Ορισμός

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι η περίπτωση κατά την οποία το περιεχόμενο του στομάχου (φαγητά ή υγρά) παλινδρομεί από το στομάχι στον οισοφάγο (σωλήνας που συνδέει το στόμα με το στομάχι). Η δραστηριότητα αυτή μπορεί να ερεθίσει τον οισοφάγο, να προκαλέσει καούρα και άλλα συμπτώματα.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Πεπτική οισοφαγίτιδα, Παλινδρομική οισοφαγίτιδα, Νυχτερινή Καούρα, Δυσπεψία


Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου

Όταν τρώτε, η τροφή περνά από τον λάρυγγα στο στομάχι δια μέσου του οισοφάγου. Από τη στιγμή που η τροφή βρίσκεται στο στομάχι, ένας δακτύλιος από μυϊκές ίνες εμποδίζει την τροφή να παλινδρομήσει στον οισοφάγο. Αυτές οι μυϊκές ίνες αποτελούν έναν μυ που ονομάζεται κάτω οισοφαγικός σφιγκτήρας.

Εάν ο μυς αυτός δεν κλείσει καλά, η τροφή, τα γαστρικά υγρά μπορεί να επιστρέψουν στον οισοφάγο. Αυτό ονομάζεται παλινδρόμηση ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η παλινδρόμηση αυτή μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα ή και βλάβη στον οισοφάγο.

Παράγοντες κινδύνου για δημιουργία παλινδρόμησης αποτελούν η διαφραγματοκήλη (περίπτωση κατά την οποία μέρος του στομάχου μετακινείται πάνω από το διάφραγμα, δηλ. τον μυ που χωρίζει τον θώρακα από την κοιλιακή κοιλότητα), η εγκυμοσύνη και η σκληροδερμία.
Η παχυσαρκία, το κάπνισμα και πιθανόν το αλκοόλ μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες εμφάνισης γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
Η καούρα και η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση μπορεί να προκληθούν ή να επιδεινωθούν από την εγκυμοσύνη και τη λήψη διαφόρων φαρμάκων.
Εάν υποψιαστείτε ότι κάποιο από αυτά τα φάρμακα μπορεί να σας δημιουργεί καούρα, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Ποτέ μην αλλάζετε ή σταματάτε ένα φάρμακο που παίρνετε τακτικά χωρίς να μιλήσετε πρώτα με τον γιατρό σας.


Συμπτώματα

Tα πιο κοινά συμπτώματα είναι:
• Αίσθηση ότι το φαγητό έχει παγιδευτεί πίσω από το στέρνο
• Καούρα ή κάψιμο στον θώρακα (πίσω από το στέρνο)
- που αυξάνεται με το σκύψιμο, την κατάκλιση ή το φαγητό
- που πιθανότατα επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της νύχτας
- που ανακουφίζεται με αντιόξινα φάρμακα
• Ναυτία μετά από το φαγητό

Λιγότερα συνήθη συμπτώματα είναι:

• Βήχας ή σφύριγμα κατά την αναπνοή
• Δυσκολία στην κατάποση
• Λόξυγκας
• Τραχύτητα ή άλλη αλλαγή στη φωνή
• Παλινδρόμηση του φαγητού στο στόμα
• Πονόλαιμος


Σημάδια και εξετάσεις

Ενδέχεται να μην χρειαστείτε εξετάσεις εάν τα συμπτώματα δεν είναι έντονα.
Εάν τα συμπτώματα είναι έντονα ή επανέρχονται όταν σταματάτε τη θεραπεία, κάποιες εξετάσεις μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση και τις επιπλοκές της παλινδρόμησης:
• H οισοφογαστροσκόπηση εφαρμόζεται συχνά για να εξακριβωθεί η αιτία και να εξετασθεί ο οισοφάγος για πιθανή βλάβη. Ο γιατρός εισάγει από το στόμα έναν λεπτό σωλήνα που καταλήγει σε κάμερα. Ο σωλήνας στη συνέχεια περνά από τον οισοφάγο, στο στομάχι και το λεπτό έντερο.
• Ο ακτινολογικός έλεγχος με βάριο
• Η συνεχής πεχαμετρία οισοφάγου (μέτρηση του ph)
• Η μανομετρία του οισοφάγου
Επίσης, η καλλιέργεια κοπράνων μπορεί να διαγνώσει αιμορραγία από ερεθισμό του οισοφάγου.


