ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ «ΠΛΟΗΓΗΣΗ»
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΥΓΕΙΑΣ
10/07/2016
Με τη στενή συνεργασία πολλών ειδικών, ευρύτερα καταξιωμένων στην επιστημονική κοινότητα για την πολύχρονη προσφορά τους στο συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο, μεταξύ των οποίων η Επιστημονική Υπεύθυνη του πολυχώρου, Παιδοψυχίατρος κ. Αλεξάνδρα Ρούσσου, καθώς και την αμέριστη συμπαράσταση γνωστών ανθρώπων της τέχνης και του πολιτισμού, όπως ο ηθοποιός και σεναριογράφος κ. Γιώργος Καπουτζίδης και ο μουσικοσυνθέτης - τραγουδιστής κ. Παντελής Θαλασσινός, η «Πλοήγηση» εστιάζει στον άνθρωπο, ενδυναμώνοντας και εξελίσσοντας τις δεξιότητές του.
Πρόκειται για μια αστική, μη κερδοσκοπική Εταιρεία που ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 2014, με σκοπό να απευθυνθεί και να προσφέρει ουσιαστικές και αξιόπιστες υπηρεσίες σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες με μαθησιακές, συναισθηματικές και ψυχικές δυσκολίες, προβλήματα που σχετίζονται με το πέρασμα στην εφηβεία ή την ενηλικίωση, καθώς και προβλήματα κοινωνικοποίησης.
Ταυτόχρονα, απευθύνεται σε παιδιά και νέους που επιθυμούν να συμμετέχουν στα προγράμματά της και να εκφράζονται δημιουργικά μέσα από την τέχνη και την κίνηση, ξεδιπλώνοντας τα ταλέντα τους και ενθαρρύνοντας τους συνομήλικούς τους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες να εκφραστούν και να κοινωνικοποιηθούν ελεύθερα μέσα από αυτά.
Ιδιαίτερη καινοτομία του χώρου αποτελούν οι μικτές ομάδες. Στην «Πλοήγηση» η κοινωνική ένταξη ξεκινά με γκρουπ παιδιών, εφήβων και ενηλίκων με κάποιες δυσκολίες και τους συνομήλικούς τους από την κοινότητα. Αποδεχόμενοι ο ένας τον άλλον, οι νέοι συνυπάρχουν αρμονικά και συγκεντρώνονται απόλυτα στην εκάστοτε δραστηριότητα και το καλλιτεχνικό της αποτέλεσμα.
Όπως τονίζει η Υπεύθυνη Προγραμμάτων της «Πλοήγησης», Ψυχολόγος, Εκπαιδεύτρια και Ειδική Θεραπεύτρια στον Αυτισμό κ. Βασιλεία Κατσαούνου, η φιλοσοφία που διέπει τον πολυχώρο είναι «εστίαση στο “υγιές” για να μετριαστεί το πάσχον», καθώς η καλλιέργεια των χαρισμάτων μειώνει τη μη λειτουργική συμπεριφορά. Μέσα από ευχάριστες δραστηριότητες τέχνης και κίνησης, αλλά και εξόδους και ομάδες κοινωνικοποίησης, ενθαρρύνεται το δημιουργικό, καλλιτεχνικό και λειτουργικό μέρος του χαρακτήρα των συμμετεχόντων.
Παράλληλα, στηρίζεται η βασική ανάγκη του ανθρώπου να συνυπάρχει και να δρα μαζί με άλλους ανθρώπους, ενώ ενισχύονται και οι κοινωνικές του δεξιότητες. Με τον τρόπο αυτόν, δημιουργείται μια θετική εικόνα του εαυτού και μια γερή βάση πάνω στην οποία «χτίζεται» η προσωπικότητα και η συμπεριφορά του ατόμου.
