Ορισμός

Υπογλυκαιμία ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία το επίπεδο του σακχάρου του αίματος (γλυκόζη) είναι πολύ χαμηλό.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ινσουλινικό σοκ – Χαμηλό σάκχαρο αίματος


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Υπογλυκαιμία επέρχεται όταν:

• Το σάκχαρο του αίματος (γλυκόζη) εξαντλείται πολύ γρήγορα
• Η γλυκόζη απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος πολύ αργά
• Υπερβολική ποσότητα ινσουλίνης απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος
Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που μειώνει τη γλυκόζη. Παράγεται στο πάγκρεας ως αντίδραση στην αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα.

Η υπογλυκαιμία είναι σχετικά συνήθης σε άτομα που πάσχουν από διαβήτη. Συμβαίνει όταν:

• Λαμβάνετε μεγάλη δόση ινσουλίνης ή διαβητικών φαρμάκων
• Δεν καταναλώνετε αρκετή τροφή
• Αυξάνετε απότομα τη σωματική άσκηση χωρίς παράλληλη αύξηση της ποσότητας της τροφής

Συγγενής υπογλυκαιμία είναι μια συνήθης πάθηση κατά την οποία το σάκχαρο στο αίμα ενός νεογέννητου είναι χαμηλό. Τα μωρά που γεννιούνται από διαβητικές μητέρες μπορεί να παρουσιάζουν οξεία υπογλυκαιμία.

Ιδιοπαθής υπογλυκαιμία είναι η υπογλυκαιμία που συμβαίνει από άγνωστη αιτία. Τα άτομα με αυτό τον τύπο υπογλυκαιμίας δεν πάσχουν από διαβήτη.

Υπογλυκαιμία μπορεί επίσης να προκληθεί από:

• Λήψη αλκοόλ
• Ινσουλίνωμα στο πάγκρεας (όγκος)
• Ηπατοπάθεια


Συμπτώματα

• Κρύος ιδρώτας
• Σύγχυση
• Σπασμοί
• Κώμα
• Διπλή ή θολή όραση
• Κόπωση
• Γενική αδιαθεσία, ανησυχία ή γενική κακουχία
• Πονοκέφαλος
• Πείνα
• Ευερεθιστότητα (πιθανόν επιθετικότητα)
• Νευρικότητα
• Ταχυκαρδία
• Τρεμούλιασμα

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να συνδέονται με αυτή την πάθηση είναι:
• Ελαττωμένη εγρήγορση
• Διαφοροποίηση στο μέγεθος της κόρης των οφθαλμών
• Ζάλη
• Υπερβολική εφίδρωση
• Λιποθυμία
• Παραισθήσεις
• Απώλεια μνήμης
• Μυϊκοί πόνοι
• Ωχρότητα
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Διαταραχή του ύπνου


Ενδείξεις και εξετάσεις

Η μέτρηση του σακχάρου του αίματος στο σπίτι θα δείξει κάτω από 50 mg/dL.
H τιμή του ορού γλυκόζης θα είναι χαμηλή.


Θεραπεία

Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από το αίτιο.

Σε ανθρώπους με διαβήτη που παίρνουν φάρμακα που ρίχνουν το σάκχαρο του αίματος, ένα σνακ ή ποτό που περιέχει ζάχαρη θα ανεβάσει το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα. Δοκιμάστε να πιείτε μέχρι 125 γρ. χυμό ή σόδα. Θα πρέπει να δείτε αμέσως βελτίωση στα συμπτώματα. Αν όχι, μετρήστε το σάκχαρο και επαναλάβετε μετά από 15 λεπτά. Υπερθεραπεία του χαμηλού σακχάρου του αίματος μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα υπερβολικής αύξησης του σακχάρου σε ανθρώπους με διαβήτη.

Στα άτομα με έντονη υπογλυκαιμία χορηγούνται ενέσεις γλυκόζης ή μιας ορμόνης που ονομάζεται γλυκαγόνη. Αν δεν αντιμετωπισθεί άμεσα, υπάρχει κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών ή και θανάτου.

Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να αλλάξετε τη διατροφή σας ώστε να λαμβάνετε μεγαλύτερες ποσότητες γλυκόζης κατά τη διάρκεια της ημέρας. Κάτι τέτοιο μπορεί να αποτρέψει επανάληψη επεισοδίων χαμηλού σακχάρου στο αίμα. Μπορεί να σας ζητήσει να τρώτε μικρά, συχνά γεύματα με σύνθετους υδατάνθρακες, φυτικές ίνες και λιπαρά και να αποφεύγετε τη ζάχαρη, το αλκοόλ και τους χυμούς φρούτων.

Πρέπει επίσης να παίρνετε τα γεύματά σας σε τακτά διαστήματα, και να αντισταθμίζετε την περισσότερη άσκηση με περισσότερη τροφή.

Αν η υπογλυκαιμία οφείλεται σε ινσουλίνωμα (όγκο στο πάγκρεας), η καλύτερη θεραπεία είναι η χειρουργική αφαίρεση του όγκου.


Επιπλοκές

Αν η υπογλυκαιμία που οφείλεται σε υπερβολική έκκριση ινσουλίνης δεν αντιμετωπισθεί θεραπευτικά, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια αισθήσεων και κώμα. Η οξεία υπογλυκαιμία αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό που μπορεί να καταλήξει σε κρίσεις και μόνιμη βλάβη του νευρικού συστήματος αν δεν αντιμετωπισθεί. Η οξεία υπογλυκαιμία που καταλήγει σε απώλεια αισθήσεων ονομάζεται και ινσουλινικό σοκ.

Μάθετε να αναγνωρίζετε το πρώτα προειδοποιητικά σημάδια της υπογλυκαιμίας και δώστε σωστά τις πρώτες βοήθειες στον εαυτό σας.


Καλέστε τον γιατρό σας

Πηγαίνετε αμέσως στα επείγοντα περιστατικά νοσοκομείου ή καλέστε το 166 αν τα πρώτα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας δεν υποχωρήσουν παρόλο που έχετε φάει ένα σνακ που περιέχει ζάχαρη.

Ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια αν ένα άτομο με διαβήτη ή ιστορικό υπογλυκαιμίας χάσει την αίσθηση εγρήγορσης ή αν δεν μπορείτε να το ξυπνήσετε.


Πρόληψη

Αν πάσχετε από διαβήτη, σιγουρευτείτε ότι ακολουθείτε τις οδηγίες του γιατρού σας όσον αφορά τη δίαιτα, τα φάρμακα και την άσκησή σας.

Αν έχετε ιστορικό υπογλυκαιμίας, θα πρέπει να έχετε ανά πάσα στιγμή πρόχειρο ένα σνακ ή ποτό που περιέχει ζάχαρη, για να το πάρετε αμέσως μόλις εμφανιστούν τα συμπτώματα. Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν σε 15 λεπτά, φάτε περισσότερο φαγητό. Διατίθεται και ειδικό πακέτο γλυκαγόνης για όσους υποφέρουν από επεισόδια υπογλυκαιμίας που δεν ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στις άλλες μορφές θεραπείας.

Ορισμός

Η πυελονεφρίτιδα είναι η φλεγμονή των νεφρών και του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος, που συνήθως προκαλείται από μη-μεταδοτικές βακτηριακές λοιμώξεις της κύστεως (κυστίτιδα).


Περιγραφή

Η οξεία πυελονεφρίτιδα, ενώ απαντάται συχνότερα σε ενήλικες γυναίκες, μπορεί να προσβάλλει άτομα ανεξαρτήτου φύλου και ηλικίας. Η έναρξή της είναι αιφνίδια, με συμπτώματα που μπορούν να θεωρηθούν λανθασμένα ως κάκωση μετά από υπερέκταση της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Η πυελονεφρίτιδα συχνά επιπλέκεται από συστηματική λοίμωξη. Αν παραμείνει χωρίς αγωγή και δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να καταλήξει σε μια χρόνια κατάσταση διάρκειας μηνών ή ακόμη και χρόνων, αφήνοντας υπολειμματική ή και πλήρη απώλεια λειτουργίας των νεφρών.


Αίτια και συμπτώματα

Η συνηθέστερη αιτία της πυελονεφρίτιδας είναι η οπισθοδρόμηση της ροής των μολυσμένων ούρων από την κύστη στο ανώτερο ουροποιητικό σύστημα. Οι βακτηριακές λοιμώξεις μπορούν να έχουν ως αιτία εισόδου στον έναν ή και στους δύο νεφρούς, την αιματική ροή ή τους λεμφαδένες με πρωτοπαθή εστία λοίμωξης την κύστη. Φλεγμονή / λοίμωξη των νεφρών προκαλείται επίσης από λιμνάζοντα ούρα, που οφείλονται σε απόφραξη της ομαλής ροής τους. Η απόφραξη ή η διαταραχή του ουροποιητικού συστήματος, που μπορεί να προκαλείται για παράδειγμα από την ύπαρξη λίθων, όγκων, συγγενών ανωμαλιών ή απώλεια λειτουργίας της κύστεως λόγω νευρολογικής πάθησης, αυξάνει τον κίνδυνο για πυεονεφρίτιδα. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν τον σακχαρώδη διαβήτη, την εγκυμοσύνη, χρόνιες κυστίτιδες, ιστορικό χρήσης αναλγητικών, παράλυση μετά από τραυματισμό της σπονδυλικής στήλης ή όγκους. Οι καθετήρες, οι παροχετεύσεις, καθώς κι άλλες χειρουργικές πράξεις, μπορούν να οδηγήσουν σε μια λοίμωξη των νεφρών.