Θεραπεία

Για να αποφύγετε την καούρα, αποφύγετε τροφές και ποτά που μπορεί να προκαλέσουν τα συμπτώματα. Για πολλά άτομα, αυτά είναι:
• To αλκοόλ
• Η καφεΐνη
• Τα ανθρακούχα ποτά
• Η σοκολάτα
• Τα φρούτα και οι χυμοί με βάση το κίτρο
• Οι τομάτες
• Οι σάλτσες τομάτας
• Τα λιπαρά ή πικάντικα φαγητά
• Τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα
• Η μέντα
• Ο δυόσμος

Αν και άλλες τροφές σάς δημιουργούν καούρα, αποφύγετε και αυτές.

Επίσης, δοκιμάστε τις εξής αλλαγές στις διατροφικές σας συνήθειες :

• Αποφύγετε το σκύψιμο ή την άσκηση αμέσως μετά το φαγητό.
• Αποφύγετε τα στενά ρούχα ή τις ζώνες που σφίγγουν τη μέση.
• Μην πηγαίνετε για ύπνο με γεμάτο στομάχι. Για παράδειγμα, αποφύγετε να τρώτε 2-3 ώρες πριν την ώρα του ύπνου.
• Μην καπνίζετε.
• Τρώτε μικρότερα γεύματα.
• Χάστε βάρος εάν είστε υπέρβαροι.
• Μειώστε το στρες.
• Κοιμάστε με το κεφάλι υπερυψωμένο κατά 15 εκ. περίπου. Κάντε το υψώνοντας ολόκληρο το κρεβάτι ή τοποθετώντας ένα είδος σφήνας κάτω από το σώμα σας και όχι απλώς με μαξιλάρια.

Αντιόξινα φάρμακα που τα προμηθεύεται κανείς χωρίς συνταγή μπορεί να χρησιμοποιηθούν μετά τα γεύματα και κατά τον ύπνο, αν και η δράση τους δεν διαρκεί πολύ. Κοινή παρενέργεια των αντιόξινων είναι η διάρροια ή η δυσκοιλιότητα.
Άλλα φάρμακα που χορηγούνται χωρίς συνταγή μπορεί επίσης να δοθούν για τη θεραπεία της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Ενεργούν πιο αργά από ότι τα αντιόξινα αλλά προσφέρουν πιο μακροχρόνια ανακούφιση. Ο γιατρός ή η νοσηλεύτριά σας μπορούν να σας συμβουλέψουν πώς θα τα παίρνετε:
• Ανταγωνιστές αντλίας πρωτονίων είναι οι πιο ισχυροί αναστολείς έκκρισης οξέων, όπως οι πραζόλες.
• Ανταγωνιστές των Η2 υποδοχέων ισταμίνης.
• Προκινητικά φάρμακα .

Οι αντιπαλινδρομικές επεμβάσεις μπορούν να δώσουν λύση σε ασθενείς των οποίων τα συμπτώματα δεν υποχωρούν με τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και τη λήψη φαρμάκων. Η καούρα και τα άλλα συμπτώματα θεωρητικά αμβλύνονται μετά την επέμβαση αλλά μπορεί να εξακολουθήσετε να χρειάζεστε φάρμακα για την καούρα. Επίσης υπάρχουν νέες θεραπείες για την παλινδρόμηση που εφαρμόζονται με τη χρήση ενδοσκοπίου (ελαστικός σωλήνας που περνάει από το στόμα στο στομάχι).


Πρόγνωση

Τα περισσότερα άτομα ανταποκρίνονται στη μη χειρουργική αντιμετώπιση, με αλλαγές στον τρόπο ζωής και λήψη φαρμάκων. Ωστόσο, πολλοί ασθενείς χρειάζεται να παίρνουν διαρκώς φάρμακα για να ελέγχουν τα συμπτώματά τους.


Επιπλοκές

• Οισοφάγος Barrett (αλλοίωση στον βλεννογόνο του οισοφάγου που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου)
• Βρογχόσπασμος (ερεθισμός και σπασμός των αεραγωγών εξαιτίας των οξέων)
• Χρόνιος βήχας ή βραχνάδα
• Οδοντικά προβλήματα
• Οισοφαγικό έλκος
• Οισοφαγίτιδα
• Στένωση του οισοφάγου λόγω των τραυμάτων από τη φλεγμονή


