ΠΟΣΟ ΝΕΡΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΙΝΟΥΜΕ;


Μόλις το 10% των Ελλήνων γνωρίζει ότι η επαρκής ημερήσια ποσότητα νερού από όλες τις πηγές, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων και των ροφημάτων, είναι περίπου 2 λίτρα για τις γυναίκες και 2,5 λίτρα για τους άνδρες, ενώ περίπου το 20% των γυναικών και το 35% των ανδρών προσλαμβάνει λιγότερο νερό απ’ αυτό που συνιστά η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA). Αυτά τα δεδομένα προκύπτουν από την πρώτη επιστημονική μελέτη στην Ελλάδα σχετικά με την ενυδάτωση, που εκπόνησε η Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ).

Στόχος της μελέτης είναι να εκτιμηθεί η πρόσληψη και η απώλεια νερού στον ελληνικό πληθυσμό, καθώς δεν υπάρχουν προηγούμενα δεδομένα από την Ελλάδα, και να διερευνηθεί το επίπεδο ενημέρωσης του κοινού σχετικά με την επαρκή πρόσληψη νερού, η οποία όταν δεν καλύπτεται, μπορεί να οδηγήσει σε ήπια αφυδάτωση (δηλαδή απώλεια νερού ισοδύναμη με λιγότερο από 2% του σωματικού μας βάρους). Είναι αξιοσημείωτο ότι ακόμα και ήπιας μορφής αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, κόπωση, εξασθένιση αντανακλαστικών, μείωση δυνατότητας λήψης αποφάσεων, συντονισμού και συγκέντρωσης. Επίσης, σύμφωνα με επίσημα επιστημονικά στοιχεία της EFSA, η επαρκής ενυδάτωση είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της φυσιολογικής σωματικής και διανοητικής λειτουργίας και επισημαίνει ότι το 80% της ημερήσιας πρόσληψης νερού προέρχεται από πόσιμο νερό, χυμούς, αναψυκτικά, καφέ, τσάι, κλπ, ενώ το 20% από στερεά τρόφιμα, κυρίως από φρούτα και λαχανικά.

Η μελέτη του ΓΠΑ περιλάμβανε τη διανομή ερωτηματολογίων σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.000 ατόμων (άνδρες και γυναίκες ηλικίας 16 – 65 ετών) εξετάζοντας τόσο την πρόσληψη νερού από πόσιμο νερό, χυμούς, γάλα, αναψυκτικά, καφέδες, αφεψήματα, αλκοολούχα και ισοτονικά ποτά και στερεά τρόφιμα όσο και την απώλεια νερού από το σώμα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του χειμώνα.

Επικεφαλής της ομάδας της μελέτης ήταν η Μαρία Καψοκεφάλου, Επίκουρος Καθηγήτρια Διατροφής του Ανθρώπου, στο Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του ανεξάρτητου οργανισμού European Hydration Institute, και ο Αντώνης Ζαμπέλας, Αναπληρωτής Καθηγητής Διατροφής του Ανθρώπου, στο Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Πιο συγκεκριμένα, η Μαρία Καψοκεφάλου, επισήμανε: «Είμαστε ικανοποιημένοι με τα πρώτα αποτελέσματα της πρωτοβουλίας που αναλάβαμε, με στόχο την καλύτερη κατανόηση του επιπέδου ενυδάτωσης αλλά και ενημέρωσης του ελληνικού πληθυσμού, καθώς μέχρι σήμερα δεν διαθέταμε επαρκή στοιχεία. Η Ελλάδα έχει ένα ιδιαίτερα ζεστό καλοκαίρι και συνεπώς είναι μια χώρα που η ισορροπία στην πρόσληψη και απώλεια νερού δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί. Συγκεκριμένα, όπως αποκαλύπτει η έρευνα, το καλοκαίρι είναι δυσκολότερο να καλύψουμε τις ανάγκες μας σε νερό απ’ ότι το χειμώνα, αφού το ποσοστό ‘αφυδατωμένων’ ανθρώπων το καλοκαίρι είναι κατά 8% υψηλότερο απ’ ότι το χειμώνα, ενώ οι απώλειες νερού, κυρίως σε ιδρώτα, το καλοκαίρι είναι περίπου 38%. Άρα, μεγαλύτερες ανάγκες σε νερό έχουμε όταν η φυσική μας δραστηριότητα είναι αυξημένη και όταν οι θερμοκρασίες του περιβάλλοντος είναι υψηλές. Παράλληλα, η έρευνα δείχνει για τον ελληνικό πληθυσμό ότι περίπου το 80% της ημερήσιας πρόσληψης νερού προέρχεται από πόσιμο νερό, χυμούς, αναψυκτικά, καφέ, τσάι, κλπ, ενώ το 20% από στερεά τρόφιμα, κυρίως από φρούτα και λαχανικά. Αυτά τα στοιχεία είναι σε συμφωνία με τα στοιχεία που δίνει η EFSA για άλλους πληθυσμούς της Ευρώπης.»

