Ορισμός

Η αρρυθμία είναι μια διαταραχή στον ρυθμό της καρδιάς ή στη συχνότητα των καρδιακών παλμών. Η καρδιά μπορεί να πάλλεται πολύ αργά ή πολύ γρήγορα ή να κάνει παραπάνω παλμούς ή να κάνει διακοπές ή να παρουσιάζει άλλες ανωμαλίες στον ρυθμό της.


Περιγραφή

Οι αρρυθμίες είναι αποκλίσεις από την ομαλή διακύμανση του καρδιακού παλμού, γεγονός που κάνει την καρδιά να κτυπά ανώμαλα. Ο ομαλός παλμός ξεκινά στον δεξιό κόλπο, τον φυσικό βηματοδότη της καρδιάς (φλεβοκόμβο), που στέλνει ένα ηλεκτρικό σήμα στο κέντρο της καρδιάς, στον κολποκοιλιακό κόμβο. Ο κολποκοιλιακός κόμβος στη συνέχεια στέλνει σήματα στον κεντρικό θάλαμο λειτουργίας της καρδιάς για να προκαλέσει συσπάσεις στην κοιλία. Οι αρρυθμίες συμβαίνουν όταν ο καρδιακός παλμός ξεκινά σε άλλο σημείο της καρδιάς και όχι στον κολποκοιλιακό κόμβο ή όταν αναπτύσσεται ανώμαλος ρυθμός παλμών ή όταν ‘μπλοκάρεται’ η μεταφορά του ηλεκτρικού σήματος κατά τη διαδρομή του.

Οι αρρυθμίες είναι συνήθεις στους μεσήλικες. Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, η πιθανότητα να εμφανίσουν αρρυθμία αυξάνει. Οι αρρυθμίες συχνά συμβαίνουν σε ανθρώπους που δεν αντιμετωπίζουν καρδιακές παθήσεις. Στους ανθρώπους αυτούς η ίδια η πάθηση είναι επικίνδυνη, όχι η αρρυθμία. Οι αρρυθμίες συχνά συμβαίνουν κατά τη διάρκεια ενός εμφράγματος και μετά από αυτό. Κάποιοι τύποι αρρυθμίας, όπως η κοιλιακή ταχυκαρδία, είναι σοβαρές και πολλές φορές αποτελούν απειλή για τη ζωή του ανθρώπου.

Οι αργοί καρδιακοί παλμοί (λιγότεροι από 60 το λεπτό) ονομάζονται βραδυκαρδίες, ενώ γρήγοροι παλμοί (περισσότεροι από 100 το λεπτό) ονομάζονται ταχυκαρδίες. Η βραδυκαρδία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την επιβράδυνση της κυκλοφορίας του αίματος που συνεπάγεται ελλιπή οξυγόνωση του σώματος και κυρίως του εγκεφάλου. Οι ταχυκαρδίες μπορεί επίσης να μειώσουν την ικανότητα της καρδιάς να πάλλεται αποτελεσματικά επειδή οι κοιλίες δεν έχουν αρκετό χρόνο ώστε να γεμίσουν εντελώς.

Οι αρρυθμίες χαρακτηρίζονται από το σημείο προέλευσής τους. Τους κόλπους ή τις κοιλίες. Υπερκοιλιακές αρρυθμίες συμβαίνουν στις άνω περιοχές της καρδιάς και είναι λιγότερο σοβαρές από τις κοιλιακές αρρυθμίες. Η κοιλιακή μαρμαρυγή είναι η πλέον σοβαρή αρρυθμία και μπορεί να αποβεί θανατηφόρα αν δεν υπάρξει άμεση ιατρική βοήθεια.

Αιτίες και συμπτώματα

Σε πολλές περιπτώσεις, η αιτία της αρρυθμίας είναι άγνωστη. Στις γνωστές αιτίες αρρυθμίας περιλαμβάνονται οι καρδιακές παθήσεις, το stress, η κατανάλωση καφεΐνης, το κάπνισμα, το αλκοόλ, τα διαιτητικά χάπια, τα αντιβηχικά και τα φάρμακα για το κρυολόγημα.


Συμπτώματα της αρρυθμίας:

• Γρήγορος ή ακανόνιστος καρδιακός παλμός,
• Σκίρτημα ή ‘φτερούγισμα’ στο στήθος,
• Ζάλη,
• Λιποθυμία
• Δύσπνοια και πόνοι στο στήθος


Διάγνωση

Η διάγνωση της αρρυθμίας γίνεται με στηθοσκοπική εξέταση, ηλεκτροκαρδιογράφημα και ηλεκτροφυσιολογικές μελέτες. Μερικές φορές οι αρρυθμίες εντοπίζονται με τη στηθοσκοπική εξέταση του ασθενούς αλλά, δεδομένου ότι οι αρρυθμίες δεν είναι συνεχείς, μπορεί να μην εντοπισθούν κατά την εξέταση.

Το ηλεκτροκαρδιογράφημα απεικονίζει τη δραστηριότητα της καρδιάς και μπορεί να αποκαλύψει έλλειψη οξυγόνου από κακή κυκλοφορία (ισχαιμία). Ηλεκτρόδια καλυμμένα με διαγώγιμο ζελέ τοποθετούνται στο στήθος, τους βραχίονες και τις κνήμες του ασθενούς. Στέλνουν τη διέγερση από την καρδιακή δραστηριότητα διαμέσου ενός μόνιτορ (ταλαντοσκόπιο) σε ένα μηχάνημα εγγραφής που τις αποτυπώνει σε χαρτί. Η εξέταση διαρκεί περίπου 10 λεπτά και πραγματοποιείται στο ιατρείο. Ένας άλλος τύπος ηλεκτροκαρδιογραφήματος, το γνωστό ως τεστ κοπώσεως, μετρά την αντίδραση της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων στη σωματική διέγερση ενώ ο ασθενής ασκείται σε κυλιόμενο διάδρομο ή ποδήλατο. Αυτό το τεστ πραγματοποιείται είτε σε ιατρείο είτε σε εργαστήριο και κρατάει από 15 έως 30 λεπτά. Άλλοι τύποι ηλεκτροκαρδιογραφημάτων είναι η 24ωρη καταγραφή του ηλεκτροκαρδιογραφήματος (holter), μέσω μιας φορητής συσκευής που συνδέεται στον ασθενή και καταγράφει τον καρδιακό ρυθμό για ένα 24ωρο. Στην περίπτωση αυτή ο ασθενής φορά έναν ‘μαγνητοφωνάκι’ στο στήθος του, που καταγράφει τον ρυθμό της καρδιάς του κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων του. Η τηλεφωνική παρακολούθηση μπορεί να εντοπίσει αρρυθμίες που εμφανίζονται σποραδικά. Παρόμοια με το holter, η τηλεφωνική παρακολούθηση μπορεί να συνεχιστεί για μέρες ή και βδομάδες και δίνει τη δυνατότητα στον ασθενή να στέλνει ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα μέσω τηλεφώνου σε ένα σταθμό παρακολούθησης όταν νιώθει αρρυθμία ή εναλλακτικά να αποθηκεύει την πληροφορία σε ένα μαγνητόφωνο και να τη στέλνει αργότερα.

