Ορισμός

Η αγκυλωτική σπονδυλίτιδα είναι μια ασθένεια που εξελίσσεται μακροπρόθεσμα και προκαλεί φλεγμονή στις αρθρώσεις ανάμεσα στους σπονδύλους και στις αρθρώσεις μεταξύ σπονδυλικής στήλης και λεκάνης. Τελικά, οι σπόνδυλοι που έχουν προσβληθεί ενώνονται μεταξύ τους και γίνονται δύσκαμπτοι (αγκύλωση).

Δείτε επίσης: Αρθρίτιδα

Εναλλακτικοί ορισμοί

Ρευματοειδής σπονδυλίτιδα – Σπονδυλίτιδα – Σπονδυλοαρθροπάθεια – Οροαρνητική αρθροπάθεια


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η αιτία της αγκυλωτικής σπονδυλίτιδας δεν είναι γνωστή αλλά τα γονίδια φαίνεται πως παίζουν έναν ρόλο.
Η ασθένεια συνήθως εμφανίζεται σε ηλικίες μεταξύ των 20 και 40 χρόνων, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και πριν την ηλικία των 10. Προσβάλλει περισσότερο τους άνδρες παρά τις γυναίκες. Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται:
• Οικογενειακό ιστορικό αγκυλωτικής σπονδυλίτιδας
• Φύλο (άνδρας)


Συμπτώματα

Η ασθένεια ξεκινά με πόνο χαμηλά στην πλάτη που έρχεται και φεύγει.
• Ο πόνος και η δυσκαμψία χειροτερεύουν το βράδυ, νωρίς το πρωί ή όταν δεν υπάρχει σωματική δραστηριότητα. Μπορεί ακόμα και να σας ξυπνήσει από τον ύπνο.
• Ο πόνος συνήθως υποχωρεί με σωματική δραστηριότητα ή άσκηση.
• Ο πόνος στην πλάτη μπορεί να ξεκινά από τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις (μεταξύ της λεκάνης και της σπονδυλικής στήλης). Συν τω χρόνω, μπορεί να επεκταθεί σε μέρος της σπονδυλικής στήλης ή και σε ολόκληρη τη σπονδυλική στήλη.
Μπορεί να χάσετε μέρος της κινητικότητας του κάτω μέρους της σπονδυλικής στήλης. Επίσης ίσως να μην μπορείτε να τεντώσετε εντελώς το στήθος επειδή προσβάλλονται και οι αρθρώσεις μεταξύ των πλευρών.
Η κόπωση είναι ένα επίσης σύνηθες σύμπτωμα.

Άλλα, λιγότερο συνήθη, συμπτώματα είναι:
• Φλεγμονή του ματιού ή ιρίτιδα
• Πόνος στις φτέρνες
• Πόνος και δυσκαμψία στα ισχία
• Πόνος και οίδημα στις αρθρώσεις των ώμων, των γονάτων και των αστραγάλων
• Απώλεια όρεξης
• Ελαφρός πυρετός
• Απώλεια βάρους


Ενδείξεις και εξετάσεις

Στις διαγνωστικές εξετάσεις περιλαμβάνονται:
• Γενική αίματος
• Ταχύτητα καθίζησης
• Αντιγόνο HLA-B27
• Ακτινογραφίες σπονδυλικής στήλης και λεκάνης


Θεραπεία

Ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) για τον έλεγχο του πόνου και τη μείωση της φλεγμονής.
Μια άλλη θεραπεία που συνιστάται είναι με κορτικοστεροειδή φάρμακα ή με φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ορισμένα φάρμακα που ονομάζονται αναστολείς TNF (ετανερσέπτη, ανταλιμουμάμπη, ινφλιξιμάμπη) και μπλοκάρουν μια φλεγμονώδη πρωτεΐνη, έχουν αποδειχτεί αποτελεσματικά στη βελτίωση των συμπτωμάτων της αγκυλωτικής σπονδυλίτιδας.

Ορισμένοι θεράποντες χρησιμοποιούν φάρμακα που μπλοκάρουν την ανάπτυξη των κυττάρων (κυτοτοξικά φάρμακα) σε άτομα που δεν ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στα κορτικοστεροειδή ή που είναι εξαρτημένα από υψηλές δόσεις κορτικοστεροειδών.

Χειρουργική επέμβαση μπορεί να γίνει αν ο πόνος ή η βλάβη στις αρθρώσεις είναι σοβαρή.

Οι ασκήσεις μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της στάσης του σώματος και στην αναπνοή. Ο ύπνος σε ευθεία ύπτια θέση μπορεί επίσης να βοηθήσει στη σωστή στάση του σώματος.


Πρόγνωση

Η πορεία της ασθένειας είναι απρόβλεπτη. Τα συμπτώματα έρχονται και φεύγουν ανά πάσα στιγμή. Τα περισσότερα άτομα μπορούν να κινούνται εκτός κι αν έχουν προσβληθεί σοβαρά τα ισχία.


Επιπλοκές

Σπάνια, οι ασθενείς μπορεί να υποστούν ανεπάρκεια αορτής και καρδιακές αρρυθμίες.
Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να υποστούν κυστική ίνωση ή αποφρακτική πνευμονοπάθεια.

