Ορισμός

H υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια είναι μια πάθηση κατά την οποία παχαίνει δυσανάλογα το μυοκάρδιο (καρδιακός μυς). Η πάχυνση αυτή δυσκολεύει την έξοδο του αίματος από την καρδιά, αναγκάζοντάς την να συστέλλεται εντονότερα.

Εναλλακτικές ονομασίες

Μυοκαρδιοπάθεια – Υπερτροφική Ιδιοπαθής υπερτροφική στένωση της αορτής, Ασύμμετρη διαφραγματική υπερτροφία, Yπερτροφική αποφρακτική μυοκαρδιοπάθεια.


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης, και παράγοντες κινδύνου

Η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια είναι συχνά ασύμμετρη, δηλαδή το ένα μέρος της καρδιάς είναι παχύτερο από τα υπόλοιπα. Η πάθηση αυτή είναι συνήθως γενετικά μεταβιβαζόμενη (κληρονομική). Πιστεύεται ότι είναι αποτέλεσμα μεταλλάξεων στα γονίδια που ευθύνονται για την ανάπτυξη του μυοκαρδίου.

Άτομα νεότερης ηλικίας είναι πιθανότερο να εμφανίσουν μια οξεία μορφή υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας. Ωστόσο, η πάθηση εμφανίζεται σε άτομα κάθε ηλικίας.


Συμπτώματα

• Πόνος στο στήθος
• Σκοτοδίνη
• Λιποθυμικά επεισόδια, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια άσκησης
• Καρδιακή ανεπάρκεια (σε μερικούς ασθενείς)
• Υπέρταση
• Ζάλη ή αδιαθεσία (ιδιαίτερα μετά από έντονη δραστηριότητα ή άσκηση)
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Δυσκολία στην αναπνοή

Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι:

• Αίσθημα κόπωσης, χαμηλή ανοχή στην άσκηση
• Δύσπνοια στην ύπτια θέση
Κάποιοι ασθενείς δεν εμφανίζουν καθόλου συμπτώματα. Ίσως να μην ανακαλύψουν ότι αντιμετωπίζουν πρόβλημα παρά μόνο τυχαία κατά τη διάρκεια κάποιας ιατρικής εξέτασης ρουτίνας.
Το πρώτο σύμπτωμα της υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας σε πολλούς, νέους σε ηλικία, ασθενείς είναι η αιφνίδια κατάρρευση και πιθανά ο θάνατος. Αυτό προκαλείται από ανώμαλους καρδιακούς παλμούς (αρρυθμίες). Η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια είναι η συχνότερη αιτία αιφνίδιου θανάτου σε νέους αθλητές, οι οποίοι ενώ φαίνονται απόλυτα υγιείς , πεθαίνουν ξαφνικά κατά τη διάρκεια έντονης άσκησης.

Σημάδια και εξετάσεις

Ο γιατρός, κατά τη διάρκεια κλινικής εξέτασης θα ακροαστεί την καρδιά και τους πνεύμονες χρησιμοποιώντας στηθοσκόπιο. Η στηθοσκοπική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει ανώμαλους καρδιακούς ήχους ή φύσημα. Αυτοί οι ήχοι μεταβάλλονται ανάλογα με τη στάση του σώματος.
Θα ελεγχθούν επίσης οι σφίξεις στο χέρι και τον λαιμό. Ο γιατρός μπορεί να ‘ακούσει’ ανώμαλο καρδιακό παλμό στο στήθος.
Στα τεστ με τα οποία γίνεται η διάγνωση της πάχυνσης του μυοκαρδίου, της ροής του αίματος ή της παλινδρόμησης της μιτροειδούς βαλβίδας, περιλαμβάνονται:
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα Ηolter 24ωρης παρακολούθησης
• Καρδιακός Καθετηριασμός
• Ακτινογραφία θώρακος
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ηχοκαρδιογραφία (το συνηθέστερο τεστ) με υπέρηχο Doppler
• Mαγνητική τομογραφία της καρδιάς
• Ενδοοισοφαγικό ηχοκαρδιογράφημα

Εξέταση αίματος μπορεί να γίνει ώστε να αποκλειστούν άλλες ασθένειες.
Αν διαγνωστείτε με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει να εξετασθούν και οι στενοί συγγενείς σας για την πιθανότητα να πάσχουν κι αυτοί.


Θεραπεία

Στόχος της θεραπείας είναι να ελεγχθούν τα συμπτώματα και να προληφθούν οι επιπλοκές. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να χρειαστεί να παραμείνουν στο νοσοκομείο έως ότου σταθεροποιηθεί η κατάστασή τους.

Αν έχετε συμπτώματα, μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή με στόχο να μειωθεί η ένταση της συστολής της καρδιάς ώστε να δουλεύει κανονικά. Τα φάρμακα για την περίπτωση αυτή είναι οι β-αναστολείς και οι αποκλειστές ασβεστίου. Αυτά μειώνουν τον πόνο στο στήθος και τον πόνο κατά τη διάρκεια άσκησης. Τα φάρμακα συχνά ανακουφίζουν από τα συμπτώματα κι έτσι οι ασθενείς δεν χρειάζονται άλλες επεμβατικές θεραπείες.

Μερικοί άνθρωποι με αρρυθμία μπορεί να χρειάζονται αντιαρρυθμικά. Αν η αρρυθμία οφείλεται σε κολπική μαρμαρυγή, μπορεί επίσης να χορηγηθούν αντιπηκτικά ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας θρόμβων.
Σε κάποιους ασθενείς μπορεί να τοποθετηθεί μόνιμος βηματοδότης. Ωστόσο οι βηματοδότες χρησιμοποιούνται σπανιότερα σήμερα από ότι στο παρελθόν.
Όταν υπάρχει σοβαρή απόφραξη στη ροή του αίματος από την καρδιά, απαιτείται χειρουργική επέμβαση που ονομάζεται μυεκτομή, με την οποία επιχειρείται αφαίρεση του υπερτροφικού τμήματος της καρδιάς που συμμετέχει στη δημιουργία της απόφραξης. Ασθενείς που υποβάλλονται σε αυτή την επέμβαση συχνά παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση. Αν υπάρχει βλάβη στη μιτροειδή βαλβίδα, με χειρουργική επέμβαση είτε αποκαθίσταται η βλάβη είτε αντικαθίσταται η βαλβίδα.
Σε μερικές περιπτώσεις, χορηγείται στους ασθενείς μια ένεση με οινόπνευμα στις αρτηρίες που ‘τρέφουν’ το υπερτροφικό σημείο της καρδιάς (κατάλυση του μεσοκοιλιακού διαφράγματος με αιθανόλη).

Για να αποφευχθεί αιφνίδιος θάνατος, σε ασθενείς υψηλού κινδύνου εμφυτεύεται ένας απινιδωτής καρδιοανάταξης. Σημάδια υψηλού κινδύνου είναι:
• Εμφάνιση υπότασης κατά τη διάρκεια άσκησης
• Οικογενειακό ιστορικό καρδιακής ανακοπής
• Ιστορικό καρδιακής ανακοπής ή κοιλιακής αρρυθμίας
• Ιστορικό ανεξήγητων λιποθυμιών
• Απειλητικοί για τη ζωή καρδιακοί παλμοί στην οθόνη του Holter
• Σοβαρή υπερτροφία του μυοκαρδίου


Πρόγνωση

Μερικά άτομα με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια μπορεί να μην εμφανίσουν συμπτώματα και να ζήσουν μια ομαλή ζωή. Άλλοι μπορεί εμφανίσουν σταδιακή ή ραγδαία επιδείνωση. Η νόσος μπορεί να εξελιχθεί σε διατατική μυοκαρδιοπάθεια σε ορισμένους ασθενείς.
Τα άτομα με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου από ότι ο λοιπός πληθυσμός. Ο αιφνίδιος θάνατος μπορεί να επέλθει σε νεαρή ηλικία.
Η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια είναι συνηθέστατος λόγος αιφνιδίου θανάτου για τους αθλητές. Σχεδόν οι μισοί θάνατοι από υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια επέρχονται μετά από έντονη φυσική άσκηση.
Αν πάσχετε από υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, να ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες του γιατρού, όσον αφορά την άσκηση και την ιατρική παρακολούθηση. Να περιορίσετε τη σωματική δραστηριότητα.