Οι ηλεκτροφυσιολογικές μελέτες είναι επεμβατικές διαδικασίες που πραγματοποιούνται σε νοσοκομείο προκειμένου να βρεθεί η αιτία των σοβαρών αρρυθμιών και η ανταπόκριση σε διαφορετικές θεραπείες. Περιλαμβάνουν τον καρδιακό καθετηριασμό, κατά τον οποίο καθετήρες οι οποίοι καταλήγουν σε ηλεκτρόδια, περνούν από μια φλέβα στον βραχίονα ή στο πόδι και – δια μέσου των αιμοφόρων αγγείων - στην καρδιά. Τα ηλεκτρόδια καταγράφουν αντιδράσεις της καρδιάς, εντοπίζοντας από πού ξεκινά η αρρυθμία. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής, οι γιατροί μπορούν να ελέγξουν την επίδραση διαφόρων φαρμάκων, προκαλώντας αρρυθμία μέσω των ηλεκτροδίων, ή να δοκιμάσουν διαφορετικά φάρμακα. Η διαδικασία διαρκεί μία με δύο ώρες και στη διάρκειά της ο ασθενής είναι ξύπνιος αλλά ελαφρά ναρκωμένος. Τοπική αναισθησία χορηγείται με ένεση στις περιοχές εισόδου του καθετήρα.

Θεραπεία

Πολλές αρρυθμίες δεν απαιτούν καμία θεραπεία. Για τις σοβαρές αρρυθμίες , η θεραπευτική αγωγή για υπάρχουσα καρδιοπάθεια, μερικές φορές αντιμετωπίζει και την αρρυθμία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ίδια η αρρυθμία αντιμετωπίζεται με φάρμακα, ηλεκτροσόκ (απινιδισμό), αυτόματους απινιδωτές, τεχνητούς βηματοδότες, καθετηριασμό, ή χειρουργική επέμβαση. Οι υπερκοιλιακές αρρυθμίες συχνά μπορούν να αντιμετωπισθούν με φαρμακευτική αγωγή. Αντίθετα, οι κοιλιακές αρρυθμίες είναι πιο περίπλοκες στη θεραπεία τους.
H θεραπεία με φάρμακα μπορεί να ρυθμίσει τις αρρυθμίες, αλλά η εξεύρεση του σωστού φαρμάκου και της σωστής δοσολογίας απαιτεί προσοχή και μπορεί να πάρει χρόνο. Στα κοινά φάρμακα για την καταπολέμηση της αρρυθμίας περιλαμβάνονται οι β-αναστολείς, οι αποκλειστές ασβεστίου , η quinnidine, φυτικά παρασκευάσματα και η procanaimide. Εξαιτίας των ισχυρών παρενεργειών που μπορεί να έχουν, ισχυρότερα αναισθητοποιητικά φάρμακα χορηγούνται μόνο σε αρρυθμίες που απειλούν τη ζωή του ασθενούς. Όλα τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της αρρυθμίας έχουν πιθανές παρενέργειες, που κυμαίνονται από ήπιες επιπλοκές όπως με τους β-καταστολείς και τους αποκλειστές ασβεστίου, σε πιο σοβαρές όπως με τα αναισθητοποιητικά φάρμακα που παραδόξως μπορεί τα ίδια να προκαλέσουν αρρυθμίες ή να τις επιδεινώσουν. Η ανταπόκριση στα φάρμακα μετριέται συνήθως με το ηλεκτροκαρδιογράφημα, το holter ή την ηλεκτροφυσιολογική μελέτη.

Σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης εφαρμόζεται ο απινιδισμός (defibrillation), δηλαδή το ηλεκτροσόκ στο θωρακικό τοίχωμα. Ο απινιδισμός αποκαθιστά τον κανονικό ρυθμό της καρδιάς. Ακολουθείται από φαρμακευτική αγωγή ώστε να προληφθεί η επανεμφάνιση της αρρυθμίας.
Τεχνητοί βηματοδότες που αποκαθιστούν τον ομαλό ρυθμό της καρδιάς μπορούν να τοποθετηθούν κάτω από το δέρμα με μια απλή επέμβαση. Απολήξεις του βηματοδότη εγκαθίστανται στη δεξιά πλευρά της καρδιάς. Οι βηματοδότες χρησιμοποιούνται για τη διόρθωση της βραδυκαρδίας και μερικές φορές μετά από χειρουργική επέμβαση ή καθετηριασμό.

Εμφυτεύσιμοι αυτόματοι απινιδωτές διορθώνουν τις απειλητικές για τη ζωή κοιλιακές αρρυθμίες, εντοπίζοντάς τις και στη συνέχεια αποκαθιστώντας τον παλμό ή προκαλώντας ένα ηλεκτροσόκ στην καρδιά. Εμφυτεύονται μέσα στο θωρακικό τοίχωμα χωρίς να απαιτείται μείζον χειρουργείο και αποθηκεύουν πληροφορίες για μελλοντική αξιολόγηση από τους γιατρούς. Οι εμφυτεύσιμοι αυτόματοι απινιδωτές έχουν αποδειχθεί πιο αποτελεσματικοί από ότι μόνο τα φάρμακα, επειδή σώζουν ζωές. Συχνά χρησιμοποιούνται παράλληλα με φαρμακευτική αγωγή.
Η μέθοδος της κατάλυσης, δηλ. της ηλεκτρικής καταστροφής του κέντρου παραγωγής της αρρυθμίας ή των ηλεκτρικών της διαδρομών με χορήγηση ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής τάσης, γνωστό ως ‘Αblation’, εφαρμόζεται είτε με καθετήρα είτε χειρουργικά. Η υπερκοιλιακή ταχυκαρδία μπορεί να αντιμετωπισθεί επιτυχώς με το Ablation. To Ablation με καθετήρα πραγματοποιείται σε ειδικό εργαστήριο με τον ασθενή ελαφρώς ναρκωμένο. Ενας καθετήρας εφοδιασμένο με μηχανισμό που χαρτογραφεί τις ηλεκτρικές διαδρομές εισάγεται σε μια φλέβα και οδηγείται μέσα στην καρδιά. Υψηλής συχνότητας ραδιοκύματα χρησιμοποιούνται για να αφαιρέσουν τη διαδρομή ή τις διαδρομές που προκαλούν την αρρυθμία. To χειρουργικό Ablation είναι παρόμοιο κατ’ αρχήν αλλά πραγματοποιείται σε νοσοκομείο, με τη χρήση ‘κρύας’ μήλης αντί των ραδιοκυμάτων για την καταστροφή των ιστών. Το Αblation εφαρμόζεται όπου η φαρμακευτική αντιμετώπιση έχει αποτύχει.
Μια άλλη μορφή χειρουργικής επέμβασης για την απινίδωση των κόλπων συνίσταται σε πολλαπλές τομές στον κόλπο που επιτρέπουν τα ηλεκτρικά κύματα να κινηθούν αποτελεσματικά. Αυτή η μέθοδος συχνά συνιστάται σε ασθενείς που δεν έχουν ανταποκριθεί σε φάρμακα ή στον απινιδισμό.