Επισκεφθείτε τον γιατρό σας

Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν το συμπτώματα χειροτερεύουν ή δεν βελτιώνονται με τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και τη λήψη φαρμάκων.
Επίσης συμβουλευτείτε τον αν υπάρχει κάποιο από τα ακόλουθα συμπτώματα:
• Αιμορραγία
• Πνίξιμο (βήχας, δυσχέρεια στην αναπνοή)
• Κορεσμός (φούσκωμα) με λίγο φαγητό
• Συχνοί εμετοί
• Βραχνάδα
• Απώλεια της όρεξης
• Δυσκολία στην κατάποση (δυσφαγία) ή πόνο κατά την κατάποση (οδυνοφαγία)
• Απώλεια βάρους


Πρόληψη

Τεχνικές πρόληψης της καούρας

• Η ενδοσκοπική εξέταση του οισοφάγου και η βιοψία μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση οισοφάγου Βarrett.
• Επαναληπτική ενδοσκόπηση για τη εξακρίβωση ύπαρξης δυσπλασίας ή καρκίνου συνιστάται συχνά.

Ορισμός

Διαβητική νεφροπάθεια ονομάζεται η νεφρική πάθηση ή βλάβη / δυσλειτουργία που εμφανίζεται ως επιπλοκή του σακχαρώδους διαβήτη.


Βλ. επίσης:

• Σακχαρώδης διαβήτης
• Σακχαρώδης διαβήτηςΤύπου 1
• Σακχαρώδης διαβήτηςΤύπου 2

Εναλλακτικοί ορισμοί

Νόσος Kimmelstiel – Wilson, διαβητική σπειραματοσκλήρυνση, νεφροπάθεια – διαβητική.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η ακριβής αιτία πρόκλησης της διαβητικής νεφροπάθειας παραμένει άγνωστη, αν και θεωρείται ότι η μη ρύθμιση των υψηλών τιμών σακχάρου στον ορό του αίματος οδηγεί σε ανάπτυξη νεφρικής βλάβης, κυρίως όταν συνυπάρχει και υψηλή αρτηριακή πίεση. Σε κάποιες περιπτώσεις, τα γονίδια ή το οικογενειακό ιστορικό, συνδράμουν κι αυτά στην ανάπτυξη της νόσου. Δε θα αναπτύξουν όλοι οι σακχαρωδιαβητικοί ασθενείς αυτή τη δυσλειτουργία.

Κάθε νεφρός αποτελείται από εκατοντάδες ή χιλιάδες μονάδες «φιλτραρίσματος» που ονομάζονται νεφρώνες. Κάθε νεφρώνας περιλαμβάνει μια συστάδα από πολύ μικρά αιμοφόρα αγγεία, που ονομάζεται σπείραμα. Όλη αυτή η δομή βοηθά στην αποβολή άχρηστων ουσιών από τον οργανισμό. Η υψηλή τιμή σακχάρου του αίματος, μπορεί να προκαλέσει βλάβη αυτής της δομής, με πάχυνση και ουλοποίηση των τοιχωμάτων της. Με την πάροδο του χρόνου, όλο και περισσότερα αιμοφόρα αγγεία καταστρέφονται με αργό ρυθμό. Η νεφρική δομή αρχίζει να παρουσιάζει διαρροές και πρωτεΐνη (αλβουμίνη) διαπερνά στα ούρα.

Ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη κι ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες υψηλού κινδύνου, είναι πιο ευάλωτοι στην ανάπτυξη της νόσου:

• Αφρικανό – Αμερικανικής, Ισπανικής ή Ινδιάνο – Αμερικανικής καταγωγής
• Οικογενειακό ιστορικό νεφρικής νόσου ή αρτηριακής υπέρτασης
• Μη σωστή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
• Μη σωστή ρύθμιση του σακχάρου του αίματος
• Τύπου 1 σακχαρώδη διαβήτη σε ηλικία μικρότερη των 20 ετών
• Κάπνισμα

Η διαβητική νεφροπάθεια γενικά συνοδεύει τις λοιπές επιπλοκές του σακχαρώδους διαβήτη, όπως την αρτηριακή υπέρταση, την αμφιβληστροειδοπάθεια και τις αγγειακές αλλαγές.


