Ορισμός

Με τον όρο κήλη περιγράφεται, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, ο σχηματισμός σάκου από τα τοιχώματα της κοιλιακής κοιλότητας (περιτόνεο). Ο σάκος διέρχεται μέσω οπής ή αδύναμης περιοχής της περιτονίας, πρόκειται για το πιο ανθεκτικό στρώμα του κοιλιακού τοιχώματος και η οποία περιβάλλει τους μυς.

Οι τύποι της κήλης βασίζονται στο σημείο εμφάνισής τους:

• Η βουβωνοκήλη, που εμφανίζεται ως ένα εξόγκωμα / όγκωμα στη βουβωνική χώρα. Ο τύπος αυτός είναι συνηθέστερος στους άνδρες παρά στις γυναίκες. Το όγκωμα ενδέχεται να εκτείνεται προς τα κάτω, εντός του όσχεου.
• Η μηροκήλη, που εμφανίζεται στο άνω τμήμα του μηρού. Ο τύπος αυτός είναι πιο κοινός στις γυναίκες, απ’ ότι στους άνδρες.
• Η μετεγχειρητική κήλη, η οποία μπορεί να εμφανιστεί μέσω μιας ουλής, κατάλοιπο χειρουργικής επέμβασης στην κοιλιακή χώρα.
• Η ομφαλοκήλη, που εμφανίζεται ως όγκωμα στη γύρω περιοχή του ομφαλού. Η κήλη εμφανίζεται όταν οι μυς τη περιοχής γύρω από τον ομφαλό δε συγκληθούν πλήρως.

Εναλλακτικοί ορισμοί

Κήλη – βουβωνική, Βουβωνική κήλη, Ρήξις.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Συνήθως, η αιτία πρόκλησης της κήλης δεν είναι εμφανής. Πολλές φορές εμφανίζεται κατά την προσπάθεια άρσης βαριών αντικειμένων. Υπάρχει περίπτωση, ακόμη κι ένα νεογνό, κατά τη γέννησή του να έχει κήλη, αν και η κλινική αποκάλυψη του εξογκώματος να επέλθει πολλά χρόνια μετά. Αρκετοί ασθενείς έχουν οικογενειακό ιστορικό κήλης.

Ωστόσο, σε πολλά βρέφη και παιδιά, η κήλη είναι εμφανής διότι τα τοιχώματα που περιβάλλουν τα ενδοκοιλιακά όργανα δεν ολοκληρώνουν την ανάπτυξη και σύγκλησή τους προ γεννήσεως του εμβρύου. Περίπου 5 στα 100 παιδιά εμφανίζουν βουβωνοκήλη (περισσότερα αγόρια παρά κορίτσια). Πολλά παιδιά δεν παρουσιάζουν κανένα κλινικό σύμπτωμα έως ότου ενηλικιωθούν.

Οποιαδήποτε δραστηριότητα ή (ιατρικής φύσεως) διαταραχή που προκαλεί αυξημένη πίεση στον ιστό και στους μύες του κοιλιακού τοιχώματος, μπορεί να είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία κήλης, όπως:

• Χρόνια δυσκοιλιότητα, που απαιτεί προσπάθεια στην πρόκληση εντερικών κινήσεων
• Χρόνιος βήχας
• Κυστική ίνωση
• Υπερτροφία του προστάτη, που απαιτεί προσπάθεια ουρήσεως
• Παχυσαρκία
• Άρση βαρών
• Μη κάθοδος των όρχεων (κρυψορχία)

Συμπτώματα

Ως επί το πλείστον, δεν παρατηρούνται συμπτώματα. Σε κάποιες περιπτώσεις ωστόσο, εμφανίζεται δυσφορία ή άλγος. Η δυσφορία πιθανόν να επιδεινώνεται με την ορθοστασία, την υπερένταση ή την άρση βαρειών αντικειμένων.

Σημεία κι εξετάσεις

Κατά τη φυσική εξέταση, ο ιατρός δύναται να διαπιστώσει την ύπαρξη κήλης. Η μάζα του περιεχομένου της κήλης έχει την τάση να αυξάνει σε μέγεθος κατά το βήχα, το σκύψιμο, την άρση αντικειμένων ή την υπερένταση. Η κήλη (το όγκωμά της) πιθανόν να μην είναι εμφανής στα βρέφη και τα παιδιά, παρά μόνον όταν αυτά κλαίνε ή βήχουν.


