Πιθανές παθήσεις για το σύμπτωμα: Πόνος στη γλώσσα
Αναζήτηση Συμπτωμάτων:
Ερπητική στοματίτιδα
Ορισμός
Η ερπητική στοματίτιδα είναι μια ιογενής λοίμωξη του στόματος που προκαλεί έλκη και φλεγμονή. Αυτά τα στοματικά έλκη δεν είναι τα ίδια με τα συνήθη στοματικά έλκη, που προκαλούνται από έναν διαφορετικό ιό.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Στοματίτιδα - ερπητική
Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου
Η ερπητική στοματίτιδα είναι μια μεταδοτική ιογενής ασθένεια που οφείλεται στον ιό του απλού έρπητα (HSV). Συναντάται κυρίως στα μικρά παιδιά και αποτελεί πιθανόν την πρώτη έκθεση του παιδιού στον ιό του έρπητα.
Ένα ενήλικο μέλος της οικογένειας μπορεί να παρουσιάσει επιχείλιο έρπητα όταν το παιδί αναπτύξει ερπητική στοματίτιδα. Πιθανότατα, η πηγή της μόλυνσης δεν θα ανακαλυφθεί.
Συμπτώματα
- Φουσκάλες στο στόμα, συχνά στη γλώσσα ή στα μάγουλα
- Μείωση της ποσότητας φαγητού, ακόμα κι αν ο ασθενής πεινάει
- Δυσκολία στην κατάποση (δυσφαγία)
- Σιελόρροια
- Πυρετός (συχνά μέχρι και 40 C) που μπορεί να εκδηλωθεί 1 -2 ημέρες πριν εμφανιστούν οι φουσκάλες και τα έλκη
- Οξυθυμία
- Πόνος στο στόμα
- Πρησμένα ούλα
- Έλκη στο στόμα, συχνά στη γλώσσα ή τα μάγουλα, που σχηματίζονται αφού ανοίξουν οι φουσκάλες
Ενδείξεις και εξετάσεις
Η ερπητική στοματίτιδα φυσιολογικά εντοπίζεται εξαιτίας της πολύ χαρακτηριστικής εικόνας της. Εργαστηριακές μελέτες γίνονται σπάνια. Μερικές φορές στη διάγνωση βοηθά η λήψη επιχρισμάτων και η καλλιέργεια για τον ιό.
Θεραπεία
H ερπητική στοματίτιδα μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα αντιϊκά φάρμακα που περιέχουν ακυκλοβίρη.
Όσο το στόμα πονάει πολύ, η διατροφή του παιδιού πρέπει να βασίζεται κυρίως σε υγρά και δροσερά ή κρύα και ποτά που δεν είναι όξινα.
Για τον έντονο πόνο διατίθεται ένα τοπικό στοματικό αναισθητικό (λιδοκαΐνη) αλλά πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή επειδή το αναισθητικό δημιουργεί ολική νέκρωση στην περιοχή κι αυτό μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει το παιδί στο να κάψει το στόμα ή το λαιμό του αν φάει κάτι καυτό ή ακόμα και να πνιγεί. Επιπλέον, υπάρχουν σπάνιες αναφορές θανάτων από υπερβολική δόση ή κακή χρήση της λιδοκαΐνης.
Πρόγνωση
Το παιδί κανονικά αναρρώνει εντελώς εντός 10 ημερών χωρίς ιατρική περίθαλψη. Η ακυκλοβίρη από το στόμα μπορεί να επιταχύνει την αποκατάσταση.
Επιπλοκές
Μπορεί να αναπτυχθεί ερπητική επιπεφυκίτιδα, μια δευτερογενής μόλυνση των ματιών. Η ασθένεια αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό και μπορεί να οδηγήσει στην τύφλωση. Άλλη επιπλοκή μπορεί να είναι η αφυδάτωση εάν το παιδί αρνείται να φάει και να πιει αρκετά, επειδή πονάει το στόμα του.
Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας
Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας εάν το παιδί σας αναπτύξει πυρετό που συνοδεύεται από πόνο στο στόμα, ειδικά εάν αρχίσει να μην τρέφεται κανονικά (η αφυδάτωση μπορεί να αναπτυχθεί πολύ γρήγορα στα παιδιά).