Συμπτώματα

Στα πρώιμα στάδια, η διαβητική νεφροπάθεια, δεν εμφανίζει συμπτώματα. Με το χρόνο όμως, ξεκινά η σταδιακή δυσλειτουργία των νεφρών. Τα συμπτώματα κάνουν την εμφάνισή τους σε προχωρημένα στάδια της νόσου και περιλαμβάνουν:

• Κόπωση
• Αφρώδης εμφάνιση ή εκσεσημασμένη αφρότητα των ούρων
• Συχνός λόξυγγας
• Γενικά αίσθηση πάσχοντος
• Γενικευμένος κνησμός
• Κεφαλαλγία
• Ναυτία κι έμετος
• Μειωμένη όρεξη
• Οίδημα κάτω άκρων
• Πρωινό περικογχικό οίδημα, γενικά περί του σώματος οιδήματα που εμφανίζονται σε προχωρημένα στάδια της νόσου
• Μη θεμιτή αύξηση σωματικού βάρους (λόγω κατακράτησης υγρών)

Σημεία και παρα – κλινικές εξετάσεις

Το κύριο κλινικό σημείο της διαβητικής νεφροπάθειας, είναι η επίμονη πρωτεϊνουρία (η πρωτεϊνουρία μπορεί να εμφανιστεί 5 – 10 έτη νωρίτερα από οποιοδήποτε άλλο σύμπτωμα). Αν ο ιατρός υποπτευθεί μια τέτοια κατάσταση, θα υποβληθείτε σε εξέταση μικροαλβουμινουρίας. Θετικό αποτέλεσμα της εν λόγο εξέτασης, υποδεικνύει την ύπαρξη, έστω και μικρού βαθμού, βλάβης των νεφρών λόγω του σακχαρώδους διαβήτη. Στο στάδιο αυτό η βλάβη είναι ακόμη αναστρέψιμη. Αρκετά άτομα παρουσιάζουν υψηλές τιμές μικροαλβουμινουρίας, γι’ αυτό και θεωρείται σκόπιμο, η εξέταση να επαναλαμβάνεται για επιβεβαίωση.

Η υψηλή αρτηριακή πίεση τις περισσότερες φορές συνοδεύει τη διαβητική νεφροπάθεια. Ίσως να παρουσιάσετε οξεία ανάπτυξη αρτηριακής πίεσης ή δυσκολίες στη ρύθμισή της.

Εργαστηριακές εξετάσεις που προφανώς θα διεξαχθούν περιλαμβάνουν:

• Ουρία
• Κρεατινή του ορού

Οι τιμές των παραπάνω εξετάσεων αυξάνονται αναλόγως με την εξέλιξη της νεφρικής δυσλειτουργίας. Άλλες εργαστηριακές εξετάσεις που μπορούν να γίνουν είναι:

• Πρωτεΐνη ούρων 24ώρου
• Τιμές του φωσφόρου, του ασβεστίου, των διττανθρακικών, της παραθορμόνης και του καλίου στον ορό του αίματος
• Αιμοσφαιρίνη
• Αιματοκρίτη
• Ηλεκτροφόρηση πρωτεϊνών στα ούρα

Η νεφρική βιοψία επιβεβαιώνει τη διάγνωση. Ο ιατρός σας ωστόσο, μπορεί να θέσει τη διάγνωση της νόσου και χωρίς να υποβληθείτε σε βιοψία, αν παρουσιάσετε τις 3 παρακάτω καταστάσεις:

• Επίμονη πρωτεϊνουρία
• Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
• Καμία άλλη πάθηση του νεφραγγειακού συστήματος

Σε πιθανή αμφιβολία της διάγνωσης, εκτελείται νεφρική βιοψία.


Θεραπεία

Στόχος της θεραπείας είναι η αποφυγή της περαιτέρω εξέλιξης της νεφρικής βλάβης, και η πρόληψη των επιπλοκών. Αυτό περιλαμβάνει τη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα (κάτω από 130 / 80). Ο έλεγχος / ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να καθυστερήσει η εξέλιξη της νεφρικής βλάβης στη διαβητική νεφροπάθεια.

Ο ιατρός σας προφανώς θα σας συστήσει τα παρακάτω φαρμακευτικά σκευάσματα, προκειμένου να μειωθεί η αρτηριακή σας πίεση και να προστατευθούν οι νεφροί σας από οποιαδήποτε ενδεχόμενη βλάβη:

• Αναστολείς του ενζύμου μετατροπής – αγγειοτενσίνης (ACE)
• Blockers υποδοχής αγγειοτενσίνης (ARB)

Τα σκευάσματα αυτά θεωρούνται πρώτης εκλογής φαρμακευτική αγωγή της υπέρτασης, σε άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και σε άτομα με σημεία νεφρικής πάθησης.

Είναι επίσης πολύ σημαντικό να ρυθμίσετε τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα σας, να διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα το σωματικό σας βάρος και να προβείτε σε τακτικές φυσικές δραστηριότητες.

Οφείλετε να παρακολουθείτε στενά τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα σας. Κάτι τέτοιο θα μείωνε το ρυθμό εξέλιξης της νεφρικής βλάβης, ιδίως στα πρώιμα στάδια της νόσου. Ο ιατρός σας μπορεί να σας υποδείξει διατροφικές αλλαγές, προκειμένου να ρυθμίσετε το σάκχαρό σας.