«Σκοπός του προγράμματος είναι ο κάθε συμμετέχων να εισπράξει προσωπική ικανοποίηση μέσα από αυτή την επικοινωνία, να συνάψει νέες σχέσεις και να αναπτύξει πρωτοβουλία και αυτονομία», επισημαίνει η κ. Κατσαούνου. «Οι επιλογές των προγραμμάτων διαμορφώνονται συλλογικά, σε συνεργασία με τους γονείς, αλλά και το ίδιο το άτομο. Η οικογένεια καλείται συχνά σε συνεδρίες σχετικά με τη διαχείριση θεμάτων και δυσκολιών που τυχόν προκύπτουν, ενώ η συνολική υλοποίηση του εκάστοτε προγράμματος είναι έργο ειδικών επιστημόνων με βαθιά γνώση και εμπειρία στη διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή».
Από την πλευρά του, ο κ. Καπουτζίδης υπογραμμίζει ότι «είναι πολύ όμορφο να βλέπεις τα παιδιά να συνυπάρχουν αρμονικά, να συνεργάζονται, να συμμετέχουν όλα μαζί στις δραστηριότητες, χωρίς να υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές. Η χαρά, ο ενθουσιασμός και η όρεξη για παιχνίδι είναι κοινή για όλους και εγώ χαίρομαι να το βλέπω!».
Οι δράσεις του πολυχώρου είναι πολύπλευρες και περιλαμβάνουν καλλιτεχνικά εργαστήρια, ομάδες φυσικής δραστηριότητας, ατομικές και ομαδικές υποστηρικτικές συνεδρίες, τόσο για τα παιδιά και τους εφήβους, όσο και για τους γονείς τους, καθώς και ευρύτερες δραστηριότητες στην κοινότητα.
ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ
Στο Θεατρικό Εργαστήρι, οι συμμετέχοντες παίζουν ρόλους, φτιάχνουν δικές τους ιστορίες και κάνουν βιωματικές ασκήσεις, με τη βοήθεια και την καθοδήγηση του αγαπητού σε όλους Γιώργου Καπουτζίδη, καθώς και του προσωπικού της «Πλοήγησης». Κάθε εβδομάδα, για περίπου μιάμιση ώρα, τα παιδιά μπαίνουν σε έναν κόσμο που δημιουργούν τα ίδια, μεταμορφώνονται σε ό,τι επιθυμούν, απελευθερώνονται, εκφράζουν τα συναισθήματά τους και μαθαίνουν να τα διαχειρίζονται.
Παράλληλα, μαθαίνουν να λειτουργούν μέσα σε μια ομάδα πέρα από αυτήν του σχολείου τους, να συνυπάρχουν και να συνεργάζονται, παράγοντας ένα καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, να εκθέτουν τον εαυτό τους με ασφάλεια, χρησιμοποιώντας το Εργαστήρι ως έναν χώρο -μικρογραφία της κοινωνίας και κάνοντας, έτσι, «πρόβα ζωής».
Ένας από τους επόμενους στόχους του Θεατρικού Εργαστηρίου είναι μια ολοκληρωμένη θεατρική παράσταση, η οποία θα παρουσιαστεί στο επόμενο Καλλιτεχνικό Φεστιβάλ της «Πλοήγησης», με την προσωπική «πινελιά» του Γιώργου Καπουτζίδη.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ
Στόχος του Εργαστηρίου είναι η επαφή των παιδιών-εφήβων-νέων με τη ζωγραφική και τις κατασκευές, με βασικό άξονα την ελεύθερη έκφραση. Μέσω του παιχνιδιού και της ελεύθερης έκφρασης επιδιώκεται η γνωριμία των παιδιών με έννοιες και παραμέτρους που σχετίζονται με τη ζωγραφική, όπως η παρατήρηση, η επαφή με τα υλικά (παστέλ, νερομπογιές, πηλός) και η εξοικείωσή τους με αυτά.
ΜΟΥΣΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ
Σε ατομικές ή ομαδικές συνεδρίες, οι συμμετέχοντες μπαίνουν ενεργά στη μουσική διαδικασία, παίζοντας κρουστά, κιθάρα, αρμόνιο, μεταλόφωνο, ντραμς κτλ. Επίσης, χρησιμοποιούν τη φωνή τους, συχνά ενισχυμένη με μικρόφωνα, καθώς και το σώμα τους σε μουσικοκινητικές ασκήσεις.
Τα παιδιά και οι νέοι ενθαρρύνονται να γράψουν δικούς τους στίχους, που αργότερα μπορεί να ταιριάξουν με μελωδίες και να γίνουν τραγούδια, που ηχογραφούνται με τη χρήση εξελιγμένου ηχητικού συστήματος με κονσόλα και μικρόφωνα. Επιπλέον, δουλεύονται μουσικά προγράμματα σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, αγγίζοντας, έτσι, το κομμάτι της μουσικής τεχνολογίας, ενώ για να συμμετέχει κάποιος δεν απαιτούνται μουσικές γνώσεις.
Παράλληλα, οργανώνεται παρακολούθηση μουσικών εκδηλώσεων στην κοινότητα, καθώς και φιλοξενία γνωστών μουσικών και τραγουδιστών, για γνωριμία και πειραματισμούς πάνω σε δικά τους τραγούδια. Τα τραγούδια αυτά μπορεί να παρουσιαστούν σε εκδηλώσεις της «Πλοήγησης», ή σε άλλες εξωτερικές. Ήδη, από το τριήμερο Φεστιβάλ του πολυχώρου το Δεκέμβριο του 2015 στο «Γαλαξία» της Ν. Σμύρνης, ξεκίνησε μια συνεργασία με το γνωστό τραγουδιστή και συνθέτη κ. Παντελή Θαλασσινό, καθώς και με το Μουσικό Γυμνάσιο Αλίμου.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ
Σε αυτό γίνεται εισαγωγή στις βασικές αρχές της φωτογραφικής τέχνης, αλλά και σε πιο σύνθετες τεχνικές, φωτογραφικές έξοδοι, όπου οι νέοι φωτογραφίζουν ελεύθερα ή με συγκεκριμένο θέμα, στουντιακές φωτογραφίσεις, κατά τις οποίες ο χώρος της «Πλοήγησης» μετατρέπεται σε studio για σκηνοθεσία φωτογραφιών και φωτοϊστοριών, αξιολόγηση και επεξεργασία των φωτογραφιών στον υπολογιστή με χρήση του Photoshop, καθώς και ανάλυση έργων σημαντικών φωτογράφων.
Το Δεκέμβριο του 2015, στο πλαίσιο του τριήμερου Καλλιτεχνικού Φεστιβάλ της «Πλοήγησης» στο «Γαλαξία» της Ν. Σμύρνης, στήθηκε έκθεση με τα έργα των νέων φωτογράφων του πολυχώρου, ενώ μια δεύτερη έκθεση αναμένεται να προγραμματιστεί σύντομα.
ΟΜΑΔΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
Στην Πλοήγηση λειτουργούν δύο τμήματα φυσικής δραστηριότητας:
Το πρώτο τμήμα αποτελείται από παιδιά 12 – 14 ετών, τα οποία παρακολούθησαν με επιτυχία το περασμένο πρόγραμμα ψυχοκινητικής και κατέκτησαν σε μεγάλο βαθμό δεξιότητες, όπως κίνηση στο χώρο, η αλτικότητα, η ισορροπία, η οπτικοκινητική αντίληψη και ο ρυθμός.
Το δεύτερο τμήμα αποτελείται από παιδιά 7 ετών, τα οποία παρακολουθούν για πρώτη χρονιά το πρόγραμμα. Η εκπαίδευση γίνεται μέσω προγραμμάτων ψυχοκινητικής και μουσικοκινητικής, προκειμένου να βελτιωθούν η αδρή κινητικότητα και τα θεμελιώδη κινητικά πρότυπα. Οι δράσεις πραγματοποιούνται σε ειδικά διαμορφωμένο εσωτερικό χώρο ή στο άλσος της περιοχής.
