Ορισμός

Αν ένα οστό δεχθεί μεγαλύτερη πίεση από όση μπορεί να αντέξει, θα ραγίσει ή θα σπάσει. Το σπάσιμο οποιουδήποτε μεγέθους ονομάζεται κάταγμα. Αν το σπασμένο οστό τρυπήσει το δέρμα και προεξέχει, ονομάζεται ανοιχτό (σύνθετο) κάταγμα.
Το κάταγμα πίεσης (ράγισμα) είναι μια τριχοειδής σχισμή του οστού που αναπτύσσεται εξαιτίας επαναλαμβανόμενης και παρατεταμένης άσκησης βάρους στο σημείο αυτό.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Οστό – σπασμένο, Κάταγμα, Κάταγμα πίεσης (ράγισμα)


Τι πρέπει να προσέξετε

Είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς ένα εξαρθρωμένο από ένα σπασμένο οστό. Ωστόσο και τα δύο είναι επείγοντα ιατρικά περιστατικά, και τα βήματα για τις πρώτες βοήθειες είναι τα ίδια.


Αιτίες

Οι ακόλουθες είναι συχνές αιτίες καταγμάτων:

• Πτώση από μεγάλο ύψος
• Αυτοκινητιστικά ατυχήματα
• Άμεσα χτυπήματα
• Κακοποίηση παιδιών
• Επαναλαμβανόμενη πίεση, όπως αυτή που προκαλείται από το τρέξιμο, μπορεί να προκαλέσει ράγισμα στο πόδι, τον αστράγαλο, την κνήμη ή το ισχίο.

Συμπτώματα

• Ένα εμφανώς μετατοπισμένο ή παραμορφωμένο μέλος ή άρθρωση
• Πρήξιμο και εκχύμωση ή αιμορραγία
• Οξύς πόνος
• Μούδιασμα και κνησμός
• Σχισμένο δέρμα και προεξέχον οστό
• Περιορισμένη κινητικότητα ή αδυναμία κίνησης του τραυματισμένου μέλους

Πρώτες βοήθειες

1. Ελέγξτε αν ο τραυματίας αναπνέει κανονικά. Αν είναι απαραίτητο, καλέστε το 166 και αρχίστε ασκήσεις ανάνηψης ή περιορισμού της αιμορραγίας.
2. Κρατήστε τον τραυματία ακίνητο και ήρεμο.
3. Εξετάστε τον τραυματία προσεκτικά για ενδεχόμενα πρόσθετα τραύματα.
4. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αν φθάσει γρήγορα η ιατρική βοήθεια, αφήστε το ιατρικό προσωπικό να αναλάβει τη φροντίδα του τραυματία.
5. Αν το οστό προεξέχει από το δέρμα, θα πρέπει να αντιμετωπισθεί άμεσα για να προληφθεί τυχόν μόλυνση. Μην αναπνέετε πάνω από την πληγή και μην δοκιμάσετε να την ψηλαφίσετε. Αν είναι δυνατόν, ξεπλύνετε ελαφρά το τραύμα για να αφαιρέσετε τυχόν βρώμα (χώμα κλπ.), αλλά μην τρίψετε δυνατά ή ρίξετε πολύ υγρό πάνω του. Καλύψτε το με αποστειρωμένους επιδέσμους.
6. Αν χρειάζεται, ακινητοποιήστε το σπασμένο οστό με νάρθηκα ή αναρτήρα. Πρόχειροι νάρθηκες γίνονται με μια εφημερίδα τυλιγμένη ρολό ή ένα κομμάτι ξύλο. Ακινητοποιήστε την περιοχή πάνω και κάτω από το τραυματισμένο οστό.
7. Εφαρμόστε παγοκύστες για τη μείωση του πόνου και του πρηξίματος.
8. Λάβετε μέτρα για να προλάβετε τυχόν σοκ. Ξαπλώστε κάτω τον τραυματία, ανασηκώστε του τα πόδια ώστε να είναι περίπου 30 εκ. ψηλότερα από το κεφάλι και καλύψτε τον με ένα παλτό ή μια κουβέρτα. Ωστόσο, ΜΗΝ μετακινήσετε τον τραυματία αν υποψιάζεστε τραύμα στο κεφάλι, τον αυχένα ή την πλάτη.

ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ

Ελέγξτε την κυκλοφορία του αίματος του τραυματία. Πιέστε σταθερά το δέρμα κάτω από το σημείο του κατάγματος. (Για παράδειγμα, αν το κάταγμα είναι στο πάνω μέρος του ποδιού, πιέστε το κάτω μέρος). Στην αρχή θα πρέπει να είναι άσπρο και σε δύο δευτερόλεπτα περίπου να γίνει ρόδινο. Αλλα σημάδια ανεπαρκούς κυκλοφορίας είναι το ωχρό ή κυανό δέρμα, το μούδιασμα ή ο κνησμός και η έλλειψη παλμού. Αν η κυκλοφορία είναι ανεπαρκής και το εκπαιδευμένο ιατρικό προσωπικό ΔΕΝ έρθει γρήγορα, προσπαθήστε να ευθυγραμμίσετε το τραυματισμένο μέλος σε θέση ανάπαυσης. Αυτό θα μειώσει το πρήξιμο, τον πόνο και τη βλάβη στους ιστούς από την έλλειψη αιμάτωσης.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑΣ

1. Τυλίξτε το τραύμα με ένα στεγνό καθαρό ύφασμα.
2. Αν η αιμορραγία συνεχίζεται, πιέστε δυνατά πάνω στο τραύμα. ΜΗΝ χρησιμοποιήσετε αιμοστατικό περίδεσμο (τουρνικέ) στα άκρα για να σταματήσετε την αιμορραγία εκτός κι αν απειλείται η ζωή του τραυματία από αυτήν.

Τι να ΜΗΝ κάνετε

• ΜΗΝ μετακινείτε τον τραυματία πριν σταθεροποιήσετε το σπασμένο οστό
• ΜΗΝ μετακινείτε άτομο με τραυματισμένο ισχίο, λεκάνη ή μηρό εκτός κι αν απολύτως απαραίτητο. Αν πρέπει να μετακινήσετε τον τραυματία σε ασφαλές σημείο, τραβήξτε τον από τα ρούχα (όπως οι ώμοι του πουκαμίσου, η ζώνη, ή τα μπατζάκια του παντελονιού).
• ΜΗΝ μετακινείτε άτομο που έχει πιθανόν τραυματιστεί στη σπονδυλική στήλη.
• ΜΗΝ δοκιμάζετε να επαναφέρετε ένα οστό στη σωστή θέση ή να του αλλάξετε θέση εκτός κι αν φαίνεται ότι εμποδίζεται η κυκλοφορία του αίματος.
• ΜΗΝ δοκιμάζετε να αποκαταστήσετε τη σπονδυλική στήλη στη σωστή θέση σε περίπτωση που δείχνει να έχει τραυματιστεί.
• ΜΗΝ δοκιμάζετε την κινητικότητα ενός οστού.

Καλέστε αμέσως ιατρική βοήθεια αν

Καλέστε ασθενοφόρο αν:

• Υπάρχει υποψία για κάταγμα στο κεφάλι, τον αυχένα ή την πλάτη.
• Υπάρχει υποψία για κάταγμα στο ισχίο, την λεκάνη ή τον μηρό.
• Δεν μπορείτε να ακινητοποιήσετε εντελώς το τραύμα επιτόπου μόνοι σας.
• Υπάρχει εκτεταμένη αιμορραγία.
• Μια περιοχή κάτω από την τραυματισμένη άρθρωση είναι ωχρή, κρύα, άκαμπτη ή κυανή.
• Υπάρχει οστό που προεξέχει από το δέρμα.

Ακόμα κι αν τα κατάγματα σε άλλα οστά μπορεί να μην αποτελούν επείγοντα ιατρικά περιστατικά, χρειάζονται και αυτά ιατρική φροντίδα. Καλέστε τον γιατρό σας και φροντίστε να σας δει.
Αν ένα παιδί δεν αντέχει πίεση ή βάρος σε ένα πόδι ή χέρι μετά από ατύχημα, ή αδυνατεί να το κινήσει, ή βλέπετε καθαρά ότι υπάρχει παραμόρφωση, πρέπει να υποψιαστείτε κάταγμα και να ζητήσετε ιατρική βοήθεια.


Πρόληψη

• Φοράτε προστατευτικά ενδύματα όταν κάνετε σκι, ποδηλασία, παγοδρομία ή συμμετέχετε σε σπορ που συνεπάγονται επαφή με άλλους. Τέτοια είναι τα κράνη, τα προστατευτικά των αγκώνων, των γονάτων και των κνημών.
• Δημιουργήστε ένα σπίτι ασφαλές για παιδιά. Φράξτε τις σκάλες και κρατάτε τα παράθυρα κλειστά.
• Διδάξτε τα παιδιά πώς να φροντίζουν μόνα για την ατομική τους ασφάλεια.
• Επιβλέπετε προσεκτικά τα παιδιά. Δεν υπάρχει υποκατάστατο της επίβλεψης, όσο ασφαλές κι αν είναι το περιβάλλον ή η περίσταση.
• Προλάβετε τις πτώσεις με τον μην στέκεστε όρθιοι πάνω σε καρέκλες, πάγκους ή άλλα ασταθή αντικείμενα. Απομακρύνετε χαλιά και καλώδια από το πάτωμα. Χρησιμοποιείτε χειρολαβές στις σκάλες και αντιολισθητικά χαλάκια στο μπάνιο. Αυτά τα μέτρα είναι ιδιαίτερα αναγκαία για τους ηλικιωμένους.

Ορισμός

Εξάρθρωση είναι όταν δύο οστά φεύγουν από τη θέση τους στο σημείο που συναντώνται, δηλαδή στην άρθρωση. Ένα εξαρθρωμένο οστό δεν είναι πλέον στη φυσιολογική του θέση. Επίσης, η εξάρθρωση μπορεί να προκαλέσει βλάβη και στους συνδέσμους και τα νεύρα.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Μετατόπιση άρθρωσης


Τι πρέπει να προσέξετε

Είναι μάλλον δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς το εξαρθρωμένο από το σπασμένο οστό. Και τα δύο αποτελούν επείγοντα ιατρικά περιστατικά και απαιτούν τις ίδιες πρώτες βοήθειες. Οι βλάβες στους πέριξ συνδέσμους γενικά χρειάζονται 3 με 6 εβδομάδες για να αποκατασταθούν.

Αίτια

Οι εξαρθρώσεις συνήθως προκαλούνται από απότομη πρόσκρουση . Αυτό συμβαίνει μετά από χτύπημα, πτώση ή άλλο τραυματισμό της άρθρωσης.


Συμπτώματα

Μια μετατοπισμένη άρθρωση μπορεί να είναι:

• Εμφανώς εκτός κανονικής θέσης, αλλοιωμένη σε χρώμα ή παραμορφωμένη
• Περιορισμένης κινητικότητας
• Πρησμένη ή μελανιασμένη
• Πολύ επώδυνη, ιδιαίτερα αν προσπαθήσετε να την χρησιμοποιήσετε ή ρίξετε βάρος σε αυτήν

Το υπεξάρθρημα της κεφαλής της κερκίδας (nursemaid’s elbow) είναι μια μερική εξάρθρωση συνήθης στα νήπια. Η κύρια ένδειξη είναι η άρνηση να χρησιμοποιήσει το νήπιο τον βραχίονά του. Το περιστατικό αυτό μπορεί εύκολα να αντιμετωπιστεί στο ιατρείο χωρίς να είναι απαραίτητα το ακόλουθα βήματα πρώτων βοηθειών.



Πρώτες βοήθειες

1. Καλέστε ασθενοφόρο πριν αποφασίσετε να προσφέρετε τις πρώτες βοήθειες σε κάποιον με πιθανή εξάρθρωση, ιδιαίτερα αν το ατύχημα που προκάλεσε τη βλάβη αποτελεί απειλή για τη ζωή.
2. Αν υπήρξε σοβαρός τραυματισμός, ελέγξτε την αναπνοή και την κυκλοφορία του αίματος του τραυματία. Αν είναι απαραίτητο, αρχίστε ασκήσεις αναπνοής, ανάνηψης ή περιορισμού της αιμορραγίας.
3. Μην μετακινήσετε τον τραυματία αν πιστεύετε ότι έχει τραυματιστεί στο κεφάλι, την πλάτη ή τα πόδια. Κρατήστε τον ακίνητο και καθησυχάστε τον.
4. Αν το δέρμα έχει σχιστεί, λάβετε μέτρα ώστε να αποφευχθεί τυχόν μόλυνση. Μην αναπνέετε πάνω από την πληγή και μην την ψηλαφείτε. Αν είναι δυνατόν, ξεπλύνετε ελαφρά το τραύμα για να αφαιρέσετε τυχόν βρώμα (χώμα κλπ.), αλλά μην τρίβετε ή αγγίζετε. Καλύψτε την με αποστειρωμένους επιδέσμους.
5. Χρησιμοποιήστε νάρθηκα ή αναρτήρα στο τραύμα στη θέση που το βρήκατε. Μην μετατοπίζετε την άρθρωση. Ακινητοποιήστε τις περιοχές ψηλότερα και χαμηλότερα από την τραυματισμένη άρθρωση.
6. Ελέγξτε την κυκλοφορία του αίματος γύρω από το τραύμα, πιέζοντας σταθερά το δέρμα στο σημείο του τραύματος. Στην αρχή πρέπει να είναι άσπρο και σε δύο δευτερόλεπτα περίπου να ανακτήσει το χρώμα του.
7. Εφαρμόστε παγοκύστες για την ανακούφιση του πόνου και του πρηξίματος.
8. Λάβετε μέτρα για να προλάβετε τυχόν σοκ. Εκτός αν υπάρχει τραύμα στο κεφάλι, τον αυχένα ή την πλάτη, ξαπλώστε κάτω τον τραυματία, ανασηκώστε του τα πόδια ώστε να είναι περίπου 30 εκ. ψηλότερα από το κεφάλι και καλύψτε τον με ένα παλτό ή μια κουβέρτα.

Τι να ΜΗΝ κάνετε

• ΜΗΝ μετακινείτε τον τραυματία πριν σταθεροποιήσετε το τραύμα.
• ΜΗΝ μετακινείτε άτομο με τραυματισμένο ισχίο, λεκάνη ή μηρό εκτός κι αν απολύτως απαραίτητο. Αν είστε ο μοναδικός διασώστης και πρέπει να μετακινήσετε τον τραυματία σε ασφαλές σημείο, τραβήξτε τον από τα ρούχα.
• ΜΗΝ αποπειραθείτε να ισιώσετε ένα παραμορφωμένο οστό ή άρθρωση ή να του αλλάξετε θέση.
• ΜΗΝ δοκιμάσετε τη λειτουργικότητα ενός παραμορφωμένου οστού ή άρθρωσης.
• ΜΗΝ δώσετε στον τραυματία τίποτα από το στόμα.

Καλέστε αμέσως ιατρική βοήθεια

Καλέστε ασθενοφόρο αν το άτομο παρουσιάζει τα εξής:

• Εξακριβωμένη ή πιθανή εξάρθρωση ή σπασμένο οστό
• Εκτεταμένη αιμορραγία
• Μια περιοχή κάτω από το σημείο του τραύματος είναι ωχρή, κρύα, ιδρωμένη ή κυανή
• Σημάδια μόλυνσης όπως θερμότητα και ερυθρότητα στην περιοχή του τραύματος, πύον ή πυρετός
• Οστό που προεξέχει από το δέρμα

Πρόληψη

Πρόληψη ατυχημάτων στα παιδιά:

• Διδάξτε τα παιδιά πώς να φροντίζουν μόνα για την ατομική τους ασφάλεια.
• Δημιουργήστε ασφαλές περιβάλλον σε όλο το σπίτι.
• Προλάβετε τα πεσίματα, τοποθετώντας πορτάκια στις σκάλες και κρατώντας τα παράθυρα κλειστά και ασφαλισμένα.
• Επιβλέπετε προσεκτικά τα παιδιά. Δεν υπάρχει υποκατάστατο της επίβλεψης, όσο ασφαλές κι αν είναι το περιβάλλον ή η περίσταση.

Για την πρόληψη εξαρθρώσεων στους ενήλικες:

• Φοράτε προστατευτικά ενδύματα όταν συμμετέχετε σε σπορ που συνεπάγονται επαφή με άλλους.
• Μην στέκεστε όρθιοι πάνω σε καρέκλες, πάγκους ή άλλα ασταθή αντικείμενα.
• Απομακρύνετε τα χαλάκια από τα πάτωμα, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους.

Για όλες τις ηλικιακές ομάδες:

• Έχετε πάντα πρόχειρο ένα κουτί πρώτων βοηθειών.
• Χρησιμοποιείτε αντιολισθητικά χαλάκια στο μπάνιο και αποφύγετε τα διάφορα έλαια για το μπάνιο.
• Βάλτε χειρολαβές στις σκάλες.
• Απομακρύνετε τα ηλεκτρικά καλώδια από τα πατώματα.

Ορισμός

Ρήξη μηνίσκου είναι η κάκωση του χόνδρου του γόνατου που λειτουργεί για την απορρόφηση των κραδασμών.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ρήξη – μηνίσκος, Τραυματισμός του γόνατου – μηνίσκος, Ρήξη χόνδρου γόνατου


Τι πρέπει να ξέρει κανείς

Ο μηνίσκος είναι ένας χόνδρος σε σχήμα C. Χόνδρος υπάρχει σε ορισμένες αρθρώσεις και παρεμβάλλεται ανάμεσα στα οστά για να προστατεύει την άρθρωση. Ο μηνίσκος είναι ένας μηχανισμός απορρόφησης των κραδασμών, βοηθά στη λίπανση της άρθρωσης και δίνει τη δυνατότητα στο γόνατο να κάμπτεται και να εκτείνεται.


Αίτια

Οι ρήξεις μηνίσκου συχνότατα προκαλούνται από βίαιη στροφική κίνηση ή υπερβολική κάμψη της άρθρωσης.


Συμπτώματα

• Χαρακτηριστικός ήχος τη στιγμή του τραυματισμού
• Πόνος στην άρθρωση
• Πόνος στο γόνατο ανάμεσα στα οστά που επιδεινώνεται με την παραμικρή πίεση στην άρθρωση
• Εμπλοκή (κλείδωμα) της άρθρωσης
• Συχνό ‘μάγκωμα’ του γόνατου

Πρώτες βοήθειες

Ο γιατρός θα σας κάνει το τεστ McMurray. Για το τεστ αυτό, ξαπλώνετε ανάσκελα πατώντας στη φτέρνα του τραυματισμένου ποδιού, με το πόδι λυγισμένο. Ο γιατρός πιέζει με το χέρι του την εξωτερική επιφάνεια του γόνατου ώστε να στρέψει το πόδι προς τα μέσα. Πόνος ή θόρυβος στην εσωτερική πλευρά της άρθρωσης σημαίνει ρήξη έσω μηνίσκου.

Αντίστοιχα, για τη δοκιμασία Αpley, ο γιατρός θα σας βάλει να ξαπλώσετε μπρούμυτα με το γόνατο λυγισμένο σε γωνία 90 μοιρών. Στη συνέχεια θα πιάσει το πόδι σας με τα δυο του χέρια και θα το στρίψει προς την εξωτερική πλευρά, πιέζοντάς το προς τα κάτω. Προκειμένου να κρατήσει σταθερό τον μηρό σας, μπορεί να τον πατάει με το γόνατό του. Πόνος στην εσωτερική πλευρά της άρθρωσης μπορεί να σημαίνει ρήξη του έσω μηνίσκου.

Η εξέταση για ύπαρξη υπερβολικού αρθρικού υγρού θα είναι θετική, σε περίπτωση ρήξης μηνίσκου, και δείχνει ότι υπάρχει συσσώρευση υγρού και πρήξιμο γύρω από την άρθρωση.

Άλλες εξετάσεις που αποδεικνύουν τη ρήξη μηνίσκου είναι:

• Μαγνητική τομογραφία του γόνατου
• Ακτινογραφία στην άρθρωση του γόνατου

Στόχος της θεραπείας είναι να αμβλυνθούν τα συμπτώματα και να προστατευθεί η άρθρωση από περαιτέρω βλάβη, κατά τη διάρκεια της επούλωσης.

Δεν πρέπει να ρίχνετε όλο το βάρος σας σε αυτό το γόνατο. Μπορεί να χρειαστείτε πατερίτσες ενώ και η ελαστική περίδεση χρησιμοποιείται συχνά προκειμένου να μην επιδεινωθεί κι άλλο η κατάσταση της άρθρωσης.

Άλλες θεραπείες είναι:

• Πάγος για τον περιορισμό του πρηξίματος
• Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα για τη μείωση του πρηξίματος και του πόνου
• Η φυσική άσκηση επιτρέπεται στον βαθμό που είναι ανεκτή. Η φυσικοθεραπεία συνιστάται για την ενδυνάμωση του γόνατου και του ποδιού.

Εάν ο τραυματισμός είναι σοβαρός ή αν το πρόγραμμά σας περιλαμβάνει έντονη δραστηριότητα, μπορεί να χρειάζεστε αρθροσκόπηση (χειρουργική επέμβαση). Η ηλικία επηρεάζει τη θεραπεία. Οι νεότεροι σε ηλικία ασθενείς είναι πιθανόν να αντιμετωπίσουν προβλήματα αν δεν υποβληθούν σε επέμβαση.

Τι να ΜHN κάνετε

ΜΗΝ ρίχνετε όλο το βάρος σας στο πόδι που πάσχει αν πονάει.

Πότε να καλέστε αμέσως ιατρική βοήθεια

Καλέστε τον γιατρό σας αν μετά από τραυματισμό του γόνατου έχετε συμπτώματα ρήξης μηνίσκου.

Καλέστε τον γιατρό σας αν υποβάλλεστε σε θεραπεία για ρήξη μηνίσκου και παρατηρείτε αυξημένη αστάθεια στο γόνατο, ή αν ο πόνος και το πρήξιμο επανέλθουν ενώ είχαν υποχωρήσει, ή αν η βλάβη δεν διορθώνεται με τον καιρό.