Πρόληψη
Περίπου 90% του πληθυσμού φέρει τον απλό ιό του έρπητα. Είναι πολύ δύσκολο τα παιδιά να μην προσβληθούν από τον ιό κάποια στιγμή στην παιδική ηλικία. Πρέπει τα παιδιά αυστηρά να αποφεύγουν τη στενή επαφή με ανθρώπους που έχουν επιχείλιο έρπητα (π.χ. να μην φιλούν τους γονείς που μπορεί να έχουν έρπητα). Τα παιδιά πρέπει επίσης να αποφεύγουν άλλα παιδιά που έχουν προσβληθεί από ερπητική στοματίτιδα. Δεν πρέπει να μοιράζονται εργαλεία, ποτήρια ή τρόφιμα με άτομα που ασθενούν.
Μυκωτική στοματίτιδα
Ορισμός
Η μυκωτική στοματίτιδα (στην καθομιλουμένη «άφτρες») είναι λοίμωξη της βλεννώδης μεμβράνης που περιβάλλει το στόμα και τη γλώσσα, οφειλόμενη σε ζυμομύκητες.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Καντιντίαση – στοματική, Στοματίτιδα μυκωτική, Μυκητιασιακή λοίμωξη, .. – στοματική.
Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου
Η μυκωτική στοματίτιδα προκαλείται από διάφορες μορφές του μύκητα Candida. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, ένας μικρός αριθμός του μύκητα ευδοκιμεί και αναπτύσσεται εντός της στοματικής κοιλότητας. Κατά κανόνα, το ανοσοποιητικό σύστημα, ελέγχει και περιορίζει τη δράση του συγκεκριμένου μύκητα, καθώς κι άλλων τύπων μικροβίων που ανήκουν στη φυσιολογική χλωρίδα της στοματικής κοιλότητας.
Ωστόσο, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αποδυναμωθεί, ο μύκητας αυτός μπορεί να αναπτυχθεί, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ελκών (αλλοιώσεων) εντός του στόματος και επί της γλώσσας. Τα παρακάτω ενδέχεται να αυξήσουν την πιθανότητα ανάπτυξης της λοίμωξης:
Είναι σύνηθες τα βρέφη να πάσχουν από μυκωτική στοματίτιδα. Δε θεωρείται ανησυχητική κατάσταση, παρά μόνον στην περίπτωση που η λοίμωξη επιμένει άνω των 2 εβδομάδων.
Ο μύκητας Candida, μπορεί να προκαλέσει και λοιμώξεις από ζυμομύκητες στην περιοχή του κόλπου.
Οι σακχαροδιαβητικοί των οποίων τα επίπεδα σακχάρου είναι αυξημένα, διατρέχουν αυξημένη πιθανότητα προσβολής μυκωτικής στοματίτιδας, λόγω της περίσσειας ποσότητας σακχάρου που βρίσκεται στη σίελο, και η οποία δρα ως τροφή για τον μύκητα Candida.
Ακόμη και η υπερβολική δόση ή η μακροχρόνια λήψη αντιβιοτικών φαρμάκων, αυξάνουν τον κίνδυνο προσβολής από τη νόσο. Τα αντιβιοτικά σκευάσματα εξουδετερώνουν κάποια από τα υγιή βακτήρια, τα οποία βοηθούν στον περιορισμό ανάπτυξης του μύκητα Candida.
Άτομα με κακή εφαρμογή της τεχνητής οδοντοστοιχία, πιθανόν να παρουσιάσουν μυκωτική στοματίτιδα.
Συμπτώματα
Η μυκωτική στοματίτιδα εμφανίζεται ως έλκη με απαλή αφή και λευκή χροιά εντός του στόματος κι επί της γλώσσας. Κάτω από τη λευκή ουσία, υπάρχει ένας ερυθρός ιστός που μπορεί να αιμορραγήσει με μεγάλη ευκολία. Τα έλκη ενδέχεται να αυξηθούν σε μέγεθος κι αριθμό.