Εναλλακτική θεραπεία

Από τη στιγμή που κάποιες αρρυθμίες μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή, ο ασθενής θα πρέπει πρώτα να συμβουλευθεί ένα συμβατικό γιατρό. Ο βελονισμός μπορεί να διορθώσει έναν ελάχιστο αριθμό (1,5%) περιπτώσεων κολπικής μαρμαρυγής. Για νέες, ήσσονος σημασίας αρρυθμίες, ο βελονισμός μπορεί να είναι αποτελεσματικός σε ποσοστό 70% των περιπτώσεων, αλλά αυτό το νούμερο μπορεί να μη διαφέρει πολύ από τη θεραπεία με placebo. Tόσο οι δυτικές όσο και οι κινεζικές θεραπείες με βότανα χρησιμοποιούνται επίσης για τη θεραπεία της αρρυθμίας. Δεδομένου ότι η ‘μπερκιά’ (Crataegus laevigata) διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία και διεγείρει τους μυς της καρδιάς, μπορεί να βοηθά στη σταθεροποίηση των αρρυθμιών. Είναι ήπιο και κατάλληλο για οικιακή χρήση, αντίθετα με το ‘κορακόχορτο’ (Digitalis purpurea), ένα βότανο του οποίου η επίδραση στην καρδιά είναι τόσο ισχυρή που δεν πρέπει να χορηγείται χωρίς την επίβλεψη ειδικού. Οι ομοιοπαθητικοί συνήθως προτείνουν θεραπείες με βότανα όπως η Λάχεσις, το ακόνιτο ή ψιάκι (Aconitum napellus) για την αντιμετώπιση των ήπιων αρρυθμιών.


Πρόγνωση

Η εξέλιξη στις διαγνωστικές τεχνικές, τα νέα φάρμακα και η ιατρική τεχνολογία έχουν παρατείνει τη ζωή πολλών ασθενών με σοβαρές αρρυθμίες. Οι διαγνωστικές τεχνικές δίνουν τη δυνατότητα στους επιστήμονες να διαπιστώνουν με ακρίβεια το είδος της αρρυθμίας, ενώ τα καινούρια φάρμακα, η πρόοδος στην τεχνολογία των βηματοδοτών, η ανάπτυξη των εμφυτεύσιμων απινιδωτών και η πρόοδος στις τεχνικές απινίδωσης προσφέρουν αποτελεσματικές θεραπείες για πολλούς τύπους αρρυθμίας.

Πρόληψη

Ορισμένες αρρυθμίες μπορεί να προληφθούν με τον έλεγχο του στρες και της νευρικότητας όπως επίσης με την αποφυγή κατανάλωσης καφεΐνης, αλκοόλ, αποσυμφορητικών φαρμάκων, κοκαΐνης και καπνίσματος.


Όροι – Κλειδιά

Βραδυκαρδία: Αργός καρδιακός παλμός. Ο ένας από τους δύο τύπους αρρυθμίας.
Ηλεκτροκαρδιογράφημα: Εξέταση που καταγράφει τον καρδιακό παλμό με τη χρήση
ηλεκτροδίων
Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη: Εξέταση με καρδιακό καθετηριασμό και έκλυση ηλεκτρικού
ρεύματος με σκοπό την πρόκληση αρρυθμίας. Η εξέταση αυτή εξακριβώνει την πηγή της αρρυθμίας και χρησιμεύει ως τεστ για την αποτελεσματικότητα των αντιαρρυθμικών φαρμάκων.
Ταχυκαρδία: Γρήγορος καρδιακός παλμός. Ο ένας από τους δύο τύπους αρρυθμίας.

Αρτηριακή πίεση

Αρτηριακή πίεση είναι η δύναμη με την οποία το αίμα σπρώχνει τα τοιχώματα των αρτηριών καθώς κυκλοφορεί στο σώμα. Όπως ο αέρας σε ένα μπαλόνι, το αίμα γεμίζει τις αρτηρίες που έχουν συγκεκριμένη χωρητικότητα – και όπως ο υπερβολικός αέρας μπορεί να κάνει ζημιά σε ένα μπαλόνι, η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να προξενήσει ζημιά στις αρτηρίες. Η αρτηριακή πίεση καταγράφεται με δύο αριθμούς – τη συστολική πίεση και τη διαστολική πίεση. Συστολική είναι η πίεση του αίματος όταν η καρδιά συστέλλεται και στέλνει το αίμα σε όλο το σώμα, αλλιώς η «μεγάλη». Διαστολική είναι η πίεση όταν η καρδιά διαστέλλεται έτσι ώστε να γεμίσει με αίμα, το οποίο στο επόμενο στάδιο (συστολή) θα το εξωθήσει στα αγγεία, αλλιώς η «μικρή». Η πίεση συνήθως μετριέται στη βραχιόνια αρτηρία με σφυγμομανόμετρο (πιεσόμετρο) σε χιλιοστά στήλης υδραργύρου (mm Hg) και εμφανίζεται ως συστολική σε σχέση με τη διαστολική.

Ετσι η πίεση εμφανίζεται με δύο τιμές. Η υψηλότερη είναι η συστολική πίεση, που είναι το σημείο της μεγαλύτερης δύναμης του αίματος κατά τη συστολή της καρδιάς. Η χαμηλότερη τιμή είναι η διαστολική πίεση, δηλαδή η πίεση του αίματος κατά τη στιγμή που η καρδιά γεμίζει ή ξεκουράζεται πριν την επόμενη συστολή. Η ομαλή πίεση σε έναν ενήλικα είναι 120/70 mm (κατά μέσο όρο), αλλά το φυσιολογικό για καθένα διαφέρει ανάλογα με το ύψος, το βάρος, τη φυσική κατάσταση, την ηλικία και τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του ατόμου.

Τι είναι η υπέρταση

Ως υπέρταση (ή υψηλή πίεση αίματος), ορίζεται η μέτρηση που δείχνει 140/90 mm Hg σε τρεις διαδοχικές μετρήσεις με απόσταση τουλάχιστον έξι ωρών η μία από την άλλη. Αυτό διαφέρει στις εγκύους γυναίκες, όπου ως υπέρταση θεωρείται το 140/90 mm Hg σε δύο διαδοχικές μετρήσεις με έξι ώρες διαφορά. Επίμονα υψηλή πίεση κάνει τη καρδιά να δουλεύει εντονότερα από ότι πρέπει και μπορεί να βλάψει τις στεφανιαίες αρτηρίες, τον εγκέφαλο, τα νεφρά και τα μάτια. Η υπέρταση είναι η κύρια αιτία του εγκεφαλικού επεισοδίου.



Συμπτώματα


Τα συνήθη συμπτώματα της υπέρτασης περιλαμβάνουν ανωμαλίες στον καρδιακό ρυθμό, πονοκέφαλο, στυτικά προβλήματα (στους άντρες) και θωρακικό πόνο (πόνο στο στήθος), ο οποίος σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χαρακτηριστεί από πολύ έντονος έως και συντριπτικός.

Τύποι υπέρτασης

Η υπέρταση χαρακτηρίζεται είτε ως πρωτοπαθής (ή ιδιοπαθής) υπέρταση ή ως δευτεροπαθής υπέρταση. Η πρωτοπαθής υπέρταση δεν έχει συγκεκριμένη αιτιολογία αλλά συνδέεται στενά με τον τρόπο ζωής. Είναι υπεύθυνη για το 90-95% των διαγνωσμένων περιπτώσεων υπέρτασης και αντιμετωπίζεται με διαχείριση του άγχους, αλλαγές στο διαιτολόγιο, αυξημένη φυσική άσκηση και φαρμακευτική αγωγή (αν χρειαστεί). Η δευτεροπαθής υπέρταση είναι υπεύθυνη για το 5-10% των περιπτώσεων διαγνωσμένων περιπτώσεων υπέρτασης. Οφείλεται σε προϋπάρχουσα ασθένεια όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, η νεφρική ανεπάρκεια, η ηπατική ανεπάρκεια, ή βλάβη στο ενδοκρινικό (ορμονικό) σύστημα.