Επί πρόσθετα, ο θεράπων ιατρός σας, μπορεί να σας συστήσει φαρμακευτικά σκευάσματα που βοηθούν στη ρύθμιση του σακχάρου. Η δοσολογία των φαρμάκων ίσως να χρήζει μετατροπές κατά περιόδους. Κατά την επιδείνωση της νεφρικής ανεπάρκειας / λειτουργίας, ο οργανισμός σας αποβάλλει μικρότερες ποσότητες ινσουλίνης, με αποτέλεσμα να απαιτούνται και μικρότερες δόσεις φαρμάκων ρύθμισης του σακχάρου.

Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, καθώς και άλλων συστημάτων, είναι συχνές και αντιμετωπίζονται με την κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή.

Η αιμοκάθαρση απαιτείται στα τελικά πλέον στάδια της νόσου. Ακόμη, σε τελικό στάδιο νεφρικής ανεπάρκειας, ξεκινούν οι προσπάθειες αναζήτησης νεφρικής μεταμόσχευσης. Εναλλακτική λύση θεραπείας για τους ασθενείς που πάσχουν από τύπο 1 σακχαρώδη διαβήτη, αποτελεί ο συνδυασμός μεταμόσχευσης νεφρού – παγκρέατος.


Πρόγνωση

Η νεφροπάθεια αποτελεί μείζον αίτιο ασθένειας και θανάτου σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη. Είναι η κύρια αιτία χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας και τελικού σταδίου νεφρικής ανεπάρκειας στις Η.Π.Α. κι αρκετά συχνά οδηγεί στην ανάγκη αιμοκάθαρσης ή νεφρικής μεταμόσχευσης.

Η κατάσταση / διαταραχή επιδεινώνεται με αργό ρυθμό, καθώς αυξάνεται η πρωτεϊνουρία ή καθώς αυξάνονται οι τιμές της κρεατινής στον ορό του αίματος.

Οι επιπλοκές της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας, έχουν την τάση να εμφανίζονται πολύ πιο σύντομα και να επιδεινώνονται με ταχύ ρυθμό, όταν οφείλονται στο σακχαρώδη διαβήτη, παρά σε κάποια άλλη αιτία πρόκλησης. Ακόμη και μετά από αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση, οι διαβητικοί ασθενείς τείνουν να έχουν χειρότερη πρόγνωση, απ’ ότι οι ασθενείς δίχως σακχαρώδη διαβήτη.


Επιπλοκές

Πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• Αναιμία
• Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια (με ταχύτατη επιδείνωση)
• Επιπλοκές της αιμοκάθαρσης
• Τελικού σταδίου νεφρική ανεπάρκεια
• Υπερκαλιαιμία
• Κρίσιμη υπέρταση
• Υπογλυκαιμία
• Λοιμώξεις
• Επιπλοκές της νεφρικής μεταμόσχευσης
• Περιτονίτιδα (σε περίπτωση που γίνεται περιτοναϊκή αιμοκάθαρση)

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Καλέστε τον ιατρό σας εάν είσαστε διαβητικός και σε τυχαία γενική ούρων αποκαλύφθηκε η παρουσία πρωτεΐνης.

Ακόμη, επικοινωνήστε με τον ιατρός αν εμφανίσετε συμπτώματα διαβητικής νεφροπάθειας ή αν παρουσιαστούν νέα συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένου ολιγουρίας ή ανουρίας.


Πρόληψη

Όλοι οι διαβητικοί ασθενείς οφείλουν ετησίως να εξετάζονται από τον ιατρό τους και κάνουν εξετάσεις αίματος και ούρων για σημεία πιθανής νεφρικής διαταραχής.

Ασθενείς με νεφρική νόσο, πρέπει να αποφεύγουν τη λήψη ιωδιούχων σκιαγραφικών ουσιών, αν αυτό είναι εφικτό. Οι ουσίες αυτές αποβάλλονται από το νεφρικό σύστημα και μπορούν να προκαλέσουν επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας. Κάποιες απεικονιστικές εξετάσεις απαιτούν τη χρήση αυτών των ουσιών. Αν κρίνεται απαραίτητο να ληφθούν, πρέπει να χορηγηθούν ενδοφλεβίως υγρά στον ασθενή, μερικές ώρες προ της εξέτασης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, διεγείρεται η ταχεία αποβολή των ουσιών από τον οργανισμό.