Σημεία κι εξετάσεις
Με μια απλή φυσική εξέταση του στόματος και της γλώσσας, ο ιατρός ή ο οδοντίατρός σας, μπορεί να διαγνώσει τη μυκωτική στοματίτιδα. Τα μυκωτικά αυτά έλκη διαθέτουν χαρακτηριστική όψη. Σε περίπτωση ασαφούς διάγνωσης , δύναται να διεξαχθούν οι ακόλουθες εξετάσεις προς ανίχνευση οργανισμών Candida:
Θεραπεία
Τα βρέφη που πάσχουν από μυκωτική στοματίτιδα, συχνά ΔΕ χρήζουν θεραπευτικής αγωγής. Συνήθως η πάθηση υποχωρεί αυτόματα εντός 2 εβδομάδων.
Αν εμφανίσετε ήπια μυκωτική στοματίτιδα μετά τη λήψη αντιβιοτικής αγωγής, η κατανάλωση γιαουρτιού ή η λήψη οξεόφιλων κάψουλων, ενδέχεται να βοηθήσουν.
Χρησιμοποιήστε μαλακή οδοντόβουρτσα και ξεπλύνετε το στόμα σας με διάλυμα 3% υπεροξείδιο υδρογόνου.
Αν είστε σακχαροδιαβητικός, η σωστή ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου, ίσως να είναι και το μόνο απαιτείται για την ίαση της λοίμωξης.
Ο ιατρός σας, μπορεί να σας συνταγογραφήσει αντιμυκητιασικά στοματικά διαλύματα (νυστατίνη – αντιβιοτικό) ή παστίλιες (κλοτριμαζόλη), αν παρουσιάζετε σοβαρή μυκητώδης στοματίτιδα ή αν έχετε χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα. Τα άνωθεν συνήθως λαμβάνονται για 5 – 10 ημέρες. Σε περίπτωση που δεν σημειώνεται βελτίωση παρά τη λήψη αυτών, ο ιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει άλλη αγωγή.
Αν η λοίμωξη εξαπλωθεί σε ολόκληρο το σώμα ή πάσχετε από HIV / AIDS, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ισχυρότερη φαρμακευτική αγωγή, όπως φλουκοναζόλη ή κετοκοναζόλη.
Πρόγνωση
Η συγκεκριμένη λοίμωξη στα βρέφη μπορεί να είναι επίπονη, αλλά σπάνια σοβαρή. Λόγω της δυσφορίας που προκαλεί, μπορεί να επηρεάσει τη λήψη τροφής. Αν η λοίμωξη δεν υποχωρήσει εντός 2 εβδομάδων, καλέστε έναν παιδίατρο.
Στους ενήλικες η λοίμωξη που εμφανίζεται στο στόμα είναι ιάσιμη. Ωστόσο η μακροχρόνια εξέλιξή της εξαρτάται από την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος κι από την αιτία που το ανοσοποιητικό σύστημα υστερεί.
Επιπλοκές
Αν έχετε αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα (για παράδειγμα αν πάσχετε από HIV – θετικό ή λαμβάνεται χημειοθεραπεία), ο μύκητας Candida μπορεί να εξαπλωθεί σε ολόκληρο το σώμα, προκαλώντας λοίμωξη στον οισοφάγο (οισαφαγίτις), στον εγκέφαλο (μηνιγγίτις), στην καρδιά (ενδοκαρδίτις), στις αρθρώσεις (αρθρίτις) ή στους οφθαλμούς (ενδοφθαλμίτις).
Καλέστε τον ιατρό σας σε περίπτωση που:
Αν εμφανίζετε συχνά μυκωτική στοματίτιδα, ο ιατρός σας θα σας συστήσει να λάβετε σε τακτική βάση, αντιμυκητιασικά φαρμακευτικά σκευάσματα, ώστε να αποτραπούν ενδεχόμενες υποτροπές.
