Ορισμός

Η υπερτασική καρδιοπάθεια αναφέρεται στη στεφανιαία νόσο, την καρδιακή ανεπάρκεια, και την αύξηση του μεγέθους της καρδιάς λόγω υπέρτασης.

Δείτε επίσης:

• Υπέρταση



Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Η υψηλή πίεση του αίματος αυξάνει την πίεση στα αγγεία. Καθώς η καρδιά ασκεί την αντλητική της λειτουργία ενάντια σε αυτήν την πίεση, αναγκάζεται να εργασθεί εντονότερα. Η παράταση αυτού του φαινομένου, επιφέρει την πάχυνση των τοιχωμάτων του μυοκαρδίου και την αύξηση του μεγέθους της αριστερής κοιλίας. Η ποσότητα του αίματος που εξωθείται από την καρδιά σε κάθε λεπτό (καρδιακή παροχή), μειώνεται. Χωρίς θεραπευτική αντιμετώπιση, μπορεί να αναπτυχθούν συμπτώματα συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας.

Η υψηλή αρτηριακή πίεση αποτελεί το συχνότερο παράγοντα κινδύνου για καρδιοπάθειες και αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Μπορεί να προκαλέσει ισχαιμική καρδιακή νόσο λόγω των αυξημένων απαιτήσεων του παχυμένου μυοκαρδίου σε οξυγόνο.

Η υπέρταση συνεισφέρει, επίσης, στην πάχυνση του τοιχώματος των αγγείων. Αυτό μπορεί να επιδεινώσει την υποκείμενη αθηροσκλήρωση (αυξημένη εναπόθεση χοληστερόλης στο αγγειακό τοίχωμα), και κατ' επέκταση να αυξήσει τον κίνδυνο οξέος εμφράγματος του μυοκαρίου και αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.

Η υπερτασική καρδιοπάθεια αποτελεί την κύρια αιτία νοσηρότητας και θανάτου από αρτηριακή υπέρταση.

Οι καρδιολογικές επιπλοκές που αναπτύσσονται καθορίζουν τα συμπτώματα, τη διάγνωση, τη θεραπευτική αντιμετώπιση, και την πρόγνωση της υπερτασικής καρδιοπάθειας.

Δείτε επίσης:

• Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια


Επιπλοκές

• Στηθάγχη
• Αρρυθμίες
• Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
• Αιφνίδιος θάνατος



Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας.

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση και αναπτύσσετε οποιοδήποτε σύμπτωμα.


Πρόληψη

Ελέγχετε την αρτηριακή σας πίεση σε τακτικά χρονικά διαστήματα (σύμφωνα με τις συστάσεις του ιατρού σας) ώστε να παρακολουθείτε την κατάσταση. Η συχνή μέτρηση της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι συνιστάται συνήθως σε ασθενείς με δυσχέρεια στη ρύθμισή της.

Αντιμετωπίστε θεραπευτικά την υψηλή αρτηριακή πίεση. Μη διακόπτετε ή μεταβάλλετε τη θεραπευτική αγωγή, χωρίς προηγουμένως να συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό.

Ρυθμίστε με προσοχή τον ενδεχόμενο σακχαρώδη διαβήτη, την υπερλιπιδαιμία, καθώς και άλλες καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου.

Επιπρόσθετα με τη φαρμακευτική αγωγή, οι συνιστώμενες αλλαγές στον τρόπο ζωής περιλαμβάνουν:

• Διαιτητικές αλλαγές :

-αποφεύγετε τα trans λιπαρά οξέα και τα κορεσμένα λίπη.
- αυξήστε την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, και γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.
- μειώστε την πρόσληψη άλατος (ενδέχεται η μείωση να είναι ευεργετική).
- να καταναλώνετε αναποφλοίωτα δημητριακά (ολικής αλέσεως), πουλερικά, και ψάρια.

• Τακτική σωματική άσκηση
• Ελάττωση της κατανάλωσης αλκοόλ
• Διακοπή του καπνίσματος - το κάπνισμα αποτελεί κύριο παράγοντα κινδύνου καρδιακής νόσου σχετιζόμενης με υπέρταση
• Μείωση του σωματικού βάρους αν κάποιος είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος.

Ορισμός

Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής έχουμε όταν το μεγάλο αιμοφόρο αγγείο (αορτή) που μεταφέρει αίμα από την καρδιά στην κοιλιακή χώρα, τη λεκάνη και τα πόδια διογκώνεται αφύσικα και μοιάζει με φουσκωμένο μπαλόνι.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ανεύρυσμα – αορτικό


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το ακριβές αίτιο δεν είναι γνωστό αλλά παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο δημιουργίας ανευρύσματος της αορτής αποτελούν μεταξύ άλλων:

• Το κάπνισμα
• Η υψηλή αρτηριακή πίεση
• Η υψηλή χοληστερίνη
• Το ανδρικό φύλο
• Το εμφύσημα
• Γενετικοί παράγοντες (κληρονομικότητα)
• Η παχυσαρκία

Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής μπορεί να παρουσιαστεί στον καθένα αλλά είναι πιο συχνό σε άνδρες πάνω από τα 60 που έχουν έναν ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου. Όσο μεγαλύτερο το ανεύρυσμα, τόσο πιο πιθανό να διαρραγεί (σπάσει) και να ανοίξει.


Συμπτώματα

Τα ανευρύσματα αναπτύσσονται αργά κατά τη διάρκεια πολλών χρόνων και συχνά δεν δημιουργούν συμπτώματα. Αν ένα ανεύρυσμα διευρυνθεί γρήγορα, διαρραγεί (ραγέν ανεύρυσμα) ή δημιουργηθεί διαρροή αίματος στο τοίχωμα του αγγείου (αορτικός διαχωρισμός), τα συμπτώματα μπορεί να έχουν ταχεία εξέλιξη.

Τα συμπτώματα της ρήξης είναι:

• Πόνος στην κοιλιακή χώρα ή την πλάτη – οξύς, ξαφνικός, επίμονος ή διαρκής. Ο πόνος μπορεί να διαχέεται στη βουβωνική χώρα, τους γλουτούς ή τα πόδια.
• Ιδρωμένο (υγρό) δέρμα
• Ναυτία και εμετός
• Ταχυκαρδία
• Εικόνα σοκ

Ενδείξεις και εξετάσεις

Ο γιατρός σας θα εξετάσει την κοιλιά σας και συμπληρωματικά θα πάρει τον σφυγμό σας και την αίσθηση των ποδιών. Ο γιατρός μπορεί να διαγνώσει:

• Μαλακή μάζα στην κοιλιακή χώρα
• Σκληρή ή άκαμπτη κοιλιά
• Αίσθημα παλμών στην κοιλιακή χώρα

Μπορεί να έχετε ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής που δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα ή πρόβλημα. Ο γιατρός σας μπορεί να ανακαλύψει το πρόβλημα τυχαία από υπερηχογράφημα ή υπολογιστική τομογραφία (αξονική) της κοιλιάς.
Και οι δύο αυτές εξετάσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν και όταν έχετε συμπτώματα.