Ευρέως διαδεδομένα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη σκευάσματα, για παράδειγμα η ιμπουπροφαίνη, η ναπροξαίνη και οι αναστολείς της COX – 2, όπως το celecoxib, ίσως τραυματίσουν τον πάσχοντα νεφρό. Οφείλεται να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας πριν τη λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου.

Πλευριτικό έγχυμα - Πλευριτική συλλογή υγρού

Ορισμός

Η πλευριτική συλλογή υγρού είναι η συσσώρευση υγρού στο μεσοδιάστημα / κοιλότητα μεταξύ των δύο πετάλων του υπεζωκότα.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Θωρακικό υγρό, Πνευμονικό υγρό, Πλευριτικό υγρό.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Ο οργανισμός υπό φυσιολογικές συνθήκες, παράγει μικρή ποσότητα πλευριτικού υγρού, με στόχο την εξασφάλιση της λίπανσης και της ολισθηρότητας των δύο πετάλων του υπεζωκότα, του τοιχωματικού / θωρακικού πετάλου και του πνευμονικού πετάλου. Η πλευριτική συλλογή υγρού αποτελεί μια παθολογική, εκσεσημασμένη συλλογή υγρού στην κοιλότητα αυτή.

Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι υγρού του υπεζωκότα:

• Το διϊδρωματικό πλευριτικό υγρό επισυμβαίνει κατά την έκχυση υγρού στην υπεζωκοτική κοιλότητα, γεγονός που οφείλεται σε αυξημένη φλεβική πίεση ή υπολευκωματιναιμία των αιμοφόρων αγγείων. Η πιο συχνή αιτία διιδρώματος είναι η καρδιακή ανεπάρκεια.
• Το εξιδρωματικό πλευριτικό υγρό οφείλεται συνήθως σε αυξημένη διαβατότητα των υποεπιθηλακών τριχοειδών του υπεζωκότα, λόγω φλεγμονής (ερεθισμού και οιδήματος). Τα κυριότερα αίτια εξιδρώματος του υπεζωκότα οφείλονται σε πνευμονική νόσο, όπως: νεοπλάσματα, πνευμονικές λοιμώξεις (φυματίωση, πνευμονίες), φαρμακογενής παρενέργειες κι ασβέστωση (αμιάντωση).

Συμπτώματα

• Οξύ θωρακικό άλγος, που συνήθως επιδεινώνεται με το βήχα ή βαθιές αναπνοές
• Βήχας
• Πυρετό
• Λόξυγγας
• Ταχύπνοια
• Δυσκολίες αναπνοής

Σε κάποιες περιπτώσεις δεν εμφανίζεται κανένα συμπτώματα.


Σημεία κι εξετάσεις

Κατά τη διεξαγωγή μιας φυσικής εξέτασης, ο ιατρός θα προβεί σε ακρόαση, με τη βοήθεια στηθοσκοπίου, των αναπνευστικών ψιθυρισμάτων και σε επίκρουση των θωρακικού κλωβού για εντόπιση πιθανής αμβλύτητας.

Οι παρακάτω εξετάσεις ίσως αποβούν διαγνωστικές:

• Ακτινογραφία θώρακος
• Ανάλυση πλευριτικού υγρού (εξέταση του υγρού υπό μικροσκόπιο για ανεύρεση βακτηριδίων, ποσοτικό προσδιορισμό πρωτεϊνών και παρουσία καρκινικών κυττάρων)
• Θωρακοπαρακέντηση (δείγμα υγρού αφαιρείται δια βελόνης που εισάγεται σε μεσοπλευριτικό διάστημα)
• Αξονική τομογραφία θώρακος
• Υπέρηχος θώρακος

Θεραπεία

Η θεραπευτική αγωγή αποσκοπεί σε αφαίρεση του υγρού, προλαμβάνοντας παράλληλα την επανασυσσώρευσή του ή σε αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας πρόκλησής του.

Η θωρακοπαρακέντηση, με θεραπευτικό σκοπό, εκτελείται στην περίπτωση μεγάλων ποσοτήτων συλλογής υγρού που προκαλούν πίεση, δυσκολία στην αναπνοή ή άλλες αναπνευστικές διαταραχές, όπως υποξυγοναιμίας. Η αφαίρεση υγρού επιτρέπει την πνευμονική έκπτωση και την ευχέρεια συνεπώς, στην αναπνοή. Η αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας πρόκλησης του υγρού, στη φάση αυτή γίνεται ο στόχος της θεραπείας.

