Ορισμός

Η μονοπυρήνωση είναι μια ιογενής λοίμωξη που προκαλεί πυρετό, πονόλαιμο (κυνάγχη), και διόγκωση των λεμφαδένων (λεμφαδενοπάθεια), ιδιαίτερα αυτών που βρίσκονται στο λαιμό (τραχηλικοί).



Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Η μονοπυρήνωση, μεταδίδεται συχνά με το σίελο και τη στενή επαφή. Η νόσος είναι γνωστή ως «ασθένεια του φιλιού» (kissing disease), και συμβαίνει συχνότερα στις ηλικίες μεταξύ 15 και 17 ετών. Ωστόσο, η λοίμωξη μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Η μονοπυρήνωση συνδέεται συνήθως με τον ιό Epstein-Barr . Μπορεί, ωστόσο, να προκληθεί και από άλλους ιούς, όπως τον κυτταρομεγαλοϊό .


Συμπτώματα

Η μονοπυρήνωση μπορεί να ξεκινήσει σταδιακά, με καταβολή, ένα γενικότερο αίσθημα αδιαθεσίας, κεφαλαλγία, και πονόλαιμο. Ο πονόλαιμος προοδευτικά επιδεινώνεται. Οι αμυγδαλές διογκώνονται και καλύπτονται από υπόλευκο-κίτρινο επίχρισμα . Οι τραχηλικοί λεμφαδένες είναι συχνά διογκωμένοι και επώδυνοι στην ψηλάφηση.
Ένα «ροζ» εξάνθημα που μοιάζει με της ιλαράς (ερυθηματώδες κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα) μπορεί να εμφανισθεί. Η συχνότητα εμφάνισής του αυξάνεται με τη λήψη αμπικιλλίνης ή αμοξυκιλλίνης. (ΔΕΝ πρέπει να λαμβάνονται αντιβιοτικά χωρίς να υφίσταται θετικό Strep test-δοκιμασία ανίχνευσης μικροβιακού αντιγόνου).

Τα συμπτώματα της μονοπυρήνωσης περιλαμβάνουν:
• Υπνηλία
• Πυρετό
• Δυσφορία, ανησυχία, αίσθημα γενικευμένης αδιαθεσίας
• Απώλεια της όρεξης
• Μυαλγίες ή δυσκαμψία των μυών
• Πονόλαιμο (κυνάγχη)
• Διογκωμένους λεμφαδένες, ιδιαίτερα τραχηλικούς και μασχαλιαίους
• Σπληνομεγαλία

Συμπτώματα που εμφανίζονται με μικρότερη συχνότητα περιλαμβάνουν:
• Θωρακικό πόνο
• Βήχα
• Καταβολή
• Κεφαλαλγία
• Εξάνθημα
• Ίκτερο (κίτρινη χρώση του δέρματος, των σκληρών και των βλεννογόνων)
• Αυχενική δυσκαμψία
• Επίσταξη (ρινορραγία)
• Ταχυκαρδία
• Ευαισθησία στο φως
• Δύσπνοια


Σημεία και διαγνωστικές εξετάσεις

Κατά τη φυσική εξέταση ο ιατρός μπορεί να διαπιστώσει την ύπαρξη διογκωμένων πρόσθιων και οπίσθιων τραχηλικών λεμφαδένων, καθώς και διογκωμένων αμυγδαλών που καλύπτονται από υπόλευκο-κίτρινο επίχρισμα.
Ο ιατρός ενδέχεται, επίσης, να διαπιστώσει διογκωμένο ήπαρ ή σπλήνα, κατά την ψηλάφηση της κοιλίας. Μπορεί να υπάρχει δερματικό εξάνθημα.
Οι αιματολογικές εξετάσεις συχνά αποκαλύπτουν αυξημένο αριθμό λευκοκυττάρων και λευκοκύτταρα με ασυνήθιστη μορφολογία που ονομάζονται άτυπα λεμφοκύτταρα. Αυτά είναι ορατά κατά την εξέταση δείγματος περιφερικού αίματος με το μικροσκόπιο. Τα άτυπα λεμφοκύτταρα και οι μη φυσιολογικές εξετάσεις της ηπατικής λειτουργίας (αύξηση ηπατικών ενζύμων) αποτελούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα της νόσου.
• Η δοκιμασία ανίχνευσης ειδικών ετερόφιλων αντισωμάτων (monospot test) θα είναι θετική για τη λοιμώδη μονοπυρήνωση.
• Μια ειδική δοκιμασία που ανιχνεύει τίτλους αντισωμάτων μπορεί να βοηθήσει στη διάκριση μιας πρόσφατης (οξείας) λοίμωξης από EBV από κάποια που συνέβη στο παρελθόν.



Θεραπευτική αντιμετώπιση

Στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων. Φάρμακα όπως τα στεροειδή (πρεδνιζόνη) και τα αντιϊκά (όπως η ακυκλοβίρη) προσφέρουν ελάχιστο ή κανένα όφελος.
Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων:
• να λαμβάνετε άφθονα υγρά,
• να κάνετε γαργάρες με ζεστό αλατόνερο για την καταπράυνση του πονόλαιμου,
• συστήνεται ανάπαυση και ξεκούραση,
• να λαμβάνετε ακεταμινοφένη (παρακεταμόλη) ή ιβουπροφένη για την αντιμετώπιση του πόνου και του πυρετού.

Επιπλέον πρέπει να αποφεύγετε την έντονη σωματική άσκηση και άθληση καθ' όσο υπάρχει σπληνομεγαλία (προς αποφυγή ρήξης σπληνός).


Πορεία -Πρόγνωση

Ο πυρετός συνήθως υποχωρεί εντός 10 ημερών, και οι διογκωμένοι λεμφαδένες και ο σπλην αποκαθίστανται εντός 4 εβδομάδων. Η καταβολή παύει να υπάρχει με την πάροδο λίγων εβδομάδων, αν και ενδέχεται να παραταθεί για 2 ως 3 μήνες.


Επιπλοκές

• ενδεχόμενη θανατηφόρος εξέλιξη σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
• αιμολυτική αναιμία
• ηπατίτιδα με εμφάνιση ίκτερου (συχνότερα σε ασθενείς ηλικίας μεγαλύτερης των 35 ετών)
• φλεγμονή των όρχεων (ορχίτιδα)
• νευρολογικές επιπλοκές (σπάνια), περιλαμβάνουν:
• μηνιγγίτιδα
• επιληπτικές κρίσεις
• παροδική παράλυση του προσωπικού νεύρου (πάρεση τύπου Bell)
• ασυντόνιστες κινήσεις (αταξία).
• δευτεροπαθής λοίμωξη του φάρυγγα
• ρήξη σπληνός (σπάνια). Να αποφεύγετε την εφαρμογή πίεσης στο σπλήνα).

Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας

Τα αρχικά συμπτώματα της μονοπυρήνωσης προσομοιάζουν κατά πολύ με τη συμπτωματολογία μιας τυπικής ιογενούς λοίμωξης. Δεν είναι αναγκαίο να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας, εκτός αν τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο από 10 ημέρες ή αν εκδηλώσετε κάποιο από τα ακόλουθα:

• πόνο στην περιοχή της κοιλίας
• δύσπνοια
• υψηλό πυρετό (μεγαλύτερο απο 38,6 βαθμούς κελσίου) που επιμένει
• σοβαρή κεφαλαγία
• σοβαρή κυνάγχη (πονόλαιμο) και διόγκωση των αμυγδαλών
• αδυναμία στα άνω και κάτω άκρα
• κίτρινη χρώση του σκληρού χιτώνα στους οφθαλμούς και του δέρματος

Αναζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια αν εμφανίσετε:

• οξύ, διαξιφιστικό, έντονο κοιλιακό πόνο
• σημαντική δύσπνοια ή δυσχέρεια στην κατάποση
• αυχενική δυσκαμψία ή σοβαρή αδυναμία.


Πρόληψη

Άτομα με μονοπυρήνωση ενδέχεται να είναι μολυσματικά κατά τη διάρκεια της εμφάνισης των συμπτωμάτων τους, καθώς και για λίγους μήνες μετά την αποδρομή τους. Η χρονική διάρκεια της μολυσματικότητας κάποιου που νοσεί ποικίλει. Ο ιός μπορεί να επιβιώσει για κάποιες ώρες έξω από το σώμα. Να αποφεύγετε τα φιλιά ή την κοινή χρήση οικιακών σκευών αν εσείς ή κάποιος άλλος έχει μονοπυρήνωση.

Ορισμός

Μυοκαρδίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του μυοκαρδίου.



Εναλλακτικοί ορισμοί

Φλεγμονή – μυοκάρδιο


Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου

Η μυοκαρδίτιδα είναι μια ασυνήθιστη διαταραχή που τις περισσότερες φορές οφείλεται σε λοιμώξεις από ιούς, βακτηρίδια ή μύκητες που φθάνουν στην καρδιά.

Ιογενείς λοιμώξεις:

• Ιοί coxsackie (εντεροϊοί)
• Mεγαλυκυτταροϊός
• Ηπατίτιδα C
• Έρπης
• AIDS
• Παρβοϊός

Βακτηριδιακές λοιμώξεις:

• Χλαμύδια
• Μυκόπλασμα
• Στρεπτόκοκκος
• Τρεπόνημα

Μυκητιακές λοιμώξεις:

• Ασπέργιλλος
• Κάντιντα
• Κοκκιδίωση
• Κρυπτόκοκκος
• Ιστόπλασμα
• Σχιστοσωμίαση

Όταν προσβληθείτε από κάποια λοίμωξη, το ανοσοποιητικό σας σύστημα παράγει κάποια ειδικά κύτταρα που απελευθερώνουν χημικές ουσίες για να αποτρέψουν την ασθένεια. Αν η λοίμωξη προσβάλει την καρδιά σας, τα κύτταρα που παράγονται για να καταπολεμήσουν τη λοίμωξη εισβάλλουν στην καρδιά. Ωστόσο, οι χημικές ουσίες που παράγει το ανοσοποιητικό σύστημα μπορούν να προξενήσουν βλάβη στην καρδιά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η καρδιά να παχυνθεί, να διογκωθεί ή να αδυνατίσει. Αυτά όλα οδηγούν σε καρδιακή ανεπάρκεια.


Άλλες αιτίες μυοκαρδίτιδας είναι:
• Αλλεργικές αντιδράσεις σε συγκεκριμένα φάρμακα ή τοξίνες (αλκοόλ, κοκαΐνη, ορισμένα χημειοθεραπευτικά φάρμακα, βαρέα μέταλλα και κατεχολαμίνες)
• Επαφή με ορισμένες χημικές ουσίες
• Ορισμένες ασθένειες που προξενούν φλεγμονή σε όλο το σώμα (ρευματοειδής αρθρίτιδα, σαρκοείδωση)


Συμπτώματα

Μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα. Αν παρουσιαστούν, μπορεί να είναι:

• Ανώμαλος καρδιακός παλμός
• Πόνος στο στήθος που μοιάζει με έμφραγμα
• Εξάντληση
• Πυρετός και σημάδια λοίμωξης, όπως πονοκέφαλος, μυϊκοί πόνοι, πονόλαιμος, διάρροια, εξάνθημα
• Πόνοι ή οίδημα (πρήξιμο) στις αρθρώσεις
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών
• Δύσπνοια


Άλλα συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν την ασθένεια είναι:

• Λιποθυμία, που συχνά συνδέεται με τον ανώμαλο καρδιακό ρυθμό
• Ολιγουρία



Σημάδια και εξετάσεις

Από τη φυσική εξέταση μπορεί να εξακριβωθούν τα ακόλουθα:
• Αφύσικοι καρδιακοί παλμοί ή ήχοι (‘μουρμουρητό’, πρόσθετοι καρδιακοί ήχοι)
• Υγρό στους πνεύμονες
• Ταχυκαρδία
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών


Στις εξετάσεις για τη διάγνωση της μυοκαρδίτιδας περιλαμβάνονται:

• Καλλιέργεια αίματος για την εξακρίβωση της λοίμωξης
• Εξέταση αίματος αντιμυοκαρδιακών αντισωμάτων
• Ακτινογραφία θώρακα
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Βιοψία μυοκαρδίου (ενδομυοκαρδιακή βιοψία)
• Μέτρηση ερυθρών αιμοσφαιρίων
• Υπερηχογράφημα καρδιάς (ηχοκαρδιογράφημα)
• Μέτρηση λευκών αιμοσφαιρίων


Θεραπεία

Η θεραπεία στοχεύει στην καταπολέμηση της αιτίας που προκάλεσε το πρόβλημα και μπορεί να περιλαμβάνει:
• Αντιβιοτικά
• Αντιφλεγμονώδη φάρμακα για την αντιμετώπιση του οιδήματος
• Διουρητικά για την αποβολή των πλεοναζόντων υγρών από το σώμα
• Διατροφή χαμηλή σε αλάτι
• Μειωμένη σωματική δραστηριότητα

Αν το μυοκάρδιο είναι εξασθενημένο, ο γιατρός θα σας δώσει φάρμακα για τη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας. Ο ανώμαλος καρδιακός ρυθμός μπορεί να απαιτήσει χρήση πρόσθετων φαρμάκων, βηματοδότη ή εμφυτεύσιμο καρδιομετατροπέα - απινιδωτή. Αν υπάρχει θρόμβος αίματος στον θάλαμο της καρδιάς, θα σας χορηγηθεί και αντιπηκτικό φάρμακο.


Πρόγνωση

Το πόσο καλά θα πάτε εξαρτάται από την αιτία που προκάλεσε το πρόβλημα και από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας σας. Η πρόγνωση ποικίλλει. Κάποια άτομα επανέρχονται πλήρως. Άλλα μπορεί να αποκτήσουν μόνιμη καρδιακή ανεπάρκεια.


Επιπλοκές

• Μυοκαρδιοπάθεια
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Περικαρδίτιδα

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αν παρουσιάζετε συμπτώματα μυοκαρδίτιδας, ιδιαίτερα μετά από πρόσφατη λοίμωξη.
Αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια αν έχετε έντονα συμπτώματα ή διαγνωστήκατε με μυοκαρδίτιδα, με επιδεινούμενα συμπτώματα όπως:
• Πόνο στο στήθος
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Οίδημα (πρήξιμο)


Πρόληψη

Η άμεση θεραπεία των ασθενειών που μπορεί να προκαλέσουν μυοκαρδίτιδα, μειώνει τον κίνδυνο.

Ορισμός

Υπογλυκαιμία ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία το επίπεδο του σακχάρου του αίματος (γλυκόζη) είναι πολύ χαμηλό.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ινσουλινικό σοκ – Χαμηλό σάκχαρο αίματος


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Υπογλυκαιμία επέρχεται όταν:

• Το σάκχαρο του αίματος (γλυκόζη) εξαντλείται πολύ γρήγορα
• Η γλυκόζη απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος πολύ αργά
• Υπερβολική ποσότητα ινσουλίνης απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος
Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που μειώνει τη γλυκόζη. Παράγεται στο πάγκρεας ως αντίδραση στην αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα.

Η υπογλυκαιμία είναι σχετικά συνήθης σε άτομα που πάσχουν από διαβήτη. Συμβαίνει όταν:

• Λαμβάνετε μεγάλη δόση ινσουλίνης ή διαβητικών φαρμάκων
• Δεν καταναλώνετε αρκετή τροφή
• Αυξάνετε απότομα τη σωματική άσκηση χωρίς παράλληλη αύξηση της ποσότητας της τροφής

Συγγενής υπογλυκαιμία είναι μια συνήθης πάθηση κατά την οποία το σάκχαρο στο αίμα ενός νεογέννητου είναι χαμηλό. Τα μωρά που γεννιούνται από διαβητικές μητέρες μπορεί να παρουσιάζουν οξεία υπογλυκαιμία.

Ιδιοπαθής υπογλυκαιμία είναι η υπογλυκαιμία που συμβαίνει από άγνωστη αιτία. Τα άτομα με αυτό τον τύπο υπογλυκαιμίας δεν πάσχουν από διαβήτη.

Υπογλυκαιμία μπορεί επίσης να προκληθεί από:

• Λήψη αλκοόλ
• Ινσουλίνωμα στο πάγκρεας (όγκος)
• Ηπατοπάθεια


Συμπτώματα

• Κρύος ιδρώτας
• Σύγχυση
• Σπασμοί
• Κώμα
• Διπλή ή θολή όραση
• Κόπωση
• Γενική αδιαθεσία, ανησυχία ή γενική κακουχία
• Πονοκέφαλος
• Πείνα
• Ευερεθιστότητα (πιθανόν επιθετικότητα)
• Νευρικότητα
• Ταχυκαρδία
• Τρεμούλιασμα

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να συνδέονται με αυτή την πάθηση είναι:
• Ελαττωμένη εγρήγορση
• Διαφοροποίηση στο μέγεθος της κόρης των οφθαλμών
• Ζάλη
• Υπερβολική εφίδρωση
• Λιποθυμία
• Παραισθήσεις
• Απώλεια μνήμης
• Μυϊκοί πόνοι
• Ωχρότητα
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Διαταραχή του ύπνου


Ενδείξεις και εξετάσεις

Η μέτρηση του σακχάρου του αίματος στο σπίτι θα δείξει κάτω από 50 mg/dL.
H τιμή του ορού γλυκόζης θα είναι χαμηλή.


