Προσέξατε ποτέ αν τα μάτια του φίλου σας «τρέχουν»; Και αν ναι, αναρωτηθήκατε γιατί συμβαίνει αυτό; Για την απομάκρυνση των δακρύων λειτουργεί ένα σύστημα «αποχέτευσης», που ξεκινά από την εσωτερική γωνία των βλεφαρικών σχισμών και με δύο μικρούς πόρους τα δάκρυα οδηγούνται σε μια «δεξαμενή» κι εκβάλλουν στην οροφή των ρινικών κοιλοτήτων. Κάτω από φυσιολογικές συνθήκες η παραγωγή και η αποχέτευση είναι ισόρροπες, ώστε να μην «τρέχουν τα δάκρυα από τα μάτια».

Επιφορά λέγεται η συνεχής υπερχείλιση των δακρύων από τον έσω κανθό (εσωτερική γωνία της βλεφαρικής σχισμής). Η συνεχής ύγρανση του τριχώματος κάτω από τον έσω κανθό προκαλεί την αλλαγή του χρώματός του, κυρίως στα μακρύτριχα ζώα, ενώ σε αρκετά περιστατικά παρατηρείται ακόμη και φλεγμονή της περιοχής καθώς και γραμμοειδής διάβρωση της επιδερμίδας. Το αντίθετο της επιφοράς είναι η μειωμένη έκκριση (μειωμένη παραγωγή) των δακρύων που οδηγεί σε ξηρά κερατοεπιπεφυκίτιδα, για την οποία θα μιλήσουμε σε επόμενο άρθρο.

Φυσιολογία

Τα δάκρυα παράγονται συνεχώς από τους δακρυϊκούς αδένες και απλώνονται σε όλο το βολβό. Η βασική αποστολή τους είναι η προστασία του κερατοειδούς χιτώνα του οφθαλμού. Παράλληλα, με τις κινήσεις των βλεφάρων τον διατηρούν υγρό, στιλπνό, διαφανή και καθαρό. Επιπροσθέτως, διευκολύνουν την εσωτερική επιφάνεια των βλεφάρων (επιπεφυκότας) να ολισθαίνει εύκολα επί του οφθαλμικού βολβού, επιτρέποντας έτσι γρήγορες και προς όλες τις κατευθύνσεις κινήσεις του.

Για την απομάκρυνση των δακρύων λειτουργεί ένα σύστημα «αποχέτευσής» τους, το οποίο ξεκινά από την εσωτερική γωνία των βλεφαρικών σχισμών, με δύο μικρούς πόρους (άνω και κάτω βλεφαρικά σημεία), από όπου τα δάκρυα οδηγούνται σε μια «δεξαμενή», τον καλούμενο δακρυϊκό ασκό, και από εκεί, μέσω λεπτού καναλιού, εκβάλλουν στην οροφή των ρινικών κοιλοτήτων. Κάτω από φυσιολογικές συνθήκες η παραγωγή και η αποχέτευση είναι ισόρροπες, ώστε να μην «τρέχουν τα δάκρυα από τα μάτια».


ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΝΤΟΣ
Διδάκτωρ Κτηνιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. & Τέως
Επικ. Καθηγητής της Παθολογικής Κλινικής της
Καθηγητής στην Εθν. Σχολή Δημόσιας Υγείας
Αντιπρόεδρος στο Δ.Σ. της Ελλ. Κτην. Εταιρείας