Θεραπεία

Αν έχετε εσωτερική αιμορραγία από ανεύρυσμα αορτής, πρέπει να υποβληθείτε σε ανοικτή χειρουργική επέμβαση για αποκατάσταση του ανευρύσματος.

Αν το ανεύρυσμα είναι μικρό και δεν δίνει συμπτώματα:

• Εσείς και ο γιατρός σας πρέπει να αποφασίσετε αν ο κίνδυνος της χειρουργικής επέμβασης είναι μικρότερος από τον κίνδυνο αιμορραγίας αν δεν υποβληθείτε στην επέμβαση.
• Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να ελέγχετε το μέγεθος του ανευρύσματος με ένα ετήσιο υπερηχογράφημα, για να παρακολουθείτε αν μεγαλώνει.

Η χειρουργική επέμβαση συνιστάται συνήθως σε ασθενείς με ανευρύσματα διαμέτρου μεγαλύτερης των 5,5 εκ., που μεγαλώνουν γρήγορα. Ο στόχος είναι να πραγματοποιηθεί η επέμβαση πριν υπάρξουν επιπλοκές ή εκδηλωθούν συμπτώματα.

Υπάρχουν δύο χειρουργικές προσεγγίσεις:

• Στην παραδοσιακή (ανοικτή) επέμβαση, γίνεται μια μεγάλη τομή στην κοιλιακή χώρα. Το ελαττωματικό αγγείο αντικαθίσταται από τεχνητό μόσχευμα, όπως είναι το Dacron.
• H άλλη προσέγγιση ονομάζεται ενδαγγειακή επικαλυμμένη ενδοπρόσθεση (stent graft). H επέμβαση αυτή δεν απαιτεί μεγάλη τομή στην κοιλιακή χώρα, γι’ αυτό κι έχει μικρότερη περίοδο ανάρρωσης. Η αποκατάσταση με ενδοπρόσθεση σπανίως πραγματοποιείται σε ανεύρυσμα που έχει ρωγμή ή αιμορραγεί.

Πρόγνωση

Η εξέλιξη είναι συνήθως καλή αν ένας έμπειρος χειρουργός αποκαταστήσει το ανεύρυσμα πριν διαρραγεί (σπάσει). Ωστόσο, ποσοστό μικρότερο από το 40% των ασθενών επιβιώνουν από τη ρήξη ανευρύσματος κοιλιακής αορτής.


Επιπλοκές

Η ρήξη ανευρύσματος κοιλιακής αορτής αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό. Διαχωρισμός της αορτής επέρχεται όταν το εσώτατο στρώμα του τοιχώματος της αρτηρίας σχίζεται και δημιουργεί διαρροή αίματος στο τοίχωμα της αρτηρίας. Αυτό συνηθέστερα συμβαίνει στην αορτή στο ύψος του θώρακα.

Στις επιπλοκές περιλαμβάνονται:

• Αρτηριακή εμβολή (ισχαιμία)
• Έμφραγμα
• Υποβολαιμικό σοκ (καταπληξία)
• Νεφρική ανεπάρκεια
• Εγκεφαλικό επεισόδιο

Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Απευθυνθείτε στα Επείγοντα Περιστατικά νοσοκομείου ή καλέστε το 166 αν νιώσετε πόνο στην κοιλιά ή στην πλάτη που δεν περνά ή είναι πολύ έντονος.


Πρόληψη

Για να μειώσετε τις πιθανότητες ανάπτυξης ανευρύσματος:

• Η υιοθέτηση φιλικής προς την καρδιά υγιεινής διατροφής, η διακοπή του καπνίσματος αν καπνίζετε και ο περιορισμός του στρες, μειώνουν τις πιθανότητες απόφραξης αρτηρίας σας στο μέλλον.
• Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει φάρμακα για τη μείωση της χοληστερίνης σας.
• Αν σας έχουν χορηγήσει φάρμακα για την πίεση ή τον διαβήτη, να τα παίρνετε σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας.

Στους άνδρες πάνω από τα 65 που υπήρξαν ή είναι καπνιστές συνιστάται προληπτικά ένα υπερηχογράφημα.

Ορισμός

Εμπύημα είναι η συγκέντρωση πύου μεταξύ πνευμόνων και θωρακικού τοιχώματος (πλευρικό διάστημα).


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το εμπύημα προκαλείται από μόλυνση που εξαπλώνεται από τους πνεύμονες και οδηγεί σε συσσώρευση πύου στο πλευρικό διάστημα.
Η ποσότητα του μολυσμένου υγρού που δημιουργείται, πιέζει τους πνεύμονες.

Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται:

• Πνευμονία που οφείλεται σε βακτήριο
• Πνευμονικό απόστημα
• Χειρουργική επέμβαση στον θώρακα
• Χτύπημα ή τραυματισμός του θώρακα

Σε σπάνιες περιπτώσεις, εμπύημα μπορεί να προκληθεί από βελόνα που εισάγεται στον θώρακα κατά τη διάρκεια παρακέντησης (θωρακοκέντηση).


Συμπτώματα

• Πόνος στον θώρακα
• Ξηρός βήχας
• Υπερβολική εφίδρωση, ιδιαίτερα τη νύχτα
• Πυρετός και ρίγη
• Γενική αδιαθεσία και κακουχία
• Δύσπνοια
• Αθέλητη απώλεια βάρους

Ενδείξεις και εξετάσεις

Ο γιατρός σας θα σας ακροαστεί στο στήθος με το στηθοσκόπιο και μπορεί να διαπιστώσει μειωμένους ήχους αναπνοής ή να ακούσει θορύβους τριβής.

Στις διαγνωστικές εξετάσεις περιλαμβάνονται:

• Ακτινογραφία θώρακα
• Αξονική τομογραφία θώρακα
• Ανάλυση κατά Γκραμ και καλλιέργεια πλευρικού υγρού
• Θωρακοκέντηση

Θεραπεία

Ο σκοπός της θεραπείας είναι να αντιμετωπιστεί η μόλυνση και να αφαιρεθεί η συγκέντρωση πύου από τους πνεύμονες. Για την αντιμετώπιση της μόλυνσης χορηγούνται αντιβιοτικά.

Ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει καθετήρα για να παροχετεύσει πλήρως το πύον. Ενδεχομένως χρειάζεται να αφαιρεθεί το περίβλημα του πνεύμονα (αποφλοίωση) από χειρουργό, σε περίπτωση που ο πνεύμονας δεν έχει χώρο να διαστέλλεται κανονικά.


Πρόγνωση

Όταν το εμπύημα περιπλέκει ήδη υπάρχουσα πνευμονία, ο κίνδυνος μόνιμης βλάβης στον πνεύμονα και θανάτου αυξάνεται. Οι ασθενείς θα χρειαστούν μακροχρόνια θεραπεία με αντιβίωση και τακτική αφαίρεση υγρού. Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν πλήρως από το εμπύημα.


Επιπλοκές

• Πλευρική πάχυνση
• Μειωμένη πνευμονική λειτουργία

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Απευθυνθείτε στον γιατρό σας αν αναπτύξετε συμπτώματα εμπυήματος.