Τα βακτήρια που είναι πιθανότερο να προκαλέσουν πυελονεφρίτιδα, είναι αυτά που συναντάμε στα κόπρανα. Η Εscherichia coli κατά το 85% αποτελεί το αιτιοπαθογόνο μικρόβιο της οξείας κυστίτιδας και των νεφρικών λοιμώξεων σε ασθενείς που δεν παρουσιάζουν κάποια απόφραξη ή ιστορικό χειρουργικών πράξεων. Η Klebsiella, το Enter-obacter ή ο Prote us ή η Pseudomonas αποτελούν άλλες πιθανές αιτίες λοίμωξης της περιοχής. Μετά την είσοδο των μικροοργανισμών αυτών στο ουροποιητικό σύστημα, προσκολλούνται στα τοιχώματα και στους ιστούς και πολλαπλασιάζονται.

Τα συμπτώματα της οξείας πυελονεφρίτιδας τυπικά περιλαμβάνουν πυρετό και ρίγη, καύσο ή συχνοουρία, κωλκοειδές άλγος σε μία ή και τις δύο οσφυϊκές χώρες ή κοιλιακό άλγος, θολά ή αιματηρά ούρα και κόπωση. Ο ασθενής μπορεί επίσης να παρουσιάζει ναυτία, έμετο και διάρροια. Δεν αποκλείεται πολύ έντονο άλγος λαγονίου βόθρου. Τα συμπτώματα της χρόνιας πυελονεφρίτιδας περιλαμβάνουν αδυναμία, απώλεια όρεξης για φαγητό, αρτηριακή υπέρταση, αναιμία, πρωτεϊνουρία και αιματουρία


Διάγνωση

Η διάγνωση της πυελονεφρίτιδας βασίζεται στο ιστορικό του ασθενούς, στη φυσική του εξέταση και στα αποτελέσματα των κλινικο-εργαστηριακών και παρα-κλινικών εξετάσεων. Κατά τη φυσική εξέταση, ο ιατρός θα ψηλαφίσει προσεκτικά την κοιλιακή χώρα του ασθενούς, προς αποκλεισμό της σκωληκοειδίτιδας ή άλλων σοβαρών πιθανών αιτιών του κοιλιακού άλγους.


Εργαστηριακές εξετάσεις

Παράλληλα με τη λήψη δειγμάτων ούρων για γενική ούρων, ουροκαλλιέργεια και αντιβιόγραμμα (εξέταση ευαισθησίας μικροοργανισμού σε διάφορα αντιβιοτικά σκευάσματα), ο ιατρός θα κάνει αιμοληψία προς αποστολή γενικής αίματος του ασθενούς. Στην περίπτωση που ο ασθενής πάσχει από πυελονεφρίτιδα, θα έχουμε στα ούρα παρουσία λευκών αιμοσφαιρίων και πυοσφαιρίων. Η ανάδειξη από 100.000 κι άνω μικροοργανισμών ανά ml ούρων, συνηγορούν υπέρ της λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος. Η παρουσία συμπλεγμάτων αντιγόνο – περικλυόμενο βακτηρίδιο (ACB) στα ούρα, υποδεικνύει νεφρική λοίμωξη εκ κυστίτιδας, για το λόγο ότι το βακτηρίδιο, μόνον εντός του νεφρού, προκαλεί μια αντιγονική αντίδραση, και το αντιγόνο με τη σειρά του περικλείει το βακτηρίδιο. Η γενική αίματος συνήθως αναδεικνύει μια ελαφριά αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων.


Παρα-κλινικές μελέτες

Στην περίπτωση που ο ιατρός σας υποπτευθεί απόφραξη της ροής των ούρων, θα ζητήσει υπέρηχο νεφρών. Η ακτινογραφία μπορεί να αναδείξει υπολειμματικά ουλώδη σημεία των νεφρών και των ουρητήρων στην περίπτωση της μακροχρόνιας φλεγμονής.


Θεραπεία

Η θεραπεία της οξείας πυελονεφρίτιδας απαιτεί ενδονοσοκομειακή νοσηλεία στην περίπτωση μιας κρίσιμης κλινικής κατάστασης ή επιπλοκών. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει τη λήψη αντιβιοτικής αγωγής για 2-3 εβδομάδες, εκ των οποίων τις πρώτες μέρες έναρξης, καλύτερα η αντιβίωση να χορηγείται ενδοβλέβια. Η επιλογή της αντιβίωσης βασίζεται σε αντιβιόγραμμα (εξέταση ευαισθησίας του μικροοργανισμού σε διάφορα αντιβιοτικά σκευάσματα). Οι αντιβιώσεις που χρησιμοποιούνται συχνότερα είναι η σιπροφλοξασίνη ( Cipro), η αμπικιλίνη (Omnipen) ή η τριμεθοπρίμη – σουλφαμεθοξαζόλη (Bactrim, Septra). Ο πρωταρχικός στόχος της αντιμικροβιακής θεραπείας είναι η μόνιμη εκρίζωση του βακτηριδίου από το ουροποιητικό σύστημα. Τα πρώιμα συμπτώματα της πυελονεφρίτιδας συνήθως υποχωρούν 48 με 72 ώρες μετά την έναρξη της αντιβακτηριδιακής θεραπείας. Επαναληπτικές ουροκαλλειέργειες γίνονται προκειμένου να εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Η χρόνια πυελονεφρίτιδα μπορεί να απαιτήσει μεγάλες δόσεις αντιβιοτικών και για μεγάλο χρονικό διάστημα έως και 6 μήνες μέχρι την πλήρη εξάλειψη της λοίμωξης. Μπορεί να χορηγηθούν παράλληλα κι άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα για τον έλεγχο του πυρετού, της ναυτίας και του πόνου. Συνίσταται στους ασθενείς να καταναλώνουν περίσσεια υγρών προς αποφυγή της αφυδάτωσης και αύξηση της ποσότητας των ούρων τους. Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι απαραίτητη στην περίπτωση που ο ασθενής παρουσιάσει επιπλοκές εξαιτίας νεφρολιθίασης ή άλλης αποφρακτικής αιτίας ή προκειμένου να εκριζωθεί η λοίμωξη. Οι ουροκαλλιέργειες επαναλαμβάνονται προς παρακολούθηση των ασθενών που πάσχουν από χρόνια πυελονεφρίτιδα. Αυτές οι επαναληπτικές εξετάσεις είναι απαραίτητες για την εκτίμηση της πιθανότητας λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος του ασθενούς και από δεύτερο παθογόνο μικρόβιο, όπως επίσης για να δούμε πόσο ικανοποιητική είναι η αντίδραση του ασθενούς στην αντιβιοτική αγωγή. Κάποια άτομα με υψηλή πιθανότητα επανεμφάνισης της λοίμωξης, ίσως χρειαστούν και την πρόσθεση δεύτερης αντιβίωσης στην αγωγή τους.


Πρόγνωση

Η πρόγνωση των περισσοτέρων ασθενών με οξεία πυελονεφρίτιδα είναι ικανοποιητικά καλή, στην περίπτωση της έγκαιρης αγωγής και αντιμετώπισης της νόσου. Ένας ασθενής θεωρείται ότι έχει αναρρώσει πλήρως, αν κι εφόσον τα ούρα του παραμένουν στείρα για ένα έτος. Αν όμως παραμείνει δίχως αντιβιοτική αγωγή και δεν αντιμετωπισθεί ή αν επαναλαμβάνεται μια λοίμωξη του νεφρικού συστήματος, μπορεί να οδηγήσει στη βακτηριαιμία (εισβολή του μικροβίου στην αιματική ροή), στην αρτηριακή υπέρταση και στη χρόνια πυελονεφρίτιδα με ουλώδη σημεία των νεφρών και μόνιμη νεφρική βλάβη.


Πρόληψη

Άτομα με ιστορικό λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος, μόλις αντιληφθούν τα πρώτα σημάδια μιας λοίμωξης, οφείλουν να ουρούν συχνά και να καταναλώνουν πολλά υγρά,. Οι γυναίκες πρέπει να ουρούν μετά την ερωτική σύναξη, βοηθώντας την πιθανή απότομη έξοδο του βακτηρίου από την κύστη. Θα ήταν σκόπιμο να διδάσκεται από νωρίς στα κορίτσια πως πρέπει να σκουπίζονται από εμπρός προς τα πίσω στα γεννητικά τους όργανα, μετά από την ούρηση, ώστε να αποφεύγεται οποιαδήποτε επαφή ορθικού υλικού με την είσοδο (στόμιο ουρήθρας) του ουροποιητικού τους συστήματος.

Ορισμός

Η σαρκοείδωση είναι μια ασθένεια η οποία προξενεί οίδημα (φλεγμονή) στους λεμφαδένες, τους πνεύμονες, το συκώτι, τα μάτια, το δέρμα ή άλλους ιστούς.


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το αίτιο της ασθένειας είναι άγνωστο. Η σαρκοείδωση χαρακτηρίζεται από συγκέντρωση κοκκιωμάτων σε διάφορα όργανα του σώματος. Τα κοκκιώματα είναι συναθροίσεις αυτοάνοσων κυττάρων.
Η ασθένεια μπορεί να προσβάλει σχεδόν όλα τα όργανα του σώματος αλλά συνηθέστερα προσβάλλει τους πνεύμονες.


Πιθανά αίτια της σαρκοείδωσης είναι:

• Υπερβολική ευαισθησία σε περιβαλλοντικούς παράγοντες
• Κληρονομικότητα
• Ακραία αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε λοίμωξη

Η ασθένεια εμφανίζεται συχνότερα σε Αφροαμερικανούς από ότι σε Καυκάσιους. Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες. Συνήθως η ασθένεια εκδηλώνεται στις ηλικίες ανάμεσα στα 20 με 40. Η σαρκοείδωση είναι πολύ σπάνια στα παιδιά.


Συμπτώματα

Πιθανόν να μην υπάρχουν συμπτώματα. Όταν εμφανιστούν συμπτώματα, μπορεί να παρατηρηθούν σχεδόν σε οποιοδήποτε σημείο ή όργανο του σώματος.