Επιπλοκές

• Διατατική μυοκαρδιοπάθεια
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Απειλητικές για τη ζωή αρρυθμίες
• Σοβαρός τραυματισμός σε περίπτωση λιποθυμίας

Πότε χρειάζεστε γιατρό

Ζητήστε ραντεβού από τον γιατρό σας αν:
• Εμφανίσετε οποιοδήποτε σύμπτωμα που συνδέεται με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια
• Αισθανθείτε πόνο στο στήθος, έντονους καρδιακούς παλμούς, λιποθυμική τάση ή άλλα πρωτόγνωρα ή ανεξήγητα συμπτώματα


Πρόληψη
Αν διαγνωστείτε με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει να εξετασθούν και οι στενοί συγγενείς σας (μέλη της οικογένειας) για την πιθανότητα να πάσχουν κι αυτοί.
Σε ασθενείς με ήπιας μορφής υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια η διάγνωση γίνεται με απλό ηχωκαρδιογράφημα, αφού είναι γνωστό το οικογενειακό ιστορικό τους.
Εν πάσχετε από υπέρταση, βεβαιωθείτε ότι παίρνετε τα φάρμακά σας και ακολουθήστε τις οδηγίες του γιατρού σας.

Ορισμός

H μιτροειδής στένωση είναι μια δυσλειτουργία της βαλβίδας της καρδιάς. Η βαλβίδα αυτή χωρίζει τους άνω από τους κάτω θαλάμους στην αριστερή πλευρά της καρδιάς. Στένωση χαρακτηρίζεται η νόσος κατά την οποία η βαλβίδα δεν ανοίγει επαρκώς, εμποδίζοντας έτσι τη ροή του αίματος.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Απόφραξη μιτροειδούς βαλβίδας


Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου

Η μιτροειδής στένωση εμποδίζει τη βαλβίδα να ανοίξει κανονικά. Αυτό δυσχεραίνει την ομαλή ροή αίματος μεταξύ αριστερού κόλπου (άνω θαλάμου της καρδιάς) και αριστερής κοιλίας (κάτω θαλάμου της καρδιάς). Καθώς το άνοιγμα της βαλβίδας μικραίνει, λιγότερο αίμα διοχετεύεται στο σώμα. Ο άνω θάλαμος της καρδιάς διογκώνεται καθώς δέχεται όλο και μεγαλύτερη πίεση. Το αίμα μπορεί να παλινδρομήσει στους πνεύμονες. Στη συνέχεια δημιουργείται συγκέντρωση υγρού στους πνευμονικούς ιστούς (πνευμονικό οίδημα) δυσχεραίνοντας την αναπνοή. Δείτε επίσης: καρδιακή ανεπάρκεια.

Στους ενήλικες, η στένωση μιτροειδούς βαλβίδας συμβαίνει συχνότερα σε όσους προσβλήθηκαν από ρευματοειδή πυρετό (νόσος που μπορεί να αναπτυχθεί αν προϋπήρξε στρεπτόκοκκος ή οστρακιά). Τα προβλήματα στη βαλβίδα αναπτύσσονται 5-10 χρόνια μετά την εμφάνιση του ρευματοειδούς πυρετού. Ο ρευματοειδής πυρετός έχει γίνει σπάνιος στις ΗΠΑ, γι’ αυτό και η στένωση μιτροειδούς βαλβίδας είναι επίσης σπανιότερη.

Άλλες αιτίες για ανάπτυξη στένωσης μιτροειδούς βαλβίδας είναι σπάνιες στους ενήλικες. Σε αυτές περιλαμβάνονται οι ασβεστώσεις γύρω από τη μιτροειδή βαλβίδα, οι θεραπευτικές ακτινοβολίες στον θώρακα και ορισμένα φάρμακα.

Τα παιδιά μπορεί να γεννηθούν με μιτροειδή στένωση (συγγενής νόσος) ή άλλες καρδιακές ατέλειες που προξενούν μιτροειδή στένωση. Συχνά, παράλληλα με τη μιτροειδή στένωση υπάρχουν κι άλλες καρδιακές δυσλειτουργίες.

Η στένωση μιτροειδούς βαλβίδας μπορεί να είναι κληρονομική.

Συμπτώματα

Στους ενήλικες μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου συμπτώματα. Τα συμπτώματα, ωστόσο, μπορεί να εμφανιστούν ή να επιδεινωθούν με την άσκηση ή άλλη δραστηριότητα που αυξάνει τους παλμούς της καρδιάς. Στους ενήλικες τα συμπτώματα συνήθως αναπτύσσονται στις ηλικίες μεταξύ 20 και 50 χρόνων.

Τα συμπτώματα μπορεί να πρωτοεμφανιστούν με ένα επεισόδιο κολπικής μαρμαρυγής ή μπορεί να προκληθούν από μια εγκυμοσύνη ή άλλη κατάσταση που στρεσάρει το σώμα, όπως μια μόλυνση στην καρδιά ή τους πνεύμονες, ή άλλες δυσλειτουργίες της καρδιάς.


Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται:

• Θωρακική ενόχληση (σπάνια)
- αυξάνεται με τη δραστηριότητα και ελαττώνεται με την ανάπαυση
- διαχέεται στο χέρι, τον λαιμό, το σαγόνι ή άλλες περιοχές
- σφίξιμο, πίεση, βάρος
• Βήχας ή αιμόπτυση
• Δυσχέρεια στην αναπνοή κατά τη διάρκεια άσκησης ή στην ύπτια θέση, πιθανόν δυσκολία στην αναπνοή κατά την αφύπνιση
• Καταβολή δυνάμεων, εύκολη κόπωση
• Συχνές λοιμώξεις του αναπνευστικού, όπως βρογχίτιδα
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών ή των αστραγάλων

Στα νήπια και στα παιδιά, τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν εκ γενετής και σχεδόν πάντα αναπτύσσονται κατά τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Κυάνωση ή βλεννώδεις μεμβράνες
• Καχεξία
• Δύσπνοια

Σημάδια και εξετάσεις

Ο γιατρός σας θα ακροαστεί την καρδιά σας με το στηθοσκόπιο. Μπορεί να ακουστεί ένας ευδιάκριτος ήχος σαν μουρμούρισμα, κροτάλισμα ή άλλος ανώμαλος καρδιακός ήχος. Το τυπικό μουρμούρισμα είναι ένα συνεχές γουργούρισμα που προέρχεται από την καρδιά σε φάση διαστολής. Ο ήχος δυναμώνει αμέσως πριν αρχίσει η καρδιά να συστέλλεται.

Η εξέταση μπορεί επίσης να αποκαλύψει ανώμαλο καρδιακό παλμό ή πνευμονική συμφόρηση. Η αρτηριακή πίεση είναι συνήθως φυσιολογική.