Η υπέρταση των εγκύων (PIH) μπορεί να εμφανιστεί σε κατά τα άλλα υγιείς γυναίκες μετά την εικοστή εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Είναι πιθανότερο να εμφανιστεί σε γυναίκες που είναι υπέρβαρες ή παχύσαρκες. Η υπέρταση των εγκύων μπορεί να είναι ήπια ή οξεία, και συνοδεύεται από κατακράτηση υγρών και ύπαρξη πρωτεΐνης στα ούρα. Περίπου το 5% των περιπτώσεων υπέρτασης των εγκύων εξελίσσεται σε προεκλαμψία. Η προεκλαμψία χαρακτηρίζεται από ζάλη, πονοκέφαλο, διαταραχές στην όραση, πόνο στην κοιλιά, οίδημα στο πρόσωπο, μείωση της όρεξης, ναυτία και εμετούς. Η οξεία προεκλαμψία επηρεάζει το αιματολογικό σύστημα, τα νεφρά, τον εγκέφαλο και άλλα όργανα. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η γυναίκα μπορεί να πεθάνει. Η προεκλαμψία είναι πιθανότερο να εμφανιστεί κατά την πρώτη εγκυμοσύνη, σε περιπτώσεις πολλαπλών εμβρύων, σε γυναίκες με προϋπάρχουσα υπέρταση και σε γυναίκες μικρότερες από 25 χρόνων ή μεγαλύτερες από 35. Αν με την προεκλαμψία εκδηλωθούν και σπασμοί, έχουμε εκλαμψία. Η προεκλαμψία εκλείπει μέσα σε λίγες εβδομάδες μετά τον τοκετό.

Αιτίες της υπέρτασης

Πολλές συνταγές και φάρμακα που δεν χρειάζονται συνταγή μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την υπέρταση. Για παράδειγμα, κορτικοειδή και ανοσοκατασταλτικά φάρμακα αυξάνουν την αρτηριακή πίεση στους περισσότερους μεταμοσχευμένους ασθενείς. Φάρμακα που λαμβάνονται για τον πόνο ή τη φλεγμονή, όπως τα μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) και οι εκλεκτικοί αναστολείς της κυκλοοξυγενάσης 2 (COX-2) μπορεί να ανεβάσουν την πίεση δεδομένου ότι οι αντιπροσταγλαδινικές τους ιδιότητες επηρεάζουν τα νεφρά.

Τα προϊόντα καπνού (τσιγάρα, πούρα, καπνός που μασιέται) περιέχουν νικοτίνη, η οποία προσωρινά αυξάνει την αρτηριακή πίεση (για περίπου τριάντα λεπτά ή λιγότερο). Η αρτηριακή πίεση των καπνιστών πρέπει να ελεγχθεί εκ νέου μετά από μισή ώρα αν οι αρχικές τιμές είναι υψηλές. Τα τσιρότα νικοτίνης που χρησιμοποιούνται για τη διακοπή του τσιγάρου δεν φαίνεται να αυξάνουν την πίεση.

Δεν φαίνεται να υπάρχει ευθεία σχέση μεταξύ καφεΐνης και χρόνιας υπέρτασης, αν και η πρόσληψη καφεΐνης μπορεί να προκαλέσει απότομη αλλά σύντομη αύξηση στην αρτηριακή πίεση. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι η ανοχή του οργανισμού στην καφεΐνη αναπτύσσεται με ταχύτητα.

Η χρόνια κατάχρηση αλκοόλ είναι μια δυνητικά αναστρέψιμη αιτία υπέρτασης. Το 5% των περιπτώσεων υπέρτασης οφείλεται σε κατανάλωση αλκοόλ και 30-60% των αλκοολικών πάσχει από υπέρταση. Η σχετιζόμενη με το αλκοόλ υπέρταση είναι πιθανότερο να εμφανιστεί στις γυναίκες παρά στους άντρες.

Διαιτολόγιο και υπέρταση

Ο περιορισμός κατανάλωσης νατρίου (κυρίως αλάτι) είναι ο πρωταρχικός στόχος στον έλεγχο της υπέρτασης, αν και κατατάσσεται στην 4η θέση παραγόντων σε σχέση με τον τρόπο ζωής, που συνδέονται με την υπέρταση. Περίπου 50% των ανθρώπων φαίνεται πως είναι ευαίσθητοι στο νάτριο. Αυτό σημαίνει ότι υπερβολική κατανάλωση νατρίου τείνει να αυξήσει την αρτηριακή πίεση σε εκείνες τις ομάδες ανθρώπων που δεν φαίνεται να αποβάλλουν την πλεονάζουσα ποσότητα αλατιού δια των νεφρών. Ευαίσθητοι στο νάτριο είναι μεταξύ άλλων οι ηλικιωμένοι, οι παχύσαρκοι και οι Αφροαμερικανοί. Οι Διατροφικές Οδηγίες για τους Αμερικανούς συνιστούν στους ενήλικες να μην καταναλώνουν περισσότερο από 2,4 g νατρίου ημερησίως. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να περιορίσει κανείς το νάτριο από τη διατροφή του:

• Μην χρησιμοποιείτε αλάτι στο τραπέζι
• Ελέγχετε στην ετικέτα των τροφίμων την περιεκτικότητά τους σε νάτριο
• Επιλέγετε μη μεταποιημένα τρόφιμα
• Περιορίστε τα μεταποιημένα κρέατα και τυριά
• Περιορίστε τα τουρσιά κρεάτων και λαχανικών
• Περιορίστε τα αλατισμένα σνακ
• Περιορίστε την κατανάλωση σάλτσας σόγιας, σάλτσας τύπου barbecue και άλλα καρυκεύματα ή τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο

Καλιούχα συμπληρώματα (2-4 γρ. ημερησίως) έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν σχετικά την αρτηριακή πίεση. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι εξαιρετικά πλούσια σε κάλιο. Οι Διατροφικές Οδηγίες συνιστούν στους ενήλικες να καταναλώνουν τουλάχιστον 3,5 γρ. καλίου ημερησίως. Mια δίαιτα πλούσια σε φρούτα και λαχανικά μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης υπέρτασης και εγκεφαλικού επεισοδίου. Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα ωμέγα-3 έχουν θετική επίδραση στην υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, αφού αραιώνουν το αίμα και ανακουφίζουν τις αρτηρίες. Επιπλέον, αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει ότι τα άτομα με υπέρταση ωφελούνται από την κατανάλωση ημερήσιων δόσεων ασβεστίου (800 mg) ή μαγνησίου (300 mg).

Φαρμακευτική Αγωγή για την Υπέρταση

Η υπέρταση συνήθως αντιμετωπίζεται με φάρμακα ή συνδυασμό δύο ή και περισσοτέρων φαρμάκων. Στους ασθενείς συνήθως χορηγείται ένα διουρητικό που τους βοηθά να αποβάλλουν τα πλεονάζοντα υγρά. Ωστόσο, τα περισσότερα διουρητικά επίσης προκαλούν αποβολή καλίου με τα ούρα, γι’ αυτό οι υπερτασικοί πρέπει να αναπληρώνουν τις ποσότητες καλίου που χάνουν. Στα φάρμακα που δίνονται για τον έλεγχο της υπέρτασης περιλαμβάνονται οι β-αναστολείς που δρουν στη μείωση των καρδιακών παλμών και προκαλούν αγγειοδιαστολή (διεύρυνση του αυλού, ή εσωτερικού των αιμοφόρων αγγείων). Φάρμακα που περιέχουν αποκλειστές ασβεστίου ή αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου αγγειοτασίνης επίσης προκαλούν αγγειοδιαστολή.