Καλέστε τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας αν:
• Παρουσιάζετε συμπτώματα αγκυλωτικής σπονδυλίτιδας
• Πάσχετε από αγκυλωτική σπονδυλίτιδα και παρουσιάσετε νέα συμπτώματα κατά τη διάρκεια της θεραπείας


Πρόληψη

Τρόπος πρόληψης δεν υπάρχει. Η γνώση των παραγόντων κινδύνου μπορεί να οδηγήσει σε έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.

Ορισμός

Ισχιαλγία είναι ο πόνος, η αδυναμία, το μούδιασμα ή το ‘μυρμήγκιασμα’ στο πόδι. Προκαλείται από τραυματισμό ή συμπίεση του ισχιακού νεύρου. Η ισχιαλγία είναι σύμπτωμα μιας ασθένειας και όχι ασθένεια η ίδια.


Eναλλακτικοί ο ρισμοί

Νευροπάθεια – ισχιακό νεύρο, Δυσλειτουργία ισχιακού νεύρου


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Ισχιαλγία επέρχεται όταν υπάρξει μεγάλη πίεση ή κάκωση στο ισχιακό νεύρο. Αυτό το νεύρο ξεκινά από την κατώτερη μοίρα της σπονδυλικής στήλης, περνάει πίσω από την άρθρωση του ισχίου (γλουτού), διατρέχει την πίσω πλευρά του μηρού, του γονάτου, της κνήμης (γάμπας) και της φτέρνας και φτάνει μέχρι τα δάχτυλα των ποδιών.

Στα συνήθη αίτια ισχιαλγίας περιλαμβάνονται:

• Σύνδρομο απιοειδούς μυός (πόνος του στενού απιοειδούς μυός στους γλουτούς)
• Διολίσθηση μεσοσπονδύλιου δίσκου
• Εκφυλιστική δισκοπάθεια
• Σπονδυλική στένωση
• Κάκωση ή τραύμα της λεκάνης
• Όγκοι

Συμπτώματα

Ο πόνος της ισχιαλγίας διαφέρει από άτομο σε άτομο. Μπορεί να είναι ελαφρό ‘μυρμήγκιασμα’, υπόκωφος πόνος ή κάψιμο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο πόνος είναι τόσο έντονος που ο ασθενής είναι ανίκανος να κινηθεί.

Ο πόνος συνήθως εμφανίζεται στη μία πλευρά. Ορισμένοι άνθρωποι υποφέρουν από οξύ πόνο σε ένα σημείο του ποδιού ή του ισχίου και από μούδιασμα στο υπόλοιπο. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι αισθητά επίσης στο πίσω μέρος της γάμπας ή στη φτέρνα. Το πόδι που έχει προσβληθεί μπορεί να παρουσιάσει μυϊκή αδυναμία.

Ο πόνος συχνά ξεκινά αργά. Ο πόνος της ισχιαλγίας μπορεί να χειροτερέψει:

• Με την ορθοστασία ή το κάθισμα
• Τη νύχτα
• Με το φτέρνισμα, τον βήχα ή το γέλιο
• Με το σκύψιμο μπροστά ή με το βάδισμα, ειδικά αν προέρχεται από σπονδυλική στένωση

Ενδείξεις και εξετάσεις

Η ισχιαλγία μπορεί να εντοπιστεί με νευρολογική εξέταση των ποδιών από τον γιατρό. Μπορεί να υπάρχει μυϊκή αδυναμία στο γόνατο ή στην κίνηση του κάτω ποδιού, ή δυσκολία στην κάμψη του κάτω ποδιού προς τα μέσα ή προς τα κάτω. Τα ανακλαστικά δεν είναι φυσιολογικά ενώ η αντανακλαστική αντίδραση του αστράγαλου είναι αδύναμη ή απούσα. Ο πόνος στο πόδι μπορεί να επανεμφανιστεί αν ζητηθεί από τον ασθενή να σηκώσει στην ευθεία το πόδι του από το κρεβάτι της εξέτασης.

Οι εξετάσεις υπαγορεύονται από την πιθανολογούμενη αιτία της δυσλειτουργίας, σύμφωνα με το ιστορικό, τα συμπτώματα και τον τρόπο εξέλιξης των συμπτωμάτων. Μπορεί να περιλαμβάνουν διάφορες αναλύσεις αίματος, ακτινογραφίες, μαγνητικές τομογραφίες και άλλα ειδικά τεστ.


Θεραπεία

Επειδή η ισχιαλγία αποτελεί σύμπτωμα κάποιου άλλου ιατρικού προβλήματος, πρέπει να εντοπισθεί και να θεραπευτεί η γενεσιουργός αιτία.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν χρειάζεται καμία θεραπεία και η αποκατάσταση έρχεται φυσιολογικά.

Η συντηρητική αγωγή είναι η καλύτερη σε πολλές περιπτώσεις. Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει τα ακόλουθα βήματα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και τη μείωση της φλεγμονής.

• Κάντε ζεστά ή κρύα επιθέματα στην περιοχή του πόνου. Δοκιμάστε πάγο τις πρώτες 48-72 ώρες και μετά θερμότητα.
• Χρησιμοποιήστε παυσίπονα που δεν χρειάζονται συνταγή όπως η ιμπουπροφένη (Advil, Motrin IB) ή η ακεταμινοφένη (Tylenol).
• Κατά τη διάρκεια του ύπνου, ξαπλώνετε στο πλάι με ελαφρά λυγισμένα γόνατα (εμβρυϊκή στάση) με ένα μαξιλάρι ανάμεσα στα πόδια. Αν συνηθίζετε να κοιμάστε ανάσκελα, τοποθετήστε ένα μαξιλάρι ή μια πετσέτα κάτω από τα γόνατα για να μειώσετε την πίεση.

Αν τα μέτρα στο σπίτι δεν αποδώσουν, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει ενέσεις για τη μείωση της φλεγμονής γύρω από το νεύρο. Μπορεί επίσης να χορηγηθούν και άλλα φάρμακα για την αντιμετώπιση του έντονου πόνου που συνδέεται με την ισχιαλγία.

Μπορεί επίσης να σας συστήσει φυσικοθεραπεία. Πρόσθετες θεραπείες εξαρτώνται από την ασθένεια που προκαλεί την ισχιαλγία.

Ο πόνος του νεύρου είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Αν υποφέρετε από συνεχή πόνο, μπορεί να χρειάζεται να επισκεφθείτε έναν νευρολόγο ή ένα ειδικό στην αντιμετώπιση του πόνου, ώστε να βεβαιωθείτε ότι έχετε πρόσβαση στην ευρύτερη δυνατή γκάμα θεραπειών.


Πρόγνωση

Αν μπορεί να εντοπιστεί και να θεραπευτεί πλήρως η αιτία που προκαλεί την ισχιαλγία, είναι δυνατή η πλήρης αποκατάσταση. Το εύρος της ανικανότητας που μπορεί να προκαλέσει ποικίλλει από μηδενική ανικανότητα σε μερική ή ολική απώλεια της μυϊκής κίνησης ή αισθητικότητας. Ο πόνος του νεύρου μπορεί να είναι οξύς και να επιμείνει για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα.


Επιπλοκές

• Μερική ή ολική απώλεια της κινητικότητας του ποδιού
• Μερική ή ολική απώλεια της αισθητικότητας του ποδιού
• Επαναλαμβανόμενος ή απαρατήρητος τραυματισμός του ποδιού
• Παρενέργειες από τα φάρμακα

Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας

Καλέστε αμέσως τον γιατρό σας αν παρουσιαστεί:

• Ανεξήγητος πυρετός με πόνο στην πλάτη
• Πόνος στην πλάτη μετά από δυνατό χτύπημα ή πτώση
• Ερύθημα ή πρήξιμο στη σπονδυλική στήλη
• Πόνος που διατρέχει τους μηρούς έως κάτω από το γόνατο
• Μυϊκή αδυναμία ή μούδιασμα στους γλουτούς, μηρούς, πόδια ή λεκάνη
• Αίσθημα καψίματος κατά την ούρηση ή αίμα στα ούρα
• Πόνος που επιδεινώνεται όταν ξαπλώνετε ή σας ξυπνά κατά τη διάρκεια της νύχτας
• Οξύς πόνος που δεν ανακουφίζεται σε καμία στάση
• Ακράτεια ούρων ή κοπράνων

Καλέστε τον γιατρό σας επίσης αν:

• Έχετε χάσει βάρος χωρίς να το επιδιώκετε
• Χρησιμοποιείτε στεροειδή ή ενδοφλέβια φάρμακα
• Έχετε νιώσει πόνο στην πλάτη στο παρελθόν, αλλά αυτή τη φορά είναι διαφορετικός και χειροτερεύει
• Το επεισόδιο του πόνου στην πλάτη διαρκεί περισσότερο από 4 εβδομάδες

Αν εκδηλωθεί οποιοδήποτε από τα συμπτώματα αυτά, ο γιατρός σας θα ελέγξει προσεκτικά αν υπάρχει ένδειξη λοίμωξης (όπως μηνιγγίτιδα, απόστημα, ή λοίμωξη της ουρητικής οδού), ρήξη δίσκου, σπονδυλική στένωση, κήλη, καρκίνος, πέτρα στα νεφρά, επιδιδυμίτιδα (συστροφή των όρχεων), ή άλλο σοβαρό πρόβλημα.


Πρόληψη

Η πρόληψη ποικίλλει ανάλογα με την αιτία που προκάλεσε τη βλάβη στον μυ. Αποφεύγετε να κάθεστε παρατεταμένα ή να ξαπλώνετε ασκώντας μεγάλη πίεση στους γλουτούς.

Ορισμός

Αντιδραστική αρθρίτιδα είναι μια ομάδα φλεγμονωδών παθήσεων που προσβάλλουν τις αρθρώσεις, την ουρήθρα και τα μάτια. Μπορεί επίσης να προκαλέσουν αλλοιώσεις στο δέρμα και βλεννώδεις μεμβράνες.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Σύνδρομο Reiter, Αρθρίτιδα μετά από λοίμωξη

Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το ακριβές αίτιο της αντιδραστικής αρθρίτιδας είναι άγνωστο. Εκδηλώνεται συνηθέστερα στους άντρες πριν την ηλικία των 40. Μπορεί να είναι επακόλουθο μιας λοίμωξης που οφείλεται σε Χλαμύδια, Καμπυλοβακτηρίδια, Σαλμονέλα ή Υερσινία. Ορισμένα γονίδια μπορεί να σας καθιστούν πιο ευάλωτους στο σύνδρομο αυτό.

Η πάθηση είναι σπάνια σε μικρότερα παιδιά αλλά μπορεί να εκδηλωθεί σε εφήβους.


Συμπτώματα

Σε λίγες μέρες ή εβδομάδες μετά από λοίμωξη συνήθως εμφανίζονται προβλήματα στην ούρηση. Χαμηλός πυρετός, φλεγμονή του επιπεφυκότος του ματιού (επιπεφυκίτιδα) και αρθρίτιδα αναπτύσσονται σε διάστημα αρκετών εβδομάδων. Η αρθρίτιδα μπορεί να είναι ήπια ή οξεία και μπορεί να προσβάλει μόνο τη μία πλευρά του σώματος ή περισσότερες από μία αρθρώσεις.

Στα συμπτώματα μυών και αρθρώσεων περιλαμβάνονται:

• Πόνος στον αχίλλειο τένοντα
• Πόνος στη φτέρνα
• Πόνος στις μεγάλες αρθρώσεις (πόνοι στο ισχίο, το γόνατο και τον αστράγαλο είναι οι πιο συχνοί)
• Πόνος χαμηλά στην πλάτη

Στα συμπτώματα ματιών και δέρματος περιλαμβάνονται:

• Τρέχουν τα μάτια
• Πονάνε ή καίνε τα μάτια
• Κοκκινίζουν τα μάτια
• Αλλοιώσεις στις παλάμες και τις πατούσες που μπορεί να μοιάζουν με ψωρίαση
• Μικρά ανώδυνα έλκη στο στόμα, τη γλώσσα και στη βάλανο του πέους

Στα ουρητικά και γεννητικά συμπτώματα περιλαμβάνονται:

• Δερματικές αλλοιώσεις στα γεννητικά όργανα (στους άντρες)
• Ακράτεια
• Πόνος στο πέος
• Ερυθρότητα ή φλεγμονή στο δέρμα
• Εκκριση υγρών από την ουρήθρα
• Επίσχεση ούρων
• Έντονη ανάγκη για ούρηση
• Κάψιμο ή τσούξιμο κατά την ούρηση

Ενδείξεις και εξετάσεις

Η διάγνωση βασίζεται στα συμπτώματα. Από τη στιγμή που τα συμπτώματα μπορεί να εκδηλωθούν σε διαφορετικούς χρόνους, η διάγνωση ενδέχεται να καθυστερήσει. Μια φυσική εξέταση μπορεί να διαπιστώσει επιπεφυκίτιδα ή αλλοιώσεις στο δέρμα.

Εξετάσεις που συνιστώνται είναι:

• Εξέταση αίματος για το ανθρώπινο αντιγόνο λευκοκυττάρων Β27
• Ακτινογραφία αρθρώσεων
• Ανάλυση ούρων



Θεραπεία

Ο στόχος της θεραπείας είναι να ανακουφίσει τα συμπτώματα και να αντιμετωπίσει τυχόν υποκείμενη λοίμωξη.

Η επιπεφυκίτιδα και οι αλλοιώσεις στο δέρμα δεν απαιτούν θεραπεία και υποχωρούν από μόνες τους.

Ο γιατρός θα σας χορηγήσει αντιβιοτικά αν πάσχετε από λοίμωξη. Στους ασθενείς με πόνους στις αρθρώσεις συνιστώνται μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (NSAIDs) και παυσίπονα. Αν η φλεγμονή σε μία άρθρωση επιμένει, ο γιατρός μπορεί να κάνει ένεση τοπικά στην πάσχουσα περιοχή με ισχυρό αντιφλεγμονώδες φάρμακο (κορτικοστεροειδές).

Η φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από τον πόνο, στη διευκόλυνση της κίνησης και στη διατήρηση της μυϊκής δύναμης. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να κάνετε αναπροσαρμογές αν η δουλειά σας απαιτεί να σηκώνετε βάρη ή να κουράζετε πολύ την πλάτη σας.

Η θεραπεία καταστολής του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να είναι κατάλληλη για ορισμένες περιπτώσεις ασθενών με οξεία μορφή της πάθησης, αλλά δεν εφαρμόζεται στην πλειονότητα των ασθενών, λόγω των τοξικών παρενεργειών.


Πρόγνωση

Η αντιδραστική αρθρίτιδα μπορεί να υποχωρήσει σε λίγες εβδομάδες αλλά μπορεί να διαρκέσει και μήνες. Τα συμπτώματα μπορεί να επανεμφανιστούν μετά από αρκετά χρόνια στους μισούς περίπου ασθενείς. Η πάθηση τότε μπορεί να εξελιχθεί σε χρόνια.


Επιπλοκές

• Ανεπάρκεια αορτής (σπάνια)
• Αρρυθμίες (σπάνιες)
• Ραγοειδίτιδα (πάθηση των ματιών)

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Δείτε τον γιατρό σας αν εκδηλωθούν συμπτώματα αυτής της πάθησης.


Πρόληψη

Η πρόληψη για σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα και γαστρεντερικές λοιμώξεις μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση της ασθένειας. Χρησιμοποιείτε πάντα προφυλακτικό κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Πλένετε τα χέρια σας και τις επιφάνειες σχολαστικά πριν και μετά την παρασκευή ενός γεύματος.

Ορισμός

Διάστρεμμα είναι κάκωση ή ρήξη των συνδέσμων ή του αρθρικού θύλακα. Θλάση είναι κάκωση ή ρήξη του μυός.


Περιγραφή

Όταν μια άρθρωση υφίσταται υπερβολική φόρτιση, οι σύνδεσμοι που συγκρατούν τα οστά μπορεί να υποστούν ρήξη ή να τραυματιστούν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το διάστρεμμα, η σοβαρότητά του οποίου εξαρτάται από την έκταση της ρήξης. Οποιοσδήποτε σύνδεσμος μπορεί να υποστεί διάστρεμμα, αλλά οι πλέον συνήθεις τραυματισμοί συμβαίνουν στον αστράγαλο, το γόνατο και τις αρθρώσεις των δαχτύλων του χεριού.

Οι θλάσεις είναι ρήξεις των μυών. Τη θλάση την αποκαλούμε και ‘τράβηγμα’ και συνήθως συμβαίνει όταν ο μυς δεν είναι αρκετά ευλύγιστος, δυνατός και ανθεκτικός ώστε να εκτελέσει μια κίνηση. Η πλειονότητα των θλάσεων σημειώνεται στο σημείο που ο μυς συναντά τον τένοντα, αν και μπορεί να σημειωθεί και στο κέντρο του μυός.

Τα παιδιά ηλικίας κάτω των 8 ετών είναι λιγότερο πιθανότερο να πάθουν διάστρεμμα από ότι μεγαλύτερα άτομα. Οι σύνδεσμοι των παιδιών είναι πιο σφιχτοί, γι’ αυτό είναι πιο εύκολο να υποστούν κάταγμα παρά ρήξη συνδέσμων. Τα άτομα που ασχολούνται με τα σπορ παθαίνουν διαστρέμματα και θλάσεις συχνότερα από τα άτομα που είναι λιγότερο δραστήρια. Επαναλαμβανόμενα διαστρέμματα στην ίδια άρθρωση καθιστούν την άρθρωση πιο ασταθή και ευάλωτη σε νέο διάστρεμμα. Οι θλάσεις είναι επίσης πιθανότερο να συμβούν σε μυς που έχουν ξανατραυματιστεί στο παρελθόν.


Αίτια και συμπτώματα


Υπάρχουν τρεις κατηγορίες διαστρεμμάτων:

Διάστρεμμα 1ου βαθμού ονομάζουμε την ελαφρά κάκωση κατά την οποία υπάρχει διάταση ή ήπια ρήξη του συνδέσμου, αλλά δεν έχει πειραχτεί η κινητικότητα της άρθρωσης.

Διάστρεμμα 2ου βαθμού ονομάζουμε τη μερική ρήξη του συνδέσμου. Τα διαστρέμματα αυτά χαρακτηρίζονται από εμφανές οίδημα, ευαισθησία στην αφή, πόνο, χαλαρότητα της άρθρωσης, δυσχέρεια στο σήκωμα βάρους αν η κάκωση αφορά τα κάτω άκρα και ελαττωμένη λειτουργικότητα της άρθρωσης.

Διάστρεμμα 3ου βαθμού προκαλείται όταν υπάρχει πλήρης ρήξη του συνδέσμου. Στην περίπτωση αυτή παρατηρείται οξύς πόνος, απώλεια της λειτουργικότητας της άρθρωσης, εκτεταμένο οίδημα και αδυναμία αντοχής σε οποιαδήποτε φόρτιση αν πρόκειται για τα κάτω άκρα. Ενώ το διάστρεμμα 3ου βαθμού μπορεί να είναι πολύ επώδυνο, καμιά φορά αυτό δεν συμβαίνει αμέσως μετά τον τραυματισμό διότι οι ίνες του συνδέσμου έχουν υποστεί πλήρη ρήξη και δεν υπόκεινται σε πίεση. Στην περίπτωση αυτή, ο τραυματισμός θα συνεπάγεται σημαντική απώλεια σταθερότητας της άρθρωσης.

Οι θλάσεις, όπως και τα διαστρέμματα, διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:

Η θλάση 1ου βαθμού (το λεγόμενο ‘τράβηγμα΄) θεωρείται ήπια. Χαρακτηρίζεται από τοπικό οίδημα χωρίς σημαντική διάσπαση της ενότητας μυός και τένοντα. Η διάταση ή σύσπαση του μυός μπορεί να προξενεί πόνο.

Η θλάση 2ου βαθμού χαρακτηρίζεται από μερική διάσπαση της ενότητας μυός και τένοντα. Οδηγεί σε απώλεια δύναμης και περιορισμό της κινητικότητας, αλλά ο μυς δεν έχει υποστεί πλήρη ρήξη.

Θλάση 3ου βαθμού είναι η πλήρης ρήξη της ενότητας μυός και τένοντα. Η κάκωση αυτή είναι πιθανότατα ιδιαίτερα επώδυνη και το άτομο συχνά αναφέρει ότι άκουσε ένα χαρακτηριστικό θόρυβο σαν σπάσιμο τη στιγμή του τραυματισμού. Το σημείο του τραυματισμού είναι εμφανές ενώ η ανωμαλία που επήλθε στον μυ ψηλαφιέται με τα δάχτυλα. Η θλάση 3ου βαθμού συνοδεύεται συχνά από εκτεταμένο μώλωπα.


Διάγνωση

Τα διαστρέμματα και οι θλάσεις 1ου βαθμού γίνονται εύκολα αντιληπτά από τον ίδιο τον τραυματία. Τα διαστρέμματα και οι θλάσεις 2ου βαθμού διαπιστώνονται συνήθως από τον γιατρό που μπορεί να ζητήσει ακτινογραφίες του τραυματισμένου σημείου για εξακριβώσει αν πρόκειται για διάστρεμμα ή άλλη σοβαρή βλάβη της άρθρωσης. Δεδομένου ότι οι μυς δεν απεικονίζονται στην ακτινογραφία, τα διαστρέμματα και θλάσεις 2ου και 3ου βαθμού διαπιστώνονται συνήθως με τη φυσική εξέταση.


Θεραπεία

Ενώ το μείζον πρόβλημα με τα διαστρέμματα και τις θλάσεις είναι η ρήξη ή ο τραυματισμός των μυϊκών ινών, μπορεί να προκύψουν πρόσθετες επιπλοκές ως αποτέλεσμα του οιδήματος και της ακινησίας της τραυματισμένης περιοχής. Προκειμένου να επιτευχθεί ο περιορισμός αυτών των επιπλοκών, οι εναλλακτικοί γιατροί υποστηρίζουν το τετράπτυχο: Ανάπαυση, πάγο για 48 ώρες, περίδεση με ελαστικό επίδεσμο και ανάρτηση του διαστρέμματος ή της θλάσης ψηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς.

Οι διατροφολόγοι γιατροί συνιστούν βιταμίνη C και βιοφλανοειδή ως συμπληρώματα μιας διατροφής υψηλής σε ολόκληρους καρπούς, φρέσκα φρούτα και λαχανικά. Αντιφλεγμονώδη, όπως η βρομελίνη (ένα προτεολυτικό ένζυμο που υπάρχει στον ανανά) και το τουρμερίκ (curcuma longa) μπορεί επίσης να βοηθήσουν. Μπορεί αρχικά να χρησιμοποιηθεί για λίγες ημέρες το ομοιοπαθητικό φάρμακο Άρνικα (Arnica Montana) και στη συνέχεια το Rhus tox (Rhus toxicodendron) για τραυματισμούς των αρθρώσεων ή η Ruta rutagraveolens για τους τραυματισμούς των μυών. Ζελές ή αλοιφή άρνικας, όπως το Traumeel, ή ένας ομοιοπαθητικός συνδυασμός άρνικας και άλλων φαρμάκων, έχει επίσης αποδειχθεί ευεργετικός για ορισμένα διαστρέμματα.

Τα παραδοσιακά κινέζικα φάρμακα έχουν χρησιμοποιηθεί με ικανοποιητικά αποτελέσματα στη θεραπεία διαστρεμμάτων και θλάσεων των μαλακών μορίων. Ο βελονισμός εφαρμόζεται για την αντιμετώπιση του πόνου και την επιτάχυνση της αποκατάστασης των τραυματισμένων ιστών, απομακρύνοντας τη συσσωρευμένη ενέργεια από την περιοχή. Η θερμοθεραπεία με το φυτό μόξα μπορεί επίσης να επιταχύνει την ίαση των τραυματισμένων ιστών.

Εξειδικευμένες μέθοδοι μασάζ και μυϊκών μαλάξεων εφαρμόζονται από πολλούς επαγγελματίες στον χώρο της υγείας. Το μασάζ έχει ευεργετικά αποτελέσματα στην αποκατάσταση της κυκλοφορίας του αίματος και την κινητικότητας τοπικά, καθώς επίσης στην επιτάχυνση της αποκατάστασης του τραυματισμένου ιστού. Συνιστάται παράλληλα με άλλες θεραπείες όπως οι διατάσεις και ασκήσεις εύρους κινήσεων.

Αλλοπαθητική θεραπεία

Τα διαστρέμματα και οι θλάσεις 1ου βαθμού μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι. Οι βασικές πρώτες βοήθειες είναι: Ανάπαυση, Πάγος, Περίδεση και Ανάρτηση). Φάρμακα που χορηγούνται χωρίς συνταγή όπως η ακεταμινοφένη (παρακεταμόλη) (π.χ. Τylenol) ή η ιμπουπροφένη (Motrin) βοηθούν στην αντιμετώπιση του πόνου.

Άτομα με διαστρέμματα και θλάσεις 2ου βαθμού καλό είναι να καταφύγουν σε φυσικοθεραπεία. Πατερίτσες ή νάρθηκες μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια της αποθεραπείας ως υποστηρικτικά μέσα. Χειρουργική επέμβαση μπορεί να χρειαστεί για τα διαστρέμματα και θλάσεις 3ου βαθμού, αφού τυχόν μεγαλύτερη βλάβη θα εμποδίσει την ικανοποιητική αποκατάσταση χωρίς χειρουργείο.

Αναμενόμενα αποτελέσματα

Μέτριας σοβαρότητας διαστρέμματα και θλάσεις θεραπεύονται εντός δύο έως τεσσάρων εβδομάδων, αλλά μπορεί να χρειαστούν μήνες για την αποκατάσταση σοβαρότερων τραυματισμών. Μέχρι πρόσφατα, η ρήξη συνδέσμων στο γόνατο ενός αθλητή σήμαινε το τέλος της καριέρας του. Οι βελτιωμένες όμως σήμερα χειρουργικές τεχνικές και μέθοδοι αποκατάστασης προσφέρουν δυνατότητες πλήρους ίασης και αποκατάστασης. Ωστόσο, από τη στιγμή που ένας σύνδεσμος έχει υποστεί διάστρεμμα, μπορεί να μην είναι πλέον όσο δυνατός όσο πριν. Επίσης, ένας μυς που έχει υποστεί θλάση, είναι πιο ευάλωτος σε νέο τραυματισμό.


Πρόληψη

Τα διαστρέμματα και οι θλάσεις μπορούν να αποφευχθούν με το ζέσταμα πριν την άσκηση, με την υιοθέτηση σωστού τρόπου κατά την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων, με προσοχή ώστε η άσκηση να μην υπερβαίνει το όριο της καταπόνησης και με την προληπτική περίδεση ορισμένων αρθρώσεων ώστε να προστατεύονται από τραυματισμούς.

Ορισμός

Ο όρος οστεοχονδρώσεις αναφέρεται σε μια ομάδα νοσημάτων στα παιδιά και τους εφήβους. Σε αυτά τα νοσήματα συμβαίνει εντοπισμένη ιστική νέκρωση των οστών, ακολουθούμενη συνήθως από πλήρη αναγέννηση υγιούς οστίτη ιστού. Ο όρος στον ενικό είναι οστεοχόνδρωση.


Περιγραφή

Κατά τη διάρκεια της ηλικιακής περιόδου που συμβαίνει ταχεία οστική ανάπτυξη, η παροχή αίματος στα αναπτυσσόμενα άκρα των οστών (επιφύσεις) μπορεί να καταστεί ανεπαρκής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη νέκρωση του οστού, συνήθως εγγύς των αρθρώσεων. Δεδομένου ότι το οστό υπόκειται φυσιολογικά σε συνεχή διαδικασία αναδόμησης, οι νεκρωτικές περιοχές στην πληθώρα των περιπτώσεων αποκαθίστανται μόνες τους, μετά από ορισμένες εβδομάδες ή μήνες.

Η οστεοχόνδρωση μπορεί να προσβάλλει διαφορετικές περιοχές του σώματος. Συνήθως, κατηγοριοποιείται σε τρεις εντοπίσεις: αρθρική, μη αρθρική, και αυτή της επιφυσιακής πλάκας.

Η οστεοχόνδρωση της επιφυσιακής πλάκας είναι γνωστή και ως νόσος του Scheuermann ή νεανική κύφωση. Αποτελεί παραμορφωτική νόσο της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης (περιοχή του θώρακα, όπου οι σπόνδυλοι συνδέονται με τις πλευρές). Προκαλείται από διαταραχή στη φυσιολογική ανάπτυξη των επιφυσιακών πλακών που καλύπτουν την άνω και κάτω επιφάνεια των σωμάτων των σπονδύλων. Εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά ηλικίας 13 ως 16 ετών.

Η αρθρική νόσος προσβάλλει τις αρθρώσεις. Μια από τις συχνότερες μορφές είναι η νόσος Legg-Calve-Perthes, η οποία εμφανίζεται στην άρθρωση του ισχίου. Άλλες μορφές περιλαμβάνουν τη νόσο του Kohler (άκρο πόδι), τη νόσο του Freiberg (δεύτερο μετατάρσιο), και τη νόσο του Panner (αγκώνας). Αυτές οι παθήσεις εμφανίζονται συχνότερα κατά τη διάρκεια της εφηβείας, μολονότι μπορούν να παρουσιασθούν σε ένα ηλικιακό φάσμα από 8 ως 77 ετών.

Η μη αρθρική οστεοχόνδρωση εμφανίζεται σε οποιαδήποτε άλλη εντόπιση επί του σκελετού. Παράδειγμα αποτελεί η νόσος Osgood-Schlatter που προσβάλλει την κνήμη και εμφανίζεται με σχετικά υψηλή συχνότητα. Είναι συχνά το αίτιο πρόκλησης πόνου στο γόνατο και το κάτω άκρο σε δραστήριους εφήβους.

Η διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα αποτελεί μορφή οστεοχόνδρωσης. Σε αυτή, μικρά οστεοχόνδρινα τμήματα αποσπώνται από το υπόλοιπο οστό και συχνά πέφτουν μέσα στην άρθρωση σχηματίζοντας ελεύθερο ενδοαρθρικό σώμα. Το γόνατο αποτελεί συνήθη εντόπιση διαχωριστικής οστεοχονδρίτιδας. Η πάθηση απαντάται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 10 ως 20 ετών, μολονότι μπορεί να εμφανισθεί και σε άλλες ηλικίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις σχετίζεται με προηγούμενο τραυματισμό της άρθρωσης. Περίπου στο 30 με 40% των περιπτώσεων προσβάλλεται η ίδια άρθρωση αμφοτερόπλευρα (π.χ αμφότερα τα γόνατα, ή οι αγκώνες).