Η στένωση ή απόφραξη της βαλβίδας ή η διόγκωση των ανώτερων καρδιακών θαλάμων μπορεί να διαπιστωθούν με τις εξής εξετάσεις:

• Καρδιακό καθετηριασμό
• Ακτινογραφία θώρακα
• Doppler υπερηχοκαρδιογράφημα
• Ηχοκαρδιογράφημα
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Μαγνητική τομογραφία της καρδιάς
• Δι-οισοφαγικό ηχοκαρδιογράφημα

Θεραπεία

Η θεραπεία εξαρτάται από τα συμπτώματα και την κατάσταση της καρδιάς και των πνευμόνων. Άτομα με ήπια ή καθόλου συμπτώματα μπορεί να μην χρειάζονται θεραπεία. Νοσηλεία στο νοσοκομείο μπορεί να απαιτηθεί για τη διάγνωση και θεραπεία σοβαρών συμπτωμάτων.

Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές επιλογές θεραπείας.

Για τη θεραπεία των συμπτωμάτων χορηγούνται φάρμακα για την καρδιακή ανεπάρκεια ή για τις αρρυθμίες (συνηθέστερα για την κολπική μαρμαρυγή). Σε αυτά περιλαμβάνονται τα διουρητικά, τα νιτρικά άλατα, οι β-αναστολείς και άλλα. Επίσης η υψηλή αρτηριακή πίεση πρέπει να είναι υπό έλεγχο.

Αντιπηκτικά χορηγούνται για να εμποδίσουν τη δημιουργία θρόμβων που μπορεί να μεταφερθούν σε άλλα σημεία του σώματος.

Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν χειρουργική επέμβαση προκειμένου να επιδιορθωθεί ή να αντικατασταθεί η βαλβίδα. Οι βαλβίδες που τοποθετούνται κατασκευάζονται από διαφορετικά υλικά, κάποια από τα οποία διατηρούνται για δεκαετίες ενώ άλλα μπορεί να φθαρούν με τον χρόνο και χρειάζονται αντικατάσταση.

Η διαδερμική βαλβιδοπλαστική με μπαλόνι μπορεί να κριθεί προτιμητέα της χειρουργικής επέμβασης. Κατά τη διαδικασία αυτή, ένας καθετήρας εισάγεται σε μια φλέβα (συνήθως του ποδιού) που φτάνει στην καρδιά. Στη συνέχεια φουσκώνει ένα μπαλονάκι που βρίσκεται στην άκρη του διευρύνοντας τη μιτροειδή βαλβίδα και διευκολύνοντας έτσι τη ροή του αίματος. Αυτή η μέθοδος δεν έχει μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας σε ασθενείς με σοβαρές βλάβες της μιτροειδούς βαλβίδας.

Στα παιδιά συνήθως απαιτείται χειρουργική επέμβαση για την επιδιόρθωση ή αντικατάσταση της βαλβίδας.

Τα άτομα με στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας θα πρέπει να ενημερώσουν τον γιατρό τους για τη γενικότερη κατάστασή τους πριν από οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση. Οδοντιατρικές θεραπείες, συμπεριλαμβανομένου του καθαρισμού, και κάθε παρεμβατική διαδικασία, όπως η κολονοσκόπηση, μπορεί να εισαγάγουν βακτηρίδια στην κυκλοφορία του αίματος. Τα βακτηρίδια αυτά ενδέχεται να μολύνουν μια ελαττωματική καρδιακή βαλβίδα.

Παρόλο που σε ασθενείς με στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας δεν χορηγούνται αυτομάτως αντιβιοτικά πλέον πριν από οδοντιατρική ή άλλη θεραπεία, μπορεί να συνιστώνται αντιβιοτικά σε ορισμένες περιπτώσεις προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος μόλυνσης της βαλβίδας και άλλων επιπλοκών.

Προσδοκίες (πρόγνωση)

Η εξέλιξη ποικίλλει. Η δυσλειτουργία μπορεί να είναι ήπια, χωρίς συμπτώματα, ή μπορεί να είναι οξεία και κατ’ επέκταση να δημιουργήσει αναπηρία. Οι επιπλοκές μπορεί να είναι έντονες ή και απειλητικές για τη ζωή. Η στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας αντιμετωπίζεται συνήθως με θεραπεία και βελτιώνεται με βαλβιδοπλαστική ή χειρουργική επέμβαση.

Επιπλοκές

• Κολπική μαρμαρυγή και κολπικός πτερυγισμός
• Θρόμβοι στον εγκέφαλο (εγκεφαλικό), στο έντερο, τα νεφρά ή αλλού
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Πνευμονικό οίδημα
• Πνευμονική υπέρταση

Επισκεφθείτε τον γιατρό σας

Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν έχετε συμπτώματα στένωσης της μιτροειδούς βαλβίδας.

Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν έχετε συμπτώματα στένωσης της μιτροειδούς βαλβίδας που δεν υποχωρούν με τη θεραπεία ή εκδηλώνονται νέα συμπτώματα.


Πρόληψη

Ακολουθήστε την προτεινόμενη από τον γιατρό σας θεραπευτική αγωγή για καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε βλάβη της βαλβίδας. Αντιμετωπίστε άμεσα μολύνσεις από στρεπτόκοκκο για να προλάβετε τον ρευματοειδή πυρετό. Πείτε στον γιατρό σας αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας.

Η στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας συχνά δεν μπορεί να προληφθεί αλλά οι επιπλοκές μπορούν. Ενημερώστε τον γιατρό σας για την πάθηση της καρδιακής βαλβίδας σας πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο.

Ορισμός

Ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι ένας όρος που χρησιμοποιούν οι γιατροί για να περιγράψουν ασθενείς που πάσχουν από συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια λόγω στεφανιαίας νόσου.

‘Ισχαιμική’ σημαίνει ότι ένα όργανο (όπως η καρδιά) δεν αιματώνεται και δεν οξυγονώνεται επαρκώς.

Δείτε επίσης:

• Στεφανιαία νόσος
• Καρδιακή ανεπάρκεια


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ισχαιμική καρδιοπάθεια, Μυοκαρδιοπάθεια – Ισχαιμική


Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου

Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια επέρχεται όταν οι αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα και οξυγόνο την καρδιά φράζουν. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε συσσώρευση χοληστερόλης και άλλων ουσιών, που ονομάζεται (αθηρωματική) πλάκα, στις αρτηρίες που τροφοδοτούν τους μυϊκούς ιστούς της καρδιάς με οξυγόνο. Συν τω χρόνω, το μυοκάρδιο δεν λειτουργεί κανονικά κι έτσι η καρδιά δυσκολεύεται να λάβει και να στείλει αίμα.

Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι κοινή αιτία της καρδιακής ανεπάρκειας. Οι ασθενείς με τη νόσο αυτή μπορεί να έχουν υποστεί κάποτε έμφραγμα, στηθάγχη ή ασταθή στηθάγχη. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να μην έχουν παρατηρήσει συμπτώματα προηγουμένως.

Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι ο συνηθέστερος τύπος μυοκαρδιοπάθειας στις ΗΠΑ. Προσβάλλει περίπου 1 στους 100 ανθρώπους, συνήθως μεσήλικες και ηλικιωμένους.

Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου:

• Διαβήτης
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Υψηλή χοληστερόλη
• Υψηλή σε λιπαρά διατροφή
• Παχυσαρκία
• Οικογενειακό ιστορικό εμφράγματος, στηθάγχης, ασταθούς στηθάγχης, αθηροσκλήρωσης ή άλλης ασθένειας της στεφανιαίας αρτηρίας
• Κάπνισμα


Συμπτώματα

Οι ασθενείς με ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια παρουσιάζουν συνήθως τα συμπτώματα της στηθάγχης ή της καρδιακής ανεπάρκειας.

Στα συμπτώματα της στηθάγχης περιλαμβάνονται:

• Πόνος στο στέρνο ή ελαφρώς αριστερά του. Ο πόνος εμφανίζεται σαν σφίξιμο, έντονη πίεση, βάρος ή πολύ έντονος πόνος. Ο πόνος μπορεί να διαχέεται στον λαιμό, το σαγόνι, την πλάτη, τον ώμο ή τον βραχίονα.
• Αίσθημα δυσπεψίας ή καούρας
• Ζαλάδα ή αδιαθεσία
• Ναυτία, εμετός και κρύος ιδρώτας
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Δύσπνοια
• Ανεξήγητη κόπωση μετά από σωματική δραστηριότητα (κυρίως στις γυναίκες)

Τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας συνήθως αναπτύσσονται σταδιακά. Ωστόσο, μερικές φορές τα συμπτώματα εκδηλώνονται εντελώς ξαφνικά και είναι έντονα. Συνήθη συμπτώματα είναι:

• Δύσπνοια, ιδιαίτερα μετά από σωματική δραστηριότητα
• Δύσπνοια που εκδηλώνεται αφού ξαπλώσει κανείς για λίγο
• Βήχας
• Εξάντληση, αδυναμία, λιποθυμία
• Οίδημα της κοιλιακής χώρας (στους ενήλικες)
• Απώλεια όρεξης
• Οίδημα των κάτω άκρων (στους ενήλικες)
• Ο καρδιακός παλμός είναι ανώμαλος ή γρήγορος ή υπάρχει αίσθημα καρδιακών παλμών


Σημάδια και εξετάσεις

Η φυσική εξέταση μπορεί να είναι φυσιολογική ή μπορεί να αποκαλύψει σημάδια ρευστής συγκέντρωσης:

• ‘Κροταλίσματα’ στους πνεύμονες
• Αυξημένη πίεση στις φλέβες του λαιμού
• Διόγκωση του ήπατος
• Αφύσικους καρδιακούς ήχους
• Οίδημα των κάτω άκρων

Μπορεί να υπάρχουν και άλλα σημάδια καρδιακής ανεπάρκειας.

Η διάγνωση της νόσου αυτής επιτυγχάνεται μόνο αν μια εξέταση αποκαλύψει ότι η αντλητική λειτουργία της καρδιάς είναι υπερβολικά χαμηλή. Αυτό ονομάζεται μειωμένο κλάσμα εξώθησης. Φυσιολογικό κλάσμα εξώθησης θεωρείται μεταξύ 55-65%. Οι περισσότεροι ασθενείς με αυτή τη δυσλειτουργία παρουσιάζουν κλάσμα εξώθησης πολύ χαμηλότερο από αυτό.

Οι εξετάσεις που μετρούν το κλάσμα εξώθησης είναι:

• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ηχοκαρδιογράφημα
• Μαγνητική τομογραφία θώρακα
• Κοιλιογραφία με καρδιακό καθετηριασμό

Βιοψία της καρδιάς χρειάζεται σε σπάνιες περιπτώσεις για να αποκλειστούν άλλες διαταραχές.

Εργαστηριακά τεστ που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αποκλειστούν άλλες διαταραχές και να αξιολογηθεί η κατάσταση της καρδιάς είναι:

• Χημικές εξετάσεις αίματος
• Καρδιακοί βιοχημικοί δείκτες (CK-MB τροπονίνη)
• Γενική εξέταση αίματος (CBC)
• Προφίλ στεφανιαίου κινδύνου


Θεραπεία

Στόχος της θεραπείας είναι να ανακουφίσει τα συμπτώματα και να αντιμετωπίσει την αιτία που προκαλεί τη νόσο. Αν τα συμπτώματα είναι έντονα, μπορεί να χρειαστεί να παραμείνετε στο νοσοκομείο.

Ο καρδιακός καθετηριασμός πραγματοποιείται για να διαπιστωθεί αν χρειάζεται να υποβληθείτε σε επέμβαση by-pass ή επέμβαση τοποθέτησης μπαλονιού (αγγειοπλαστική). Αυτές οι μέθοδοι μπορούν να βελτιώσουν τη ροή του αίματος προς το κατεστραμμένο ή αδύναμο μυοκάρδιο.

Η συνολική αντιμετώπιση των μυοκαρδιοπαθειών επικεντρώνεται στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας.

Δείτε επίσης: Καρδιακή ανεπάρκεια

Φάρμακα και θεραπείες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι:

• Αναστολείς ΜΕΑ όπως η καπτοπρίλη, η λισινοπρίλη και η ραμιπρίλη
• Αποκλειστές των υποδοχέων αγγειοτασίνης (ΑRBs), όπως η λοσαρτάνη και η κανδεσαρτάνη
• Διουρητικά, συμπεριλαμβανομένων των θειαζιδών, διουρητικά της αγκύλης και καλιοσυντηρητικά διουρητικά
• Γλυκοσίδες της δακτυλίτιδας
• Β-αναστολείς όπως η καρβεδιλόλη και η μετοπρολόλη
• Φάρμακα που διαστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία (αγγειοδιασταλτικά)

Ορισμένα άτομα μπορεί να ωφεληθούν από τις εξής καρδιακές συσκευές:

• Μονό ή διπλό βηματοδότη θαλάμου
• Αμφικοιλιακό βηματοδότη
• Εμφυτεύσιμο καρδιομετατροπέα-απινιδωτή
• Συσκευή υποστήριξης αριστερής κοιλίας (LVAD)

Μια δίαιτα χαμηλή σε αλάτι συστήνεται για τους ενήλικες. Τα υγρά μπορεί να περιοριστούν σε ορισμένες περιπτώσεις. Συνήθως όμως, αν είστε σε θέση, μπορείτε να συνεχίσετε κανονικά τις δραστηριότητές σας.

Αν καπνίζετε ή πίνετε υπερβολικά, θα πρέπει να σταματήσετε να το κάνετε. Αυτές οι συνήθειες αυξάνουν την πίεση στην καρδιά.

Μπορεί να σας ζητηθεί να παρακολουθείτε το βάρος σας καθημερινά. Αύξηση βάρους κατά 1,5 περίπου κιλό σε διάστημα 1-2 ημερών μπορεί να σημαίνει ρευστή συγκέντρωση (στους ενήλικες).

Η μεταμόσχευση καρδιάς ενδεχομένως συνιστάται σε ασθενείς στους οποίους οι κλασικές θεραπείες έχουν αποτύχει και εξακολουθούν να έχουν έντονα συμπτώματα. Πρόσφατα, έχουν δημιουργηθεί εμφυτεύσιμες τεχνητές αντλίες καρδιάς. Ωστόσο, πολύ λίγοι είναι οι ασθενείς που μπορούν να υποβληθούν σε κάποια από αυτές τις προηγμένες θεραπείες.


Πρόγνωση

Πρόκειται για μια πολύ σοβαρή διαταραχή. Είναι μια χρόνια πάθηση που συνήθως επιδεινώνεται με τον χρόνο. Λοιμώξεις και άλλες καταστάσεις που στρεσάρουν το σώμα εξαιτίας άλλων παθήσεων μπορεί επίσης να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.