Επίσης καλέστε τον γιατρό σας αν ξανατραυματίσετε το γόνατο.


Πρόληψη

Χρησιμοποιείτε σωστή τεχνική όταν ασκείστε ή κάνετε κάποιο σπορ. Πολλές περιπτώσεις ρήξης μηνίσκου όμως δεν είναι δυνατόν να αποφευχθούν.

Ορισμός

Η ουρική αρθρίτιδα είναι μια μορφή αρθρίτιδας που αναπτύσσεται από τη συγκέντρωση ουρικού οξέος στις αρθρώσεις.
• Η οξεία ουρική αρθρίτιδα είναι μια επώδυνη ασθένεια που συνήθως προσβάλλει μια άρθρωση.
• Χρόνια ουρική αρθρίτιδα ονομάζουμε τις επαναλαμβανόμενες κρίσεις πόνου και φλεγμονής και αφορά περισσότερες από μία αρθρώσεις.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ουρική αρθρίτιδα – οξεία, Ουρική νόσος – οξεία, Υπερουριχαιμία, Τοφώδης ουρική αρθρίτιδα, Ποδάγρα – Ουρική αρθρίτιδα – χρόνια, Χρόνια Ουρική Αρθρίτιδα, Οξεία ουρική αρθρίτιδα, Οξεία ουρική νόσος

Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η ουρική αρθρίτιδα προκαλείται όταν τα επίπεδα του ουρικού οξέος στο σώμα σας είναι υψηλότερα από τα φυσιολογικά. Το σώμα σας μπορεί να παράγει πολύ ουρικό οξύ, ή να δυσκολεύεται να το αποβάλει . Αν υπάρξει μεγάλη συγκέντρωση ουρικού οξέος στο υγρό που περιβάλλει τις αρθρώσεις (αρθρικό υγρό), σχηματίζονται κρύσταλλοι. Οι κρύσταλλοι αυτοί προκαλούν οίδημα και φλεγμονή στην άρθρωση. Υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος δεν σημαίνουν απαραίτητα και ύπαρξη ουρικής αρθρίτιδας.
Το ακριβές αίτιο δεν είναι γνωστό. Η ουρική αρθρίτιδα μπορεί να είναι κληρονομική. Είναι συχνότερη στους άνδρες, στις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες και στα άτομα που υπερκαταναλώνουν αλκοόλ. Άτομα που λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα, όπως η υδροχλωροθειαζίδη και άλλα διουρητικά, μπορεί να εμφανίζουν υψηλότερες τιμές ουρικού οξέος στο αίμα.

Η ασθένεια μπορεί να προσβάλει άτομα που πάσχουν από:

• Διαβήτη
• Νεφρική νόσο
• Παχυσαρκία
• Δρεπανοκυτταρική αναιμία ή άλλη αιμολυτική αναιμία
• Λευχαιμία και συναφείς διαταραχές

Η ασθένεια μπορεί να προκύψει μετά τη λήψη φαρμάκων που δρουν για την αποβολή ουρικού οξέος από το σώμα.


Συμπτώματα

Συμπτώματα προσβολής οξείας ουρικής αρθρίτιδας:

• Τα συμπτώματα αναπτύσσονται ξαφνικά, σε μία ή περισσότερες αρθρώσεις.
• Οι αρθρώσεις του μεγάλου δακτύλου του ποδιού, του γόνατου και των αστραγάλων είναι εκείνες που προσβάλλονται συχνότερα.
• Ο πόνος συχνά ξεκινά τη νύχτα και είναι παλλόμενος (χτυπάει), εξοντωτικός έως αφόρητος.
• Η άρθρωση παρουσιάζει θερμότητα και ερυθρότητα. Πονάει στην επαφή (δεν αντέχει ούτε την κουβέρτα ή το σεντόνι πάνω της).
• Μπορεί να εμφανιστεί πυρετός.

Η κρίση μπορεί να υποχωρήσει σε μερικές ημέρες αλλά να επανέρχεται από καιρού εις καιρόν. Οι επόμενες κρίσεις συνήθως διαρκούν περισσότερο.

Μετά την πρώτη προσβολή από ουρική αρθρίτιδα, ο άνθρωπος δεν εμφανίζει συμπτώματα. Σε ορισμένους ανθρώπους μπορεί να μεσολαβήσουν μήνες ή και χρόνια πριν εμφανιστεί ξανά. Κάποιοι άλλοι μπορεί να αναπτύξουν χρόνια ουρική αρθρίτιδα, ενώ άλλοι να μην προσβληθούν ποτέ ξανά. Τα άτομα με χρόνια ουρική αρθρίτιδα αναπτύσσουν παραμορφώσεις ή απώλεια κινητικότητας στις αρθρώσεις που έχουν προσβληθεί. Θα έχουν πόνο στις αρθρώσεις και άλλα συμπτώματα τον περισσότερο χρόνο.

Οι τόφοι είναι σβώλοι ουρικών αλάτων που δημιουργούνται κάτω από το δέρμα γύρω από τις αρθρώσεις ή άλλα σημεία. Οι τόφοι συνήθως αναπτύσσονται μόνο αν ο ασθενής πάσχει από τη νόσο αρκετά χρόνια. Μετά από μια προσβολή ουρικής αρθρίτιδας, οι περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς θα προσβληθούν εκ νέου.


Ενδείξεις και εξετάσεις

Οι εξετάσεις διάγνωσης μπορεί να είναι:

• Καλλιέργεια αρθρικού υγρού (δείχνει τη συγκέντρωση κρυστάλλων ουρικού οξέος)
• Ουρικό οξύ στο αίμα
• Ακτινογραφίες άρθρωσης
• Βιοψία αρθρικού υγρού
• Ουρικό οξύ στα ούρα

Θεραπεία

Θεραπείες για την ξαφνική προσβολή ή έξαρση της ουρικής αρθρίτιδας:

• Ο γιατρός σας θα σας συστήσει τη λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (NSAIDs) όπως η ιμποπρουφένη, η ναπροξένη, ή η ινδομεθακίνη, αμέσως μόλις εκδηλωθούν τα συμπτώματα. Θα χρειαστεί να τα παίρνετε για 4 – 10 ημέρες.
• Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας χορηγήσει ισχυρά παυσίπονα όπως η κωδεΐνη, η υδροκοδόνη ή η οξυκοδόνη.
• Ένα συνταγογραφούμενο φάρμακο, η κολχικίνη, βοηθά στη μείωση του πόνου, του οιδήματος και της φλεγμονής.
• Το κορτικοστεροειδή φάρμακα μπορεί επίσης να είναι αποτελεσματικά. Ο γιατρός σας μπορεί να σας κάνει ένεση στεροειδών απευθείας στην άρθρωση για την ανακούφιση από τον πόνο.
• Ο πόνος συνήθως υποχωρεί εντός 12 ωρών από την έναρξη της θεραπείας και εξαφανίζεται τελείως εντός 48 ωρών.

Καθημερινή χρήση αλλοπουρινόλης (Zyloric) ή προμπενεσίδης μειώνουν τα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα. Ο γιατρός σας μπορεί να σας χορηγήσει τα φάρμακα αυτά αν:

• Παθαίνετε κρίσεις ουρικής αρθρίτιδας αρκετές φορές τον χρόνο
• Εμφανίζετε ενδείξεις ουρικής αρθρίτιδας
• Παρουσιάζετε πέτρες ουρικού οξέος στα νεφρά

Κάποιες δίαιτες και αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορεί να βοηθήσουν στις κρίσεις ουρικής αρθρίτιδας:

• Αποφεύγετε το αλκοόλ, τις αντσούγιες, τις σαρδέλες, τα έλαια, τη ρέγκα, τα εντόσθια (συκώτι, νεφρά και τα γλυκάδια), τα ξερά φασόλια και τον αρακά, τις σάλτσες κρέατος, τα μανιτάρια, το σπανάκι, τα σπαράγγια, το κουνουπίδι, τον ζωμό κρέατος και τη μαγιά.
• Περιορίστε την ποσότητα του κρέατος που καταναλώνετε σε κάθε γεύμα.
• Αποφεύγετε τις λιπαρές τροφές όπως τα ντρέσινγκ για σαλάτες, τα παγωτά και τα τηγανητά.
• Καταναλώνετε αρκετούς υδατάνθρακες.
• Αν θέλετε να χάσετε βάρος, χάστε το αργά. Η γρήγορη απώλεια βάρους μπορεί να δημιουργήσει πέτρες ουρικού οξέος στα νεφρά.

Πρόγνωση

Η αποτελεσματική θεραπεία των οξέων κρίσεων επιτρέπει σε έναν άνθρωπο να ζήσει ομαλά. Ωστόσο, η οξεία μορφή αυτής της ασθένειας μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια ουρική αρθρίτιδα.



Επιπλοκές

• Χρόνια ουρική αρθρίτιδα
• Πέτρες στα νεφρά
• Εναπόθεση ουρικών αλάτων στα νεφρά, που οδηγεί σε χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Ζητήστε να δείτε τον γιατρό σας αν εμφανίζετε συμπτώματα οξεία ουρικής αρθρίτιδας.


Πρόληψη

Η ίδια η ασθένεια μπορεί να μην προλαμβάνεται αλλά μπορείτε να αποφύγετε πράγματα που πυροδοτούν την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ και ακολουθείτε δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε πουρίνες.

Ορισμός

Ο ρευματικός πυρετός είναι μια φλεγμονώδης νόσος που μπορεί να αναπτυχθεί μετά από στρεπτοκοκκική λοίμωξη (όπως στρεπτοκοκκική φαρυγγική λοίμωξη ή οστρακιά). Η νόσος μπορεί να προσβάλλει την καρδιά, τις αρθρώσεις, το δέρμα, και τον εγκέφαλο.


Εναλλακτικές ονομασίες

Οξύς ρευματικός πυρετός


Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Ο ρευματικός πυρετός είναι συχνός παγκοσμίως και ευθύνεται για πολλές περιπτώσεις βλάβης στις βαλβίδες της καρδιάς. (Στις ΗΠΑ η νόσος δεν εμφανίζει μεγάλη συχνότητα και συνήθως συμβαίνει σε σποραδικές επιδημικές εκρήξεις. Η τελευταία συνέβη τη δεκαετία του 1980).

Η νόσος προσβάλλει κυρίως παιδιά ηλικίας 6 ως 15 ετών, και εκδηλώνεται περίπου 20 ημέρες μετά από φαρυγγική λοίμωξη από στρεπτόκοκκο ή οστρακιά.



Συμπτώματα

• κοιλιακός πόνος
• πυρετός
• καρδιολογικά προβλήματα, που μπορεί να είναι ασυμπτωματικά, ή να επιφέρουν δύσπνοια και θωρακικό πόνο
• αρθραλγία, αρθρίτιδα (κυρίως στα γόνατα, τους αγκώνες, τις ποδοκνημικές, και τους καρπούς)
• οίδημα των αρθρώσεων, ερυθρότητα ή θερμότητα
• ρινορραγίες (επίσταξη)
• δερματικά οζίδια
• δερματικό εξάνθημα (οχθώδες ερύθημα): α) δερματικό βλατιδώδες εξάνθημα στον κορμό, τους βραχίονες και τους μηρούς. β) οι βλατίδες έχουν δακτυλιοειδές ή οφιοειδές σχήμα.
• Χορεία του Sydenham (συναισθηματική αστάθεια, μυϊκή αδυναμία, και απότομες, ασυντόνιστες, σπασμωδικές κινήσεις που αφορούν κυρίως στο πρόσωπο, τα κάτω και τα άνω άκρα).

Σημεία και διαγνωστικός έλεγχος

Δεδομένης της πολυμορφίας της νόσου, δεν υπάρχει ειδική δοκιμασία που να θέτει τη διάγνωση με απόλυτη βεβαιότητα. Ο ιατρός θα πραγματοποιήσει προσεκτική κλινική εξέταση. Αυτή περιλαμβάνει έλεγχο των καρδιακών ήχων, του δέρματος, και των αρθρώσεων.

Ο εργαστηριακός έλεγχος μπορεί να περιλαμβάνει:

• αιματολογικές εξετάσεις για την υποτροπή της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης (όπως έλεγχος του τίτλου ASO ή άλλων στρεπτοκοκκικών αντισωμάτων)
• γενική εξέταση αίματος
• ηλεκτροκαρδιογράφημα
• ταχύτητα καθίζησης ερυθρών ΤΚΕ

Διάφορα μείζονα και ελάσσονα κριτήρια έχουν αναπτυχθεί για να συνδράμουν στην προτυποποίηση της διάγνωσης του ρευματικού πυρετού. Η ικανοποίηση αυτών των κριτηρίων, σε συνδυασμό με ενδείξεις πρόσφατης στρεπτοκοκκικής λοίμωξης, μπορούν να βοηθήσουν στο να τεθεί η διάγνωση του ρευματικού πυρετού.

Στα μείζονα κριτήρια για τη διάγνωση περιλαμβάνονται:

• πολυαρθρίτιδα (αρθρίτιδα σε διάφορες αρθρώσεις)
• φλεγμονή της καρδιάς (καρδίτιδα)
• υποδόρια οζίδια
• απότομες, σπασμωδικές κινήσεις ( χορεία, χορεία Sydenham)
• δερματικό εξάνθημα (οχθώδες ερύθημα)

Τα ελάσσονα κριτήρια περιλαμβάνουν:

• πυρετό
• αυξημένη ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ)
• αρθραλγίες
• άλλα εργαστηριακά ευρήματα

Για να τεθεί η διάγνωση του ρευματικού πυρετού απαιτούνται δύο μείζονα, ή ένα μείζον και δύο ελάσσονα κριτήρια, εφ' όσον υπάρχουν ενδείξεις προηγηθείσας στρεπτοκοκκικής λοίμωξης.

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Αν διαγνωσθείτε με οξύ ρευματικό πυρετό θα σας χορηγηθεί αγωγή με αντιβιοτικά.

Αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως η ασπιρίνη ή τα κορτικοστεροειδή μειώνουν τη φλεγμονή και βοηθούν στη διαχείριση του οξέος ρευματικού πυρετού.

Ενδέχεται να χρειαστεί να λάβετε χαμηλές δόσεις αντιβιοτικών (όπως πενικιλλίνη, σουλφαδιαζίνη, ή ερυθρομυκίνη) για μακρύ χρονικό διάστημα, προκειμένου να αποτρέψετε ενδεχόμενη υποτροπή της στρεπτοκοκκικής φαρυγγικής λοίμωξης.


Πρόγνωση

Ο ρευματικός πυρετός είναι πιθανό να επανεμφανιστεί σε άτομα που δεν λαμβάνουν συνεχώς χαμηλές δόσεις αντιβιοτικής αγωγής, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των πρώτων 3 ως 5 ετών μετά το αρχικό επεισόδιο της νόσου. Οι καρδιολογικές επιπλοκές μπορεί να είναι σοβαρές, ιδιαίτερα αν εμπλέκονται οι καρδιακές βαλβίδες.


Επιπλοκές

• αρρυθμίες
• βλάβη των καρδιακών βαλβίδων (συγκεκριμένα, στένωση μιτροειδούς και αορτικής)
• ενδοκαρδίτιδα
• καρδιακή ανεπάρκεια
• περικαρδίτιδα
• χορεία Syndeham

Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν αναπτύξετε συμπτώματα ρευματικού πυρετού. Δεδομένου ότι διάφορες άλλες καταστάσεις εκδηλώνουν παρόμοια συμπτώματα, θα χρειαστείτε μια ιδιαίτερα προσεκτική ιατρική εκτίμηση.

Αν εμφανίσετε συμπτώματα στρεπτοκοκκικής φαρυγγικής λοίμωξης ενημερώστε τον ιατρό σας. Θα πρέπει να εκτιμηθείτε και να σας χορηγηθεί αγωγή αν διαπιστωθεί ότι όντως νοσείτε. Με αυτόν τον τρόπο θα μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξης ρευματικού πυρετού.


Πρόληψη

Ο πλέον σημαντικός τρόπος πρόληψης του ρευματικού πυρετού αποτελεί η έγκαιρη λήψη θεραπευτικής αγωγής για στρεπτοκοκκική φαρυγγική λοίμωξη και οστρακιά.

Ορισμός

Η χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδας αποτελεί φάσμα αλλοιώσεων του αρθρικού χόνδρου της επιγονατίδας, που περιλαμβάνει μαλάκυνση, εκφύλιση, ρωγμές και απόπτωση κατά περιοχές.


Εναλλακτικές ονομασίες

Επιγονατιδομηριαίο σύνδρομο

Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Η χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδας που συμβαίνει σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες θεωρείται ότι σχετίζεται με υπερβολική καταπόνηση, τραυματισμό, ή άσκηση υπέρμετρης δύναμης στο γόνατο. Εμφανίζεται συχνότερα σε κορίτσια. Πολλά άτομα νεαρής ηλικίας έχουν σε κάποιο βαθμό πρόβλημα με την ανατομική θέση της επιγονατίδας σε σχέση με το μηριαίο οστό.

Η χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδας μπορεί, επίσης, να οδηγήσει σε οστεορθρίτιδα. Αυτή συνήθως απαντάται σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Άτομα που έχουν υποστεί εξάρθρωση, κάταγμα, ή άλλον τραυματισμό της επιγονατίδας ενδέχεται να έχουν περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης χονδρομαλάκυνσης.


Συμπτώματα

• Tριγμός κατά τις κινήσεις της επιγονατίδας, αίσθημα πιασίματός της κατά την κάμψη και έκταση του γόνατος.
• Πόνος στο γόνατο, πίσω από την επιγονατίδα, που επιδεινώνεται μετά από ακινησία για μακρύ χρονικό διάστημα (π.χ. παραμονή σε καθιστή θέση).
• Πόνος στο γόνατο που μπορεί να επιτείνεται με το ανέβασμα- κατέβασμα σκάλας ή το σήκωμα από καθιστή θέση.
• Ευαισθησία στο γόνατο.

Σημεία και διαγνωστικός έλεγχος

Ο ιατρός θα διενεργήσει φυσική εξέταση. Το γόνατο μπορεί να εμφανίζει ευαισθησία και να είναι ελαφρώς οιδηματώδες. Η επιγονατίδα ενδέχεται να μη βρίσκεται στην κατάλληλη θέση σε σχέση με το μηριαίο οστό.

Κατά την έκταση ή την κάμψη του γόνατος, ένα αίσθημα πιασίματος της επιγονατίδας μπορεί να καταστεί αισθητό. Η άσκηση πίεσης στην επιγονατίδα όταν το γόνατο βρίσκεται σε έκταση μπορεί να είναι επώδυνη.

Οι απλές ακτινογραφίες συνήθως είναι φυσιολογικές, ωστόσο ο ειδικός ακτινολογικός έλεγχος ενδέχεται να αποκαλύψει σημεία αρθρίτιδας ή ανατομικές ανωμαλίες στη σχέση επιγονατίδας μηριαίου.


Θεραπευτική αντιμετώπιση

Παροδική ανάπαυση του γόνατος (περιορισμός δραστηριότητας) και λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ), όπως η ιβουπροφένη, η ναπροξένη, ή η ασπιρίνη μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση από τον πόνο. Η φυσικοθεραπεία, ιδιαίτερα η ισχυροποίηση των τετρακέφαλων μηριαίων και οι διατατικές ασκήσεις για τον ιγνυακό μυ, μπορεί να καταστεί βοηθητική.

Περιορισμός της συμμετοχής σε αθλητικές και κοπιώδεις δραστηριότητες μέχρι να αποδράμει ο πόνος. Αποφεύγετε επώδυνες κινήσεις για το γόνατο, όπως μεγάλη κάμψη της άρθρωσης, μέχρι να βελτιωθούν τα συμπτώματα.

Αν η ευθυγράμμιση της επιγονατίδας, σε σχέση με το μηριαίο οστό, δε μπορεί να διορθωθεί με συντηρητική αγωγή, τότε η χειρουργική αντιμετώπιση ενδεχομένως να αποτελεί εναλλακτική επιλογή. Ανάλογα με τον τύπο της ανατομικής ανωμαλίας η χειρουργική παρέμβαση μπορεί να είναι αρθροσκοπική (με χρήση κάμερας η οποία επιτρέπει την πραγματοποίηση μικρότερης τομής) ή ανοιχτή.


Πρόγνωση

Η χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδας συνήθως βελτιώνεται με τη συντηρητική θεραπεία και τη χορήγηση ΜΣΑΦ. Για τις λίγες περιπτώσεις ασθενών που χρειάζονται χειρουργική παρέμβαση, αυτή είναι τις περισσότερες φορές επιτυχημένη.


Επιπλοκές

Κύρια επιπλοκή είναι η αποτυχία της θεραπείας να ανακουφίσει τον ασθενή από τον πόνο.

Σε περίπτωση που η χειρουργική παρέμβαση είναι αναγκαία, οι επιπλοκές από αυτήν ενδέχεται να περιλαμβάνουν:

• αποτυχία ανακούφισης από τον πόνο
• λοίμωξη
• επιδείνωση του πόνου

Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό

Αποταθείτε στον ιατρό σας αν εκδηλώσετε συμπτώματα της νόσου.


Πρόληψη

Αποφύγετε τραυματισμούς ή έντονη καταπόνηση του γόνατος. Ισχυροποιήστε τους μύες που ενεργούν στην άρθρωση, ιδιαίτερα τον τετρακέφαλο μηριαίο και τον ιγνυακό.

Ορισμός

Η νόσος Kawasaki είναι μια σπάνια νόσος, κατ’ εξοχήν της παιδικής ηλικίας και πρόκειται για φλεγμονή των αιμοφόρων αγγείων.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Βλεννογονοδερματικό λεμφαδενικό σύνδρομο, παιδική πολυαρθρίτιδα.