Πρόληψη

Η άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των μολύνσεων των πνευμόνων μπορεί να προλάβει ορισμένες περιπτώσεις εμπυήματος.

Ορισμός

Ιογενής γαστρεντερίτις ονομάζεται η φλεγμονή του στομάχου και του εντέρου, που οφείλεται σε ιό. Η λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε διαρροϊκές κενώσεις κι έμετο. Αποκαλείται κάποιες φορές και «γρίπη του στομάχου».


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ρετροϊογενής λοίμωξη, Ιός του Norwalk, Γαστρεντερίτιδα – ιογενής, Γρίπη του στομάχου.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η ιογενής γαστρεντερίτις αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες πρόκλησης κρίσιμης διάρροιας, τόσο σε ενήλικες, όσο και σε παιδιά. Αρκετοί είναι οι τύποι ιών που μπορούν να οδηγήσουν σε γαστρεντερίτιδα. Οι πιο συχνοί είναι:

• Astrovirus
• Αδενοϊός του εντέρου
• Norovirus (γνωστός κι ως ιός που μιμείται τον ιό Norwalk). Συναντάται συχνά σε παιδιά σχολικής ηλικίας.
• Ρετροϊός, που είναι και η πιο συχνή αιτία βαριάς γαστρεντερίτιδας στα παιδιά. Δύναται να προσβάλλει κι ενήλικες που έρχονται σε επαφή με προσβεβλημένα παιδιά. Συχνά, αναφέρονται κρούσματα σε κέντρα φύλαξης παιδιών.

Οι προαναφερόμενοι ιοί ανευρίσκονται, όχι σπάνια, σε μολυσμένες τροφές και πόσιμο νερό. Τα συμπτώματα της ιογενής γαστρεντερίτιδας κάνουν την εμφάνισή τους 4 με 48 ώρες μετά την έκθεση στη μολυσμένη τροφή ή νερό.

Αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης βαριάς γαστρεντερίτιδας, διατρέχουν οι ενήλικες νεαρής ηλικίας, οι ηλικιωμένοι, καθώς και οι ανοσοκατεσταλμένοι.


Συμπτώματα

• Μυϊκή σύσπαση της κοιλιακής χώρας
• Κοιλιακό άλγος
• Διάρροια
• Ναυτία
• Έμετος

Πρόσθετα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ρίγη
• Υγρή/ ιδρωμένη επιδερμίδα
• Εκσεσημασμένη εφίδρωση
• Πυρετός
• Δυσκαμψία αρθρώσεων
• Απώλεια / ακράτεια κοπράνων
• Μυϊκό άλγος
• Πτωχή θρέψη
• Αιμορραγία ανωτέρου πεπτικού (με τον έμετο – σπάνια)
• Απώλεια σωματικού βάρους

Σημεία κι εξετάσεις

Ο ιατρός σας θα αναζητήσει σημεία ένδειξης αφυδάτωσης του σώματός σας. Αυτά περιλαμβάνουν:

• Ξηρή ή κολλώδης στοματική κοιλότητα
• Ληθαργική ή κωματώδη κατάσταση (σε βαριά αφυδάτωση)
• Υπόταση (χαμηλή αρτηριακή πίεση)
• Ολιγουρία ή πλήρης ανουρία; τα συμπηκνωμένα ούρα λαμβάνουν σκουρόχρωμη όψη
• Ευπίεστα σκαμμένα εντυπώματα στην κορυφή του κρανίου νηπίων (ανατομικό χαρακτηριστικό γνώρισμα στο κρανίο νηπίου γνωστή ως fontanelles)
• Απουσία δακρύων
• «Σκαμμένες» περικογχικές χώρες («σκαμμένα» μάτια)

Η εξέταση δείγματος κοπράνων αποσκοπεί στην ταυτοποίηση του συγκεκριμένου ιού, αν και στην ιογενής γαστρεντερίτιδα δεν εκτελείται απαραίτητα. Η καλλιέργεια κοπράνων ίσως αποβεί χρήσιμη για τη διαφοροδιάγνωση βακτηριακής αιτιολογίας των διαρροϊκών κενώσεων.


Θεραπεία

Στόχος της θεραπευτικής αγωγής αποτελεί η πρόληψη της αφυδάτωσης και η εξασφάλιση των απαραίτητων υγρών στον οργανισμό. Η απώλεια των υγρών και ηλεκτρολυτών (άλατα και μέταλλα) λόγω των διαρροϊκών κενώσεων ή εμέτων, οφείλεται να αναπληρώνεται με την πόση μεγάλων δόσεων υγρών. Ακόμη και αν είστε σε θέση να λάβετε κανονικά τροφή, οφείλετε να καταναλώσετε περίσσειες ποσότητες υγρών στα διαστήματα μεταξύ των γευμάτων.

• Παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας κι ενήλικες, μπορούν να καταναλώνουν ισοτονικά ποτά, όπως το Gatorade (ευρεία χρήση στον αθλητισμό), όχι όμως τα παιδιά μικρότερης ηλικίας. Αντιθέτως στη περίπτωσή τους, ικανοποιητικό αποτέλεσμα προσφέρουν διαλύματα αντικατάστασης υγρών και ηλεκτρολυτών όπως παγωμένα γλειφιτζούρια που διατίθενται σε καταστήματα πώλησης τροφίμων και φαρμακεία.
• ΜΗΝ καταναλώνετε χυμούς φρούτων (συμπεριλαμβανομένου χυμό μήλου), σόδες ή κόκα κόλα (με ή χωρίς ανθρακικό), Jell – O ή και τα δύο. Όλα τα παραπάνω περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης, η οποία επιδεινώνει τη διαρροϊκή κατάσταση, ενώ παράλληλα αδυνατούν να αναπληρώσουν τα απολεσθέντα μέταλλα.
• Πίνετε μικρές ποσότητες υγρών (2 – 4 oz) κάθε 30 – 60 λεπτά κι όχι βεβιασμένα μεγάλες ποσότητες εφ’ άπαξ, κάτι που θα προκαλούσε έπειξη προς έμετο. Για τα βρέφη ή τα πολύ μικρά παιδιά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα κουταλάκι ή μια σύριγγα.
• Το μητρικό γάλα ή φόρμουλα μητρικού γάλατος (κατά την περίοδο θηλασμού), μπορεί να χορηγείται και παράλληλα με συμπληρωματικά υγρά. ΜΗΝ προχωράτε σε αντικατάσταση με γάλα σόγιας φόρμουλας.

Τροφές μπορούν να καταναλώνονται συχνά, σε μικρές ποσότητες όμως. Προτεινόμενες τροφές είναι:

• Δημητριακά, ψωμί, πατάτες, άπαχο κρέας
• Απλό γιαούρτι, μπανάνες, φρέσκα μήλα
• Λαχανικά

Άτομα που πάσχουν από διάρροια κι αδυνατούν να λάβουν υγρά από το στόμα, λόγω ναυτίας, προφανώς χρήζουν ενδοφλέβια χορήγηση υγρών. Κάτι τέτοιο συναντάται αρκετά συχνά στην περίπτωση μικρών παιδιών.

Τα αντιβιοτικά σκευάσματα δεν έχουν εφαρμογή στους ιούς.