Θεραπεία

Η χειρουργική επέμβαση αποτελεί τη μόνη λύση μόνιμης αποκατάστασης μιας κήλης. Πάρα ταύτα, μικρού μεγέθους κήλες, που δεν προκαλούν συμπτωματολογία, αρκεί να παρακολουθούνται. Από την άλλη, η χειρουργική επέμβαση εγκυμονεί κινδύνους στις περιπτώσεις ασθενών με σοβαρές παθολογικές παθήσεις.

Η χειρουργική αποκατάσταση αποτελεί λύση εκλογής στις ευμεγέθεις κι επίπονες κήλες. Με την επέμβαση ενδυναμώνονται οι ιστοί του κοιλιακού τοιχώματος (η περιτονία) κι αποκαθίστανται οι οποιεσδήποτε οπές.

Μια ομφαλοκήλη, η οποία αδυνατεί να αποκατασταθεί αυτόματα, μέχρι την ηλικία των 5 ετών σ΄ ένα παιδί, δύναται να χειρουργηθεί.

Σημειώνονται δε και κάποιες επείγουσες περιπτώσεις που χρήζουν άμεση χειρουργική επέμβαση. Στις περιπτώσεις αυτές, ο κηλικός σάκος με εντερικό ή μη περιεχόμενο, παρουσιάζει περίσφιξη κατά τη δίοδό του από το κοιλιακό τοίχωμα. Σε μη επιτυχής ανάταξη της κήλης, προκαλείται στραγγαλισμός του περιεχομένου του κηλικού ιστού (που συνήθως πρόκειται για εντερική έλικα). Αν μια τέτοια κατάσταση παραμείνει δίχως αγωγή, οδηγεί σε νέκρωση της εντερικής έλικας λόγω διακοπής της αιμάτωσής της.



Πρόγνωση

Η έκβαση της πλειοψηφίας των περιστατικών με κήλη που υποβάλλονται σε θεραπευτική αποκατάσταση, είναι καλή. Σπάνια παρατηρούνται υποτροπές (1 – 3%).


Επιπλοκές

Σε σπάνιες περιπτώσεις, η αποκατάσταση μιας βουβωνοκήλης, σε άρρεν ασθενή, μπορεί να προκαλέσει βλάβη στη λειτουργική δομή των όρχεων.

Η χειρουργική αποκατάσταση μιας κήλης, εγκυμονεί κι έναν άλλον κίνδυνο, νευρική βλάβη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αιμωδία της βουβωνικής χώρας.

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Επικοινωνήστε άμεσα με τον ιατρό σας αν:

• Εμφανίσετε επίπονη κήλη, τα περιεχόμενα της οποίας δε δύναται να αναταχθούν με την άσκηση ελαφριάς πίεσης
• Παρουσιάσετε ναυτία, έμετο ή πυρετό συνοδευόμενο από επίπονη κήλη
• Έχετε κήλη που αποκτά απόχρωση ερυθρή, μοβ, σκουρόχρωμη ή αποχρωματιστεί

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας στην περίπτωσης που:

• Εμφανίσετε άλγος στη βουβωνική χώρα, οίδημα ή εξόγκωμα
• Εμφανίσετε εξόγκωμα ή οίδημα στη βουβωνική χώρα ή στον ομφαλό ή σε σημείο που σχετίζεται με προγενέστερη χειρουργική ουλή

Πρόληψη

• Χρησιμοποιήστε σωστές τεχνικές άρσης αντικειμένων
• Αν είστε παχύσαρκος, χάσετε βάρος
• Αποφύγετε ή προσπαθήστε να περιορίσετε τη δυσκοιλιότητα, καταναλώνοντας πολλές φυτικές ίνες και πίνοντας πολλά υγρά και πηγαίνετε στην τουαλέτα μόλις νιώσετε την επιθυμία αφόδευσης, καθώς και να ασκείστε τακτικά
• Οι άνδρες που εντείνουν την προσπάθεια ούρησης, οφείλουν να επισκεφθούν τον ιατρό τους. Η προσπάθεια ούρησης, ενδέχεται να συνιστά κλινικό σύμπτωμα ευμεγέθους προστάτη.