Καταπολέμηση της υπέρτασης με την υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής

Οι περισσότεροι παράγοντες που ευνοούν την εκδήλωση πρωτοπαθούς υπέρτασης μπορούν να αποφευχθούν, αλλά και η μεταβολή του τρόπου ζωής μπορεί να προλάβει ακόμα και να θεραπεύσει την υπέρταση. Η δευτεροπαθής υπέρταση αντιμετωπίζεται με τη θεραπεία της αιτίας που την προξενεί (υποκείμενη ασθένεια). Ατομα με αρτηριακή πίεση στο ανώτατο φυσιολογικό και οι ασθενείς με υπέρταση στο πρώτο στάδιο θα πρέπει να προσπαθήσουν να μειώσουν την πίεσή τους με τη σωστή διατροφή και αλλαγές στον τρόπο ζωής προτού καταφύγουν σε αυστηρές δίαιτες ή φάρμακα. Συνιστάται να:

• Σταματήσετε το κάπνισμα κάθε είδους
• Ελέγξετε το άγχος
• Διατηρήσετε ένα βάρος κατά τουλάχιστον 15% μικρότερο του επιθυμητού
• Περιορίσετε την κατανάλωση αλκοόλ σε δύο το πολύ ποτά την ημέρα για τους άντρες και ένα για τις γυναίκες (ένα ποτό ισούται με 0,35 lit. μπύρας ή 0,14 lit. κρασιού ή 0,02 lit. ουίσκι)
• Περιορίσετε την κατανάλωση νατρίου σε 1,5 – 2,5 γρ. την ημέρα (4-6 κουταλάκια του γλυκού αλάτι)
• Ασκήστε 5-7 φορές την εβδομάδα επί 60 λεπτά κάθε φορά
• Αυξήσετε την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
• Αυξήσετε την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλά λιπαρά


Διαβάστε επίσης
Μέτρηση αρτηριακής πίεσης

Ορισμός

Ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι ένας όρος που χρησιμοποιούν οι γιατροί για να περιγράψουν ασθενείς που πάσχουν από συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια λόγω στεφανιαίας νόσου.

‘Ισχαιμική’ σημαίνει ότι ένα όργανο (όπως η καρδιά) δεν αιματώνεται και δεν οξυγονώνεται επαρκώς.

Δείτε επίσης:

• Στεφανιαία νόσος
• Καρδιακή ανεπάρκεια


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ισχαιμική καρδιοπάθεια, Μυοκαρδιοπάθεια – Ισχαιμική


Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου

Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια επέρχεται όταν οι αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα και οξυγόνο την καρδιά φράζουν. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε συσσώρευση χοληστερόλης και άλλων ουσιών, που ονομάζεται (αθηρωματική) πλάκα, στις αρτηρίες που τροφοδοτούν τους μυϊκούς ιστούς της καρδιάς με οξυγόνο. Συν τω χρόνω, το μυοκάρδιο δεν λειτουργεί κανονικά κι έτσι η καρδιά δυσκολεύεται να λάβει και να στείλει αίμα.

Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι κοινή αιτία της καρδιακής ανεπάρκειας. Οι ασθενείς με τη νόσο αυτή μπορεί να έχουν υποστεί κάποτε έμφραγμα, στηθάγχη ή ασταθή στηθάγχη. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να μην έχουν παρατηρήσει συμπτώματα προηγουμένως.

Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι ο συνηθέστερος τύπος μυοκαρδιοπάθειας στις ΗΠΑ. Προσβάλλει περίπου 1 στους 100 ανθρώπους, συνήθως μεσήλικες και ηλικιωμένους.

Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου:

• Διαβήτης
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Υψηλή χοληστερόλη
• Υψηλή σε λιπαρά διατροφή
• Παχυσαρκία
• Οικογενειακό ιστορικό εμφράγματος, στηθάγχης, ασταθούς στηθάγχης, αθηροσκλήρωσης ή άλλης ασθένειας της στεφανιαίας αρτηρίας
• Κάπνισμα


Συμπτώματα

Οι ασθενείς με ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια παρουσιάζουν συνήθως τα συμπτώματα της στηθάγχης ή της καρδιακής ανεπάρκειας.

Στα συμπτώματα της στηθάγχης περιλαμβάνονται:

• Πόνος στο στέρνο ή ελαφρώς αριστερά του. Ο πόνος εμφανίζεται σαν σφίξιμο, έντονη πίεση, βάρος ή πολύ έντονος πόνος. Ο πόνος μπορεί να διαχέεται στον λαιμό, το σαγόνι, την πλάτη, τον ώμο ή τον βραχίονα.
• Αίσθημα δυσπεψίας ή καούρας
• Ζαλάδα ή αδιαθεσία
• Ναυτία, εμετός και κρύος ιδρώτας
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Δύσπνοια
• Ανεξήγητη κόπωση μετά από σωματική δραστηριότητα (κυρίως στις γυναίκες)

Τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας συνήθως αναπτύσσονται σταδιακά. Ωστόσο, μερικές φορές τα συμπτώματα εκδηλώνονται εντελώς ξαφνικά και είναι έντονα. Συνήθη συμπτώματα είναι:

• Δύσπνοια, ιδιαίτερα μετά από σωματική δραστηριότητα
• Δύσπνοια που εκδηλώνεται αφού ξαπλώσει κανείς για λίγο
• Βήχας
• Εξάντληση, αδυναμία, λιποθυμία
• Οίδημα της κοιλιακής χώρας (στους ενήλικες)
• Απώλεια όρεξης
• Οίδημα των κάτω άκρων (στους ενήλικες)
• Ο καρδιακός παλμός είναι ανώμαλος ή γρήγορος ή υπάρχει αίσθημα καρδιακών παλμών


Σημάδια και εξετάσεις

Η φυσική εξέταση μπορεί να είναι φυσιολογική ή μπορεί να αποκαλύψει σημάδια ρευστής συγκέντρωσης:

• ‘Κροταλίσματα’ στους πνεύμονες
• Αυξημένη πίεση στις φλέβες του λαιμού
• Διόγκωση του ήπατος
• Αφύσικους καρδιακούς ήχους
• Οίδημα των κάτω άκρων

Μπορεί να υπάρχουν και άλλα σημάδια καρδιακής ανεπάρκειας.

Η διάγνωση της νόσου αυτής επιτυγχάνεται μόνο αν μια εξέταση αποκαλύψει ότι η αντλητική λειτουργία της καρδιάς είναι υπερβολικά χαμηλή. Αυτό ονομάζεται μειωμένο κλάσμα εξώθησης. Φυσιολογικό κλάσμα εξώθησης θεωρείται μεταξύ 55-65%. Οι περισσότεροι ασθενείς με αυτή τη δυσλειτουργία παρουσιάζουν κλάσμα εξώθησης πολύ χαμηλότερο από αυτό.

Οι εξετάσεις που μετρούν το κλάσμα εξώθησης είναι:

• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ηχοκαρδιογράφημα
• Μαγνητική τομογραφία θώρακα
• Κοιλιογραφία με καρδιακό καθετηριασμό

Βιοψία της καρδιάς χρειάζεται σε σπάνιες περιπτώσεις για να αποκλειστούν άλλες διαταραχές.