Σκευάσματα μείωσης της συχνότητας και της ποσότητας των διαρροϊκών κενώσεων (αντιδιαρροϊκά σκευάσματα), οφείλονται να χορηγούνται μονάχα μετά από ιατρική συμβουλή. Δύναται να οδηγήσουν σε παράταση του χρόνου διάρκειας της διάρροιας. ΜΗΝ τα χορηγείται σε παιδιά, παρά μόνον κατόπιν ιατρικής εντολής.

Άτομα υπό διουρητική αγωγή, που εμφανίζουν διάρροια, ενδέχεται να τη διακόψουν σύμφωνα με ιατρική οδηγία, κυρίως κατά την οξεία φάσης της διαρροϊκής κατάστασης. Παρά ταύτα, ΜΗ διακόψετε τη φαρμακευτική αγωγή σας, προτού δε συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.

Ο κίνδυνος για αφυδάτωση είναι πολύ μεγαλύτερος στα βρέφη και στα μικρά παιδιά, γι’ αυτό και οι γονείς οφείλουν να παρακολουθούν με προσοχή τον ακριβή αριθμό αλλαγών βρεγμένων πάνων του παιδιού τους, σε περίοδο ασθενείας του.

Πρόγνωση

Στην πλειοψηφία τους οι λοιμώξεις υποχωρούν αυτόματα. Τα παιδιά ωστόσο διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής παθολογικής κατάστασης λόγω αφυδάτωσης προκληθείσα από διάρροια.

Επιπλοκές

Ο ρετροϊός είναι υπεύθυνος για κρίσιμες καταστάσεις γαστρεντερίτιδας σε βρέφη και παιδιά νεαρής ηλικίας. Βαριά αφυδάτωση, ακόμη και θάνατος, είναι δυνατόν να επέλθει στις ηλικίες αυτές).


Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Καλέστε τον ιατρό σας αν η διάρροιά σας επιμένει για περισσότερο από μερικές ημέρες ή αν παρουσιάσετε σημεία αφυδάτωσης. Επίσης οφείλεται να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας στην περίπτωση που εσείς ή το παιδί σας εμφανίσει:

• Πρόσμιξη αίματος στα κόπρανα
• Σύγχυση
• Ζάλη
• Ξηρότητα στοματικής κοιλότητας
• Τάση λιποθυμίας
• Ναυτία
• Απουσία δακρύων
• Ανουρία για διάστημα άνω των 8 ωρών
• Εικόνα εμβάθυνσης των οφθαλμών
• Μαλακής σύστασης εντύπωμα στο κρανίου βρέφους (fontanelle)

Πρόληψη

Η πλειοψηφία των παθογόνων μικροοργανισμών μεταδίδονται με τα άπλυτα χέρια. Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης της ιογενής γαστρεντερίτιδας είναι ο κατάλληλος χειρισμός τροφίμων και η προσεκτική πλύση των χεριών μετά τη χρήση τουαλέτας.

Διατίθενται για χορήγηση σε παιδιά, δύο είδη εμβολίων για ρετροϊούς. Ο εμβολιασμός έναντι των ρετροϊών συστήνεται από την Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία. Το Rota Teq αποτελεί ένα από αυτά τα εμβόλια. Μια βαριά, ωστόσο, εντερική διαταραχή γνωστή ως εγκολεασμός, έχει αναφερθεί ως παρενέργεια σε μικρό αριθμό βρεφών που είχαν λάβει αυτό το εμβόλιο. Καλέστε άμεσα τον ιατρό σας αν το παιδί σας, μετά τη λήψη αυτού του εμβολίου, παρουσιάσει άλγος στομάχου, έμετο, διάρροια, πρόσμιξη αίματος στα κόπρανα ή αλλαγή των εντερικών συνηθειών.

Ορισμός

Η χαμηλή πίεση, ή αλλιώς υπόταση, εμφανίζεται όταν η πίεση του αίματος κατά τη διάρκεια και μετά από κάθε κτύπο της καρδιάς είναι πολύ χαμηλότερη από ότι συνήθως. Αυτό σημαίνει ότι η καρδιά, ο εγκέφαλος και άλλα μέρη του σώματος δεν αιματώνονται αρκετά.


Εναλλακτικοί όροι

Χαμηλή πίεση του αίματος, Πίεση του αίματος – χαμηλή, Επιδόρπια υπόταση, Ορθοστατική υπόταση, Νευρογενής Ορθοστατική Υπόταση


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η πίεση του αίματος που είναι οριακά χαμηλή για ένα άτομο μπορεί να είναι φυσιολογική για ένα άλλο. Ο σοβαρότερος παράγοντας είναι ο λόγος για τον οποίο η πίεση αλλάζει από το φυσιολογικό.

Οι φυσιολογικές μετρήσεις της πίεσης κυμαίνονται μεταξύ 90/60 mm Hg (χιλιοστόμετρων του υδραργύρου) και 130/80 mm Hg. Αλλά μια σημαντική πτώση, ακόμη και κατά 20 mm Hg, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε ορισμένους ανθρώπους.

Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι υπότασης:

• H oρθοστατική υπόταση, συμπεριλαμβανομένης της επιδόρπιας ορθοστατικής υπότασης
• Η νευρογενής ορθοστατική υπόταση
• H oξεία υπόταση που παρουσιάζεται μετά από ξαφνική απώλεια αίματος (σοκ)

Η ορθοστατική υπόταση παρουσιάζεται μετά από ξαφνική αλλαγή στη στάση του σώματος, συνήθως όταν κάποιος ήταν ξαπλωμένος και σηκωθεί απότομα. Αυτός ο τύπος υπότασης διαρκεί συνήθως μόνο μερικά δευτερόλεπτα ή λεπτά. Εάν η υπόταση αυτή παρατηρείται μετά το φαγητό, ονομάζεται επιδόρπια ορθοστατική υπόταση. Αυτή η μορφή προσβάλλει συνηθέστερα ηλικιωμένους, άτομα με υπέρταση και όσους πάσχουν από τη Νόσο του Parkinson.

Η νευρογενής ορθοστατική υπόταση συχνά παρατηρείται σε νέους ενήλικες και παιδιά. Συμβαίνει όταν σταθεί κανείς όρθιος για πολλή ώρα. Τα παιδιά συνήθως ξεπερνούν αυτόν τον τύπο υπότασης.