Παράλληλα, στην «Πλοήγηση» λειτουργούν και ατομικά προγράμματα παραδοσιακών χορών, κολύμβησης και ποδηλασίας για παιδιά και νέους που βρίσκονται το πρώτο στάδιο εκπαίδευσης και υποστήριξης, προκειμένου σε δεύτερο στάδιο να ενταχθούν ομαλά σε μια τυπική ομάδα. Άλλα προγράμματα που μπορούν να υλοποιηθούν είναι πινγκ – πονγκ, ιππασία, ιστιοπλοΐα και κωπηλασία.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
Σε αυτό οι συμμετέχοντες μαθαίνουν βασικές αρχές χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών, σωστή και ασφαλή περιήγηση στο διαδίκτυο, καθώς και ηλεκτρονικά προγράμματα εκπαίδευσης τέχνης και ψυχαγωγίας. Η εκπαιδευτική διαδικασία προσαρμόζεται στο επίπεδο του κάθε παιδιού, καθώς κάποια παιδιά είναι αρχάρια και ξεκινούν από τα απλά και βασικά. Για τους πιο προχωρημένους, έμφαση δίνεται στο κομμάτι της ασφαλούς περιήγησης στο διαδίκτυο και τους τρόπους αντιμετώπισης τυχόν προβλημάτων, ώστε τα παιδιά και οι νέοι να μην κινδυνεύουν από ηλεκτρονικό bullying και να έχουν μέτρο στο χρόνο που ασχολούνται με τον υπολογιστή.
ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ
Οι συνεδρίες, ατομικές ή ομαδικές, έχουν στόχο να βοηθήσουν παιδιά και νέους να οργανώσουν και να διαχειριστούν την καθημερινή τους ζωή, τη ζωή στο σχολείο, με τους φίλους, με την οικογένεια, αργότερα στην εργασία κτλ, δουλεύοντας πάνω σε πρακτικά θέματα, αλλά και σε ένα βαθύτερο επίπεδο, ενθαρρύνοντας, με τον τρόπο αυτόν, την κοινωνικοποίηση και αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής τους.
Αντικείμενα των συνεδριών είναι:
• Η οργάνωση της καθημερινότητας στη διαχείριση θεμάτων που σχετίζονται με το σχολείο, την εφηβεία και την ενηλικίωση
• Η προσαρμογή στις κοινωνικές νόρμες, με στόχο τη λειτουργικότητα, αυτονομία και ομαλή κοινωνική ένταξη
• Ο επαγγελματικός προσανατολισμός, πλαισίωση και διασύνδεση με την κοινότητα για επαγγελματική αποκατάσταση
• Τα εξωτερικά προγράμματα με εκπαιδευτικό και ψυχαγωγικό χαρακτήρα, με στόχο την κοινωνικοποίηση
• Οι συναντήσεις γονέων, ατομικές και ομαδικές, για ενημέρωση της πορείας των παιδιών τους και διαχείριση θεμάτων που μπορεί να προκύψουν
• Η επικοινωνία με τις σχολικές δομές, αν χρειαστεί, ώστε να υπάρχει συντονισμός ως προς την αντιμετώπιση τυχόν δυσκολιών ή θεμάτων των παιδιών, και σχεδιασμός του τρόπου με τον οποίο ένα παιδί μπορεί να βελτιώσει την εικόνα του στο σχολείο
ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ ΓΟΝΕΩΝ
Πραγματοποιούνται τακτικές συναντήσεις γονέων, ατομικές ή ομαδικές, όπου οι γονείς ενημερώνονται για την πορεία των παιδιών τους. Επίσης, συζητούνται τρόποι διαχείρισης καταστάσεων και συμπεριφορών που μπορεί να δυσκολεύουν το παιδί και την οικογένεια, καθώς και θέματα που απασχολούν τους ίδιους τους γονείς και που επηρεάζουν τη σχέση τους με τα παιδιά τους.
