Ορισμός

Πνευμονική καρδιά ονομάζεται η ανεπάρκεια του δεξιού τμήματος της καρδιάς, ως επακόλουθο της μακροχρόνιας υψηλής πίεσης εντός των πνευμονικών αρτηριών και της δεξιάς κοιλίας της καρδιάς.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια.


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το αριστερό τμήμα της καρδιάς, παράγει μεγαλύτερες πιέσεις, προκειμένου να εξωθήσει αίμα προς το υπόλοιπο σώμα. Η δεξιά καρδιά επίσης εξωθεί αίμα προς τους πνεύμονες, υπό χαμηλότερες ωστόσο πιέσεις.

Οποιαδήποτε κατάσταση προκαλεί παρατεταμένη αυξημένη πίεση εντός των πνευμονικών αρτηριών (γνωστή με τον όρο πνευμονική υπέρταση), θέτει σε ένταση τη δεξιά καρδιά. Όταν με τη σειρά της, η δεξιά καρδιά αδυνατεί πια να αντιπαρέλθει τις αυξημένες αυτές παθολογικές πιέσεις, αναφερόμαστε σε πνευμονική καρδιά.

Σχεδόν όλες οι πνευμονολογικές παθήσεις ή καταστάσεις που προκαλούν παρατεταμένο χαμηλό επίπεδο οξυγόνου ορού, μπορούν να οδηγήσουν σε πνευμονική καρδιά.
Μερικές από αυτές είναι:

• Κεντρική άπνοια ύπνου
• Χρόνια αποφρακτική πνευμονική πάθηση
• Χρόνια πνευμονική θρομβοεμβολική νόσο
• Κυστική ίνωση
• Παρεγχυματική πνευμονική πάθηση
• Κυφοσκολίωση
• Αποφρακτική άπνοια ύπνου
• Πνευμονοκονίωση
• Πρωτοπαθής πνευμονική υπέρταση
• Νόσος των πνευμονικών αγγείων
• Δευτεροπαθής πνευμονική υπέρταση

Συμπτώματα

• Δυσφορία θώρακος, συνήθως πρόσθιας επιφάνειας
• Έλλειψη ανεκτικότητας σωματικής άσκησης
• Ανακοπές αναπνοής
• Οίδημα κάτω άκρων ή ποδοκνημικών
• Συμπτώματα της υποκρύπτουσας διαταραχής (συριγμός, βήχας)

Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

• παθολογική συλλογή υγρού στην ενδοκοιλιακή κοιλότητα
• παθολογικοί καρδιακοί ήχοι
• κυανό χρώμα δέρματος (κυάνωση)
• ηπατομεγαλία
• διογκωμένες (διατεταμένες) τραχηλικές φλέβες, ένδειξη υψηλών δεξιών καρδιακών πιέσεων
• οίδημα ποδοκνημικών

Οι ακόλουθες παρα-κλινικές εξετάσεις ίσως αποβούν διαγνωστικές ως προς την πνευμονική καρδιά:

• εξετάσεις αντισώματος ορού
• ορολογικές εξετάσεις για εγκεφαλικά νατριοδιουρητικά πεπτίδια (BNP)
• ακτινογραφία θώρακος
• αξονική τομογραφία θώρακος
• υπέρηχος καρδίας
• πνευμονική βιοψία (σπάνια διεξάγεται)
• μέτρηση οξυγόνου αίματος μέσω αρτηριακών αερίων ορού (ABG)
• εξετάσεις πνευμονικής λειτουργίας
• καθετηριασμός της δεξιάς καρδιάς
• σπινθηρογράφημα αερισμού - αιμάτωσης των πνευμόνων (V /Q scan)

Θεραπεία

Η θεραπεία εστιάζεται στην αιτιοπαθογένεια της πνευμονικής καρδιάς. Συμπληρωματική χορήγηση οξυγόνου ίσως χρειαστεί, προκειμένου να αυξηθεί το επίπεδο οξυγόνου στον ορό του αίματος.

Διατίθεται ευρύ φάσμα φαρμακευτικών σκευασμάτων προς αντιμετώπιση της πνευμονικής καρδιάς:

• bosentan ή sildenafil per os (δια του στόματος)
• ανταγωνιστές διαύλου ασβεστίου ίσως προτιμηθούν σε πρώιμες περιπτώσεις
• προστακυκλίνη που μπορεί να χορηγηθεί ενέσιμα ή εισπνεόμενα (μέσω εισπνοής)

Αντιθρομβωτικά φαρμακευτικά σκευάσματα μπορούν επίσης να συνταγογραφηθούν. Η χειρουργική επέμβαση ίσως θεωρηθεί απαραίτητη, προκειμένου να αποκατασταθούν οποιεσδήποτε καρδιακές ανωμαλίες, στις οποίες οφείλεται εξάλλου και η παθογόνος κατάσταση. Σε αρκετά προχωρημένες καταστάσεις, ενδείκνυται η καρδιακή και η πνευμονική μεταμόσχευση.


Πρόγνωση

Η τελική έκβαση της νόσου εξαρτάται από την αιτιοπαθογόνο κατάσταση. Η χορήγηση οξυγόνου αρκετά συχνά βελτιώνει τα συμπτώματα, την αντίσταση του οργανισμού και την επιβίωση.

Θεραπεύοντας την πρωτοπαθή πνευμονική υπέρταση, πολλές φορές επιτυγχάνεται μέγιστη αντίσταση του οργανισμού, καθώς και η μακροχρόνια επιβίωση. Σε κάποιες περιπτώσεις, η πνευμονική ή καρδιο / πνευμονική μεταμόσχευση επιτείνει το βιώσιμο της ηλικίας.


Επιπλοκές

Η προοδευτική πνευμονική υπέρταση και πνευμονική καρδιά, ίσως οδηγήσουν σε:

• απειλητικές για τη ζωή, διακοπές αναπνοής
• σοβαρή κατακράτηση υγρών
• shock
• θάνατο

Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Καλέστε τον ιατρό σας αν αντιληφθείτε ότι παρουσιάζετε διακοπές αναπνοής ή θωρακικό άλγος.


Πρόληψη

Η αποφυγή συνηθειών που ίσως οδηγήσουν σε χρόνια πνευμονική πάθηση (ιδίως το κάπνισμα τσιγάρων), μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη της πνευμονικής καρδιάς. Η επιτακτική αξιολόγηση καρδιακών ψιθυρισμάτων κατά την παιδική ηλικία, ίσως αποτρέψει τη δημιουργία πνευμονικής καρδιάς ως επακόλουθο συγκεκριμένων καρδιακών ανωμαλιών.