Θεραπεία

Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από το αίτιο.

Σε ανθρώπους με διαβήτη που παίρνουν φάρμακα που ρίχνουν το σάκχαρο του αίματος, ένα σνακ ή ποτό που περιέχει ζάχαρη θα ανεβάσει το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα. Δοκιμάστε να πιείτε μέχρι 125 γρ. χυμό ή σόδα. Θα πρέπει να δείτε αμέσως βελτίωση στα συμπτώματα. Αν όχι, μετρήστε το σάκχαρο και επαναλάβετε μετά από 15 λεπτά. Υπερθεραπεία του χαμηλού σακχάρου του αίματος μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα υπερβολικής αύξησης του σακχάρου σε ανθρώπους με διαβήτη.

Στα άτομα με έντονη υπογλυκαιμία χορηγούνται ενέσεις γλυκόζης ή μιας ορμόνης που ονομάζεται γλυκαγόνη. Αν δεν αντιμετωπισθεί άμεσα, υπάρχει κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών ή και θανάτου.

Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να αλλάξετε τη διατροφή σας ώστε να λαμβάνετε μεγαλύτερες ποσότητες γλυκόζης κατά τη διάρκεια της ημέρας. Κάτι τέτοιο μπορεί να αποτρέψει επανάληψη επεισοδίων χαμηλού σακχάρου στο αίμα. Μπορεί να σας ζητήσει να τρώτε μικρά, συχνά γεύματα με σύνθετους υδατάνθρακες, φυτικές ίνες και λιπαρά και να αποφεύγετε τη ζάχαρη, το αλκοόλ και τους χυμούς φρούτων.

Πρέπει επίσης να παίρνετε τα γεύματά σας σε τακτά διαστήματα, και να αντισταθμίζετε την περισσότερη άσκηση με περισσότερη τροφή.

Αν η υπογλυκαιμία οφείλεται σε ινσουλίνωμα (όγκο στο πάγκρεας), η καλύτερη θεραπεία είναι η χειρουργική αφαίρεση του όγκου.


Επιπλοκές

Αν η υπογλυκαιμία που οφείλεται σε υπερβολική έκκριση ινσουλίνης δεν αντιμετωπισθεί θεραπευτικά, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια αισθήσεων και κώμα. Η οξεία υπογλυκαιμία αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό που μπορεί να καταλήξει σε κρίσεις και μόνιμη βλάβη του νευρικού συστήματος αν δεν αντιμετωπισθεί. Η οξεία υπογλυκαιμία που καταλήγει σε απώλεια αισθήσεων ονομάζεται και ινσουλινικό σοκ.

Μάθετε να αναγνωρίζετε το πρώτα προειδοποιητικά σημάδια της υπογλυκαιμίας και δώστε σωστά τις πρώτες βοήθειες στον εαυτό σας.


Καλέστε τον γιατρό σας

Πηγαίνετε αμέσως στα επείγοντα περιστατικά νοσοκομείου ή καλέστε το 166 αν τα πρώτα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας δεν υποχωρήσουν παρόλο που έχετε φάει ένα σνακ που περιέχει ζάχαρη.

Ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια αν ένα άτομο με διαβήτη ή ιστορικό υπογλυκαιμίας χάσει την αίσθηση εγρήγορσης ή αν δεν μπορείτε να το ξυπνήσετε.


Πρόληψη

Αν πάσχετε από διαβήτη, σιγουρευτείτε ότι ακολουθείτε τις οδηγίες του γιατρού σας όσον αφορά τη δίαιτα, τα φάρμακα και την άσκησή σας.

Αν έχετε ιστορικό υπογλυκαιμίας, θα πρέπει να έχετε ανά πάσα στιγμή πρόχειρο ένα σνακ ή ποτό που περιέχει ζάχαρη, για να το πάρετε αμέσως μόλις εμφανιστούν τα συμπτώματα. Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν σε 15 λεπτά, φάτε περισσότερο φαγητό. Διατίθεται και ειδικό πακέτο γλυκαγόνης για όσους υποφέρουν από επεισόδια υπογλυκαιμίας που δεν ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στις άλλες μορφές θεραπείας.

Ορισμός

Ο υποθυρεοειδισμός είναι μια ασθένεια κατά την οποία ο θυρεοειδής αδένας δεν παράγει αρκετή θυρορμόνη.



Εναλλακτικοί ορισμοί

Μυξοίδημα – Υποθυρεοειδισμός των ενηλίκων


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Ο θυρεοειδής αδένας βρίσκεται στη βάση του λαιμού, μπροστά ακριβώς από τον λάρυγγα. Απελευθερώνει ορμόνες που ελέγχουν τον μεταβολισμό.
Το συνηθέστερο αίτιο δημιουργίας υποθυρεοειδισμού είναι η φλεγμονή του θυρεοειδούς αδένα, που καταστρέφει τα κύτταρα του αδένα. Η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα ή Νόσος Hashimoto, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα ‘επιτίθεται’ στον θυρεοειδή αδένα, είναι το κλασικότερο παράδειγμα. Ορισμένες γυναίκες αναπτύσσουν υποθυρεοειδισμό μετά από εγκυμοσύνη (ονομάζεται και επιλόχειος θυρεοειδισμός).

Άλλα αίτια που προκαλούν υποθυρεοειδισμό είναι:
• Γενετικές ανωμαλίες
• Ακτινοβολίες στον λαιμό για τη θεραπεία διαφόρων καρκίνων, που μπορεί να βλάψουν τον θυρεοειδή αδένα
• Ραδιενεργό ιώδιο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού
• Χειρουργική αφαίρεση μέρους ή ολόκληρου του θυρεοειδούς αδένα, ως θεραπεία άλλων προβλημάτων του θυρεοειδούς
• Ιογενής θυρεοειδίτιδα, που ακολουθείται συχνά από προσωρινό ή μόνιμο υποθυρεοειδισμό

Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν υποθυρεοειδισμό, όπως:
• Αμιοδαρόνη
• Φάρμακα που χορηγούνται για τον υπερθυρεοειδισμό, όπως προπυλθειουρακίλη (PTU) και μεθιμαζόλη
• Λίθιο
• Ακτινοβολία του εγκεφάλου
• Σύνδρομο Sheehan, που μπορεί να εμφανιστεί σε γυναίκα με σοβαρή αιμορραγία κατά τη διάρκεια εγκυμοσύνης ή τοκετού, με αποτέλεσμα να καταστραφεί η υπόφυση

Στους παράγοντες κινδύνου συγκαταλέγονται:

• Ηλικία πάνω από τα 50
• Γυναικείο φύλο


Συμπτώματα

Αρχικά συμπτώματα:
• Υπερευαισθησία στο κρύο
• Δυσκοιλιότητα
• Κατάθλιψη
• Κόπωση ή βραδύτητα αντανακλαστικών
• Διαταραχές περιόδου
• Μυϊκοί πόνοι ή πόνοι στις αρθρώσεις
• Ωχρότητα ή ξηρότητα του δέρματος
• Λεπτά, εύθραυστα μαλλιά ή νύχια
• Αδυναμία
• Αθέλητη αύξηση βάρους

Τελικά συμπτώματα, αν δεν αντιμετωπιστεί θεραπευτικά:
• Μείωση της γεύσης και της όσφρησης
• Βραχνάδα
• Οίδημα προσώπου και άκρων
• Βραδύτητα στην ομιλία
• Πάχυνση του δέρματος
• Αραίωμα των φρυδιών


Ενδείξεις και εξετάσεις

Η κλινική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει ένα μικρότερο του κανονικού θυρεοειδή αδένα, αν και καμιά φορά ο θυρεοειδής μπορεί να είναι φυσιολογικού μεγέθους ή ακόμα και υπερμεγέθης (βρογχοκήλη). Στην εξέταση μπορεί ακόμα να παρατηρηθούν:
• Εύθραυστα νύχια
• Τραχιά χαρακτηριστικά προσώπου
• Ωχρό ή ξηρό και κρύο δέρμα
• Οίδημα των άκρων
• Λεπτά και εύθραυστα μαλλιά

Η ακτινογραφία θώρακα μπορεί να αποκαλύψει διόγκωση της καρδιάς.

Οι εργαστηριακές εξετάσεις για την αξιολόγηση της λειτουργίας του θυρεοειδούς είναι:
• Ορός ΤSH
• Eξέταση Τ4

Οι εργαστηριακές εξετάσεις μπορεί επίσης να αποκαλύψουν:
• Αναιμία στη γενική εξέταση αίματος
• Αυξημένα επίπεδα χοληστερίνης
• Αυξημένα επίπεδα ηπατικών ενζύμων
• Αυξημένη προλακτίνη
• Χαμηλό νάτριο


Θεραπεία

Ο στόχος της θεραπείας είναι η ορμονική υποκατάσταση. Η λεβοθυροξίνη είναι το συνηθέστερο φάρμακο για τον σκοπό αυτό. Οι γιατροί θα σας χορηγήσουν τη χαμηλότερη δόση που ανακουφίζει τα συμπτώματα και αποκαθιστά το επίπεδο της TSH σε φυσιολογικά όρια. Αν υπάρχει καρδιοπάθεια ή είστε ηλικιωμένος, ο γιατρός σας μπορεί να σας χορηγήσει πολύ χαμηλή δόση.

Απαιτείται ισόβια θεραπεία εκτός κι αν η περίπτωσή σας οφείλεται σε πρόσκαιρη ιογενή θυρεοειδίτιδα.
Πρέπει να συνεχίσετε τη φαρμακευτική αγωγή ακόμα και όταν εξαφανιστούν τα συμπτώματα. Όταν ξεκινήσετε τη φαρμακευτική αγωγή, ο γιατρός σας θα ελέγχει τα επίπεδα των ορμονών κάθε 2-3 μήνες. Στη συνέχεια, τα επίπεδα των ορμονών πρέπει να ελέγχονται τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο.

Όταν παίρνετε θυροξίνη είναι σημαντικό να θυμάστε:

• ΜΗΝ διακόπτετε το φάρμακο όταν νιώσετε καλύτερα. Συνεχίστε να το παίρνετε ακριβώς όπως σας συνέστησε ο γιατρός σας.
• Αν αλλάξετε μάρκα φαρμάκου, ενημερώστε τον γιατρό σας. Μπορεί να χρειαστεί να ελεγχθούν τα επίπεδα των ορμονών σας.
• Ορισμένες διαιτητικές αλλαγές μπορεί να μεταβάλουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας απορροφά τη θυροξίνη. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν καταναλώνετε προϊόντα που περιέχουν σόγια ή φυτικές ίνες.
• Η θυροξίνη αποδίδει καλύτερα σε άδειο στομάχι και όταν λαμβάνεται 1 ώρα πριν από άλλα φάρμακα. ΜΗΝ παίρνετε θυροξίνη μαζί με ασβέστιο, σίδηρο, πολυβιταμίνες, αντιόξινα διοξειδίου του αργιλίου, χολεστιπόλη, ή άλλα φάρμακα που δεσμεύουν τα χολικά οξέα, ή συμπληρώματα φυτικών ινών.

Αφού ξεκινήστε τη θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, ενημερώστε τον γιατρό σας αν σας παρουσιαστούν συμπτώματα αυξημένης θυρεοειδικής δραστηριότητας (υπερθυρεοειδισμός), όπως:
• Γρήγορη απώλεια βάρους
• Νευρικότητα ή αστάθεια
• Εφίδρωση
Το μυξοιδηματικό κώμα είναι επείγον ιατρικό περιστατικό που συμβαίνει όταν τα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς είναι πολύ χαμηλά. Αντιμετωπίζεται με ενδοφλέβια ορμονική υποκατάσταση και στεροειδή φάρμακα. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν συμπληρωματική θεραπεία (οξυγόνο, υποβοήθηση της αναπνοής, χορήγηση υγρών) και νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας.


Πρόγνωση

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς επανέρχεται με τη σωστή θεραπεία. Ωστόσο, η ορμονική υποκατάσταση πρέπει να συνεχιστεί δια βίου.
Το μυξοιδηματικό κώμα μπορεί να επιφέρει τον θάνατο.


Επιπλοκές

Το μυξοιδηματικό κώμα, η οξύτερη μορφή υποθυρεοειδισμού, είναι σπάνιο. Μπορεί να προκληθεί από λοίμωξη, ασθένεια, έκθεση σε ψύχος, ή κάποια φάρμακα σε άτομα που πάσχουν από υποθυρεοειδισμό και δεν έχουν υποβληθεί σε θεραπεία.

Συμπτώματα και ενδείξεις μυξοιδηματικού κώματος είναι:
• Υποθερμία
• Μείωση της αναπνοής
• Χαμηλή αρτηριακή πίεση
• Χαμηλό σάκχαρο του αίματος
• Έλλειψη αντιδράσεων

Άλλες επιπλοκές είναι:
• Καρδιοπάθεια
• Αυξημένος κίνδυνος λοίμωξης
• Στειρότητα
• Αποβολή εμβρύου

Άτομα που πάσχουν από υποθυρεοειδισμό και δεν έχουν υποβληθεί σε θεραπεία, διατρέχουν τους εξής κινδύνους:
• Να φέρουν στον κόσμο παιδί με γενετικές διαταραχές
• Να εμφανίσουν καρδιοπάθεια εξαιτίας των υψηλών επιπέδων LDL (‘κακής΄) χοληστερόλης
• Να εμφανίσουν καρδιακή ανεπάρκεια
Άτομα που λαμβάνουν μεγάλη δόση θυροξίνης κινδυνεύουν από στηθάγχη ή έμφραγμα, όπως επίσης και από οστεοπόρωση (αδυνάτισμα των οστών).


Καλέστε τον γιατρό σας

Kαλέστε τον γιατρό σας αν παρουσιάσετε συμπτώματα υποθυρεοειδισμού (ή μυξοιδήματος).

Αν υποβάλλεστε σε θεραπεία για υποθυρεοειδισμό, καλέστε τον γιατρό σας αν:
• Εμφανίσετε πόνο στο στήθος ή ταχυκαρδία
• Προσβληθείτε από λοίμωξη
• Τα συμπτώματά σας χειροτερέψουν ή δεν βελτιωθούν παρά τη θεραπεία
• Αναπτύξετε καινούρια συμπτώματα


Πρόληψη

Δεν υπάρχουν προληπτικά μέτρα για τον υποθυρεοειδισμό.
Απεικονιστικές εξετάσεις σε νεογέννητα μπορούν να εντοπίσουν αν υπάρχει υποθυρεοειδισμός εκ γενετής (συγγενής υποθυρεοειδισμός).

Ορισμός

Η οξεία HIV λοίμωξη προκαλείται από τον human immunodeficiency virus (HIV), έναν ιό που καταστρέφει σταδιακά το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Πρωτοπαθής HIV λοίμωξη, σύνδρομο HIV ορομετατροπής, οξύ σύνδρομο ρετροϊού.


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Η πρωτοπαθής ή οξεία HIV λοίμωξη, είναι μία κατάσταση που εμφανίζεται 2 – 4 εβδομάδες μετά την προσβολή (μόλυνση) από τον human immunodeficiency virus (HIV).

Ο ιός μεταδίδεται με:

• Το θηλασμό (σπάνια)
• Μεταγγίσεις μολυσμένου αίματος και παραγώγων του
• Τη λήψη ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών, χρησιμοποιώντας μολυσμένες βελόνες και σύριγγες
• Μεταφορά μέσω (δια) του πλακούντα από τη μητέρα στο έμβρυο
• Τη σεξουαλική επαφή

Μετά την προσβολή ατόμου από τον HIV, εξετάσεις μπορούν να ανιχνεύσουν αντισώματα έναντι του ιού στο αίμα του. Αυτό ονομάζεται HIV ορομετατροπή (μετατροπή από HIV αρνητικό σε HIV θετικό) και συνήθως συμβαίνει μέσα σε 3 μήνες από τη μόλυνση, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να συμβεί μέχρι κι ένα χρόνο μετά.

Όταν τελειώσει η πρωτολοίμωξη, οι περισσότεροι ασθενείς δεν εμφανίζουν κανένα ορατό σύμπτωμα για τα επόμενα 10 χρόνια.

Η οξεία HIV λοίμωξη μπορεί, όχι κατά κανόνα ωστόσο, να εξελιχθεί σε πρώιμη συμπτωματική HIV λοίμωξη και σε προχωρημένη HIV νόσο (AIDS).

Παρόλο το γεγονός ότι δεν αποτελεί κανόνα, η πλειοψηφία τω προσβεβλημένων ατόμων με HIV, αναπτύσσουν εν τέλει AIDS. Προς σημείωση, υπάρχει ένας μικρός αριθμός ατόμων, που ενώ αρχικά βρέθηκαν οροθετικοί για HIV, στην πορεία οι εξετάσεις τους αρνητικοποιήθηκαν και δεν εμφανίζουν κανένα σημείο / ένδειξη ύπαρξης της νόσου. Ενώ κάτι τέτοιο είναι σχετικά σπάνιο, αποδεικνύει όμως ότι ο ανθρώπινος οργανισμός, έχει την ικανότητα να απομακρύνει τη νόσο. Τα άτομα αυτά βρίσκονται υπό στενή παρακολούθηση και η περίπτωσή τους ερευνάται.

Ο HIV έχει διαδοθεί σε ολόκληρη την υφήλιο. Τα περισσότερα κρούσματα εντοπίζονται στα μεγάλα αστικά κέντρα, στο κεντρικό τμήμα των πόλεων και μεταξύ συγκεκριμένων πληθυσμών με υψηλού κινδύνου συμπεριφορές.


Συμπτώματα

Σημείωση: συνήθως κατά τη διάγνωση του HIV, πολλοί ασθενείς δεν έχουν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα.

Η οξεία HIV λοίμωξη μπορεί να έχει όμοια εμφάνιση με τη λοιμώδη μονοπυρήνωση, τη γρίπη ή άλλες ιογενείς ασθένειες.

Οποιοδήποτε από τα παρακάτω συμπτώματα μπορεί να παρουσιαστεί:

• Μειωμένη όρεξη
• Αίσθημα κόπωσης
• Πυρετός
• Κεφαλαλγία
• Κακουχία
• Διογκωμένοι λεμφαδένες
• Μυϊκή δυσκαμψία ή άλγος
• Εξάνθημα
• Πονόλαιμος
• Έλκη στη στοματική κοιλότητα και στον οισοφάγο

Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να διαρκέσουν από μερικές μέρες έως και 4 εβδομάδες και στη συνέχεια υποχωρούν.


Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

• Διαταραχές / ανωμαλίες σε διάφορες αιματολογικές εξετάσεις
• Δοκιμασία αναζήτησης (HIV) / δοκιμασία καθήλωσης, συνήθως είναι αρνητικές ή μη προσδιορισμένες κατά τη διάρκεια της οξείας φάσης της λοίμωξης και μετατρέπονται σε θετικές μέσα στους επόμενους 3 μήνες
• Η ανίχνευση του HIV – RNA (γενετικό υλικό) μέσω της αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR) είναι θετική σε ασθενείς με οξεία HIV λοίμωξη
• Προσδιορισμός των υποπληθυσμών λεμφοκυττάρων Τ 4 (CD4) – Τ κύτταρα. Χαμηλότερο του φυσιολογικού τιμές των CD4 υποδεικνύουν την καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι τιμές αυτές επανέρχονται συνήθως 1 – 2 μήνες, μετά την οξεία φάση της λοίμωξης
• Η ανίχνευση στον ορό του αντιγόνου P24 συνήθως είναι θετική

Θεραπεία

Άτομα με HIV λοίμωξη, οφείλουν να ενημερωθούν σχετικά με τη νόσο και τη θεραπεία της, ούτως ώστε να συμμετέχουν ενεργά στη λήψη αποφάσεων με τον ιατρό τους.

Ακόμη και σήμερα, διχάζονται οι απόψεις για το αν η επιθετική πρώιμη θεραπεία της HIV λοίμωξης με φαρμακευτικά σκευάσματα, επιβραδύνει πράγματι ή όχι την εξέλιξη της νόσου. Θεωρείται σκόπιμο, να συζητήσετε με τον ιατρό σας περί αυτού.

Ακολουθήστε τους παρακάτω κανόνες υγιεινής στα πρώιμα στάδια της HIV λοίμωξης:

• Αποφύγετε να έρθετε σε επαφή με άτομα που παρουσιάζουν οξεία λοιμώδη νόσο
• Αποφύγετε καταστάσεις που ίσως οδηγήσουν σε κατάθλιψη. Διατηρείστε θετικές κοινωνικές επαφές, χόμπι, ενδιαφέροντα και κατοικίδια ζώα
• Ακολουθείστε μια θρεπτική διατροφή αρκετά πλούσια σε θερμίδες
• Ασκηθείτε σωματικά, χωρίς ωστόσο να εξαντλείστε
• Προσπαθήστε να διατηρήσετε το άγχος σας στο ελάχιστο
• Κάνετε πιο ασφαλές σεξ. Η νόσος έχει υψηλή μεταδοτικότητα, ιδιαίτερα κατά τους πρώτους μήνες της μόλυνσης / προσβολής

Πρόγνωση

Η HIV λοίμωξη αποτελεί μια μακροχρόνια ιατρική κατάσταση που υπόκειται σε θεραπευτική αγωγή, ωστόσο δεν υπάρχει ίαση. Ζωτικής σημασίας είναι η πρόληψη των επιπλοκών και η καθυστέρηση (αλλά όχι η πρόληψη) της εξέλιξης σε AIDS. Επί του παρόντος, δεν εξελίσσονται όλες οι περιπτώσεις της λοίμωξης HIV σε AIDS, αν και στην πλειοψηφία τους, εν τέλει επισυμβαίνει.


Επιπλοκές

• AIDS (σύνδρομο επίκτητης ανοσοκαταστολής / ανοσολογικής ανεπάρκειας)
• Αυτοάνοσα νοσήματα
• Καρκίνο, τυπικά το σάρκωμα Καπόζι (KS) και το λέμφωμα
• Ευκαιριακές λοιμώξεις (ασυνήθη στα πρώιμα στάδια της HIV νόσου)
  -Βακιλλική αγγειομάτωση
  -Καντιτίαση
  -Κρυπτοσποριδιακή ή άλλες πρωτοζωικές εντεροκολίτιδες
  -Λοίμωξη από κυτταρομεγαλοϊό
  -Εξελισσόμενη πολλαπλή λευκοεγκεφαλοπάθεια
  -Μικροβιαιμία από salmonella
  -Τοξοπλάσμωση
  -Φυματίωση

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Κλείστε ραντεβού με τον ιατρό σας αν υποπτεύεστε ή αν είχατε σίγουρη έκθεση στον ιό του HIV ή αν ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου και παρουσιάζετε συμπτώματα όμοια με της οξείας HIV λοίμωξης.


Πρόληψη


Ασφαλείς σεξουαλικές συμπεριφορές, μειώνουν την πιθανότητα προσβολής από τη λοίμωξη HIV. Παραμένει ωστόσο ο κίνδυνος προσβολής, ακόμη κι αν κάνετε ασφαλές σεξ, μιας και τα προφυλακτικά μπορεί να σπάσουν. Η αποχή είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος πρόληψης της σεξουαλικής μετάδοσης του ιού του HIV.

Γενικές οδηγίες:

• Μην έχετε σεξουαλικές επαφές χωρίς προστασία ή με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους ή με άτομο που έχει πολλούς ερωτικούς συντρόφους ή με άτομο που κάνει χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών ή με άτομο που γνωρίζεται – ή απλά υποπτεύεστε – ότι πάσχει από AIDS
• Αποφύγετε τη χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών. Αν είστε χρήστης, μη μοιράζεστε βελόνες ή σύριγγες με κανέναν
• Άτομα που πάσχουν από AIDS ή παρουσίασαν θετική ανίχνευση για αντισώματα HIV, μπορούν να μεταδώσουν τη νόσο σε άλλους και δεν πρέπει να γίνονται δότες αίματος, πλάσματος, οργάνων του σώματος ή σπέρματος. Μην ανταλλάσσεται σωματικά υγρά κατά τη σεξουαλική επαφή.

Ορισμός

Σύφιλη είναι η λοίμωξη από το βακτηρίδιο Treponema pallidum


Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Η σύφιλη αποτελεί σεξουαλικά μεταδιδόμενο λοιμώδες νόσημα. Το βακτηρίδιο που την προκαλεί μεταδίδεται μέσω λύσης της συνέχειας του δέρματος ή των βλεννογόνων.

Έγκυες γυναίκες που πάσχουν από τη νόσο μπορούν να τη μεταδώσουν στο κυοφορούμενο έμβρυο. Αυτός ο τρόπος μετάδοσης της νόσου ονομάζεται συγγενής.

Η σύφιλη εμφανίζει παγκόσμια κατανομή. Κυρίως προσβάλλει σεξουαλικά δραστήριους ενήλικες στις ηλικίες 20 με 29 ετών.

Η νόσος έχει διάφορα στάδια

• Η πρωτογενής σύφιλη είναι το πρώτο στάδιο της νόσου. Ανώδυνες ελκωτικές βλάβες (συφιλιδικά έλκη) σχηματίζονται στην περιοχή ενοφθαλμισμού των βακτηριδίων, εντός 2-3 εβδομάδων από τη στιγμή της μόλυνσης. Ενδέχεται να μην αντιληφθεί ο ασθενής τα έλκη ή κάποιο άλλο σύμπτωμα, ιδιαίτερα αν οι ελκωτικές βλάβες βρίσκονται μέσα στο ορθό ή τον τράχηλο της μήτρας. Τα έλκη επουλώνονται εντός 4-6 εβδομάδων, ακόμη και χωρίς την εφαρμογή θεραπείας. Τα βακτηρίδια σε αυτό το στάδιο μεταπίπτουν σε λανθάνουσα κατάσταση. Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με αυτόν τον τύπο σύφιλης, δείτε την πρωτογενή σύφιλη.
• Η δευτερογενής σύφιλη συμβαίνει 2-8 εβδομάδες μετά τον σχηματισμό των αρχικών ελκών. Περίπου το 33% όσων δεν αντιμετώπισαν θεραπευτικά το πρώτο στάδιο της νόσου θα αναπτύξουν δευτερογενή σύφιλη. Τα συμπτώματα του δεύτερου σταδίου συχνά αποδράμουν άνευ θεραπείας και τα βακτηρίδια μεταπίπτουν ξανά σε λανθάνουσα κατάσταση. Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με αυτόν τον τύπο σύφιλης, δείτε τη δευτερογενή σύφιλη.
• Η τριτογενής σύφιλη αποτελεί το τελικό στάδιο της νόσου. Η λοίμωξη εμφανίζει διασπορά στο κεντρικό νευρικό σύστημα, την καρδιά, το δέρμα, και τα οστά. Τα βακτηρίδια που βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση μπορούν να ανιχνευθούν μέσω των βλαβών που έχουν επιφέρει σε κάποιο μέρος του σώματος, ή με τη διενέργεια ειδικών ορολογικών εξετάσεων. Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με αυτόν τον τύπο σύφιλης, δείτε την τριτογενή σύφιλη.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της σύφιλης εξαρτώνται από το εκάστοτε στάδιο της νόσου. Πολλοί ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί.

Γενικά, ανώδυνα έλκη και λεμφαδενίτιδα είναι πιθανά συμπτώματα της πρωτογενούς σύφιλης. Οι ασθενείς με δευτερογενή σύφιλη ενδέχεται να εμφανίσουν πυρετό, αίσθημα κόπωσης, εξάνθημα, μυαλγίες και αρθραλγίες, απώλεια της όρεξης για πρόσληψη τροφής, καθώς και άλλα συμπτώματα. Η τριτογενής μορφή της νόσου περιλαμβάνει βλάβες στην καρδιά και το κεντρικό νευρικό σύστημα.

Σημεία και διαγνωστικός έλεγχος

Διάφορες αιματολογικές εξετάσεις διενεργούνται για την ανίχνευση ουσιών παραγόμενων από τα βακτηρίδια που προκαλούν σύφιλη. Η παλαιότερη δοκιμασία είναι η VDRL. Άλλες εξετάσεις αίματος περιλαμβάνουν τις RPR και FTA-ABS.

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Η αποτελεσματική θεραπεία της σύφιλης περιλαμβάνει τη χρήση αντιβιοτικών. Φάρμακο εκλογής είναι η πενικιλλίνη. Η δοσολογία και ο τρόπος χορήγησης (ενδομυϊκά ή ενδοφλέβια) εξαρτώνται από το εκάστοτε στάδιο της νόσου. Η δοξυκυκλίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εναλλακτική θεραπεία σε ασθενείς αλλεργικούς στην πενικιλλίνη.

Ορισμένες ώρες μετά τη χορήγηση θεραπείας, στις πρώιμες φάσεις της νόσου, ενδέχεται να εκδηλωθεί αλλεργική αντίδραση του ξενιστή έναντι τοξινών από τα καταστρεφόμενα βακτηρίδια (αντίδραση Jarish-Herxheimer). Στα συμπτώματα αυτής της αντίδρασης περιλαμβάνονται:

• ρίγη
• πυρετός
• αίσθημα κόπωσης
• αρθραλγίες
• μυαλγίες
• κεφαλαλγία
• ναυτία
• εξάνθημα

Αυτά τα συμπτώματα συνήθως παρέρχονται εντός 24ώρου.

Ο ασθενής πρέπει να υποβάλλεται σε ορολογικές εξετάσεις στους 3, 6, 12, και 24 μήνες μετά τη διάγνωση της νόσου, προκειμένου να διαπιστωθεί η αποδρομή της λοίμωξης. Είναι απαραίτητο να αποφεύγεται η σεξουαλική επαφή, μέχρις ότου δύο διαδοχικές ορολογικές δοκιμασίες δείξουν ότι η λοίμωξη θεραπεύτηκε. Η σύφιλη είναι ιδιαίτερα μεταδοτική μέσω σεξουαλικής επαφής κατά το πρωτογενές και δευτερογενές της στάδιο.

Τα περιστατικά σύφιλης στις ΗΠΑ είναι υποχρεωτικό να αναφέρονται στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας, προκειμένου σεξουαλικοί σύντροφοι μολυσμένων ατόμων να ταυτοποιούνται και να υποβάλλονται σε θεραπεία.


Πρόγνωση

Με την εφαρμογή έγκαιρης θεραπευτικής αντιμετώπισης και την κατάλληλη παρακολούθηση, μπορεί να επέλθει ίαση. Η σύφιλη τρίτου σταδίου οδηγεί σε χρόνια προβλήματα υγείας, παρά την εφαρμογή θεραπευτικών μέτρων.


Επιπλοκές

Στις επιπλοκές της σύφιλης, που δεν έχει αντιμετωπισθεί θεραπευτικά, περιλαμβάνονται:

• βλάβες στο δέρμα και τα οστά
• καρδιαγγειακά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων φλεγμονών και ανευρυσμάτων της αορτής
• νευροσύφιλη

Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας

Ειδοποιήστε τον ιατρό σας αν αναπτύξετε σημεία ή συμπτώματα σύφιλης. Διάφορες παθολογικές καταστάσεις ενδέχεται να εκδηλώνονται με παρόμοια συμπτωματολογία. Γι'αυτό είναι επιτακτική η διενέργεια πλήρους ιατρικής εξέτασης.

Απευθυνθείτε, επίσης, στον ιατρό σας αν είχατε σεξουαλική επαφή με άτομο που πάσχει από τη νόσο.


Πρόληψη

Αν είστε σεξουαλικά δραστήριο άτομο, χρησιμοποιείτε πάντα προφυλακτικό και πρακτικές ασφαλούς σεξ. Όλες οι έγκυες γυναίκες, οι οροθετικοί για HIV, και άτομα με υψηλό κίνδυνο να προσβληθούν από σύφιλη, πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο.

Ορισμός

Ο παράγοντας Δ είναι ένας τύπος ιού, γνωστός κι ως ιός της ηπατίτιδας Δ, που προκαλεί συμπτώματα μόνον σε άτομα που ήδη πάσχουν από λοίμωξη ηπατίτιδας Β.

Εναλλακτικοί ορισμοί

Ιός της ηπατίτιδας Δ.


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Ο ιός της ηπατίτιδας Δ (HDV) ανευρίσκεται μόνο σε άτομα που φέρουν τον ιό της ηπατίτιδας Β. Ο HDV μπορεί να επιδεινώσει τη λοίμωξη της ηπατίτιδας Β ή την προϋπάρχουσα ηπατική διαταραχή, λόγω της ηπατίτιδας Β. Μπορεί να διεγείρει την εμφάνιση συμπτωμάτων σε άτομα που φέρουν τον ιό της ηπατίτιδας Β, αλλά ήταν προηγουμένως ασυμπτωματικοί.

Ο HDV προσβάλλει σχεδόν 15 εκατομμύρια ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο. Εμφανίζεται στο 5% των ατόμων που φέρουν τον ιό της ηπατίτιδας Β.

Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών
• Προσβολή από τον ιό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (η μητέρα μπορεί να μεταδώσει τον ιό στο έμβρυο)
• Φορείς του ιού της ηπατίτιδας Β
• Ατομικό ιστορικό λοίμωξης ηπατίτιδας Β
• Σεξουαλική επαφή ομοφυλοφίλων ανδρών
• Λήψη πολλαπλών μεταγγίσεων αίματος

Συμπτώματα

Η ηπατίτιδα Δ είναι ικανή να επιδεινώσει τα συμπτώματα της ηπατίτιδας Β.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Κοιλιακό άλγος
• Σκουρόχρωμα ούρα
• Κόπωση
• Ίκτερο
• Αρθραλγίες
• Απώλεια όρεξης
• Ναυτία
• Έμετος

Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

• Αντισώματα του παράγοντα Δ (αντι – Δ)
• Βιοψία ήπατος
• Δοκιμασίες ηπατικών ενζύμων

Θεραπεία

Πολλά από τα φαρμακευτικά σκευάσματα που χορηγούνται στη θεραπεία της ηπατίτιδας Β, δεν έχουν την ίδια αντίδραση / αποτελεσματικότητα στη θεραπεία της ηπατίτιδας Δ.

Βλ. ηπατίτιδα Β.

Για τα άτομα που πάσχουν από χρόνια HDV λοίμωξη, θεωρείται σκόπιμο να λάβουν το σκεύασμα της άλφα ιντεροφερόνης, ως τουλάχιστον 12μηνη θεραπευτική αγωγή. Η μεταμόσχευση ήπατος αποτελεί τη θεραπεία εκλογής στις περιπτώσεις τελικού σταδίου χρόνιας ηπατίτιδας Β.


Πρόγνωση

Ασθενείς με οξεία HDV λοίμωξη, συνήθως σημειώνουν βελτίωση της κλινικής τους κατάστασης μετά από 2 – 3 εβδομάδες. Τα ηπατικά ένζυμα επανέρχονται στις φυσιολογικές τους τιμές εντός 16 εβδομάδων.

Το 10% περίπου των προσβληθέντων ατόμων, αναπτύσσουν χρόνια ηπατική φλεγμονή (ηπατίτιδα).



Επιπλοκές

• Χρόνια ενεργός ηπατίτιδα
• Κεραυνοβόλος ηπατίτιδα

Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Κλείστε ραντεβού με τον ιατρό σας, αν παρουσιάσετε συμπτώματα ηπατίτιδας Β.


Πρόληψη

• Πρώιμη / έγκαιρη αναγνώριση κι αγωγή της λοίμωξης της ηπατίτιδας Β, αποτελεί έναν παράγοντα πρόληψης από την ηπατίτιδα Δ.
• Αποφύγετε τη χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών. Αν ωστόσο είστε χρήστης τέτοιων ουσιών, αποφύγετε τη κοινή χρήση συριγγών.
• Διατίθεται εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β, το οποίο θεωρείται απαραίτητο να γίνεται σε άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου.

Ορισμός

Η ηπατίτιδα Β είναι η φλεγμονή (ερεθισμός και οίδημα) του ήπατος, η οποία οφείλεται σε λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας Β (HBV).

Άλλοι τύποι της ηπατίτιδας περιλαμβάνουν:

• Την ηπατίτιδα Α
• Την ηπατίτιδα C
• Την ηπατίτιδα D

Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Ο ιός της ηπατίτιδας μεταδίδεται μέσω του αίματος, του σπέρματος, των κολπικών υγρών κι άλλων υγρών του σώματος.

Λοίμωξη μπορεί να αναπτυχθεί στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• μετάγγιση αίματος
• επαφή με αίμα σε ιατρικές εγκαταστάσεις
• άμεση επαφή με το αίμα προσβληθέντος ατόμου μέσω ψηλάφησης ανοικτής πληγής του ή νύξης από βελόνα
• κατά τη σεξουαλική επαφή με προσβληθέντα άτομο χωρίς προφύλαξη
• κατά τη διεξαγωγή βελονισμού ή τατουάζ με μολυσμένα εργαλεία
• κοινή χρήση συριγγών κατά τη χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών
• κοινή χρήση προσωπικών αντικειμένων με πάσχοντα (όπως οδοντόβουρτσα, ξυραφάκια και νυχοκόπτες)

Ο ιός της ηπατίτιδας Β μπορεί να μεταδοθεί από τη μητέρα στο έμβρυο κατά τον τοκετό, σε περίπτωση που η μητέρα έχει προσβληθεί από τον ιό.

Άλλοι παράγοντες κινδύνου της λοίμωξης από τον ιό της ηπατίτιδας Β περιλαμβάνουν:

• αν γεννηθήκατε εσείς ή η γονείς σας σε περιοχές με υψηλά ποσοστά λοίμωξης (συμπεριλαμβανομένου της Ασίας, της Αφρικής και της Καραϊβικής)
• αν έχετε πολλούς ερωτικούς συντρόφους
• σεξουαλικές σχέσεις ομοφυλοφίλων ανδρών
• οι αιμοκαθαιρόμενοι
• λοίμωξη από τον ιό HIV

Η λοίμωξη από ηπατίτιδα Β μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια.

• Η οξεία ηπατίτιδα Β είναι η χρονική περίοδο των 3 – 6 εβδομάδων αφού προσβληθεί ένα άτομο από τον ιό
• Η χρόνια ηπατίτιδα Β είναι όταν ο ιός της ηπατίτιδας Β παραμένει στον οργανισμό ενός ατόμου. Το άτομο αυτό θεωρείται φορέας της νόσου, ακόμη κι αν είναι ασυμπτωματικός (δεν παρουσιάζει συμπτώματα).

Η περισσότερη βλάβη που προκαλείται από τον ιό, οφείλεται στην αντίδραση του οργανισμού να αντιμετωπίσει τη λοίμωξη. Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα εντοπίσει τη λοίμωξη, εξαπολύει / απελευθερώνει ειδικά κύτταρα για να την καταπολεμήσουν. Ωστόσο αυτή διαδικασία των κυττάρων, μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή του ήπατος.


Συμπτώματα

Πολλά άτομα που πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα Β, παρουσιάζουν ελάχιστα συμπτώματα. Ενδέχεται η κλινική τους εικόνα να παρουσιάζεται καλή. Κατά συνέπεια, μπορεί και να μη γνωρίζουν ότι έχουν προσβληθεί. Ωστόσο παραμένουν να είναι φορείς μετάδοσης του ιού σε άλλα άτομα.

Υπάρχει περίπτωση τα πρώτα συμπτώματα να κάνουν την εμφάνισή τους ακόμη και 6 μήνες μετά την προσβολή από τον ιό. Τα πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Απώλεια όρεξης
• Αίσθημα κόπωσης
• Χαμηλός πυρετός / δεκατική πυρετική κίνηση
• Άλγος αρθρώσεων και μυών
• Ναυτία κι έμετος
• κιτρινωπή χροιά δέρματος και σκουρόχρωμα ούρα λόγω ίκτερου

Άτομα που πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα, μπορεί να μην παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα, αν και εξελίσσεται μια σταδιακή ηπατική βλάβη. Από την άλλη, ενδέχεται να εμφανίσουν κάποια ή ακόμη κι όλα τα συμπτώματα της οξείας ηπατίτιδας.


Σημεία και εξετάσεις

Μπορούν να διεξαχθούν οι ακόλουθες εξετάσεις, προκειμένου να εντοπιστεί και να παρακολουθηθεί η βλάβη του ήπατος που έχει προκληθεί από τον ιό της ηπατίτιδας Β.

• επίπεδα αλβουμίνης
• δοκιμασίες ηπατικής λειτουργίας
• χρόνος προθρομβίνης

Οι παρακάτω εξετάσεις είναι διαγνωστικές για την ηπατίτιδα Β:

• ανίχνευση του αντιγόνου επιφανείας του ιού της ηπατίτιδας Β στο αίμα (HBsAg): θετικό αποτέλεσμα επιβεβαιώνει την ενεργός λοίμωξη
• αντισώματα προς το αντιγόνο του πυρήνα του HBV (Anti – HBc): θετικό αποτέλεσμα επιβεβαιώνει πρόσφατη προσβολή από HBV ή προσβολή του στο παρελθόν
• αντίσωμα προς το αντιγόνο επιφανείας του HBV (Anti – HBs): θετικό αποτέλεσμα επιβεβαιώνει την προσβολή από HBV στο παρελθόν ή ότι το άτομο έχει εμβολιαστεί κατά της ηπατίτιδας Β
• ανίχνευση αντιγόνου e, πυρηνικό συστατικό του HBV (HBeAg): το θετικό αποτέλεσμα σημαίνει ότι το άτομο είναι περισσότερο μεταδοτικός

Τα άτομα που πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα, μπορούν να προβούν σε επανειλημμένες αιματολογικές εξετάσεις .


Θεραπεία

Η οξεία ηπατίτιδα δε χρήζει θεραπευτική αγωγή, παρά μόνον την προσεκτική παρακολούθηση, με τη βοήθεια εξετάσεων, της ηπατικής λειτουργίας. Σε περίπτωση που έχετε προσβληθεί από τον ιό, καλό θα ήταν, να παραμείνετε κλινήρης, να καταναλώνετε πολλά υγρά και να ακολουθείτε μια καλά ισορροπημένη διατροφή.

Στη σπάνια περίπτωση που αναπτύξετε ηπατική ανεπάρκεια, η θεραπεία εκλογής είναι η μεταμόσχευση. Για κάποια περιστατικά, η μεταμόσχευση ήπατος συνιστά τη μοναδική θεραπεία της ηπατικής ανεπάρκειας.

Κάποιοι ασθενείς που αντιμετωπίζουν χρόνια ηπατίτιδα, μπορούν να ακολουθήσουν αντιϊκή θεραπεία, που περιλαμβάνει αντιϊκά φάρμακα, καθώς κι ένα σκεύασμα που ονομάζεται πεγκιντερφερόνη. Δεν υπάρχει ίαση για τον ιό της ηπατίτιδας Β, ωστόσο αυτά τα σκευάσματα μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της λοιμώξεως. Η μεταμόσχευση ήπατος είναι η θεραπεία εκλογής για τους ασθενείς τελικού σταδίου χρόνιας ηπατίτιδας Β.

Ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα, θα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση αλκοόλ και να συμβουλεύονται τον ιατρό τους ή το νοσηλευτικό προσωπικό, προτού προμηθευθούν σκευάσματα από το φαρμακείο ή υποκατάστατα φαρμάκων με εκχυλίσματα βοτάνων. Σε αυτά περιλαμβάνονται και η ακεταμινοφαίνη, η ασπιρίνη ή η ιμπουπροφαίνη.



Πρόγνωση

Η οξεία κλινική κατάσταση του ασθενούς, συνήθως υποχωρεί μετά από 2 – 3 εβδομάδες. Σχεδόν, σε όλα τα προσβληθέντα άτομα, η ηπατική λειτουργία επανέρχεται στο φυσιολογικό μέσα σε 4 – 6 μήνες

Κάποιοι ασθενείς παρουσιάζουν χρόνια ηπατίτιδα.

• Τα περισσότερα νεογνά και περίπου 50% των παιδιών που προσβάλλονται από HBV, θα εμφανίσουν χρόνια ηπατίτιδα. Μονάχα κάποιοι προσβληθέντες ενήλικες θα αναπτύξουν τη χρόνια μορφή της λοίμωξης.
• Η χρόνια λοίμωξη από ηπατίτιδα Β, αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης βλάβης του ήπατος, συμπεριλαμβανομένου της κίρρωσης και του καρκίνου του ήπατος
• Τα άτομα που αντιμετωπίζουν χρόνια ηπατίτιδα Β, μπορούν να μεταδώσουν τον ιό. Θεωρούνται φορείς της νόσου, ακόμη κι αν είναι ασυμπτωματικοί

Το ποσοστό θνησιμότητας της ηπατίτιδας Β ανέρχεται στο 1% περίπου των περιπτώσεων.


Επιπλοκές

Το ποσοστό εμφάνισης του ηπατοκυτταρικού καρκινώματος, είναι υψηλότερο στα άτομα που πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα Β, παρά στο γενικό πληθυσμό.

Άλλες επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• Κεραυνοβόλος ηπατίτιδα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ηπατική ανεπάρκεια και ίσως στο θάνατο
• Χρόνια επιμένουσα ηπατίτιδα
• Κίρρωση

Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Καλέστε τον οικογενειακό σας ιατρό αν:

• Παρουσιάσετε συμπτώματα ηπατίτιδας Β
• Τα συμπτώματα της ηπατίτιδας Β δεν υποχωρούν μέσα σε 2 – 3 εβδομάδες ή παρουσιαστούν νέα συμπτώματα
• Ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου άτομα προσβολής από ηπατίτιδα Β και δεν έχετε εμβολιαστεί κατά του HBV

Πρόληψη

Όλα τα παιδιά θα πρέπει να λάβουν την πρώτη δόση του εμβολίου κατά της ηπατίτιδας Β όταν είναι νεογνά και να ολοκληρώσουν τη συνέχεια των 2 δόσεων, μέχρι την ηλικία των 6 και 18 μηνών. Έφηβοι κάτω των 19 ετών που δεν έχουν εμβολιστεί, θα πρέπει να λάβουν επαναληπτικές δόσεις.

Άτομα υψηλού κινδύνου, συμπεριλαμβανομένου ολόκληρου του ιατρικού προσωπικού κι αυτά που συζούν με άτομα που πάσχουν από HBV, οφείλουν να εμβολιαστούν κατά της νόσου.

Τα νεογνά των οποίων η μητέρα νοσεί από που οξεία ηπατίτιδα Β ή αναφέρει στο παρελθόν της λοίμωξη από ηπατίτιδα Β, χρήζουν ειδικού εμβολιασμού με ανοσογλοβουλίνη ηπατίτιδος Β και ανοσοποίησης κατά της ηπατίτιδας Β, εντός 12ώρου από τη γέννησή τους.

Η εξέταση του προσφερόμενου αίματος στις αιμοδοσίες, έχει συντελέσει στην ελαχιστοποίηση των πιθανοτήτων μετάδοσης του ιού της ηπατίτιδας Β μέσω μεταγγίσεων. Η υποχρεωτική αναφοράς της νόσου, δίνει τη δυνατότητα στους υπαλλήλους δημόσιας υγείας να εντοπίζουν τα άτομα που εκτεθεί στον ιό. Το εμβόλιο χορηγείται μόνο σε όσους δεν έχουν αναπτύξει την κλινική σημειολογία της νόσου.

Το εμβόλιο της κατά της ηπατίτιδας Β ή η ανοσογλοβουλίνη ηπατίτιδος Β, εάν δοθεί εντός του πρώτου 24ώρου από την έκθεση στον ιό, δύναται να αποτρέψει την εκδήλωση της λοιμώξεως.

Προληπτικά μέτρα συμπεριφοράς τρόπου ζωής, προς αποφυγή προσβολής από την ηπατίτιδα Β:

• Αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή με άτομο που πάσχει από οξεία ή χρόνια ηπατίτιδα Β
• Χρησιμοποιήστε προφυλακτικό και φροντίστε για την προστασία των ερωτικών σας επαφών
• Αποφύγετε να μοιράζεστε τα προσωπικά σας αντικείμενα, όπως ξυραφάκια κι οδοντόβουρτσες
• Μη μοιράζεστε σύριγγες κατά τη χρήση ναρκωτικών ουσιών ή παραφερνάλια (όπως καλαμάκια για εισπνεόμενα ναρκωτικά)
• Πλύνετε τις κηλίδες αίματος με διάλυμα που περιέχει 1 δόση χλωρίνης σε 10 δόσεις νερού

Οι ιοί της ηπατίτιδας Β (καθώς και της ηπατίτιδας C) δε μεταδίδονται με απλές καθημερινές επαφές, όπως τη χειραψία, τη κοινή χρήση μαχαιροπήρουνων ή ποτηριών, το θηλασμό, τα φιλιά, το αγκάλιασμα, το βήχα ή το φτέρνισμα.

Ορισμός

Η ηπατίτιδα Α είναι η φλεγμονή (ερεθισμός και διόγκωση) του ήπατος, που προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Α.




Βλ. επίσης:

• Ηπατίτιδα Β
• Ηπατίτιδα Γ

Εναλλακτικοί ορισμοί

Ιογενής ηπατίτιδα.

Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Ο ιός της ηπατίτιδας Α ανευρίσκεται κυρίως στα κόπρανα και στο αίμα προσβληθέντος ατόμου, σχεδόν 15 – 45 ημέρες προ την εμφάνιση συμπτωμάτων και κατά την πρώτη εβδομάδα της νόσου.

Η προσβολή από τον ιό της ηπατίτιδας Α γίνεται με:

• Τη λήψη μολυσμένης από τον ιό, τροφής ή την πόση μολυσμένου νερού (φρούτα, λαχανικά, οστρακοειδή, πάγο και νερό αποτελούν συχνές πηγές μετάδοσης του ιού της ηπατίτιδας Α)
• Επαφή με τα κόπρανα ή το αίμα πάσχοντος
• Με επαφή αντικειμένων ή τροφής που έχει ακουμπήσει πάσχων άτομο και δεν έχει πλύνει καλά τα χέρια του μετά τη χρήση τουαλέτας
• Συμμετοχή σε σεξουαλικές δραστηριότητες που περιλαμβάνουν στοματοπρωκτική επαφή

Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Διεθνείς μετακινήσεις, κυρίως προς την Ασία, τη νότια ή κεντρική Αμερική
• Χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών
• Διαμονή σε οικοτροφείο ή σε κέντρα επανένταξης
• Εργασία σε κέντρα υγείας, σε χώρους με είδη τροφής ή βιομηχανίες που δραστηριοποιούνται στο αποχετευτικό σύστημα

Άλλες συχνές ιογενείς ηπατικές λοιμώξεις, περιλαμβάνουν την ηπατίτιδα Β και C. Η ηπατίτιδα Α είναι η πιο ήπια και η λιγότερη κρίσιμη από αυτές. Οι λοιπές ηπατικές λοιμώξεις δύναται να μετατραπούν σε χρόνιες παθήσεις, όχι όμως η ηπατίτιδα Α.



Συμπτώματα

Τα συμπτώματα συνήθως κάνουν την εμφάνισή τους 2 – 6 εβδομάδες μετά την έκθεση στον ιό της ηπατίτιδας Α και είναι συνήθως ήπια, αλλά διαρκούν για αρκετούς μήνες, κυρίως στους ενήλικες.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Σκουρόχρωμα ούρα
• Κόπωση
• Κνησμό
• Απώλεια όρεξης
• Δεκατική πυρετική κίνηση
• Ναυτία κι έμετο
• Αποχρωματισμό των κοπράνων
• Κιτρινωπή χροιά δέρματος (ίκτερος)

Σημεία κι εξετάσεις

Κατά τη φυσική εξέτασή σας, ο ιατρός ίσως διαπιστώσει διόγκωση κι ευαισθησία του ήπατος.

Οι ορολογικές εξετάσεις στην ηπατίτιδα, ίσως αναδείξουν:

• Αύξηση των ΙgM και IgG αντισωμάτων κατά της ηπατίτιδας Α (τα IgM συνήθως θετικοποιούνται πριν τα IgG)
• Αυξημένα ηπατικά ένζυμα (δοκιμασίες ηπατικής λειτουργίας)

Θεραπεία

Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία κατά της ηπατίτιδας Α. Κατά τη διάρκεια της οξείας φάσης της νόσου, κατά την κορύφωση δηλαδή των συμπτωμάτων, συστήνεται ανάπαυση. Άτομα που πάσχουν από οξεία ηπατίτιδα οφείλουν να αποφεύγουν την κατανάλωση του αλκοόλ και κάθε ηπατοτοξική ουσία, συμπεριλαμβανομένου της ακεταμινοφαίνης (Tylenol).

Οι λιπαρές τροφές, ίσως προκαλέσουν έμετο, μιας και για την πέψη των λιπών, απαιτούνται ουσίες που απεκκρίνει το ήπαρ. Είναι προτιμητέο να αποφεύγονται οι τροφές αυτές, κατά την οξεία φάση.


Πρόγνωση

Ο ιός δεν παραμένει στον οργανισμό μετά την αποδρομή της λοίμωξης.

Άνω του 85% των ασθενών με ηπατίτιδα Α, επανέρχονται εντός 3 μηνών, ενώ η πλειοψηφία των ασθενών σημειώνει πλήρη αποκατάσταση εντός 6 μηνών.

Ελάχιστες είναι οι πιθανότητες θανάτου, συνήθως σε ηλικιωμένα άτομα κι άτομα με χρόνια ηπατική νόσο.


Επιπλοκές

Κατά κανόνα, δεν υπάρχουν επιπλοκές. Κεραυνοβόλος μορφή, απειλητική για τη ζωή του ασθενούς, είναι 1 / 1000 περιπτώσεις.


Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Καλέστε τον ιατρό σας και κλείστε ένα ραντεβού, αν εμφανίσετε συμπτώματα ηπατίτιδας.


Πρόληψη

Οι παρακάτω συμβουλές μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο προσβολής ή μετάδοσης του ιού:

• Πλένετε πάντα καλά τα χέρια σας, μετά τη χρήση τουαλέτας και μετά από επαφή με αίμα, κόπρανα ή άλλα σωματικά υγρά πάσχοντος ατόμου
• Αποφύγετε τη λήψη μη καθαρών / ακάθαρτων τροφών και νερού

Ο ιός μεταδίδεται με πολύ γρήγορο ρυθμό σε κέντρα κοινωνικής αλληλεγγύης κι άλλα μέρη, στα οποία οι άνθρωποι έρχονται σε στενή επαφή. Ο σχολαστικός καθαρισμός των χεριών πριν και μετά από κάθε αλλαγή πάνας, πριν το σερβίρισμα φαγητού και μετά τη χρήση τουαλέτας, αποτρέπουν την εμφάνιση κρουσμάτων.

Αν εκτεθήκατε προσφάτως στον ιό της ηπατίτιδας και δεν έχετε στο παρελθόν νοσήσει από αυτόν, ούτε έχετε υποβληθεί στον εμβολιασμό κατά αυτού, συμβουλευτείτε ιατρό ή νοσηλευτή για τη λήψη ανοσογλοβουλίνης ή εμβολίου κατά της ηπατίτιδας Α. Οι κύριοι λόγοι που οφείλετε να λάβετε ένα ή και τα δύο παραπάνω, είναι:

• Αν συζείτε με πάσχοντα από ηπατίτιδα Α άτομο
• Αν είχατε πρόσφατη σεξουαλική επαφή με πάσχον άτομο
• Αν κάνατε πρόσφατη κοινή χρήση παράνομων ναρκωτικών ουσιών, ενέσιμων ή μη, με πάσχον άτομο
• Αν ήλθατε σε στενή επαφή για μακρύ χρονικό διάστημα με πάσχον άτομο
• Αν φάγατε σε εστιατόριο στο οποίο διαπιστώθηκε ότι τα φαγητά ή το προσωπικό, ήταν μολυσμένα από τον ιό της ηπατίτιδας Α

Διατίθενται εμβόλια κατά της λοίμωξης της ηπατίτιδας Α . Η προστατευτική δράση του εμβολίου, ξεκινά μόνο 4 εβδομάδες μετά την πρώτη δόση. Η επαναληπτική 6μηνη και 12μηνη δόση, απαιτούνται για τη μακροχρόνια προστασία.

Οι ταξιδιώτες οφείλουν να λάβουν τις παρακάτω προφυλάξεις:

• Αποφυγή γαλακτοκομικών προϊόντων
• Αποφυγή ωμών ή άψητων κρεάτων και θαλασσινών
• Επιφύλαξη στα ήδη κομμένα φρούτα, αφού μπορεί να έχουν πλυθεί με μολυσμένο νερό. Οι ταξιδιώτες καλύτερα να ξεφλουδίζουν και να καθαρίζουν μόνοι τους τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά
• Μην αγοράζετε τροφές από πλανόδιους
• Υποβληθείτε στον εμβολισμό κατά της ηπατίτιδας Α (αν είναι εφικτό και κατά της ηπατίτιδας Β) στην περίπτωση μεταφοράς σε χώρες με αυξημένη συχνότητα κρουσμάτων
• Χρήση εμφιαλωμένου νερού για βούρτσισμα δοντιών και για πόση (υπενθύμιση ότι τα παγάκια αποτελούν φορέα μετάδοσης του ιού)
• Σε έλλειψη εμφιαλωμένου νερού, η βράση του διαθέσιμου νερού, αποτελεί την καλύτερη μέθοδο αποβολής του ιού της ηπατίτιδας Α. Η ολοκληρωμένη βράση του νερού για τουλάχιστον 1 λεπτό, σε γενικές γραμμές, καθιστά το νερό ασφαλές προς κατανάλωση.
• Το ζεσταμένο φαγητό πρέπει να είναι ζεστό στην αφή και να καταναλώνεται άμεσα.

Ορισμός

Η ηπατίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του ήπατος.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Αίτια πρόκλησης της νόσου είναι:

• Ιογενείς λοιμώξεις (όπως της ηπατίτιδας Α, Β και C), βακτηριακές ή παρασιτικές
• Βλάβη του ήπατος οφειλόμενη στην κατανάλωση αλκοόλ ή δηλητηριωδών μανιταριών
• Φαρμακευτικά σκευάσματα, όπως η υπερβολική δόση ακεταμινοφαίνης, η οποία μπορεί να επιφέρει το θάνατο
• Ανοσοκύτταρα του οργανισμού που επιτίθενται στο ήπαρ και προκαλούν αυτοάνοση ηπατίτιδα

Υπάρχουν φαρμακευτικά σκευάσματα που μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στο ήπαρ. Στα σκευάσματα αυτά περιλαμβάνονται η μεθυλντόπα (χορηγείται σπάνια ως αγωγή της αρτηριακής υπέρτασης), η ισονιαζίδη που χορηγείται ως αγωγή της φυματίωσης, τα αντιεπηλιπτικά σκευάσματα (όπως η βαλπροάτη και η φαινυτοϊνη), η χλωροπρομαζίδη, η αμιοδαρόνη (που χορηγείται ως αγωγή της αρρυθμίας) και κάποια αντιβιοτικά (συμπεριλαμβανομένου της τριμεθοπρίμης – σουλφαμεθοξαζόλης και της ερυθρομικίνης). Αν χρήζει να λάβετε κάποια από αυτά τα σκευάσματα, ο ιατρό σας ενδεχομένως να χρειαστεί να εξετάσει την ηπατική σας λειτουργίας.

Η παθοφυσιολογία του ήπατος οφείλεται επίσης σε κληρονομικές διαταραχές, όπως την κυστική ίνωση και τη νόσο του Wilson, μια διαταραχή που χαρακτηρίζεται από υπέρμετρα υψηλά επίπεδα χαλκού στον οργανισμό (η υπερπληθώρα χαλκού εναποτίθεται στο ήπαρ).

Άλλες αιτίες πρόκλησης της νόσου περιλαμβάνουν:

• Συστηματικό ερυθηματώδη λύκο
• Ρευματοειδή αρθρίτιδα
• Σύνδρομο Sjögren
• Σκληροδερμία
• Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου
• Σπειραματονεφρίτιδα
• Αιμολυτική αναιμία

Η ηπατίτιδα εμφανίζεται υπό τη μορφή σύντομης αποδρομής (οξεία ηπατίτιδα) ή υπό τη μορφή μακρά διάρκειας πάθησης (χρόνια πάθηση). Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προκληθεί εξελισσόμενη ηπατική βλάβη, ηπατική ανεπάρκεια ή ακόμη και καρκίνος του ήπατος.

Ο βαθμός σοβαρότητας της ηπατίτιδας, εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου της αιτίας πρόκλησης της ηπατικής βλάβης και παθοφυσιολογικών καταστάσεων που πιθανόν να συνυπάρχουν. Η ηπατίτιδα Α, για παράδειγμα, χαρακτηρίζεται από ταχεία διάρκεια αποδρομής, χωρίς χρόνιες υπολειπόμενες ηπατικές διαταραχές.

Οι πιο κοινοί παράγοντες κινδύνου είναι:

• Ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών
• Υπερδοσολογία ακεταμινοφαίνης – η δόση που απαιτείται για την πρόκληση ηπατικής βλάβης, δεν απέχει και τόσο από τη συνιστώμενη θεραπευτική δόση. Φροντίστε να λαμβάνετε το συγκεκριμένο σκεύασμα σύμφωνα με τις συνιστώμενες δόσεις που αναγράφονται στην συσκευασία – Συμβουλευτείτε τον ιατρό σας για την ασφαλή δόση που μπορείτε να λάβετε. Στην περίπτωση που πάσχετε από βαριά ηπατική νόσο, ο ιατρός θα σας συστήσει την αποφυγή ορισμένων αντιφλεγμονώδων φαρμάκων
• Συμμετοχή σε επικίνδυνες σεξουαλικές δραστηριότητες (πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι και σεξουαλικές επαφές χωρίς προστασία)
• Κατανάλωση μολυσμένων τροφών
• Μετακίνηση σε περιοχές, η οποίες έχουν υψηλή συχνότητα κρουσμάτων σε διάφορες παθήσεις
• Διαμονή σε οικοτροφεία ή κέντρα επανένταξης
• Ύπαρξη μέλους της οικογένειας με πρόσφατη λοίμωξη ηπατίτιδος Α
• Χρήση ή κατάχρηση οινοπνευματωδών ποτών
• Δέκτες μεταμόσχευσης οργάνου
• Προσβεβλημένοι του ιού HIV ή πάσχοντες από AIDS
• Λήψη μετάγγισης αίματος πριν το 1990 (ως τότε οι αιματολογικές εξετάσεις διάγνωσης της ηπατίτιδας δεν ήταν διαθέσιμες)
• Νεογνά των οποίων η μητέρα πάσχει από ηπατίτιδας Β ή C (μεταδίδεται μέσω τοκετού)
• Ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, συμπεριλαμβανομένου των οδοντιάτρων λόγω επαφής τους με αίμα
• Απόκτηση τατουάζ

Βλ. επίσης:

• Ηπατίτιδα Α
• Ηπατίτιδα Β
• Ηπατίτιδα C

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της ηπατίτιδας περιλαμβάνουν:

• Κοιλιακό άλγος ή μετεωρισμό
• Γυναικομαστία στο άρρεν φύλο
• Σκουρόχρωμα ούρα κι αποχρωματισμό κοπράνων
• Κόπωση
• Γενικευμένο κνησμός
• Ίκτερος (κιτρινωπή χροιά δέρματος ή οφθαλμών)
• Απώλεια όρεξης
• Δεκατική πυρετική κίνηση
• Ναυτία κι έμετος
• Απώλεια σωματικού βάρους

Πολλά άτομα που πάσχουν από ηπατίτιδα Β ή C δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα κατά την έναρξη της προσβολής από τη νόσο, αλλά σε δεύτερο χρόνο μπορεί να εμφανίσουν ηπατική δυσλειτουργία. Σε περίπτωση που έχετε κάποιον παράγοντα κινδύνου ηπατίτιδας , οφείλετε να εξετάζεστε περιοδικά.


Σημεία κι εξετάσεις

Κατά τη φυσική εξέταση ο ιατρός θα διαπιστώσει κιτρινωπή χροιά δέρματος, διογκωμένο κι ευαίσθητο ήπαρ ή συλλογή υγρού στην κοιλιακή χώρα (ασκίτης), η οποία μπορεί να επιμολυνθεί.

Μπορούν να διεξαχθούν οι ακόλουθες εξετάσεις:

• Ορολογικές εξετάσεις των ιών της ηπατίτιδας
• Δοκιμασίες ηπατικής λειτουργίας
• Δείκτες ανοσίας
• Υπέρηχος κοιλίας
• Βιοψία ήπατος, ώστε να καθοριστεί η έκταση / σοβαρότητα της βλάβης του ήπατος
• Παρακέντηση, αν υπάρχει συλλογή υγρού στην κοιλιακή χώρα

Θεραπεία

Ο ιατρός θα συζητήσει μαζί σας για τις πιθανές θεραπευτικές αγωγές που μπορείτε να ακολουθήσετε, αναλόγως την αιτιοπαθογένεια της ηπατικής σας νόσου. Σε περίπτωση που έχετε απώλεια σωματικού βάρους, ο ιατρός ίσως σας συστήσει μια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες.


Πρόγνωση

Η πρόγνωση βασίζεται σε πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου της αιτίας πρόκλησης της ηπατίτιδας, της κλινικής σας εικόνας και παραγόντων που καθιστούν πολύπλοκη τη θεραπεία ή την αποκατάστασή σας. Ωστόσο πολλοί ασθενείς επανέρχονται πλήρως, αν και μπορεί να χρειαστούν αρκετοί μήνες έως ότου το ήπαρ αποκατασταθεί.

Το 80% των περιπτώσεων που πάσχουν από ηπατίτιδα C, εμφανίζουν χρόνια ηπατική νόσο και είναι πολύ πιθανό, να εξελιχθεί σε ηπατική ανεπάρκεια (κίρρωση) ή καρκίνο του ήπατος.


Επιπλοκές

Επιπλοκές αποτελούν η μόνιμη ηπατική βλάβη, η ηπατική ανεπάρκεια ή ο καρκίνος του ήπατος. Άλλες επιπλοκές περιλαμβάνουν την αιφνίδια βακτηριακή περιτονίτιδα (όταν φλεγμαίνει το υγρό που βρίσκεται στην κοιλιακή χώρα) και τους κιρσούς του οισοφάγου που μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρή αιμορραγία.


Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Επισκεφθείτε άμεσα τον ιατρό σας ή επισκεφθείτε κάποιο νοσοκομείο, σε περίπτωση που:

• Παρουσιάσετε συμπτώματα που σχετίζονται με την ακεταμινοφαίνη ή άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα – ίσως χρειαστεί να υποβληθείτε σε πλύση στομάχου
• Έμετο με παρουσία αίματος
• Έχετε αιματηρά ή πολύ σκουρόχρωμα κόπρανα
• Σύγχυσης ή παραληρήματος

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Καλέστε τον ιατρό σας αν:

• Παρουσιάσετε οποιοδήποτε σύμπτωμα ηπατίτιδας ή έχετε τη υποψία ότι εκτεθήκατε σε ιό της ηπατίτιδας Α, Β ή C
• Έχετε αδύνατη κατακράτηση της προσλαμβανόμενης τροφής λόγω του υπέρμετρου εμέτου. Ίσως χρειαστεί να λάβετε ενδοφλέβια διατροφικά στοιχεία (παρεντερική χορήγηση τροφής)
• Έχετε την αίσθηση πάσχοντος μετά από ταξίδι που πραγματοποιήσατε στην Ασία, την Αφρική, τη νότια ή την κεντρική Αμερική

Πρόληψη

Διατίθενται τα παρακάτω εμβόλια κατά της ηπατίτιδας:

• Το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α χορηγείται σε άτομα υψηλού κινδύνου, όπως το νοσηλευτικό προσωπικό οικοτροφείων ή παροχής φροντίδας κατ’ οίκον, υπαλλήλους εργαστηρίων και ταξιδιώτες σε χώρες, στις οποίες υπάρχει αυξημένη συχνότητα ηπατίτιδας. Ενδείκνυται επίσης κατά την παιδική ηλικία, ο προγραμματισμένος εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Α
• Το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β χορηγείται πλέον σε όλα τα βρέφη και τα μη εμβολιασμένα παιδιά κάτω των 18 ετών. Το εμβόλιο διατίθεται σε ενήλικες υψηλού κινδύνου, όπως το ιατρικό προσωπικό, τους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών και τα άτομα με επικίνδυνη σεξουαλική δραστηριότητα

Μια δόση ανοσοσφαιρίνης επίσης αποτελεί πρόληψη της εμφάνιση της λοίμωξης, ακόμη κι αν χορηγηθεί μετά από έκθεση στον ιό:

• Δύναται να χορηγηθεί σύντομα μετά από στενή επαφή (όπως το φίλημα, η κοινή χρήση οικιακών σκευών ή είδη τουαλέτας) με πρόσφατα, εντός των 2 τελευταίων εβδομάδων, διαγνωσμένο ασθενή, ηπατίτιδας Α
• Χορηγείται μαζί με το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α, άμεσα μετά τον τοκετό, σε νεογνά των οποίων η μητέρα πάσχει από ηπατίτιδας Β

Άλλα προστατευτικά μέτρα που μπορείτε να λάβετε:

• Αποφύγετε την επαφή με αίμα ή παράγωγα αίματος. Λάβετε προστατευτικά μέτρα, αν αυτό επιβάλλεται από την εργασία σας
• Αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή με ασθενή ηπατίτιδας ή άτομο αγνώστου ιατρικού ιστορικού. Λάβετε προστατευτικά μέτρα σε κάθε σας σεξουαλική επαφή
• Πλένετε τα χέρια σας μετά τη χρήση τουαλέτας ή πριν την επαφή με τροφές
• Αποφύγετε την κοινή χρήση πιάτων, οικιακών σκευών ή ειδών τουαλέτας, με ασθενή ηπατίτιδας Α
• ΜΗ ΜΟΙΡΑΖΕΣΤΕ ξυραφάκια, βελόνες ή οδοντόβουρτσες
• Όταν ταξιδεύετε σε ενδημικές περιοχές, ΜΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΤΕ άψητα ή μερικώς άψητα φαγητά. Πίνετε εμφιαλωμένο νερό
• ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΧΡΗΣΗ ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών. Αν είστε χρήστης, μην κάνετε ποτέ κοινή χρήση συριγγών, άντ’ αυτού αναζητείστε βοήθεια από υπηρεσία χορήγησης συριγγών ή πρόγραμμα αποθεραπείας ναρκωτικών ουσιών
• Να είστε επιφυλακτικοί αν σκοπεύετε να κάνετε τατουάζ ή τρυπήματα
• ΜΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΤΕ αλκοόλ ενώ λαμβάνεται παράλληλα ακεταμονιφαίνη. Σε περίπτωση που ήδη πάσχετε από ηπατίτιδα, αποφύγετε τη λήψη και των δύο παραπάνω (προς αποφυγή επιδείνωσης της ηπατικής βλάβης)

Πότε οφείλετε να εξεταστείτε για ηπατίτιδα:

• Στην περίπτωση σεξουαλικής επαφής ή κοινής χρήσης συριγγών με άτομο ύποπτο ότι πάσχει από κάποια ιογενής ηπατίτιδας (κυρίως Β και C)
• Ακόμη κι αν δεν παρουσιάζετε κανένα σύμπτωμα

Ορισμός

Η τοξοπλάσμωση πρόκειται για φλεγμονή η οποία οφείλεται στο παράσιτο Toxoplasma gondii.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η τοξοπλάσμωση προσβάλλει / ανευρίσκεται σε ανθρώπους, πουλιά και σε αρκετά είδη ζώων. Οι γάτες αποτελούν τον κύριο ξενιστή.

Η μόλυνση του ανθρώπου προκύπτει από:

• Μεταγγίσεις αίματος ή μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων
• Απρόσεκτη διαχείριση των απορριμμάτων γάτας
• Λήψη μολυσμένου χώματος
• Λήψη ωμού ή μη καλά ψημένου κρέατος (πρόβειο, χοιρινό και βόειο)

Η τοξοπλάσμωση προσβάλλει κι άτομα με χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα.

Η λοίμωξη μεταφέρεται από πάσχουσα μητέρα στο έμβρυό της μέσω του πλακούντα. Βλ : Συγγενής τοξοπλάσμωση.


Συμπτώματα

Η πλειοψηφία των πρωτοπαθών λοιμώξεων είναι ασυμπτωματική. Ο χρόνος επώασης (η χρονική διάρκεια από την έκθεση στο παράσιτο έως την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων) κυμαίνεται από 1 – 2 εβδομάδες. Η νόσος αυτή μπορεί να προσβάλει τον εγκέφαλο, τους πνεύμονες, την καρδιά, τους οφθαλμούς ή το ήπαρ.

Τα συμπτώματα που εμφανίζονται σε άτομα με υγιές ανοσοποιητικό σύστημα περιλαμβάνουν:

• Διογκωμένους λεμφαδένες στην κρανιακή και τραχηλική χώρα
• Κεφαλαλγία
• Ήπια αίσθηση ασθένειας με πυρετική κίνηση, παρόμοια με την κλινική εικόνα της μονοπυρήνωσης
• Μυαλγίες
• Πονόλαιμος

Συμπτώματα που εμφανίζονται σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα:

• Σύγχυση
• Πυρετός
• Κεφαλαλγία
• Φλεγμονή του αμφιβληστροειδούς που προκαλεί θολή όραση
• Επιληψία

Για συμπτώματα που εμφανίζονται σε πάσχοντα νεογνά, βλ. συγγενής τοξοπλάσμωση.


Σημεία κι εξετάσεις

Εξετάσεις διαγνωστικές της λοίμωξης ή ανεύρεσης κυστών, είναι:

• Βιοψία εγκεφάλου
• Αξονική τομογραφία εγκεφάλου
• Μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου
• Οροθετικότητα στην τοξοπλάσμωση
• Εξέταση σε σχισμοειδή λυχνία (slit-lamp)

Θεραπεία


Οι ασυμπτωματικοί ασθενείς δε χρήζουν θεραπεία.

Για την αντιμετώπιση της φλεγμονής χορηγούνται φαρμακευτικά σκευάσματα που περιλαμβάνουν τα αντιβιοτικά και αντιελονοσιακά. Άτομα που πάσχουν από AIDS οφείλουν να συνεχίσουν τη θεραπεία για όσο διάστημα το ανοσοποιητικό τους σύστημα παραμένει χαμηλό, ούτως ώστε να αποτρέψουν την επανεργοποίηση της νόσου.


Πρόγνωση

Στα παιδιά η οξεία φλεγμονή προκαλεί οίδημα των αμφιβληστροειδών.

Η τοξοπλάσμωση στους ενήλικες με υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, έχει καλή πρόγνωση.


Επιπλοκές

• Μόνιμη ανικανότητα, όπως τύφλωση ή μαθησιακές διαταραχές σε βρέφη με συγγενής τοξοπλάσμωση
• Υποτροπή της λοίμωξης
• Εξάπλωση της λοίμωξης σε άτομα με χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα (ενδέχεται να είναι νοσηρή)

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Καλέστε τον ιατρό σας και κλείστε ραντεβού μαζί του αν παρουσιάσετε συμπτώματα τοξοπλάσμωσης. Σε περίπτωση προσβολής ανοσοκατεσταλμένου άτομου ή βρέφους ή εμφάνιση σοβαρών συμπτωμάτων όπως σύγχυση ή επιληψία, η διαταραχή αυτή αποτελεί επείγουσα κατάσταση,


Πρόληψη


Συμβουλές για πρόληψη της νόσου:

• Αποφύγετε την κατανάλωση μη καλά ψημένου κρέατος
• Καταψύχετε το κρέας στους μείον 20˚ C για δύο ημέρες
• Πλύνετε καλά τα χέρια σας μετά από επαφή με ωμό κρέας
• Προστατεύστε το χώρο δραστηριοτήτων των παιδιών σας από απορρίμματα σκύλου και γάτας
• Πλύνετε καλά τα χέρια σας έπειτα από επαφή με χώμα / έδαφος που μπορεί να έχει μολυνθεί από απορρίμματα ζώων
• Οι εγκυμονούσες γυναίκες οφείλουν να αποφύγουν το καθαρισμό απορριμμάτων γάτας, καθώς και υλικά τα οποία ενδέχεται να έχουν επιμολυνθεί με απορρίμματα γάτας. Θα πρέπει ακόμη να αποφύγουν υλικά τα οποία μπορεί να έχουν μολυνθεί από έντομα, τα οποία έχουν εκτεθεί σε απορρίμματα γάτας (κατσαρίδες, μύγες, κ.τ.λ.)
• Οι εγκυμονούσες θα πρέπει να υποβληθούν σε αιματολογική εξέταση για τοξοπλάσμωση
• Οι πάσχοντες με HIV θα πρέπει να εξεταστούν για ανίχνευση αντισωμάτων της τοξοπλάσμωσης. Οι οροθετικοί και με μέτρηση των CD4 λιγότερο των 100, οφείλουν να λάβουν προληπτικά αντιβιοτικά με αντιρετροϊκή αγωγή, έως ότου η μέτρηση CD4 κυττάρων ανέλθει.

Ορισμός

Το σύνδρομο της χρόνιας κόπωσης (Σ.Χ.Κ.) πρόκειται για μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από παρατεταμένη και βαριά κόπωση ή φθορά (κάματο), η οποία δεν ανακουφίζεται με την ανάπαυση και δεν προκαλείται άμεσα από άλλες καταστάσεις. Η διάγνωση μιας τέτοιας κατάστασης, τίθεται όταν η κόπωση είναι τόσο βαριά, ικανή να μειώσει την ικανότητα συμμετοχής σε συνήθεις δραστηριότητες σχεδόν κατά 50%.


Εναλλακτικοί ορισμοί

(Σ.Χ.Κ.), Χρόνια – κόπωση, Σύνδρομο ανοσο-δυσλειτουργίας.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η ακριβής αιτία πρόκλησης του Σ.Χ.Κ. παραμένει άγνωστη. Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, πιθανολογείται η διαταραχή να οφείλεται σε ιό, όπως τον ιό Epstein-Barr ή τον ανθρώπινο ερπητοϊό 6 (HHV-6). Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχει ταυτοποιηθεί κάποιος συγκεκριμένος ιός ως αιτίας πρόκλησης του συνδρόμου.

Άλλες μελέτες υποστηρίζουν ότι το Σ.Χ.Κ., ίσως να οφείλεται σε φλεγμονή του νευρικού συστήματος και η οποία συνδέεται με κάποιου είδους ανοσοποιητική αντίδραση ή διαδικασία.

Άλλοι ενοχοποιητικοί παράγοντες θεωρούνται η ηλικία, η προγενέστερη ασθένεια, το άγχος, το περιβάλλον ή γενετικοί παράγοντες.

Το Σ.Χ.Κ. εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα σε γυναίκες ηλικίας 30 – 50 ετών.

Τα Κέντρα Νοσολογικού Ελέγχου (CDC) περιγράφουν το Σ.Χ.Κ. ως συγκεκριμένη διαταραχή με χαρακτηριστικά συμπτώματα και φυσικά σημεία, που βασίζεται σε αποκλεισμό άλλων πιθανών αιτιών. Δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί ο ακριβής αριθμός πασχόντων του συνδρόμου της χρόνια κόπωσης.


Συμπτώματα

Τα συμπτώματα του Σ.Χ.Κ. μιμούνται την κλινική εικόνα των πιο διαδεδομένων ιογενών λοιμώξεων (μυαλγίες, κεφαλαλγία και κάματος), κάνουν την εμφάνισή τους εντός ολίγων ωρών ή ημερών κι ο χρόνος διάρκειάς τους κυμαίνεται από 6 μήνες ή και περισσότερο.

Κύρια συμπτώματα:

• Κάματος ή κόπωση, πρώτη φορά αντιληπτή σε τέτοια ένταση και διάρκεια - τουλάχιστον 6 μήνες. Δε σημειώνεται ανακούφιση με την ανάπαυση.
• Κόπωση σε βαθμό που να προκαλεί μείωση των δραστηριοτήτων (σοβαρή κόπωση θεωρείται η μείωση σχεδόν στο ήμισυ των δραστηριοτήτων του ατόμου σε αντιπαράθεση με την προ νοσούσα περίοδο)

Άλλα συμπτώματα:

• Κόπωση διάρκειας άνω των 24ωρών μετά από σωματική άσκηση, που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα υποχωρούσε
• Η αίσθηση μη ξεκούρασης ακόμη και μετά από ικανοποιητική διάρκεια ύπνο
• Η αίσθηση απώλειας μνήμης ή άλλων παρόμοιων συμπτωμάτων, όπως η δυσκολία συγκέντρωσης, η σύγχυση ή η νευρικότητα
• Οι κεφαλαλγίες σοβαρότερης έντασης απ’ ότι στο παρελθόν
• Αρθραλγίες με μεταναστευτικό χαρακτήρα, δίχως οίδημα κι ερύθημα των αρθρώσεων
• Ευαισθησία των λεμφαδένων της τραχηλικής ή μασχαλιαίας χώρας
• Ήπια πυρετική κίνηση
• Μυαλγίες
• Μυϊκή αδυναμία σε όλες ή σε πολλαπλές μυϊκές ομάδες, δίχως αιτιοπαθογένεια
• Κυνάγχη

Σημεία κι εξετάσεις

Η φυσική εξέταση ίσως αποκαλύψει πυρετό, ευαισθησία των λεμφαδένων, λεμφαδενική διόγκωση ή άλλα συμπτώματα. Ο ρινοφάρυγγας ίσως εμφανίσει ερύθημα, απουσία εκκρίσεων ή πύου.

Ο ιατρός σας θα προβεί σε διάγνωση του Σ.Χ.Κ. μετά από αποκλεισμό όλων των πιθανών αιτιών πρόκλησης κόπωσης, όπως:

• Την εξάρτηση από ναρκωτικές ουσίες
• Άνοσες ή αυτοάνοσες διαταραχές
• Λοιμώξεις
• Μυϊκές ή νευρολογικές παθήσεις (όπως πολλαπλή σκλήρυνση)
• Ενδοκρινολογικές παθήσεις (όπως υποθυρεοειδισμό)
• Άλλες παθήσεις (όπως καρδιακές, νεφρικές ή ηπατικές)
• Ψυχιατρικές ή ψυχολογικές παθήσεις / διαταραχές, συγκεκριμένα η κατάθλιψη (από τη στιγμή που το Σ.Χ.Κ. σχετίζεται με την κατάθλιψη, η διάγνωση της κατάθλιψης δεν αποκλείει το Σ.Χ.Κ., ωστόσο η κόπωση που συνδέεται με την κατάθλιψη, χρήζει διαφοροδιάγνωση προ-οριστικής διαγνώσεως του συνδρόμου)
• Νεοπλάσματα

Η διάγνωση του Σ.Χ.Κ. περιλαμβάνει:

• Απουσία άλλων αιτιών χρόνιας κόπωσης (εξαιρουμένου της κατάθλιψης)
• Τουλάχιστον 4 συμπτώματα από τα προαναφερθέντα
• Εκσεσημασμένη, παρατεταμένη κόπωση

Δεν υπάρχουν ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις του Σ.Χ.Κ., αν και διεξάγονται ποικίλες εξετάσεις ως προς αποκλεισμό άλλων πιθανών αιτιών πρόκλησης των συμπτωμάτων.