Εργαστηριακά τεστ που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αποκλειστούν άλλες διαταραχές και να αξιολογηθεί η κατάσταση της καρδιάς είναι:

• Χημικές εξετάσεις αίματος
• Καρδιακοί βιοχημικοί δείκτες (CK-MB τροπονίνη)
• Γενική εξέταση αίματος (CBC)
• Προφίλ στεφανιαίου κινδύνου


Θεραπεία

Στόχος της θεραπείας είναι να ανακουφίσει τα συμπτώματα και να αντιμετωπίσει την αιτία που προκαλεί τη νόσο. Αν τα συμπτώματα είναι έντονα, μπορεί να χρειαστεί να παραμείνετε στο νοσοκομείο.

Ο καρδιακός καθετηριασμός πραγματοποιείται για να διαπιστωθεί αν χρειάζεται να υποβληθείτε σε επέμβαση by-pass ή επέμβαση τοποθέτησης μπαλονιού (αγγειοπλαστική). Αυτές οι μέθοδοι μπορούν να βελτιώσουν τη ροή του αίματος προς το κατεστραμμένο ή αδύναμο μυοκάρδιο.

Η συνολική αντιμετώπιση των μυοκαρδιοπαθειών επικεντρώνεται στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας.

Δείτε επίσης: Καρδιακή ανεπάρκεια

Φάρμακα και θεραπείες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι:

• Αναστολείς ΜΕΑ όπως η καπτοπρίλη, η λισινοπρίλη και η ραμιπρίλη
• Αποκλειστές των υποδοχέων αγγειοτασίνης (ΑRBs), όπως η λοσαρτάνη και η κανδεσαρτάνη
• Διουρητικά, συμπεριλαμβανομένων των θειαζιδών, διουρητικά της αγκύλης και καλιοσυντηρητικά διουρητικά
• Γλυκοσίδες της δακτυλίτιδας
• Β-αναστολείς όπως η καρβεδιλόλη και η μετοπρολόλη
• Φάρμακα που διαστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία (αγγειοδιασταλτικά)

Ορισμένα άτομα μπορεί να ωφεληθούν από τις εξής καρδιακές συσκευές:

• Μονό ή διπλό βηματοδότη θαλάμου
• Αμφικοιλιακό βηματοδότη
• Εμφυτεύσιμο καρδιομετατροπέα-απινιδωτή
• Συσκευή υποστήριξης αριστερής κοιλίας (LVAD)

Μια δίαιτα χαμηλή σε αλάτι συστήνεται για τους ενήλικες. Τα υγρά μπορεί να περιοριστούν σε ορισμένες περιπτώσεις. Συνήθως όμως, αν είστε σε θέση, μπορείτε να συνεχίσετε κανονικά τις δραστηριότητές σας.

Αν καπνίζετε ή πίνετε υπερβολικά, θα πρέπει να σταματήσετε να το κάνετε. Αυτές οι συνήθειες αυξάνουν την πίεση στην καρδιά.

Μπορεί να σας ζητηθεί να παρακολουθείτε το βάρος σας καθημερινά. Αύξηση βάρους κατά 1,5 περίπου κιλό σε διάστημα 1-2 ημερών μπορεί να σημαίνει ρευστή συγκέντρωση (στους ενήλικες).

Η μεταμόσχευση καρδιάς ενδεχομένως συνιστάται σε ασθενείς στους οποίους οι κλασικές θεραπείες έχουν αποτύχει και εξακολουθούν να έχουν έντονα συμπτώματα. Πρόσφατα, έχουν δημιουργηθεί εμφυτεύσιμες τεχνητές αντλίες καρδιάς. Ωστόσο, πολύ λίγοι είναι οι ασθενείς που μπορούν να υποβληθούν σε κάποια από αυτές τις προηγμένες θεραπείες.


Πρόγνωση

Πρόκειται για μια πολύ σοβαρή διαταραχή. Είναι μια χρόνια πάθηση που συνήθως επιδεινώνεται με τον χρόνο. Λοιμώξεις και άλλες καταστάσεις που στρεσάρουν το σώμα εξαιτίας άλλων παθήσεων μπορεί επίσης να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.

Είναι πολύ σημαντικό να συζητήσετε την κατάστασή σας με τον γιατρό σας για να διασφαλίσετε τη μεγαλύτερη δυνατή βελτίωση. Μπορείτε να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας και της στηθάγχης με φάρμακα, αλλαγές στον τρόπο ζωής και αντιμετωπίζοντας τυχόν υποκείμενη διαταραχή.


Επιπλοκές

• Αρρυθμίες, συμπεριλαμβανομένων των θανατηφόρων αρρυθμιών
• Καρδιογενές σοκ


Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας

Επισκεφθείτε τα Επείγοντα Περιστατικά ή καλέστε το 166 αν:

• Έχετε συμπτώματα ισχαιμικής μυοκαρδιοπάθειας
• Έχετε πόνο στο στήθος που δεν ανακουφίζεται με ανάπαυση ή με τη λήψη νιτρογλυκερίνης


Πρόληψη

Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της ισχαιμικής μυοκαρδιοπάθειας είναι να μην πάθει κανείς καρδιακή νόσο.

• Κόψτε το κάπνισμα
• Τρώτε υγιεινά
• Διατηρήστε ένα φυσιολογικό βάρος
• Γυμνάζεστε όσο το δυνατόν περισσότερο
• Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• Επισκέπτεστε τον γιατρό σας για έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερόλης και του διαβήτη

Ορισμός

Μυοκαρδίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του μυοκαρδίου.



Εναλλακτικοί ορισμοί

Φλεγμονή – μυοκάρδιο


Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου

Η μυοκαρδίτιδα είναι μια ασυνήθιστη διαταραχή που τις περισσότερες φορές οφείλεται σε λοιμώξεις από ιούς, βακτηρίδια ή μύκητες που φθάνουν στην καρδιά.

Ιογενείς λοιμώξεις:

• Ιοί coxsackie (εντεροϊοί)
• Mεγαλυκυτταροϊός
• Ηπατίτιδα C
• Έρπης
• AIDS
• Παρβοϊός

Βακτηριδιακές λοιμώξεις:

• Χλαμύδια
• Μυκόπλασμα
• Στρεπτόκοκκος
• Τρεπόνημα

Μυκητιακές λοιμώξεις:

• Ασπέργιλλος
• Κάντιντα
• Κοκκιδίωση
• Κρυπτόκοκκος
• Ιστόπλασμα
• Σχιστοσωμίαση

Όταν προσβληθείτε από κάποια λοίμωξη, το ανοσοποιητικό σας σύστημα παράγει κάποια ειδικά κύτταρα που απελευθερώνουν χημικές ουσίες για να αποτρέψουν την ασθένεια. Αν η λοίμωξη προσβάλει την καρδιά σας, τα κύτταρα που παράγονται για να καταπολεμήσουν τη λοίμωξη εισβάλλουν στην καρδιά. Ωστόσο, οι χημικές ουσίες που παράγει το ανοσοποιητικό σύστημα μπορούν να προξενήσουν βλάβη στην καρδιά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η καρδιά να παχυνθεί, να διογκωθεί ή να αδυνατίσει. Αυτά όλα οδηγούν σε καρδιακή ανεπάρκεια.