ΨΥΧΟΔΡΑΜΑ
Το ψυχόδραμα είναι μια ψυχοθεραπευτική μέθοδος ομαδικής εμπειρίας, με στόχο την αυτογνωσία, τη θεραπεία και την καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων. Πρωταρχικό μέλημα αποτελεί η ισορροπία και καλή σχέση του γονιού πρώτα με τον εαυτό του και μετά με το παιδί του. Μέσα από αυτό, δουλεύονται θέματα των γονιών σχετικά με την ανατροφή, τη διαπαιδαγώγηση και το χειρισμό των παιδιών, με τη φιλοσοφία ότι κανένας γονιός δεν είναι τέλειος και ότι το ζητούμενο δεν είναι η τελειότητα, αλλά η αυθεντικότητα, η αλήθεια και η προσωπική ανάπτυξη του κάθε ενός.
ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Πραγματοποιούνται έξοδοι με εξωτερικά προγράμματα και βόλτες, ούτως ώστε να μπορούν παιδιά έφηβοι και νέοι να κοινωνικοποιούνται, να λειτουργούν σύμφωνα με τους κανόνες ευγένειας και καλής συμπεριφοράς, να διαχειρίζονται χρήματα και χρόνο, αλλά και να τολμούν να συναλλάσσονται με τους άλλους ανθρώπους με ασφάλεια και χωρίς φόβο.
Το Δεκέμβριο του 2015 διοργανώθηκε τριήμερο καλλιτεχνικό φεστιβάλ στο «Γαλαξία», πολυχώρο που παραχωρήθηκε από το Δήμο Ν. Σμύρνης, κατά τη διάρκεια του οποίου πραγματοποιήθηκε έκθεση φωτογραφίας και συναυλία του Μουσικού Σχολείου Αλίμου, με τη συμμετοχή του γνωστού τραγουδιστή Παντελή Θαλασσινού, αλλά και παιδιού από την «Πλοήγηση», από στο Μουσικό Εργαστήρι. Επίσης, για τα μικρότερα παιδιά, υπήρχαν εικαστικά δρώμενα, κατασκευές και αφήγηση παραμυθιού.
Στο χώρο της «Πλοήγησης», με αφορμή εποχιακές εορτές, αλλά και γενέθλια, γίνονται εκδηλώσεις που ψυχαγωγούν τα παιδιά και τα βοηθούν να αποκτήσουν κοινωνική παιδεία.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΣΕ ΔΗΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΑ
Με πλαισίωση από το εξειδικευμένο προσωπικό και την εποπτεία της διακεκριμένης Παιδοψυχιάτρου κ. Αλεξάνδρας Ρούσσου, η «Πλοήγηση» έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιεί Εργαστήρια τέχνης και κίνησης σε Δήμους και σχολεία. Τα εργαστήρια μπορούν να γίνονται είτε στο χώρο του σχολείου, κατά τη διάρκεια του μαθήματος, ή και μετά το σχόλασμα, είτε στο χώρο της «Πλοήγησης», είτε σε χώρο που παρέχεται από κάποιο Δήμο.
Ενδεικτικά αναφέρονται τα Εργαστήρια δημιουργίας τραγουδιού, ορχήστρας κρουστών, ηχογράφησης, μουσικής επένδυσης ιστορίας, εικαστικών και κατασκευών, φωτογραφίας κτλ. Στόχος είναι η αυτογνωσία, η δημιουργική έκφραση, η αρμονική συνύπαρξη και συνεργασία, με σεβασμό στο διαφορετικό. Δουλεύονται θέματα ρατσισμού, σχολικού εκφοβισμού, σχέσεων μεταξύ των μαθητών και επέρχεται ένα θετικό κλίμα στο σχολείο και ανάμεσα στα παιδιά.
Επιπλέον, τα ίδια Εργαστήρια μπορούν να λειτουργήσουν και για ενήλικες.
