Ερωτήματα γύρω απο την αφασία ενηλίκων


Τι είναι η αφασία ενηλίκων;

Αφασία είναι η κατάσταση εκείνη κατά την οποία το άτομο έχει δυσκολία στο να εκφράσει τις σκέψεις του και να καταλάβει τι λέγεται ή τι γράφεται από τους άλλους. Η αφασία προκαλείται από εγκεφαλική κάκωση, η οποία τις περισσότερες φορές προκαλείται από εγκεφαλικό επεισόδιο ή από απευθείας χτύπημα στο κεφάλι.

Ποια είναι τα προβλήματα λόγου που συνδέονται πιο συχνά με την αφασία;

Τα άτομα με αφασία θα έχουν δυσκολία να καταλάβουν τι τους λένε καθώς και να εκφράσουν τις σκέψεις τους. Επίσης θα έχουν μειωμένη ικανότητα να διαβάζουν, να γράφουν, να κάνουν χειρονομίες ή να χρησιμοποιούν αριθμούς. Η ομιλία τους περιορίζεται σε μικρές προτάσεις ή μεμονωμένες λέξεις, όπως ονόματα αντικειμένων η πράξεις. Πολύ συχνά, οι πιο μικρές λέξεις στην ομιλία παραμερίζονται έτσι ώστε η πρόταση να περιορίζεται στις «λέξεις κλειδιά» σαν τηλεγράφημα. Η σειρά των λέξεων μπορεί να είναι λανθασμένη, ή το νόημα μπορεί να αλλαχθεί και να μην γίνει κατανοητό. Μερικές φορές, οι φθόγγοι και οι λέξεις αλλάζουν, για παράδειγμα, λένε «τραπέζι» αντί για «καρέκλα» ή «γλώσσεψα την μπέρδα μου», αντί για «μπέρδεψα την γλώσσα μου». Επίσης μπορεί να χρησιμοποιούνται και λέξεις χωρίς νόημα όπως «ντάντα» ή «μπάνα». Μερικά αφασικά άτομα μπορεί να παράγουν ομιλία με φανερή προσπάθεια καθώς και κακή άρθρωση. Το πιο συχνό χαρακτηριστικό είναι η δυσκολία στο να ονομάζουν πράγματα. Το αφασικό άτομο μπορεί να ξέρει σε τι χρησιμεύει μια οδοντόβουρτσα, για παράδειγμα, αλλά θα έχει ξεχάσει πώς να την ονομάσει.

Γιατί τα αφασικά άτομα χρειάζονται τόσο πολύ χρόνο για να απαντήσουν;

Τα αφασικά άτομα χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να καταλάβουν αυτό που έχουν ακούσει. Ακούνε τις λέξεις, αλλά δεν φέρνουν αμέσως στο μυαλό τους το νόημα της λέξης. Σε μερικές περιπτώσεις οι λέξεις μπορεί να ακούγονται στ΄ αυτιά του αφασικού ατόμου σαν να μιλάει ο ομιλητής μια ξένη γλώσσα. Επιπρόσθετα, χρειάζονται χρόνο για να σκεφτούν τις λέξεις που θέλουν να χρησιμοποιήσουν.

Όταν τα αφασικά άτομα σκεφτούν τη λέξη που θέλουν να χρησιμοποιήσουν, θα την θυμηθούν αμέσως;

Συχνά ξεχνάνε τη λέξη αμέσως αφού τη χρησιμοποιήσουν και θα πρέπει να ανανεώσουν την διαδικασία ψαξίματος όταν θελήσουν πάλι να την χρησιμοποιήσουν π.χ. το όνομα του παιδιού τους. Μπορεί να το πουν πολλές φορές, αλλά μετά δεν θα είναι ικανοί να το επαναφέρουν στη μνήμη τους μερικά λεπτά αργότερα.

Είναι χαρακτηριστικό των αφασικών ατόμων να βρίζουν;

Ναι, πολλές φορές διατηρούν κάποιους «αυτοματισμούς», όπως τις βρισιές, το μέτρημα, την ονομασία των ημερών της εβδομάδας και διάφορες κοινωνικές απαντήσεις όπως «ωραία», «καλά», «ευχαριστώ» και «γειά». Μην τους κριτικάρετε για το βρίσιμο. Πολύ συχνά δεν συνειδητοποιούν ότι λένε κάτι που δεν είναι σωστό.