Σχεδόν σε όλους τους ασθενείς τα συμπτώματα στους πνεύμονες ή τον θώρακα είναι:

• Ξηρός βήχας
• Λαχάνιασμα
• Βάρος στο στέρνο
• Αφύσικοι ήχοι κατά την αναπνοή (σαν κροταλίσματα)

Συχνά εμφανίζονται συμπτώματα γενικής δυσφορίας ή ανησυχίας:

• Κακουχία
• Κόπωση (ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα στα παιδιά)
• Πυρετός
• Απώλεια βάρους (ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα στα παιδιά)
• Πόνος στις αρθρώσεις (αρθραλγία)

Δερματικά συμπτώματα:

• Εξανθήματα
• Παλιές ουλές που ερεθίζονται
• Οζώδες ερύθημα, σχεδόν πάντα στο πάνω μέρος των ποδιών (κουντεπιέ)
• Δερματικές αλλοιώσεις
• Απώλεια μαλλιών

Νευρολογικές και οφθαλμολογικές μεταβολές:

• Πονοκέφαλος
• Επιληπτικές κρίσεις
• Αδυναμία ή παράλυση στη μία πλευρά του προσώπου (πάρεση)
• Κάψιμο, τσούξιμο ή δάκρυα στα μάτια
• Συμπτώματα ραγοειδίτιδας
• Μειωμένη δακρύρροια

Άλλα συμπτώματα της ασθένειας:

• Διογκωμένοι λεμφαδένες (στις μασχάλες)
• Διογκωμένο συκώτι
• Διογκωμένη σπλήνα
• Ξηροστομία
• Ρινορραγία

Ενδείξεις και εξετάσεις

Σε ασθενείς που δεν έχουν συμπτώματα, συχνά η ασθένεια διαπιστώνεται από μια ακτινογραφία θώρακα.

Διάφορες απεικονιστικές εξετάσεις μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση της σαρκοείδωσης είναι:

• Ακτινογραφία θώρακα για να διαπιστωθεί αν έχουν προσβληθεί οι πνεύμονες ή έχουν διογκωθεί οι λεμφαδένες
• Αξονική τομογραφία
• Gallium scan στους πνεύμονες

Βιοψίες που μπορούν να γίνουν:

• Βιοψία λεμφαδένων
• Βιοψία δερματικής αλλοίωσης
• Βρογχοσκόπηση για τη λήψη βιοψίας
• Επέμβαση στους πνεύμονες και βιοψία
• Μεσοθωρακοσκόπηση και βιοψία
• Βιοψία στο συκώτι
• Βιοψία στα νεφρά
• Βιοψία νεύρων
• Βιοψία στην καρδιά

Η ασθένεια αυτή μπορεί επίσης να εμφανίσει αλλοιωμένα αποτελέσματα στις εξής εργαστηριακές εξετάσεις:

• Γενική εξέταση αίματος
• Chem-7 ή chem-20
• Ποσοτική ανοσοσφαιρίνης (νεφελομετρία)
• Παραθορμόνης
• Ορού φωσφόρου
• Ορού ανοσοηλεκτροφόρησης
• Ασβεστίου στα ούρα
• Ιονισμένου ασβεστίου
• Ορού ασβεστίου
• Ηπατικές δοκιμασίες

Θεραπεία

Τα συμπτώματα της σαρκοείδωσης συνήθως υποχωρούν από μόνα τους σταδιακά χωρίς θεραπεία.
Οι ασθενείς με σοβαρή μορφή της ασθένειας μπορεί να χρειαστούν κορτικοστεροειδή (πρεδνιζόνη ή μεθυλοπρεδνιζολόνη). Αυτά αφορούν περιπτώσεις ασθενών που έχουν προσβληθεί στα μάτια, την καρδιά, το νευρικό σύστημα και ορισμένους που έχουν προσβληθεί στους πνεύμονες. Η θεραπεία μπορεί να συνεχιστεί για 1 με 2 χρόνια. Κάποιοι ασθενείς με σοβαρή μορφή της ασθένειας μπορεί να χρειαστούν θεραπεία ισοβίως.

Μερικές φορές συμπληρωματικά προς τα κορτικοστεροειδή χορηγούνται και φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα (ανοσοκατασταλτικά φάρμακα), όπως η μεθοτρεξάτη, η αζαθειοπρίνη και η κυκλοφωσφαμίδη. Σπάνια, ορισμένα άτομα με μη αναστρέψιμες βλάβες σε κάποιο όργανο θα χρειαστούν μεταμόσχευση.

Αν και οι θεραπείες αυτές καταπολεμούν προσωρινά τα συμπτώματα της ασθένειας, δεν έχει αποδεχθεί ότι η μακροχρόνια θεραπεία εμποδίζει την επιδείνωση της σαρκοείδωσης.


Πρόγνωση

Πολλοί άνθρωποι δεν νοσούν σοβαρά και η ασθένεια μπορεί να υποχωρήσει χωρίς θεραπεία. Περίπου 30-50% των περιπτώσεων βελτιώνονται χωρίς θεραπεία μέσα σε 3 χρόνια. Το 20% περίπου εκείνων που προσβλήθηκαν στους πνεύμονες θα αναπτύξουν βλάβη στους πνεύμονες.

Συνολικά το ποσοστό των ασθενών με σαρκοείδωση που πεθαίνουν είναι μικρότερο από 5%. Στα αίτια του θανάτου περιλαμβάνονται:

• Πνευμονική ίνωση
• Πνευμονική αιμορραγία
• Καρδιοπάθεια (σπάνια)

Επιπλοκές

• Η λήψη κορτικοστεροειδών επί μακρό διάστημα μπορεί να επιφέρει οστεοπόρωση ή άλλες επιπλοκές.
• Διάχυτη πνευμονική διάμεση ίνωση
• Πνευμονική υπέρταση
• Μυκητιακές λοιμώξεις των πνευμόνων
• Πρόσθια ραγοειδίτιδα
• Γλαύκωμα και τύφλωση (σπάνια)
• Καρδιακές αρρυθμίες
• Παράλυση προσωπικού ή περιφερειακού νεύρου
• Υψηλά επίπεδα ασβεστίου (υπερασβεστιαιμία)
• Πέτρες στα νεφρά
• Οργανική ανεπάρκεια, που οδηγεί σε ανάγκη μεταμόσχευσης

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν έχετε:

• Δυσκολία στην αναπνοή
• Αλλαγές στην όραση
• Ταχυσφυγμία
• Άλλα συμπτώματα της ασθένειας αυτής

Ορισμός

Το σύνδρομο χεριών, ποδιών και στόματος είναι μια σχετικά κοινή ιογενής λοίμωξη που συνήθως ξεκινά από τον λαιμό.
Μια παρόμοια λοίμωξη είναι η ερπητική κυνάγχη.


Εναλλακτικές ονομασίες

Λοίμωξη από ιό κοξάκι



Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

To σύνδρομο χεριών-ποδιών και στόματος (HFMD) συνήθως προκαλείται από τον ιό κοξάκι Α16, που ανήκει στην οικογένεια των εντεροϊών.
Η ασθένεια αυτή δεν μεταδίδεται από τα κατοικίδια αλλά μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μπορεί να κολλήσετε αν έρθετε σε άμεση επαφή με εκκρίσεις της μύτης ή του στόματος, σάλιο, υγρό από φουσκάλες στο δέρμα, ή κόπρανα ασθενούς. Πιο μεταδοτική είναι η ασθένεια την πρώτη εβδομάδα.

Ο χρόνος επώασης μέχρι να εκδηλωθούν συμπτώματα είναι 3-7 ημέρες.

Ο σπουδαιότερος παράγοντας κινδύνου είναι η ηλικία. Η λοίμωξη εκδηλώνεται πιο συχνά σε παιδιά κάτω των 10 ετών, αλλά δεν είναι σπάνια σε εφήβους και κάποτε και σε ενήλικες. Επιδημίες συνήθως έχουμε το καλοκαίρι και νωρίς το φθινόπωρο.


Συμπτώματα

• Πυρετός
• Πονοκέφαλος
• Απώλεια όρεξης
• Εξάνθημα με πολύ μικρές φουσκάλες (φλύκταινες) στα χέρια, πόδια και στον καβάλο – που είναι ευαίσθητες ή πονάνε αν πιεστούν
• Πονόλαιμος
• Έλκη στον λαιμό (συμπεριλαμβανομένων των αμυγδαλών), το στόμα και τη γλώσσα

Ενδείξεις και εξετάσεις

Η ύπαρξη πρόσφατης ασθένειας και η κλινική εξέταση, παράλληλα με παρουσία των χαρακτηριστικών φλυκταινών στα χέρια και τα πόδια, αρκούν συνήθως για τη διάγνωση της ασθένειας.


Θεραπεία

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για τη λοίμωξη εκτός από την ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Η θεραπεία με αντιβιοτικά δεν έχει αποτέλεσμα και δεν συνιστάται. Φάρμακα που χορηγούνται χωρίς συνταγή, όπως η ακεταμινοφένη (παρακεταμόλη) μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση του πυρετού. Η ασπιρίνη δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για ιώσεις σε παιδιά κάτω των 12 ετών.

Γαργάρες με αλατόνερο (1/2 κουταλιά της σούπας αλάτι σε ένα ποτήρι ζεστό νερό) μπορεί να προσφέρει ανακούφιση αν το παιδί μπορεί να κάνει γαργάρα χωρίς να καταπίνει το υγρό. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας λαμβάνει πολλά υγρά, απαραίτητα σε περίπτωση πυρετού. Τα καλύτερα είναι τα κρύα προϊόντα γάλακτος. Πολλά παιδιά απεχθάνονται τους χυμούς και τη σόδα γιατί ‘καίνε’ όταν έρθουν σε επαφή με τις πληγές στο στόμα ή τον λαιμό.