Η χαμηλή πίεση προκαλείται συνήθως από ουσίες όπως:

• Αλκοόλ
• Αγχολυτικά φάρμακα
• Ορισμένα αντικαταθλιπτικά φάρμακα
• Διουρητικά
• Καρδιολογικά φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των αντιυπερτασικών και των φαρμάκων για τη στεφανιαία νόσο
• Φάρμακα που χρησιμοποιούνται στις χειρουργικές επεμβάσεις
• Παυσίπονα

Άλλα αίτια χαμηλής πίεσης του αίματος είναι:

• Προχωρημένος διαβήτης
• Αναφυλαξία (μια απειλητική για τη ζωή αλλεργική αντίδραση)
• Καρδιακές αρρυθμίες
• Αφυδάτωση
• Λιποθυμία
• Έμφραγμα
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Σοκ (από βαριάς μορφής μόλυνση, εγκεφαλικό επεισόδιο, αναφυλαξία, σοβαρό τραυματισμό ή έμφραγμα)

Συμπτώματα

Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται:

• Συσκότιση όρασης
• Σύγχυση
• Ζαλάδα
• Λιποθυμία
• Αδιαθεσία
• Υπνηλία
• Αδυναμία

Ενδείξεις και εξετάσεις

Ο γιατρός σας θα σας εξετάσει για να διαπιστώσει τι προκαλεί τη χαμηλή πίεση. Πρέπει να ελέγξει αρκετές φορές τη θερμοκρασία σας, τον σφυγμό σας, τον ρυθμό αναπνοής, την αρτηριακή σας πίεση. Μπορεί να χρειαστεί να νοσηλευτείτε για λίγο.

Ο γιατρός σας, μεταξύ άλλων, θα ρωτήσει:

• Ποια είναι η κανονική σας πίεση;
• Ποια φάρμακα παίρνετε;
• Τρώτε και πίνετε κανονικά;
• Είχατε πρόσφατα κάποια ασθένεια, ατύχημα ή τραυματισμό;
• Τι άλλα συμπτώματα έχετε;
• Έχετε λιποθυμικές τάσεις ή προσωρινή απώλεια συνείδησης;
• Νιώθετε ζάλη ή αστάθεια όταν είστε ξαπλωμένοι και πάτε να σηκωθείτε ή να ανακαθίσετε;

Μπορεί να χρειαστούν οι ακόλουθες εξετάσεις:

• Καλλιέργειες αίματος για πιθανή μόλυνση/λοίμωξη
• Γενική και άλλες εξετάσεις αίματος, συμπεριλαμβανομένης της κυτταρικής διαφοροποίησης αίματος
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ανάλυση ούρων
• Ακτινογραφία κοιλιάς
• Ακτινογραφία θώρακος

Θεραπεία

Η υπόταση σε ένα υγιές πρόσωπο, που δεν προκαλεί προβλήματα, συνήθως δεν απαιτεί θεραπεία.

Εάν έχετε ενδείξεις ή συμπτώματα χαμηλής πίεσης, μπορεί να χρειάζεστε θεραπεία. Η θεραπεία εξαρτάται από το αίτιο της χαμηλής πίεσης. Η οξεία υπόταση που προκαλείται από σοκ είναι έκτακτο ιατρικό περιστατικό. Μπορεί να χρειαστείτε ενδοφλέβια μετάγγιση αίματος, να σας χορηγηθούν φάρμακα για να ανέβει η πίεση και να δυναμώσει η καρδιά, ή και άλλα φάρμακα όπως τα αντιβιοτικά. Για περισσότερες λεπτομέρειες, δείτε το άρθρο σχετικά με το σοκ.

Εάν υποφέρετε από ορθοστατική υπόταση που οφείλεται σε κάποιο φάρμακο, ο γιατρός σας μπορεί να σας αλλάξει τη δόση ή να σας χορηγήσει διαφορετικό φάρμακο. ΜΗΝ διακόψετε οποιοδήποτε φάρμακο χωρίς να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Άλλοι τρόποι για την αντιμετώπιση της ορθοστατικής υπότασης είναι να αυξήσετε τα υγρά που παίρνετε για την περίπτωση της αφυδάτωσης ή οι ειδικές κάλτσες συμπίεσης που ενισχύουν την πίεση του αίματος στα χαμηλότερα σημεία του σώματος.

Όσοι υποφέρουν από νευρογενή ορθοστατική υπόταση πρέπει να αποφεύγουν ό,τι την προκαλεί, όπως το να στέκονται για πολλή ώρα όρθιοι. Άλλοι τρόποι αντιμετώπισης είναι η λήψη άφθονων υγρών και η αύξηση του αλατιού στη διατροφή. (Ζητήστε από τον γιατρό σας συγκεκριμένες οδηγίες.) Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χορηγηθούν φάρμακα όπως το fludrocortisone.


Πρόγνωση

Η χαμηλή πίεση του αίματος μπορεί συνήθως να αντιμετωπιστεί επιτυχώς.


Επιπλοκές

• Σοκ
• Τραυματισμός από πτώση λόγω λιποθυμίας

Οι πτώσεις είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες για τους ηλικιωμένους. Οι σχετικοί με πτώση τραυματισμοί, όπως το κάταγμα ισχίου, μπορεί να έχουν δραματική επίπτωση στην ποιότητα ζωής ενός ανθρώπου.

Η οξεία υπόταση στερεί το οξυγόνο από το σώμα, πράγμα που μπορεί να βλάψει την καρδιά, τον εγκέφαλο και άλλα όργανα. Αυτός ο τύπος υπότασης μπορεί να είναι απειλητικός για τη ζωή εάν δεν αντιμετωπιστεί αμέσως.

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Όταν παρουσιάσετε συμπτώματα από την πτώση της πίεσης του αίματος, πρέπει αμέσως να καθίσετε ή να ξαπλώσετε με τα πόδια ελαφρώς ανυψωμένα (ψηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς).

Εάν η χαμηλή πίεση του αίματος προκαλέσει λιποθυμία, ζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια ή καλέστε το 166. Εάν ο ασθενής δεν αναπνέει ή δεν παρουσιάζει σφυγμό, εφαρμόστε τεχνητή αναπνοή.

Καλέστε τον γιατρό σας αμέσως εάν παρουσιάζετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Κόπρανα μαύρου ή καστανέρυθρου χρώματος
• Πόνο στο στήθος
• Ζαλάδα, αστάθεια
• Λιποθυμία
• Πυρετό υψηλότερο από 38 C
• Αρρυθμία
• Δύσπνοια

Επίσης καλέστε τον γιατρό σας εάν έχετε:

• Κάψιμο κατά την ούρηση ή άλλα ουρολογικά συμπτώματα
• Βήχα με φλέγματα
• Αδυναμία να φάτε ή να πιείτε
• Παρατεταμένη διάρροια ή εμετό

Πρόληψη

Εάν έχετε χαμηλή πίεση, ο γιατρός σας μπορεί να σας δώσει ορισμένες συμβουλές για να προλάβετε ή να μειώσετε τα συμπτώματα. Όπως:

• Να αποφεύγετε το αλκοόλ
• Να αποφεύγετε να στέκεστε πολλή ώρα όρθιοι (εάν έχετε νευρική υπόταση)
• Να καταναλώνετε άφθονα υγρά
• Να μην σηκώνεστε απότομα όταν είστε ξαπλωμένος
• Να χρησιμοποιείτε τις ειδικές κάλτσες συμπίεσης για να αυξάνετε την πίεση του αίματος στα πόδια

Ορισμός

Η γρίπη πρόκειται για μεταδιδόμενη λοίμωξη της ρινός, του φάρυγγα και των πνευμόνων, η οποία οφείλεται στον ιό της γρίππης.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Η γρίππη, Influenza (γρίπη) Α, Influenza (γρίππη) Β,


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Σε ήπιες θερμοκρασίες, η γρίπη Α εμφανίζεται συνήθως κατά τις αρχές του χειμώνα και τις αρχές της άνοιξης. Η γρίππη Β μπορεί να εμφανιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Είναι σύνηθες, η γρίπη να μεταδοθεί μέσω εισπνοής σταγονιδίων από βήχα ή φτέρνισμα. Λιγότερο συχνή, είναι η μετάδοση από επαφή με επιφάνεια επιμολυσμένη με ιό (χειρολαβή ή ακουστικό τηλεφώνου) και κατόπιν αγγίξουμε το στόμα μας, τη ρίνη ή τους οφθαλμούς.