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Η νόσος Kawasaki εμφανίζεται συνήθως στην Ιαπωνία, όπου και πρωτοανακαλύφθηκε . Οι περισσότεροι ασθενείς δεν είναι άνω των 5 ετών. Προσβάλλεί λίγο περισσότερο τα αγόρια απ’ ότι τα κορίτσια.

Για τη νόσο Kawasaki δε γνωρίζουμε πολλά. Η αιτία της παραμένει αδιευκρίνιστη. Ενδεχομένως να πρόκειται για μια αυτοάνοση διαταραχή (εκτροπή της φυσιολογικής ανοσιακής απάντησης). Η διαταραχή προσβάλλει (ξεκινά η φλεγμονή) τους βλεννογόνους, τους λεμφαδένες, τα τοιχώματα των αγγείων και την καρδιά.

Η νόσος μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή των αρτηριακών αγγείων, κυρίως των στεφανιαίων αρτηριών (των αγγείων που τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά). Η φλεγμονή μπορεί να καταλήξει σε ανεύρυσμα (μεγάλη διάταση των αγγείων). Το ανεύρυσμα με τη σειρά του μπορεί να επιφέρει έμφραγμα του μυοκαρδίου, ακόμα και σε παιδιά πολύ νεαρής ηλικίας, αν και το τελευταίο συναντάται σπάνια.


Συμπτώματα

Η νόσος συνήθως ξεκινά με υψηλό κι επίμονο πυρετό άνω των 38,89C και πολλές φορές 40C. Τυπικό κλινικό σύμπτωμα είναι ο επίμονος πυρετός που διαρκεί τουλάχιστον 5 ημέρες. Ο πυρετός μπορεί να διαρκέσει έως και 2 εβδομάδες και συχνά δεν αντιμετωπίζεται με την τυπική δόση ακεταμινοφένης ή ιμπουπροφένης.

Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Επιπεφυκίτιδα (χωρίς πύον)
• Αλλοιώσεις των χειλείων (έντονα κόκκινα ή σκασμένα χείλη)
• Ερυθρότητα του στοματικού βλεννογόνου
• Κόκκινη γλώσσα με λευκόφαιες πετέχιες ή αισθητές ερυθρές προεξοχές στο οπίσθιο τμήμα της γλώσσας (γλώσσα «φράουλα»)
• Ερυθρότητα των παλαμών και των πελμάτων
• Οιδηματώδη χέρια και πόδια
• Δερματικά εξανθήματα, κυρίως στον κορμό του σώματος, όχι τύπου φυσαλίδας
• Χαρακτηριστική απολέπιση δέρματος (ξεφλούδισμα) στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, στα χέρια και στα πόδια (κυρίως γύρω από τις άκρες των δαχτύλων των χεριών και των ποδιών).
• Διογκωμένοι λεμφαδένες (συνήθως μόνο ένας λεμφαδένας είναι διογκωμένος), κυρίως στην τραχηλική χώρα
• Άλγος και οίδημα αρθρώσεων, συνήθως αμφοτερόπλευρα

Πρόσθετα συμπτώματα ενδέχεται να περιλαμβάνουν:

• Νευρικότητα / ευερεθιστικότητα
• Διάρροια, έμετος και κοιλιακό άλγος
• Βήχας και ρινική καταρροή

Σημεία και παρακλινικές εξετάσεις


Δεν υπάρχουν διαγνωστικές εξετάσεις για τη νόσο αύτη. Η διάγνωση βασίζεται στα τυπικά συμπτώματα του ασθενή.

Ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις που ο πυρετός επιμένει άνω τω 5 ημερών, αλλά τα υπόλοιπα τυπικά συμπτώματα είναι απόντα. Στα παιδιά αυτά μπορεί να τεθεί η διάγνωση της άτυπης νόσου Kawasaki. Κατά συνέπεια, όλοι οι ασθενείς με πυρετό που επιμένει πέραν των 5 ημερών, θα πρέπει να θεωρούνται ύποπτοι ως πάσχοντες της νόσου. Η έγκαιρη θεραπεία είναι πολύ σημαντική.

Μπορούν να διεξαχθούν οι ακόλουθες διαγνωστικές εξετάσεις:

• Ακτινογραφία θώρακος
• Ποσοτικός προσδιορισμός αίματος
• C-αντιδραστική πρωτεΐνη
• Υπερηχοκαρδιογράφημα
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ)
• Αλβουμίνη ορού
• Τρανσαμινάσες ορού
• Ανάλυση ούρων – μπορεί να αναδείξει πύον ή πρωτεΐνη στα ούρα

Το υπερηχωκαρδιγράφημα, μποροεί να εντοπίσει σημεία μυοκαρδίτιδας, περικαρδίτιδας, αρθρίτιδας, άσηπτης μηνιγγίτιδας και φλεγμονή των στεφανιαίων αρτηριών.


Θεραπεία

Τα παιδιά που πάσχουν από τη νόσο Kawasaki χρήζουν ενδονοσοκομειακής περίθαλψης. Μόλις τεθεί η διάγνωση, πρέπει να ξεκινήσει η θεραπευτική αγωγή προς αποφυγή βλάβης των στεφανιαίων αρτηριών και της καρδιάς.

Η τυπική θεραπευτική αγωγή περιλαμβάνει την ενδοφλέβια χορήγηση γάμα γλοβουλίνης. Συνήθως δίνεται σε μεγάλες δόσεις. Η κλινική εικόνα του ασθενούς, βελτιώνεται αρκετά μέσα σε 24 ώρες με τη λήψη της IV γάμα γλοβουλίνης.

Πολλές φορές χορηγείται υψηλή δόση ασπιρίνης σε συνδυασμό με IV γάμα γλοβουλίνη.

Παρά τη λήψη του τελευταίου θεραπευτικού σχήματος, το 25% περίπου των ασθενών, ενδέχεται να παρουσιάσουν επιπλοκές στις στεφανιαίες αρτηρίες. Έρευνες έχουν δείξει ότι η πρόσθεση στεροειδών στο τυπικό θεραπευτικό σχήμα, μπορεί να επιφέρει βελτίωση στην κατάσταση του ασθενούς, αν και οι έρευνες γι’ αυτό το θέμα υπολείπονται.


Πρόγνωση

Πλήρης ίαση μπορεί να επιτευχθεί, αν τεθεί έγκαιρα η διάγνωση και χορηγηθεί θεραπευτική αγωγή. Ωστόσο το 1% περίπου των πασχόντων καταλήγουν (απεβιώνουν) λόγω επιπλοκών φλεγμονής των στεφανιαίων αρτηριών. Οι ασθενείς με ιστορικό της νόσου Kawasaki, οφείλουν να κάνουν υπερηχογράφημα κάθε 1-2 χρόνια, ώστε να παρακολουθούνται για πιθανές καρδιακές παθήσεις.


Επιπλοκές

Επιπλοκές, όπως προβλήματα στην καρδιά, φλεγμονή των αγγείων και ανεύρυσμα, μπορούν να προκαλέσουν έμφραγμα του μυοκαρδίου σε πολύ νεαρή ηλικία ή στο μετέπειτα βίο.


Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν εμφανιστούν (στο παιδί σας) συμπτώματα της νόσου Kawasaki. Ένας υψηλός πυρετός που δεν κατεβαίνει παρά τη λήψη ακεταμινοφαίνης ή ιμπουπροφαίνης και διαρκεί άνω των 24 ωρών, χρήζει ιατρικής εξέτασης.


Πρόληψη

Δεν υπάρχουν προληπτικά μέτρα της νόσου.

Ορισμός

Η κάκωση του οπίσθιου χιαστού συνδέσμου (ΟΧΣ) είναι η μερική ή πλήρη ρήξη ή διάταση οποιουδήποτε τμήματος του ΟΧΣ.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Τραυματισμός του χιαστού συνδέσμου – οπίσθιος, κάκωση ΟΧΣ, κάκωση γονάτου – οπίσθιου χιαστού συνδέσμου, υπερέκταση γόνατος.


Τι πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν

Ο ιατρός θα προβεί σε φυσική εξέταση για τη διαπίστωση σημείων τραυματισμού του ΟΧΣ. Αυτό περιλαμβάνει την εκτέλεση ποικίλων κινήσεων του γονάτου.

Ο ιατρός θα ελέγξει επίσης και για πιθανή παρουσία υγρού στην άρθρωση του γονάτου. Η εξέταση αυτή μπορεί να αποκαλύψει και την παρουσία αιμάρθρου (αίμα στις αρθρώσεις του γονάτου).

Οι παρακάτω εξετάσεις είναι διαγνωστικές της κάκωσης του ΟΧΣ:

• Μαγνητική τομογραφία γονάτου
• Ακτινογραφία της άρθρωσης του γονάτου

Αίτια

Ο ΟΧΣ είναι ο ισχυρότερος σύνδεσμος του γονάτου. Εκτείνεται από την άνω επιφάνεια της κνήμης (του οστού μεταξύ του γονάτου και της ποδοκνημικής) μέχρι την κατώτερη πρόσθια επιφάνεια του μηρού (του οστού μεταξύ της λεκάνης και του γονάτου).

Ο σύνδεσμος αποτρέπει την άρθρωση του γονάτου από οπίσθια αστάθεια. Πιο συγκεκριμένα, περιορίζει το εύρος των κινήσεων της κνήμης και την οπίσθια μετακίνησή της.

Ο ΟΧΣ συνήθως τραυματίζεται με την υπερέκταση του γονάτου. Το τελευταίο προκαλείται με την ανώμαλη προσγείωση των αλμάτων. Κάκωση του ΟΧΣ μπορεί επίσης να συμβεί και με άμεση πλήξη του γονάτου που βρίσκεται σε κάμψη, όπως για παράδειγμα η σύνθλιψη γονάτου σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα (πρόσκρουση του γονάτου στο ταμπλό του αυτοκινήτου) ή ισχυρή πτώση με λυγισμένο γόνατο. Οι περισσότερες κακώσεις του ΟΧΣ συμβαίνουν παράλληλα με άλλους τραυματισμούς των αρθρώσεων και σοβαρό τραύμα γονάτου. Αν υποπτευθεί ότι υπάρχει κάκωση του ΟΧΣ, είναι πολύ σημαντικό να εξεταστείτε από κάποιον ειδικό.


Συμπτώματα

• Οίδημα γονάτου κι ευαισθησία στο διάστημα όπισθεν του γονάτου (ιγνυακός βόθρος)
• Αστάθεια άρθρωσης γονάτου
• Άλγος στην άρθρωση του γονάτου

Πρώτες Βοήθειες

• Τοποθέτηση νάρθηκα
• Παγοθεραπεία
• Ανόρθωση της άρθρωσης (η άρθρωση του γονάτου να υπερβαίνει το οριζόντιο επίπεδο της καρδιάς)
• Λήψη ΜΣΑΦ (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα) για την ανακούφιση από τον πόνο.

Περιορίστε οποιαδήποτε φυσική δραστηριότητα, έως την υποχώρηση του οιδήματος, την αποκατάσταση της κίνησης και την εξάλειψη του πόνου. Με τη φυσικοθεραπεία, μπορεί να ανακτήσετε τις δυνάμεις της άρθρωσης και του σκέλους. Αν η κάκωση προκληθεί απότομα ή αν έχετε υψηλής ενέργειας δραστηριότητες, ίσως χρειαστείτε χειρουργική επέμβαση. Αυτό γίνεται είτε αρθροσκοπικά είτε με ανοικτή χειρουργική αποκατάσταση της άρθρωσης. Η βιολογική ηλικία του ασθενούς, παίζει ρόλο όσον αφορά τη θεραπεία. Οι νεαρότεροι ασθενείς είναι πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση προβλημάτων, χωρίς να έχει προηγηθεί χειρουργείο, κι αυτό γιατί η χρόνια αρθρίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα αστάθειας μετά από πολλά έτη.

Για την επιλογή των ασθενών που χρήζουν χειρουργική αποκατάσταση, υπάρχουν διάφορες αντιτιθέμενες απόψεις, μιας και πολλοί ασθενείς παρουσιάζουν βελτίωση και χωρίς χειρουργική επέμβαση. Κακώσεις στις οποίες αποκολλάται ο σύνδεσμος ή ο τραυματισμός πολλαπλών συνδέσμων, απαιτούν χειρουργική αποκατάσταση.

Είναι σύνηθες, η κάκωση του ΟΧΣ να σχετίζεται με άλλους τραυματισμούς των συνδέσμων ή εξάρθρωση του γονάτου. Είναι σημαντικό να εξεταστεί το γόνατό σας για την πιθανή ύπαρξη κι άλλων κακώσεων. Κάποιες από αυτές, ίσως να χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης.


Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν:

• Έχετε συμπτώματα κάκωσης του ΟΧΣ
• Αν ακολουθείτε θεραπευτική αγωγή για κάκωση του ΟΧΣ και παρουσιάζεται μεγαλύτερη αστάθεια στο γόνατο
• Αν ξαναεμφανιστεί οίδημα ή πόνος
• Αν η κάκωση με τη πάροδο του χρόνου, δε βελτιωθεί
• Αν τραυματίσετε εκ νέου το γόνατό σας

Σε πολλές περιπτώσεις, η κάκωση του ΟΧΣ, σχετίζεται με άλλους τραυματισμούς συνδέσμων ή σοβαρό τραύμα γονάτου. Καλό θα ήταν να εξεταστείτε έγκαιρα, για τη διαπίστωση άλλων τραυματισμών.


Πρόληψη

Χρησιμοποιήστε σωστές τεχνικές, όταν αθλείστε ή ασκείστε σωματικά. Για πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει πρόληψη.

Ορισμός

Αντιδραστική αρθρίτιδα είναι μια ομάδα φλεγμονωδών παθήσεων που προσβάλλουν τις αρθρώσεις, την ουρήθρα και τα μάτια. Μπορεί επίσης να προκαλέσουν αλλοιώσεις στο δέρμα και βλεννώδεις μεμβράνες.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Σύνδρομο Reiter, Αρθρίτιδα μετά από λοίμωξη

Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το ακριβές αίτιο της αντιδραστικής αρθρίτιδας είναι άγνωστο. Εκδηλώνεται συνηθέστερα στους άντρες πριν την ηλικία των 40. Μπορεί να είναι επακόλουθο μιας λοίμωξης που οφείλεται σε Χλαμύδια, Καμπυλοβακτηρίδια, Σαλμονέλα ή Υερσινία. Ορισμένα γονίδια μπορεί να σας καθιστούν πιο ευάλωτους στο σύνδρομο αυτό.

Η πάθηση είναι σπάνια σε μικρότερα παιδιά αλλά μπορεί να εκδηλωθεί σε εφήβους.


Συμπτώματα

Σε λίγες μέρες ή εβδομάδες μετά από λοίμωξη συνήθως εμφανίζονται προβλήματα στην ούρηση. Χαμηλός πυρετός, φλεγμονή του επιπεφυκότος του ματιού (επιπεφυκίτιδα) και αρθρίτιδα αναπτύσσονται σε διάστημα αρκετών εβδομάδων. Η αρθρίτιδα μπορεί να είναι ήπια ή οξεία και μπορεί να προσβάλει μόνο τη μία πλευρά του σώματος ή περισσότερες από μία αρθρώσεις.

Στα συμπτώματα μυών και αρθρώσεων περιλαμβάνονται:

• Πόνος στον αχίλλειο τένοντα
• Πόνος στη φτέρνα
• Πόνος στις μεγάλες αρθρώσεις (πόνοι στο ισχίο, το γόνατο και τον αστράγαλο είναι οι πιο συχνοί)
• Πόνος χαμηλά στην πλάτη

Στα συμπτώματα ματιών και δέρματος περιλαμβάνονται:

• Τρέχουν τα μάτια
• Πονάνε ή καίνε τα μάτια
• Κοκκινίζουν τα μάτια
• Αλλοιώσεις στις παλάμες και τις πατούσες που μπορεί να μοιάζουν με ψωρίαση
• Μικρά ανώδυνα έλκη στο στόμα, τη γλώσσα και στη βάλανο του πέους

Στα ουρητικά και γεννητικά συμπτώματα περιλαμβάνονται:

• Δερματικές αλλοιώσεις στα γεννητικά όργανα (στους άντρες)
• Ακράτεια
• Πόνος στο πέος
• Ερυθρότητα ή φλεγμονή στο δέρμα
• Εκκριση υγρών από την ουρήθρα
• Επίσχεση ούρων
• Έντονη ανάγκη για ούρηση
• Κάψιμο ή τσούξιμο κατά την ούρηση

Ενδείξεις και εξετάσεις

Η διάγνωση βασίζεται στα συμπτώματα. Από τη στιγμή που τα συμπτώματα μπορεί να εκδηλωθούν σε διαφορετικούς χρόνους, η διάγνωση ενδέχεται να καθυστερήσει. Μια φυσική εξέταση μπορεί να διαπιστώσει επιπεφυκίτιδα ή αλλοιώσεις στο δέρμα.

Εξετάσεις που συνιστώνται είναι:

• Εξέταση αίματος για το ανθρώπινο αντιγόνο λευκοκυττάρων Β27
• Ακτινογραφία αρθρώσεων
• Ανάλυση ούρων



Θεραπεία

Ο στόχος της θεραπείας είναι να ανακουφίσει τα συμπτώματα και να αντιμετωπίσει τυχόν υποκείμενη λοίμωξη.

Η επιπεφυκίτιδα και οι αλλοιώσεις στο δέρμα δεν απαιτούν θεραπεία και υποχωρούν από μόνες τους.

Ο γιατρός θα σας χορηγήσει αντιβιοτικά αν πάσχετε από λοίμωξη. Στους ασθενείς με πόνους στις αρθρώσεις συνιστώνται μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (NSAIDs) και παυσίπονα. Αν η φλεγμονή σε μία άρθρωση επιμένει, ο γιατρός μπορεί να κάνει ένεση τοπικά στην πάσχουσα περιοχή με ισχυρό αντιφλεγμονώδες φάρμακο (κορτικοστεροειδές).

Η φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από τον πόνο, στη διευκόλυνση της κίνησης και στη διατήρηση της μυϊκής δύναμης. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να κάνετε αναπροσαρμογές αν η δουλειά σας απαιτεί να σηκώνετε βάρη ή να κουράζετε πολύ την πλάτη σας.

Η θεραπεία καταστολής του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να είναι κατάλληλη για ορισμένες περιπτώσεις ασθενών με οξεία μορφή της πάθησης, αλλά δεν εφαρμόζεται στην πλειονότητα των ασθενών, λόγω των τοξικών παρενεργειών.


Πρόγνωση

Η αντιδραστική αρθρίτιδα μπορεί να υποχωρήσει σε λίγες εβδομάδες αλλά μπορεί να διαρκέσει και μήνες. Τα συμπτώματα μπορεί να επανεμφανιστούν μετά από αρκετά χρόνια στους μισούς περίπου ασθενείς. Η πάθηση τότε μπορεί να εξελιχθεί σε χρόνια.


Επιπλοκές

• Ανεπάρκεια αορτής (σπάνια)
• Αρρυθμίες (σπάνιες)
• Ραγοειδίτιδα (πάθηση των ματιών)

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Δείτε τον γιατρό σας αν εκδηλωθούν συμπτώματα αυτής της πάθησης.


Πρόληψη

Η πρόληψη για σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα και γαστρεντερικές λοιμώξεις μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση της ασθένειας. Χρησιμοποιείτε πάντα προφυλακτικό κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Πλένετε τα χέρια σας και τις επιφάνειες σχολαστικά πριν και μετά την παρασκευή ενός γεύματος.

Ορισμός

Η νόσος Osgood – Schlatter (αποφυσίτιδα του κνημιαίου κυρτώματος) είναι το επίπονο οίδημα της οστικής προεξοχής που βρίσκεται στην πρόσθια επιφάνεια του ανώτερου τμήματος της κνήμης. Αυτή η προεξοχή ονομάζεται πρόσθιο κνημιαίο φύμα.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Οστεοχονδρίτιδα


Αίτια

Η νόσος Osgood – Schlatter μπορεί και προκαλείται από ήπιες – άνευ σημασίας – κακώσεις που έχει υποστεί η περιοχή του γονάτου από επαναλαμβανόμενη κόπωση της περιοχής, πριν την ολοκλήρωση της ανάπτυξης. Η διαταραχή παρατηρείται συχνότερα σε δραστήριους, αθλητικούς εφήβους, κυρίως στην ηλικία μεταξύ 10 – 15 ετών. Η νόσος συναντάται συνήθως σε νεαρούς που παίζουν ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ και γενικά έχουν έντονη αθλητική δραστηριότητα. Τα αγόρια είναι πιο επιρρεπείς στη νόσο, απ’ ότι τα κορίτσια.


Συμπτώματα

Το κύριο κλινικό σύμπτωμα της νόσου είναι το επίπονο οίδημα κάτωθεν του γονάτου, στην πρόσθια επιφάνεια της κνήμης. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι μόνο ή αμφοτερόπλευρα.

Ο ασθενείς μπορεί να παρουσιάζει άλγος του σκέλους ή του γονάτου που επιδεινώνεται με το τρέξιμο, τα άλματα, το ανέβασμα σκαλοπατιών.

Η περιοχή είναι ευαίσθητη στην πίεση και το οίδημα κυμαίνεται από ήπιο έως και πολύ έντονο.


Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

Ο ιατρός είναι σε θέση να διαπιστώσει αν πάσχετε από την πάθηση, διεξάγοντας μια απλή φυσική εξέταση.

Η ακτινογραφία της περιοχής, μπορεί να είναι κατά φύση (φυσιολογική) ή να αναδεικνύει οίδημα ή κάκωση του κνημιαίου φύματος. Σπάνια ωστόσο χρησιμοποιούνται οι ακτινογραφίες, εκτός από την περίπτωση που ο ιατρός επιθυμεί να αποκλείσει άλλες αιτίες που ενδεχομένως να προκαλούν τον πόνο.


