Oρισμός

Χρόνια παγκρεατίτιδα ονομάζεται το οίδημα (φλεγμονή) του παγκρέατος που οδηγεί σε ουλωτικές αλλοιώσεις του ιστού και απώλεια λειτουργίας του οργάνου. Το πάγκρεας είναι ένα όργανο που βρίσκεται πίσω από το στομάχι και παράγει τις χημικές ουσίες που απαιτούνται για την πέψη των τροφών. Παράγει επίσης δύο ορμόνες, την ινσουλίνη και τη γλυκαγόνη.


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η χρόνια παγκρεατίτιδα προκαλεί φλεγμονή και ουλωτικές αλλοιώσεις του παγκρεατικού ιστού. Αυτό καθιστά το πάγκρεας ανίκανο να παραγάγει την απαραίτητη ποσότητα χημικών ουσιών (ενζύμων) που απαιτούνται για την αφομοίωση του λίπους από τον οργανισμό. Παρεμποδίζει επίσης την παραγωγή ινσουλίνης, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει διαβήτη.

Η ασθένεια τις περισσότερες φορές προκαλείται από τον αλκοολισμό ή την κατάχρηση αλκοόλ. Εν τούτοις, μερικές φορές το αίτιο δεν μπορεί να προσδιοριστεί. Η κληρονομικότητα παίζει όλο και μεγαλύτερο ρόλο. Άλλες ανωμαλίες που αυξάνουν τον κίνδυνο προσβολής από χρόνια παγκρεατίτιδα είναι:

• Χρόνια απόφραξη του παγκρεατικού πόρου
• Τραυματισμός
• Υπερλιπιδεμία
• Υπερπαραθυρεοειδισμός

Η χρόνια παγκρεατίτιδα εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες από ότι στις γυναίκες. Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή οι διαταραχές λόγω κατανάλωσης αλκοόλ είναι συνηθέστερες στους άνδρες.


Συμπτώματα

• Κοιλιακός πόνος

- Εντονότερος στην άνω κοιλία
- Μπορεί να διαρκεί από ώρες έως ημέρες
- Τελικά μπορεί να είναι συνεχής
- Μπορεί να επιδεινώνεται μετά από φαγητό ή ποτό
- Μπορεί να επιδεινώνεται με την κατανάλωση αλκοόλ
- Μπορεί να αντανακλά στην πλάτη

• Προβλήματα στην πέψη
• Λιπαρά κόπρανα
• Ναυτία και εμετός
• Ανοιχτόχρωμα κόπρανα ή κόπρανα στο χρώμα του αργίλου
• Ακούσια απώλεια βάρους

Τα συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνονται συχνότερα καθώς η ασθένεια επιδεινώνεται. Τα συμπτώματα μπορεί να μοιάζουν με εκείνα του καρκίνου του παγκρέατος. Αν μαζέψετε τα πόδια προς το στήθος, μερικές φορές βοηθά στην ανακούφιση του κοιλιακού πόνου που οφείλεται σε παγκρεατίτιδα.


Ενδείξεις και εξετάσεις

Διαγνωστικές εξετάσεις για την παγκρεατίτιδα είναι:

• Ανίχνευση λίπους στα κόπρανα
• Επίπεδα ορού αμυλάσης
• Επίπεδα ορού λιπάσης
• Επίπεδα θρυψινογόνου ορού

Η φλεγμονή ή οι αποτιτανώσεις στο πάγκρεας βρίσκονται με:

• Κοιλιακή αξονική τομογραφία
• Κοιλιακό υπέρηχο
• Μαγνητική χολαγγειοπαγκρεατογραφία

Για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση παγκρεατίτιδας μπορεί να γίνει και διερευνητική λαπαροτομία.


Θεραπεία

Στόχος της θεραπείας είναι:

• Η πρόληψη της δυσπεψίας
• Η ελάττωση του πόνου
• Η μείωση της διέγερσης του παγκρέατος
• Η αντιμετώπιση του διαβήτη (εάν υπάρχει)

Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει:

• Αναλγητικά ή χειρουργική απονεύρωση για την ανακούφιση από τον πόνο
• Διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά
• Λήψη αρκετών βιταμινών και ασβεστίου με τη διατροφή
• Λήψη ινσουλίνης για τον έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης
• Λήψη παγκρεατικών ενζυμικών συμπληρωμάτων

Η χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται εάν διαπιστωθεί απόφραξη. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να πρέπει να αφαιρεθεί μέρος ή ολόκληρο το πάγκρεας.


Πρόγνωση

Πρόκειται για μια σοβαρή ασθένεια που μπορεί να οδηγήσει σε ανικανότητα ή και στον θάνατο. Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισής της, αποφεύγοντας το αλκοόλ.


Επιπλοκές

• Ασκίτης
• Απόφραξη του λεπτού εντέρου ή του χοληδόχου πόρου
• Θρόμβωση της σπληνικής φλέβας
• Συγκεντρώσεις υγρού στο πάγκρεας (παγκρεατικές ψευδοκύστες) που μπορεί να μολυνθούν
• Υπολειτουργία του παγκρέατος

- Διαβήτης
- Δυσαπορρόφηση του λίπους

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Ζητήστε να δείτε τον γιατρό σας εάν:

• Εκδηλώσετε συμπτώματα παγκρεατίτιδας
• Πάσχετε από παγκρεατίτιδα και τα συμπτώματά σας επιδεινώνονται ή δεν βελτιώνονται με τη θεραπεία

Πρόληψη

Ο εντοπισμός και η έγκαιρη θεραπεία του αιτίου της οξείας παγκρεατίτιδας μπορεί να προλάβει τη χρόνια παγκρεατίτιδα. Η αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ μειώνει δραματικά τον κίνδυνο αυτής της ασθένειας.