Άλλες αιτίες μυοκαρδίτιδας είναι:
• Αλλεργικές αντιδράσεις σε συγκεκριμένα φάρμακα ή τοξίνες (αλκοόλ, κοκαΐνη, ορισμένα χημειοθεραπευτικά φάρμακα, βαρέα μέταλλα και κατεχολαμίνες)
• Επαφή με ορισμένες χημικές ουσίες
• Ορισμένες ασθένειες που προξενούν φλεγμονή σε όλο το σώμα (ρευματοειδής αρθρίτιδα, σαρκοείδωση)


Συμπτώματα

Μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα. Αν παρουσιαστούν, μπορεί να είναι:

• Ανώμαλος καρδιακός παλμός
• Πόνος στο στήθος που μοιάζει με έμφραγμα
• Εξάντληση
• Πυρετός και σημάδια λοίμωξης, όπως πονοκέφαλος, μυϊκοί πόνοι, πονόλαιμος, διάρροια, εξάνθημα
• Πόνοι ή οίδημα (πρήξιμο) στις αρθρώσεις
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών
• Δύσπνοια


Άλλα συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν την ασθένεια είναι:

• Λιποθυμία, που συχνά συνδέεται με τον ανώμαλο καρδιακό ρυθμό
• Ολιγουρία



Σημάδια και εξετάσεις

Από τη φυσική εξέταση μπορεί να εξακριβωθούν τα ακόλουθα:
• Αφύσικοι καρδιακοί παλμοί ή ήχοι (‘μουρμουρητό’, πρόσθετοι καρδιακοί ήχοι)
• Υγρό στους πνεύμονες
• Ταχυκαρδία
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών


Στις εξετάσεις για τη διάγνωση της μυοκαρδίτιδας περιλαμβάνονται:

• Καλλιέργεια αίματος για την εξακρίβωση της λοίμωξης
• Εξέταση αίματος αντιμυοκαρδιακών αντισωμάτων
• Ακτινογραφία θώρακα
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Βιοψία μυοκαρδίου (ενδομυοκαρδιακή βιοψία)
• Μέτρηση ερυθρών αιμοσφαιρίων
• Υπερηχογράφημα καρδιάς (ηχοκαρδιογράφημα)
• Μέτρηση λευκών αιμοσφαιρίων


Θεραπεία

Η θεραπεία στοχεύει στην καταπολέμηση της αιτίας που προκάλεσε το πρόβλημα και μπορεί να περιλαμβάνει:
• Αντιβιοτικά
• Αντιφλεγμονώδη φάρμακα για την αντιμετώπιση του οιδήματος
• Διουρητικά για την αποβολή των πλεοναζόντων υγρών από το σώμα
• Διατροφή χαμηλή σε αλάτι
• Μειωμένη σωματική δραστηριότητα

Αν το μυοκάρδιο είναι εξασθενημένο, ο γιατρός θα σας δώσει φάρμακα για τη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας. Ο ανώμαλος καρδιακός ρυθμός μπορεί να απαιτήσει χρήση πρόσθετων φαρμάκων, βηματοδότη ή εμφυτεύσιμο καρδιομετατροπέα - απινιδωτή. Αν υπάρχει θρόμβος αίματος στον θάλαμο της καρδιάς, θα σας χορηγηθεί και αντιπηκτικό φάρμακο.


Πρόγνωση

Το πόσο καλά θα πάτε εξαρτάται από την αιτία που προκάλεσε το πρόβλημα και από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας σας. Η πρόγνωση ποικίλλει. Κάποια άτομα επανέρχονται πλήρως. Άλλα μπορεί να αποκτήσουν μόνιμη καρδιακή ανεπάρκεια.


Επιπλοκές

• Μυοκαρδιοπάθεια
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Περικαρδίτιδα

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αν παρουσιάζετε συμπτώματα μυοκαρδίτιδας, ιδιαίτερα μετά από πρόσφατη λοίμωξη.
Αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια αν έχετε έντονα συμπτώματα ή διαγνωστήκατε με μυοκαρδίτιδα, με επιδεινούμενα συμπτώματα όπως:
• Πόνο στο στήθος
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Οίδημα (πρήξιμο)


Πρόληψη

Η άμεση θεραπεία των ασθενειών που μπορεί να προκαλέσουν μυοκαρδίτιδα, μειώνει τον κίνδυνο.

Ορισμός

Η υπερτασική καρδιοπάθεια αναφέρεται στη στεφανιαία νόσο, την καρδιακή ανεπάρκεια, και την αύξηση του μεγέθους της καρδιάς λόγω υπέρτασης.

Δείτε επίσης:

• Υπέρταση



Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Η υψηλή πίεση του αίματος αυξάνει την πίεση στα αγγεία. Καθώς η καρδιά ασκεί την αντλητική της λειτουργία ενάντια σε αυτήν την πίεση, αναγκάζεται να εργασθεί εντονότερα. Η παράταση αυτού του φαινομένου, επιφέρει την πάχυνση των τοιχωμάτων του μυοκαρδίου και την αύξηση του μεγέθους της αριστερής κοιλίας. Η ποσότητα του αίματος που εξωθείται από την καρδιά σε κάθε λεπτό (καρδιακή παροχή), μειώνεται. Χωρίς θεραπευτική αντιμετώπιση, μπορεί να αναπτυχθούν συμπτώματα συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας.

Η υψηλή αρτηριακή πίεση αποτελεί το συχνότερο παράγοντα κινδύνου για καρδιοπάθειες και αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Μπορεί να προκαλέσει ισχαιμική καρδιακή νόσο λόγω των αυξημένων απαιτήσεων του παχυμένου μυοκαρδίου σε οξυγόνο.

Η υπέρταση συνεισφέρει, επίσης, στην πάχυνση του τοιχώματος των αγγείων. Αυτό μπορεί να επιδεινώσει την υποκείμενη αθηροσκλήρωση (αυξημένη εναπόθεση χοληστερόλης στο αγγειακό τοίχωμα), και κατ' επέκταση να αυξήσει τον κίνδυνο οξέος εμφράγματος του μυοκαρίου και αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.

Η υπερτασική καρδιοπάθεια αποτελεί την κύρια αιτία νοσηρότητας και θανάτου από αρτηριακή υπέρταση.

Οι καρδιολογικές επιπλοκές που αναπτύσσονται καθορίζουν τα συμπτώματα, τη διάγνωση, τη θεραπευτική αντιμετώπιση, και την πρόγνωση της υπερτασικής καρδιοπάθειας.

Δείτε επίσης:

• Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια


Επιπλοκές

• Στηθάγχη
• Αρρυθμίες
• Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
• Αιφνίδιος θάνατος



Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας.

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση και αναπτύσσετε οποιοδήποτε σύμπτωμα.


Πρόληψη

Ελέγχετε την αρτηριακή σας πίεση σε τακτικά χρονικά διαστήματα (σύμφωνα με τις συστάσεις του ιατρού σας) ώστε να παρακολουθείτε την κατάσταση. Η συχνή μέτρηση της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι συνιστάται συνήθως σε ασθενείς με δυσχέρεια στη ρύθμισή της.

Αντιμετωπίστε θεραπευτικά την υψηλή αρτηριακή πίεση. Μη διακόπτετε ή μεταβάλλετε τη θεραπευτική αγωγή, χωρίς προηγουμένως να συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό.

Ρυθμίστε με προσοχή τον ενδεχόμενο σακχαρώδη διαβήτη, την υπερλιπιδαιμία, καθώς και άλλες καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου.

Επιπρόσθετα με τη φαρμακευτική αγωγή, οι συνιστώμενες αλλαγές στον τρόπο ζωής περιλαμβάνουν:

• Διαιτητικές αλλαγές :

-αποφεύγετε τα trans λιπαρά οξέα και τα κορεσμένα λίπη.
- αυξήστε την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, και γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.
- μειώστε την πρόσληψη άλατος (ενδέχεται η μείωση να είναι ευεργετική).
- να καταναλώνετε αναποφλοίωτα δημητριακά (ολικής αλέσεως), πουλερικά, και ψάρια.