Θεραπεία

Η θεραπευτική αγωγή ξεκινά με ανάπαυση, παγοθεραπεία και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), όπως η ιμπουπροφένη. Σε πολλές περιπτώσεις, η κατάσταση βελτιώνεται με το παραπάνω σχήμα.

Στην σπάνια περίπτωση, που τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένας νάρθηκας, ως την επούλωση της κάκωσης. Τυπικά αυτό διαρκεί 6 – 8 εβδομάδες. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πατερίτσες, προκειμένου να αποφύγετε την πίεση βάρους στο τραυματισμένο σκέλος κατά τη βάδιση.

Σπάνια απαιτείται χειρουργείο.


Πρόγνωση

Οι περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάζουν βελτίωση χωρίς αγωγή, μέσα σε μερικές εβδομάδες ή μήνες. Συνήθως, η νόσος τελικά υποχωρεί μόλις το παιδί ολοκληρώσει την ανάπτυξή του.

Επιτρέπεται στους εφήβους, η αθλητική δραστηριότητα, αρκεί να μην προκαλεί ενόχληση. Ωστόσο, η νόσος θα παρουσιάσει πολύ γρηγορότερη βελτίωση, αν περιοριστεί στο ελάχιστο κάθε είδους δραστηριότητα.


Επιπλοκές

Ο χρόνιος πόνος είναι η κυριότερη επιπλοκή.


Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας, αν το παιδί σας έχει άλγος γονάτου ή άλγος κάτω σκέλους ή αν ο πόνος δεν υποχωρήσει με θεραπεία


Πρόληψη

Οι ήπιες κακώσεις, στις οποίες μπορεί να οφείλεται αυτή διαταραχή, δεν τις παρατηρούμε. Κατά συνέπεια, η πρόληψη δεν είναι εφικτή. Τακτική διάταση, προς και μετά την άσκηση και τον αθλητισμό, μπορεί να αποτελεί προληπτικό μέτρο τραυματισμού.

Ορισμός

Η τεντοελυτρίτιδα είναι φλεγμονή του εσωτερικού τοιχώματος (ελύτρου) της θήκης που περιβάλλει τον τένοντα (ο τένοντας συνδέει τους μυς με το οστό).


Εναλλακτικοί ορισμοί

Φλεγμονή του ελύτρου του τένοντα


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το έλυτρον είναι το εσωτερικό περίβλημα της προστατευτικής θήκης που καλύπτει τους τένοντες. Η τεντοελυτρίτιδα είναι φλεγμονή αυτής της θήκης. Το αίτιο της φλεγμονής μπορεί να είναι άγνωστο ή μπορεί να οφείλεται σε:

• Μόλυνση
• Τραυματισμό
• Υπερκόπωση
• Υπερβολικό τέντωμα

Οι καρποί, τα χέρια και τα πόδια προσβάλλονται συνηθέστερα. Ωστόσο, η ασθένεια μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε τένοντα.

Σημείωση: Ένα κόψιμο που μολύνθηκε στα χέρια ή τους καρπούς και προξενεί τεντοελυτρίτιδα μπορεί να είναι επείγον περιστατικό που χρειάζεται χειρουργική επέμβαση.


Συμπτώματα

• Δυσκολία να κινήσετε μια άρθρωση
• Πρήξιμο στην άρθρωση της πάσχουσας περιοχής
• Πόνο και ευαισθησία στην αφή γύρω από την άρθρωση, ειδικά στο χέρι, τον καρπό, το πόδι ή τον αστράγαλο
• Πόνος όταν κινείτε την άρθρωση

Πυρετός, πρήξιμο και ερυθρότητα μπορεί να σημαίνουν μόλυνση, ειδικά αν τα συμπτώματα προκλήθηκαν από τρύπημα ή κόψιμο.

Ενδείξεις και εξετάσεις

Η φυσική εξέταση διαπιστώνει πρήξιμο πάνω από τον τένοντα που πάσχει. Ο γιατρός θα τον ψηλαφίσει και θα σας ζητήσει να τον τεντώσετε, ή θα σας βάλει να κινήσετε τον μυ με τον οποίο συνδέεται για να δει αν νιώθετε πόνο.


Θεραπεία

Ο στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση από τον πόνο και η μείωση της φλεγμονής. Ανάπαυση και ακινησία των τενόντων που πάσχουν είναι κρίσιμα για την αποθεραπεία.

Μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε νάρθηκα ή αναρτήρα για να κρατάτε τους τένοντες ακίνητους. Ζεστά ή κρύα επιθέματα βοηθούν επίσης στην ελάττωση του πόνου και της φλεγμονής.

Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο και να μειώσουν τη φλεγμονή. Τοπικές ενέσεις με κορτικοστεροειδή μπορεί επίσης να είναι ωφέλιμες. Ορισμένοι ασθενείς χρειάζονται χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της φλεγμονής γύρω από τον τένοντα, αλλά δεν είναι κάτι που γίνεται συχνά.

Για την τεντοελυτρίτιδα που προξενείται από μόλυνση, ο γιατρός θα σας χορηγήσει αντιβιοτικά. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειάζεται χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθεί το πύον που έχει συσσωρευτεί γύρω από τον τένοντα.

Μετά την αποθεραπεία, κάντε ασκήσεις ενδυνάμωσης χρησιμοποιώντας τους μυς γύρω από τον τένοντα που είχε προσβληθεί, ώστε να προλάβετε επανάληψη του φαινομένου.


Πρόγνωση

Οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν πλήρως με τη θεραπεία. Ωστόσο, αν η ασθένεια προκαλείται από υπερβολική χρήση του τένοντα από δραστηριότητα που συνεχίζεται, η τεντοελυτρίτιδα είναι πιθανόν να επανέλθει. Στα χρόνια περιστατικά, ο τένοντας μπορεί να υποστεί βλάβη και η θεραπεία και αποθεραπεία μπορεί να καθυστερήσουν ή να είναι ατελείς.


Επιπλοκές

Αν η τεντοελυτρίτιδα δεν αντιμετωπιστεί, ο τένοντας μπορεί να υποστεί μόνιμη βλάβη ή και ρήξη.

Η μόλυνση του τένοντα μπορεί να εξαπλωθεί και σε άλλα σημεία του σώματος, κάτι που χαρακτηρίζεται σοβαρό.


Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν πονάτε ή έχετε δυσκολία να τεντώσετε μια άρθρωση ή ένα μέλος. Αν υποψιάζεστε μόλυνση, δείτε τον γιατρό σας αμέσως.


Πρόληψη

Αποφύγετε τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή την υπερβολική χρήση τενόντων για να προλάβετε την τεντοελυτρίτιδα.

Ορισμός

Η τοξική ελυτρίτιδα είναι μια ασθένεια που προσβάλλει τα παιδιά και προκαλεί πόνο στο ισχίο και χωλότητα. (Πρόκειται για φλεγμονή του αρθρικού υμένος του ισχίου που ονομάζεται έλυτρον.)


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ελυτρίτιδα – τοξική, Πρόσκαιρη ελυτρίτιδα


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η τοξική ελυτρίτιδα εμφανίζεται σε παιδιά πριν την εφηβεία. Είναι μια μορφή αρθρίτιδας του ισχίου. Το αίτιό της δεν είναι γνωστό, αλλά προσβάλλει περισσότερο τα αγόρια παρά τα κορίτσια (κατά προσέγγιση 4 προς 1).


Συμπτώματα

Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται:

• Πόνος στο ένα ισχίο
• Χωλότητα
• Πόνος στον μηρό, μπροστά και προς το κέντρο του μηρού
• Πόνος στο γόνατο
• Χαμηλός πυρετός, κάτω από 38⁰

Εκτός από το πρόβλημα στο ισχίο, το παιδί δεν εμφανίζει εικόνα ασθένειας.


Ενδείξεις και εξετάσεις

Διάγνωση για τοξική ελυτρίτιδα γίνεται αφού έχουν αποκλειστεί άλλες σοβαρότερες ασθένειες όπως:

• Σηπτική αρθρίτιδα του ισχίου
• Διολίσθηση μηριαίας επίφυσης
• Iσχαιμική νέκρωση του ισχίου

Εξετάσεις που γίνονται για τη διάγνωση της τοξικής ελυτρίτιδας είναι:

• Υπερηχογράφημα ισχίου
• Ακτινογραφία ισχίου
• Ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων
• Μέτρηση C-αντιδρώσας πρωτεΐνης
• Γενική εξέταση αίματος

Πρόσθετες εξετάσεις που γίνονται για να αποκλειστούν άλλες αιτίες του πόνου του ισχίου είναι:

• Αναρρόφηση αρθρικού υγρού από το ισχίο
• Αξονική τομογραφία
• Μαγνητική τομογραφία

Θεραπεία

Η θεραπεία που συνιστάται συνήθως είναι η περιορισμένη σωματική δραστηριότητα ώστε να νιώθει το παιδί πιο άνετα. Ωστόσο, δεν υπάρχει κίνδυνος από την εκτέλεση των καθημερινών του δραστηριοτήτων. Ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα για τον περιορισμό του πόνου.


Πρόγνωση

Ο πόνος στο ισχίο υποχωρεί σε 7-10 ημέρες.


Επιπλοκές

Η τοξική ελυτρίτιδα υποχωρεί από μόνη της. Δεν πρέπει κανείς να αναμένει μακροχρόνιες επιπλοκές.


Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Ζητήστε να δει το παιδί σας ένας παιδίατρος αν:

• Το παιδί σας υποφέρει από ανεξήγητο πόνο στο ισχίο, με ή χωρίς πυρετό
• Το παιδί σας έχει διαγνωστεί με τοξική ελυτρίτιδα και ο πόνος στο ισχίο διαρκεί περισσότερο από 10 ημέρες, ή ο πόνος χειροτερεύει, ή εκδηλώνεται υψηλός πυρετός

Ορισμός

Αρθρίτιδα είναι η φλεγμονή μιας ή περισσοτέρων αρθρώσεων, που έχει ως αποτέλεσμα πόνο, πρήξιμο, δυσκαμψία και περιορισμό στις κινήσεις. Υπάρχουν πάνω από 100 διαφορετικά είδη αρθρίτιδας.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Φλεγμονή των αρθρώσεων


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η αρθρίτιδα προϋποθέτει ρήξη του χόνδρου. Ο χόνδρος είναι εκείνος που προστατεύει την άρθρωση, εξομαλύνοντας την κίνηση. Ο χόνδρος επίσης απορροφά το σοκ από την πίεση που ασκείται στην άρθρωση, όπως για παράδειγμα, κατά το βάδισμα. Χωρίς τους χόνδρους, τα οστά θα τρίβονταν μεταξύ τους, γεγονός που θα προκαλούσε πόνο, πρήξιμο (φλεγμονή) και δυσκαμψία.

Μπορεί να υποστείτε φλεγμονή στις αρθρώσεις από διάφορες αιτίες, όπως:

• Αυτοάνοσο νόσημα (το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται σε ένα μέρος του σώματος εκλαμβάνοντάς το ως ‘ξένο’)
• Κάταγμα
• Γενική φθορά των αρθρώσεων
• Λοίμωξη (συνήθως προκαλούμενη από βακτηρίδια ή ιούς)

Συχνά, η φλεγμονή υποχωρεί μετά την ίαση του τραύματος, ή τη θεραπεία της ασθένειας ή της λοίμωξης.

Σε κάποιους τραυματισμούς ή ασθένειες, η φλεγμονή δεν υποχωρεί ή η καταστροφή που έχει επέλθει καταλήγει σε μακροχρόνιο πόνο και παραμόρφωση. Οταν συμβεί αυτό, πάσχετε από χρόνια αρθρίτιδα. Η οστεοαρθρίτιδα είναι ο πιο κοινός τύπος και εμφανίζεται περισσότερο σε ηλικιωμένα άτομα. Μπορεί να προσβληθεί οποιαδήποτε άρθρωσή σας αλλά συνηθέστερα τα ισχία, τα γόνατα ή τα δάχτυλα. Στους παράγοντες κινδύνου για οστεοαρθρίτιδα περιλαμβάνονται:

• Βάρος μεγαλύτερο του κανονικού
• Προϋπάρχων τραυματισμός της άρθρωσης που πάσχει
• Επαναλαμβανόμενη και συχνή χρήση της πάσχουσας άρθρωσης που την καταπονεί (παίκτες μπέιζμπολ κλπ., χορευτές μπαλέτου και οικοδόμοι κινδυνεύουν περισσότερο)

Η αρθρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας. Περίπου 37 εκατομμύρια άνθρωποι στην Αμερική υποφέρουν από κάποιας μορφής αρθρίτιδα, που σημαίνει σχεδόν 1 στα 7 άτομα.

Αλλοι τύποι ή αίτια αρθρίτιδας είναι:

• Νόσος του Still ενηλίκων
• Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα
• Mυκητιάσεις όπως η blastomycosis
• Γονοκοκκική αρθρίτιδα
• Ουρική αρθρίτιδα
• Νεανική ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Άλλες βακτηριδιακές λοιμώξεις (βακτηριδιακή αρθρίτιδα)
• Ψωριασική αρθρίτιδα
• Αντιδραστική αρθρίτιδα (σύνδρομο Reiter)
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα (σε ενήλικες)
• Σκληρόδερμα
• Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος (SLE)
• Τριτογενής ασθένεια του Lyme
• Φυματιώδης αρθρίτιδα
• Ιογενής αρθρίτιδα

Συμπτώματα

Αν πάσχετε από αρθρίτιδα, μπορεί να εμφανίσετε:

• Πόνο σε άρθρωση
• Πρήξιμο σε άρθρωση
• Μειωμένη δυνατότητα κίνησης της άρθρωσης
• Κοκκίνισμα του δέρματος γύρω από την άρθρωση
• Δυσκαμψία, ιδιαίτερα το πρωί
• Αυξημένη θερμότητα γύρω από την άρθρωση

Σημάδια και εξετάσεις

Κατ’ αρχάς, ο γιατρός σας θα πάρει ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό για να διαπιστώσει αν πιθανή αιτία των συμπτωμάτων σας είναι η αρθρίτιδα ή άλλο μυοσκελετικό πρόβλημα.

Στη συνέχεια, μια σχολαστική φυσική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει συγκέντρωση υγρού στην άρθρωση. (Αυτό ονομάζεται ‘έκχυση’.) Οταν πιεστεί απαλά, η άρθρωση μπορεί να είναι μαλακή, ζεστή και κόκκινη (ιδιαίτερα στις περιπτώσεις της λοιμώδους και της αυτοάνοσης αρθρίτιδας). Η άρθρωση μπορεί να πονάει ή να δυσκολεύεται να στρέψει προς κάποια κατεύθυνση. Αυτό είναι γνωστό ως ‘περιορισμένο εύρος της κίνησης’.

Σε κάποιες αυτοάνοσες μορφές αρθρίτιδας, οι αρθρώσεις μπορεί να παραμορφωθούν αν δεν αντιμετωπισθεί η ασθένεια. Τέτοιες παραμορφώσεις αρθρώσεων είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα της μη θεραπευθείσας οξείας ρευματοειδούς αρθρίτιδας.

Οι εξετάσεις ποικίλλουν ανάλογα με την εικαζόμενη αιτία. Συχνά περιλαμβάνουν εξετάσεις αίματος και ακτινογραφίες των αρθρώσεων. Για τον έλεγχο λοιμώξεων και άλλων αιτίων (όπως η ουρική αρθρίτιδα που προκαλείται από κρυστάλλους), με μια βελόνα λαμβάνεται υγρό από την άρθρωση και εξετάζεται στο μικροσκόπιο.


Θεραπεία

H θεραπεία της αρθρίτιδας εξαρτάται από τη συγκεκριμένη αιτία που την προκάλεσε, από την άρθρωση που έχει προσβληθεί και από τον βαθμό που η πάθηση επηρεάζει τις καθημερινές δραστηριότητές σας. Η ηλικία και το επάγγελμά σας επίσης θα ληφθούν υπόψη από τον γιατρό προκειμένου να καταλήξει στο θεραπευτικό σχήμα.

Αν είναι δυνατόν, η θεραπεία θα στοχεύσει στην εξάλειψη της υποκείμενης αιτίας της αρθρίτιδας. Εν τούτοις, η αιτία ΔΕΝ είναι πάντα θεραπεύσιμη, όπως π.χ. στις περιπτώσεις της οστεοαρθρίτιδας και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Η θεραπεία, για τον λόγο αυτό, αποσκοπεί στην ελάττωση του πόνου και της δυσφορίας και στην αποτροπή επιδείνωσης της αναπηρίας.

Είναι δυνατόν να αντιμετωπίσετε σε μεγάλο βαθμό τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας και άλλων χρόνιων τύπων αρθρίτιδας χωρίς φάρμακα. Πράγματι, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής αντί των φαρμάκων είναι προτιμητέες στην οστεοαρθρίτιδα και άλλες μορφές φλεγμονής των αρθρώσεων. Αν χρειαστεί, τα φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται ως βοηθητικά των αλλαγών στον τρόπο ζωής.

Η άσκηση στην περίπτωση της αρθρίτιδας είναι απαραίτητη για τη διατήρηση υγιών αρθρώσεων, για την ανακούφιση από τη δυσκαμψία, για την ελάττωση του πόνου και την κόπωσης και για την ενίσχυση μυών και οστών. Το πρόγραμμα ασκήσεων θα πρέπει να σχεδιασθεί ατομικά για σας. Συνεργαστείτε με έναν φυσικοθεραπευτή γι’ αυτό και σιγουρευτείτε ότι το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει:

• Χαμηλής απόδοσης αεροβική γυμναστική (ονομάζεται και άσκηση αντοχής)
• Σειρά ασκήσεων για ευλυγισία
• Ασκήσεις ενδυνάμωσης του μυϊκού τόνου

Ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να χρησιμοποιήσει ζεστά ή κρύα επιθέματα όπου χρειάζεται αλλά και νάρθηκες ή ορθωτικά βοηθήματα για να στηρίξει ή να ‘ισιώσει’ τις αρθρώσεις. Κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα απαραίτητο στη ρευματοειδή αρθρίτιδα. Ο φυσικοθεραπευτής σας μπορεί επίσης να συστήσει υδροθεραπεία, μασάζ με πάγο ή διαδερμική νευρική διέγερση (TENS).

Η ανάπαυση είναι εξίσου σημαντική με την άσκηση. Να κοιμάστε 8–10 ώρες τη νύχτα και να παίρνετε κανέναν υπνάκο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό σας βοηθά να ανακάμψετε από μια κρίση πιο γρήγορα αλλά ακόμα και να προλάβετε τυχόν επιδείνωση. Επίσης καλό είναι:

• Να αποφεύγετε να μένετε στην ίδια στάση για πολύ.
• Να αποφεύγετε τις στάσεις ή τις κινήσεις που επιφέρουν μεγάλη πίεση στις πάσχουσες αρθρώσεις.
• Να κάνετε τροποποιήσεις στο σπίτι σας ώστε να κάνετε τις κινήσεις ευκολότερες. Για παράδειγμα, βάλτε χειρολαβές στην ντουσιέρα ή την μπανιέρα και κοντά στην λεκάνη της τουαλέτας.
• Να μειώσετε το στρες που μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Δοκιμάστε διαλογισμό ή την ψυχοθεραπευτική μέθοδο GIM (guided imagery and music). Ρωτήστε τον φυσικοθεραπευτή σας για τη γιόγκα και το τάι τσι.

Αλλα μέτρα που μπορείτε να δοκιμάσετε είναι:

• Κάντε επαλείψεις με κρέμα καπσαϊσίνης (προέρχεται από τις καυτές κόκκινες πιπεριές) στο δέρμα πάνω από τις αρθρώσεις. Μπορεί να παρουσιάσετε βελτίωση μετά από 3-7 ημέρες εφαρμογής της κρέμας.
• Εφαρμόστε μια διατροφή πλούσια σε βιταμίνες και μέταλλα, ιδιαίτερα αντιοξειδωτικά όπως η βιταμίνη Ε. Αυτά βρίσκονται στα φρούτα και στα λαχανικά. Πάρτε σελήνιο από τη μαγιά της μπύρας, το σιτάρι, το σκόρδο, τα δημητριακά, τους ηλιόσπορους και τα καρύδια Βραζιλίας. Πάρτε ωμέγα 3 λιπαρά από τα ψάρια του κρύου νερού (όπως ο σολωμός, το σκουμπρί και η ρέγκα), τον λιναρόσπορο, το λάδι κράμβης, τους σπόρους και το λάδι σόγιας, τους σπόρους της κολοκύθας και τα καρύδια.
• Πάρτε γλυκοζαμίνη και χονδροϊτίνη – είναι οι ουσίες που σχηματίζουν τον χόνδρο που περιβάλει τις αρθρώσεις. Τα συμπληρώματα αυτά διατίθενται στα καταστήματα υγιεινής διατροφής και στα supermarkets. Ενώ κάποιες μελέτες δείχνουν ότι τα συμπληρώματα αυτά μπορεί να μειώσουν τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας, άλλες δείχνουν ότι δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα. Ωστόσο, εφόσον τα συμπληρώματα αυτά θεωρούνται ασφαλή, συνιστώνται για δοκιμή αφού ορισμένοι ασθενείς διαπίστωσαν βελτίωση των συμπτωμάτων.

