Το νέο φάρμακο, με την εμπορική ονομασία QUTENZA, θα κυκλοφορήσει σύντομα και στην Ελλάδα, όπως ανακοινώθηκε στο πλαίσιο διεξαγωγής του 3ου Διεθνούς Συνεδρίου για το Νευροπαθητικό Πόνο, το οποίο πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα. Η ουσία (8% καψαϊκίνη), που έχει εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (European Medicines Agency) για τη θεραπευτική αντιμετώπιση του περιφερικού νευροπαθητικού άλγους σε μη διαβητικούς ενήλικες, είτε ως μονοθεραπεία, είτε σε συνδυασμό με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα, είναι ένα προηγμένο προϊόν για δερματολογική εφαρμογή που στοχεύει κατευθείαν στην πηγή του περιφερικού νευροπαθητικού πόνου. Το φάρμακο παρέχει στους ασθενείς τη δυνατότητα αποτελεσματικής και μακράς διάρκειας ύφεσης του πόνου με σχεδόν μηδενικές παρενέργειες, και μάλιστα μετά από 30λεπτη ή 60λεπτη εφαρμογή μια φορά κάθε τρεις μήνες.

Ο νευροπαθητικός πόνος είναι μια πολύπλοκη και δύσκολη στην αντιμετώπισή της κατάσταση, καθώς αποτελεί συνέπεια βλάβης των νεύρων, η οποία μπορεί να προκληθεί από ένα σύνολο διαφορετικών παθήσεων, φαρμάκων και χειρουργικών ή τραυματικών κακώσεων. Ενώ για τη θεραπεία του νευροπαθητικού πόνου μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα σύνολο φαρμακευτικών σκευασμάτων, η χρήση αυτή συχνά περιορίζεται από ανεπιθύμητες ενέργειες (όπως ελαφρά υπνηλία και ζάλη), καθώς και από φαρμακολογικές αλληλεπιδράσεις, αργή έναρξη φαρμακευτικής δράσης, ανάγκη για ενδεχόμενη πολύπλοκη τιτλοποίηση και χορήγηση της δοσολογίας πολλές φορές ημερησίως. Η έρευνα καταδεικνύει ότι στα δύο τρίτα των ασθενών δεν επιτυγχάνεται επαρκές αναλγητικό αποτέλεσμα με τις τρέχουσες θεραπευτικές επιλογές.

Μια κλινική μελέτη, η οποία συμπεριέλαβε ασθενείς με μεθ-ερπητική νευραλγία (PHN) και πόνο από τον ιό HIV, κατέδειξε ότι το QUTENZA (καψαϊκίνη) μειώνει σε σημαντικό βαθμό το νευροπαθητικό πόνο. Η ανακούφιση από τα επώδυνα συμπτώματα μετά από μια και μόνο 30λεπτη ή 60λεπτη εφαρμογή επέρχεται ταχύτατα και έχει μεγάλη διάρκεια. Σε ασθενείς με μεθ-ερπητική νευραλγία (PHN) που έλαβαν θεραπεία με την ουσία, ποσοστό 44% ανέφερε ≥30% μείωση του νευροπαθητικού πόνου σε μια συνολική περίοδο μελέτης 12 εβδομάδων. Δώδεκα εβδομάδες μετά τη θεραπεία ποσοστό 55% των ασθενών που έλαβαν θεραπεία με το φάρμακο ανέφεραν βελτίωση της κατάστασής τους. Η ύφεση του πόνου επιτεύχθηκε τόσο στις περιπτώσεις που η νέα ουσία χρησιμοποιήθηκε σαν μονοθεραπεία, όσο και σε εκείνες κατά τις οποίες συνδυάστηκε και με άλλες αναλγητικές θεραπείες.

Όπως τόνισε κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου ο Καθηγητής Νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin των ΗΠΑ κ. Misha Backonja, «για πολλά χρόνια υπήρχε η ανάγκη μιας αποτελεσματικής θεραπείας για το νευροπαθητικό πόνο η οποία να διαθέτει καλό προφίλ ασφάλειας χωρίς τις συστηματικές παρενέργειες και το βαρύ δοσολογικό σχήμα που προβλεπόταν στις μέχρι τώρα διαθέσιμες θεραπείες. Τώρα, μετά το λανσάρισμα του νέου φαρμάκου οι ασθενείς θα μπορούν να έχουν πλέον μια εναλλακτική θεραπευτική επιλογή που θα παρέχει αποτελεσματική ανακούφιση του πόνου για 3 μήνες με μια μόνο εφαρμογή, γεγονός που, κατά συνέπεια, θα τους επιτρέψει να συνεχίσουν την καθημερινή τους ζωή».

Νευροπαθητικός πόνος, εξήγησε ο Καθηγητής, είναι εκείνος που προκαλείται από βλάβη των νεύρων. Υπάρχουν αρκετές ασθένειες που μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στα νεύρα. Στον αναπτυγμένο κόσμο τέτοιες ασθένειες είναι ο διαβήτης, ο έρπης ζωστήρας κλπ. Στο γενικό πληθυσμό ο νευροπαθητικός πόνος δεν είναι τόσο συχνός. Όμως, σε ορισμένες ομάδες του πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι, είναι αρκετά συχνός. Σύμφωνα με τις επιδημιολογικές μελέτες, στις ομάδες αυτές περίπου το 10% υποφέρουν από τέτοιας μορφής πόνο.