Πρόγνωση

Γενικά, πλήρης ανάρρωση παρατηρείται εντός 5-7 ημερών.


Επιπλοκές

• Αφυδάτωση
• Σπασμοί

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό αν υπάρχουν ενδείξεις επιπλοκών, όπως πόνος στον λαιμό, τα χέρια ή τα πόδια. Οι σπασμοί θεωρούνται επείγον περιστατικό.

Θα πρέπει επίσης να καλέσετε τον γιατρό αν:

• Ο υψηλός πυρετός δεν υποχωρεί με τα φάρμακα
• Υπάρχουν ενδείξεις αφυδάτωσης:

- Ξηρό δέρμα και βλεννώδεις μεμβράνες
- Απώλεια βάρους
- Ευερεθιστότητα
- Υπνηλία
- Μειωμένα ή σκουρόχρωμα ούρα


Πρόληψη

Αποφύγετε επαφή με άτομα που πάσχουν. Πλένετε πολύ σχολαστικά τα χέρια αν έρθετε σε επαφή με άρρωστο παιδί.

Ορισμός

Ο έρπης ζωστήρας αποτελεί λοιμώδες νόσημα που χαρακτηρίζεται από ένα επώδυνο, φυσαλιδώδες εξάνθημα. Οφείλεται στον ιό της ανεμοβλογιάς-ζωστήρα.


Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Μετά τη νόσηση από ανεμοβλογιά, ο ιός παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση σε ορισμένα νεύρα του σώματος (νωτιαία γάγγλια). Ο έρπης ζωστήρας προκαλείται από την επανενεργοποίηση του ιού σε αυτά τα νεύρα, μετά την παρέλευση ετών από την αρχική λοίμωξη.

Τα αίτια που καθιστούν αιφνίδια τον ιό ξανά ενεργό, δεν είναι σαφή. Συχνά συμβαίνει μία μόνο προσβολή.

Ο έρπης ζωστήρας ενδέχεται να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικιακή ομάδα. Ωστόσο, είναι πιθανότερο να συμβεί σε άτομα:

• ηλικίας μεγαλύτερης των 60 ετών
• με ιστορικό ανεμοβλογιάς πριν την ηλικία του ενός έτους
• με ανοσοκαταστολή λόγω φαρμακευτικής αγωγής ή νοσήματος

Σε περίπτωση που κάποιος ενήλικας ή παιδί έρθει σε επαφή με το εξάνθημα του έρπητα ζωστήρα και δεν έχει νοσήσει από ανεμοβλογιά ή δεν έχει εμβολιασθεί για αυτήν στο παρελθόν, τότε θα αναπτύξει ανεμοβλογιά, παρά έρπη ζωστήρα.



Συμπτώματα

Το αρχικό σύμπτωμα είναι συνήθως ετερόπλευρος πόνος, κνησμός, ή αίσθημα καύσου. Ο πόνος και το αίσθημα καύσου ενδέχεται να είναι έντονα, και συνήθως εκδηλώνονται πριν την εμφάνιση του εξανθήματος.

Ερυθρές κηλίδες που εξελίσσονται σε φυσαλίδες, σχηματίζονται στους περισσότερους ασθενείς

• Οι φυσαλίδες ρήγνυνται σχηματίζοντας μικρά έλκη που εφελκιδοποιούνται (αποξηρένεται το εξίδρωμά τους). Οι εφελκίδες διατηρούνται για 2 με 3 εβδομάδες. Η πρόκληση ουλών είναι σπάνια.
• Το εξάνθημα συνήθως περιλαμβάνει μια στενή περιοχή ανάμεσα στη σπονδυλική στήλη και την πρόσθια περιοχή της κοιλίας ή του θώρακα, με κατανομή δερμοτομίου.
• Το εξάνθημα μπορεί να αφορά στο πρόσωπο, τους οφθαλμούς, το στόμα, και τα αυτιά.

Επιπρόσθετα συμπτώματα ενδέχεται να περιλαμβάνουν:

• κοιλιακό πόνο
• ρίγη
• δυσλειτουργία ή παράλυση ορισμένων μυών στην περιοχή του προσώπου
• βλεφαρόπτωση
• πυρετός με ρίγος
• γενικό αίσθημα κακουχίας
• βλάβες στα γεννητικά όργανα
• κεφαλαλγία
• απώλεια ακοής
• αρθραλγία
• κινητικές διαταραχές των οφθαλμών
• διογκωμένοι λεμφαδένες
• προβλήματα γεύσης
• προβλήματα όρασης

Επίσης μπορεί να εμφανισθεί πόνος, μυϊκή αδυναμία, και εξάνθημα σε διαφορετικές περιοχές του προσώπου ανάλογα με το προσβληθέν νεύρο.

Σημεία και διαγνωστικός έλεγχος

Ο ιατρός θα διαγνώσει τη νόσο με τη λήψη πλήρους ιατρικού ιστορικού και την επισκόπηση του δέρματος του ασθενούς.

Ειδικές διαγνωστικές δοκιμασίες σπάνια είναι απαραίτητες. Ενδέχεται να περιλαμβάνουν τη λήψη δείγματος από τις δερματικές βλάβες για να διαπιστωθεί η ύπαρξη του ιού.

Οι αιματολογικές εξετάσεις μπορεί να δείξουν αυξημένα λευκοκύτταρα και αντισώματα για τον ιό της ανεμοβλογιάς. Ωστόσο, δεν επιβεβαιώνουν ότι το εξάνθημα οφείλεται στον έρπη ζωστήρα.


Θεραπευτική αντιμετώπιση

Ο έρπης ζωστήρας, συνήθως, αποδράμει χωρίς θεραπευτική παρέμβαση. Ενδεχομένως, να απαιτείται μόνο αγωγή για την ανακούφιση από τον πόνο.

Ο ιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει αντιική φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα αυτά βοηθούν στην ελάττωση του πόνου και των πιθανών επιπλοκών. Ταυτόχρονα βραχύνουν την πορεία της νόσου. Η ακυκλοβίρη, η φαμκικλοβίρη, και βαλακυκλοβίρη μπορεί να χρησιμοποιηθούν.

Η έναρξη της φαρμευτικής αγωγής πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός 24ώρου από την εκδήλωση του πόνου ή του αισθήματος καύσου, και κατά προτίμηση προ της εμφάνισης των φυσαλίδων. Συνήθως, χορηγείται από το στόμα και οι δοσολογία υπερβαίνει κατά πολλές φορές εκείνη που συστήνεται για την αντιμετώπιση του απλού έρπητα ή του έρπητα των γεννητικών οργάνων. Ορισμένοι ασθενείς ενδέχεται να χρειασθούν ενδοφλέβια χορήγηση του φαρμάκου.

Ισχυρά αντιφλεγμονώδη φάρμακα, τα κορτικοστεροειδή (όπως η πρεδνιζόνη), μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τον περιορισμό των οιδημάτων και του κινδύνου να συνεχισθεί ο πόνος. Τα φάρμακα αυτά δεν είναι αποτελεσματικά σε όλους τους ασθενείς.

Άλλα φάρμακα που μπορεί να χορηγηθούν περιλαμβάνουν:

• αντιισταμινικά για την ελάττωση του κνησμού (η λήψη γίνεται από το στόμα ή εφαρμόζονται τοπικά στο δέρμα)
• αναλγητικά

Ψυχρά επιθέματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ελάττωση του πόνου. Καταπραϋντικά λουτρά από εκχυλίσματα βρώμης ή ειδικές λοσιόν, ενδέχεται να ανακουφίσουν τον ασθενή από τον κνησμό και τη δυσφορία.

Συστήνεται ανάπαυση μέχρι να υφεθεί ο πυρετός.

Το δέρμα της προσβεβλημένης περιοχής πρέπει να διατηρείται καθαρό, και τα μολυσμένα αντικείμενα να μην επαναχρησιμοποιούνται. Όσα από αυτά δεν είναι μιας χρήσης, πρέπει να απολυμαίνονται πριν χρησιμοποιηθούν. Ενδεχομένως, να καταστεί απαραίτητη η απομόνωση του ασθενούς, για την πρόληψη μετάδοσης του ιού, ιδιαίτερα σε εγκύους.


Πρόγνωση

Ο έρπης ζωστήρας υποχωρεί εντός 2-3 εβδομάδων και σπανίως υποτροπιάζει. Αν ο ιός προσβάλλει τα νεύρα που ελέγχουν τις κινήσεις του σώματος (κινητικά νεύρα), ενδέχεται να εμφανίσει ο ασθενής παροδική ή μόνιμη μυϊκή αδυναμία ή παράλυση.


Επιπλοκές

Σε ορισμένες περιπτώσεις ο πόνος στην περιοχή της βλάβης μπορεί να διαρκεί για μήνες ή και χρόνια. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται μεθερπητική νευραλγία και προκύπτει από την καταστροφή των προσβεβλημένων νεύρων. Ο πόνος κυμαίνεται από ήπιος μέχρι έντονος. Η μεθερπητική νευραλγία είναι πιθανότερο να εκδηλωθεί σε άτομα άνω των 60 ετών.

Άλλες επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• νέα προσβολή έρπητα ζωστήρα
• τύφλωση (σε οφθαλμικό έρπητα ζωστήρα)
• απώλεια ακοής
• διασπορά της λοίμωξης, συμπεριλαμβανομένης της πρόκλησης εγκεφαλίτιδας ή σήψης, σε ασθενείς με ανοσοανεπάρκεια
• βακτηριακή επιμόλυνση του δέρματος
• σύνδρομο Ramsey Hunt στην περίπτωση που προσβληθούν νεύρα του προσώπου.

Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας

Αποταθείτε στον ιατρό σας αν εκδηλώσετε συμπτώματα έρπητα ζωστήρα, ιδιαίτερα στην περίπτωση που έχετε εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή επί παράτασης και επιδείνωσης των συμπτωμάτων. Ο οφθαλμικός έρπης ζωστήρας μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια όρασης αν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα.