Τα συμπτώματα εκδηλώνονται 1 -7 ημέρες αργότερα (συνήθως μεταξύ 2 – 3 ημερών). Η γρίπη έχει μεγάλο βαθμό μεταδοτικότητας, καθ’ ότι μεταδίδεται μέσω του αέρα και πολλές φορές προσβάλλει ολόκληρες κοινότητες, προκαλώντας επιδημία κι αυτό με τη σειρά του, υψηλό βαθμό απουσίας των παιδιών από το σχολείο και των ενηλίκων από την εργασία τους. Πολλά παιδιά νοσούν μέσα σε 2 – 3 εβδομάδες αφού εμφανιστεί ο ιός στο σχολείο.

Οι περισσότεροι σημειώνουν βελτίωση εντός 1- 2 εβδομάδων, αλλά εκατοντάδες, νοσούν σε τέτοιο βαθμό που χρήζουν ενδονοσοκομειακή νοσηλεία. Περίπου 36.000 ασθενείς απεβιώνουν ετησίως από επιπλοκές της γρίππης.

Καθ’ ότι το συνάχι και η γρίπη εμφανίζουν παρόμοια συμπτώματα κι εμφανίζονται συνήθως την ίδια εποχή του χρόνου, πολλά άτομα συγχέουν αυτές τις δύο ασθένειες, αν και διαφέρουν σημαντικά. Πολλοί νοσούν από ένα απλό κρυολόγημα αρκετές φορές μέσα στο χρόνο, αλλά από τη γρίππη μόνον μία φορά μέσα σε λίγα χρόνια.

Πολλοί χρησιμοποιούν τον όρο «γρίπη στομάχου» για να περιγράψουν μια βακτηριακή ασθένεια, της οποίας ο έμετος και η διάρροια είναι τα κυριότερα συμπτώματα. Εσφαλμένα χρησιμοποιείται αυτός ο όρος, μιας και τα στομαχικά συμπτώματα δεν οφείλονται στον ιό της γρίππης. Οι λοιμώξεις που οφείλονται στον ιό της γρίππης είναι πρωτίστως αναπνευστικές λοιμώξεις.


Συμπτώματα

Η γρίπη εμφανίζεται αιφνίδια, με πυρετική κίνηση μεταξύ των 39˚C και 41˚C (ένας ενήλικας συχνά παρουσιάζει χαμηλότερο πυρετό απ’ ότι ένα παιδί). Ο πυρετός συνήθως διαρκεί από μία έως δύο ημέρες, αλλά μπορεί να διαρκέσει κι ως 5 ημέρες.

Άλλα συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Σωματικό άλγος
• Ρίγη
• Ζάλη
• Ερυθρότητα προσώπου
• Κεφαλαλγία
• Έλλειψη ενέργειας
• Ναυτία
• Έμετος

Κατά τη διάρκεια της 2ης – 4ης ημέρας της ασθένειας, τα συμπτώματα «ολόκληρου του σώματος» αρχίζουν να υποχωρούν και να κάνουν πιο έντονη την εμφάνισή τους τα αναπνευστικά συμπτώματα.

Το κυριότερο αναπνευστικό σύμπτωμα, είναι συνήθως ο ξηρός βήχας. Οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν κεφαλαλγία και πονόλαιμο. Η ρινική καταρροή (ρινικές εκκρίσεις) και το φτέρνισμα είναι σύνηθες.

Αυτά τα συμπτώματα (εξαιρουμένου του βήχα) υποχωρούν εντός 4 – 7 ημερών. Κάποιες φορές ο πυρετός επανέρχεται. Ο βήχας και η κόπωση συχνά επιμένουν για αρκετές εβδομάδες μετά την αποδρομή των λοιπών συμπτωμάτων.

Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Απώλεια όρεξης
• Μυαλγίες και δυσκαμψία
• Ρινική συμφόρηση
• Εφίδρωση
• Επιδείνωση ή προσβολή από άλλη ασθένεια, όπως άσθμα ή καρδιακή ανεπάρκεια

Σημεία κι εξετάσεις

Μια λεπτομερής φυσική εξέταση, βοηθά στην εκτίμηση του ασθενούς αν νοσεί ή όχι από τη γρίπη. Σε κάποιες περιπτώσεις που ο ιατρός υποπτεύεται πνευμονία, διεξάγεται ακτινογραφία θώρακος.

Ίσως χρειαστούν περαιτέρω αιματολογικές εξετάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν ποσοτικό προσδιορισμό του αίματος, καλλιέργεια αίματος και πτυέλων.

Η συνηθέστερη μέθοδος διάγνωσης της γρίπης είναι μια εξέταση ανίχνευσης αντιγόνου, η οποία διεξάγεται από συλλογή εκκριμάτων από τη ρίνη και το φάρυγγα κι αποστέλλοντας τη προς εξέταση.

Τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων διατίθενται ταχύτατα και βοηθούν να καθοριστεί εάν ο ασθενής χρήζει συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή. Ωστόσο, αν ο ιός τη γρίπης έχει εξαπλωθεί εντός μιας κοινότητας, η διάγνωση συχνά τίθεται κατόπιν ταυτοποίησης των συμπτωμάτων δίχως την διεξαγωγή περαιτέρω εξετάσεων.


Θεραπεία

Αν νοσείτε από ήπια ασθένεια και δεν ανήκετε σε ομάδες υψηλού κινδύνου, λάβετε τα παρακάτω μέτρα:

• Αναπαυθείτε
• Λάβετε φαρμακευτικά σκευάσματα που ανακουφίζουν τα συμπτώματα και σας βοηθούν να αναπαυθείτε
• Καταναλώνετε πολλά υγρά
• Αποφύγετε τη λήψη ασπιρίνης (ιδίως οι έφηβοι και τα παιδιά)
• Αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ και καπνού
• Αποφύγετε τα αντιβιοτικά (μονάχα αν κρίνεται απαραίτητο για την αντιμετώπιση άλλης πάθησης)

Αν η διάγνωση της γρίππης τεθεί εντός 48 ωρών μετά την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων, κι ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου εμφάνισης επιπλοκών, τα αντιϊκά φαρμακευτικά σκευάσματα, θα σας βοηθήσουν να μειώσετε τη διάρκεια των συμπτωμάτων σας, κατά μία ημέρα.

Τα παιδιά συνήθως δε χρήζουν θεραπευτικής αγωγής, αν και σε μεμονωμένες περιπτώσεις που η διάγνωση τεθεί έγκαιρα και το παιδί – ασθενής ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου, τότε μπορεί να λάβει θεραπευτική αγωγή.