• Τακτική σωματική άσκηση
• Ελάττωση της κατανάλωσης αλκοόλ
• Διακοπή του καπνίσματος - το κάπνισμα αποτελεί κύριο παράγοντα κινδύνου καρδιακής νόσου σχετιζόμενης με υπέρταση
• Μείωση του σωματικού βάρους αν κάποιος είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος.

Ορισμός

Ένας «ατελεκτασικός» πνεύμονας ή πνευμονοθώρακας, ονομάζεται η συλλογή αέρος στο χώρο που περιβάλλει τους πνεύμονες. Η συσσώρευση αυτή αέρος, ασκεί πίεση επί του πνεύμονα, με αποτέλεσμα την αδυναμία πλήρης έκπτυξής του (όπως συμβαίνει υπό φυσιολογικές συνθήκες) κατά την εισπνοή.

Εναλλακτικοί ορισμοί

Αέρας που περιβάλλει τον πνεύμονα, Ύπαρξη αέρος εκτός του πνευμονικού παρεγχύματος, Πνευμονοθώρακας, Αυτόματος πνευμονοθώρακας.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η ατελεκτασία οφείλεται σε τραύμα της θωρακικής κοιλότητας, όπως συμβαίνει σε πυροβολισμό ή νύξη από αιχμηρό αντικείμενο (μαχαίρι), σε κάταγμα πλευρών ή σε διάφορες ιατρικές πράξεις, ως επιπλοκή τους.

Σε κάποιες περιπτώσεις ωστόσο, η ατελεκτάσια επισυμβαίνει δίχως την ύπαρξη αιτιοπαθογένειας. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται αυτόματος πνευμονοθώρακας. Ένα μικρό τμήμα του πνεύμονα «γεμάτο» αέρα, που ονομάζεται φυσαλίδα, υπόκειται ρήξη, με αποτέλεσμα τη διαφυγή του αέρος στο χώρο / διάστημα που περιβάλλει τον πνεύμονα.

Κάποιες δραστηριότητες αυξάνουν τον κίνδυνο πρόκλησης ατελεκτασίας, όπως είναι η κατάδυση με χρήση φιάλης οξυγόνου, το κάπνισμα μαριχουάνας ή τσιγάρων, η ποδηλασία σε υψηλό υψόμετρο και η ιπτάμενη πτήση.

Τα άτομα με ψηλό και λιγνό σωματότυπο, ενδέχεται να είναι πιο επιρρεπής στην ανάπτυξη ατελεκτασίας.

Πνευμονικές παθήσεις όπως η χρόνια παρεμποδιστική πνευμονική πάθηση (COPD), το άσθμα, η κυστική ίνωση, η φυματίωση και ο κοκκιότης, αυξάνουν τον κίνδυνο της ανάπτυξης ατελεκτασίας.


Συμπτώματα

Η πλειοψηφία των ασθενών με ατελεκτασία, παρουσιάζουν τα παρακάτω συμπτώματα:

• Οξύ θωρακικό άλγος, που επιδεινώνεται κατά τη βαθιά εισπνοή ή το βήχα
• Ανακοπές αναπνοής

Ένας εκτεταμένος πνευμονοθώρακας προκαλεί ακόμη πιο σοβαρά συμπτώματα, όπως:

• «σφίξιμο» στο στήθος (στηθάγχη)
• εύκολη κόπωση
• ταχυκαρδία
• κυάνωση του δέρματος, που οφείλεται στην έλλειψη οξυγόνου

Σημείωση: τα συμπτώματα πιθανόν να κάνουν την εμφάνισή τους κατά την ανάπαυση ή τον ύπνο.

Άλλα συμπτώματα που ενδεχομένως να παρουσιαστούν στην ατελεκτασία είναι:

• ρινική συμφόρηση
• χαμηλή αρτηριακή πίεση (υπόταση)

Σημεία κι εξετάσεις

Κατά την ακρόαση των πνευμόνων, με τη χρήση στηθοσκοπίου, σημειώνεται απουσία ή ελάττωση του αναπνευστικού ψιθυρίσματος στην περιοχή που αντιστοιχεί στο ατελεκτασικό τμήμα του πνεύμονα.

Οι εξετάσεις περιλαμβάνουν:

• ακτινογραφία θώρακος για τη διαπίστωση ύπαρξης αέρος εκτός του πνευμονικού παρεγχύματος
• αρτηριακά αέρια αίματος

Θεραπεία

Ένας «μικρός» πνευμονοθώρακας δύναται να εξαλειφθεί αυτόματα. Ίσως απαιτηθεί μόνο οξυγονοθεραπεία κι ανάπαυση. Ο ιατρός πιθανόν, με τη χρήση βελόνης, να αναρροφήσει την περίσσεια αέρος που υπάρχει στην περιφέρεια του πνεύμονα, με σκοπό την πλήρη έκπτυξή του. Εάν ο ασθενής διαμένει κοντά στο νοσοκομείο, ίσως να του επιτραπεί η κατ’ οίκον παραμονή.

Στην περίπτωση του εκτεταμένου πνευμονοθώρακα, ένας «θωρακικός» αγωγός εισάγεται δια μεσοπλευρικού διαστήματος στην υπεζωκοτική χώρα, προκειμένου να παροχετευτεί ο αέρας και να ανακτήσει ο πνεύμονας τη δυνατότητα έκπτυξής του.

Ο «θωρακικός» αυτός αγωγός ίσως παραμείνει για λίγες μέρες κι επομένως ο ασθενής απαιτείται να νοσηλευτεί.

Κάποιοι ασθενείς με ατελεκτασικό πνεύμονα χρήζουν οξυγονοθεραπείας, η οποία συντελεί στην επιτάχυνση της επαναπορρόφησης του αέρα που περιβάλλει τον πνεύμονα.

Η χειρουργική επέμβαση ίσως κριθεί απαραίτητη για τη θεραπευτική αντιμετώπιση του πνευμονοθώρακα ή για την πρόληψη υποτροπών. Η περιοχή στην οποία οφείλεται η διαφυγή του αέρα, δύναται να αποκατασταθεί, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις, μια ειδική χημική ουσία τοποθετείται στην ατελεκτασική περιοχή, με σκοπό τη δημιουργία ουλώδους ιστού.


Πρόγνωση

Εάν εμφανίσατε στο παρελθόν ατελεκτασία, είναι πολύ πιθανόν να εμφανιστεί εκ νέου στο μέλλον αν:

• έχετε υψηλό και λιγνό σωματότυπο
• εξακολουθείτε να καπνίζετε
• παρουσιάσατε ατελεκτασία άμφω πνευμόνων στο παρελθόν

Η πρόγνωση ενός ασθενή με ατελεκτασία, εξαρτάται από την αιτιοπαθογένεια αυτής.


Επιπλοκές

• επανεμφάνιση ατελεκτασίας στο μέλλον
• σοκ

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Καλέστε τον ιατρό σας αν παρουσιάσετε συμπτώματα ατελεκτασίας, κυρίως αν έχετε ιστορικό ιδίας κατάστασης.


Πρόληψη

Δεν υπάρχουν γνωστοί τρόποι πρόληψης της πάθησης, αν και μπορείτε να μειώσετε τις πιθανότητες ανάπτυξής της, διακόπτοντας το κάπνισμα.