Τα παρακάτω αποτελέσματα ορισμένων εξετάσεων (μη ωστόσο διαγνωστικών του Σ.Χ.Κ.) συναντώνται σχεδόν σε μόνιμη βάση, σε άτομα που εν τέλει διαγιγνώσκονται ως πάσχοντες του συνδρόμου:

• Μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου που αναδεικνύει ενδοεγκεφαλικό οίδημα και διαταραχή τμήματος των νευρικών κυττάρων
• Υψηλότερα επίπεδα ειδικού τύπου λευκών κυττάρων (CD4T κύτταρα) συγκριτικά με άλλους τύπους λευκών κυττάρων (CD8T)
• Ειδικός τύπος λευκών κυττάρων (λεμφοκυττάρων) που περιέχουν (συμπεριλαμβάνουν) ενεργές μορφές του ιού Epstein-Barr ή του HHV – 6

Θεραπεία

Στην πραγματικότητα δεν υφίσταται θεραπευτική αγωγή του Σ.Χ.Κ., παρά μόνον των συμπτωμάτων του. Πολλοί ασθενείς του Σ.Χ.Κ. αντιμετωπίζουν ψυχολογικές διαταραχές, όπως κατάθλιψη, οι οποίες σημειώνουν βελτίωση μετά από θεραπευτική αγωγή.

Μερικά από τα προτεινόμενα θεραπευτικά σχήματα περιλαμβάνουν:

• Αντιϊκά σκευάσματα (όπως ακυκλοβίρη)
• Σκευάσματα καταπολέμησης λοιμώξεις από ζυμομύκητα (όπως η νυστατίνη)
• Φαρμακευτικά σκευάσματα μείωσης του πόνου, της δυσφορίας και του πυρετού
• Φαρμακευτικά σκευάσματα κατά του άγχους (αντιαγχολιτικά σκευάσματα)
• Φαρμακευτικά σκευάσματα κατά της κατάθλιψης (αντικαταθλιπτικά σκευάσματα)

Κάποια σκευάσματα ίσως προκαλέσουν ανεπιθύμητες αντιδράσεις ή παρενέργειες, πολύ χειρότερες κι από τα αρχικά συμπτώματα του συνδρόμου της χρόνιας κόπωσης.

Ασθενείς του Σ.Χ.Κ. οφείλουν να διατηρούν δραστήρια κοινωνική ζωή και να ενθαρρύνονται για κάτι τέτοιο. Ακόμη και η ήπια φυσική άσκηση τους ωφελεί.


Πρόγνωση

Η μακροχρόνια πρόγνωση των ασθενών με Σ.Χ.Κ. ποικίλλει και είναι ιδιαίτερα δυσχερής, κυρίως στην αρχική φάση των συμπτωμάτων. Σύμφωνα με αναφορές, υπάρχουν κάποιοι ασθενείς που παρουσίασαν βελτίωση εντός 6 ή 12 μηνών. Σε άλλες δε περιπτώσεις, απαιτείται μεγαλύτερη χρονική διάρκεια, έως την πλήρη αποκατάσταση του ασθενή.

Άλλοι πάσχοντες του συνδρόμου, ουδέποτε σημείωσαν αποτελεσματική βελτίωση. Οι περισσότερες μελέτες αναφέρουν ότι μια ισχυρή κι έντονη θεραπευτική αγωγή, είναι πολύ πιθανότερο να επιφέρει την απόλυτη βελτίωση του ασθενούς, σε σχέση με τους ασθενείς που αρνούνται να λάβουν ιατρική περίθαλψη.


Επιπλοκές

• Κατάθλιψη (σχετίζεται αμιγώς με τα συμπτώματα και την έλλειψη διαγνώσεως)
• Περιορισμοί στις καθημερινές δραστηριότητες (κάποια άτομα αισθάνονται τέτοια κόπωση, η οποία τους καθιστά ουσιαστικά ανίκανους κατά τη διάρκεια της νόσου)
• Παρενέργειες κι ανεπιθύμητες αντιδράσεις φαρμακευτικών σκευασμάτων
• Κοινωνική απομόνωση οφειλόμενη στην κόπωση

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Κλείστε ραντεβού με τον ιατρό σας αν αισθάνεστε επίμονη, σοβαρή κόπωση συνοδευόμενη ή μη από άλλα συμπτώματα της συγκεκριμένης διαταραχής. Άλλες ακόμη πιο σοβαρές παθήσεις, πιθανόν να προκαλούν παρόμοια συμπτώματα κι οφείλουν να διαφοροδιαγνωστούν.

Ορισμός

Η ιλαρά είναι μια πολύ μεταδοτική νόσος που προκαλείται από ιό.



Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η ασθένεια μεταδίδεται από το αναπνευστικό με σταγονίδια που εκπέμπουν οι ασθενείς από τη μύτη, το στόμα ή τον λάρυγγα. Το φτέρνισμα και ο βήχας μεταφέρουν μολυσμένα σταγονίδια στον αέρα.

Τα άτομα που έχουν ήδη νοσήσει ή έχουν κάνει το εμβόλιο της ιλαράς, αποκτούν ανοσία. Πριν από την παραγωγή του εμβολίου, η ιλαρά ήταν τόσο κοινή παιδική ασθένεια που οι περισσότεροι άνθρωποι νοσούσαν μέχρι να φτάσουν την ηλικία των 20 χρόνων. Τα περιστατικά ιλαράς έχουν μειωθεί πολύ, αν όχι εξαφανιστεί, τις τελευταίες δεκαετίες στις ΗΠΑ και τον Καναδά. Ωστόσο, πρόσφατα άρχισαν πάλι να αυξάνουν.

Ορισμένοι γονείς δεν επιτρέπουν τον εμβολιασμό των παιδιών τους εξαιτίας του αβάσιμου φόβου ότι το τριπλό εμβόλιο (MMR), που προστατεύει από την ιλαρά, την παρωτίτιδα (μαγουλάδες) και την ερυθρά, μπορεί να προκαλέσει αυτισμό. Εκτεταμένες μελέτες όμως σε χιλιάδες παιδιά δεν έχουν στοιχειοθετήσει καμιά σχέση μεταξύ εμβολίου και αυτισμού. Τα παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί μπορεί να γίνουν αιτία επιδημιών ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς – όλων δυνητικά σοβαρών παιδικών ασθενειών.


Συμπτώματα

Τα συμπτώματα συνήθως ξεκινούν 8 - 12 ημέρες μετά την έκθεση στον ιό. Το διάστημα αυτό είναι η λεγόμενη περίοδος επώασης.
Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται:

• Κόκκινα, ερεθισμένα μάτια
• Βήχας
• Πυρετός
• Φωτοφοβία
• Μυϊκοί πόνοι
• Εξάνθημα

- Συνήθως εμφανίζεται 3 - 5 ημέρες μετά την εμφάνιση των πρώτων συμπτώματων της ασθένειας
- Μπορεί να διαρκέσει 4 - 7 ημέρες
- Συνήθως ξεκινά από το κεφάλι και εξαπλώνεται στο υπόλοιπο σώμα από πάνω προς τα κάτω
- Το εξάνθημα μπορεί να έχει τη μορφή επίπεδων αποχρωματισμένων κηλίδων και συμπαγών κόκκινων δερματικών εξογκωμάτων (βλατίδων) που σταδιακά ενώνονται
- Δημιουργεί κνησμό (φαγούρα)

• Κοκκίνισμα και ερεθισμός των ματιών (επιπεφυκίτιδα)
• Καταρροή
• Πονόλαιμος
• Μικρές λευκές κηλίδες στο εσωτερικό του στόματος (κηλίδες του Koplik)

Ενδείξεις και εξετάσεις

• Αντισώματα ιλαράς
• Καλλιέργεια ιού (γίνεται σπάνια)

Θεραπεία

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για την ιλαρά.

Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων χορηγούνται τα εξής:

• Ακεταμινοφαίνη (παρακεταμόλη) για τον πυρετό
• Παραμονή στο κρεβάτι
• Υγρανση του αέρα του περιβάλλοντος

Ορισμένα παιδιά μπορεί να χρειάζονται συμπληρώματα βιταμίνης Α. Η βιταμίνη Α μειώνει τον κίνδυνο θανάτου σε υπανάπτυκτες χώρες, όπου τα παιδιά μπορεί να μην λαμβάνουν αρκετή βιταμίνη Α. Τα άτομα που πάσχουν από έλλειψη βιταμίνης Α κινδυνεύουν περισσότερο από λοιμώξεις, όπως η ιλαρά. Δεν είναι σαφές αν τα παιδιά στις αναπτυγμένες χώρες θα ωφελούνταν από τα συμπληρώματα βιταμίνης Α.


Πρόγνωση

Τα άτομα που δεν θα αντιμετωπίσουν επιπλοκές όπως η πνευμονία, δεν έχουν κανένα πρόβλημα.


Επιπλοκές

Η ιλαρά μπορεί να παρουσιάσει τις εξής επιπλοκές:

• Βρογχίτιδα
• Εγκεφαλίτιδα (1 στις 1000 περιπτώσεις)
• Ωτίτιδα
• Πνευμονία

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας αν εσείς ή το παιδί σας παρουσιάζετε συμπτώματα ιλαράς.


Πρόληψη

Ο καθιερωμένος εμβολιασμός είναι εξαιρετικά αποτελεσματικός στην πρόληψη της ιλαράς. Τα άτομα που δεν έχουν αποκτήσει ανοσία διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο να προσβληθούν από την ασθένεια.

Η χορήγηση γ-σφαιρίνης σε άτομα που έχουν εκτεθεί στον ιό της ιλαράς, μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες να νοσήσουν, ή να μειώσει την ένταση των συμπτωμάτων αν τελικά νοσήσουν.

Ορισμός

Η άτυπη πνευμονία αναφέρεται στην πνευμονία που οφείλεται σε συγκεκριμένα βακτηρίδια, συμπεριλαμβάνοντας τη Legionella pneumophila, το Mycoplasma pneumoniae και τη Chlamydophila pneumoniae.

Το άρθρο αυτό περιλαμβάνει μια γενική επισκόπηση της άτυπης πνευμονίας.

Εναλλακτικοί ορισμοί

Περιπατητική πνευμονία, Chlamydophila πνευμονία.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η άτυπη πνευμονία που οφείλεται σε μυκόπλασμα και Chlamydophila, συνήθως εμφανίζεται υπό ήπια μορφή πνευμονίας, εν αντιθέσει με άλλους τύπους της νόσου, των οποίων η συμπτωματολογία κάνει την εμφάνισή της σε συντομότερο χρονικό διάστημα και λαμβάνει σοβαρή πρώιμη κλινική εικόνα.

Η πνευμονία από μυκόπλασμα προσβάλλει πιο συχνά νεαρότερα άτομα και τις περισσότερες φορές συνοδεύεται από αναιμία, συγκεκριμένους τύπους ερυθήματος και νευρολογικές διαταραχές, όπως μηνιγγίτιδα, μυελίτιδα κι εγκεφαλίτιδα. Για περισσότερες πληροφορίες όσον αφορά αυτόν τον τύπο πνευμονίας.

Η πνευμονία που οφείλεται σε βακτηρίδια της κατηγορίας των χλαμύδια, εμφανίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και υπολογίζεται ότι αποτελεί το 5 – 15% όλων των πνευμονιών. Ως επί το πλείστον, λαμβάνει ήπια μορφή και κατέχει χαμηλό ποσοστό θνησιμότητας.

Η άτυπη πνευμονία που οφείλεται στη Legionella αποτελεί το 2 – 6% των πνευμονιών και κατέχει υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας. Οι ηλικιωμένοι, οι καπνιστές, οι ασθενείς χρόνιων νοσημάτων και οι ανοσοκατεσταλμένοι, διατρέχουν υψηλό κίνδυνο προσβολής του συγκεκριμένου τύπου πνευμονίας. Αναπνέοντας μολυσμένο αέρα (όπως μπορεί να συμβεί με τα κλιματιστικά συστήματα), επίσης ενοχοποιείται για την πρόκληση της πνευμονίας από Legionella.


Συμπτώματα

• Ρίγη
• Σύγχυση (ιδίως στην πνευμονία από Legionella)
• Βήχας
• Διάρροια (ιδίως στην πνευμονία από Legionella)
• Πυρετός
• Γενική αίσθηση κακουχίας
• Κεφαλαλγία
• Απώλεια όρεξης
• Μυϊκή δυσκαμψία κι άλγος
• Ταχύπνοια
• Ερύθημα (κυρίως στην πνευμονία από μυκόπλασμα)
• Δυσκολία αναπνοής

Σημεία κι εξετάσεις

Άτομα με υποψία πνευμονίας χρήζουν πλήρης ιατρικής εκτίμησης, περιλαμβάνοντας μια ολοκληρωμένη φυσική εξέταση, μια ακτινογραφία θώρακος - ιδιαίτερα αν η φυσική εξέταση δεν αποκλείσει το ενδεχόμενο της οξείας βρογχίτιδας ή άλλων αναπνευστικών λοιμώξεων.

Μπορούν να διεξαχθούν εναλλακτικές μελέτες / εξετάσεις, αναλόγως της σοβαρότητας της νόσου, οι οποίες περιλαμβάνουν:

• Ποσοτικό προσδιορισμό αίματος
• Καλλιέργεια αίματος
• Ανίχνευση αντισωμάτων ορού για συγκεκριμένα βακτήρια
• Βρογχοσκόπηση
• Ανοικτή βιοψία πνεύμονος (διεξάγεται μονάχα σε πολύ συγκεκριμένες καταστάσεις, οι οποίες παραμένουν αδιάγνωστες)
• Καλλιέργεια πτυέλων

Εξετάσεις ούρων και λήψη φαρυγγικού επιχρίσματος, πρέπει επίσης να διενεργείται.


Θεραπεία

Τα αντιβιοτικά αποτελούν τη θεραπεία εκλογής, στην άτυπη πνευμονία. Σε ήπιες κλινικές μορφές της νόσου, τα αντιβιοτικά χορηγούνται συνήθως δια του στόματος. Σε βαριές μορφές όμως, απαιτείται νοσηλεία κι ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών, καθώς κι οξυγονοθεραπεία.

Τα αντιβιοτικά με μεγαλύτερη εφαρμογή στην άτυπη πνευμονία, περιλαμβάνουν:

• Αζιθρομυκίνη
• Κλαριθρομυκίνη
• Ερυθρομυκίνη
• Φλουοροκινολόνες και παράγωγά τους (όπως η λεβοφλοξασίνη)
• Τετρακυλίνες (όπως η δοξυκυκλίνη)

Πρόγνωση

Η πλειοψηφία των ασθενών με πνευμονία από μυκόπλασμα ή Chlamydophila, έχουν καλή έκβαση μετά τη λήψη κατάλληλης αντιβιοτικής αγωγής. Ωστόσο, δεν αποκλείεται η πιθανότητα υποτροπής της λοιμώξεως, σε περίπτωση που η αντιβιοτική αγωγή ληφθεί για μικρότερο χρονικό διάστημα των 2 εβδομάδων.

Η άτυπη πνευμονία συνήθως συνοδεύεται με ήπιες κλινικές μορφές της πνευμονίας, ενώ η πνευμονία από Legionella συγκεκριμένα, δύναται να λάβει βαριά μορφή, ιδιαίτερα στην περίπτωση των ηλικιωμένων, των ασθενών χρόνιων νοσημάτων κι των ανοσοκατεσταλμένων. Επί πρόσθετα, παρουσιάζει υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας.


Επιπλοκές

• Αιμολυτική αναιμία (κυρίως σε συνδυασμό με πνευμονία από μυκόπλασμα)
• Αναπνευστική ανεπάρκεια

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν παρουσιάσετε πυρετό, βήχα ή δυσκολία αναπνοής. Πολλές είναι οι αιτίες πρόκλησης αυτών των συμπτωμάτων. Ο ιατρός οφείλει να αποκλείσει την πνευμονία.


Πρόληψη

Άγνωστοι παραμένουν οι μέθοδοι πρόληψης της άτυπης πνευμονίας, ούτε και διατίθεται ακόμη εμβόλιο κατά αυτής.

Τι είναι ο νέος ιός της γρίπης;

Ο νέος ιός της γρίπης Α(Η1Ν1) που απομονώθηκε για πρώτη φορά φέτος είναι ένας νέος υπότυπος του ιού της γρίπης που επηρεάζει κ αι τους ανθρώπους. Περιέχει γονίδια από ιό της γρίπης των χοίρων, των πτηνών και των ανθρώπων σε ένα συνδυασμό που δεν είχε εμφανιστεί ποτέ έως τώρα. Μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και η νόσηση έχει περιγραφεί ως πολύ σοβαρή σε κάποιες περιπτώσεις.