Η αγωγή θα βοηθήσει μονάχα αν λήφθηκε έγκαιρα κι αν η ασθένεια πράγματι πρόκειται για γρίπη. Δε θα βοηθήσει καθόλου αν πρόκειται για ένα απλό κρυολόγημα.


Πρόγνωση

Άτομα οποιασδήποτε ηλικίας μπορούν να παρουσιάσουν επιπλοκές από τη γρίπη, αλλά αυτοί που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου διαθέτουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

• Ηλικία άνω των 60 ετών
• Παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 2 ετών
• Εγκυμονούσες γυναίκες άνω των τριών μηνών κατά τη περίοδο έξαρσης της γρίπης
• Άτομα που ζουν σε κέντρα φροντίδας επί μακρά χρονική περίοδο
• Άτομα με χρόνια καρδιοπάθεια, διαταραχές των νεφρών ή πνευμόνων, σακχαρώδη διαβήτη ή χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα

Άτομα που δε πάσχουν από άλλες παθολογικές καταστάσεις (υγιής), σημειώνουν υποχώρηση των συμπτωμάτων τους μέσα σε 7 – 10 ημέρες.


Επιπλοκές

Πιθανές επιπλοκές, κυρίως των ασθενών που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, περιλαμβάνουν:

• Πνευμονία
• Εγκεφαλίτιδα (λοίμωξη του εγκεφάλου)
• Βρογχίτιδα
• Λοιμώξεις των παραρρίνιων κόλπων
• Ωτικές λοιμώξεις

Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Καλέστε τον ιατρό σας αν ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου εμφάνισης συμπτωμάτων της γρίπης ή αν η κατάστασή σας επιδεινωθεί σοβαρά.


Πρόληψη

Συστήνεται ετήσιος εμβολιασμός στα παιδιά άνω των 6 μηνών, στους έφηβους και στους ενήλικες.

Το εμβόλιο διατίθεται σε εφ΄ άπαξ ενέσιμη μορφή ή σε ρινική εισπνεόμενη μορφή.

Ορισμός

Το Υποβολαιμικό σοκ αποτελεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης και χαρακτηρίζεται από μαζική απώλεια αίματος και σωματικών υγρών με αποτέλεσμα να μην μπορεί η καρδιά να στείλει αρκετό αίμα στο σώμα. Αυτός ο τύπος σοκ μπορεί να αναγκάσει πολλά όργανα να πάψουν να λειτουργούν.


Εναλλακτικοί όροι

Σοκ - Υποβολαιμικό


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η απώλεια 1/5 περίπου της συνολικής ποσότητας αίματος από το σώμα προκαλεί υποβολεμικό σοκ.

Η απώλεια αίματος μπορεί να οφείλεται σε:

• Αιμορραγία από κοψίματα
• Αιμορραγία από άλλους τραυματισμούς
• Εσωτερική αιμορραγία, όπως του γαστρεντερικού σωλήνα

Η ποσότητα του αίματος στο σώμα σας μπορεί να μειωθεί δραματικά αν χάσετε πάρα πολλά υγρά, κάτι που μπορεί να συμβεί μετά από:

• Εγκαύματα
• Διάρροια
• Εμετό

Συμπτώματα

• Ανησυχία ή αναστάτωση
• Κρύο, υγρό δέρμα
• Σύγχυση
• Μειωμένη παραγωγή ούρων ή ανουρία
• Γενική αδυναμία
• Ωχρότητα δέρματος
• Γρήγορη αναπνοή
• Εφίδρωση, υγρό δέρμα
• Απώλεια αισθήσεων

Όσο μεγαλύτερη και ταχύτερη η απώλεια αίματος, τόσο εντονότερα τα συμπτώματα του σοκ.



Ενδείξεις και εξετάσεις

Η κλινική εξέταση διαπιστώνει ενδείξεις σοκ, όπως:

• Χαμηλή πίεση
• Χαμηλή θερμοκρασία σώματος
• Γρήγορο σφυγμό

Οι εξετάσεις που μπορούν να γίνουν περιλαμβάνουν:

• Γενική εξέταση αίματος
• Αξονική τομογραφία ή ακτινογραφίες ύποπτων περιοχών
• Ηχοκαρδιογράφημα
• Ενδοσκόπηση
• Καθετηριασμό δεξιάς καρδιάς (μέθοδος Swan-Ganz)

Θεραπεία

Αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια. Στο μεταξύ, ακολουθήστε αυτά τα βήματα:

• Φροντίστε να είναι ο ασθενής άνετα και ζεστά (για να αποφύγει την υποθερμία).
• Ξαπλώστε τον ασθενή οριζόντια με τα πόδια του ελαφρά ανυψωμένα ώστε να διευκολύνεται η κυκλοφορία του αίματος. Ωστόσο, εάν ο ασθενής έχει τραυματιστεί στο κεφάλι, τον λαιμό, την πλάτη ή τα πόδια, δεν πρέπει να τον μετακινήσετε εκτός αν είναι η ζωή του είναι σε άμεσο κίνδυνο.
• Μην του δώσετε υγρά από το στόμα.
• Εάν ο ασθενής έχει πάθει αλλεργική αντίδραση, αντιμετωπίστε την αλλεργική αντίδραση, εάν ξέρετε πώς.
• Εάν ο ασθενής πρέπει να μεταφερθεί, προσπαθήστε να τον κρατήσετε σε οριζόντια θέση, με το κεφάλι κάτω και τα πόδια ψηλότερα. Σταθεροποιήστε το κεφάλι και τον λαιμό του πριν μετακινήσετε έναν άνθρωπο που έχει πιθανόν τραυματιστεί στη σπονδυλική στήλη.

Στόχος της νοσηλείας στο νοσοκομείο είναι η αναπλήρωση του αίματος και των υγρών, με την εφαρμογή ενδοφλέβιου ορού στον βραχίονα.
Μπορεί να χρειάζεται η χορήγηση φαρμάκων όπως η ντοπαμίνη, η ντομπουταμίνη, η επινεφρίνη και η νορεπινεφρίνη, για την αύξηση της πίεσης και της παραγωγής αίματος από την καρδιά.


Άλλες θεραπείες για την αντιμετώπιση του σοκ είναι:

• Μηχανική παρακολούθηση της καρδιάς, συμπεριλαμβανομένου του καθετηριασμού δεξιάς καρδιάς (Swan-Ganz)
• Xρήση καθετήρα για τη συγκέντρωση και έλεγχο της παραγωγής ούρων

Πρόγνωση

Το υποβολεμικό σοκ είναι πάντα μια ιατρική έκτακτη ανάγκη. Ωστόσο, τα συμπτώματα και η εξέλιξη μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με:

• Τον όγκο αίματος που χάνεται
• Τον ρυθμό απώλειας του αίματος
• Την ασθένεια ή τον τραυματισμό που προκαλεί την απώλεια αίματος

Γενικά, οι ασθενείς με ηπιότερο σοκ έχουν καλύτερες πιθανότητες από εκείνους με σοβαρό σοκ. Στις περιπτώσεις σοβαρού σοκ, μπορεί να επέλθει ο θάνατος ακόμη κι αν υπάρξει άμεση ιατρική βοήθεια. Οι ηλικιωμένοι έχουν λιγότερες πιθανότητες να επανέλθουν μετά από σοκ.