Πρόληψη

Αποφεύγετε την επαφή με το κηλιδοβλατιδώδες και φυσαλιδώδες εξάνθημα πασχόντων από έρπητα ζωστήρα, αν δεν έχετε ποτέ νοσήσει από ανεμοβλογιά ή δεν έχετε εμβολιασθεί για αυτήν.

Το εμβόλιο κατά του ιού της ανεμοβλογιάς-έρπητα ζωστήρα συστήνεται σε εφήβους ή ενήλικες που δεν έχουν ποτέ προσβληθεί από τον ιό. Ιατρικές μελέτες έχουν καταδείξει ότι οι ενήλικες μεγαλύτερων ηλικιών που εμβολιάζονται έχουν λιγότερες πιθανότητες επιπλοκών του έρπητα ζωστήρα. Ενήλικα άτομα άνω των 60 πρέπει να υπόκεινται σε εμβολιασμό ρουτίνας.

Ορισμός

Η παραρρινοκολπίτια πρόκειται για φλεγμονή των παραρρινίων κόλπων που οφείλεται σε ιογενής, βακτηριακή ή μυκητιασική λοίμωξη.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Οξεία παραρρινοκολπίτιδα, Φλεγμονή παραρρινίων κόλπων, Παραρρινοκολπίτιδα – οξεία, Παραρρινοκοπίτιδα – χρόνια, Ρινικολπίτιδα.

Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Οι παραρίνοι κόλποι αποτελούν αεροφόρες κοιλότητες του κρανίου (στο οπίσθιο τμήμα της μετωπιαίας χώρας, των ρινικών οστών, των ζυγωματικών και των οφθαλμών), οι οποίες φέρουν στο τοίχωμά τους βλεννώδη μεμβράνη. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, οι παραρρίνιοι κόλποι είναι ελεύθεροι από οποιοδήποτε βακτήριο ή άλλους μικροοργανισμούς. Συνήθως, η βλέννη παροχετεύεται, έτσι ώστε να επιτρέπεται η ελεύθερη κυκλοφορία του αέρα.

Όταν όμως επισυμβεί απόφραξη των διοδών των κόλπων ή υπερπαραγωγή / υπερσυσσώρευση βλέννης, τα βακτηρίδια, καθώς κι άλλοι μικροοργανισμοί, αναπτύσσονται με μεγάλη ευκολία.

Η παραρρινοκολπίτιδα προκαλείται λόγω των τριών παρακάτω καταστάσεων:

• Μικρές τρίχες (κροσσοί) των παραρρίνιων κόλπων, οι οποίες βοηθούν στην απομάκρυνση της βλέννης, παύουν να λειτουργούν κατά φύση λόγω φαρμακευτικών συνθηκών
• Κρυολογήματα κι αλλεργίες που προκαλούν υπερπαραγωγή βλέννης και συνεπώς απόφραξη των διοδών των παραρρινίων κόλπων
• Η παρεκτόπιση του ρινικού διαγράμματος, προεξέχον τμήμα ρινικού οστού ή ρινικοί πολύποδες, συχνά συντελεί στην απόφραξη των διόδων των παραρρίνιων κόλπων

Η παραρρινοκολπίτιδα μπορεί να είναι:

• Οξεία – η διάρκεια των συμπτωμάτων είναι 2 – 8 εβδομάδες
• Χρόνια – τα συμπτώματα διαρκούν πολύ περισσότερο

Η οξεία παραρρινοκολπίτιδα προκαλείται από βλάβη των τοιχωμάτων των παραρρίνιων κόλπων, χειρουργικής ή λοιμώδους αιτιολογίας. Η χρόνια παραρρινοκολπίτιδα οφείλεται σε βακτηρίδια ή μύκητες.

Τα παρακάτω αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης παραρρινοκολπίτιδας σε παιδιά:

• Αλλεργική ρινίτιδα ή υψηλός πυρετός
• Κυστική ίνωση
• Κέντρα ημερήσια φροντίδας για παιδιά
• Παθήσεις που προκαλούν δυσλειτουργία των κροσσών, όπως το σύνδρομο Kartagener και το σύνδρομο ακίνητων κροσσών
• Αλλαγές υψομέτρου (πτήση ή κατάδυση με αναπνευστική συσκευή)
• Ευμεγέθεις αδενοειδείς
• Οδοντικές λοιμώξεις (σπάνια)
• Ανεπάρκεια του ανοσοποιητικού συστήματος λόγω HIV ή χημειοθεραπείας

Συμπτώματα

Η κλασική συμπτωματολογία της οξείας παραρρινοκολπίτιδας στους ενήλικες, αποτελεί συνήθως ακολουθία ενός κρυολογήματος που δεν παρουσιάζει βελτίωση ή αντίθετα επιδεινώνεται 5 – 7 ημέρες μετά την έναρξη των πρώτων συμπτωμάτων. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Κακοσμία αναπνοής ή απώλεια όσφρησης
• Βήχας, συνήθως πιο έντονος τη νύχτα
• Κόπωση και γενική κακουχία
• Πυρετός
• Κεφαλαλγία – άλγος τάσης, οπισθοφθαλμικό άλγος, πονόδοντος ή ευαισθησία προσώπου
• Ρινική συμφόρηση κι αποφόρτιση
• Πονόλαιμος και οπισθορινική στάλαξη

Τα συμπτώματα της χρόνιας παραρρινοκολπίτιδας είναι όμοια με αυτά της οξείας, μόνο με ηπιότερο χαρακτήρα και μεγαλύτερη διάρκεια από 8 εβδομάδες.

Τα συμπτώματα της παραρρινοκολπίτιδας σε παιδιά, περιλαμβάνουν:

• Συνάχι ή αναπνευστική λοίμωξη, η οποία ενώ παρουσιάζει βελτίωση, υποτροπιάζει και με πιο βαριά κλινική μορφή
• Υψηλός πυρετός με ταυτόχρονες σκουρόχρωμες ρινικές εκκρίσεις, για τουλάχιστον 3 ημέρες
• Ρινικέ εκκρίσεις, με ή χωρίς βήχα, που εγκαθίσταται για περισσότερο από 10 ημέρες και δεν παρουσιάζει βελτίωση

Σημεία κι εξετάσεις

Ο ιατρός προχωρεί σε εξέταση (δική σας ή του παιδιού σας) με:

• Επισκόπηση της ρινός για σημεία ύπαρξης πολύποδων
• Ανίχνευση με χρήση διαφανοσκοπίου των παραρρίνιων κόλπων, για σημεία φλεγμονής
• Παρακέντηση της παραρρινοκολπικήςε χώρας για ανίχνευση πιθανής λοίμωξης

Οι απλές ακτινογραφίες των παραρρινίων κόλπων, δεν αποτελούν αξιόλογη βάση διάγνωσης.

Η εξέταση των παραρρίνιων κόλπων με τη χρήση ρινικού ενδοσκοπίου ή ρινοσκοπίου, αναδεικνύει την ύπαρξη παραρρινοκολπίτιδας. Κάτι τέτοιο ωστόσο, διεξάγεται συνήθως από εξειδικευμένο για οφθαλμούς, λαρυγγική και ρινική χώρα, ιατρό (Ω.Ρ.Λ.).

Παρόλα αυτά, όλες οι παραπάνω εξετάσεις, λόγω της μειωμένης διαγνωστικής τους σημασίας, αρκετά συχνά θεωρούνται μη απαραίτητες.

Η αξονική τομογραφία των παραρρίνιων κόλπων, σε μερικές περιπτώσεις ίσως αποβεί διαγνωστική. Αν ωστόσο υπάρχει υπόνοια ότι η παραρρινοκολπίτιδα σχετίζεται με κάποιο μόρφωμα ή μυκητιασική λοίμωξη, κρίνεται απαραίτητη η διεξαγωγή μαγνητικής τομογραφίας των παραρρίνιων κόλπων.

Εάν το παιδί σας παρουσιάζει χρόνια υποτροπιάζουσα παραρρινοκολπίτιδα, συμπληρωματικές εξετάσεις που διεξάγονται είναι:

• Τεστ αλλεργίας
• Αιματολογικός έλεγχος για HIV ή διεύρυνσης της ανεπαρκής ανοσολογικής λειτουργίας (ανοσοκαταστολής)
• Εξέταση λειτουργίας των κροσσών
• Κυτταρολογική εξέταση της ρινός
• Προσδιορισμός χλωριούχου άλατος στον ιδρώτα, για εντόπιση πιθανής κυστικής ίνωσης

Θεραπεία

Ακολουθήστε τα παρακάτω μέτρα προς αποφυγή παραρρινοκολπικής συμφόρησης:

• Τοποθετείστε μια θερμή, υγρή πετσέτα στο πρόσωπό σας αρκετές φορές την ημέρα
• Καταναλώστε αρκετές ποσότητες υγρών προς ρευστοποίησης της βλέννης
• Εισπνέετε ατμό 2 – 4 φορές την ημέρα (για παράδειγμα καθίστε στο μπάνιο κι αφήστε τη ντουζιέρα ανοικτή να τρέχει νερό)
• Εφαρμόστε ρινικούς ψεκασμούς με φυσιολογικό ορό κατά τη διάρκεια της ημέρας
• Χρησιμοποιείστε υγραντήρα / νεφελοποιητή

Μείνετε επιφυλακτικοί ως προς τα σκευάσματα ρινικής αποσυμφόρησης που κυκλοφορούν ευρέως. Πολύ πιθανόν να συντελέσουν σε μια παροδική βελτίωση, η οποία έπειτα από 3 – 5 ημέρες, ακολουθείται από επιδείνωση της ρινικής συμφόρησης.