Είναι πολύ σημαντικό να συζητήσετε την κατάστασή σας με τον γιατρό σας για να διασφαλίσετε τη μεγαλύτερη δυνατή βελτίωση. Μπορείτε να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας και της στηθάγχης με φάρμακα, αλλαγές στον τρόπο ζωής και αντιμετωπίζοντας τυχόν υποκείμενη διαταραχή.


Επιπλοκές

• Αρρυθμίες, συμπεριλαμβανομένων των θανατηφόρων αρρυθμιών
• Καρδιογενές σοκ


Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας

Επισκεφθείτε τα Επείγοντα Περιστατικά ή καλέστε το 166 αν:

• Έχετε συμπτώματα ισχαιμικής μυοκαρδιοπάθειας
• Έχετε πόνο στο στήθος που δεν ανακουφίζεται με ανάπαυση ή με τη λήψη νιτρογλυκερίνης


Πρόληψη

Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της ισχαιμικής μυοκαρδιοπάθειας είναι να μην πάθει κανείς καρδιακή νόσο.

• Κόψτε το κάπνισμα
• Τρώτε υγιεινά
• Διατηρήστε ένα φυσιολογικό βάρος
• Γυμνάζεστε όσο το δυνατόν περισσότερο
• Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• Επισκέπτεστε τον γιατρό σας για έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερόλης και του διαβήτη

Ορισμός

Η ινομυαλγία είναι μία σύνηθες κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από μακροχρόνιους πόνους σε ολόκληρο το σώμα, ευαισθησία στις αρθρώσεις, στους μύες, στους τένοντες και στους λοιπούς μαλακούς ιστούς. Η νόσος αυτή έχει επίσης συνδεθεί με αίσθημα κόπωσης, πρωινή δυσκαμψία, διαταραχές ύπνου, κεφαλαλγία, μούδιασμα χεριών και ποδιών, κατάθλιψη και άγχος.

Η ινομυαλγία μπορεί να εμφανιστεί ως μεμονωμένη πάθηση ή σε συνδυασμό με άλλες μυοσκελετικές παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο ερυθηματώδης λύκος.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ινο-μυοσύτιδα, συνδετικίτιδα.


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Τα ακριβή αίτια που προκαλούν την ινομυαλγία παραμένουν άγνωστα. Φυσικά και ψυχικά τραύματα ενδέχεται να έχουν κάποια συνδρομή στην ανάπτυξη της πάθησης, ενώ υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι οι ασθενείς που πάσχουν από την εν λόγο ασθένεια, εμφανίζουν μη φυσιολογική αντίδραση στον πόνο.

Οι διαταραχές ύπνου, μια κατάσταση που εμφανίζεται συχνά σε πάσχοντες από ινομυαλγία, έχει προταθεί ως μια πιθανή αιτία πρόκλησής της. Μια άλλη θεωρία συσχετίζει τα αίτια της ασθένειας με αλλαγές στο μεταβολισμό των σκελετικών μυών, που πιθανότατα προκαλείται από μειωμένη ροή του αίματος, που θα μπορούσε να προκαλέσει χρόνια κόπωση και αδυναμία.

Άλλες θεωρίες υποστηρίζουν ότι η πάθηση ενεργοποιείται από μολυσματικό μικρόβιο, όπως ένας ιός. Μέχρι σήμερα ωστόσο, δεν έχει ενοχοποιηθεί κάποιο μικρόβιο.

Τέλος, πιλοτικές μελέτες έχουν δείξει ότι η ασθένεια μπορεί να επηρεάζεται από κληρονομικούς παράγοντες, αν και τα στοιχεία είναι ακόμα πολύ πρώιμα για ασφαλή συμπεράσματα.

Η ινομυαλγία μπορεί να προσβάλει άντρες και γυναίκες όλων των ηλικιών, αλλά είναι πιο σύνηθες σε γυναίκες ηλικίας από 20 έως 50 ετών.



Συμπτώματα

Το χαρακτηριστικό κλινικό σύμπτωμα της ασθένειας είναι οι μακροχρόνιοι πόνοι σε όλο το σώμα, με ευδιάκριτα ευαίσθητα σημεία. Τα σημεία ευαισθησίας διαφέρουν από τα χαρακτηριστικά κλινικά σημεία που παρατηρούνται σε άλλα σύνδρομα πόνου. Σε αντίθεση με τα σημεία ευαισθησίας, τα κλινικά σημεία, μπορούν να εμφανιστούν μεμονωμένα και αντιπροσωπεύουν πηγή αντανακλαστικού πόνου, ακόμα και όταν δεν ασκείται πίεση άμεσα σε αυτά.

Ο πόνος που προκαλεί η ινομυαλγία συχνά μιμείται τον πόνο που αναπτύσσεται σε διάφορες μορφές αρθρίτιδας, χωρίς όμως να συνοδεύεται από χαρακτηριστικό πρήξιμο, την καταστροφή και την παραμόρφωση των αρθρώσεων που παρατηρείται σε άλλες ασθένειες, όπως στη ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Ο πόνος στους μαλακούς ιστούς που προκαλεί η πάθηση, περιγράφεται ως βύθιος πόνος, αντανακλαστικός, βασανιστικός, βλητικός ή με αίσθημα καύσου και κυμαίνεται από ήπιος έως δριμύς. Οι ασθενείς αρκετά συχνά παρουσιάζουν δυσκαμψία και σωματικούς πόνους κατά την αφύπνιση.

Σε μερικούς ασθενείς, ο πόνος υποχωρεί κατά την διάρκεια της ημέρας κι επιδεινώνεται ξανά το απόγευμα, ενώ σε άλλους ο πόνος είναι συνεχής και διαρκεί όλο το εικοσιτετράωρο. Ο πόνος μπορεί να σημειώσει επιδείνωση κατά την εκτέλεση κάποιων δραστηριοτήτων, από τον κρύο και υγρό καιρό, καθώς κι από το άγχος και το στρες.

Παθογνωμικά Συμπτώματα:

• Σωματικά άλγη
• Χρόνιο άλγος μιμικού μυός (μυς του προσώπου)
• Αίσθημα κόπωσης
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Μνημονικές και γνωστικές δυσκολίες
• Πολλαπλές ευαίσθητες περιοχές (σε μύες και αρθρώσεις) στην αυχενική χώρα, στους ώμους, στο στέρνο, στην οσφυϊκή χώρα, τους γοφούς, την κνημιαία ακρολοφία, τους αγκώνες και τα γόνατα
• Μούδιασμα και μυρμηκίαση
• Αίσθημα παλμών
• Μειωμένη αντοχή στη σωματική άσκηση
• Διαταραχές ύπνου
• Ένταση ή ημικρανίες

Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

Η διάγνωση της ινομυαλγίας απαιτεί την ύπαρξη ιστορικού τριών μηνών εκτενούς πόνου, καθώς και πόνο ή ευαισθησία σε τουλάχιστον 11 από τα 18 πιθανά ευαίσθητα σημεία του σώματος. Σε αυτά τα σημεία περιλαμβάνονται ινώδης ιστοί ή μύες:

• των άνω άκρων (και συγκεκριμένα στους αγκώνες)
• των γλουτών
• του θώρακος
• των γονάτων
• της οσφυϊκής χώρας
• του τραχήλου
• του θωρακικού κλωβού (πλευρές)
• των ώμων
• των μηρών