ΦΑΡΜΑΚΑ

Ο γιατρός σας θα επιλέξει από μια ποικιλία φαρμάκων κατά περίπτωση. Γενικά, τα πρώτα φάρμακα που θα δοκιμάσετε δεν χρειάζονται συνταγή. Αυτά είναι:

• Ακεταμινοφένη (Τylenol) – συνιστάται από το Αμερικανικό Κολλέγιο Ρευματολογίας και την Αμερικανική Εταιρεία Γηριατρικής ως πρώτης γραμμής θεραπεία για την οστεοαρθρίτιδα. Παίρνετε 2-4 γρ. την ημέρα (δύο ενισχυμένα για αρθρίτιδα Tylenol κάθε 8 ώρες). Αυτό μπορεί να επιτύχει σημαντική ανακούφιση από τον πόνο την αρθρίτιδας χωρίς πολλές από τις παρενέργειες των συνταγογραφούμενων φαρμάκων. ΜΗΝ υπερβαίνετε την συνιστώμενη δόση ακεταμινοφένης και μην καταναλώνετε παράλληλα μεγάλη ποσότητα αλκοόλ γιατί μπορεί να βλάψετε το συκώτι σας.
• Ασπιρίνη, ιβουπροφένη ή ναπροξένη – αυτά τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) συχνά είναι αποτελεσματικά στην καταπολέμηση του πόνου της αρθρίτιδας. Εν τούτοις, παρουσιάζουν πιθανούς κινδύνους, ιδιαίτερα αν λαμβάνονται για μεγάλα διαστήματα. Δεν πρέπει να λαμβάνονται σε καμία δοσολογία χωρίς τη συμβουλή του γιατρού σας. Στις πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνονται το έμφραγμα, το εγκεφαλικό, το έλκος στομάχου, η αιμορραγία από τον πεπτικό σωλήνα και η βλάβη στα νεφρά. Το 2005 ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων ζήτησε από τους κατασκευαστές τέτοιων φαρμάκων να περιλάβουν προειδοποίηση στη συσκευασία των προϊόντων τους για αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος, εγκεφαλικού και γαστρεντερικής αιμορραγίας. Αν πάσχετε από ασθένεια του ήπατος ή των νεφρών ή έχετε ιστορικό γαστρεντερικής αιμορραγίας, δεν πρέπει να πάρετε τα φάρμακα αυτά εκτός κι αν ο γιατρός σας τα συστήσει.

Στα συνταγογραφούμενα φάρμακα περιλαμβάνονται ακόμα:

• Οι βιολογικοί τροποποιητές – αποτελούν την πιο πρόσφατη ανακάλυψη στη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Τέτοια φάρμακα, που περιλαμβάνουν την ετανερσέπτη (Εnbrel), το infliximab (Remicade) και το adalimumab (Humira) είναι ενέσιμα και μπορεί να βελτιώσουν δραματικά την ποιότητα της ζωής σας. Νεότερα τέτοια φάρμακα είναι το Orencia (abatacept) και το Rituxan (rituximab).
• Τα κορτικοστεροειδή (‘στεροειδή’) – είναι φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα και τα συμπτώματα της φλεγμονής. Συχνά διοχετεύονται με ένεση σε αρθρώσεις με πόνους οστεοαρθρίτιδας. Τα στεροειδή χορηγούνται σε περιπτώσεις αυτοάνοσης αρθρίτιδας αλλά πρέπει να αποφεύγονται στη λοιμώδη αρθρίτιδα. Τα στεροειδή έχουν πολλαπλές παρενέργειες, που περιλαμβάνουν στομαχικές διαταραχές και γαστρεντερική αιμορραγία, υψηλή αρτηριακή πίεση, απώλεια οστικής μάζας, καταρράκτη και αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων. Οι κίνδυνοι αυξάνονται όταν τα στεροειδή λαμβάνονται για μεγάλα διαστήματα ή σε υψηλές δόσεις. Η στενή παρακολούθηση από τον γιατρό είναι άκρως απαραίτητη.
• Οι αναστολείς της κυκλοοξυγενάσης- 2 (COX-2) – τα φάρμακα αυτά μπλοκάρουν ένα ένζυμο που είναι υπεύθυνο για τη δημιουργία φλεγμονής και ονομάζεται COX-2. Αυτή η σειρά φαρμάκων αρχικά θεωρήθηκε ότι ανήκε στην κατηγορία των κλασικών μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (NSAIDs), αλλά χωρίς τις στομαχικές διαταραχές. Ωστόσο, πολυάριθμες αναφορές για εμφράγματα και εγκεφαλικά οδήγησαν τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων να επανεξετάσει τους κινδύνους και τα οφέλη των COX-2 αναστολέων. Το Celecoxib (Celebrex) κυκλοφορεί ακόμα αλλά φέρει έντονη προειδοποίηση και σύσταση να χορηγείται στη χαμηλότερη δυνατή δοσολογία για το μικρότερο δυνατό διάστημα. Συζητήστε με τον γιατρό σας για το κατά πόσον οι αναστολείς COX-2 ενδείκνυνται στην περίπτωσή σας.
• Τα τροποποιητικά της νόσου αντιρευματικά φάρμακα – αυτά χρησιμοποιούνται παραδοσιακά για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και άλλων αυτοάνοσων αιτίων αρθρίτιδας. Στα φάρμακα αυτά εντάσσονται τα άλατα χρυσού, η πενικιλλαμίνη, η σουλφασαλαζίνη και η υδροξυχλωροκίνη. Πιο πρόσφατα, η μεθοτρεξάτη αποδείχθηκε ότι επιβραδύνει την εξέλιξη της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και βελτιώνει την ποιότητα της ζωής σας. Η ίδια η μεθοτρεξάτη μπορεί να είναι άκρως τοξική και απαιτεί συχνές αναλύσεις αίματος των ασθενών που τη λαμβάνουν.
• Τα ανοσοκατασταλτικά – αυτά τα φάρμακα όπως η αζαθειοπρίνη ή η κυκλοφωσφαμίδη, χορηγούνται σε σοβαρές περιπτώσεις ρευματοειδούς αρθρίτιδας, όταν τα άλλα φάρμακα έχουν αποτύχει.

Εϊναι πολύ σημαντικό να παίρνετε τα φάρμακά σας σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας. Αν έχετε δυσκολία (για παράδειγμα λόγω ανυπόφορων παρενεργειών), συζητήστε με τον γιατρό σας.


ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χειρουργική για την ανασύσταση της άρθρωσης (αρθροπλαστική) ή την αντικατάσταση της άρθρωσης (όπως ολόκληρης της άρθρωσης του γονάτου) μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση μιας πιο ομαλής ζωής. Η απόφαση για χειρουργική επέμβαση συνήθως λαμβάνεται όταν οι εναλλακτικές λύσεις, όπως οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και τα φάρμακα, δεν είναι πλέον αποτελεσματικά.

Οι φυσιολογικές αρθρώσεις περιέχουν ένα λιπαντικό που ονομάζεται αρθρικό υγρό. Στις αρθρώσεις με αρθρίτιδα, το υγρό αυτό δεν παράγεται σε επαρκείς ποσότητες. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί ο γιατρός να εισάγει με ένεση στην πάσχουσα άρθρωση μια συνθετική εκδοχή αυτού του υγρού. Το συνθετικό υγρό μπορεί να καθυστερήσει την ανάγκη για χειρουργική επέμβαση τουλάχιστον προσωρινά και να βελτιώσει τη ζωή των ανθρώπων που υποφέρουν από αρθρίτιδα.


Πρόγνωση

Μερικές διαταραχές που συνδέονται με την αρθρίτιδα μπορούν να θεραπευτούν πλήρως. Ωστόσο οι περισσότερες είναι χρόνιες παθήσεις και ο στόχος της θεραπείας είναι να ελεγχθεί ο πόνος και να ελαχιστοποιηθεί η βλάβη στην άρθρωση. Η χρόνια αρθρίτιδα συχνά εναλλάσσεται από έξαρση σε ύφεση.


Επιπλοκές

• Χρόνιος πόνος
• Περιορισμοί στον τρόπο ζωής και αναπηρία

Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας αν:

• Ο πόνος στην άρθρωσή σας επιμένει πέραν των 3 ημερών.
• Υποφέρετε από οξύ ανεξήγητο πόνο στην άρθρωση.
• Η πάσχουσα άρθρωση είναι εμφανώς πρησμένη,
• Δυσκολεύεστε πολύ να κινήσετε την άρθρωση.
• Το δέρμα σας γύρω από την άρθρωση είναι κόκκινο ή ζεστό στην επαφή.
• Παρουσιάζετε πυρετό ή χάσατε βάρος χωρίς να το επιδιώξετε.

Πρόληψη

Αν η αρθρίτιδα διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να προλάβετε τη βλάβη στην άρθρωση. Μάθετε αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό αρθρίτιδας και μοιραστείτε την πληροφορία με τον γιατρό σας, ακόμα κι αν δεν παρουσιάζετε συμπτώματα.

Η οστεοαρθρίτιδα είναι πιθανότερο να αναπτυχθεί αν ‘κακομεταχειρίζεστε’ τις αρθρώσεις σας (τις τραυματίζετε συχνά ή τις κουράζετε υπερβολικά ενώ είναι τραυματισμένες). Φροντίστε να μην χρησιμοποιείτε πολύ μια τραυματισμένη ή πονεμένη άρθρωση. Παρομοίως, αποφύγετε τις επαναλαμβανόμενες υπερβολικές κινήσεις.

Το πλεονάζον βάρος επίσης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας στα γόνατα και πιθανόν στα ισχία. Δείτε το άρθρο για τον δείκτη σωματικής μάζας για να εξακριβώσετε αν το βάρος σας θεωρείται φυσιολογικό.

Ορισμός

Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο συνηθισμένη διαταραχή των αρθρώσεων.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Υπερτροφική οστεοαρθρίτιδα, Οστεοάρθρωση, Εκφυλιστική αρθροπάθεια, Αρθρίτιδα – Οστεοαρθρίτιδα


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Στην οστεοαρθρίτιδα, το ‘μαξιλαράκι’ (χόνδρος) μεταξύ των οστών φθείρεται στο σημείο των αρθρώσεων. Καθώς η οστεοαρθρίτιδα προχωρεί, ο χόνδρος εξαφανίζεται με αποτέλεσμα τα οστά να τρίβονται μεταξύ τους. Συνήθως γύρω από την άρθρωση σχηματίζονται οστεόφυτα ή οστικές υπερπλασίες. Οι σύνδεσμοι και οι μύες γύρω από την άρθρωση χαλαρώνουν και αδυνατίζουν.

Συχνά, το αίτιο της οστεοαρθρίτιδας είναι άγνωστο. Κυρίως συνδέεται με την προχωρημένη ηλικία αλλά και άλλοι παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν οστεροαρθρίτιδα.

• Η οστεοαρθρίτιδα τείνει να είναι κληρονομική
• Το πάχος αυξάνει τον κίνδυνο
• Τα κατάγματα ή άλλοι τραυματισμοί στις αρθρώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε οστεοαρθρίτιδα κατά τη πάροδο της ηλικίας
• Υπερβολική χρήση μιας άρθρωσης από το είδος της εργασίας ή από άθλημα μπορεί να οδηγήσει σε οστεοαρθρίτιδα

Ασθένειες που μπορεί να οδηγήσουν σε οστεοαρθρίτιδα είναι:

• Αιμορραγικές διαταραχές που συνεπάγονται αιμορραγία και στην άρθρωση, όπως η αιμοφιλία
• Διαταραχές που εμποδίζουν την αιμάτωση της άρθρωσης, όπως η αγγειακή νέκρωση
• Άλλες μορφές αρθρίτιδας, όπως η χρόνια ουρική αρθρίτιδα, η ψευδοουρική αρθρίτιδα ή η ρευματοειδής αρθρίτιδα

Τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας συνήθως εμφανίζονται στη μέση ηλικία και σχεδόν όλοι οι άνθρωποι υποφέρουν από αυτά όταν φτάσουν την ηλικία των 70 χρόνων. Πριν από την ηλικία των 55 χρόνων, η ασθένεια εμφανίζεται εξίσου συχνά σε άνδρες και γυναίκες. Μετά τα 55, είναι συνηθέστερη στις γυναίκες.


Συμπτώματα

Στα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας περιλαμβάνονται:

• Έντονος πόνος στην άρθρωση που επιδεινώνεται μετά από άσκηση ή εναπόθεση βάρους, και ανακουφίζεται με την ανάπαυση
• Πόνος που χειροτερεύει κατά την έναρξη μιας δραστηριότητας μετά από ανάπαυση
• Με τον καιρό, ο πόνος υπάρχει ακόμα και κατά την ανάπαυση
• ‘Τρίξιμο’ της άρθρωσης κατά την κίνηση
• Επιδείνωση του πόνου με την υγρασία
• Πρήξιμο στην άρθρωση
• Περιορισμένη κινητικότητα
• Αδυνάτισμα των μυών γύρω από την πάσχουσα άρθρωση

Μερικοί άνθρωποι μπορεί να μην εμφανίζουν συμπτώματα.



Σημάδια και εξετάσεις

Τι μπορεί να δείξει η φυσική εξέταση:

• Η κίνηση της άρθρωσης μπορεί να παράγει έναν ήχο σαν ‘τρίξιμο’
• Πρήξιμο στην άρθρωση (το οστά γύρω από την άρθρωση μπορεί να δείχνουν μεγαλύτερα από το φυσιολογικό)
• Περιορισμένο εύρος κινήσεων
• Ευαισθησία κατά την άσκηση πίεσης στην άρθρωση
• Η φυσιολογική κίνηση είναι συνήθως επώδυνη

Οι εξετάσεις αίματος δεν είναι χρήσιμες για τη διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας.

Η ακτινογραφία των αρθρώσεων που πάσχουν θα δείξει στένωση της άρθρωσης. Σε προχωρημένες περιπτώσεις, θα δείξει εκφύλιση των άκρων του οστού και οστεόφυτα.


Θεραπεία

Στόχοι της θεραπείας είναι:

• Η ενδυνάμωση των αρθρώσεων
• Η διατήρηση ή η βελτίωση της κινητικότητας των αρθρώσεων
• Ο περιορισμός της δυσκινησίας που προκαλεί η ασθένεια
• Η ανακούφιση του πόνου

Η θεραπεία εξαρτάται από τις συγκεκριμένες αρθρώσεις που πάσχουν:

ΦΑΡΜΑΚΑ

Παυσίπονα που δεν απαιτούν συνταγή γιατρού μπορεί να ανακουφίσουν από τα συμπτώματα.

Αν ο πόνος επιμένει, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα . Tα φάρμακα αυτά βοηθούν στην ανακούφιση του πόνου και του πρηξίματος. Τέτοια φάρμακα είναι η ασπιρίνη, η ιμπουπροφένη και η ναπροξένη.

Ωστόσο, η μακροχρόνια λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων μπορεί να προκαλέσει στομαχικές διαταραχές, όπως έλκος και αιμορραγίες. Τα φάρμακα αυτά επίσης αυξάνουν τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού.


Πολλοί ασθενείς χρησιμοποιούν παρασκευάσματα που πωλούνται στα φαρμακεία, όπως άλατα γλυκοσαμίνης και χονδροϊτίνης. Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα συμπληρώματα αυτά ανακουφίζουν τον πόνο, αν και δεν φαίνεται να βοηθούν στην ανάπλαση του χόνδρου. Ορισμένοι γιατροί συνιστούν μια δοκιμαστική περίοδο 3 μηνών προκειμένου να διαπιστώσουν αν η γλυκοσαμίνη και η χονδροϊτίνη έχουν αποτέλεσμα.

Η κρέμα καπσαϊσίνης μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του πόνου. Μπορεί να νιώσετε ένα ζεστό κάψιμο όταν αλείψετε την κρέμα στο δέρμα την πρώτη φορά. Η αίσθηση αυτή εξαφανίζεται μετά από μερικές ημέρες χρήσης. Η ανακούφιση του πόνου συνήθως ξεκινά μέσα σε 1-2 εβδομάδες.

Δυνατή επίσης είναι η έκχυση τεχνητού αρθρικού υγρού (Synvisc, Hyalgan) στην άρθρωση με ένεση. Μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο για 3-6 μήνες.


ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ

Η άσκηση βοηθά στη διατήρηση της κινητικότητας της άρθρωσης. Ζητήστε από τον γιατρό σας να σας συστήσει το κατάλληλο πρόγραμμα για ασκήσεις στο σπίτι. Ασκήσεις στο νερό, όπως το κολύμπι, βοηθούν ιδιαίτερα.

Άλλες αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι:

• Ζεστά και κρύα επιθέματα
• Υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή
• Ανάπαυση
• Απώλεια βάρους αν χρειάζεται
• Προστασία των αρθρώσεων

Άτομα των οποίων η εργασία συνεπάγεται ιδιαίτερη πίεση σε συγκεκριμένες αρθρώσεις, θα πρέπει να βρουν τρόπους να μειώσουν την πίεση αυτή. Μπορεί να χρειαστεί να κάνετε αλλαγές στην εργασία σας ή να αλλάξετε καθήκοντα.


ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η φυσικοθεραπεία μπορεί να ενισχύσει τους μυς και την κινητικότητα στις άκαμπτες αρθρώσεις. Οι φυσικοθεραπευτές διαθέτουν πολλές τεχνικές για τη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας. Αν η αγωγή δεν σας βελτιώσει μετά από 3-6 εβδομάδες, το πιθανότερο είναι ότι δεν αποδώσει ποτέ.

ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ

Νάρθηκες και επίδεσμοι μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να προσφέρουν στήριξη στις αδύναμες αρθρώσεις. Κάποια τέτοια βοηθήματα ακινητοποιούν τις αρθρώσεις. Άλλα επιτρέπουν ορισμένες μόνο κινήσεις. Δεν πρέπει όμως να τα χρησιμοποιείτε παρά μόνο αν το έχει συστήσει ο γιατρός ή ο φυσικοθεραπευτής σας, επειδή αν τα χρησιμοποιήσετε με τον λάθος τρόπο μπορεί να προκαλέσετε βλάβη στην άρθρωση, δυσκαμψία και πόνο.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

• Αρθροσκόπηση για την αφαίρεση του ελαττωματικού χόνδρου
• Αλλαγή της ευθυγράμμισης ενός οστού για τη μετατόπιση του σημείου πίεσης (οστεοτομία)
• Χειρουργική σύμπτυξη οστών, συνήθως στη σπονδυλική στήλη (σπονδυλοδεσία)
• Ολική ή μερική αντικατάσταση της πάσχουσας άρθρωσης με τεχνητή (αρθροπλαστική γόνατος, αρθροπλαστική ισχίου)

Πρόγνωση

Η κινητικότητά σας μπορεί περιοριστεί κατά πολύ. Η θεραπεία συνήθως βελτιώνει τη φυσική κατάσταση.


Επιπλοκές

• Σοβαρές αντιδράσεις σε φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία
• Μειούμενη δυνατότητα στην εκτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως η προσωπική υγιεινή, οι δουλειές του σπιτιού ή το μαγείρεμα
• Μειωμένη δυνατότητα για περπάτημα
• Χειρουργικές επιπλοκές

Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας αν παρουσιάζετε συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας.


Πρόληψη

Η απώλεια βάρους μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο οστεοαρθρίτιδας στα γόνατα στις υπέρβαρες γυναίκες.

Ορισμός

Η κύστη Baker είναι η συσσώρευση αρθρικού υγρού που σχηματίζεται όπισθεν της άρθρωσης του γονάτου.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ιγνυακή κύστη.


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Μια κύστη Baker μπορεί να σχηματιστεί από τη συνένωση ενός φυσιολογικού βλεννογόνιου θυλάκου (ενός φυσιολογικού σάκου λιπαντικού υγρού) με την άρθρωση του γονάτου. Ο τύπος αυτός είναι συχνότερος στα παιδιά.

Η κατάσταση αυτή μπορεί επίσης να προκληθεί από τον σχηματισμό κήλης του ινώδους θυλάκου της άρθρωσης του γονάτου προς την οπίσθια επιφάνεια του γονάτου, το οποίο συναντάται συνήθως στους ενήλικες. Αυτό συμβαίνει με τη σχάση του μηνισκοειδή χόνδρου του γονάτου.

Σε ηλικιωμένα άτομα, οι κύστες Baker αρκετά συχνά σχετίζονται με αρθρίτιδα του γονάτου.

Συμπτώματα

Μια ευμεγέθης κύστη, ίσως να προκαλέσει ενόχληση ή δυσκαμψία, αλλά γενικότερα δεν προκαλεί συμπτώματα. Μπορεί να δημιουργηθεί ένα επίπονο ή μη οίδημα, όπισθεν του γονάτου.

Η κύστη μπορεί να δίνει την αίσθηση ύπαρξης ενός «μπαλονιού» γεμάτο με νερό. Περιστασιακά, η κύστη μπορεί να ραγεί, προκαλώντας πόνο, οίδημα κι αιμάτωμα της οπίσθιας επιφάνειας του γονάτου και της γαστρομνημίας.

Είναι πολύ σημαντικό να γίνεται διαφοροδιάγνωση μεταξύ μιας ραγείσας κύστης Baker κι ενός θρόμβου αίματος (εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση), το οποίο επίσης μπορεί να προκαλέσει πόνο, οίδημα κι αιμάτωμα της οπίσθιας επιφάνειας του γονάτου και της γαστροκνημίας. Ένας θρόμβος αίματος μπορεί να είναι επικίνδυνος κι απαιτεί άμεση ιατρική αντιμετώπιση.


Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

Κατά τη φυσική εξέταση, ο θεράπων ιατρός επισκοπεί για πιθανή ύπαρξη μιας ευπίεστης μάζας, στην οπίσθια επιφάνεια του γονάτου. Εάν η κύστη είναι μικρή σε μέγεθος, θα ήταν σκόπιμη, η σύγκριση του πάσχοντος γονάτου με το υγιές. Ίσως να παρατηρηθεί και περιορισμός κινήσεων, εξαιτίας του πόνου ή του μεγέθους της κύστης. Σε κάποιες περιπτώσεις θα υπάρχουν σημεία και συμπτώματα ενδεικτικά μηνισκοειδούς ρήξης (ρήξης μηνίσκου).

Με τη διαφανοσκόπηση ή φέγγοντας φως μέσω κύστης, αναδεικνύεται ότι η σύστασή της είναι υγρή. Εάν η μάζα παρουσιάζει οποιοδήποτε μη φυσιολογικό σημείο, όπως την ταχεία ανάπτυξή της, νυχτερινό άλγος, έντονο άλγος ή πυρετό, ενδείκνυται μια πιο λεπτομερής διεύρυνση για τον αποκλεισμό μη- κυστικών μορφωμάτων, που μπορεί να παρουσιαστούν στην οπίσθια επιφάνεια του γονάτου. Η απλή ακτινογραφία, δεν αναδεικνύει την κύστη ή τη ρήξη του μηνίσκου, αλλά μπορεί να αναδείξει άλλες παθολογικές καταστάσεις συμπεριλαμβανομένου της αρθρίτιδας.
Η μαγνητική τομογραφία είναι ενδεικτική για την ανάδειξη της κύστης, καθώς και οποιοδήποτε άλλου πιθανού τραυματισμού του μηνίσκου.


Θεραπεία

Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν απαιτείται κάποια αγωγή, παρά μόνο η περιοδική παρακολούθηση της κύστης από τον γενικό ιατρό. Στην περίπτωση μιας επίπονης κύστης, η θεραπευτική αγωγή, στοχεύει συνήθως στη διόρθωση της βασικής παθολογικής κατάστασης που υποκρύπτεται, όπως της αρθρίτιδας ή της ρήξης του μηνίσκου. Η αφαίρεση της κύστης γενικά αποφεύγεται, μιας και κάτι τέτοιο, είναι πιθανό να τραυματίσει γειτονικά αιμοφόρα αγγεία και νεύρα.

Κάποιες φορές δύναται να παροχετευτεί η κύστη (αναρρόφηση) ή σπανίως, να αφαιρεθεί χειρουργικά στην περίπτωση που αποκτήσει πολύ μεγάλο μέγεθος ή προκαλεί συμπτώματα.


Πρόγνωση

Μια κύστη Baker δεν προκαλεί μακροπρόθεσμα κίνδυνο, αλλά μπορεί να είναι ενοχλητική ή επίπονη. Οι κύστες Baker συνήθως υποχωρούν μόνες τους, αλλά το χρονικό διάστημα για κάτι τέτοιο διαφέρει από άτομο σε άτομο.

Η μακροπρόθεσμη ανικανότητα είναι σπάνια, καθώς οι περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάζουν βελτίωση με τη πάροδο του χρόνου ή με την αρθροσκόπηση.


Επιπλοκές

Οι επιπλοκές είναι ασυνήθεις, περιλαμβάνουν όμως:

• Το μακροπρόθεσμο πόνο και οίδημα
• Επιπλοκές λόγω τραυματισμών που συνυπάρχουν, όπως τη ρήξη μηνίσκου.

Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας για να κλείσετε ένα ραντεβού, αν παρατηρήσετε κάποιο οίδημα στην οπίσθια επιφάνεια του γονάτου, το οποίο αναπτύσσεται σε μέγεθος ή προκαλεί πόνο. Ο πόνος μπορεί να αποτελεί ένδειξη φλεγμονής, που δε συνοδεύει συνήθως την κύστη Baker.

Ορισμός

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα (RA) είναι μια χρόνια ασθένεια που εξελίσσεται σε φλεγμονή των αρθρώσεων και των ιστών που τις περιβάλλουν. Μπορεί επίσης να επηρεάσει άλλα όργανα.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Αρθρίτιδα – ρευματοειδής


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το αίτιο της ρευματοειδούς αρθρίτιδας είναι άγνωστο. Θεωρείται αυτοάνοσο νόσημα. Το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού φυσιολογικά μάχεται κάθε ξένη ουσία, όπως είναι οι ιοί. Αλλά σε ένα αυτοάνοσο νόσημα, το ανοσοποιητικό σύστημα εκλαμβάνει τον υγιή ιστό ως ξένη ουσία. Ως αποτέλεσμα αυτού, το σώμα ‘επιτίθεται’ στον εαυτό του. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άντρες.

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα προσβάλλει τις αρθρώσεις και στις δύο πλευρές του σώματος συμμετρικά. Τα σημεία που προσβάλλονται συνηθέστερα είναι οι καρποί, τα δάχτυλα των χεριών, τα γόνατα, τα κάτω άκρα και οι αστράγαλοι. Η πορεία και η σοβαρότητα της πάθησης ποικίλλουν σημαντικά. Λοιμώξεις, γονίδια και ορμόνες συμβάλλουν στην εξέλιξη της πάθησης.


Συμπτώματα

Η ασθένεια ξεκινά συνήθως σταδιακά με:

• Κόπωση
• Απώλεια όρεξης
• Πρωινή δυσκαμψία (διάρκειας περισσότερης της μιας ώρας)
• Εκτεταμένους μυϊκούς πόνους
• Αδυναμία

Τελικά, εμφανίζεται πόνος στις αρθρώσεις. Όταν η άρθρωση δεν χρησιμοποιείται για λίγο, αναπτύσσει θερμότητα, ευαισθησία στην επαφή και δυσκαμψία. Όταν υπάρξει φλεγμονή στον αρθρικό υμένα, παράγεται περισσότερο αρθρικό υγρό και η άρθρωση πρήζεται. Ο πόνος στις αρθρώσεις είναι συχνά αισθητός και στις δύο πλευρές του σώματος και μπορεί να πλήξει τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών, τους καρπούς, τους αγκώνες, τους ώμους, τα ισχία, τα γόνατα και τους αστραγάλους.

Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι:

• Αναιμία λόγω της αδυναμίας του μυελού των οστών να παράξει αρκετά νέα ερυθρά αιμοσφαίρια
• Κάψιμο, φαγούρα και δάκρυα στα μάτια
• Παραμορφώσεις στα χέρια και τα πόδια
• Περιορισμένη κινητικότητα
• Χαμηλός πυρετός
• Φλεγμονή στον πνεύμονα (πλευρίτιδα)
• Οζίδια κάτω από το δέρμα (συνήθως ένδειξη σοβαρότερης ασθένειας)
• Μούδιασμα ή ‘μυρμήγκιασμα’
• Ωχρότητα
• Κοκκίνισμα ή φλεγμονή στο δέρμα
• Διογκωμένοι αδένες

Η καταστροφή των αρθρώσεων μπορεί να επέλθει εντός 1-2 ετών από την εμφάνιση της ασθένειας.


Ενδείξεις και εξετάσεις

Υπάρχει ειδική εξέταση αίματος για τη διάγνωση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και τον διαχωρισμό της από άλλες μορφές αρθρίτιδας. Είναι η εξέταση αντισωμάτων αντι-CCP (Κυκλικό Κιτρουλινικό Πεπτίδιο). Άλλες διαγνωστικές εξετάσεις είναι:

• Γενική εξέταση αίματος
• C-αντιδρώσας πρωτεΐνης
• Ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων
• Υπερηχογράφημα ή μαγνητική τομογραφία των αρθρώσεων
• Ακτινογραφία αρθρώσεων
• Εξέταση ρευματοειδούς παράγοντα (θετική στο 75% των ατόμων με συμπτώματα)
• Ανάλυση αρθρικού υγρού

Θεραπεία

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα απαιτεί θεραπεία εφ’ όρου ζωής που περιλαμβάνει φάρμακα, φυσικοθεραπεία, άσκηση, εκπαίδευση και πιθανόν χειρουργική επέμβαση. Η έγκαιρη και επιθετική αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας μπορεί να καθυστερήσει την καταστροφή των αρθρώσεων.

ΦΑΡΜΑΚΑ

Τροποποιητικά της νόσου, αντιρευματικά φάρμακα (DMARDs): Αυτά τα φάρμακα χρησιμοποιούνται σήμερα κυρίως για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, παράλληλα με τη γυμναστική, τις ενδυναμωτικές ασκήσεις και τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Η μεθοτρεξάτη (Rheumatrex) είναι το πιο διαδεδομένο τέτοιο φάρμακο για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα. Η λεφλουνομίδη (Arava) μπορεί να υποκαταστήσει τη μεθοτρεξάτη. Τα φάρμακα αυτά συνδέονται με τοξικές παρενέργειες, γι΄ αυτό θα πρέπει να κάνετε τακτικά εξετάσεις αίματος όταν τα παίρνετε.

Αντιφλεγμονώδη φάρμακα: Σε αυτά περιλαμβάνονται η ασπιρίνη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs), όπως η ιμποπρουφένη. Παρόλο που τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα έχουν αποτέλεσμα, η μακροχρόνια χρήση τους μπορεί να δημιουργήσει στομαχικές διαταραχές, όπως έλκη και αιμορραγίες, και πιθανόν καρδιακά προβλήματα. Γι’ αυτό και στη συσκευασία τους φέρουν πλέον προειδοποίηση για αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων (όπως έμφραγμα και εγκεφαλικό) και γαστρεντερικής αιμορραγίας.

Αντιελονοσιακά φάρμακα: Στην κατηγορία αυτών των φαρμάκων ανήκουν η υδροξυχλωροκίνη (Plaquenil) και η σουλφασαλαζίνη (Azulfidine), και χορηγούνται συνήθως σε συνδυασμό με τη μεθοτρεξάτη. Μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες ή και μήνες πριν διαπιστώσετε οποιαδήποτε βελτίωση από τη χρήση των φαρμάκων αυτών.

Κορτικοστεροειδή: Τα φάρμακα αυτά έχουν πολύ καλό αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση του πρηξίματος και της φλεγμονής των αρθρώσεων. Εξαιτίας όμως των ενδεχόμενων μακροπρόθεσμων παρενεργειών, τα κορτικοστεροειδή θα πρέπει να λαμβάνονται μόνο για σύντομο χρονικό διάστημα και στη χαμηλότερη δυνατή δοσολογία.

Αναστολείς της κυκλοοξυγενάσης 2 (COX-2): Τα φάρμακα αυτά μπλοκάρουν ένα ένζυμο που είναι υπεύθυνο για τη δημιουργία φλεγμονής, το COX-2. Αυτή η σειρά φαρμάκων στην αρχή κατατασσόταν στα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, αλλά με λιγότερες στομαχικές διαταραχές. Ωστόσο, πολυάριθμες αναφορές για εμφράγματα και εγκεφαλικά ανάγκασαν τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων να επαναξιολογήσει τους κινδύνους σε σχέση με τα πλεονεκτήματα των αναστολέων COX-2. To Celecoxib (Celebrex) εξακολουθεί να διατίθεται αλλά φέρει ισχυρή προειδοποίηση και σύσταση να συνταγογραφείται στη χαμηλότερη δυνατή δοσολογία και για το μικρότερο δυνατό διάστημα. Ρωτήστε τον γιατρό σας για το κατά πόσον αυτή η κατηγορία φαρμάκων είναι κατάλληλη για την περίπτωσή σας.

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΕΣ

Ειδικοί τροποποιητές των λευκών αιμοσφαιρίων: Οι θεραπείες αυτές καταπολεμούν αποτελεσματικά τη φλεγμονή. Περιλαμβάνουν τα:

• Οrencia (Αbatacept) – Χορηγείται υποδόρια ή ενδοφλέβια μια φορά τον μήνα. Μειώνει τον αριθμό των Τ- λεμφοκυττάρων (μια μορφή λευκών αιμοσφαιρίων).
• Rixutan (rituximab) – Xoρηγούμενο υποδόρια ή ενδοφλέβια δύο φορές τον χρόνο, μειώνει τον αριθμό των Β-λεμφοκυττάρων (μια άλλη μορφή λευκών αιμοσφαιρίων).

Αναστολείς των αυξητικών παραγόντων των καρκινικών κυττάρων (TNF): Αυτή η σειρά φαρμάκων μπλοκάρει μια πρωτεΐνη στο σώμα που ενέχεται στη δημιουργία φλεγμονής. Χορηγούνται υποδόρια ή ενδοφλέβια. Περιλαμβάνει τα:

• adalimumab (Humira)
• etanercept (Enbrel)
• infliximab (Remicade)

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Ορισμένες φορές χρειάζεται χειρουργική επέμβαση για την ανασύσταση μιας άρθρωσης που έχει υποστεί εκτεταμένη βλάβη. Η επέμβαση μπορεί να ανακουφίσει από τον πόνο της άρθρωσης, να διορθώσει τις παραμορφώσεις και να βελτιώσει - στον βαθμό που αυτό είναι δυνατό - τη λειτουργικότητα της άρθρωσης. Οι πιο επιτυχημένες επεμβάσεις είναι αυτές που πραγματοποιούνται στα γόνατα και τα ισχία. Η πρώτη χειρουργική θεραπεία είναι η υμενεκτομή (αφαίρεση αρθρικού υμένα).

Πολύ αργότερα, εναλλακτική λύση αποτελεί η ολική αντικατάσταση της άρθρωσης με πρόσθεση τεχνητού μέλους. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, η ολική αντικατάσταση του γόνατου ή του ισχίου μπορεί να σηματοδοτήσει τη διαφορά μεταξύ της απόλυτης εξάρτησης από άλλους και της αυτοεξυπηρέτησης μέσα στο σπίτι.

ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Ασκήσεις εύρους κινήσεων και εξατομικευμένο πρόγραμμα ασκήσεων που θα υποδειχτεί από φυσικοθεραπευτή μπορεί να επιβραδύνει την απώλεια της λειτουργικότητας της άρθρωσης. Τεχνικές προστασίας της άρθρωσης, ζεστά και κρύα επιθέματα, νάρθηκες και ορθωτικά βοηθήματα για την στήριξη και ευθυγράμμιση των αρθρώσεων μπορεί επίσης να είναι χρήσιμα. Μερικές φορές οι φυσικοθεραπευτές χρησιμοποιούν ειδικά μηχανήματα για τη διοχέτευση μεγάλης θερμότητας ή ηλεκτρικής διέγερσης για την ελάττωση του πόνου και τη βελτίωση της κινητικότητας της άρθρωσης.

Οι φυσικοθεραπευτές εργασίας μπορούν να κατασκευάσουν νάρθηκες για το χέρι ή τον καρπό και να σας εκπαιδεύσουν πώς να προστατεύετε και να χρησιμοποιείτε τις αρθρώσεις σας που έχουν προσβληθεί από αρθρίτιδα. Δείχνουν επίσης στους ασθενείς πώς να ανταποκρίνονται καλύτερα στα καθημερινά τους καθήκοντα στη δουλειά και στο σπίτι, παρά τους περιορισμούς που τους επιβάλλει η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Συνιστώνται επίσης συχνές περίοδοι ανάπαυσης μεταξύ δραστηριοτήτων, καθώς και 8-10 ώρες ύπνος κάθε βράδυ.
Ομάδες στήριξης

Για πρόσθετες πληροφορίες και πηγές ενημέρωσης, αναζητήστε ομάδες στήριξης για τους πάσχοντες από αρθρίτιδα.


Πρόγνωση

Πρέπει να κάνετε τακτικά εξετάσεις αίματος και ούρων για να διαπιστώνετε αν τα φάρμακα που λαμβάνετε είναι αποτελεσματικά αλλά και για τυχόν παρενέργειες από αυτά.

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα διαφέρει από άτομο σε άτομο. Tα άτομα με ρευματοειδή παράγοντα, αντισώματα αντι-CCP ή οζίδια κάτω από το δέρμα φαίνεται ότι πάσχουν από τη σοβαρότερη μορφή της ασθένειας. Επίσης τα άτομα που αναπτύσσουν ρευματοειδή αρθρίτιδα σε μικρότερες ηλικίες είναι πιθανότερο να δουν επιδείνωση στην υγεία τους πιο γρήγορα.

Πολλοί πάσχοντες από ρευματοειδή αρθρίτιδα εργάζονται κανονικά. Ωστόσο, μετά από πολλά χρόνια, περίπου το 10% από τους πάσχοντες αποκτά σοβαρή αναπηρία σε βαθμό που είναι αδύνατο να εκτελέσουν απλές καθημερινές συνήθειες, όπως το πλύσιμο, το ντύσιμο και το φαγητό.

Στο παρελθόν, ο μέσος όρος προσδόκιμου ζωής για τους πάσχοντες από αρθρίτιδα θα ήταν μειωμένο κατά 3-7 χρόνια. Εκείνοι που έπασχαν από σοβαρή μορφή της ασθένειας θα πέθαιναν 10-15 χρόνια νωρίτερα από το αναμενόμενο. Ωστόσο, καθώς η θεραπεία για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα έχει σημειώσει πρόοδο, οι σοβαρές αναπηρίες και οι απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές έχουν μειωθεί σημαντικά και πολλοί άνθρωποι απολαμβάνουν σχετικά ομαλή ζωή.


Επιπλοκές

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα δεν είναι μόνο μια ασθένεια καταστροφική για τις αρθρώσεις. Μπορεί να επηρεάσει σχεδόν όλα τα όργανα.

Μια επιπλοκή που μπορεί να αποτελέσει απειλή για τη ζωή είναι όταν τα οστά της αυχενικής μοίρας χάσουν την ευστάθειά τους, ως αποτέλεσμα ρευματοειδούς αρθρίτιδας.

Η ρευματοειδής αγγειΐτιδα (φλεγμονή των αιμοφόρων αγγείων) είναι μια επίσης απειλητική για τη ζωή επιπλοκή της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Μπορεί να οδηγήσει σε δερματικά έλκη και μολύνσεις, αιμορραγικά στομαχικά έλκη και διαταραχές στα νεύρα που προκαλούν πόνο, μούδιασμα ή ‘μυρμήγκιασμα’. Η αγγειΐτιδα μπορεί επίσης να προσβάλει τον εγκέφαλο, τα νεύρα και την καρδιά, με επακόλουθο εγκεφαλικό, έμφραγμα, ή καρδιακή ανεπάρκεια.

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα προκαλεί διόγκωση του εξωτερικού υμένα της καρδιάς (περικαρδίτιδα) και άλλες επιπλοκές σε σχέση με την καρδιά. Μπορεί επίσης να εκδηλωθεί φλεγμονή του μυοκαρδίου, που ονομάζεται μυοκαρδίτιδα. Και οι δύο αυτές παθήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακή ανεπάρκεια.

Η θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες. Αν διαπιστώσετε οποιαδήποτε παρενέργεια, απευθυνθείτε αμέσως στον γιατρό σας.


Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Απευθυνθείτε στον γιατρό σας αν νομίζετε ότι παρουσιάζετε συμπτώματα ρευματοειδούς αρθρίτιδας.


Πρόληψη

Δεν υπάρχει γνωστός τρόπος πρόληψης της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Ωστόσο, είναι συχνά πιθανόν να αποφευχθεί περαιτέρω βλάβη των αρθρώσεων με την έγκαιρη θεραπεία.

Διακόψτε το κάπνισμα. Οι έρευνες δείχνουν ότι ο κίνδυνος εκδήλωσης ρευματοειδούς αρθρίτιδας είναι σχεδόν διπλάσιος στους ενεργούς καπνιστές από ότι στους μη καπνιστές.

Επειδή η ρευματοειδής αρθρίτιδα προκαλεί επιπλοκές στα μάτια, οι πάσχοντες από αυτήν πρέπει να τα ελέγχουν τακτικά.

Ορισμός

Η κάκωση του έσω πλάγιου συνδέσμου (Ε.Π.Σ) του γονάτου είναι η διάταση, μερική ή ολική ρήξη του συνδέσμου στην έσω επιφάνεια του γονάτου.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Κάκωση γονάτου – έσω πλάγιου συνδέσμου, έσω πλάγιου συνδέσμου κάκωση


Τι πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν

Ο έσω πλάγιος σύνδεσμος εκτείνεται από την άνω έσω επιφάνεια της κνημιαίας ακρολοφίας ως την κάτω έσω επιφάνεια του μηριαίου οστού. Ο σύνδεσμος σταθεροποιεί την άρθρωση ως προς την έσω επιφάνεια αυτής.


Αίτια

Ο έσω πλάγιος σύνδεσμος συνήθως τραυματίζεται από ασκούμενη πίεση επί του γονάτου από τα εκτός προς τα εντός.

Συχνά συμβαίνει παράλληλα με την κάκωση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου.


Συμπτώματα

• Αστάθεια γονάτου
• Άλγος κι ευαισθησία γονάτου κατά την έσω επιφάνεια αυτής.
• Οίδημα γονάτου

Πρώτες βοήθειες

Ο θεράπων ιατρός θα προβεί σε εξέταση του γονάτου. Θα κάνει εξέταση του έσω πλάγιου συνδέσμου για να εντοπίσει τυχόν χαλάρωση του συνδέσμου. Η εξέταση περιλαμβάνει το λύγισμα του γονάτου σε 25 μοίρες και την άσκηση πίεσης από τα εκτός επί τα εντός του γονάτου.

Άλλες εξετάσεις που μπορούν να διεξαχθούν περιλαμβάνουν:

• Μαγνητική τομογραφία γόνατος
• Ακτινογραφία άρθρωσης γόνατος

Η θεραπεία περιλαμβάνει την παγοθεραπεία, την ανύψωση του γονάτου άνω του οριζόντιου επιπέδου της καρδιάς και τη λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονώδων φαρμάκων (ΜΣΑΦ). Περιορίστε τις φυσικές σας δραστηριότητες έως την υποχώρηση του πόνου και του οιδήματος.

Κατόπιν διατήρησης του γονάτου σε ακινησία (με τη βοήθεια νάρθηκα), το γόνατο πρέπει να ανακτήσει τις δυνάμεις του και να γίνονται ασκήσεις διάτασης. Η φυσικοθεραπεία μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη για την επανάκτηση δυνάμεων του γονάτου και του σκέλους.

Το χειρουργείο δεν είναι συνήθως επιλογή για τις περιπτώσεις μεμονωμένης ρήξης του έσω πλάγιου συνδέσμου.

Καλέστε το θεράπων ιατρό σας

Καλέστε το θεράπων ιατρό σας αν σας παρουσιαστούν συμπτώματα κάκωσης του έσω πλάγιου συνδέσμου.

Καλέστε τον θεράπων ιατρός σας αν ακολουθείτε θεραπεία για τραυματισμό Ε.Π.Σ και παρατηρήσετε αυξημένη αστάθεια στο γόνατό σας, αν υποτροπιάσει ο πόνος ή το οίδημα μετά την αρχική αντιμετώπιση ή αν ο τραυματισμός σας δεν υποχωρήσει με την πάροδο του χρόνου.