Ποια άλλα προβλήματα μπορεί να προκληθούν από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή από χτύπημα στο κεφάλι;

Μερικά άτομα μπορεί να έχουν δυσκολίες στο να προφέρουν σωστά τις λέξεις. Η ομιλία τους μπορεί να είναι μπερδεμένη. Επίσης μπορεί να γίνουν πιο συναισθηματικά. Για παράδειγμα, μπορεί να απογοητεύονται πιο εύκολα και να γελάνε ή να κλαίνε ασταμάτητα. Ακόμα μπορεί να μπερδεύονται συχνά ή να ξεχνούν.

Ποια είναι μερικά από τα σωματικά προβλήματα που συνδέονται με την εγκεφαλική κάκωση;

Η αφασία συνήθως προκαλείται από βλάβη στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου. Όταν συμβεί να χτυπηθεί η μια πλευρά του εγκεφάλου, τότε επηρεάζεται η αντίθετη πλευρά του σώματος. Πολλές φορές τα αφασικά άτομα παρουσιάζουν μια δυσκολία στο δεξί χέρι και πόδι. Η όραση επίσης μπορεί να επηρεαστεί. Σε σπανιότερες περιπτώσεις μπορεί να υπάρξουν και σπασμοί.

Τι είναι αυτόματη ανάνηψη;

Όπως το σώμα ανακτάται από την εγκεφαλική κάκωση σε κάποιο σημείο, μερικά αφασικά άτομα μπορεί να επανακτήσουν κάποιες προηγούμενες τους ικανότητες, όπως η γραφή ή η ομιλία. Η καλυτέρευση μπορεί να είναι για λίγες μέρες ή να διατηρηθεί για τουλάχιστον έξι μήνες ή ακόμα και περισσότερο. Αυτή η άμεση καλυτέρευση ονομάζεται αυτόματη ανάνηψη. Παρ΄ όλα αυτά με την αυτόματη ανάνηψη σπάνια δημιουργείται ολοκληρωτική επαναφορά όλων των λειτουργιών.

Ποια βοήθεια θα πρέπει να λάβει ένα αφασικό άτομο;

Υπάρχει η δυνατότητα βοήθειας τόσο για το αφασικό άτομο όσο και για την οικογένειά του η οποία χρειάζεται να καταλάβει τι είναι η αφασία. Ο Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας είναι ειδικευμένος-με επίπεδο Μάστερ ή Διδακτορικό- στο να αξιολογεί το πρόβλημα και να προχωρεί σε πρόγραμμα αποκατάστασης. Αν και λίγα αφασικά άτομα μπορεί να «θεραπευτούν», τα περισσότερα μπορεί να βοηθηθούν. Ο Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας θα πρέπει να είναι επίσημα αναγνωρισμένο και διπλωματούχο μέλος των διεθνών επιστημονικών εταιρειών (όπως π.χ. American Speech-Language-Hearing Association).

Πόσο συχνά θα πρέπει ένα αφασικό άτομο να επισκέπτεται τον/την Παθολόγο Λόγου και Ομιλίας;

Συνήθως μέσα στις πρώτες ημέρες μετά το χτύπημα. Ο Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας εκτός από το ότι θα δώσει βοήθεια για την αποκατάσταση του λόγου και της γλώσσας, θα προσφέρει επίσης ελπίδες στο αφασικό άτομο και οδηγίες στην οικογένειά του. Συχνά οι πληροφορίες από τον Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας για τη διάγνωση του αφασικού ατόμου είναι πολύ βοηθητικές για το ιατρικό προσωπικό που παρακολουθεί το αφασικό άτομο.

Πως μπορούν να βοηθήσουν οι φίλοι και η οικογένεια;

Η οικογένεια καθώς και οι φίλοι αποτελούν ζωτικό μέρος για το πρόγραμμα αποκατάστασης του αφασικού ατόμου. Όσο περισσότερο κατανοούν το πρόβλημα, τόσο πιο πολύ μπορούν να βοηθήσουν στην ανάκτηση των λειτουργιών του λόγου του αφασικού ατόμου. Ο Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας θα εργαστεί κοντά στην οικογένεια του αφασικού ατόμου και θα τους βοηθήσει ώστε οι ίδιοι να βοηθήσουν τον αφασικό ασθενή τους.

“Adapted, with permission, from the English version published and copyrighted by the American Speech-Language-Hearing Association, 10801 Rockville Pike, Rockville, MD 20852, U.S.A. (www.asha.org)”.


Μαρινέλλα Τσουκαλά, Μ.Α., CCC-SLP
Παθολόγος Λόγου & Ομιλίας
Ιδρυτής & Επιστημονικός Διευθυντής
Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος SLP, Η.Π.Α.
www.legein.gr


Διαβάστε περισσότερα άρθρα...

    Στην κορυφή