Αν το βρέφος που παρουσιάσει μυκωτική στοματίτιδα, θηλάζει ακόμη, συμβουλευτείτε τον ιατρό σας για τους τρόπους αποφυγής μελλοντικών λοιμώξεων, όπως αντιμυκητιασική φαρμακευτική αγωγή. Αποστειρώστε ή μη χρησιμοποιείται πιπίλες που δεν είναι κατάλληλες. Για τα βρέφη που τρέφονται με μπιμπερό, καλό θα ήταν να απαλλαγείτε από τις θηλές και να προμηθευτείτε καινούργιες, καθώς υποχωρεί σιγά σιγά η λοίμωξη.
Προς αποφυγή της HIV λοίμωξης, ακολουθείστε τις πρακτικές για ασφαλές ερωτική επαφή και τα διεθνή μέτρα προφύλαξης κατά την εργασία με παράγωγα αίματος.
Η μυκωτική στοματίτιδα (στην καθομιλουμένη «άφτρες») είναι λοίμωξη της βλεννώδης μεμβράνης που περιβάλλει το στόμα και τη γλώσσα, οφειλόμενη σε ζυμομύκητες.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Καντιντίαση – στοματική, Στοματίτιδα μυκωτική, Μυκητιασιακή λοίμωξη, .. – στοματική.
Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου
Η μυκωτική στοματίτιδα προκαλείται από διάφορες μορφές του μύκητα Candida. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, ένας μικρός αριθμός του μύκητα ευδοκιμεί και αναπτύσσεται εντός της στοματικής κοιλότητας. Κατά κανόνα, το ανοσοποιητικό σύστημα, ελέγχει και περιορίζει τη δράση του συγκεκριμένου μύκητα, καθώς κι άλλων τύπων μικροβίων που ανήκουν στη φυσιολογική χλωρίδα της στοματικής κοιλότητας.
Ωστόσο, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αποδυναμωθεί, ο μύκητας αυτός μπορεί να αναπτυχθεί, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ελκών (αλλοιώσεων) εντός του στόματος και επί της γλώσσας. Τα παρακάτω ενδέχεται να αυξήσουν την πιθανότητα ανάπτυξης της λοίμωξης:
- Λήψη στεροειδών φαρμακευτικών σκευασμάτων
- Αν νοσείτε από HIV λοίμωξη ή AIDS
- Χημειοθεραπεία προς αντιμετώπιση του καρκίνου ή λήψη φαρμάκων που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα
- Αν είστε ηλικιωμένος ή πολύ νεαρός
- Κακή κατάσταση υγείας
Είναι σύνηθες τα βρέφη να πάσχουν από μυκωτική στοματίτιδα. Δε θεωρείται ανησυχητική κατάσταση, παρά μόνον στην περίπτωση που η λοίμωξη επιμένει άνω των 2 εβδομάδων.
Ο μύκητας Candida, μπορεί να προκαλέσει και λοιμώξεις από ζυμομύκητες στην περιοχή του κόλπου.
Οι σακχαροδιαβητικοί των οποίων τα επίπεδα σακχάρου είναι αυξημένα, διατρέχουν αυξημένη πιθανότητα προσβολής μυκωτικής στοματίτιδας, λόγω της περίσσειας ποσότητας σακχάρου που βρίσκεται στη σίελο, και η οποία δρα ως τροφή για τον μύκητα Candida.
Ακόμη και η υπερβολική δόση ή η μακροχρόνια λήψη αντιβιοτικών φαρμάκων, αυξάνουν τον κίνδυνο προσβολής από τη νόσο. Τα αντιβιοτικά σκευάσματα εξουδετερώνουν κάποια από τα υγιή βακτήρια, τα οποία βοηθούν στον περιορισμό ανάπτυξης του μύκητα Candida.
Άτομα με κακή εφαρμογή της τεχνητής οδοντοστοιχία, πιθανόν να παρουσιάσουν μυκωτική στοματίτιδα.
Συμπτώματα
Η μυκωτική στοματίτιδα εμφανίζεται ως έλκη με απαλή αφή και λευκή χροιά εντός του στόματος κι επί της γλώσσας. Κάτω από τη λευκή ουσία, υπάρχει ένας ερυθρός ιστός που μπορεί να αιμορραγήσει με μεγάλη ευκολία. Τα έλκη ενδέχεται να αυξηθούν σε μέγεθος κι αριθμό.