Καλέστε τον ιατρό σας και στην περίπτωση που τραυματίσετε εκ νέου το γόνατό σας.


Πρόγνωση

Χρησιμοποιήστε σωστές τεχνικές όταν αθλείστε ή όταν ασκείστε σωματικά. Για πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει πρόληψη.

Ορισμός

Διάστρεμμα είναι κάκωση ή ρήξη των συνδέσμων ή του αρθρικού θύλακα. Θλάση είναι κάκωση ή ρήξη του μυός.


Περιγραφή

Όταν μια άρθρωση υφίσταται υπερβολική φόρτιση, οι σύνδεσμοι που συγκρατούν τα οστά μπορεί να υποστούν ρήξη ή να τραυματιστούν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το διάστρεμμα, η σοβαρότητά του οποίου εξαρτάται από την έκταση της ρήξης. Οποιοσδήποτε σύνδεσμος μπορεί να υποστεί διάστρεμμα, αλλά οι πλέον συνήθεις τραυματισμοί συμβαίνουν στον αστράγαλο, το γόνατο και τις αρθρώσεις των δαχτύλων του χεριού.

Οι θλάσεις είναι ρήξεις των μυών. Τη θλάση την αποκαλούμε και ‘τράβηγμα’ και συνήθως συμβαίνει όταν ο μυς δεν είναι αρκετά ευλύγιστος, δυνατός και ανθεκτικός ώστε να εκτελέσει μια κίνηση. Η πλειονότητα των θλάσεων σημειώνεται στο σημείο που ο μυς συναντά τον τένοντα, αν και μπορεί να σημειωθεί και στο κέντρο του μυός.

Τα παιδιά ηλικίας κάτω των 8 ετών είναι λιγότερο πιθανότερο να πάθουν διάστρεμμα από ότι μεγαλύτερα άτομα. Οι σύνδεσμοι των παιδιών είναι πιο σφιχτοί, γι’ αυτό είναι πιο εύκολο να υποστούν κάταγμα παρά ρήξη συνδέσμων. Τα άτομα που ασχολούνται με τα σπορ παθαίνουν διαστρέμματα και θλάσεις συχνότερα από τα άτομα που είναι λιγότερο δραστήρια. Επαναλαμβανόμενα διαστρέμματα στην ίδια άρθρωση καθιστούν την άρθρωση πιο ασταθή και ευάλωτη σε νέο διάστρεμμα. Οι θλάσεις είναι επίσης πιθανότερο να συμβούν σε μυς που έχουν ξανατραυματιστεί στο παρελθόν.


Αίτια και συμπτώματα


Υπάρχουν τρεις κατηγορίες διαστρεμμάτων:

Διάστρεμμα 1ου βαθμού ονομάζουμε την ελαφρά κάκωση κατά την οποία υπάρχει διάταση ή ήπια ρήξη του συνδέσμου, αλλά δεν έχει πειραχτεί η κινητικότητα της άρθρωσης.

Διάστρεμμα 2ου βαθμού ονομάζουμε τη μερική ρήξη του συνδέσμου. Τα διαστρέμματα αυτά χαρακτηρίζονται από εμφανές οίδημα, ευαισθησία στην αφή, πόνο, χαλαρότητα της άρθρωσης, δυσχέρεια στο σήκωμα βάρους αν η κάκωση αφορά τα κάτω άκρα και ελαττωμένη λειτουργικότητα της άρθρωσης.

Διάστρεμμα 3ου βαθμού προκαλείται όταν υπάρχει πλήρης ρήξη του συνδέσμου. Στην περίπτωση αυτή παρατηρείται οξύς πόνος, απώλεια της λειτουργικότητας της άρθρωσης, εκτεταμένο οίδημα και αδυναμία αντοχής σε οποιαδήποτε φόρτιση αν πρόκειται για τα κάτω άκρα. Ενώ το διάστρεμμα 3ου βαθμού μπορεί να είναι πολύ επώδυνο, καμιά φορά αυτό δεν συμβαίνει αμέσως μετά τον τραυματισμό διότι οι ίνες του συνδέσμου έχουν υποστεί πλήρη ρήξη και δεν υπόκεινται σε πίεση. Στην περίπτωση αυτή, ο τραυματισμός θα συνεπάγεται σημαντική απώλεια σταθερότητας της άρθρωσης.

Οι θλάσεις, όπως και τα διαστρέμματα, διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:

Η θλάση 1ου βαθμού (το λεγόμενο ‘τράβηγμα΄) θεωρείται ήπια. Χαρακτηρίζεται από τοπικό οίδημα χωρίς σημαντική διάσπαση της ενότητας μυός και τένοντα. Η διάταση ή σύσπαση του μυός μπορεί να προξενεί πόνο.

Η θλάση 2ου βαθμού χαρακτηρίζεται από μερική διάσπαση της ενότητας μυός και τένοντα. Οδηγεί σε απώλεια δύναμης και περιορισμό της κινητικότητας, αλλά ο μυς δεν έχει υποστεί πλήρη ρήξη.

Θλάση 3ου βαθμού είναι η πλήρης ρήξη της ενότητας μυός και τένοντα. Η κάκωση αυτή είναι πιθανότατα ιδιαίτερα επώδυνη και το άτομο συχνά αναφέρει ότι άκουσε ένα χαρακτηριστικό θόρυβο σαν σπάσιμο τη στιγμή του τραυματισμού. Το σημείο του τραυματισμού είναι εμφανές ενώ η ανωμαλία που επήλθε στον μυ ψηλαφιέται με τα δάχτυλα. Η θλάση 3ου βαθμού συνοδεύεται συχνά από εκτεταμένο μώλωπα.


Διάγνωση

Τα διαστρέμματα και οι θλάσεις 1ου βαθμού γίνονται εύκολα αντιληπτά από τον ίδιο τον τραυματία. Τα διαστρέμματα και οι θλάσεις 2ου βαθμού διαπιστώνονται συνήθως από τον γιατρό που μπορεί να ζητήσει ακτινογραφίες του τραυματισμένου σημείου για εξακριβώσει αν πρόκειται για διάστρεμμα ή άλλη σοβαρή βλάβη της άρθρωσης. Δεδομένου ότι οι μυς δεν απεικονίζονται στην ακτινογραφία, τα διαστρέμματα και θλάσεις 2ου και 3ου βαθμού διαπιστώνονται συνήθως με τη φυσική εξέταση.


Θεραπεία

Ενώ το μείζον πρόβλημα με τα διαστρέμματα και τις θλάσεις είναι η ρήξη ή ο τραυματισμός των μυϊκών ινών, μπορεί να προκύψουν πρόσθετες επιπλοκές ως αποτέλεσμα του οιδήματος και της ακινησίας της τραυματισμένης περιοχής. Προκειμένου να επιτευχθεί ο περιορισμός αυτών των επιπλοκών, οι εναλλακτικοί γιατροί υποστηρίζουν το τετράπτυχο: Ανάπαυση, πάγο για 48 ώρες, περίδεση με ελαστικό επίδεσμο και ανάρτηση του διαστρέμματος ή της θλάσης ψηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς.

Οι διατροφολόγοι γιατροί συνιστούν βιταμίνη C και βιοφλανοειδή ως συμπληρώματα μιας διατροφής υψηλής σε ολόκληρους καρπούς, φρέσκα φρούτα και λαχανικά. Αντιφλεγμονώδη, όπως η βρομελίνη (ένα προτεολυτικό ένζυμο που υπάρχει στον ανανά) και το τουρμερίκ (curcuma longa) μπορεί επίσης να βοηθήσουν. Μπορεί αρχικά να χρησιμοποιηθεί για λίγες ημέρες το ομοιοπαθητικό φάρμακο Άρνικα (Arnica Montana) και στη συνέχεια το Rhus tox (Rhus toxicodendron) για τραυματισμούς των αρθρώσεων ή η Ruta rutagraveolens για τους τραυματισμούς των μυών. Ζελές ή αλοιφή άρνικας, όπως το Traumeel, ή ένας ομοιοπαθητικός συνδυασμός άρνικας και άλλων φαρμάκων, έχει επίσης αποδειχθεί ευεργετικός για ορισμένα διαστρέμματα.

Τα παραδοσιακά κινέζικα φάρμακα έχουν χρησιμοποιηθεί με ικανοποιητικά αποτελέσματα στη θεραπεία διαστρεμμάτων και θλάσεων των μαλακών μορίων. Ο βελονισμός εφαρμόζεται για την αντιμετώπιση του πόνου και την επιτάχυνση της αποκατάστασης των τραυματισμένων ιστών, απομακρύνοντας τη συσσωρευμένη ενέργεια από την περιοχή. Η θερμοθεραπεία με το φυτό μόξα μπορεί επίσης να επιταχύνει την ίαση των τραυματισμένων ιστών.

Εξειδικευμένες μέθοδοι μασάζ και μυϊκών μαλάξεων εφαρμόζονται από πολλούς επαγγελματίες στον χώρο της υγείας. Το μασάζ έχει ευεργετικά αποτελέσματα στην αποκατάσταση της κυκλοφορίας του αίματος και την κινητικότητας τοπικά, καθώς επίσης στην επιτάχυνση της αποκατάστασης του τραυματισμένου ιστού. Συνιστάται παράλληλα με άλλες θεραπείες όπως οι διατάσεις και ασκήσεις εύρους κινήσεων.

Αλλοπαθητική θεραπεία

Τα διαστρέμματα και οι θλάσεις 1ου βαθμού μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι. Οι βασικές πρώτες βοήθειες είναι: Ανάπαυση, Πάγος, Περίδεση και Ανάρτηση). Φάρμακα που χορηγούνται χωρίς συνταγή όπως η ακεταμινοφένη (παρακεταμόλη) (π.χ. Τylenol) ή η ιμπουπροφένη (Motrin) βοηθούν στην αντιμετώπιση του πόνου.

Άτομα με διαστρέμματα και θλάσεις 2ου βαθμού καλό είναι να καταφύγουν σε φυσικοθεραπεία. Πατερίτσες ή νάρθηκες μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια της αποθεραπείας ως υποστηρικτικά μέσα. Χειρουργική επέμβαση μπορεί να χρειαστεί για τα διαστρέμματα και θλάσεις 3ου βαθμού, αφού τυχόν μεγαλύτερη βλάβη θα εμποδίσει την ικανοποιητική αποκατάσταση χωρίς χειρουργείο.

Αναμενόμενα αποτελέσματα

Μέτριας σοβαρότητας διαστρέμματα και θλάσεις θεραπεύονται εντός δύο έως τεσσάρων εβδομάδων, αλλά μπορεί να χρειαστούν μήνες για την αποκατάσταση σοβαρότερων τραυματισμών. Μέχρι πρόσφατα, η ρήξη συνδέσμων στο γόνατο ενός αθλητή σήμαινε το τέλος της καριέρας του. Οι βελτιωμένες όμως σήμερα χειρουργικές τεχνικές και μέθοδοι αποκατάστασης προσφέρουν δυνατότητες πλήρους ίασης και αποκατάστασης. Ωστόσο, από τη στιγμή που ένας σύνδεσμος έχει υποστεί διάστρεμμα, μπορεί να μην είναι πλέον όσο δυνατός όσο πριν. Επίσης, ένας μυς που έχει υποστεί θλάση, είναι πιο ευάλωτος σε νέο τραυματισμό.


Πρόληψη

Τα διαστρέμματα και οι θλάσεις μπορούν να αποφευχθούν με το ζέσταμα πριν την άσκηση, με την υιοθέτηση σωστού τρόπου κατά την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων, με προσοχή ώστε η άσκηση να μην υπερβαίνει το όριο της καταπόνησης και με την προληπτική περίδεση ορισμένων αρθρώσεων ώστε να προστατεύονται από τραυματισμούς.

Ορισμός

Θυλακίτιδα είναι η φλεγμονή του ορογόνου σάκου (θύλακας) που εντοπίζεται ανάμεσα σε κάποιον τένοντα και το δέρμα, ή μεταξύ κάποιου τένοντα και οστού. Η κατάσταση ενδέχεται να είναι οξεία ή χρόνια.

Οι θύλακες είναι κοιλότητες με υγρό, εντοπιζόμενες κοντά σε αρθρώσεις. Εκεί όπου οι τένοντες ή οι μύες περνούν πάνω από προεξοχές των οστών. Διευκολύνουν την εκτέλεση των κινήσεων και μειώνουν την τριβή ανάμεσα στα κινούμενα μέρη.

Η θυλακίτιδα μπορεί να προκληθεί από χρόνια καταπόνηση, βίαιο τραυματισμό, ρευματοειδή αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα, ή λοίμωξη. Σε ορισμένες περιπτώσεις το αίτιο είναι αδιευκρίνιστο. Προσβάλλει συνήθως τον ώμο, το γόνατο, τον αγκώνα, και το ισχίο. Άλλες περιοχές που ενδέχεται να προσβληθούν περιλαμβάνουν τον αχίλλειο τένοντα και το άκρο πόδι.

Χρόνια φλεγμονή μπορεί να επέλθει με επαναλαμβανόμενους τραυματισμούς ή προσβολές από οξείες μορφές της φλεγμονώδους εξεργασίας..


Συμπτώματα

• πόνος και ευαισθησία των αρθρώσεων
• οίδημα στις αρθώσεις
• θερμότητα στην περιοχή των αρθρώσεων

Θεραπεία

Ο ιατρός ενδέχεται να σας συστήσει προσωρινή ανάπαυση και ακινητοποίηση της προσβεβλημένης άρθρωσης. Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπροφένη, μπορούν να σας ανακουφίσουν από τον πόνο και να περιορίσουν τη φλεγμονή. Η συστηματική φυσικοθεραπεία μπορεί επίσης να καταστεί βοηθητική.

Στην περίπτωση που η φλεγμονή δεν ανταποκρίνεται στην αρχική θεραπευτική αγωγή, μπορεί να κριθεί αναγκαία η αφαίρεση υγρού από το θύλακα με παρακέντηση και έγχυση κορτικοστεροειδών. Χειρουργική παρέμβαση σπανίως απαιτείται.

Οι ασκήσεις για την προσβεβλημένη περιοχή πρέπει να ξεκινήσουν μόλις αρθεί ο πόνος. Αν έχει προκύψει μυϊκή ατροφία (αδυναμία ή μείωση της μυϊκής μάζας), ο ιατρός μπορεί να σας συστήσει ειδικές ασκήσεις προκειμένου να ανακτήσετε μυϊκή ισχύ και να αυξήσετε την κινητικότητά.

Η θυλακίτιδα που οφείλεται σε λοίμωξη αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο μολυσμένος θύλακας πρέπει να αφαιρεθεί χειρουργικά.


Πρόγνωση

Η φλεγμονή ενδέχεται να ανταποκριθεί καλά στη θεραπευτική αγωγή, ή να μεταπέσει σε χρόνια κατάσταση αν η υποκείμενη αιτία δεν αντιμετωπισθεί επιτυχώς.


Επιπλοκές

• Μπορεί να επέλθει χρόνια θυλακίτιδα
• Ο μεγάλος αριθμός εγχύσεων κορτικοστεροειδών σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να επιφέρει τραυματισμούς στους περιβάλλοντες τένοντες.

Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν τα συμπτώματα υποτροπιάσουν και δεν εμφανίσουν βελτίωση μετά από 2 εβδομάδες θεραπείας.


Πρόληψη

Αποφεύγετε, όσο είναι δυνατό, δραστηριότητες που περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις οποιουδήποτε μέρους του σώματος.

Ορισμός

Η παιδική ρευματοειδής αρθρίτιδα (Π.Ρ.Α.) είναι ένα όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή της πιο συνηθισμένης μορφής αρθροπάθειας της παιδικής ηλικίας. Αποτελεί μια χρόνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από άλγος και οίδημα των αρθρώσεων.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Χρόνια παιδική πολυαρθρίτιδα, νόσο Still, νεανική ιδιοπαθής αρθρίτιδα.


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Η αιτία της Π.Ρ.Α. παραμένει άγνωστη. Πιστεύεται ότι αποτελεί αυτοάνοση νόσο, στην περίπτωση της οποίας, το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού στρέφεται λαθεμένα (το ανοσιακό σύστημα αντιδρά μη φυσιολογικά, χάνοντας την ικανότητα να διακρίνει τα ξένα στοιχεία από τα δικά του ) κατά τους υγιούς ιστούς του σώματος και τους καταστρέφει. Η Π.Ρ.Α. εμφανίζεται πριν την ηλικία των 16 χρόνων. Υποδιαιρείται στις παρακάτω κατηγορίες:

• Συστηματική Π.Ρ.Α. που περιλαμβάνει άλγος ή οίδημα μιας άρθρωσης, πυρετό κι ερύθημα. Αυτή είναι η πιο σπάνια κατηγορία.
• Πολυαρθρική Π.Ρ.Α. που περιλαμβάνει την προσβολή πολλαπλών αρθρώσεων. Αυτή η μορφή μπορεί να εξελιχθεί σε ρευματοειδής αρθρίτιδα. Μπορεί να αφορά μικρές και μεγάλες αρθρώσεις των άνω και των κάτω άκρων , όπως και την κροταφογναθική άρθρωση και την αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
• Ολιγοαρθρική Π.Ρ.Α. που περιλαμβάνει μερικές μόνο αρθρώσεις, συνήθως του ισχίου, του γονάτου ή της ποδοκνημικής.

Συμπτώματα παρόμοια με της παιδικής ρευματοειδής αρθρίτιδας, μπορούν να προκαλέσουν κι άλλες παθολογικές καταστάσεις, όπως:

• Νόσο Lyme, ρευματικός πυρετός, οστικές λοιμώξεις (οστεομυελίτιδα) κι άλλες λοιμώξεις
• Σαρκοείδωση, ψωρισιακή αρθρίτιδα, αγγειίτιδα
• Φλεγμονώδη νόσο του εντέρου

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της αρθρίτιδας είναι:

• Δυσκαμψία των αρθρώσεων, χειρότερη κατά τις πρωινές ώρες
• Άλγος αρθρώσεων
• Μειωμένη κινητικότητα
• Αυξημένη θερμοκρασία ή οίδημα μιας άρθρωσης, συνοδευόμενο από ερύθημα αυτής
• Το παιδί ενδεχομένως να αποφεύγει να χρησιμοποιήσει το προσβληθέν ισχίο ή ακόμη και να χωλαίνει (κουτσαίνει)
• Άλγος ράχης

Ευρεία οργανικά σωματικά συμπτώματα της παιδικής ρευματοειδής αρθρίτιδας :

• Πυρετός, συνήθως υψηλός και σε καθημερινή βάση
• Ερύθημα (του κορμού και των κάτω άκρων ), που εμφανίζεται κι εξαφανίζεται, με την κάθοδο του πυρετού
• Οίδημα των λεμφαδένων

Η παιδική ρευματοειδή αρθρίτιδα μπορεί επίσης να προκαλέσει φλεγμονή των οφθαλμών (φλεγμονή του πρόσθιου τμήματος του ραγοειδούς χιτώνα – ο αιμοφόρος χιτώνας του οφθαλμού), που ονομάζεται πρόσθια ραγοειδίτιδα ή ιριδοκυκλίτιδα. Η παθολογική αυτή κατάσταση, μπορεί να εξελίσσεται δίχως συμπτώματα από τους οφθαλμούς ή κάποιος μπορεί να παρουσιάσει:

• Ερυθρότητα οφθαλμών
• Άλγος των οφθαλμών
• Αυξημένο άλγος κατά την εστίαση της όρασης σε έντονο φως (φωτοφοβία)
• Αλλαγές στην όραση

Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

Η φυσική εξέταση μπορεί να αναδείξει οιδηματώδης, θερμές κι ευαίσθητες αρθρώσεις, επίπονες κατά την κίνηση. Το παιδί ίσως παρουσιάσει και ερύθημα. Άλλα σημεία περιλαμβάνουν:

• Ηπατομεγαλία
• Σπληνομεγαλία
• Οιδηματώδες λεμφαδένες

Οι αιματολογικές εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Ρευματοειδή παράγοντα –RF (ίσως να είναι αυξημένος, όχι όμως σε όλους τους ασθενείς)
• Ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ)
• Αντιπυρηνικά σώματα – ΑΝΑ (μπορεί να έχουν υψηλές τιμές)
• Ποσοτικός προσδιορισμός του αίματος – CBC
• HLA αντιγόνα για HLA B27 (εργαστηριακός δείκτης – σχετίζεται με την ενθεσίτιδα).

Κάποιες ή και ακόμη όλες οι παραπάνω αιματολογικές εξετάσεις, μπορεί να είναι φυσιολογικές σε ασθενείς με παιδική ρευματοειδή αρθρίτιδα

Ο ιατρός ίσως χρειαστεί να παρακεντήσει μια άρθρωση. Αυτό σημαίνει την εισαγωγή μιας βελόνης εντός της άρθρωσης που παρουσιάζει οίδημα. Η μέθοδος αυτή μπορεί να αποβεί διαγνωστική ως προς την αιτία πρόκλησης της αρθρίτιδας. Παροχετεύοντας επίσης τη συλλογή υγρού, η άρθρωση πιθανότατα να ανακουφιστεί. Σε κάποιες περιπτώσεις, ο ιατρός μπορεί να εισάγει στεροειδή ενέσιμα στην άρθρωση, με σκοπό τη μείωση του οιδήματος.

Άλλες εξετάσεις που μπορούν να διεξαχθούν είναι:

• Ακτινογραφία της άρθρωσης
• Ακτινογραφία θώρακος
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Οφθαλμολογική εξέταση από οφθαλμίατρο (ακόμη και στην περίπτωση που δεν υπάρχουν συμπτώματα, θεωρείται σκόπιμο να γίνεται τακτικά)

Θεραπεία

Όταν η νόσος έχει προσβάλλει λίγες μόνο αρθρώσεις, τα μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη σκευάσματα (ΜΣΑΦ), όπως η ιμπουπροφαίνη ή ναπροξένη, αρκούν συνήθως για τον έλεγχο των συμπτωμάτων που οφείλονται σε φλεγμονή. Τα κορτικοστεροειδή χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση συμπτωμάτων πιο σοβαρών καταστάσεων της νόσου.

