Τελικά η δημόσια τράπεζα δεν είναι τόσο δωρεάν όσο ακούγεται


Παρακολουθώντας την τηλεόραση και λιγότερο διαβάζοντας έχει κανείς την εντύπωση οτι όπως στην Ελλάδα υπάρχει η δωρεάν παιδεία και η δωρεάν υγεία υπάρχει και η δωρεάν παροχή βλαστοκυττάρων για όποιον έχει την ατυχία να αρρωστήσει από λευχαιμία. Ακούμε συχνά, δώρισε για να πάρεις. Και όταν φτάσει η ώρα εσύ δωρίζεις τα βλαστοκύτταρα του παιδιού σου και αισθάνεσαι ικανοποίηση για την καλή πράξη που έκανες, επειδή βοήθησες κάποιον άλλο να σωθεί. Αυτά που συμβαίνουν στους άλλους δεν πιστεύεις ποτέ οτι μπορούν να συμβούν σε σένα ή στην οικογένειά σου. Άλλωστε αφού έκανες τη δωρεά έχεις εξασφαλίσει και το δικό σου μόσχευμα όταν θα το χρειαστείς. Δεν είναι δα και τελείως απαραίτητο οπωσδήποτε να έχεις το δικό σου.

Από όλα τα παραπάνω το μόνο αληθές είναι το αίσθημα ικανοποίησης από την πράξη της δωρεάς. Τα βλαστοκύτταρα δωρίζονται από τους γονείς προς τη δημόσια τράπεζα και αγοράζονται από την οικογένεια όταν ένα μέλος της τα έχει ανάγκη. Μάλιστα δεν θα πάρεις τα δικά σου γιατί αυτά θα μπουν ανώνυμα στη παγκόσμια δεξαμενή, αλλά θα πάρεις άλλου που τυχαία ταιριάζουν με τα δικά σου. Δεν θα έχεις προτεραιότητα επειδή δώρισες, δεν θα απαλλαγείς από την χρέωση, και ακόμα και εάν προηγείσαι χρονολογικά δεν θα προτιμηθείς γιατί πάνω από όλα προτεραιότητα έχει η ιστοσυμβατότητα και μόνο.

Μετά από όλα αυτά το ερώτημα που γεννάται είναι θα γίνω καλύτερα εάν πάρω τα βλαστοκύτταρα του διπλανού μου και όχι τα δικά μου; Η απάντηση θα δοθεί σε δόσεις. Ναι για λίγες αρρώστιες, όχι για τις περισσότερες. Καλύτερα όμως ο διπλανός σου να είναι μέσα από την οικογένειά σου. Για μερικές μορφές λευχαιμίας είναι καλύτερα να πάρεις από τον αδελφό σου και μόνο αν δεν έχεις τότε από άγνωστο. Το 1/3 των ασθενών με λευχαιμία θα βρουν μόσχευμα μέσα από την οικογένεια, το υπόλοιπο 1/3 δεν θα βρει ποτέ μέσα από την πολυπληθέστερη δεξαμενή του κόσμου, λόγω πολύ σπάνιου τύπου ιστοσυμβατότητας και από τους υπόλοιπους που θα βρουν μόσχευμα οι μισοί θα καταλήξουν λόγω επιπλοκών. Όλοι όμως θα συνεχίζουν ανάλογα με την αποδοχή του μοσχεύματος να παίρνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα για την προστασία του μοσχεύματος.

Μόνο για κληρονομικές αρρώστιες κάποιος δεν μπορεί να πάρει τα δικά του, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της μεσογειακής αναιμίας. Σήμερα χρησιμοποιούνται με επιτυχία γονιδιακές θεραπείες στα πάσχοντα βλαστοκύτταρα των ασθενών με τη μεσογειακή αναιμία και ο ασθενής παίρνει τα δικά του. Η μέθοδος αυτή αναμένεται να επεκταθεί σε όσες περιπτώσεις κληρονομικών ασθενειών γνωρίζουμε το γονίδιο που πάσχει. Σήμερα τα βλαστοκύτταρα του πλακούντα χρησιμοποιούνται σε τέσσερα κέντρα του εξωτερικού για τη θεραπεία της εγκεφαλικής παράλυσης σε παιδιά ηλικίας έως οκτώ ετών με την προϋπόθεση ότι τα παιδιά έχουν τα δικά τους κύτταρα.

Τα κέντρα αυτά είναι: η Αιματολογική κλινική του Πανεπιστημίου Duke, το Πανεπιστήμιο της Georgia, το Monash της Αυστραλίας και στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασσαχουσέτης. Στο νοσοκομείο της Μασσαχουσέτης τα βλαστοκύτταρα χορηγούνται σε κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις καθώς και κακώσεις του νωτιαίου μυελού σε παιδιά, εντός 72 ωρών από τον τραυματισμό. Επίσης των ίδιων των παιδιών τα βλαστοκύτταρα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία όγκων της παιδικής ηλικίας, λεμφωμάτων, του παιδικού διαβήτη και αυτοάνοσων ασθενειών, όπως της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, της ελκώδους κολίτιδας και της νόσου του Crohn. Η μόνη περίπτωση που δικαιολογεί σήμερα αλλογενή χρήση βλαστοκυττάρων είναι κάποιες μορφές λευχαιμίας και οι κληρονομικές ασθένειες.


ΚΟΛΙΑΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΑΡΧΕΓΟΝΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΕΘΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΡΕΥΝΩΝ



    Στην κορυφή