ότι η υψηλή πρόσληψη ασβεστίου ακόμη και σε νεαρή ηλικία καθυστερεί την έναρξη συμπτωματικής οστεοπόρωσης. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούν τη μείζονα διατροφική/διαιτητική πηγή ασβεστίου.

Όροι κλειδιά

Συγγενής –υπάρχει από τη γέννηση

Υποφυσιογενής νανισμός – συγγενής νόσος της ανάπτυξης των οστών που έχει ως αποτέλεσμα χαμηλό ανάστημα και αδύναμα οστά.

Ορθοπαιδικός – αναφέρεται στη χειρουργική των στηρικτικών δομών του σώματος-
οστά, αρθρώσεις, σύνδεσμοι, μύες.

Οστεοπόρωση – ελάττωση της οστικής μάζας λόγω της απώλειας ασβεστίου.
Επηρεάζει μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Νόσος του Scheuermann – νεανική κύφωση λόγω αλλοίωσης των σπονδύλων