Σε μερικές περιπτώσεις ενδείκνυται να διεξαχθούν εργαστηριακές κι ακτινολογικές εξετάσεις που θα βοηθήσουν στην διάγνωση, με τον αποκλεισμό άλλων παθήσεων με παρόμοια συμπτώματα. Οι ακόλουθες παθήσεις έχουν συσχετιστεί με την ινομυαλγία ή παρουσιάζουν παρόμοια συμπτώματα:

• Καρκίνος
• Εκφυλιστική νόσος του αυχένα και της οσφυϊκής χώρας
• Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης
• Κατάθλιψη
• Λοίμωξη HIV
• Υποθυρεοειδισμός
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Νόσος του Lyme
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Διαταραχές ύπνου

Θεραπεία

Σε ήπιες περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να εξαφανιστούν καθώς μειώνεται το στρες ή αλλάζει ο τρόπος ζωής του ασθενούς. Συνήθως ενδείκνυται μια θεραπεία που θα συνδυάζει την λήψη φαρμάκων με την επιμόρφωση του ασθενούς, την φυσιοθεραπεία και την παροχή συμβουλών. Πολλοί πάσχοντες από ινομυαλγία αναφέρουν ότι βρήκαν χρήσιμες τις ομάδες υποστήριξης.


Σε κάποιες περιπτώσεις, ορισμένες κατηγορίες αντικαταθλιπτικών σκευασμάτων συνταγογραφούνται για την αντιμετώπιση της ινομυαλγίας. Διάφορες μελέτες έδειξαν ότι όταν τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα λαμβάνονται σε μικρές δόσεις, μπορούν να μειώσουν την κατάθλιψη, να χαλαρώσουν τους κρανιοπροσωπικούς και τους σκελετικούς μύες, να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου και να απελευθερώσουν παυσίπονες ενδορφίνες.Κάποια φάρμακα που επιστρατεύονται είναι τα αντιφλεγμονώδη παυσίπονα και λοιπά φάρμακα που δρουν στις νευροδιαβιβαστές πόνου, όπως το Gabapentin.

Μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή και η αποφυγή της καφεΐνης μπορεί να βοηθήσουν ώστε να μειωθούν τα προβλήματα ύπνου και να ελαττωθεί η ένταση των συμπτωμάτων. Επίσης, αλλαγές στον τρόπο ζωής που βελτιώσουν την ποιότητα ύπνου, μπορούν επίσης να δράσουν θετικά στην ινομυαλγία.

Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, το ιχθυέλαιο, οι συνδυασμοί μαγνησίου/ μηλικού οξέος ή οι βιταμίνες, μπορεί να αποβούν να είναι αποτελεσματικές. Η μείωση του στρες και η βελτίωση των τρόπων αντιμετώπισης του άγχους μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην άμβλυνση οδυνηρών συμπτωμάτων.

Επίσης, ενδείκνυται η βελτίωση της φυσικής κατάστασης μέσω της σωματικής άσκησης, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι τα συμπτώματα της ινομυαλγίας μπορούν να ανακουφιστούν με την αεροβική άσκηση. Ο καλύτερος τρόπος για να αρχίσει κανείς ένα πρόγραμμα εξάσκησης είναι να ξεκινήσει με σύντομες συνεδρίες λίγων λεπτών ήπιας σωματικής άσκησης, όπως το περπάτημα και το κολύμπι. Η χρονική διάρκεια της κάθε συνεδρίας μπορεί να αυξάνεται σταδιακά, όσο είναι ανεκτό. Οι προσπάθειες που καταβάλει κανείς ώστε να διατηρήσει ένα πρόγραμμα εξάσκησης σε βάθος χρόνου, συχνά αποτυγχάνουν γιατί ξεκινά πολύ επιθετικά, με συνεδρίες μεγαλύτερες σε διάρκεια ή ένταση από το ενδεδειγμένο. Αν ξεκινήσετε με ένα ήπιο και χαλαρό πρόγραμμα άσκησης, έχετε μεγαλύτερες πιθανότητες, να το μετατρέψετε σε ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα που θα τηρήσετε σε βάθος χρόνου.

Ξεκινώντας ήπια, βοηθάτε τους σφιχτούς και πονεμένους μύες να διαταθούν και να κινητοποιηθούν. Η υψηλής έντασης αεροβική άσκηση και η γυμναστική με βάρη, μπορεί να προκαλέσουν αυξανόμενη δυσφορία. Τα συμπτώματα μπορούν να ανακουφιστούν με ήπιες διατάσεις κι ελαφρύ μασάζ, με βελονοθεραπεία, με βελονισμό και τεχνικές χαλάρωσης.

Σοβαρές περιπτώσεις ινομυαλγίας, ίσως χρειαστούν παραπομπή σε κλινική πόνου.


Πρόγνωση

Η ινομυαλγία είναι ένα σύνηθες και χρόνιο πρόβλημα. Τα συμπτώματα μερικές φορές βελτιώνονται. Σε άλλες περιπτώσεις τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν και να συνεχίσουν επί μήνες ή και χρόνια. Η λύση είναι να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια, η οποία θα αποτελεί μία πολυσύνθετη προσέγγιση στη διαχείριση και τη θεραπεία της ασθένειας. Μέχρι σήμερα, δεν αποδεικνύεται ότι η ινομυαλγία συμβάλει στην αύξηση της πιθανότητας θανάτου.


Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Καλέστε το ιατρό σας εάν εμφανίζετε συμπτώματα ινομυαλγίας.



Πρόληψη

Δεν υπάρχει κάποια αποδεδειγμένη μέθοδος πρόληψης εμφάνισης της ινομυαλγίας. Παρ’ όλα αυτά και με την πάροδο των χρόνων, τόσο η θεραπευτική αγωγή όσο και η διαχείριση της ασθένειας έχουν βελτιωθεί.

Ορισμός

Η κολπική μαρμαρυγή / κολπικός πτερυγισμός (A-fib) αποτελεί μια διαταραχή του καρδιακού ρυθμού (αρρυθμία). Συνήθως περιλαμβάνει έναν πολύ γρήγορο καρδιακό παλμό, κατά τον οποίο οι άνω καρδιακές κοιλότητες (κόλποι) δέχονται διέγερση προς σύσπαση κατά έναν μη φυσιολογικό και αδιοργάνωτο ρυθμό.



Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Οι αρρυθμίες προκαλούνται κατά κανόνα από κάποια διακοπή της φυσιολογικής ηλεκτρικής αγωγιμότητας της καρδιάς.

Υπό φυσιολογικές συνθήκες οι τέσσερις κοιλότητες της καρδιάς (οι δύο κόλποι και οι δύο κοιλίες) συσπώνται κατά πολύ ειδικό ρυθμό συνεργίας. Η ηλεκτρική ώση που ενεργοποιεί τη συνεργική σύσπαση της καρδιάς, ξεκινά από το φλεβοκολπικό κόμβο (βηματοδότης). Ο κόμβος αυτός είναι ο φυσικός βηματοδότης της καρδιάς.

Το ερέθισμα ξεκινώντας από το φλεβοκολπικό κόμβο (βηματοδότης), πορεύεται δια μέσου και των δύο άνω κοιλοτήτων (κόλπων). Στη συνέχεια διαπερνά έναν άλλο κόμβο (τον κολποκοιλιακό κόμβο – AV node) και τέλος διασχίζει και τις δύο κατώτερες κοιλότητες ( κοιλίες). Με την πορεία αυτή, αγωγής του ηλεκτρικού ερεθίσματος, δύναται στις κοιλότητες να μπορούν να συσπώνται συνεργικά μεταξύ τους.

