Ορισμός


Η φαρυγγίτιδα είναι η φλεγμονή του φάρυγγα, ο οποίος εντοπίζεται στο οπίσθιο τμήμα του τραχήλου, μεταξύ των αμυγδαλών και του λάρυγγα.




Εναλλακτικοί ορισμοί


Φαρυγγίτιδα – βακτηριακή


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου


Πολλά βακτήρια μπορούν να προκαλέσουν φαρυγγίτιδα

• Πολλοί τύποι ιών υπάρχουν που μπορούν να προκαλέσουν φαρυγγίτιδα, αποτελώντας και τη συνηθέστερη αιτία εμφάνισης της .
• Τα βακτήρια που μπορούν να προκαλέσουν φαρυγγίτιδα περιλαμβάνουν την Ομάδα Α στρεπτόκοκκου, που ενδεχομένως να καταλήξουν σε στρεπτοκοκκική κυνάνχη. Άλλες περιπτώσεις βακτηρίων, λιγότερο συνήθης, που επιφέρουν τη λοίμωξη, είναι τα corynebacterium, arcanobacterium, Neisseria gonorrhoeae και τα χλαμύδια pneumoniae.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η φαρυγγίτιδα εμφανίζεται κατά τη διάρκεια των ψυχρότερων μηνών. Πολύ συχνά, η λοίμωξη αυτή μεταδίδεται και στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.


Συμπτώματα

Ο πονόλαιμος συνιστά το κύριο σύμπτωμα.

Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Πυρετό
• Κεφαλαλγία
• Μυϊκός πόνος και πόνος στις αρθρώσεις
• Δερματικά εξανθήματα
• Διογκωμένοι λεμφαδένες στην τραχηλική χώρα

Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

Ο ιατρός σας, θα προβεί σε ιατρική εξέταση και θα εξετάσει το λαιμό σας.
Μπορεί να διεξαχθούν διαγνωστικές εξετάσεις για τον αποκλεισμό του στρεπτοκόκκου. Πρόσθετες εργαστηριακές εξετάσεις μπορούν να γίνουν, βασισμένες στην πιθανή αιτία της λοίμωξης.


Θεραπεία


Είναι σημαντικό να αποφεύγετε τη λήψη αντιβιοτικών σκευασμάτων, όταν η αιτία της λοίμωξης οφείλεται σε ιό (ιογενής). Τα αντιβιοτικά δε θα βοηθήσουν. Η χρήση αυτών για την αντιμετώπιση ιογενών λοιμώξεων, βοηθά στην ανθεκτικότητα των βακτηρίων στα αντιβιοτικά.

Ο πονόλαιμος δε διαρκεί πολύ. Κατά τη διάρκεια αυτού όμως μπορείτε να ακολουθήσετε τις ακόλουθες συμβουλές:

• Πίνετε ζεστά υγρά. Το μέλι και το τσάι με λεμόνι, είναι παλιά γιατροσόφια γνωστά για τη δράση τους.
• Κάνετε γάργάρες με ζεστό αλατόνερο, αρκετές φορές την ημέρα (1/2 κουτάλι της σούπας αλάτι σε 1 ποτήρι νερό).
• Πίνετε κρύα υγρά ή πιπιλίστε γλυφυντζούρια
• Πιπιλίστε σκληρές καραμέλες ή ειδικές παστίλιες για το λαιμό, για να απαλύνουν τον πόνο σας. Αυτά έχουν αρκετά επιτυχή δράση, αν και δεν είναι τόσο φθηνά. ΜΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ τις καραμέλες ή τις παστίλιες για το λαιμό σε μικρά παιδιά, λόγω του κινδύνου πνιγμού.
• Χρησιμοποιείστε έναν ατμιστήρα κρύου αέρα ή έναν υγραντήρα για να υγράνετε και να καταπραΰνετε τον ξηρό και γεμάτο πόνο, λαιμό σας.
• Χρησιμοποιείστε αναλγητικά, όπως την ακεταμινοφένη (ασπιρίνη). ΜΗ ΔΩΣΕΤΕ ΑΣΠΙΡΙΝΗ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ.

Πρόγνωση

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η φαρυγγίτιδα υποχωρεί από μόνη της χωρίς την εμφάνιση επιπλοκών.


Επιπλοκές

Οι επιπλοκές της φαρυγγίτιδας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Απόφραξη των αεραγωγών (σε σοβαρές περιπτώσεις)
• Άλγος (απόστημα) γύρω από τις αμυγδαλές και στο οπίσθιο τμήμα του λάρυγγα.

Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Καλέστε τον ιατρό σας αν:

• Εμφανίσετε πονόλαιμο που επιμένει για αρκετέ ημέρες
• Έχετε υψηλό πυρετό, διογκωμένους λεμφαδένες στην τραχηλική χώρα ή εξάνθημα

Αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια αν έχετε πονόλαιμο ή δυσκολίες αναπνοής.

Ορισμός

Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα προκαλείται από βακτήρια της ομάδας Α του στρεπτόκοκκου. Είναι η συχνότερη μορφή μόλυνσης του φάρυγγα.


Εναλλακτικοί όροι

Φαρυγγίτιδα – στρεπτοκοκκική, Φαρυγγίτιδα από στρεπτόκοκκο


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα είναι συνηθέστερη σε παιδιά μεταξύ 5 και 15 ετών, αν και μπορεί να εμφανιστεί και σε μικρότερα παιδιά αλλά και σε ενήλικες. Παιδιά μικρότερα των 3 χρόνων παθαίνουν μολύνσεις από στρεπτόκοκκο αλλά αυτές δεν επηρεάζουν τον φάρυγγα.
Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα εκδηλώνεται συνήθως στο τέλος του φθινοπώρου, τον χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης. Η μόλυνση μεταδίδεται από άτομο σε άτομο όταν αυτό έρθει σε επαφή με τις εκκρίσεις της μύτης ή τα σάλια κάποιου που είναι μολυσμένος, συχνά μεταξύ των μελών μιας οικογένειας, στο ίδιο σπίτι.

Τα άτομα που προσβάλλονται από στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα συνήθως εκδηλώνουν την ασθένεια 2 -5 ημέρες μετά την έκθεση στο βακτήριο. Συνήθως η ασθένεια εκδηλώνεται ξαφνικά. Ο πυρετός είναι συχνά υψηλότερος τη δεύτερη ημέρα. Πολλοί ασθενείς παρουσιάζουν επίσης πονόλαιμο, πονοκέφαλο, πόνο στο στομάχι, ναυτία ή ρίγη.

Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα μπορεί να είναι ήπια, με λίγα μόνο από τα παραπάνω συμπτώματα, ή οξεία. Το βακτήριο έχει πολλά στελέχη. Ορισμένα από τα στελέχη μπορεί να προκαλέσουν οστρακιά, ασθένεια που στην προκειμένη περίπτωση θεωρείται αλλεργική αντίδραση στις τοξίνες που δημιουργούνται από το βακτήριο του στρεπτόκοκκου. Σε σπάνιες περιπτώσεις, αν δεν αντιμετωπιστεί με θεραπεία, η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε ρευματοειδή πυρετό. Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα μπορεί επίσης να είναι αίτιο μιας σπάνιας επιπλοκής στα νεφρά.



Συμπτώματα

• Δυσκολία στην κατάποση
• Πυρετός που εκδηλώνεται ξαφνικά
• Γενική κακουχία και κακή διάθεση
• Απώλεια όρεξης
• Ναυτία
• Εξάνθημα
• Ο φάρυγγας είναι κόκκινος, μερικές φορές με άσπρες ‘πλάκες’
• Πόνος στον φάρυγγα
• Ευαίσθητοι, πρησμένοι λεμφαδένες στην περιοχή του λαιμού

Πρόσθετα συμπτώματα που μπορεί να συνδέονται με την ασθένεια:

• Αφύσικη γεύση
• Πονοκέφαλος
• Δυσκαμψία των αρθρώσεων
• Μυϊκοί πόνοι
• Ρινική συμφόρηση
• Ρινικές εκκρίσεις
• Πόνος στον αυχένα

Ενδείξεις και εξετάσεις

Για να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη του στρεπτόκοκκου θα χρειαστεί επίχρισμα από τον φάρυγγα. Υπάρχει άμεσο γρήγορο τεστ που δείχνει αν υπάρχει στρεπτόκοκκος αλλά δεν καλύπτει όλες τις περιπτώσεις. Γι’ αυτό, αν βγει αρνητικό, καλό είναι να ακολουθήσει καλλιέργεια, ώστε να εξακριβωθούν όλες οι περιπτώσεις που πιθανόν να διέφυγαν στο γρήγορο τεστ.