Σημεία κι εξετάσεις
Με μια απλή φυσική εξέταση του στόματος και της γλώσσας, ο ιατρός ή ο οδοντίατρός σας, μπορεί να διαγνώσει τη μυκωτική στοματίτιδα. Τα μυκωτικά αυτά έλκη διαθέτουν χαρακτηριστική όψη. Σε περίπτωση ασαφούς διάγνωσης , δύναται να διεξαχθούν οι ακόλουθες εξετάσεις προς ανίχνευση οργανισμών Candida:
- Μικροσκοπική εξέταση αποξυσμάτων του στόματος
- Καλλιέργεια των στοματικών ελκών
Θεραπεία
Τα βρέφη που πάσχουν από μυκωτική στοματίτιδα, συχνά ΔΕ χρήζουν θεραπευτικής αγωγής. Συνήθως η πάθηση υποχωρεί αυτόματα εντός 2 εβδομάδων.
Αν εμφανίσετε ήπια μυκωτική στοματίτιδα μετά τη λήψη αντιβιοτικής αγωγής, η κατανάλωση γιαουρτιού ή η λήψη οξεόφιλων κάψουλων, ενδέχεται να βοηθήσουν.
Χρησιμοποιήστε μαλακή οδοντόβουρτσα και ξεπλύνετε το στόμα σας με διάλυμα 3% υπεροξείδιο υδρογόνου.
Αν είστε σακχαροδιαβητικός, η σωστή ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου, ίσως να είναι και το μόνο απαιτείται για την ίαση της λοίμωξης.
Ο ιατρός σας, μπορεί να σας συνταγογραφήσει αντιμυκητιασικά στοματικά διαλύματα (νυστατίνη – αντιβιοτικό) ή παστίλιες (κλοτριμαζόλη), αν παρουσιάζετε σοβαρή μυκητώδης στοματίτιδα ή αν έχετε χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα. Τα άνωθεν συνήθως λαμβάνονται για 5 – 10 ημέρες. Σε περίπτωση που δεν σημειώνεται βελτίωση παρά τη λήψη αυτών, ο ιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει άλλη αγωγή.
Αν η λοίμωξη εξαπλωθεί σε ολόκληρο το σώμα ή πάσχετε από HIV / AIDS, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ισχυρότερη φαρμακευτική αγωγή, όπως φλουκοναζόλη ή κετοκοναζόλη.
Πρόγνωση
Η συγκεκριμένη λοίμωξη στα βρέφη μπορεί να είναι επίπονη, αλλά σπάνια σοβαρή. Λόγω της δυσφορίας που προκαλεί, μπορεί να επηρεάσει τη λήψη τροφής. Αν η λοίμωξη δεν υποχωρήσει εντός 2 εβδομάδων, καλέστε έναν παιδίατρο.
Στους ενήλικες η λοίμωξη που εμφανίζεται στο στόμα είναι ιάσιμη. Ωστόσο η μακροχρόνια εξέλιξή της εξαρτάται από την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος κι από την αιτία που το ανοσοποιητικό σύστημα υστερεί.
Επιπλοκές
Αν έχετε αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα (για παράδειγμα αν πάσχετε από HIV – θετικό ή λαμβάνεται χημειοθεραπεία), ο μύκητας Candida μπορεί να εξαπλωθεί σε ολόκληρο το σώμα, προκαλώντας λοίμωξη στον οισοφάγο (οισαφαγίτις), στον εγκέφαλο (μηνιγγίτις), στην καρδιά (ενδοκαρδίτις), στις αρθρώσεις (αρθρίτις) ή στους οφθαλμούς (ενδοφθαλμίτις).