Επίσης, ως πρόληψη του άγχους ή της τάσης που προκαλείται κατά την παραρρινοκολπίτιδα:

• Αποφύγετε την πραγματοποίηση πτήσεων σε περιόδους που αντιμετωπίζετε συμφόρηση
• Αποφύγετε ακραίες διακυμάνσεις και ξαφνικές αλλαγές της θερμοκρασίας, καθώς κι αποφύγετε να σκύβετε προς τα εμπρός, με χαμηλή θέση της κεφαλής
• Δοκιμάστε τη λήψη ακεταμινοφαίνης ή ιμπουπροφαίνης

Η αντιβιοτική αγωγή δεν είναι αναγκαία στην οξεία παραρρινοκολπίτιδα. Οι περισσότερες περιπτώσεις υποχωρούν αυτόματα. Ακόμη κι αν γίνει λήψη αντιβιοτικής αγωγής, το όφελος είναι μόνον μια μικρή μείωση της διάρκειας των συμπτωμάτων / της κλινικής συμπτωματολογίας. Περιστασιακά, συστήνεται αντιβιοτική αγωγή όταν:

• Υπάρχει ρινική συμφόρηση σε παιδί, με πιθανότατα ταυτόχρονο βήχα, που δεν υποχωρεί, ούτε παρουσιάζει βελτίωση ακόμη και μετά από 2 – 3 εβδομάδες
• Πυρετό άνω των 39˚C
• Έντονο περιοφθαλμικό οίδημα (περικογχικό)
• Κεφαλαλγία ή άλγος του προσώπου

Αναλόγως με τη σοβαρότητα της κατάστασής σας, ο ιατρός θα λάβει υπ’ όψιν ην πιθανότητα λήψης φαρμακευτικής αγωγής, αντιβιοτικών, διεξαγωγής συμπληρωματικών εξετάσεων ή παραπομπής σας σε Ω.Ρ.Λ.

Άλλα θεραπευτικά σχήματα της παραρρινοκολπίτιδας περιλαμβάνουν:

• Ανοσοθεραπεία σε ενέσιμη μορφή (με «ενέσεις αλλεργίας»), προς αποφυγή υποτροπής της νόσου
• Αποφυγή αλλεργιογόνων παραγόντων
• Χρήση κορτικοστεροειδών ρινικών ψεκασμών κι αντισταμινικών για μείωση του οιδήματος, κυρίως στην περίπτωση παρουσίας διογκωμένων δομών (όπως οι ρινικοί πολύποδες) ή στην περίπτωση αλλεργίας

Η αγωγή της οξείας παραρρινοκολπίτιδας οφείλει να έχει διάρκεια 10 με 14 ημέρες. Η χρόνια παραρινοκολπίτιδα απαιτεί αγωγή 3 – 4 εβδομάδων. Ορισμένοι ασθενείς με χρόνια παραρρινοκολπίτιδα λόγω μυκητιασικών λοιμώξεων, χρήζουν αγωγής με ειδικά φαρμακευτικά σκευάσματα.

Υπάρχει πάντα η πιθανότητα να χρειαστεί χειρουργικός καθαρισμός και παροχέτευση της βλέννης, κυρίως σε ασθενείς των οποίων η φλεγμονή υποτροπιάζει παρά τη φαρμακευτική αγωγή. Η χειρουργική αυτή πράξη εκτελείται από Ω.Ρ.Λ.

Η πλειοψηφία των μυκητιασικών πααραρρινοκολπικών λοιμώξεων απαιτούν χειρουργική επέμβαση. Η χειρουργική αποκατάσταση παρεκτοπισμένου διαφράγματος ή ρινικών πολυπόδων προλαμβάνει την υποτροπή της πάθησης.


Πρόγνωση

Οι παραρρινοκολπικές λοιμώξεις στην πλειονότητά τους, παρουσιάζουν πλήρη ίαση, αυτόματα ή μετά από συντηρητική αγωγή. Αν ωστόσο, αντιμετωπίζετε επαναλαμβανόμενες υποτροπές της νόσου, οφείλεται να εξεταστείτε για υποκρύπτουσες καταστάσεις που να πυροδοτούν τη νόσο, όπως ρινικοί πολύποδες ή αλλεργίες.


Επιπλοκές

Αν και σπάνια, στις επιπλοκές περιλαμβάνονται:

• Αποστήματα
• Οστική λοίμωξη (οστεομυελίτιδα)
• Μηνιγγίτιδα
• Δερματική λοίμωξη περικογχικά (κογχική κυτταρίτις)

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Καλέστε τον ιατρό σας αν:

• Τα συμπτώματά σας διαρκέσουν για περισσότερο από 10 – 14 ημέρες ή αντιμετωπίζετε ένα συνάχι που επιδεινώνεται μετά από 7 ημέρες
• Έχετε ισχυρή κεφαλαλγία που δεν ανακουφίζεται με τη λήψη κοινών αναλγητικών
• Αναπτύξετε πυρετό
• Τα συμπτώματά σας επιμένουν ακόμη και μετά το πέρας της φαρμακευτικής αγωγής με αντιβιοτικά

Μια πρασινοκίτρινη έκκριση δεν αποτελεί απαραίτητα ένδειξη παραρρινοκολπικής λοίμωξης ή ανάγκης λήψης αντιβιοτικών


Πρόληψη

Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης της παραρρινοκολπίτιδας είναι η αποφυγή ή η έγκαιρη αντιμετώπιση κρυολογημάτων και γρίπης.

• Καταναλώστε άφθονα φρούτα και λαχανικά που έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά, καθώς κι άλλα χημικά παράγωγα ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος, που θα ενισχύσουν την άμυνα του οργανισμού έναντι των λοιμώξεων
• Υποβληθείτε ετησίως σε αντιγριππικό εμβόλιο
• Μειώστε το άγχος
• Πλένετε συχνά τα χέρια σας, κυρίως μετά από χειραψίες

Άλλες συμβουλές αποφυγής της παραρρινοκολπίτιδας:

• Αποφύγετε τον καπνό και τους ρύπους
• Καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες υγρών προς ενίσχυση της σωματικής υγρότητας
• Λάβετε αποσυμφορητικά κατά τη διάρκεια μιας λοίμωξης του ανωτέρου αναπνευστικού
• Αντιμετωπίστε έγκαιρα κι ορθά τις αλλεργίες σας
• Χρησιμοποιείστε έναν υγραντήρα / νεφελοποιητή για αύξηση της υγρασίας της ρινός και των παραρρίνιων κόλπων

Ορισμός

Εμπύημα είναι η συγκέντρωση πύου μεταξύ πνευμόνων και θωρακικού τοιχώματος (πλευρικό διάστημα).


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Το εμπύημα προκαλείται από μόλυνση που εξαπλώνεται από τους πνεύμονες και οδηγεί σε συσσώρευση πύου στο πλευρικό διάστημα.
Η ποσότητα του μολυσμένου υγρού που δημιουργείται, πιέζει τους πνεύμονες.

Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται:

• Πνευμονία που οφείλεται σε βακτήριο
• Πνευμονικό απόστημα
• Χειρουργική επέμβαση στον θώρακα
• Χτύπημα ή τραυματισμός του θώρακα

Σε σπάνιες περιπτώσεις, εμπύημα μπορεί να προκληθεί από βελόνα που εισάγεται στον θώρακα κατά τη διάρκεια παρακέντησης (θωρακοκέντηση).


Συμπτώματα

• Πόνος στον θώρακα
• Ξηρός βήχας
• Υπερβολική εφίδρωση, ιδιαίτερα τη νύχτα
• Πυρετός και ρίγη
• Γενική αδιαθεσία και κακουχία
• Δύσπνοια
• Αθέλητη απώλεια βάρους

Ενδείξεις και εξετάσεις

Ο γιατρός σας θα σας ακροαστεί στο στήθος με το στηθοσκόπιο και μπορεί να διαπιστώσει μειωμένους ήχους αναπνοής ή να ακούσει θορύβους τριβής.

Στις διαγνωστικές εξετάσεις περιλαμβάνονται:

• Ακτινογραφία θώρακα
• Αξονική τομογραφία θώρακα
• Ανάλυση κατά Γκραμ και καλλιέργεια πλευρικού υγρού
• Θωρακοκέντηση

Θεραπεία

Ο σκοπός της θεραπείας είναι να αντιμετωπιστεί η μόλυνση και να αφαιρεθεί η συγκέντρωση πύου από τους πνεύμονες. Για την αντιμετώπιση της μόλυνσης χορηγούνται αντιβιοτικά.

Ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει καθετήρα για να παροχετεύσει πλήρως το πύον. Ενδεχομένως χρειάζεται να αφαιρεθεί το περίβλημα του πνεύμονα (αποφλοίωση) από χειρουργό, σε περίπτωση που ο πνεύμονας δεν έχει χώρο να διαστέλλεται κανονικά.


Πρόγνωση

Όταν το εμπύημα περιπλέκει ήδη υπάρχουσα πνευμονία, ο κίνδυνος μόνιμης βλάβης στον πνεύμονα και θανάτου αυξάνεται. Οι ασθενείς θα χρειαστούν μακροχρόνια θεραπεία με αντιβίωση και τακτική αφαίρεση υγρού. Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν πλήρως από το εμπύημα.


Επιπλοκές

• Πλευρική πάχυνση
• Μειωμένη πνευμονική λειτουργία

Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας

Απευθυνθείτε στον γιατρό σας αν αναπτύξετε συμπτώματα εμπυήματος.


Πρόληψη

Η άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των μολύνσεων των πνευμόνων μπορεί να προλάβει ορισμένες περιπτώσεις εμπυήματος.

Ορισμός

Η λοίμωξη της ουροδόχου οδού (Λ.Ο.Ο.) πρόκειται για βακτηριακή λοίμωξη του ουροδόχου συστήματος. Το άρθρο αυτό αναφέρεται στη λοίμωξη της ουροδόχου οδού στα παιδιά.