Επιπλοκές

• Βλάβη στα νεφρά
• Βλάβη στον εγκέφαλο

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Το υποβολεμικό σοκ είναι επείγον ιατρό περιστατικό ! Καλέστε το 166 ή πηγαίνετε τον ασθενή στα Επείγοντα Περιστατικά νοσοκομείου.


Πρόληψη

Η πρόληψη του σοκ είναι ευκολότερη από την αντιμετώπισή του αφού συμβεί. Η άμεση αντιμετώπιση της αίτιας που το προκάλεσε, μειώνει τον κίνδυνο σοβαρού σοκ. Αν δοθούν άμεσα οι πρώτες βοήθειες, το υποβολεμικό σοκ μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο.

Ορισμός

Η σηψαιμία αποτελεί την παρουσία βακτηριδίων στην κυκλοφορία του αίματος (βακτηριαιμία) κι αρκετά συχνά συνοδεύει σοβαρές λοιμώξεις.


Εναλλακτικοί ορισμοί

«Δηλητηρίαση» του αίματος, Βακτηριαιμία συνοδευόμενη από σήψη, Σύνδρομο συστηματικής αντίδρασης στη φλεγμονή (SIRS).


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η σηψαιμία αποτελεί μια κρίσιμη, νοσηρή λοίμωξη / μόλυνση, με τάση ταχύτατης επιδείνωσης. Δύναται να προκληθεί από λοιμώξεις απ’ οποιουδήποτε σημείου του σώματος, συμπεριλαμβανομένου λοιμώξεις των πνευμόνων, της κοιλιακής χώρας και του ουροποιητικού συστήματος. Μπορεί να εμφανιστεί πριν ή παράλληλα με λοιμώξεις / μολύνσεις των οστών (οστεομυλίτις), του κεντρικού νευρικού συστήματος (μηνιγγίτις), της καρδιάς (ενδοκαρδίτις) ή άλλων ιστών.


Συμπτώματα

Η σηψαιμία μπορεί να κάνει την εμφάνισή της με οξύμωρα κύματα πυρετού, ρίγος, ταχύπνοια και ταχυκαρδία. Ο ασθενής παρουσιάζει όψη βαρέως πάσχοντος.

Τα συμπτώματα εξελίσσονται ταχύτατα σε σοκ (καταπληξία) με πυρετό ή μειωμένη θερμοκρασία σώματος (υποθερμία), πτώση της αρτηριακής πιέσεως, σύγχυση ή άλλες διαταραχές του νοητικού επιπέδου και διαταραχές πήξεως του αίματος που είναι υπεύθυνες για ένα συγκεκριμένο τύπο ερυθρών σημαδιών στο δέρμα (πετέχιες, εκχυμώσεις).

Πιθανότατα να παρατηρηθεί μείωση ή και απόλυτη διακοπή αποβολής ούρων.


Σημεία κι εξετάσεις

Κατά τη φυσική εξέταση πιθανόν να προκύψουν:

• Χαμηλή αρτηριακή πίεση
• Χαμηλή θερμοκρασία σώματος ή πυρετός
• Σημεία συσχέτισης και με άλλη πάθηση (όπως τη μηνιγγίτιδα, την επιγλωτίτιδα, την πνευμονία ή τη κυτταρίτιδα).

Εξετάσεις που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη λοίμωξης είναι:

• Αιμοκαλλιέργεια
• Αέρια αίματος
• Συνολικός όγκος αίματος (ποσοτικός προσδιορισμός αίματος)
• Πηξιολογικός έλεγχος

-PT (χρόνος προθρομβίνης)
-PTT (χρόνος παραθρομβίνης)
-Επίπεδα ινωδογόνου

• Καλλιέργεια εγκεφαλονωτιαίου υγρού
• Καλλιέργεια οποιασδήποτε ύποπτης δερματικής περιοχής
• Προσδιορισμός αιμοπεταλίων
• Καλλιέργεια ούρων

Θεραπεία

Η σηψαιμία αποτελεί κρίσιμη κατάσταση και χρήζει ενδονοσοκομειακή νοσηλεία ή και ακόμη εισαγωγή σε μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ).

Χορηγούνται ενδοφλέβια υγρά και φαρμακευτική αγωγή για την ικανοποιητική διατήρηση της αρτηριακής πίεσης.

Χορηγείται επίσης οξυγονοθεραπεία, καθώς και αντιβιοτική αγωγή για την αντιμετώπιση της λοίμωξης.

Επί πηξιολογικών διαταραχών, απαιτούνται πλάσμα κι άλλα παράγωγα αίματος.

Πρόγνωση

Η πρόγνωση εξαρτάται από τον προσβεβλημένο οργανισμό, καθώς κι από την έγκαιρη νοσηλεία και φαρμακευτική αντιμετώπιση του ασθενούς. Τα ποσοστά θανάτου είναι αρκετά υψηλά (άνω του 50% για κάποιους οργανισμούς).


Επιπλοκές

Η σηψαιμία δύναται να εξελιχθεί ταχύτατα σε σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας των ενηλίκων (ARDS), σηπτικό σοκ και θάνατο.

Η σηψαιμία που οφείλεται (συνδυάζεται) σε μηνιγγόκοκκους, μπορεί να οδηγήσει σε σοκ ή σε αδρενεργική καταπληξία (Σύνδρομο Waterhouse – Friderichsen).


Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Η συγκεκριμένη πάθηση, αν δε συναντάται συχνά, συνιστά μια συνθλιπτική – νοσηρή παθολογική κατάσταση. Η πρόωρη επισήμανσή της, μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση του σοκ.

Αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια αν:

• Ένα άτομο παρουσιάσει πυρετό, τρόμο με ρίγος και παρουσιάζει όψη πάσχοντος
• Οποιοδήποτε άτομο με ιστορικό πρόσφατης ασθένειας, παρουσιάσει αλλαγές της νοητικής του κατάστασης
• Υπάρχουν σημεία ενδοδερμικής αιμορραγίας

Καλέστε τον ιατρό σας εάν διαπιστώσετε παραλήψεις ή καθυστερήσεις στον προγραμματισμένο εμβολιασμό του παιδιού σας.



Πρόληψη

Η κατάλληλη αγωγή μιας εντοπισμένης λοίμωξης προλαμβάνει την ανάπτυξη σηψαιμίας. Το εμβόλιο κατά του αιμόφιλου της influenza B (HIB), καθώς και το αντιπνευμονιοκοκκικό εμβόλιο, έχουν ήδη μειώσει σημαντικά τον αριθμό των κρουσμάτων παιδιών με σηψαιμία. Και τα δύο παραπάνω εμβόλια, αποτελούν μέρος της προγραμματισμένης παιδικής ανοσοποίησης.

Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να συστηθεί η προληπτική λήψη αντιβιοτικής αγωγής, σε άτομα τα οποία έχουν άμεση επαφή με σηψαιμικό ασθενή.