Δημογραφικά στοιχεία

Οι οστεοχονδρώσεις αποτελούν διαταραχές των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων. Ορισμένες από αυτές είναι σπάνιες. Σε πληθώρα περιπτώσεων, ο ακριβής αριθμός των ατόμων που έχουν προσβληθεί είναι άγνωστος, καθότι ο ίδιος ο οργανισμός μπορεί να αποκαταστήσει τη βλάβη. Η νόσος του Scheuermann θεωρείται ότι έχει επίπτωση 0,4 με 8% στο γενικό πληθυσμό. Μια φινλανδική μελέτη διαπίστωσε ότι 13% των εφήβων πάσχει από τη νόσο των Osgood-Schlatter. Η νόσος του Freiberg αποτελεί τον τύπο οστεοχόνδρωσης που είναι συχνότερος στις γυναίκες. Η διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα προσβάλλει τους άνδρες σχεδόν με διπλάσια συχνότητα. Όλες οι υπόλοιπες οστεοχονδρώσεις φαίνεται να προσβάλλουν τα δύο φύλα με την ίδια συχνότητα.


Αίτια και συμπτώματα

Πληθώρα θεωριών έχουν διατυπωθεί για να εξηγήσουν την παθογένεση της οστεοχόνδρωσης. Ωστόσο, καμία δεν έχει αποδειχτεί απόλυτα ικανοποιητική. Η καταπόνηση του οστού, η ισχαιμία (μειωμένη αιμάτωση), και ο τραυματισμός της πάσχουσας περιοχής, αποτελούν τους αιτιολογικούς παράγοντες που αναφέρονται συνήθως. Τα δραστήρια παιδιά προσβάλλονται συχνά όταν καταπονούν τα αναπτυσσόμενα άκρα τους με επαναλαμβανόμενες κινήσεις. Πολλές περιπτώσεις είναι ιδιοπαθείς, με την έννοια ότι δεν ανευρίσκεται κανένα αίτιο πρόκλησης της πάθησης.

Το πλέον κοινό σύμπτωμα στους περισσότερους τύπους οστεοχόνδρωσης είναι ο πόνος στην προσβεβλημένη άρθρωση. Αυτός, συνήθως, είναι αμβλύς και ακαθόριστος, ενώ καθίσταται εντονότερα αισθητός όταν η άρθρωση φορτίζεται με βάρος. Περιορισμός της κινητικότητας της άρθρωσης μπορεί επίσης να συμβεί.

Η νόσος του Scheuermann μπορεί να οδηγήσει (σπανίως) σε σοβαρή κύφωση, οφειλόμενη στη διάβρωση των σπονδυλικών σωμάτων. Συνήθως, ωστόσο, η κύφωση είναι ήπια, χωρίς να προκαλεί περαιτέρω συμπτώματα ή να απαιτεί ειδική θεραπευτική αντιμετώπιση.


Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας

Η ιατρική συμβουλή είναι απαραίτητη σε κάθε περίπτωση εμφάνισης επίμονου αρθρικού πόνου που δεν υποχωρεί με την ολιγοήμερη ανάπαυση της άρθρωσης.


Διάγνωση

Η υποψία για την παρουσία της νόσου βασίζεται στο ιστορικό και τα συμπτώματα. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται ακτινολογικά.


Θεραπευτική αντιμετώπιση

Αρχικά η θεραπευτική αντιμετώπιση είναι συντηρητική. Σε πολλές περιπτώσεις, η ανάπαυση της προσβεβλημένης περιοχής, για ορισμένες ημέρες ή εβδομάδες, επιφέρει ανακούφιση από τα συμπτώματα. Ενίοτε μπορεί να τοποθετηθεί νάρθηκας, για να εμποδίζει την κίνηση της άρθρωσης.

Σε ορισμένες περιπτώσεις διαχωριστικής οστεοχονδρίτιδας ενδέχεται να είναι αναγκαία η χειρουργική αφαίρεση των οστικών τμημάτων που έχουν αποσπασθεί εντός της άρθρωσης. Σπάνια, η κυρτότητα της σπονδυλικής στήλης είναι τόσο έκδηλη στη νόσο του Scheuermann, ώστε το άτομο να χρειάζεται την εφαρμογή κηδεμόνα ή χειρουργική παρέμβαση.


Πρόγνωση

Η ακριβής πρόβλεψη της έκβασης της οστεοχόνδρωσης στους εφήβους είναι δυσχερής. Ορισμένοι ασθενείς αυτοϊώνται. Άλλοι θεραπεύονται απλά με το να αποφεύγουν τη φόρτιση με βάρος ή την καταπόνηση του προσβεβλημένου άκρου. Όσο μικρότερη είναι η ηλικία έναρξης της νόσου, τόσο καλύτερες είναι οι προοπτικές για πλήρη ανάρρωση. Η χειρουργική παρέμβαση είναι συνήθως επιτυχής σε περιπτώσεις διαχωριστικής οστεοχονδρίτιδας.


Πρόληψη

Δεν υπάρχουν γνωστά μέτρα πρόληψης.

Τι πρέπει να προσέξουν οι γονείς

Αρθρικός πόνος που επιμένει ενδέχεται να κρατήσει το παιδί, προσωρινά, μακριά από αθλοπαιδιές.