ΝΕΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ


Η κολπική μαρμαρυγή είναι η πιο συχνή μόνιμη καρδιακή αρρυθμία ή ακανόνιστος καρδιακός παλμός. Εκτιμάται ότι πάνω από 5 εκατομμύρια Αμερικανοί και 6 εκατομμύρια άτομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν κολπική μαρμαρυγή. Ο ισόβιος κίνδυνος κολπικής μαρμαρυγής υπολογίζεται ότι αφορά περίπου ένα στα τέσσερα άτομα ηλικίας 40 ετών ή άνω. Το σοβαρότερο ιατρικό πρόβλημα για άτομα με κολπική μαρμαρυγή είναι ο αυξημένος κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου, ο οποίος είναι πέντε φορές υψηλότερος στο συγκεκριμένο πληθυσμό, σε σχέση με τα άτομα που δεν έχουν κολπική μαρμαρυγή.

Το 15% όλων των εγκεφαλικών επεισοδίων στις ΗΠΑ αποδίδονται στην κολπική μαρμαρυγή. Επιπλέον, τα εγκεφαλικά επεισόδια που οφείλονται σε κολπική μαρμαρυγή είναι πιο επιβαρυντικά σε σχέση με τα εγκεφαλικά επεισόδια άλλης αιτιολογίας. Τα εγκεφαλικά επεισόδια από κολπική μαρμαρυγή είναι πιο βαριά, με ποσοστό θνησιμότητας 24% εντός 30 ημερών και πιθανότητα θανάτου 50% μέσα σε ένα έτος.

Πρόσφατα ανακοινωθήκαν τα κύρια αποτελέσματα της κλινικής δοκιμής Φάσης ΙΙΙ ARISTOTLE, στην οποία αξιολογήθηκε η ουσια apixaban έναντι της βαρφαρίνης, για την πρόληψη εγκεφαλικού επεισοδίου ή συστηματικής εμβολής σε 18.201 ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή και έναν τουλάχιστον παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο. Στη δοκιμή ARISTOTLE, το apixaban σε σύγκριση με τη βαρφαρίνη, μείωσε τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο ή συστηματική εμβολή κατά 21%, τον κίνδυνο για μείζονα αιμορραγία κατά 31% και τη θνησιμότητα κατά 11%. Τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν σήμερα στη διάρκεια του Hot Line session, του Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Καρδιολογίας στο Παρίσι της Γαλλίας και δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό The New England Journal of Medicine.

Η δοκιμή, η οποία διεξήχθη σε 1.034 κέντρα σε 39 χώρες, συντονίστηκε από το Ινστιτούτο Κλινικών Ερευνών Duke στο Ντάρχαμ της Βόρειας Καρολίνας και το Ινστιτούτο Κλινικών Ερευνών της Ουψάλα, στην Ουψάλα της Σουηδίας.

«Ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή αποτελεί μια σοβαρή ανησυχία για τη δημόσια υγεία, καθώς ο πληθυσμός γερνά», δήλωσε ο Δρ Christopher B. Granger, Καθηγητής Ιατρικής στο Ινστιτούτο Κλινικών Ερευνών Duke, Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο Duke, Ντάρχαμ, Βόρεια Καρολίνα, και επικεφαλής ερευνητής της μελέτης. «Συνεπώς, τα αποτελέσματα της δοκιμής ARISTOTLE, που δείχνουν ότι το apixaban, σε σύγκριση με τη βαρφαρίνη, μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο ή συστηματική εμβολή, τον κίνδυνο για μείζονα αιμορραγία και τη θνησιμότητα, είναι ελπιδοφόρα».

Το apixaban, ένας νέος από του στόματος λαμβανόμενος αναστολέας του Παράγοντα Xa, συγκαταλέγεται σε μια κατηγορία παραγόντων που μελετώνται, σε σχέση με τις δυνατότητες πρόληψης και αντιμετώπισης θρόμβων.

Σχετικά με τη δοκιμή ARISTOTLE
Στη δοκιμή ARISTOTLE (Apixaban for Reduction in Stroke and Other Thromboembolic Events in Atrial Fibrillation), μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή μελέτη απευθείας σύγκρισης, συμμετείχαν 18.201 ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή και έναν τουλάχιστον πρόσθετο παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο. Η μέση βαθμολογία κινδύνου CHADS2 για τον πληθυσμό της μελέτης ήταν 2,1. Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν σε apixaban (n=9.120) 5 mg δύο φορές την ημέρα (2,5 mg δύο φορές την ημέρα σε ορισμένους ασθενείς) ή βαρφαρίνη (n=9,081) σε δοσολογία που επέτρεπε να επιτευχθεί στόχος INR (International Normalized Ratio) 2,0-3,0.