Ο Αντώνης Ζαμπέλας σημείωσε επίσης: «Χάρη στα ευρήματα διαθέτουμε πλέον μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για την ανάγκη πρόσληψης νερού αλλά και ένα σημαντικό ‘εργαλείο’ γνώσης ώστε να πραγματοποιήσουμε ουσιαστικές δράσεις ενημέρωσης του κοινού για την ευεργετική δράση της ενυδάτωσης στη σωματική και πνευματική απόδοση σε διάφορες περιστάσεις, όπως π.χ. στην εργασία, τη μελέτη, την οδήγηση και κατά τη διάρκεια της σωματικής άσκησης. Χαρακτηριστικό είναι ότι η ελλειπής ενημέρωση σχετικά με την ενυδάτωση οδηγεί τους ανθρώπους στο να μην αξιολογούν επαρκώς την πρόσληψη νερού. Τέλος, διαπιστώθηκε ότι οι επιλογές ενυδάτωσης στον ελληνικό πληθυσμό ποικίλουν, με περίπου 55% από πόσιμο νερό, 25% από ροφήματα και 20% από στερεά τρόφιμα, φρούτα και λαχανικά.»

Ολοκληρώνοντας την αξιολόγηση των ευρημάτων της μελέτης η κα Καψοκεφάλου τόνισε: «Όλα τα παραπάνω ευρήματα από την Ελλάδα, σε συνδυασμό με την πολύτιμη υπάρχουσα γνώση και τη συνεργασία με το European Hydration Institute (ΕΗΙ), το οποίο δημιουργήθηκε με στόχο να προωθήσει στο ευρωπαϊκό κοινό την έγκυρη επιστημονική γνώση, μας βοηθούν ουσιαστικά στη συνεχή έρευνα σχετικά με την ανθρώπινη ενυδάτωση. Στόχος μας, μέσω της παροχής έγκυρης πληροφόρησης, είναι όλες οι ηλικιακές ομάδες και ιδιαίτερα οι ευαίσθητες ομάδες, δηλαδή παιδιά, ηλικιωμένοι, γυναίκες που κυοφορούν ή θηλάζουν, ή ακόμα και οι έντονα αθλούμενοι και εργαζόμενοι άνθρωποι, να επωφεληθούν στην καθημερινότητά τους από τα πλεονεκτήματα της σωστής ενυδάτωσης.»

ΠΗΓΕΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΝΕΡΟΥ ΕΛΛΗΝΩΝ, ΤΟ ΧΕΙΜΩΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

Τα ευρήματα της έρευνας του ΓΠΑ, όπως απεικονίζονται στα γραφήματα που ακολουθούν, είναι σε συμφωνία με τα στοιχεία της EFSA, και καταδεικνύουν ότι το καλοκαίρι η πρόσληψη νερού καλύπτεται κατά 61% από πόσιμο νερό (ποσοστό αυξημένο από το αντίστοιχο του χειμώνα), 24% από ροφήματα και 15% από στέρεα τρόφιμα, ενώ το χειμώνα τα ποσοστά διαφοροποιούνται και είναι αντίστοιχα 50% από πόσιμο νερό, 26% από ροφήματα και 24% από στερεά τρόφιμα.

Από την ανάλυση της πρόσληψης νερού από ροφήματα (24% το καλοκαίρι και 26% το χειμώνα) προκύπτει ότι ο καφές, τόσο το χειμώνα όσο και το καλοκαίρι, αποτελεί την υψηλότερη πηγή πρόσληψης νερού, 25% και 34% αντίστοιχα, ενώ με υψηλά ποσοστά το χειμώνα ακολουθούν τα αλκοολούχα ποτά (μπύρα, κρασί) 23%, τα αναψυκτικά 14%, το γάλα και οι χυμοί με 13%. Το καλοκαίρι η εικόνα διαφοροποιείται καθώς αυξάνεται κατακόρυφα η πρόσληψη νερού από το γάλα με ποσοστό 22%, ενώ τα αλκοολούχα ποτά (μπύρα, κρασί) παρουσιάζουν μεγάλη πτώση στο 9%. Σε παρόμοια επίπεδα παραμένουν τα ποσοστά για χυμούς (13%) και αναψυκτικά (11%).