Στην κολπική μαρμαρυγή, ο κόλπος ενεργοποιείται και συσπάται με πολύ γρήγορο και διαφορετικό από το φυσιολογικό ρυθμό. Οι ηλεκτρικές ώσεις μεταφέρονται στις κοιλίες κατά παράδοξο τρόπο. Το γεγονός αυτό οδηγεί στη μη φυσιολογική σύσπαση των κοιλιών και συνεπώς σε παράδοξο (συνήθως γρήγορο) παλμό.

Στον κολπικό πτερυγισμό, παρά την πολύ γρήγορη σύσπαση των κοιλιών, διατηρείται ο φυσιολογικός ρυθμός.

Όταν η κολπική μαρμαρυγή / κολπικός πτερυγισμός συνοδεύει μια κατάσταση γνωστή ως σύνδρομο νοσούντος φλεβοκόμβου, ο κολπικός κόμβος πιθανότατα δε λειτουργεί φυσιολογικά. Ο καρδιακός ρυθμός μπορεί να κυμαίνεται από πολύ αργός, έως πολύ γρήγορος. Η κατάσταση αυτή, ίσως και να οδηγήσει σε ανεπαρκή αιματική τροφοδοσία του οργανισμού.

Η κολπική μαρμαρυγή επηρεάζει τόσο τους άνδρες, όσο και τις γυναίκες. Με την ηλικία, αυξάνονται και οι πιθανότητες εμφάνισής της.

Τα αίτια της κολπικής μαρμαρυγής περιλαμβάνουν:

• Κατανάλωση αλκοόλ (κυρίως το μεθύσι)
• Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
• Στεφανιαία νόσο (ιδίως μετά από καρδιακό επεισόδιο ή bypass στεφανιαίων αρτηριών)
• Χειρουργική επέμβαση καρδιάς
• Υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση)
• Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια
• Φάρμακα
• Υπερενεργητικός θυροειδής αδένας (υπερθυρεοειδισμός)
• Περικαρδίτιδα
• Καρδιακή βαλβιδοπάθεια (ιδίως η στένωση μιτροειδούς και η μιτροειδική παλινδρόμηση)

Συμπτώματα

Είναι δυνατόν να μην αντιλαμβάνεται κάποιος ότι δεν έχει φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό, ιδίως εάν αυτό συμβαίνει για αρκετό χρονικό διάστημα.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Παλμός με χαρακτήρα τραχύ, κτυπητό, άγχους, πτερυγίματος ή υπερβολικά αργό
• Παλμός με χαρακτήρα φυσιολογικού ή μη ρυθμού
• Αίσθημα παλμών
• Διακοπές αναπνοής κατά την κατάκλιση
• Σύγχυση
• Ζάλη, αίσθημα ελαφροκεφαλιάς
• Λιποθυμία
• Αίσθημα κόπωσης

Υποσημείωση: τα συμπτώματα ίσως παρουσιαστούν ή εξαφανιστούν απότομα.


Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

Ο οικογενειακός σας ιατρός, ίσως με τη βοήθεια στηθοσκοπίου, ακροαστεί έναν ταχύ καρδιακό ρυθμό. Ο παλμός μπορεί να έχει χαρακτήρα γρήγορο, παράδοξο ή και τα δύο μαζί. Ο φυσιολογικός ρυθμός κυμαίνεται από 60 – 100 χτύπους το λεπτό, ενώ στην κοιλιακή μαρμαρυγή μπορεί να φτάσει 100 – 175. Η αρτηριακή πίεση συνήθως είναι φυσιολογική ή ίσως και λίγο χαμηλότερη.

Με το ΗΛΚ (ηλεκτροκαρδιογράφημα) είναι φανερή η κολπική μαρμαρυγή ή ο κολπικός πτερυγισμός. Σε κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις (σποραδικά), ίσως και να χρειαστεί η συνεχής περιπατητική καρδιακή παρακολούθηση με τη βοήθεια του Holter monitor (24ώρου).

Εξετάσεις που μπορούν να αποκαλύψουν την αιτιοπαθογόνο καρδιακή νόσο είναι:

• Στεφανιαία αγγειογραφία
• Υπέρηχος καρδίας
• Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη (ΗΦΜ)
• Συστήματα Δοκιμασίας Κοπώσεως
• Εξετάσεις πυρηνικής απεικόνισης

Θεραπεία

Σε κάποιες περιπτώσεις, η κολπική μαρμαρυγή χρήζει άμεσης αγωγής, προκειμένου να επανέλθει ο φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός. Η αγωγή αυτή περιλαμβάνει ηλεκτρική καρδιοανάταξη ή τη χρήση ενδοφλέβιων ( IV ) σκευασμάτων, όπως το dofetilide, την amiodarone ή το ibutilide. Γενικά, η χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων απαιτείται ώστε να διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα ο καρδιακός ρυθμός.

Οι μακροχρόνιες αγωγές εξαρτώνται από την αιτία πρόκλησης της κολπικής μαρμαρυγής ή κολπικού πτερυγίσματος. Φαρμακευτικά σκευάσματα που μειώνουν τον καρδιακό ρυθμό είναι:

• Τα beta-blockers
• Οι ανταγωνιστές διαύλων ασβεστίου
• Δακτυλίτιδα

Τα αντιαρρυθμικά σκευάσματα ίσως βοηθήσουν στην επαναφορά του φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού. Παρά την πετυχημένη δράση των σκευασμάτων αυτών, σε αρκετούς ασθενείς, προκαλούν σοβαρές παρενέργειες. Σε πολλούς πάσχοντες, οι οποίοι βρίσκονται υπό αγωγή με αντιαρρυθμικά, η κολπική μαρμαρυγή υποτροπιάζει.

Αντιπηκτικά, όπως η ηπαρίνη και η βαρφαρίνη (κουμαρικά), μειώνουν τον κίνδυνο κυκλοφορίας θρόμβου αίματος στον οργανισμό (όπως για παράδειγμα πρόκλησης εγκεφαλικού). Ωστόσο, επειδή τα σκευάσματα αυτά αυξάνουν και την πιθανότητα αιμορραγιών, δεν μπορούν να ληφθούν από όλους τους ασθενείς. Αντιαιμοπεταλιακά σκευάσματα, όπως η ασπιρίνη ή το clopidogrel, μπορούν επίσης να συνταγογραφηθούν. Ο ιατρός σας θα αποφανθεί, αφού λάβει υπ’ όψιν την ηλικία σας κι άλλες πιθανές παθολογικές σας καταστάσεις, ποια σκευάσματα ταιριάζουν στην αγωγή σας.

Κάποιοι ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή, με ταχύτατους καρδιακούς παλμούς και μη ανοχή στη φαρμακευτική αγωγή, προφανώς χρήζουν μια διαδικασία κολπικού καθετηριασμού, γνωστή ως (χειρουργική εξαίρεση) εκτομή με την εφαρμογή ραδιοσυχνοτήτων.

Σε αρκετούς ασθενείς με κολπικό πτερυγισμό, αυτή η χειρουργική εξαίρεση με την εφαρμογή ραδιοσυχνοτήτων, είναι ικανή να θεραπεύσει την αρρυθμία και να θεωρείται ως αγωγή εκλογής. Κάποιοι ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή και πολύ γρήγορο καρδιακό ρυθμό, ίσως χρειαστούν άμεση εξαίρεση ραδιοσυχνοτήτων, με καθετηριασμό απ΄ ευθείας στην κολποκοιλιακή συνένωση (την περιοχή, όπου υπό φυσιολογικές συνθήκες, γίνεται η διήθηση των ερεθισμάτων ερχόμενα από τους κόλπους, προτού συνεχίσουν την πορεία τους προς τις κοιλίες).