Το ουροδόχο σύστημα περιλαμβάνει:

• Την ουροδόχο κύστη
• Τους νεφρούς
• Τους ουρητήρες – τους σωλήνες που μεταφέρουν ούρα από τον κάθε νεφρό στην ουροδόχο κύστη
• Την ουρήθρα – το σωλήνα που παροχετεύει εκτός της ουροδόχου κύστεως, τα ούρα

Βλ επίσης: Ουρολοίμωξη στους ενήλικες


Εναλλακτικοί ορισμοί

Λ.Ο.Ο. – παιδιά, Κυστίτιδα – παιδιά, Λοίμωξη ουροδόχου κύστεως – παιδιά, Νεφρική λοίμωξη - παιδιά, Πυελονεφρίτις - παιδιά


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Λοίμωξη της ουροδόχου οδού έχουμε όταν τα βακτηρίδια βρίσκουν τρόπο εισαγωγής εντός της ουροδόχου κύστεως ή των νεφρών. Τέτοιου είδους βακτηρίδια εντοπίζονται συνήθως στη δερματική περιοχή γύρω από τον πρωκτό ή σε κάποιες περιπτώσεις, γύρω από τον κόλπο.

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η ουροδόχο κύστη είναι στείρα μικρόβιων. Ωστόσο, διάφορα γεγονότα καθιστούν ευκολότερη την εισαγωγή των βακτηριδίων ή την εγκατάστασή τους εντός της ουροδόχου οδού. Αυτά περιλαμβάνουν:

• Μια διαταραχή στην ουροδόχο οδό, που ονομάζεται ουρητηροκυστική παλινδρόμηση, η οποία εμφανίζεται συνήθως κατά τον τοκετό. Η κατάσταση αυτή επιτρέπει στα ούρα να παλινδρομήσουν πίσω κι εντός των ουρητήρων και των νεφρών.
• Διαταραχές στον εγκέφαλο ή το νευρικό σύστημα (όπως η μυελομηνιγκοκήλη, τραυματισμός νωτιαίου μυελού, υδροκεφαλία) που δυσχεραίνουν την πλήρη εκκένωση της ουροδόχου κύστεως
• Αφρόλουτρα ή ένδυση με πολύ στενά ρούχα (κορίτσια)
• Αλλαγές ή γενετικές ανωμαλίες στη δομή της ουροδόχου οδού
• Μη συχνή ούρηση κατά τη διάρκεια της ημέρας
• Σκούπισμα από πίσω (κοντά στον πρωκτό) προς τα εμπρός, μετά τη χρήση τουαλέτας. Όσον αφορά το γυναικείο φύλο, το τελευταίο μπορεί να επιφέρει βακτήρια στη δίοδο εξόδου των ούρων.

Η Λ.Ο.Ο. συνιστά μια αρκετά συχνή πάθηση του γυναικείου φύλου, κυρίως στην ηλικία των 3 ετών περίπου, όταν πρωτομαθαίνουν να χρησιμοποιούν μόνες την τουαλέτα. Τα αγόρια που δεν έχουν υποστεί περιτομή, διαθέτουν ελαφρώς υψηλότερες πιθανότητες ανάπτυξης Λ.Ο.Ο. έως την ηλικία του ενός έτους.


Συμπτώματα

Τα κλινικά συμπτώματα των νεαρών παιδιών που πάσχουν από Λ.Ο.Ο. μπορεί να περιορίζονται σε πυρετό, μειωμένη / πτωχή όρεξη, έμετο ή και πλήρη ασυμπτωματολογία.

Οι περισσότερες περιπτώσεις λοίμωξης της ουροδόχου οδού στα παιδιά, αφορά μονάχα την ουροδόχο κύστη. Αν η λοίμωξη επεκταθεί και στους νεφρούς, τότε αναφερόμαστε στην πυελονεφρίτιδα και ενδέχεται η κατάσταση να είναι σοβαρότερη.

Τα συμπτώματα της λοίμωξης της ουροδόχου κύστεως περιλαμβάνουν:

• Πρόσμιξη αίματος στα ούρα
• Νεφελώδης ούρα
• Έντονη οσμή ούρων
• Συχνή ή επείγουσα επιθυμία ούρησης
• Γενική κακουχία
• Άλγος ή αίσθημα καύσου κατά την ούρηση
• Πίεση ή άλγος στη χαμηλή πυελική ζώνη ή στην κατώτερη οσφυϊκή μοίρα
• Προβλήματα (ακράτειας) ούρων στα παιδιά, κατόπιν εκμάθησής τους αυτόνομης χρήσης τουαλέτας

Αν η λοίμωξη επεκταθεί στους νεφρούς, τα κλινικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ρίγη με σπασμούς
• Πυρετό
• Ερυθρηματώδες, θερμό δέρμα
• Ναυτία
• Λαγώνιο άλγος ή άλγος στη ράχη
• Έντονο άλγος στην ομφαλική χώρα
• Έμετο

Σημεία κι εξετάσεις

Προκειμένου να διαγνωστεί η Λ.Ο.Ο. στα παιδιά, απαιτείται δείγμα ούρων. Το δείγμα εξετάζεται στο μικροσκόπιο κι αποστέλλεται για καλλιέργεια.

Στα παιδιά που δε χρησιμοποιούν μόνα τους την τουαλέτα, η λήψη ούρων μπορεί να είναι δυσχερής. Η εξέταση δεν μπορεί να διεξαχθεί χρησιμοποιώντας υγρή πάνα. Πιθανοί τρόποι συλλογής δείγματος ούρων στα παιδιά, περιλαμβάνουν:

• σακούλα συλλογής ούρων – μια ειδική πλαστική σακούλα τοποθετείται επί του πέους (αγόρια) ή της κολπικής περιοχής (κορίτσια), ώστε να συλλεχθούν ούρα. Ωστόσο, αυτός ο τρόπος, δεν είναι ο καταλληλότερος καθ’ ότι το δείγμα μπορεί να επιμολυνθεί
• υπό καθετηριασμό λήψη δείγματος καλλιέργειας ούρων – ένας πλαστικός σωλήνας (καθετήρας) τοποθετείται μέσω της άκρης του πέους, στα αγόρια ή κατευθείαν εντός της ουρήθρας στα κορίτσια, συλλέγοντας ούρα απευθείας από την ουροδόχο κύστη
• υπερηβική συλλογή ούρων – μια βελόνα τοποθετείται μέσω του δέρματος της κάτω κοιλιακής χώρας και των μυών, εντός της ουρήθρας και χρησιμοποιείται για την αναρρόφηση ούρων

Αν το παιδί σας παρουσιάζει για πρώτη φορά Λ.Ο.Ο., μπορεί να διεξαχθεί μια ειδική απεικονιστική εξέταση για τον καθορισμό της αιτίας πρόκλησης της λοίμωξης ή να διερευνηθεί αν έχουν υποστεί βλάβη τα νεφρά. Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

• υπέρηχο νεφρών
• λήψη ακτινογραφίας κατά τη διάρκεια ούρησης του παιδιού (κυστεουρηγραφία εκκένωσης)

Οι εξετάσεις αυτές διεξάγονται ενώ το παιδί έχει προσβληθεί από τη λοίμωξη, αν και στην πλειοψηφία, διεξάγονται αρκετούς μήνες αργότερα.

Ο θεράπων ιατρός θα λάβει υπ’ όψιν διάφορους παράγοντες προτού αποφασίσει αν και πότε το παιδί-ασθενής χρήζει ειδικής εξέτασης. Οι παράγοντες αυτοί περιλαμβάνουν:

• αν το παιδί είναι μικρότερο της ηλικίας των 6 μηνών
• αν το παιδί είχε ιστορικό λοιμώξεων
• τη σοβαρότητα της λοίμωξης
• αν το παιδί πάσχει από άλλη παθολογική κατάσταση
• αν το παιδί παρουσιάζει διαταραχές στο νωτιαίο μυελό ή ανωμαλίες στην ουροδόχο κύστη
• αν το παιδί έχει ανταποκριθεί ταχεία στην αντιβιοτική αγωγή

Θεραπεία

Η Λ.Ο.Ο. στα παιδιά χρήζει άμεσης αντιβιοτικής αγωγής, προκειμένου να προστατευθούν οι νεφροί που αναπτύσσονται. Τα παιδιά κάτω των 6 μηνών ή αυτά που παρουσιάζουν επιπλοκές, οφείλουν να επισκεφθούν άμεσα κάποιον ειδικό.

Νεαρότερα βρέφη χρήζουν ενδονοσοκομειακής νοσηλείας και λήψη αντιβιοτικής αγωγής ενδοφλεβίως. Βρέφη μεγαλύτερης ηλικίας και παιδιά, οφείλουν να λάβουν αντιβιοτικά δια του στόματος. Αν το τελευταίο δε καθίσταται εφικτό, απαιτείται η εισαγωγή τους στο νοσοκομείο, όπου και θα τους χορηγηθούν αντιβιοτικά ενδοφλεβίως.

Είναι ιδιαίτερης σημασίας, το παιδί σας κατά τη διάρκεια της λοίμωξης να καταναλώνει πολλά υγρά.

Υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που χρήζουν αντιβιοτική αγωγή για μακρύτερη χρονική περίοδο (έως και 6 – 24 μήνες) ή να τους συνταγογραφηθούν ισχυρότερα αντιβιοτικά.

Ο ιατρός ενδέχεται να σας συστήσει μειωμένη δόση αντιβιοτικών σκευασμάτων, αν τα πρώτα συμπτώματα υποχωρήσουν γρήγορα. Ωστόσο, αυτός ο τύπος θεραπευτικής αγωγής, είναι λιγότερο συνήθης απ’ ότι ήταν στο παρελθόν.