Για παράδειγμα, πλευριτικές συλλογές υγρού που οφείλονται σε συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, έχουν ως θεραπεία τα διουρητικά κι άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα αγωγής της καρδιακής ανεπάρκειας. Πλευριτικές συλλογές υγρού που οφείλονται σε λοιμώξεις, έχουν ως θεραπεία αντιβιοτική αγωγή. Σε ασθενείς με νεοπλάσματα ή λοιμώξεις, το πλευριτικό υγρού, συχνά αντιμετωπίζεται με τη χρήση θωρακικής παροχέτευσης, που τίθεται για μερικές ημέρες, προς αφαίρεση υγρού. Η χημειοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία, η χειρουργική επέμβαση ή η φαρμακευτική έγχυση ουσιών στη θωρακική κοιλότητα, με στόχο την αποφυγή συσσώρευση υγρού εκ νέου μετά την παροχέτευση, αποτελούν εναλλακτικές θεραπευτικές μεθόδους σε μεμονωμένες περιπτώσεις.


Πρόγνωση

Η τελική έκβαση της κατάστασης εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία πρόκλησης.


Επιπλοκές

• Πνευμονική σύμπτυξη / ατελεκτασία ως επακόλουθο μακροχρόνιας εκσεσημασμένης πλευριτικής συλλογής υγρού
• Διαπύηση του πλευριτικού υγρού και μετατροπή του σε απόστημα, ονομάζεται και εμπύημα. Απαιτεί παρατεταμένη παροχέτευση με αγωγό τοποθετημένο εντός της συλλογής υγρού
• Πνευμονοθώρακας (παρουσία αέρος στη θωρακική κοιλότητα) αποτελεί επιπλοκή κατά τη διαδικασία μιας θωρακοπαρακέντησης

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Καλέστε τον ιατρό σας αν εμφανίσετε συμπτώματα πλευριτικής συλλογής υγρού.

Επικοινωνήστε με το θεράποντα ιατρό σας ή σπεύσατε σε κάποιο εφημερεύων νοσοκομείο, στην περίπτωση που παρουσιάσετε δυσκολίες αναπνοής μετά από θωρακοπαρακέντηση.

Ορισμός

Η μυελική κυστική νεφροπάθεια είναι μια κληρονομική ασθένεια, κατά την οποία η ύπαρξη κύστεων στο κέντρο κάθε νεφρού οδηγεί βαθμιαία τα νεφρά να χάσουν τη λειτουργικότητά τους.

Εναλλακτικοί όροι

Οικογενής νεανική νεφρωνόφθιση, Σύνδρομο Senior-Loken


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η μυελική κυστική νεφροπάθεια έχει πολλές ομοιότητες με την οικογενή νεανική νεφρωνόφθιση, ασθένεια της παιδικής ηλικίας. Και οι δύο δημιουργούν ουλές και κοιλότητες με υγρό (κύστεις) στα βαθύτερα σημεία του νεφρού.

Στις ασθένειες αυτές, τα νεφρά δεν συμπυκνώνουν αρκετά τα ούρα, πράγμα που οδηγεί σε υπερβολική παραγωγή ούρων και απώλεια νατρίου και άλλων χημικών ανταλλαγών στο αίμα και τα ούρα.

Μυελική κυστική νεφροπάθεια εμφανίζεται σε μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς και κληρονομείται με τον αυτοσωματικό επικρατή τρόπο. Η οικογενής νεανική νεφρωνόφθιση εμφανίζεται σε μικρά παιδιά και κληρονομείται συνήθως με τον αυτοσωματικό υπολειπόμενο τρόπο.

Η οικογενής νεανική νεφρωνόφθιση μπορεί να μην έχει σχέση με τα νεφρά (αλλά π.χ. με προβλήματα των ματιών), ενώ η μυελική κυστική νεφροπάθεια περιορίζεται στα νεφρά.


Συμπτώματα

Κατά τα πρώτα στάδια της ασθένειας, στα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνονται:

• Πολυουρία
• Χαμηλή πίεση
• Ανάγκη για ούρηση τη νύχτα (νυκτουρία)
• Αυξημένη ανάγκη για αλάτι
• Αδυναμία

Σε προχωρημένο στάδιο, μπορεί να αναπτυχθούν συμπτώματα νεφρικής ανεπάρκειας, όπως:

