Τι είναι

Εξωτερική ωτίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του έξω ακουστικού πόρου.

Επιδημιολογία

Παρατηρείται κυρίως σε χώρες με θερμό και υγρό κλίμα, όπως συμβαίνει στις μεσογειακές χώρες. Ανάλογα με τη βαρύτητα, διακρίνεται σε καλοήθη και κακοήθη. Η καλοήθης είναι περισσότερο συχνή σε παιδιά, ενώ η κακοήθης σε άτομα που πάσχουν από διαβήτη, ουδετεροπενία ή είναι ανοσοκατεσταλμένα.

Εμφανίζεται συνήθως μετά από κολύμβηση σε κολυμβητικές δεξαμενές (γι’ αυτό η λοίμωξη αναφέρεται και ως «ωτίτιδα των κολυμβητών») , και κατόπιν τοπικών τραυματισμών λόγω χρήσης αιχμηρών αντικειμένων για τον καθαρισμό του έξω ακουστικού πόρου.

Αιτιολογία

Ο κυριότερος μικροβιολογικός παράγοντας είναι η ψευδομονάδα και ο παθογόνος σταφυλόκοκκος, ενώ σε μικρότερη συχνότητα ενοχοποιούνται αναερόβια μικρόβια.

Άλλα μικρόβια όπως μύκητες και ιδιαίτερα ασπέργιλλοι και κάντιντες απομονώνονται σπανιότερα και ιδιαίτερα σε περιπτώσεις βαριάς ανοσοκαταστολής, ουδοετεροπενίας ή μακρόχρονης τοπικής δράσης αντιβιοτικών.

Πώς εκδηλώνεται

Τα κύρια κλινικά συμπτώματα είναι νυγμώδης πόνος με αίσθημα πληρότητας στον έξω ακουστικό πόρο. Υπάρχει ευαισθησία, οίδημα (πρήξιμο) και ερυθρότητα στο αυτί και γύρω από αυτό. Όταν η εξωτερική ωτίτιδα παρουσιαστεί σε άτομα με διαβήτη ή ανοσοκαταστολή, η κλινική εικόνα είναι βαριά (κακοήθης εξωτερική ωτίτιδα). Πολλές φορές υπάρχει πυώδης έκκριση.

Αν δε γίνει έγκαιρα θεραπεία, δημιουργούνται νεκρώσεις και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος επέκτασης της λοίμωξης στα οστά του κρανίου. (Διεισδυτική εξωτερική ωτίτιδα) και οστεομυελίτιδα με πολύ βαριές συνέπειες.

Διαγνωστική προσέγγιση

Η διάγνωση βασίζεται στην κλινική εξέταση και εφόσον υπάρχει έκκριση γίνεται καλλιέργεια και αντιβιόγραμμα.

Θεραπευτική προσέγγιση

Εφαρμόζεται καθημερινή φροντίδα του εξωτερικού πόρου με τοπικό καθαρισμό με υπέρτονο διάλυμα χλωριούχου νατρίου (3%) σε συνδυασμό με τοπικά αντισηπτικά. Παράλληλα χορηγούνται οπωσδήποτε αντιβιοτικά, ενδοφλεβίως ή από του στόματος ανάλογα με τη βαρύτητα της λοίμωξης, στην περίπτωση που απομονώνεται ψευδομονάδα ή σταφυλόκοκκος και κατάλληλα αντιμυκητιακά φάρμακα όταν υπάρχουν μύκητες. Στην κακοήθη εξωτερική ωτίτιδα μαζί με τη θεραπεία της ωτίτιδας είναι ανάγκη να εφαρμόζεται αγωγή για τον έλεγχο των προδιαθεσικών παραγόντων όπως π.χ. ρύθμιση του διαβήτη και της ανοσοκαταστολής.

Προφύλαξη

Λαμβάνονται γενικά τα ακόλουθα μέτρα:

α) Αποφυγή χρήσης αιχμηρών αντικειμένων ή βαμβακοφόρων στυλεών για τον καθαρισμό των αυτιών.
β) Αποφυγή κολύμβησης ατόμων με προβλήματα υγείας (διαβήτης, ανοσοκαταστολή, ουδετεροπενία) σε κολυμβητικές δεξαμενές.
γ) Με την ελάχιστη υποψία φλεγμονής των αυτιών (π.χ. πόνος, βάρος) πρέπει να γίνεται εξέταση από Ωτορινολαρυγγολόγο.

Στέλιος Χατζηπαναγιώτου
Ιατρός Βιοπαθολόγος – Κλινικός Μικροβιολόγος
Αναπληρωτής Καθηγητής Μικροβιολογίας στην Ιατρική Σχολή της Αθήνας

Νικόλαος–Στέφανος Ι. Λεγάκης
Ομότιμος Καθηγητής Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Μικροβιολογικής Εταιρείας και της Πανελλήνιας Ένωσης Ιατρικής Βιοπαθολογίας




Απο το βιβλίο "ΤΑ ΜΙΚΡΟΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ" (http://www.tamikrovia.gr)

---

Διαβάστε περισσότερα άρθρα...