Ποια είναι τα συμπτώματα της γρίπης από το νέο ιό;

Τα συμπτώματα της νόσου είναι παρόμοια με αυτά της εποχικής γρίπης και μπορεί να περιλαμβάνουν αιφνίδια έναρξη πυρετού και συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα (όπως βήχας, καταρροή, πονόλαιμος, πόνος στους μυς, πονοκέφαλος), ενώ μπορεί να παρουσιαστούν και άλλα συμπτώματα, όπως ρίγη, αίσθημα κόπωσης, διάρροια και έμετοι.
Σε μερικές περιπτώσεις, παρατηρείται σοβαρή νόσηση σε κατά τα άλλα υγιείς ανθρώπους που μολύνονται με τον ιό.

Πώς μολύνονται οι άνθρωποι με το νέο ιό της γρίπης Α(Η1Ν1);

Οι άνθρωποι μολύνονται με τον ιό με τον ίδιο τρόπο όπως και στην εποχική γρίπη. Μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω σταγονιδίων από ασθενή που βήχει ή φτερνίζεται. Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και έμμεσα, όταν τα μολυσμένα σταγονίδια που προέρχονται από ασθενή εγκαθίστανται στα χέρια του ή σε άλλες επιφάνειες που μπορεί στη συνέχεια να μεταδώσουν τον ιό σε ανθρώπους που τις ακουμπούν και, στη συνέχεια, ακουμπούν τη μύτη ή το στόμα τους.


Ποια είναι η περίοδος επώασης; Ποια είναι η περίοδος μεταδοτικότητας;

Οι μελέτες που διεξάγονται δείχνουν ότι η περίοδος επώασης είναι μεταξύ 1 και 7 ημερών. Δηλαδή, από τη στιγμή που ο ιός θα εισέλθει στον ανθρώπινο οργανισμό, η τα συμπτώματα θα ξεκινήσουν κάποια στιγμή μεταξύ της επόμενης ημέρας και 7 ημερών αργότερα.
Ο ιός μεταδίδεται από νοσούντες ανθρώπους, κυρίως όσο έχουν συμπτώματα, αλλά μπορεί και ώς 7 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων τους, προκειμένου για ενήλικες, και ενδεχομένως περισσότερο, προκειμένου για παιδιά.


Υπάρχει εμβόλιο για το νέο ιό γρίπης Α(Η1Ν1);

Δύο εμβόλια κατά της γρίπης από το νέο ιό Α(Η1Ν1) κυκλοφορούν στην Ελλάδα: το Focetria© (Novartis) και το Pandemrix© (GlaxoSmithKline).



Το υπάρχον εμβόλιο για την εποχική γρίπη προστατεύει τον άνθρωπο από το
νέο ιό γρίπης Α/Η1Ν1;

Παρότι ο νέος ιός έχει κάποιες ομοιότητες με την κοινή εποχική γρίπη, δεν φαίνεται ότι το εμβόλιο της εποχικής γρίπης προστατεύει από το νέο ιό Α/Η1Ν1.



Μπορεί να θεραπευτεί η γρίπη από το νέο ιό Α/Η1Ν1 στους ανθρώπους;

Οι περισσότεροι άνθρωποι που νοσούν με τη νέα γρίπη αναρρώνουν μόνοι τους μετά από λίγες ημέρες, χωρίς τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Από τα διαθέσιμα φάρμακα, ο νέος ιός γρίπης A/H1N1 είναι ευαίσθητος στους αναστολείς νευραμινιδάσης (οσελταμιβίρη και ζαναμιβίρη) αλλά ανθεκτικός στην αμανταδίνη και ριμανταδίνη. Πάντως η θεραπεία για τη γρίπη είναι κυρίως συμπτωματική. Η αντι-ιική θεραπεία είναι σημαντική στα σοβαρά περιστατικά.


Μπορεί ο ιός να είναι ανθεκτικός στην αντι-ιική θεραπεία;

Κάποιες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί όπου ο ιός ήταν ανθεκτικός στην οσελταμιβίρη. Μέχρι τώρα, αυτές οι περιπτώσεις είναι μεμονωμένες, ο ιός παραμένει ευαίσθητος στη ζαναμιβίρη και δεν υπάρχει ακόμα κάποια ανησυχία για τη δημόσια υγεία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας παρακολουθεί τις σχετικές εξελίξεις πολύ στενά.


Πώς μπορώ να ενημερώνομαι για την κατάσταση στην Ελλάδα και την
Ευρώπη;

Η κατάσταση στην Ελλάδα επιτηρείται από το ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ, το οποίο δημοσιεύει εβδομαδιαίες εκθέσεις στην ιστοσελίδα http://www.keelpno.gr. . Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) διατηρεί σχετική ιστοσελίδα:
http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/Pages/Influenza_A(H1N1)_Outbreak.aspx



Πώς ξεσπάει μία πανδημία;

Ένα από τα σημαντικότερα συστατικά για την εκδήλωση μιας πανδημίας είναι η εισαγωγή ενός δυνητικά πανδημικού ιού, δηλαδή ενός νέου ιού στον οποίο οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν ανοσία. Στην περίπτωση της τρέχουσας πανδημίας, δεν γνωρίζουμε ακόμα ποιο ποσοστό του πληθυσμού έχει κάποιου τύπου ανοσία στο νέο ιό.

Σε μια πανδημία γρίπης, οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ελαφρά συμπτώματα και λίγοι θα είναι ασυμπτωματικοί. Όμως, θα υπάρχει ένα μικρό ποσοστό που θα έχει σοβαρά συμπτώματα και θα χρειαστεί νοσηλεία. Ένα ακόμα μικρότερο ποσοστό θα νοσήσει πολύ σοβαρότερα και ίσως πεθάνει εξαιτίας επιπλοκών της νόσου. Οι τελευταίες πανδημίες ξέσπασαν το 1918, το 1957, και το 1968. Η κάθε πανδημία είχε τα δικά της χαρακτηριστικά, μιας και ο κάθε ιός διέφερε όσον αφορά στη σοβαρότητά ή τις επιπλοκές του.


Τι πρέπει να κάνει κάποιος που έχει συμπτώματα γρίπης;

Για να προστατεύσει τόσο τον εαυτό του όσο και τους άλλους:
- όσο έχει κάποιος συμπτώματα, να παραμένει μακριά από άλλους
- να μην πηγαίνει δουλειά ή σχολείο για όσο έχει συμπτώματα
- να αποφεύγει τις μαζικές συγκεντρώσεις
- να καλύπτει τη μύτη και το στόμα του όταν βήχει ή φτερνίζεται
- να πετάει το χαρτομάντηλο με το οποίο σκούπισε το πρόσωπό του στα σκουπίδια μετά τη χρήση του
- να πλένει συχνά τα χέρια του με νερό και σαπούνι. Μαντηλάκια με οινόπνευμα μπορεί επίσης να βοηθούν
- να αποφεύγει να ακουμπάει τα μάτια, τη μύτη και το στόμα του


Ποιες είναι οι πληθυσμιακές ομάδες που είναι πιθανότερο να νοσήσουν βαριά,
αν νοσήσουν;

Ένα μικρό ποσοστό των ανθρώπων που εκδηλώνουν συμπτώματα της νέας γρίπης αναμένεται να νοσήσει βαριά: περίπου 2-3 στους 1.000 μπορεί να χρειαστούν νοσηλεία. Από αυτούς που αναπτύσσουν συμπτώματα, 1 στα 10.000 ή 20.000 μπορεί να πεθάνει. Οι περισσότεροι από τους ασθενείς με νέα γρίπη που πέθαναν στην Ευρώπη έως τώρα ανήκαν σε μία από τις παρακάτω κατηγορίες:

- άνθρωποι με χρόνια νοσήματα όπως σακχαρώδης διαβήτης, καρδιοαγγειακές παθήσεις, χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις ή καταστάσεις που δυσχεραίνουν την αναπνοή, όπως η παχυσαρκία,
- έγκυες γυναίκες,
- νεαρά παιδιά, κυρίως κάτω των 2 ετών.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΕΑ) έχει συστήσει ότι οι έγκυες γυναίκες
μπορούν να λαμβάνουν οσελταμιβίρη.


Πως μπορώ να προστατευτώ από τη νόσο;

• Πλένετε τακτικά και σχολαστικά τα χέρια σας –και όχι απλώς τοποθετώντας τα
κάτω από τρεχούμενο νερό βρύσης. Χρειάζεται πλύσιμο τουλάχιστον 20
δευτερολέπτων,
• Προσπαθήστε να διατηρείτε μια καλή γενική φυσική κατάσταση. Να κοιμάστε
αρκετά, να διαχειρίζεστε το άγχος σας, να γυμνάζεστε, να καταναλώνετε πολλά
υγρά και να τρώτε υγιεινά,
• Αποφεύγετε στενές επαφές με άτομα που έχουν συμπτώματα γρίπης,
• Αποφεύγετε τις μεγάλες συναθροίσεις,
• Αποφεύγετε να ακουμπάτε επιφάνειες που μπορεί να έχουν μολυνθεί με τον ιό της
γρίπης,
• Αποφεύγετε να ακουμπάτε τη μύτη και τα μάτια σας.


Ποιες επιφάνειες είναι πιθανότερο να είναι πηγές μόλυνσης;

Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί όταν κάποιος ακουμπήσει μια μολυσμένη επιφάνεια και, στη συνέχεια, ακουμπήσει τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα του. Σταγονίδια που φέρουν τον ιό εκτοξεύονται από το στόμα και τη μύτη των νοσούντων ατόμων και ταξιδεύουν μέσω του αέρα. Αυτά μπορεί μετά να βρεθούν σε βιβλία, τραπέζια, χερούλια από πόρτες κ.τ.λ. και να προκαλέσουν νόσηση σε υγιές άτομο όταν έρθουν σε επαφή με
τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα. Μελέτες έχουν δείξει ότι ο ιός μπορεί να επιβιώσει σε τέτοιες επιφάνειες για 2-8 ώρες. Γι’αυτό το λόγο, είναι σημαντικό να διατηρούνται καθαρά τα κωμωδίνα και οι επιφάνειες στο μπάνιο και στην κουζίνα με τη χρήση απολυμαντικών ουσιών, σύμφωνα με το υλικό κατασκευής της κάθε επιφάνειας.

Πώς μπορώ να αποφύγω τη διασπορά ιών όταν είμαι άρρωστος;

- Περιορίστε την επαφή με άλλα άτομα όσο το δυνατόν περισσότερο. Μην πηγαίνετε σχολείο ή δουλειά για 7 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων ή μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματά σας,
- Καλύπτετε τη μύτη και το στόμα σας με ένα χαρτομάντηλο όποτε βήχετε ή φτερνίζεστε. Πετάξτε το χαρτομάντηλο στο καλάθι των αχρήστων μετά τη χρήση του και πλύνετε τα χέρια σας,
- Πλένετε τα χέρια σας συχνά και νερό και σαπούνι, κυρίως μετά από βήχα ή πταρμό. Τα υγρά καθαρισμού με βάση το οινόπνευμα είναι επίσης
αποτελεσματικά.



Ποια είναι η καλύτερη τεχνική πλυσίματος των χεριών για την αποφυγή
νόσησης;

Πλένετε τα χέρια σας με νερό και σαπούνι ή καθαρίζετέ τα με υγρά με βάση το οινόπνευμα. Το πλύσιμο των χεριών με ζεστό νερό και σαπούνι πρέπει να διαρκεί τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Όταν το νερό ή/και το σαπούνι δεν είναι διαθέσιμα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν καθαριστικά μαντήλια μιας χρήσης με βάση το οινόπνευμα ή τζελ καθαρισμού. Αν χρησιμοποιείτε τζελ, τρίβετε τα χέρια σας μέχρι να
απορροφηθεί το τζελ. Τα τζελ δεν χρειάζονται νερό.


Τι πρέπει να κάνω αν θέλω να ταξιδέψω;

Δεν υπάρχει κάποια απαγόρευση ή περιορισμός στα ταξίδια, αν και όποιος νοσεί καλό θα ήταν να αναβάλει το ταξίδι του μέχρι να γίνει καλά, τόσο για τη δική του υγεία όσο και για την υγεία των άλλων. Όποιος αναπτύξει συμπτώματα μετά από ταξίδι θα πρέπει να αναζητήσει ιατρική συμβουλή.


Τι είναι η γρίπη των χοίρων;

Η γρίπη των χοίρων είναι μία οξεία ιογενής λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος των χοίρων που προκαλείται από ιό γρίπης τύπου Α. Ο ιός μεταδίδεται σε άγρια πτηνά, πουλερικά, άλογα και ανθρώπους, αλλά η μετάδοση από το ένα ζωικό είδος στο άλλο είναι σπάνια. Έως τώρα έχουν απομονωθεί σε χοίρους τρεις υπότυποι του ιού της γρίπης: ο Η1Ν1, ο Η1Ν2 και ο Η3Ν2.


Μπορούν να μολυνθούν και οι άνθρωποι από γρίπη των χοίρων;

Ναι. Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 είχαν αναφερθεί μεμονωμένα κρούσματα γρίπης των χοίρων σε ανθρώπους που είχαν άμεση επαφή με τα ζώα (π.χ. εργαζόμενοι σε φάρμες με χοίρους). Στην Ευρώπη, έχουν αναφερθεί 17 κρούσματα γρίπης των χοίρων από το 1958. Στις ΗΠΑ, μία επιδημία γρίπης των χοίρων αναφέρθηκε σε στρατιωτικό προσωπικό στο Fort Dix του New Jersey το 1976, αν και δεν αποδείχθηκε ποτέ επιδημιολογική σχέση με χοίρους. Υπήρχε, όμως, μετάδοση της νόσου από άνθρωπο σε άνθρωπο, γεγονός που οδήγησε σε περισσότερα από 200 κρούσματα, εκ των οποίων 12 νοσηλεύθηκαν και ένα απεβίωσε. Σε αντίθεση με τη γρίπη των χοίρων, η γρίπη από το νέο ιό Α(Η1Ν1) μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.


Μπορεί ο ιός της νέας γρίπης να μεταδοθεί στους ανθρώπους μέσω της
κατανάλωσης χοιρινού ή παραγώγων του;

Όχι. Ο νέος ιός της γρίπης δεν μεταδίδεται με την κατανάλωση καλομαγειρεμένου χοιρινού κρέατος ή παραγόντων του. Αυτός ο νέος ιός δεν έχει απομονωθεί μέχρι σήμερα σε ζώα και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο ιός βρίσκεται στην αλυσίδα παραγωγής χοιρινού κρέατος. Ο Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) δεν είναι ενήμερα
για απολύτως κανένα επιστημονικά τεκμηριωμένο δεδομένο που να συνηγορεί υπέρ της άποψης ότι ο νέος ιός της γρίπης Α/Η1Ν1 μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο μέσω κατανάλωσης κρέατος, όπως είναι το χοιρινό κρέας και τα παράγωγά του. Ανεξάρτητα από την τρέχουσα επιδημία, συνιστάται η σωστή θερμική επεξεργασία των τροφίμων πριν την κατανάλωσή τους (μαγείρεμα ώστε η θερμοκρασία σε όλο το
τμήμα του μαγειρευόμενου κρέατος να φθάσει τους 70ºC) για την αποφυγή τροφιμογενών νοσημάτων. Πάντα συνιστάται η τήρηση καλών πρακτικών υγιεινής στις κουζίνες, καθώς και το πλύσιμο των χεριών, των επιφανειών και του χρησιμοποιούμενου εξοπλισμού με σαπούνι μετά το χειρισμό ωμού κρέατος.


Μπορεί ο νέος ιός να μεταδοθεί από χοίρους στον άνθρωπο και το
αντίστροφο;

Στις 2 Μαΐου 2009, αναφέρθηκε από τον Καναδά ότι ένας κτηνοτρόφος μόλυνε χοίρους με τον ιό Α(Η1Ν1). Παρόμοια περιστατικά αναφέρθηκαν στην Αργεντινή και την Αυστραλία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρει ότι, πράγματι, είναι πιθανή η μόλυνση ανθρώπων που εργάζονται σε στενή επαφή με νοσούντα ζώα σε φάρμες ή σφαγεία. Τέτοια κρούσματα έχουν αναφερθεί και στο παρελθόν. Παρόλα αυτά, επαναλαμβάνεται ότι είναι ασφαλής η κατανάλωση καλά μαγειρεμένου χοιρινού κρέατος και παραγώγων καλά μαγειρεμένου χοιρινού κρέατος (βλ. και προηγούμενη ερώτηση)

Πηγή ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.