ΧΕΙΜΩΝΑΣ

 Μόλις το 10% των Ελλήνων γνωρίζει ότι η επαρκής ημερήσια ποσότητα νερού από όλες τις πηγές, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων και των ροφημάτων



Γράφημα 1: Ποσοστιαία απεικόνιση πρόσληψης νερού τον χειμώνα


Γράφημα 1: Ποσοστιαία απεικόνιση πρόσληψης νερού τον χειμώνα











Γράφημα 2: Ποσοστιαία απεικόνιση πρόσληψης νερού από διάφορες διατροφικές πηγές τον χειμώνα



ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

 Γράφημα 2: Ποσοστιαία απεικόνιση πρόσληψης νερού από διάφορες διατροφικές πηγές τον  χειμώνα



Γράφημα 3: Ποσοστιαία απεικόνιση πρόσληψης νερού το καλοκαίρι



Πόσο νερό πρέπει να πίνουμε;










Γράφημα 4: Ποσοστιαία απεικόνιση πρόσληψης νερού από διάφορες διατροφικές πηγές το καλοκαίρι















Λίγα Λόγια για την ενυδάτωση, τη σημασία και τα οφέλη της
Το νερό, και γενικότερα η κατανάλωση υγρών, είναι ζωτικής σημασίας για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού μας. Το νερό μεταφέρει θρεπτικές ουσίες και αποβάλλει τις άχρηστες ουσίες από τον οργανισμό, ενώ βοηθά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, με τη μεταφορά της θερμότητας από τους ενεργούς ιστούς στο δέρμα αλλά και της ψύξης του σώματος μέσω της εφίδρωσης.

Τα οφέλη της σωστής ενυδάτωσης είναι πολλά για τη συνολική υγεία καθώς κάθε κύτταρο του σώματός μας έχει ανάγκη τo νερό. Η ενυδάτωση είναι παράγοντας – κλειδί στις πιο βασικές λειτουργίες του σώματος όπως του εγκεφάλου, της καρδιάς, των νεφρών, των μυών και του δέρματος, ρυθμίζοντας λειτουργίες όπως την αρτηριακή πίεση, τη θερμοκρασία του σώματος, την πέψη. Περίπου 80% της ημερήσιας πρόσληψης νερού επιτυγχάνεται μέσω του πόσιμου νερού, αλλά και άλλων ροφημάτων όπως, οι χυμοί, το γάλα, τα αναψυκτικά, ο καφές, το τσάι, και γενικότερα των υγρών τροφίμων (π.χ. σούπες), ενώ το υπόλοιπο 20% μέσω των στερεών τροφίμων, ιδιαίτερα λαχανικών και φρούτων.

Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) συστήνει ως επαρκή για τους ενήλικες άνδρες και γυναίκες, την πρόσληψη 2,5 και 2 λίτρων νερού ημερησίως αντίστοιχα, μέσω του πόσιμου νερού αλλά και άλλων ροφημάτων, όπως οι χυμοί, το γάλα, τα αναψυκτικά, ο καφές, το τσάι, και των στερεών τροφίμων.

Υψηλότερη πρόσληψη νερού μπορεί να απαιτείται κατά την άσκηση και κατά τις θερμές ημέρες του έτους. Οι ευαίσθητες ομάδες, παιδιά και ηλικιωμένοι, αλλά και οι έγκυες και οι γυναίκες που θηλάζουν, χρειάζεται να προσέχουν ιδιαίτερα την επαρκή ενυδάτωση.