Επικοινωνία με τον ιατρό σας
Καλέστε τον ιατρό σας σε περίπτωση που:
- Το βρέφος σας παρουσιάζει στοματικά έλκη από μύκητες για τουλάχιστον πάνω από 2 εβδομάδες
- Το βρέφος σας τρέφεται πτωχά λόγω των στοματικών ελκών
- Είστε έφηβος ή ενήλικας και τα έλκη που εμφανίσατε έχουν μύκητες
- Παρουσιάσετε δυσκολία κατάποσης ή άλγος
- Εμφανίσετε συμπτώματα μυκωτικής στοματίτιδας και είστε οροθετικοί (HIV), λαμβάνετε χημειοθεραπεία ή φαρμακευτικά σκευάσματα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Πρόληψη
Αν εμφανίζετε συχνά μυκωτική στοματίτιδα, ο ιατρός σας θα σας συστήσει να λάβετε σε τακτική βάση, αντιμυκητιασικά φαρμακευτικά σκευάσματα, ώστε να αποτραπούν ενδεχόμενες υποτροπές.
Αν το βρέφος που παρουσιάσει μυκωτική στοματίτιδα, θηλάζει ακόμη, συμβουλευτείτε τον ιατρό σας για τους τρόπους αποφυγής μελλοντικών λοιμώξεων, όπως αντιμυκητιασική φαρμακευτική αγωγή. Αποστειρώστε ή μη χρησιμοποιείται πιπίλες που δεν είναι κατάλληλες. Για τα βρέφη που τρέφονται με μπιμπερό, καλό θα ήταν να απαλλαγείτε από τις θηλές και να προμηθευτείτε καινούργιες, καθώς υποχωρεί σιγά σιγά η λοίμωξη.
Προς αποφυγή της HIV λοίμωξης, ακολουθείστε τις πρακτικές για ασφαλές ερωτική επαφή και τα διεθνή μέτρα προφύλαξης κατά την εργασία με παράγωγα αίματος.
Σοβαρή Υπενθύμιση:
Οι πληροφορίες που περιέχονται στο www.eumedline.eu έχουν σαν μοναδικό σκοπό την ενημέρωση και δεν αποτελούν πρόταση για οποιαδήποτε ιατρική-διαγνωστική εξέταση ή θεραπεία. Προτείνεται τα ανωτέρω να γίνονται σε συνεννόηση με τον γιατρό σας η άλλους επαγγελματίες υγείας.
Η ιατρική είναι μια συνεχώς μεταβαλλόμενη επιστήμη και η θεραπεία δεν είναι πάντα σαφώς καθορισμένη. Η νέα έρευνα αλλάζει καθημερινά τις διαγνωστικές και θεραπευτικές ενδείξεις. Το euMEDLINE προσπαθεί να παρέχει ενημερωμένες και ακριβείς πληροφορίες που είναι αποδεκτές γενικά μέσα στα ιατρικά πρότυπα κατά την διάρκεια της δημοσίευσης. Εντούτοις, δεδομένου ότι η ιατρική επιστήμη αλλάζει συνεχώς και το ανθρώπινο λάθος είναι πάντα δυνατό, το euMEDLINE δεν μπορεί να διαβεβαιώσει ότι οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτό είναι ακριβείς ή πλήρεις, ούτε είναι υπεύθυνο για τυχόν παραλείψεις, λάθη ή για τα αποτελέσματα της χρησιμοποίησης αυτών των πληροφοριών.
Ο αναγνώστης πρέπει να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες που περιέχονται στο euMEDLINE από άλλες πηγές πριν από τη χρήση και ιδιαίτερα από τους επαγγελματίες υγείας. Ειδικότερα, όλες οι δόσεις, οι ενδείξεις, και οι αντενδείξεις των φαρμάκων πρέπει να επιβεβαιωθούν στο πληροφοριακό ένθετο των συσκευασιών των φαρμάκων. Η χρήση των εμπορικών ονομασιών των φαρμάκων γίνεται αποκλειστικά για ενημερωτικούς-πληροφοριακούς λόγους και δεν υποδηλώνει μεροληψία υπέρ αυτών.
Το euMEDLINE δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνο, άμεσα ή έμμεσα, για τη ζημιά ή την επιπλοκή που μπορεί να προκύψει με την εφαρμογή των πληροφοριών που περιέχονται στις σελίδες του. Για κάθε απορία επικοινωνήστε μαζί μας μέσω e-mail.