Τα συνηθέστερα αντιβιοτικά που χορηγούνται στα παιδιά περιλαμβάνουν:

• αμοξυικυλίνη ή αμοξικυλίνη / κλαβουλανικό οξύ
• ντοξικυλίνη (δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σε παιδιά κάτω των 8 ετών)
• νιτροφουραντοϊνη
• τριμεθοπρίνη – σουλφαμεθοξαζόλη

Ίσως χρειαστούν κι επαναληπτικές καλλιέργειες ούρων, ώστε να τεκμηριωθεί η απομάκρυνση των βακτηριδίων από την ουροδόχο κύστη.


Πρόγνωση

Η ίαση είναι το αποτέλεσμα των περισσοτέρων παιδιών – ασθενών, αν κι εφόσον ληφθεί η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Ενδέχεται ωστόσο, η αγωγή να συνεχιστεί για μακρά χρονική περίοδο.

Οι μακροχρόνιες επιπτώσεις επανειλημμένης Λ.Ο.Ο. στα παιδιά, ενδέχεται να είναι σοβαρή. Αν κι αυτές οι λοιμώξεις συνήθως προλαμβάνονται.


Επιπλοκές

• υψηλή αρτηριακή πίεση
• νεφρικό απόστημα
• νεφρική λοίμωξη (πυελονεφρίτιδα)
• νεφρική ανεπάρκεια ή νεφρική έκπτωση
• νεφρικό οίδημα (υδρονέφρωση)

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Κλείστε ραντεβού με τον ιατρό σας αν τα συμπτώματα του παιδιού σας δεν υποχωρήσουν παρά τη θεραπευτική αγωγή ή επανεμφανιστούν περισσότερο από δύο φορές εντός 6 μηνών.

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν τα συμπτώματα του παιδιού επιδεινωθούν ή εμφανιστούν νέα, ιδίως:

• πόνος στη ράχη ή λαγώνιο άλγος
• κάκοσμα, αιματηρά ή αποχρωματισμένα ούρα
• πυρετός άνω των 38˚C, ορθικά λαμβανόμενο στα βρέφη ή άνω των 38,3˚C στα παιδιά
• άλγος χαμηλά στην πλάτη ή κοιλιακό άλγος (κυρίως κάτω του ομφαλού)
• επίμονος πυρετός
• ασυνήθης συχνοουρία ή συχνοουρία κατά τη διάρκεια της νύχτας
• έμετος

Πρόληψη

• αποφύγετε τα αφρόλουτρα στα παιδιά
• φορέστε στα παιδιά χαλαρά εσώρουχα και ρούχα
• αυξήστε τη λήψη υγρών που λαμβάνει το παιδί σας
• διατηρήστε καθαρή την περιοχή των γεννητικών οργάνων του παιδιού σας, προλαμβάνοντας την εισχώρηση βακτηριδίων μέσω της ουρήθρας
• μάθετε στο παιδί σας να κάνει χρήση της τουαλέτας αρκετές φορές την ημέρα
• μάθετε στο παιδί σας να σκουπίζεται στην περιοχή των γεννητικών οργάνων από εμπρός προς τα πίσω, ώστε να μειωθεί η πιθανότητα εξάπλωσης των βακτηριδίων από τον ορθό στην ουρήθρα.

Η μακροχρόνια λήψη προληπτικών (προφυλακτικών) αντιβιοτικών, ενδέχεται να συστηθούν σε κάποια παιδιά – ασθενείς που είναι επιρρεπείς στη χρόνια Λ.Ο.Ο.

Ορισμός

Η άτυπη πνευμονία αναφέρεται στην πνευμονία που οφείλεται σε συγκεκριμένα βακτηρίδια, συμπεριλαμβάνοντας τη Legionella pneumophila, το Mycoplasma pneumoniae και τη Chlamydophila pneumoniae.

Το άρθρο αυτό περιλαμβάνει μια γενική επισκόπηση της άτυπης πνευμονίας.

Εναλλακτικοί ορισμοί

Περιπατητική πνευμονία, Chlamydophila πνευμονία.


Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η άτυπη πνευμονία που οφείλεται σε μυκόπλασμα και Chlamydophila, συνήθως εμφανίζεται υπό ήπια μορφή πνευμονίας, εν αντιθέσει με άλλους τύπους της νόσου, των οποίων η συμπτωματολογία κάνει την εμφάνισή της σε συντομότερο χρονικό διάστημα και λαμβάνει σοβαρή πρώιμη κλινική εικόνα.

Η πνευμονία από μυκόπλασμα προσβάλλει πιο συχνά νεαρότερα άτομα και τις περισσότερες φορές συνοδεύεται από αναιμία, συγκεκριμένους τύπους ερυθήματος και νευρολογικές διαταραχές, όπως μηνιγγίτιδα, μυελίτιδα κι εγκεφαλίτιδα. Για περισσότερες πληροφορίες όσον αφορά αυτόν τον τύπο πνευμονίας.

Η πνευμονία που οφείλεται σε βακτηρίδια της κατηγορίας των χλαμύδια, εμφανίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και υπολογίζεται ότι αποτελεί το 5 – 15% όλων των πνευμονιών. Ως επί το πλείστον, λαμβάνει ήπια μορφή και κατέχει χαμηλό ποσοστό θνησιμότητας.

Η άτυπη πνευμονία που οφείλεται στη Legionella αποτελεί το 2 – 6% των πνευμονιών και κατέχει υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας. Οι ηλικιωμένοι, οι καπνιστές, οι ασθενείς χρόνιων νοσημάτων και οι ανοσοκατεσταλμένοι, διατρέχουν υψηλό κίνδυνο προσβολής του συγκεκριμένου τύπου πνευμονίας. Αναπνέοντας μολυσμένο αέρα (όπως μπορεί να συμβεί με τα κλιματιστικά συστήματα), επίσης ενοχοποιείται για την πρόκληση της πνευμονίας από Legionella.


Συμπτώματα

• Ρίγη
• Σύγχυση (ιδίως στην πνευμονία από Legionella)
• Βήχας
• Διάρροια (ιδίως στην πνευμονία από Legionella)
• Πυρετός
• Γενική αίσθηση κακουχίας
• Κεφαλαλγία
• Απώλεια όρεξης
• Μυϊκή δυσκαμψία κι άλγος
• Ταχύπνοια
• Ερύθημα (κυρίως στην πνευμονία από μυκόπλασμα)
• Δυσκολία αναπνοής

Σημεία κι εξετάσεις

Άτομα με υποψία πνευμονίας χρήζουν πλήρης ιατρικής εκτίμησης, περιλαμβάνοντας μια ολοκληρωμένη φυσική εξέταση, μια ακτινογραφία θώρακος - ιδιαίτερα αν η φυσική εξέταση δεν αποκλείσει το ενδεχόμενο της οξείας βρογχίτιδας ή άλλων αναπνευστικών λοιμώξεων.

Μπορούν να διεξαχθούν εναλλακτικές μελέτες / εξετάσεις, αναλόγως της σοβαρότητας της νόσου, οι οποίες περιλαμβάνουν:

• Ποσοτικό προσδιορισμό αίματος
• Καλλιέργεια αίματος
• Ανίχνευση αντισωμάτων ορού για συγκεκριμένα βακτήρια
• Βρογχοσκόπηση
• Ανοικτή βιοψία πνεύμονος (διεξάγεται μονάχα σε πολύ συγκεκριμένες καταστάσεις, οι οποίες παραμένουν αδιάγνωστες)
• Καλλιέργεια πτυέλων

Εξετάσεις ούρων και λήψη φαρυγγικού επιχρίσματος, πρέπει επίσης να διενεργείται.


Θεραπεία

Τα αντιβιοτικά αποτελούν τη θεραπεία εκλογής, στην άτυπη πνευμονία. Σε ήπιες κλινικές μορφές της νόσου, τα αντιβιοτικά χορηγούνται συνήθως δια του στόματος. Σε βαριές μορφές όμως, απαιτείται νοσηλεία κι ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών, καθώς κι οξυγονοθεραπεία.

Τα αντιβιοτικά με μεγαλύτερη εφαρμογή στην άτυπη πνευμονία, περιλαμβάνουν:

• Αζιθρομυκίνη
• Κλαριθρομυκίνη
• Ερυθρομυκίνη
• Φλουοροκινολόνες και παράγωγά τους (όπως η λεβοφλοξασίνη)
• Τετρακυλίνες (όπως η δοξυκυκλίνη)

Πρόγνωση

Η πλειοψηφία των ασθενών με πνευμονία από μυκόπλασμα ή Chlamydophila, έχουν καλή έκβαση μετά τη λήψη κατάλληλης αντιβιοτικής αγωγής. Ωστόσο, δεν αποκλείεται η πιθανότητα υποτροπής της λοιμώξεως, σε περίπτωση που η αντιβιοτική αγωγή ληφθεί για μικρότερο χρονικό διάστημα των 2 εβδομάδων.

Η άτυπη πνευμονία συνήθως συνοδεύεται με ήπιες κλινικές μορφές της πνευμονίας, ενώ η πνευμονία από Legionella συγκεκριμένα, δύναται να λάβει βαριά μορφή, ιδιαίτερα στην περίπτωση των ηλικιωμένων, των ασθενών χρόνιων νοσημάτων κι των ανοσοκατεσταλμένων. Επί πρόσθετα, παρουσιάζει υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας.


Επιπλοκές

• Αιμολυτική αναιμία (κυρίως σε συνδυασμό με πνευμονία από μυκόπλασμα)
• Αναπνευστική ανεπάρκεια

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν παρουσιάσετε πυρετό, βήχα ή δυσκολία αναπνοής. Πολλές είναι οι αιτίες πρόκλησης αυτών των συμπτωμάτων. Ο ιατρός οφείλει να αποκλείσει την πνευμονία.


Πρόληψη

Άγνωστοι παραμένουν οι μέθοδοι πρόληψης της άτυπης πνευμονίας, ούτε και διατίθεται ακόμη εμβόλιο κατά αυτής.