Τα βλαστοκύτταρα στη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας


Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια επώδυνη φλεγμονή των αρθρώσεων, η οποία οφείλεται σε εκφύλιση του αρθρικού χόνδρου. Η αύξηση της ηλικίας, ο τραυματισμός και αυτοάνοσες παθήσεις που προσβάλουν τις αρθρώσεις αποτελούν τις κυριότερες αιτίες της οστεοαρθρίτιδας. Αν και η ελάττωση του σωματικού βάρους και ο περιορισμός της καταπόνησης της άρθρωσης έχουν ευεργετική επίδραση στην εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας, μέχρι σήμερα δεν υπήρχε εξειδικευμένη θεραπεία αποκατάστασης της ακεραιότητας του χόνδρου. Η ολική αρθροπλαστική και η χρήση συνθετικών τμημάτων της άρθρωσης αποτελούν μεθόδους θεραπείας, χαρακτηρίζονται όμως από μεγάλα κόστη, μεγάλο χρόνο αποκατάστασης και σωματική επιβάρυνση του ασθενή.

Τα τελευταία χρόνια οι κυτταρικές θεραπείες έχουν κερδίσει σημαντικό έδαφος στη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας και φαίνεται να ανοίγουν προοπτικές για ταχύτερη αποκατάσταση του χόνδρου και ελάττωση των επιπτώσεων στον ασθενή.

Ο χόνδρος αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της άρθρωσης, προστατεύει τα υποκείμενα οστά και η ακεραιότητα του συμβάλλει στην φυσιολογική λειτουργία της άρθρωσης. Δεν διαθέτει αιμοφόρα αγγεία για τη θρέψη του και δεν έχει ικανότητα αναγέννησης σε περίπτωση καταστροφής του. Είναι επίσης γνωστό ότι η οστεοαρθρίτιδα η οποία προσβάλλει μια άρθρωση επιδρά καταστρεπτικά και στη συμμετρική της.

12.1% των Αμερικανών ηλικίας άνω των 25 ετών υποφέρουν από διαφορετικής βαρύτητας οστεοαρθρίτιδα και αυτό κοστίζει στην οικονομία το 2% του ακαθαρίστου εθνικού προϊόντος, της τάξης των 120 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Εδώ και αρκετά χρόνια σε νεαρούς ασθενείς που πάσχουν από τραυματική κάκωση του χόνδρου λαμβάνεται με αρθροσκόπηση τμήμα υγιούς χόνδρου, το οποίο μεταφέρεται και επεξεργάζεται στο εργαστήριο. Από το τμήμα αυτό απομονώνονται υγιή χονδροκύτταρα τα οποία καλλιεργούνται με σκοπό τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό και την επίτευξη ενός αριθμού ανάλογου με την έκταση της βλάβης που θέλουμε να αποκατασταθεί. Στη συνέχεια τα χονδροκύτταρα συνδέονται σε ειδικά ικριώματα, για την σταθεροποίησή τους , και αρθροσκοπικά τοποθετούνται στο πάσχον τμήμα του χόνδρου. Τα χονδροκύτταρα στη συνέχεια αποκτούν συνοχή με τον υπόλοιπο χόνδρο και τελικά ο χόνδρος λειτουργεί φυσιολογικά. Η μέθοδος αυτή είναι επιτυχής σε νεαρά και όχι σε ηλικιωμένα άτομα, λόγω της περιορισμένης δυνατότητας του πολλαπλασιασμού των χονδροκυττάρων, η οποία ελαττώνεται με την πάροδο της ηλικίας.

Τα τελευταία χρόνια για την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας σε ηλικιωμένους ασθενείς ή και σε εκείνους που δεν επιτευχθεί τελικά ικανός αριθμός χονδροκυττάρων μετά από βιοψία και καλλιέργεια, γίνεται χρήση βλαστοκυττάρων. Τα βλαστοκύτταρα λαμβάνονται από το λιπώδη ιστό με λιποαναρρόφηση και καθοδηγούνται προς χονδροκύτταρα. Το λίπος συγκεντρώνεται στις αποθήκες του σώματος, από τις οποίες και αφαιρείται με τοπική αναισθησία με μια ασφαλή διαδικασία, η οποία δεν απαιτεί νοσηλεία του ασθενή. Το λίπος αποτελεί την πλουσιότερη πηγή μεσεγχυματικών κυττάρων, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να κρυοσυντηρούνται και να χρησιμοποιούνται τμηματικά σε μελλοντικές χρήσεις.

Η χρήση του λίπους για τη λήψη βλαστοκυττάρων είναι παλιά και ασφαλής μέθοδος και έχει βοηθήσει σημαντικό αριθμό ασθενών. Η χρήση των κυττάρων αυτών προσφέρει ανακούφιση και βελτίωση της κινητικότητας της άρθρωσης κατά 50% στα 2/3 των ασθενών, ενώ το 40% των ασθενών εμφανίζει βελτίωση σε ποσοστό 75% στα επόμενα 1-2 έτη. Τα αποτελέσματα αυτά αναφέρονται στη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος. Μόνο το 8% των ασθενών αυτών χρειάστηκε να καταφύγει σε ολική αρθροπλαστική δύο έτη μετά την χρήση των βλαστοκυττάρων.

Τα πλεονεκτήματα της χρήσης των βλαστοκυττάρων του λίπους είναι ότι οι ασθενείς κινητοποιούνται γρήγορα, εντός 24 ωρών από την ενδοαρθρική χορήγηση, και δεν νοσηλεύονται στο νοσοκομείο. Δεν παρουσιάζουν φλεβικές θρομβώσεις και πνευμονική εμβολή, λόγω διαταραχών της πήξης του αίματος, οι οποίες αποτελούν συχνή και απειλητική για τη ζωή επιπλοκή σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε ολική αρθροπλαστική. Τα βλαστοκύτταρα προέρχονται από τον ίδιο τον ασθενή και δεν υπάρχει κίνδυνος απόρριψης ή άλλων επιπλοκών λόγω ασυμβατότητας.

Η αποκατάσταση της άρθρωσης του γόνατος με τα βλαστοκύτταρα θεωρείται περισσότερο επιτυχημένη σε σχέση με του ισχίου και στις δύο περιπτώσεις τα αποτελέσματα είναι καλύτερα εφ όσον η θεραπεία γίνεται στα πρώτα στάδια της νόσου. Η άσηπτη νέκρωση της κεφαλής του μηριαίου οστού, όπως και η αποκατάσταση του κατεστραμμένου μεσοσπονδύλιου δίσκου επίσης αντιμετωπίζονται με τη χρήση μεσεγχυματικών κυττάρων από το λίπος.

Κ ΚΟΥΖΗ-ΚΟΛΙΑΚΟΥ
ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΘ


    Στην κορυφή