Ο νευροπαθητικός πόνος είναι πολύ διαφορετικός από τον συνήθη σωματικό πόνο, είπε ο κ. Backonja. Ο μυοσκελετικός πόνος που νοιώθει κανείς αν χτυπήσει ή πάθει κάποιο ατύχημα έρχεται και παρέρχεται. Οι ασθενείς με νευροπαθητικό πόνο, όμως, χάνουν σιγά σιγά την αισθαντικότητα και την ίδια στιγμή, νοιώθουν συνεχή, βασανιστικό πόνο σαν κάψιμο ή σαν ηλεκτρικό σοκ. Το νευρικό μας σύστημα μοιάζει με ένα ηλεκτρικό κύκλωμα, που είναι γεμάτο καλώδια. Αν λάβουμε υπόψη μας ότι ο νευροπαθητικός πόνος δεν είναι τίποτε άλλο από ένα βραχυκύκλωμα στο νευρικό σύστημα του ασθενή, τότε φαίνεται ότι το νέο φάρμακο δρα ανακουφιστικά στις άκρες των νεύρων.

Οι περισσότερες θεραπείες που υπάρχουν σήμερα για την αντιμετώπιση του νευροπαθητικού πόνου είναι συστηματικές, δηλαδή ο ασθενής πρέπει να πάρει κάποιο χάπι, το οποίο διαχέεται σε όλο τον οργανισμό του και έχει αρκετές παρενέργειες, όπως υπνηλία, ναυτία κλπ. Το βασικό, λοιπόν, πλεονέκτημα του φαρμάκου είναι ότι εφαρμόζεται εξωτερικά μόνο εκεί που υπάρχει πόνος για μία ώρα και έτσι δεν παρουσιάζονται συστηματικές παρενέργειες. Ένα ακόμη πλεονέκτημα είναι ότι το μπορεί να ληφθεί παράλληλα και με άλλα φάρμακα, ενώ ο ασθενής μπορεί να το εφαρμόσει ξανά μετά το πέρας των τριών μηνών.

Διαμέσου ενός τεχνολογικά εξελιγμένου επιθέματος, το φάρμακο διοχετεύεται ταχύτατα στο σημείο του πόνου προκαλώντας υψηλή συγκέντρωση συνθετικής καψαϊκίνης (η οποία στη φύση ανεβρίσκεται στις κόκκινες πιπεριές). Η έκθεση σε μεγάλες συγκεντρώσεις καψαϊκίνης παράγει μεγάλης διάρκειας αναστρέψιμη απενεργοποίηση των υπερδραστήριων υποδοχέων του πόνου, η οποία συμβάλλει στη μακράς διάρκειας ύφεσης του άλγους που επιτυγχάνεται με μια θεραπεία.

Το επίθεμα κόβεται στο κατάλληλο κάθε φορά μέγεθος και εφαρμόζεται από επαγγελματία υγείας στην περιοχή του πόνου, όπου και αφήνεται για 30 λεπτά (όταν χρησιμοποιείται στα πόδια), ή 1 ώρα (όταν χρησιμοποιείται οπουδήποτε αλλού στο σώμα). Πριν την εφαρμογή της ουσίας, στην περιοχή του προβλήματος θα πρέπει να χορηγηθεί κάποιο τοπικό αναισθητικό για τη μείωση οποιασδήποτε δυσφορίας που θα μπορούσε να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Οι μόνες συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες που έχουν αναφερθεί από τη χρήση του νέου φαρμάκου είναι παροδικές και σχετίζονται με τη διαδικασία εφαρμογής του. Η κυριότερη από αυτές είναι δυσφορία στο σημείο εφαρμογής, η οποία είναι συνήθως ήπια έως μέτρια σε ένταση και αποδρομεί σταδιακά εντός 7 ημερών. Η έλλειψη φαρμακολογικών αλληλεπιδράσεων είναι σημαντική για αυτό τον πληθυσμό ασθενών, καθώς ο νευροπαθητικός πόνος μπορεί να προκληθεί από υποκείμενες χρόνιες καταστάσεις οι οποίες απαιτούν συνεχή θεραπευτική αντιμετώπιση. Επιπλέον, έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που ζουν με νευροπαθητικούς πόνους έχουν γενικά κακή υγεία και είναι πιθανότερο να προσβληθούν κάποια στιγμή από διάφορες άλλες χρόνιες παθήσεις, όπως οστεοαρθρίτιδα, κατάθλιψη και στεφανιαία νόσο.

Η εταιρία Astellas έχει δεσμευτεί στη συνεχή προσπάθεια ανάπτυξης αναλγητικών θεραπειών για την κάλυψη των αναγκών τόσο των ιατρών, όσο και των ασθενών. «Είμαστε ευτυχείς που είμαστε σε θέση να παρέχουμε μια καλά ανεκτή και αποτελεσματική λύση για το νευροπαθητικό πόνο χωρίς τους περιορισμούς και τις επιβαρύνσεις που οι έως τώρα διαθέσιμες θεραπείες μπορούν να επιβάλλουν στη ζωή των ασθενών» είπε ο κ. Γιώργος Λάιτμερ, Γενικός Διευθυντής της Astellas στην Ελλάδα

      Στην κορυφή