Θεραπεία

Να έχετε υπόψη ότι ο πόνος στον φάρυγγα συνήθως οφείλεται σε ιούς και όχι σε στρεπτόκοκκο. Αν τα τεστ είναι θετικά για στρεπτόκοκκο, η μόνη θεραπεία είναι η αντιβίωση. Ο στρεπτόκοκκος δεν μπορεί να διαγνωστεί επακριβώς μόνο από τα συμπτώματα και την κλινική εξέταση.
Αν και η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα συνήθως θεραπεύεται από μόνη της, συνιστάται η λήψη αντιβιοτικών ώστε να αποφευχθούν σοβαρότερες επιπλοκές όπως ο ρευματοειδής πυρετός. Παραδοσιακά χορηγούνται πενικιλλίνη ή αμοξικιλλίνη, τα οποία είναι ακόμα πολύ αποτελεσματικά. Εχει παρατηρηθεί αντίσταση του βακτηρίου στην αζιθρομυκίνη και τα συναφή αντιβιοτικά.

Οι περισσότερες φαρυγγίτιδες περνούν γρήγορα. Στο μεταξύ, οι ακόλουθες θεραπείες μπορεί να βοηθήσουν:

• Πίνετε ζεστά ροφήματα. Το τσάι με μέλι ή λεμόνι είναι μια θεραπεία δοκιμασμένη.
• Κάντε πλύσεις (γαργάρες) με αλατόνερο αρκετές φορές την ημέρα (1/2 κουταλάκι αλάτι σε ένα φλιτζάνι νερό)
• Πίνετε κρύα ροφήματα ή τρώτε γρανίτες που ανακουφίζουν τον πόνο.
• Πιπιλάτε καραμέλες ή παστίλιες για τον λαιμό. Αυτό αποδεικνύεται συχνά πολύ πιο αποτελεσματικό από άλλες ακριβές θεραπείες αλλά δεν συνιστάται για μικρά παιδιά λόγω του κινδύνου πνιγμού.
• Χρησιμοποιήστε βαποριζατέρ κρύου ατμού ή υγραντήρα για να υγράνετε και να ανακουφίσετε την ξηρότητα και τον πόνο του λαιμού.
• Δοκιμάστε παυσίπονα που δεν χρειάζονται συνταγή γιατρού, όπως η ακεταμινοφένη (παρακεταμόλη). ΜΗΝ δίνετε ασπιρίνη στα παιδιά.

Πρόγνωση

Η πιθανή εξέλιξη είναι καλή. Σχεδόν όλα τα συμπτώματα υποχωρούν σε μια εβδομάδα. Η θεραπευτική αντιμετώπιση προλαμβάνει όμως σοβαρές επιπλοκές που συνδέονται με τις μολύνσεις από στρεπτόκοκκο.


Επιπλοκές

• Μόλυνση στα αυτιά
• Ιγμορίτιδα
• Μαστοειδίτιδα
• Περιτοναϊκό απόστημα
• Ρευματοειδής πυρετός
• Σπειραματονεφρίδιτα
• Οστρακιά

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν εκδηλώσετε συμπτώματα στρεπτοκοκκικής φαρυγγίτιδας, ασχέτως αν ήρθατε σε επαφή με άτομο που είχε το βακτήριο. Επίσης, δείτε τον γιατρό σας αν - ενώ ήδη κάνετε θεραπεία για στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα - δεν νιώθετε καλύτερα εντός 24 - 48 ωρών.


Πρόληψη

Τα περισσότερα άτομα με στρεπτόκοκκο είναι μολυσματικά έως ότου πάρουν αντιβίωση για τουλάχιστον 24 – 48 ώρες. Γι’ αυτό θα πρέπει να παραμείνουν στο σπίτι και να μην πάνε το σχολείο ή τη δουλειά μέχρις ότου πάρουν αντιβίωση για τουλάχιστον μία ημέρα.

Πάρτε καινούργια οδοντόβουρτσα αφού πάψετε να είστε μολυσματικοί, αλλά πριν τελειώσετε την αντιβίωση. Αλλιώς, τα βακτήρια μπορεί να παραμείνουν ζωντανά στην οδοντόβουρτσα και να σας ξαναμολύνουν όταν σταματήσετε την αντιβίωση. Επίσης, κρατήστε χωριστά τις οδοντόβουρτσες και τα λοιπά σκεύη της οικογένειας εκτός αν έχουν καθαριστεί σχολαστικά.

Αν σε μια οικογένεια εμφανίζονται συχνά περιστατικά στρεπτόκοκκου, μπορεί να πρέπει να ελέγξετε αν κάποιος είναι φορέας του μικροβίου. Οι φορείς έχουν το μικρόβιο στον φάρυγγά τους αλλά οι ίδιοι δεν νοσούν. Μερικές φορές, αν χορηγηθεί θεραπεία στους φορείς, προλαμβάνεται η μετάδοση της στρεπτοκοκκικής φαρυγγίτιδας σε άλλους.