Τα παιδιά που παρουσιάζουν αρθρίτιδα σε αρκετές αρθρώσεις ή παρουσιάζουν πυρετό, ερύθημα και οίδημα αδένων, ίσως χρειαστούν να λάβουν άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα. Αυτά ονομάζονται νόσο-εξαρτώμενα αντιρευματικά σκευάσματα (DMARDs) και μπορούν να μειώσουν ή να προλάβουν τη δημιουργία οιδήματος ή φλεγμονής στον οργανισμό. Τα DMARDs περιλαμβάνουν :

• Μεθοτρεξάτη, που αποτελεί και το πρώτο φάρμακο επιλογής
• Βιολογικά σκευάσματα, όπως η etanercept, infliximab και συγγενή τους σκευάσματα, που μπλοκάρουν τα υψηλά επίπεδα πρωτεΐνης που είναι υπεύθυνα για τη φλεγμονή (τα αντι –TNF δεσμεύουν επιλεκτικά τον παράγοντα νέκρωσης όγκων - TNF- απαραίτητο διαμεσολαβητή στη διαδικασία της φλεγμονής).

Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά που πάσχουν από Π.Ρ.Α. να παραμείνουν δραστήρια, ώστε να διατηρούν τη μυϊκή τους δύναμη. Το περπάτημα, η ποδηλασία και το κολύμπι, αποτελούν ενδεικτικές δραστηριότητες. Θεωρείται σκόπιμο, τα παιδιά να μάθουν να κάνουν σωστή προθέρμανση πριν αθληθούν. Σημαντικό είναι επίσης να δοθεί ψυχολογική υποστήριξη και βοήθεια στα παιδιά που πάσχουν από Π.Ρ.Α. κι αντιμετωπίζουν την ασθένειά τους με λύπη και θυμό. Κάποια παιδιά, ίσως χρειαστούν χειρουργική επέμβαση, συμπεριλαμβανομένου της αρθρικής αναδόμησης.


Πρόγνωση

Η παιδική ρευματοειδή αρθρίτιδα είναι μια νόσος που σπάνια είναι νοσηρή. Τα παιδιά, στα οποία η νόσος έχει προσβάλλει αρκετές αρθρώσεις ή τα οποία παρουσιάζουν θετικό ρευματοειδή παράγοντα, είναι πιο επιρρεπείς να αποκτήσουν χρόνιο άλγος, μειωμένη σχολική παρουσία και μελλοντική ανικανότητα. Μακροχρόνιες περίοδοι δίχως συμπτώματα, συναντάται συνήθως στα άτομα που η νόσος έχει προσβάλλει λίγες μόνο αρθρώσεις. Αρκετοί ασθενείς με Π.Ρ.Α., μετά την αποδρομή της νόσου, παραμένουν με μικρές μόνο απώλειες κινητικότητας και ανατομικές δυσμορφίες.


Επιπλοκές

• Διάλυση ή αποδόμηση των αρθρώσεων (μπορεί να συμβεί σε ασθενείς με σοβαρή μορφή Π.Ρ.Α.)
• Μειωμένος ρυθμός ανάπτυξης
• Άνισο μήκος άνω ή κάτω σκελών
• Απώλεια ή μειωμένη όραση, λόγω της χρόνιας ραγοειδίτιδας ή ιριδοκυκλίτιδας( η διαταραχή αυτή μπορεί να πάρει σοβαρές μορφές, ακόμη κι αν η αρθρίτιδα είναι ήπια)
• Αναιμία
• Οίδημα πέριξ της καρδιάς (περικαρδίτιδα)
• Χρόνιο άλγος, μειωμένη σχολική παρουσία.

Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό


Καλέστε τον ιατρό σας και κλείστε ένα ραντεβού σε περίπτωση που:

• Παρατηρήσετε συμπτώματα της Π.Ρ.Α.
• Τα συμπτώματα επιδεινώνονται ή δεν παρουσιάζουν βελτίωση παρά τη λήψη θεραπείας
• Εμφανιστούν νέα συμπτώματα

Πρόληψη

Τα προληπτικά μέτρα της νόσου, παραμένουν άγνωστα.

Ορισμός

Η κάκωση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου του γόνατος αφορά στη διάταση ή τη ρήξη του. Η ρήξη μπορεί να είναι μερική ή ολική.


Εναλλακτικές ονομασίες

Κάκωση χιαστού συνδέσμου- πρόσθιος, κάκωση του γόνατος-πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος


Περιγραφή

Η άρθρωση του γόνατος είναι γωνιώδης διάρθρωση. Συνδέει το κάτω άκρο του μηριαίου οστού με το κορυφαίο τμήμα της κνήμης. Τέσσερις κύριοι σύνδεσμοι συνδέουν αυτά τα δύο οστά:

• ο έσω πλάγιος σύνδεσμος- σταθεροποιεί την εσωτερική επιφάνεια του γόνατος και εμποδίζει την απαγωγή της κνήμης σε σχέση με το μηρό.
• ο έξω πλάγιος σύνδεσμος- σταθεροποιεί την εξωτερική επιφάνεια του γόνατος και εμποδίζει την προσαγωγή της κνήμης σε σχέση με το μηρό.
• ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος- βρίσκεται στο κέντρο της άρθρωσης του γόνατος. Εμποδίζει την πρόσθια ολίσθηση της κνήμης σε σχέση με το μηριαίο οστό, και παρέχει στροφική σταθερότητα στην άρθρωση.
• ο οπίσθιος χιαστός σύνδεσμος- συνεργάζεται με τον πρόσθιο. Εμποδίζει την κνήμη να ολισθήσει προς τα πίσω σε σχέση με το μηριαίο οστό.

  
  
  Ο πρόσθιος και ο οπίσθιος χιαστός χιάζονται εντός της άρθρωσης του γόνατος. Γι' αυτό, άλλωστε, ονομάζονται “χιαστοί” σύνδεσμοι.

Η κάκωση του πρόσθιου χιαστού συχνά συμβαίνει και με άλλες κακώσεις του γόνατος. Κλασικό είναι το παράδειγμα της ρήξης του πρόσθιου χιαστού μαζί με τον έσω πλάγιο σύνδεσμο και τον έσω μηνίσκο (ενός εκ των χόνδρων μέσα στο γόνατο που απορροφούν τις ασκούμενες πιέσεις). Αυτός ο τύπος κάκωσης συμβαίνει συνήθως σε όσους συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες, όπως το ποδόσφαιρο και το σκι.

Οι γυναίκες υφίστανται κάκωση του πρόσθιου χιαστού συχνότερα από τους άνδρες. Τα αίτια γι' αυτό δεν είναι απολύτως κατανοητά, ωστόσο πρέπει να ευθύνονται διαφορές στην ανατομική και τη λειτουργία των μυών.

Στους ενήλικες συνήθως συμβαίνει ρήξη του πρόσθιου χιαστού στη μεσότητά του ή απόσπασή του από το μηριαίο οστό. Αυτές οι κακώσεις δεν αποκαθίστανται από μόνες τους. Στα παιδιά είναι πιθανότερη η απόσπαση του πρόσθιου χιαστού μαζί με οστικό τμήμα. Αυτές οι κακώσεις ενδέχεται να απαιτούν χειρουργική αποκατάσταση. Αν ο ιατρός υποψιάζεται ρήξη του πρόσθιου χιαστού, η διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας θα βοηθήσει στην επιβεβαίωση της διάγνωσης. Αυτή η εξέταση μπορεί να βοηθήσει, επίσης, στην εκτίμηση και άλλων κακώσεων του γόνατος, που αφορούν στους υπόλοιπους συνδέσμους και τους μηνίσκους.

Σε ορισμένους ασθενείς η άρθρωση μπορεί να λειτουργεί κανονικά έχοντας υποστεί ρήξη του πρόσθιου χιαστού. Ωστόσο, οι περισσότεροι παραπονούνται για αστάθεια του γόνατος κατά την εκτέλεση φυσικής δραστηριότητας. Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού που δεν αποκαθίσταται χειρουργικά ενδέχεται να οδηγήσει σε πρώιμη αρθρίτιδα του προσβεβλημένου γόνατος.


Αίτια

Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού μπορεί να οφείλεται στην εφαρμογή βίαιου χτυπήματος ή να προκαλείται χωρίς άμεση επαφή. Ένα χτύπημα στην πλάγια επιφάνεια του γόνατος, όπως για παράδειγμα σε μαρκάρισμα ποδοσφαιριστή, μπορεί να επιφέρει ρήξη του πρόσθιου χιαστού.

Η βίαιη επιβράδυνση σε συνδυασμό με αλλαγή κατεύθυνσης κατά το τρέξιμο ή την περιστροφή του σώματος, η αδέξια προσγείωση μετά από άλμα, ή η υπερέκταση της άρθρωσης του γόνατος, μπορεί, επίσης, να προκαλέσουν κάκωση στον πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο. Αθλήματα όπως το μπάσκετ, το ποδόσφαιρο, και το σκι αποτελούν συνήθεις δραστηριότητες που μπορεί να συμβεί ρήξη του πρόσθιου χιαστού.


Συμπτώματα

Πρώιμα συμπτώματα:

• χαρακτηριστικός ήχος τη στιγμή του τραυματισμού
• οίδημα της άρθρωσης του γόνατος εντός 6 ωρών από τον τραυματισμό
• πόνος, ιδιαίτερα κατά την εφαρμογή βάρους στο τραυματισμένο άκρο.

Αυτοί που έχουν υποστεί ήπια κάκωση ενδέχεται να αισθανθούν αστάθεια του γόνατος κατά την εκτέλεση φυσικής δραστηριότητας.



Πρώτες βοήθειες

Μια κάκωση του πρόσθιου χιαστού πρέπει να αντιμετωπισθεί με:

• ανύψωση της άρθρωσης (άνωθεν του επιπέδου της καρδιάς)
• εφαρμογή επιθεμάτων πάγου
• αναλγητικά, όπως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (π.χ ιβουπροφένη)

Μην επιδοθείτε σε αθλοπαιδιές μέχρι να εκτιμηθεί και να αποκατασταθεί η κάκωση.

Ορισμένοι ασθενείς ενδέχεται να χρειαστούν πατερίτσες προκειμένου να περπατήσουν, μέχρι να μειωθεί το οίδημα και ο πόνος. Σε ήπιους τραυματισμούς, ο ιατρός μπορεί να συστήσει φυσικοθεραπεία για την ανάκτηση της κινητικότητας της άρθρωσης και της μυικής ισχύος του άκρου.

Ο ιατρός ενδέχεται να συστήσει χειρουργική ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου. Ο παλαιός σύνδεσμος δεν αποκαθίσταται, με συνέπεια να συνιστάται η χρήση υποκατάστατων ή η κατασκευή νέου.


Τι να αποφύγετε

• Σε περίπτωση σοβαρού τραυματισμού του γόνατος, αποφύγετε να κινείτε την άρθρωση. Χρησιμοποιείστε νάρθηκα για να διατηρήσετε το γόνατο σε ευθεία θέση, μέχρι να εκτιμηθεί η κάκωση από τον ορθοπαιδικό.
• Αποφύγετε να επιστρέψετε στις αθλοπαιδιές, μέχρι η κατάστασή σας να εκτιμηθεί και να αντιμετωπισθεί θεραπευτικά.

Κλήση επείγουσας ιατρικής βοήθειας

Οποιοσδήποτε με σοβαρό τραυματισμό στο γόνατο πρέπει να αναζητήσει ιατρική εκτίμηση.
Αν το άκρο πόδι είναι ψυχρό και κυανωτικό, μετά από τραυματισμό στο γόνατο, ενδέχεται να υπάρχει εξάρθρωση του γόνατος και κάκωση των αιμοφόρων αγγείων του. Αυτή η κατάσταση είναι πραγματικά επείγουσα και απαιτεί άμεση ιατρική αντιμετώπιση.


Πρόληψη

Χρησιμοποιείτε τις κατάλληλες τεχνικές όταν αθλείστε ή εκτελείτε ασκήσεις. Υπάρχουν διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα που διδάσκουν τους αθλητές να ελαχιστοποιούν την καταπόνηση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου. Με αυτόν τον τρόπο έχουν ελαττωθεί οι περιπτώσεις κάκωσής του.

Μολονότι το ζήτημα είναι αμφιλεγόμενο, η χρήση ελαστικής επιγονατίδας κατά τη διάρκεια έντονης αθλητικής δραστηριότητας (όπως στο ποδόσφαιρο) δε φαίνεται να επιφέρει μείωση στην επίπτωση των κακώσεων του γόνατος. Επιπρόσθετα, μπορεί να προσδίδει στον αθλητή μια εσφαλμένη αίσθηση ασφάλειας.

Ορισμός

Ο όρος οστεοχονδρώσεις αναφέρεται σε μια ομάδα νοσημάτων στα παιδιά και τους εφήβους. Σε αυτά τα νοσήματα συμβαίνει εντοπισμένη ιστική νέκρωση των οστών, ακολουθούμενη συνήθως από πλήρη αναγέννηση υγιούς οστίτη ιστού. Ο όρος στον ενικό είναι οστεοχόνδρωση.


Περιγραφή

Κατά τη διάρκεια της ηλικιακής περιόδου που συμβαίνει ταχεία οστική ανάπτυξη, η παροχή αίματος στα αναπτυσσόμενα άκρα των οστών (επιφύσεις) μπορεί να καταστεί ανεπαρκής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη νέκρωση του οστού, συνήθως εγγύς των αρθρώσεων. Δεδομένου ότι το οστό υπόκειται φυσιολογικά σε συνεχή διαδικασία αναδόμησης, οι νεκρωτικές περιοχές στην πληθώρα των περιπτώσεων αποκαθίστανται μόνες τους, μετά από ορισμένες εβδομάδες ή μήνες.

Η οστεοχόνδρωση μπορεί να προσβάλλει διαφορετικές περιοχές του σώματος. Συνήθως, κατηγοριοποιείται σε τρεις εντοπίσεις: αρθρική, μη αρθρική, και αυτή της επιφυσιακής πλάκας.

Η οστεοχόνδρωση της επιφυσιακής πλάκας είναι γνωστή και ως νόσος του Scheuermann ή νεανική κύφωση. Αποτελεί παραμορφωτική νόσο της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης (περιοχή του θώρακα, όπου οι σπόνδυλοι συνδέονται με τις πλευρές). Προκαλείται από διαταραχή στη φυσιολογική ανάπτυξη των επιφυσιακών πλακών που καλύπτουν την άνω και κάτω επιφάνεια των σωμάτων των σπονδύλων. Εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά ηλικίας 13 ως 16 ετών.

Η αρθρική νόσος προσβάλλει τις αρθρώσεις. Μια από τις συχνότερες μορφές είναι η νόσος Legg-Calve-Perthes, η οποία εμφανίζεται στην άρθρωση του ισχίου. Άλλες μορφές περιλαμβάνουν τη νόσο του Kohler (άκρο πόδι), τη νόσο του Freiberg (δεύτερο μετατάρσιο), και τη νόσο του Panner (αγκώνας). Αυτές οι παθήσεις εμφανίζονται συχνότερα κατά τη διάρκεια της εφηβείας, μολονότι μπορούν να παρουσιασθούν σε ένα ηλικιακό φάσμα από 8 ως 77 ετών.

Η μη αρθρική οστεοχόνδρωση εμφανίζεται σε οποιαδήποτε άλλη εντόπιση επί του σκελετού. Παράδειγμα αποτελεί η νόσος Osgood-Schlatter που προσβάλλει την κνήμη και εμφανίζεται με σχετικά υψηλή συχνότητα. Είναι συχνά το αίτιο πρόκλησης πόνου στο γόνατο και το κάτω άκρο σε δραστήριους εφήβους.

Η διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα αποτελεί μορφή οστεοχόνδρωσης. Σε αυτή, μικρά οστεοχόνδρινα τμήματα αποσπώνται από το υπόλοιπο οστό και συχνά πέφτουν μέσα στην άρθρωση σχηματίζοντας ελεύθερο ενδοαρθρικό σώμα. Το γόνατο αποτελεί συνήθη εντόπιση διαχωριστικής οστεοχονδρίτιδας. Η πάθηση απαντάται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 10 ως 20 ετών, μολονότι μπορεί να εμφανισθεί και σε άλλες ηλικίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις σχετίζεται με προηγούμενο τραυματισμό της άρθρωσης. Περίπου στο 30 με 40% των περιπτώσεων προσβάλλεται η ίδια άρθρωση αμφοτερόπλευρα (π.χ αμφότερα τα γόνατα, ή οι αγκώνες).


Δημογραφικά στοιχεία

Οι οστεοχονδρώσεις αποτελούν διαταραχές των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων. Ορισμένες από αυτές είναι σπάνιες. Σε πληθώρα περιπτώσεων, ο ακριβής αριθμός των ατόμων που έχουν προσβληθεί είναι άγνωστος, καθότι ο ίδιος ο οργανισμός μπορεί να αποκαταστήσει τη βλάβη. Η νόσος του Scheuermann θεωρείται ότι έχει επίπτωση 0,4 με 8% στο γενικό πληθυσμό. Μια φινλανδική μελέτη διαπίστωσε ότι 13% των εφήβων πάσχει από τη νόσο των Osgood-Schlatter. Η νόσος του Freiberg αποτελεί τον τύπο οστεοχόνδρωσης που είναι συχνότερος στις γυναίκες. Η διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα προσβάλλει τους άνδρες σχεδόν με διπλάσια συχνότητα. Όλες οι υπόλοιπες οστεοχονδρώσεις φαίνεται να προσβάλλουν τα δύο φύλα με την ίδια συχνότητα.


Αίτια και συμπτώματα

Πληθώρα θεωριών έχουν διατυπωθεί για να εξηγήσουν την παθογένεση της οστεοχόνδρωσης. Ωστόσο, καμία δεν έχει αποδειχτεί απόλυτα ικανοποιητική. Η καταπόνηση του οστού, η ισχαιμία (μειωμένη αιμάτωση), και ο τραυματισμός της πάσχουσας περιοχής, αποτελούν τους αιτιολογικούς παράγοντες που αναφέρονται συνήθως. Τα δραστήρια παιδιά προσβάλλονται συχνά όταν καταπονούν τα αναπτυσσόμενα άκρα τους με επαναλαμβανόμενες κινήσεις. Πολλές περιπτώσεις είναι ιδιοπαθείς, με την έννοια ότι δεν ανευρίσκεται κανένα αίτιο πρόκλησης της πάθησης.

Το πλέον κοινό σύμπτωμα στους περισσότερους τύπους οστεοχόνδρωσης είναι ο πόνος στην προσβεβλημένη άρθρωση. Αυτός, συνήθως, είναι αμβλύς και ακαθόριστος, ενώ καθίσταται εντονότερα αισθητός όταν η άρθρωση φορτίζεται με βάρος. Περιορισμός της κινητικότητας της άρθρωσης μπορεί επίσης να συμβεί.

Η νόσος του Scheuermann μπορεί να οδηγήσει (σπανίως) σε σοβαρή κύφωση, οφειλόμενη στη διάβρωση των σπονδυλικών σωμάτων. Συνήθως, ωστόσο, η κύφωση είναι ήπια, χωρίς να προκαλεί περαιτέρω συμπτώματα ή να απαιτεί ειδική θεραπευτική αντιμετώπιση.


Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας

Η ιατρική συμβουλή είναι απαραίτητη σε κάθε περίπτωση εμφάνισης επίμονου αρθρικού πόνου που δεν υποχωρεί με την ολιγοήμερη ανάπαυση της άρθρωσης.


Διάγνωση

Η υποψία για την παρουσία της νόσου βασίζεται στο ιστορικό και τα συμπτώματα. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται ακτινολογικά.


Θεραπευτική αντιμετώπιση

Αρχικά η θεραπευτική αντιμετώπιση είναι συντηρητική. Σε πολλές περιπτώσεις, η ανάπαυση της προσβεβλημένης περιοχής, για ορισμένες ημέρες ή εβδομάδες, επιφέρει ανακούφιση από τα συμπτώματα. Ενίοτε μπορεί να τοποθετηθεί νάρθηκας, για να εμποδίζει την κίνηση της άρθρωσης.

Σε ορισμένες περιπτώσεις διαχωριστικής οστεοχονδρίτιδας ενδέχεται να είναι αναγκαία η χειρουργική αφαίρεση των οστικών τμημάτων που έχουν αποσπασθεί εντός της άρθρωσης. Σπάνια, η κυρτότητα της σπονδυλικής στήλης είναι τόσο έκδηλη στη νόσο του Scheuermann, ώστε το άτομο να χρειάζεται την εφαρμογή κηδεμόνα ή χειρουργική παρέμβαση.


Πρόγνωση

Η ακριβής πρόβλεψη της έκβασης της οστεοχόνδρωσης στους εφήβους είναι δυσχερής. Ορισμένοι ασθενείς αυτοϊώνται. Άλλοι θεραπεύονται απλά με το να αποφεύγουν τη φόρτιση με βάρος ή την καταπόνηση του προσβεβλημένου άκρου. Όσο μικρότερη είναι η ηλικία έναρξης της νόσου, τόσο καλύτερες είναι οι προοπτικές για πλήρη ανάρρωση. Η χειρουργική παρέμβαση είναι συνήθως επιτυχής σε περιπτώσεις διαχωριστικής οστεοχονδρίτιδας.


Πρόληψη

Δεν υπάρχουν γνωστά μέτρα πρόληψης.

Τι πρέπει να προσέξουν οι γονείς

Αρθρικός πόνος που επιμένει ενδέχεται να κρατήσει το παιδί, προσωρινά, μακριά από αθλοπαιδιές.