Τι είναι

Είναι η συλλογή υγρού στην κοιλότητα του μέσου ωτός πίσω από ανέπαφο τυμπανικό υμένα. Το έκκριμα αυτό μπορεί να είναι ορώδες, πυώδες, βλεννώδες ή συνδυασμός αυτών.

Επιδημιολογία

Η συχνότητα της μέσης ωτίτιδας με υγρό σε παιδιά χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες, κυμαίνεται από <2% έως 30% περίπου.

Συχνότερα εμφανίζεται σε παιδιά της προσχολικής ηλικίας. Υπολογίζεται ότι το 80% περίπου των παιδιών έχουν υποστεί τουλάχιστον ένα επεισόδιο μέσης ωτίτιδας με υγρό μετά από οξεία μέση ωτίτιδα μέχρι την ηλικία των 4 ετών.

Ακόμη, έχει διαπιστωθεί ότι η μέση ωτίτιδα με υγρό μειώνεται σε συχνότητα με την πάροδο της ηλικίας και συχνότερα εμφανίζεται, όπως προαναφέρθηκε, μετά από επεισόδιο οξείας μέσης ωτίτιδας, σε συνθήκες παθητικού καπνίσματος, τους χειμερινούς μήνες, σε παιδιά που πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό ή ζουν σε συνθήκες συνωστισμού και γενικότερα σε συνθήκες που ευνοούν τις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού. Ο μητρικός θηλασμός για τουλάχιστον 4 μήνες και το τάϊσμα σε ορθή στάση φαίνεται να μειώνουν σαφώς τη συχνότητα της νόσου.

Αιτιολογία

Η αιτιολογία της μέσης ωτίτιδας με υγρό είναι πολυπαραγοντική και οφείλεται στην επίδραση περιβαλλοντικών, κοινωνικών και ανατομικών παραγόντων, καθώς επίσης ανοσολογικών και αλλεργικών καταστάσεων και λοιμώξεων που τελικά οδηγούν σε δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας.

Καλλιέργειες που ελήφθησαν μετά από παρακέντηση του τυμπανικού υμένα σε περιστατικά μέσης ωτίτιδας με υγρό, έδειξαν την ύπαρξη παθογόνων μικροβίων στα 2/3 των περιπτώσεων, όπως αιμοφίλου (Haemophilus influenzae), πνευμονιοκόκκου (Streptococcus pneumoniae) και μοραξέλλας (Moraxella catarrhalis).

Πώς εκδηλώνεται

Η βαρηκοΐα είναι το συχνότερο σύμπτωμα για το οποίο ο γονιός προσφεύγει για ιατρική γνώμη.

Στα μικρά παιδιά αρκετές φορές η διάγνωση καθυστερεί για μήνες ή περισσότερο, με αποτέλεσμα διαταραχές στην ομιλία και ανάπτυξη του λόγου. Ορισμένες φορές η βαρηκοΐα γίνεται αντιληπτή στη σχολική ηλικία.

Οι ενήλικες με μέση ωτίτιδα με υγρό παραπονούνται για βαρηκοΐα και αίσθημα πληρότητας στα αυτιά. Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται συνήθως μετά από λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος.
Άτομα με ιστορικό αλλεργίας ή ακτινοθεραπείας στην κεφαλή και τον τράχηλο συχνά εμφανίζουν μέση ωτίτιδα με υγρό.

Διαγνωστική προσέγγιση

Η διάγνωση της εκκριτικής ωτίτιδας γίνεται με ωτοσκόπηση και με ακοολογικό έλεγχο από Ιατρό Ωτορινολαρυγγολόγο.

Θεραπευτική προσέγγιση

Η θεραπευτική αντιμετώπιση πρέπει να εξατομικεύεται και να κατευθύνεται προς την αντιμετώπιση του γενεσιουργού αιτίου όπως τη λοίμωξη, τη δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας ή την αλλεργία.

Σκοπός της θεραπείας είναι η αποκατάσταση της βαρηκοΐας, η πρόληψη της δημιουργίας νέων επεισοδίων που οδηγούν στην εμφάνιση της χρόνιας μέσης ωτίτιδας με μόνιμες βλάβες και επιπλοκές.

Η χορήγηση αντιβιοτικών σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να βοηθήσει. Τα αποσυμφορητικά και αντισταμινικά σκευάσματα χρησιμοποιούνται ευρέως για την αποκατάσταση της λειτουργίας της ευσταχιανής σάλπιγγας.

Όταν η διάρκεια της μέσης ωτίτιδας με υγρό υπερβαίνει τους 3 μήνες παρά τη χρήση φαρμακευτικής αγωγής και συνοδεύεται από βαρηκοΐα, η χειρουργική αντιμετώπιση (μυριγγοτομή) με τοποθέτηση, συνήθως, σωληνίσκου αερισμού, είναι η ενδεδειγμένη αγωγή.

Ειδικότερα η τοποθέτηση σωληνίσκου αερισμού επιβάλλεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α) Μέση ωτίτιδα με υγρό διάρκειας άνω των 3 μηνών παρά τη χορηγηθείσα θεραπευτική αγωγή.

β) Συχνά επεισόδια οξείας μέσης ωτίτιδας (τουλάχιστον 3 επεισόδια μέσα σε 6 μήνες).

γ) Χρόνια δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας με σημαντικού βαθμού βαρηκοΐα, ωταλγία και ίλιγγο.

δ) Κατά τη διάρκεια ή μετά από τυμπανοπλαστική με έντονη δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας.

ε) Παράλυση του προσωπικού νεύρου ως επιπλοκή μέσης ωτίτιδας.

Στέλιος Χατζηπαναγιώτου
Ιατρός Βιοπαθολόγος – Κλινικός Μικροβιολόγος
Αναπληρωτής Καθηγητής Μικροβιολογίας στην Ιατρική Σχολή της Αθήνας

Νικόλαος–Στέφανος Ι. Λεγάκης
Ομότιμος Καθηγητής Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Μικροβιολογικής Εταιρείας και της Πανελλήνιας Ένωσης Ιατρικής Βιοπαθολογίας



Απο το βιβλίο "ΤΑ ΜΙΚΡΟΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ" (http://www.tamikrovia.gr)

---

Διαβάστε περισσότερα άρθρα...