Από τις πιο δύσκολες περιπτώσεις ασθενειών της γάτας είναι οι μύκητες. Προκαλούν τις λεγόμενες ζωοανθρωπονόσους, επειδή μεταδίδονται, και μάλιστα σχετικά εύκολα, και στον άνθρωπο. Οι μύκητες είναι πολύ ανθεκτικοί και μπορεί να παραμείνουν στο περιβάλλον της γάτας για μακρύ διάστημα, ακόμη και χρόνια.

Οι μύκητες αποτελούν μια μεγάλη ομάδα παθογόνων παραγόντων που προσβάλλουν τα ζώα και μπορεί από αυτά να μολυνθούν και οι άνθρωποι.

Διακρίνονται σε δύο μεγάλες ομάδες: στα δερματόφυτα ή δερματοφυτιάσεις που, όπως υπονοεί και ο όρος, προσβάλλουν το δέρμα, και στις συστηματικές μυκητιάσεις, οι οποίες, αντιθέτως, εισχωρούν βαθιά στο δέρμα ή και επεκτείνονται σε όλο τον οργανισμό, και οφείλονται στο συστηματικό μύκητα Cryptococus neoformans.

Η δερματοφυτίαση αποτελεί νόσο του δέρματος της γάτας. Οι ενήλικες γάτες συνήθως είναι φορείς και σπανιότερα παρουσιάζουν συμπτώματα. Αντιθέτως, τα γατάκια ολίγων μηνών, ή και ημερών ακόμη, παρουσιάζουν εμφανείς και συχνά σοβαρές κλινικές εκδηλώσεις.

Στο 99% των περιπτώσεων δερματοφυτίασης στη γάτα ανευρίσκεται ο Microsporum canis, που εύκολα μεταδίδεται και στον άνθρωπο με την απόπτωση των προσβεβλημένων τριχών και κυττάρων της επιδερμίδας που φέρουν σπόρια από μύκητα. Ετσι, λοιπόν, άμεση ή έμμεση επαφή με ζώο φορέα ή ακόμη περισσότερο με άρρωστο ζώο έχει ως αποτέλεσμα τη μόλυνση των υγιών ζώων και συχνά και του ιδιοκτήτη τους.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι τα σπόρια των μυκήτων είναι πολύ ανθεκτικά στο περιβάλλον, ώστε ο χώρος όπου βρίσκονται ή αντικείμενα μολυσμένα είναι επικίνδυνα για πολλούς μήνες ή και χρόνια ακόμη.


Συμπτώματα

Ο μύκητας αναπτύσσεται κοντά στη ρίζα των τριχών και στα επιδερμικά κύτταρα της επιδερμίδας όπου πέφτει το τρίχωμα και παρατηρούνται κυκλοτερείς γυμνές περιοχές οι οποίες επεκτείνονται ακτινοειδώς. Αν δεν αντιμετωπιστεί η λοίμωξη, εμφανίζονται και αλλοιώσεις του δέρματος.

Τα ενήλικα ζώα μπορεί να παρουσιάζουν εκτεταμένες περιοχές αλωπεκίας που μοιάζουν με τις δερματώσεις ορμονικής ή ψυχογενούς αιτιολογίας. Τέλος, οι ενήλικες και μακρύτριχες γάτες μπορεί να είναι ασυπτωματικοί φορείς.


Διάγνωση και θεραπεία

Η διάγνωση είναι εύκολη. Βασίζεται στη μικροσκοπική ανεύρεση των σπορίων του μύκητα. Σε χρόνιες ή ασυπτωματικές μολύνσεις απαιτείται καλλιέργεια.

Για τη θεραπεία υπάρχουν αρκετά σκευάσματα. Οι ιδιοκτήτες όμως των άρρωστων ζώων θα πρέπει να ξέρουν ότι θα απαιτηθούν πολλές επισκέψεις στον κτηνίατρό τους, ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα τα ζώα τους να μετατραπούν σε φορείς, αλλά και για την εξυγίανση του χώρου παραμονής τους.

Σχετικά με τη δημόσια υγεία, πρέπει να λεχθεί ότι οι δερματοφυτιάσεις αποτελούν τη συχνότερη από τις ζωοανθρωπονόσους που προσβάλλουν τα παιδιά. Έτσι, μην υιοθετείτε αδέσποτα ταλαιπωρημένα γατάκια πριν τα προσκομίσετε για εξέταση.


ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΝΤΟΣ
Διδάκτωρ Κτηνιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. & Τέως
Επικ. Καθηγητής της Παθολογικής Κλινικής της
Καθηγητής στην Εθν. Σχολή Δημόσιας Υγείας
Αντιπρόεδρος στο Δ.Σ. της Ελλ. Κτην. Εταιρείας