Οι κύριες εκβάσεις της μελέτης είχαν προκαθοριστεί με ιεραρχικό τρόπο, βάσει του οποίου το apixaban ελέγχθηκε έναντι της βαρφαρίνης όσον αφορά τη μη κατωτερότητά του ως προς το σύνθετο καταληκτικό σημείο του εγκεφαλικού επεισοδίου ή της συστηματικής εμβολής, την ανωτερότητά του ως προς το σύνθετο καταληκτικό σημείο του εγκεφαλικού επεισοδίου ή της συστηματικής εμβολής, την ανωτερότητά του ως προς τη μείζονα αιμορραγία και την ανωτερότητά του ως προς το θάνατο κάθε αιτιολογίας. Οι αναλύσεις αποτελεσματικότητας συμπεριέλαβαν όλους τους τυχαιοποιημένους ασθενείς («με πρόθεση τη θεραπεία»). Οι αναλύσεις της αιμορραγίας πραγματοποιήθηκαν «κατά τη διάρκεια της θεραπείας», συμπεριλαμβάνοντας όλους τους τυχαιοποιημένους ασθενείς που έλαβαν μία τουλάχιστον δόση του υπό μελέτη φαρμάκου.
Η μελέτη κατέδειξε τη μη κατωτερότητα του apixaban (p<0,001) ως προς την κύρια έκβαση αποτελεσματικότητας, το σύνθετο καταληκτικό σημείο εγκεφαλικού επεισοδίου ή συστηματικής εμβολής, σε σύγκριση με τη βαρφαρίνη. Ο σχετικός κίνδυνος μειώθηκε κατά 21%, με ετήσια ποσοστά συμβάντων 1,27% για το apixaban και 1,60% για τη βαρφαρίνη σε ανάλυση του πληθυσμού με πρόθεση τη θεραπεία. Επιπλέον, το apixaban πέτυχε τον κύριο δευτερεύοντα στόχο της ανωτερότητας ως προς το κύριο σύνθετο καταληκτικό σημείο εγκεφαλικού επεισοδίου ή συστηματικής εμβολής (p=0,01). Η κυρίαρχη επίδραση στην πρόληψη εγκεφαλικού επεισοδίου αφορούσε τα αιμορραγικά εγκεφαλικά επεισόδια, τα οποία ήταν κατά 49% λιγότερα με το apixaban έναντι της βαρφαρίνης, σε συνδυασμό με επίδραση στα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια ή στα επεισόδια αβέβαιης αιτιολογίας, τα οποία ήταν κατά 8% λιγότερα με το apixaban έναντι της βαρφαρίνης.

Τα αποτελέσματα από τη μελέτη ARISTOTLE δείχνουν επίσης ότι το apixaban ήταν ανώτερο από τη βαρφαρίνη όσον αφορά την κύρια έκβαση ασφάλειας μείζονος αιμορραγίας κατά ISTH (p<0,001), παρέχοντας σημαντική μείωση του σχετικού κινδύνου κατά 31%, με ετήσια ποσοστά συμβάντων 2,13 για το apixaban και 3,09 για τη βαρφαρίνη. Επίσης, το apixaban μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο για μείζονα αιμορραγία σύμφωνα με τα κριτήρια ISTH ή για κλινικά σημαντική μη μείζονα αιμορραγία κατά 32% (p<0,001), σε σύγκριση με τη βαρφαρίνη. Όλοι οι τύποι αιμορραγίας μειώθηκαν κατά 29% ετησίως, σε σύγκριση με τη βαρφαρίνη (p<0,001). Με το apixaban ο κίνδυνος για ενδοκράνια αιμορραγία μειώθηκε σημαντικά κατά 58%, σε σύγκριση με τη βαρφαρίνη (p<0,001). Ο αριθμός περιστατικών θανατηφόρου αιμορραγίας (περιλαμβανομένου θανατηφόρου αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου) ήταν χαμηλότερος με (10) από ότι με βαρφαρίνη (27), σε ανάλυση κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Στη δοκιμή ARISTOTLE τεκμηριώθηκε ότι το apixaban είναι το πρώτο νέο αντιπηκτικό φάρμακο που μειώνει σημαντικά τους θανάτους κάθε αιτιολογίας, συγκριτικά με τη βαρφαρίνη. Το apixaban ήταν ανώτερο της βαρφαρίνης όσον αφορά την προκαθορισμένη κύρια δευτερεύουσα έκβαση θανάτου κάθε αιτιολογίας (p=0,047). Συγκεκριμένα, παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική μείωση 11% του σχετικού κινδύνου με apixaban έναντι της βαρφαρίνης, με ετήσια ποσοστά συμβάντων 3,52% και 3,94%, αντίστοιχα.

Στη μελέτη ARISTOTLE, το ποσοστό ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν παρόμοιο στις ομάδες apixaban (81,5%) και βαρφαρίνης (83,1%), όπως και το ποσοστό σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών (35,0% με apixaban και 36,5% με βαρφαρίνη). Η διακοπή χορήγησης του υπό μελέτη φαρμάκου ήταν σημαντικά λιγότερο συχνή για το apixaban (25,3% των ασθενών, 3,6% λόγω θανάτου), σε σύγκριση με τη βαρφαρίνη (27,5% των ασθενών, 3,8% λόγω θανάτου)(p=0,001). Στην ομάδα της βαρφαρίνης, το διάμεσο και το μέσο ποσοστό ασθενών που διατηρήθηκαν σε θεραπευτικό εύρος INR (International Normalized Ratio) 2,0–3,0 ήταν 66% και 62,2%, αντίστοιχα, ενώ εξαιρέθηκαν οι τιμές INR κατά τη διάρκεια επτά ημερών μετά την τυχαιοποίηση και κατά τη διάρκεια διακοπής του υπό μελέτη φαρμάκου.

Γενικά, τα ευρήματα για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα ήταν συνεπή σε όλες τις υποομάδες, συμπεριλαμβανομένων των γεωγραφικών περιοχών, ασθενών με λήψη βαρφαρίνης ή όχι στο παρελθόν, ηλικιακών ομάδων, φύλων, διαφορών στη νεφρική λειτουργία, διαφορών στον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο, καθώς και σε άλλες προκαθορισμένες υποομάδες.


    Στην κορυφή