Λίγα Λόγια για το Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Το Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων προσφέρει στους φοιτητές του το επιστημονικό υπόβαθρο για την ορθολογική αντιμετώπιση επιστημονικών και τεχνολογικών θεμάτων που αναφέρονται στον τομέα των Τροφίμων και στη Διατροφή του Ανθρώπου. Το Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, παρακολουθώντας τις εξελίξεις στο επιστημονικό του πεδίο, διαπίστωσε ότι τα αντικείμενά του διευρύνονται διαρκώς. Τόσο οι Βιομηχανίες Τροφίμων, όσο και το καταναλωτικό κοινό, χρειάζονται επιστήμονες με βαθιά γνώση των τροφίμων, από την πρωτογενή παραγωγή έως και τις επιπτώσεις των τελικών προϊόντων στην υγεία του ανθρώπου. Έτσι, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, έχοντας τη μοναδική δυνατότητα να πραγματεύεται όλα τα παραπάνω αντικείμενα, έδωσε την ευκαιρία στο Τμήμα να αναπτύξει την Επιστήμη της Διατροφής του Ανθρώπου.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το site: http://www.aua.gr

Λίγα Λόγια για το European Hydration Institute (EHI)
Το European Hydration Institute (EHI) είναι ένας ανεξάρτητος οργανισμός που εδρεύει στην Ισπανία και δημιουργήθηκε με στόχο την προώθηση της γνώσης και της κατανόησης όλων των θεμάτων σχετικά με την ανθρώπινη ενυδάτωση αλλά και την επίδρασή της στην υγεία, την ευεξία και την απόδοση των ανθρώπων, και της ενσωμάτωσής τους στις προτεραιότητες της δημόσιας υγείας, ώστε να συμβάλλει στη σωστή ενυδάτωση όλων των Ευρωπαίων πολιτών.

Το έργο του EHI έχει σχεδιαστεί προς όφελος δύο ομάδων: τους επαγγελματίες Υγείας, όπως γιατρούς, διαιτολόγους και διατροφολόγους, καθώς και το ευρύ κοινό που επιθυμεί να κατανοήσει περισσότερα σχετικά με την ενυδάτωση και το ρόλο της στην υγεία, την ευεξία και την απόδοση.
Καθώς η ενυδάτωση αφορά σε πολλές διαφορετικές κοινωνικές ομάδες και οργανισμούς, το EHI συνεργάζεται με ανεξάρτητους επιστήμονες, επαγγελματίες Υγείας, εταιρείες και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς και οργανισμούς, οι οποίοι μοιράζονται με το Ινστιτούτο το ίδιο ήθος και ενδιαφέρον για την προώθηση της σημασίας της ενυδάτωσης σε σχέση με τη δημόσια υγεία.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το site: www.europeanhydrationinstitute.org


    Στην κορυφή

ΠΟΣΟ ΝΕΡΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΙΝΟΥΜΕ;


ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΥΓΕΙΑΣ
13/12/2022



Όλοι έχουμε ακούσει την παλιά συμβουλή να πίνουμε 8 ποτήρια νερό την ημέρα. Αλλά αν δεν το κάνετε, μην ανησυχείτε: αυτή η συμβουλή δεν είναι ίδια για όλους. Σύμφωνα με μια νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Science, η κατανάλωση 8 ποτηριών νερού την ημέρα είναι περιττή για τους περισσότερους υγιείς ενήλικες. Η συμβουλή δεν λαμβάνει υπόψη το νερό που λαμβάνουμε από το φαγητό μας και άλλα ροφήματα, όπως ο καφές και το τσάι. Η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι οι ανάγκες για νερό διαφέρουν από άτομο σε άτομο και εξαρτώνται από ποικίλους παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, το μέγεθος του σώματος, τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας και το κλίμα της περιοχής.

Οι Καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου(Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου(Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος(Καθηγητής Θεραπευτικής-Αιματολογίας-Ογκολογίας και Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα κύρια ευρήματα της μελέτης αυτής.
https://www.science.org/doi/10.1126/science.abm8668
Για να δουν πόσο νερό χρειαζόμαστε πραγματικά οι άνθρωποι, οι ερευνητές της μελέτης ανέλυσαν δεδομένα από 5.600 ανθρώπους ηλικίας από 8 ημερών έως 96 ετών σε 26 χώρες. Οι συμμετέχοντες ήταν άτομα από όλα τα κοινωνικά και επαγγελματικά στρώματα, όπως αγρότες, αθλητές και μη, εργαζόμενοι σε γραφεία στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, καθώς και άτομα από κοινωνίες αγροτών και κυνηγών στη Νότια Αμερική και την Αφρική.

Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν με μια αξιόπιστη τεχνική, που χρησιμοποιεί νερό συνδεδεμένο με ιχνηθέτες που διευκολύνουν την παρακολούθηση παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα από το σώμα, ώστε είναι δυνατό να λαμβάνονται ακριβείς μετρήσεις της ημερήσιας ενεργειακής δαπάνης των συμμετεχόντων. Επιτρέπει επίσης η τεχνική αυτή στους ερευνητές να εκτιμήσουν την ποσότητα νερού που παρήγαγαν οι συμμετέχοντες από τον μεταβολισμό, καθώς και την ακριβή ποσότητα νερού που κατανάλωναν.

