Ορισμός

Το Υποβολαιμικό σοκ αποτελεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης και χαρακτηρίζεται από μαζική απώλεια αίματος και σωματικών υγρών με αποτέλεσμα να μην μπορεί η καρδιά να στείλει αρκετό αίμα στο σώμα. Αυτός ο τύπος σοκ μπορεί να αναγκάσει πολλά όργανα να πάψουν να λειτουργούν.


Εναλλακτικοί όροι

Σοκ - Υποβολαιμικό


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η απώλεια 1/5 περίπου της συνολικής ποσότητας αίματος από το σώμα προκαλεί υποβολεμικό σοκ.

Η απώλεια αίματος μπορεί να οφείλεται σε:

• Αιμορραγία από κοψίματα
• Αιμορραγία από άλλους τραυματισμούς
• Εσωτερική αιμορραγία, όπως του γαστρεντερικού σωλήνα

Η ποσότητα του αίματος στο σώμα σας μπορεί να μειωθεί δραματικά αν χάσετε πάρα πολλά υγρά, κάτι που μπορεί να συμβεί μετά από:

• Εγκαύματα
• Διάρροια
• Εμετό

Συμπτώματα

• Ανησυχία ή αναστάτωση
• Κρύο, υγρό δέρμα
• Σύγχυση
• Μειωμένη παραγωγή ούρων ή ανουρία
• Γενική αδυναμία
• Ωχρότητα δέρματος
• Γρήγορη αναπνοή
• Εφίδρωση, υγρό δέρμα
• Απώλεια αισθήσεων

Όσο μεγαλύτερη και ταχύτερη η απώλεια αίματος, τόσο εντονότερα τα συμπτώματα του σοκ.



Ενδείξεις και εξετάσεις

Η κλινική εξέταση διαπιστώνει ενδείξεις σοκ, όπως:

• Χαμηλή πίεση
• Χαμηλή θερμοκρασία σώματος
• Γρήγορο σφυγμό

Οι εξετάσεις που μπορούν να γίνουν περιλαμβάνουν:

• Γενική εξέταση αίματος
• Αξονική τομογραφία ή ακτινογραφίες ύποπτων περιοχών
• Ηχοκαρδιογράφημα
• Ενδοσκόπηση
• Καθετηριασμό δεξιάς καρδιάς (μέθοδος Swan-Ganz)

Θεραπεία

Αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια. Στο μεταξύ, ακολουθήστε αυτά τα βήματα:

• Φροντίστε να είναι ο ασθενής άνετα και ζεστά (για να αποφύγει την υποθερμία).
• Ξαπλώστε τον ασθενή οριζόντια με τα πόδια του ελαφρά ανυψωμένα ώστε να διευκολύνεται η κυκλοφορία του αίματος. Ωστόσο, εάν ο ασθενής έχει τραυματιστεί στο κεφάλι, τον λαιμό, την πλάτη ή τα πόδια, δεν πρέπει να τον μετακινήσετε εκτός αν είναι η ζωή του είναι σε άμεσο κίνδυνο.
• Μην του δώσετε υγρά από το στόμα.
• Εάν ο ασθενής έχει πάθει αλλεργική αντίδραση, αντιμετωπίστε την αλλεργική αντίδραση, εάν ξέρετε πώς.
• Εάν ο ασθενής πρέπει να μεταφερθεί, προσπαθήστε να τον κρατήσετε σε οριζόντια θέση, με το κεφάλι κάτω και τα πόδια ψηλότερα. Σταθεροποιήστε το κεφάλι και τον λαιμό του πριν μετακινήσετε έναν άνθρωπο που έχει πιθανόν τραυματιστεί στη σπονδυλική στήλη.

Στόχος της νοσηλείας στο νοσοκομείο είναι η αναπλήρωση του αίματος και των υγρών, με την εφαρμογή ενδοφλέβιου ορού στον βραχίονα.
Μπορεί να χρειάζεται η χορήγηση φαρμάκων όπως η ντοπαμίνη, η ντομπουταμίνη, η επινεφρίνη και η νορεπινεφρίνη, για την αύξηση της πίεσης και της παραγωγής αίματος από την καρδιά.


Άλλες θεραπείες για την αντιμετώπιση του σοκ είναι:

• Μηχανική παρακολούθηση της καρδιάς, συμπεριλαμβανομένου του καθετηριασμού δεξιάς καρδιάς (Swan-Ganz)
• Xρήση καθετήρα για τη συγκέντρωση και έλεγχο της παραγωγής ούρων

Πρόγνωση

Το υποβολεμικό σοκ είναι πάντα μια ιατρική έκτακτη ανάγκη. Ωστόσο, τα συμπτώματα και η εξέλιξη μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με:

• Τον όγκο αίματος που χάνεται
• Τον ρυθμό απώλειας του αίματος
• Την ασθένεια ή τον τραυματισμό που προκαλεί την απώλεια αίματος

Γενικά, οι ασθενείς με ηπιότερο σοκ έχουν καλύτερες πιθανότητες από εκείνους με σοβαρό σοκ. Στις περιπτώσεις σοβαρού σοκ, μπορεί να επέλθει ο θάνατος ακόμη κι αν υπάρξει άμεση ιατρική βοήθεια. Οι ηλικιωμένοι έχουν λιγότερες πιθανότητες να επανέλθουν μετά από σοκ.


Επιπλοκές

• Βλάβη στα νεφρά
• Βλάβη στον εγκέφαλο

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Το υποβολεμικό σοκ είναι επείγον ιατρό περιστατικό ! Καλέστε το 166 ή πηγαίνετε τον ασθενή στα Επείγοντα Περιστατικά νοσοκομείου.


Πρόληψη

Η πρόληψη του σοκ είναι ευκολότερη από την αντιμετώπισή του αφού συμβεί. Η άμεση αντιμετώπιση της αίτιας που το προκάλεσε, μειώνει τον κίνδυνο σοβαρού σοκ. Αν δοθούν άμεσα οι πρώτες βοήθειες, το υποβολεμικό σοκ μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο.