Η φτώχεια αποτελεί την πρώτη αιτία θνησιμότητας και νοσηρότητας διεθνώς, ενώ σημαντικό ρόλο στην προστασία της υγείας διαδραματίζει το κοινωνικό περιβάλλον και κυρίως η ύπαρξη υποδομών και υπηρεσιών κοινωνικής αλληλεγγύης και υποστήριξης, πρωτίστως για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.

Σε περιόδους οικονομικής κρίσης, όπου η φτώχεια πλήττει περισσότερους και οι δημόσιες υπηρεσίες υγείας, πρόνοιας και κοινωνικής προστασίας κλονίζονται, οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία είναι άμεσες και ανησυχητικές.

Τα παραπάνω τόνισε μεταξύ άλλων, ο κ. Γιάννης Τούντας, Καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος του ΕΟΦ και Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του προγράμματος «ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΥΓΕΙΑΣ», σε εκδήλωση του Δήμου Αθηναίων, σήμερα, με θέμα «Αθήνα: Κοινωνική Αλληλεγγύη και Υγεία».

Ο κ. Τούντας τόνισε, επίσης, ότι εκτός από τη μείωση του εισοδήματος και τη συρρίκνωση των κοινωνικών παροχών, λόγω έλλειψης πόρων και προσωπικού, σημαντική απειλή για την υγεία αποτελεί και η έξαρση της ανεργίας, η οποία όταν διαρκεί πολύ, αυξάνει τη θνησιμότητα μέχρι και κατά 20%, πλήττοντας ακόμα και τους συζύγους των ανέργων. Η αυξημένη θνησιμότητα στους ανέργους οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καρδιαγγειακών νοσημάτων, των αυτοκτονιών και της κίρρωσης του ήπατος, λόγω αυξημένης κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών. Σημαντικές είναι και οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία με σημαντική αύξηση της κατάθλιψης και του στρες. Οι επιπτώσεις αυτές παρατηρούνται επίσης και σε εργαζόμενους που απειλούνται από απώλεια της εργασίας. Οι αρνητικές επιπτώσεις της ανεργίας, δεν προκαλούνται μόνο από την οικονομική επιδείνωση των ανέργων, αλλά και επειδή η εργασία συνεπάγεται και μη οικονομικά οφέλη, όπως η χρονοοργάνωση της ημέρας, η αυτοεκτίμηση και ο σεβασμός των άλλων.

Για όλους αυτούς τους λόγους, η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με τα Τμήματα Οδοντιατρικής, Φαρμακευτικής, Νοσηλευτικής και ΦΠΨ (Τομέα Ψυχολογίας) του ΕΚΠΑ, υλοποιεί το πρόγραμμα ιατρο-ψυχο-κοινωνικής φροντίδας «ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΥΓΕΙΑΣ», με στόχο την εθελοντική μη-κερδοσκοπική προσφορά ιατρικής, οδοντιατρικής, φαρμακευτικής και ψυχοκοινωνικής φροντίδας σε άπορους, ανασφάλιστους και άλλες ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού του λεκανοπεδίου Αττικής, από μέλη ΔΕΠ, επιστημονικούς συνεργάτες, καθώς και από προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές. Πρωταρχικός σκοπός του προγράμματος είναι να καλυφθούν οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες για ιατρο-ψυχο-κοινωνική φροντίδα ατόμων που λόγω της οικονομικής κρίσης δεν έχουν πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας, ή δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν επαρκώς την ιδία συμμετοχή τους σε αυτές. Επιπρόσθετα, οι «ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΥΓΕΙΑΣ» αποσκοπούν στην ενίσχυση δημόσιων υπηρεσιών (π.χ. δημοτικά πολυιατρεία, πρόγραμμα «βοήθεια στο σπίτι», κ.α.) παρέχοντας εθελοντική εργασία και προσφέροντας δωρεάν αγαθά και υπηρεσίες, λειτουργώντας συμπληρωματικά και σε συνεργασία με τους επίσημους φορείς υγείας και πρόνοιας και όχι ανταγωνιστικά ή υποκαθιστώντας αυτούς. Το πρόγραμμα, στο οποίο έχουν ήδη δηλώσει συμμετοχή 120 εθελοντές, έχει αρχίσει να υλοποιείται στο Δήμο της Αθήνας και θα επεκταθεί άμεσα και στους δήμους Αμαρουσίου, Κορυδαλλού, Αχαρνών και Ζωγράφου, καθώς και στο πρόγραμμα του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών - Ιεράς Αρχιεπισκοπής.

Πιο συγκεκριμένα, στόχος του προγράμματος στο Δήμο της Αθήνας είναι α) η ενίσχυση της λειτουργίας των δημοτικών ιατρείων, β) η παροχή ιατρικής φροντίδας και συναφών υπηρεσιών στους Παιδικούς Σταθμούς του Δημοτικού Βρεφοκομείου Αθηνών, στους μαθητές των σχολείων, στα μέλη των Λεσχών Φιλίας και στον ευρύτερο πληθυσμό, γ) η αξιοποίηση της εθελοντικής προσφοράς των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα «ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΥΓΕΙΑΣ», είτε με την παροχή εθελοντικής εργασίας, είτε με την προσφορά δωρεάν αγαθών και υπηρεσιών σε δημότες της Αθήνας, με στοχευμένες δράσεις σε γειτονιές και οικογένειες με αυξημένες ανάγκες υγείας.

Το πρόγραμμα «ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΥΓΕΙΑΣ» φιλοδοξεί να αποτελέσουν οι δράσεις του στο Δήμο Αθηναίων εφαλτήριο για την εξάπλωση της εθελοντικής προσφοράς σε ευρύτερη κλίμακα στο λεκανοπέδιο της Αττικής.