• Κώμα
• Σύγχυση
• Μειωμένη εγρήγορση
• Παραλήρημα
• Υπνηλία
• Μωλωπισμοί ή αιμορραγία με το παραμικρό
• Λήθαργος
• Κούραση
• Συχνός λόξιγκας
• Γενική κακουχία
• Γενικευμένος κνησμός
• Πονοκέφαλος
• Έντονο χρώμα στο δέρμα (κίτρινο ή καφετί)
• Σύσπαση μυών ή κράμπες
• Ναυτία
• Ωχρότητα
• Μειωμένη αίσθηση στα χέρια, τα πόδια ή άλλες περιοχές
• Επιληπτικές κρίσεις
• Ακούσια απώλεια βάρους
• Εμετός με αίμα ή αίμα στα κόπρανα
• Αδυναμία

Ενδείξεις και εξετάσεις

Η πίεση του αίματος μπορεί να είναι χαμηλή. Το δέρμα μπορεί να παρουσιάζει ξηρότητα, αφύσικο χρώμα, ωχρότητα ή να μωλωπίζεται εύκολα.

Εργαστηριακά τεστ που μπορούν να γίνουν είναι:

• 24ωρος όγκος ούρων
• Άζωτο ουρίας αίματος
• Γενική εξέταση αίματος
• Κρεατινίνη
• Εκκαθάριση κρεατινίνης
• Ηλεκτρολύτες
• Ουρικό οξύ
• Βαρύτητα ούρων (θα είναι χαμηλή)

Οι ακόλουθες εξετάσεις μπορεί να βοηθήσουν στον εντοπισμό της ασθένειας:

• Υπέρηχος ή αξονική τομογραφία κοιλιάς
• Βιοψία νεφρού

Θεραπεία

Δεν υπάρχει καμία θεραπεία για αυτήν την ασθένεια. Αρχικά, η θεραπεία εστιάζει στον έλεγχο των συμπτωμάτων, τη μείωση των επιπλοκών και την επιβράδυνση της εξέλιξης της ασθένειας. Λόγω της απώλειας νερού και αλατιού, ο ασθενής θα πρέπει να πίνει άφθονα υγρά και αλάτι σε συμπληρώματα για να αποφύγει την αφυδάτωση.

Με την επιδείνωση της ασθένειας, αναπτύσσεται νεφρική ανεπάρκεια. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει φάρμακα και αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες ώστε να περιοριστούν οι τροφές που περιέχουν φώσφορο και κάλιο. Μπορεί να απαιτηθούν αιμοδιάλυση και μεταμόσχευση νεφρών. Για αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τη θεραπεία, δείτε τα άρθρα σχετικά με τη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και τη νεφροπάθεια τελικού σταδίου.


Πρόγνωση

Τα περισσότερα άτομα με μυελική κυστική νεφροπάθεια φτάνουν σε νεφροπάθεια τελικού σταδίου σε ηλικία μεταξύ 30 και 50. Η ισόβια θεραπεία μπορεί να ελέγξει τα συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας. Οι κύστεις που συνδέονται με τη μυελική κυστική νεφροπάθεια μπορεί να είναι πολύ μικρές αλλά η μεγάλη συγκέντρωσή τους μπορεί να οδηγήσει στην εξασθένηση των νεφρών.


Επιπλοκές

• Αναιμία
• Αποδυνάμωση των οστών και κατάγματα
• Καρδιακός επιπωματισμός
• Αλλαγές στον μεταβολισμό της γλυκόζης
• Αλλαγές στα επίπεδα ηλεκτρολυτών (υπεργλυκαιμία)
• Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
• Νεφροπάθεια τελικού σταδίου
• Γαστρεντερική αιμορραγία, έλκη
• Αιμορραγίες
• Υψηλή πίεση
• Υπονατριαιμία (χαμηλό νάτριο στο αίμα)
• Υπερκαλιαιμία (υψηλό κάλιο στο αίμα)
• Στειρότητα
• Ανωμαλίες στην έμμηνο ρύση
• Αποβολή
• Περικαρδίτιδα
• Περιφερική νευροπάθεια
• Μόνιμες αλλαγές στο χρώμα του δέρματος
• Δυσλειτουργία αιμοπεταλίων με εύκολο μωλωπισμό
• Αλλαγές χρωματισμού δερμάτων
• Αποδυνάμωση των οστών, κατάγματα, βλάβες των αρθρώσεων

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Ζητήστε να σας δει ο γιατρός σας εάν έχετε οποιοδήποτε σύμπτωμα μυελικής κυστικής νεφροπάθειας.


Πρόληψη

Πρόκειται για μια κληρονομική ασθένεια αλλά ο τρόπος που κληρονομείται ποικίλλει. Μπορεί η πρόληψη να μην είναι εφικτή.