Οι ερευνητές προσδιόρισαν έτσι ακριβώς πόσο νερό έχασαν οι συμμετέχοντες και πόσο αντικατέστησαν κάθε μέρα. Διαπίστωσαν ότι ο ημερήσιος κύκλος νερού ενός ατόμου καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από το μέγεθος του σώματός του και από το επίπεδο σωματικού λίπους του, το οποίο περιέχει λιγότερο νερό από τους μύες και άλλα όργανα. Όσο περισσότερη άλιπη μάζα έχει ένα άτομο, τόσο περισσότερο νερό χρειάζεται. Δεδομένου ότι οι άνδρες τείνουν να έχουν μεγαλύτερο σώμα και λιγότερο σωματικό λίπος σε σύγκριση με τις γυναίκες, γενικά χρειάζονται περισσότερο νερό ημερησίως. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι το πόσο νερό χρειαζόμαστε αλλάζει κατά τη διάρκεια της ζωής. Γενικά, οι ανάγκες σε νερό κορυφώθηκαν μεταξύ ατόμων 20 ως 50 ετών και μετά μειώθηκαν παράλληλα με την επιβράδυνση του μεταβολισμού. Αυτό πιθανότατα συμβαίνει επειδή η ποσότητα νερού εξαρτάται εν μέρει από τον μεταβολισμό και από το πόσες θερμίδες καταναλώνονται. Πράγματι, όλη η εργασία που κάνουν τα κύτταρά μας καθημερινά βασίζεται στο νερό και η αναλογία της ποσότητας νερού που χρησιμοποιούμε προς τον αριθμό των θερμίδων που καταναλώνουμε παραμένει αρκετά σταθερή κατά τη διάρκεια της ζωής.

Η μελέτη επίσης κατέδειξε ότι δύο άλλοι σημαντικοί παράγοντες που καθορίζουν τις ανάγκες σε νερό είναι το κλίμα της περιοχής διαβίωσης και το αν κάποιος κάνει καθιστική ζωή. Οι άνθρωποι που ζουν σε θερμότερα κλίματα και έχουν περισσότερη σωματική δραστηριότητα χρειάζονται και μεγαλύτερες ποσότητες νερού. Η μελέτη μάλιστα διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι από λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές του κόσμου έχουν υψηλότερες ανάγκες για νερό συγκριτικά με τους ανθρώπους από ανεπτυγμένες χώρες. Αυτό μάλλον συμβαίνει επειδή αν κάποιος βρίσκεται σε μια φτωχότερη χώρα, είναι πιθανό να εργάζεται έξω κάθε μέρα και έχει λιγότερη πρόσβαση στον έλεγχο του κλίματος. Ακόμη, οι άνθρωποι στις φτωχότερες χώρες συχνά κάνουν δουλειές που απαιτούν περισσότερη σωματική δραστηριότητα. Καθώς ο κόσμος γίνεται όλο και θερμότερος όμως, αυτό πιθανώς θα προκαλέσει αύξηση των αναγκών μας σε νερό συνολικά, γεγονός που θα επιδεινώσει τα προβλήματα για τα 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που έχουν επί του παρόντος περιορισμένη ή ανεπαρκή πρόσβαση σε καθαρό νερό.

Πόσο νερό λοιπόν πρέπει να πίνουμε; Η απάντηση με βάση τη μελέτη αυτή είναι απλή: να πίνουμε νερό, όταν διψάμε, αρκεί να παρακολουθούμε και να δίνουμε πράγματι σημασία στις ανάγκες του σώματός μας για ενυδάτωση. Πρέπει να δίνουμε προτεραιότητα στο νερό και να προσπαθούμε να αποφεύγουμε τα σακχαρούχα ποτά, που μπορεί να προκαλέσουν μεταβολικά προβλήματα. Ο καφές και το τσάι είναι επίσης καλές πηγές ενυδάτωσης, παρότι η καφεΐνη που περιέχουν μπορεί να αυξήσει την ούρηση. Τέλος, πρέπει να έχουμε υπόψη ότι λαμβάνουμε νερό και από το φαγητό μας. Ορισμένες τροφές πλούσιες σε νερό είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, τα φασόλια, το γιαούρτι και οι σούπες.

    Στην κορυφή