Κάτι τέτοιο όμως οδηγεί σε απόλυτο καρδιακό block, που με τη σειρά του, χρήζει αγωγής με μόνιμο βηματοδότη.


Πρόγνωση

Η διαταραχή αυτή τίθεται συνήθως υπό τον έλεγχο, με αγωγή. Πολλοί από τους ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή, ακολουθούν αρκετά ικανοποιητική πορεία.

Η κολπική μαρμαρυγή ωστόσο παρουσιάζει την τάση να παίρνει χρόνια μορφή. Μπορεί να υποτροπιάζει, ακόμη και σε ασθενείς υπό αγωγή.


Επιπλοκές

• Λιποθυμία (συγκοπή) εάν η κολπική μαρμαρυγή κι ο κολπικός πτερυγισμός προκαλέσουν υπερβολικά γρήγορο ή αργό παλμό
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Εγκεφαλικό επεισόδιο, εάν θρόμβοι / πήγματα αίματος, αποκολλήσουν και μεταφερθούν στον εγκέφαλο (αντιπηκτικά, όπως η ηπαρίνη και η βαρφαρίνη, μειώνουν αυτόν τον κίνδυνο).

Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό

Καλέστε τον οικογενειακό σας ιατρό αν εμφανίσετε συμπτώματα κολπικής μαρμαρυγής ή πτερυγισμού.


Πρόληψη

Ακολουθήστε τις συστάσεις του οικογενειακού σας ιατρού, όσον αφορά την αγωγή και την αντιμετώπιση αιτιοπαθογόνων διαταραχών. Αποφύγετε τη κατανάλωση αλκοόλ που καταλήγει σε μεθύσι.

Ορισμός

Ως φαρμακογενείς αλλεργίες ορίζουμε το σύνολο των συμπτωμάτων που προκαλούνται από αλλεργική αντίδραση σε κάποιο φαρμακευτικό σκεύασμα.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Αλλεργική αντίδραση σε φάρμακα


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Οι ανεπιθύμητες αντιδράσεις σε φάρμακα είναι ένα σύνηθες φαινόμενο, αφού σχεδόν οποιοδήποτε φάρμακο μπορεί να προκαλέσει κάποια ανεπιθύμητη αντίδραση. Οι αντιδράσεις αυτές καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, από ερεθισμό ή ήπιες παρενέργειες, όπως ναυτία κι έμετο, έως και αναφυλαξία, μία ιδιαίτερα νοσηρή αλλεργική αντίδραση.

Μία αυθεντική φαρμακογενείς αλλεργική αντίδραση προκύπτει μετά από μια σειρά χημικών αλληλεπιδράσεων που γίνονται από τον οργανισμό και οι οποίες παράγουν την αλλεργική αντίδραση στο φαρμακευτικό σκεύασμα. Συνήθως, όταν λαμβάνουμε κάποιο φάρμακο για πρώτη φορά, το ανοσοποιητικό μας σύστημα εξαπολύει μία λανθασμένη αντίδραση, η οποία δεν γίνεται αντιληπτή. Την επόμενη φορά που θα λάβουμε το ίδιο φάρμακο, το ανοσοποιητικό σύστημα θα παράγει αντισώματα και ισταμίνη.

Οι περισσότερες φαρμακογενείς αλλεργίες προκαλούν ήπιας μορφής δερματικά εξανθήματα και κνίδωση. Η ορονοσία είναι ένας τύπος φαρμακογενής αλλεργίας που εκδηλώνεται με καθυστέρηση μίας εβδομάδας ή και περισσότερο, μετά τη χορήγηση κάποιου φαρμάκου ή εμβολίου.

Η πενικιλίνη και τα συναφή αντιβιοτικά είναι οι πιο συνηθισμένες αιτίες φαρμακογενούς αλλεργίας. Άλλα φάρμακα που συχνά προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις είναι:

• Τα φάρμακα σουλφονίου
• Τα αντιεπιληπτικά
• Σκευάσματα ινσουλίνης (κυρίως ινσουλίνη ζωικής προελεύσεως)
• Ιωδιωμένες (που περιέχουν ιώδιο) χρωστικές βαφές που χρησιμοποιούνται για τη λήψη ακτινογραφιών (μπορούν να προκαλέσουν αναφυλακτοειδείς αντιδράσεις όμοιες με τις αλλεργικές αντιδράσεις)

Οι περισσότερες παρενέργειες που προκαλούν τα φαρμακευτικά σκευάσματα δεν οφείλονται σε φαρμακογενείς αλλεργίες. Για παράδειγμα, η ασπιρίνη μπορεί να προκαλέσει μη-αλλεργικά εξανθήματα και να ενεργοποιήσει την εκδήλωση άσθματος. Μερικές από τις παρενέργειες των φαρμάκων θεωρούνται “ιδιοσυγκρασιακές”. Αυτό σημαίνει πως η αντίδραση είναι μια ασυνήθιστη επίδραση του φαρμάκου, η οποία δεν οφείλεται σε κάποια προβλεπόμενη χημική αλληλεπίδραση. Πολλοί άνθρωποι παρερμηνεύουν μια ενοχλητική, αλλά ακίνδυνη παρενέργεια ενός φαρμάκου (όπως τη ναυτία) με μια αυθεντική φαρμακευτική αλλεργική αντίδραση, που μπορεί να αποβεί μοιραία.


Συμπτώματα

• Αναφυλαξία ή οξεία αλλεργική αντίδραση
• Ερυθρά εξανθήματα (λιγότερο συχνό από το ερύθημα)
• Κνησμός (φαγούρα) των ματιών και του δέρματος (συχνό εύρημα)
• Ερύθημα (συχνό εύρημα)
• Οίδημα στα χείλη, τη γλώσσα ή το πρόσωπο
• Συριγμός

Τα συμπτώματα της αναφυλαξίας περιλαμβάνουν:

• Πόνοι ή κράμπες στην κοιλιακή χώρα
• Σύγχυση
• Διάρροια
• Δυσκολία στην αναπνοή που συνοδεύεται από συριγμό ή βράγχος φωνής
• Ζάλη
• Αίσθηση αδυναμίας και λιποθυμίας
• Ερυθρά εξανθήματα σε διάφορα σημεία του σώματος
• Ναυτία, τάση για έμετο
• Ταχυπαλμία
• Αίσθηση παλμών

Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

Μια επισκόπηση του δέρματος του προσώπου και του σώματος μπορεί να αποκαλύψει κνίδωση, εξανθήματα, ή αγγειοοιδήματα (οίδημα στα χείλη, το πρόσωπο και τη γλώσσα). Η χαμηλή αρτηριακή πίεση, ο συριγμός κι άλλα συμπτώματα μπορεί να υποδεικνύουν μια αναφυλακτική αντίδραση.

Η επισκόπηση του δέρματος μπορεί να επιβεβαιώσει την αλλεργική ευαισθησία σε φάρμακα τύπου πενικιλίνης. Αυτή η εξέταση όμως δεν είναι αποτελεσματική όσον αφορά άλλους τύπους φαρμακευτικών σκευασμάτων, ενώ μπορεί να αποδειχθεί ακόμη κι επικίνδυνη. Η ύπαρξη ιστορικού αλλεργικών αντιδράσεων μετά τη χορήγηση ενός φαρμάκου εκλαμβάνεται συνήθως ως επαρκής απόδειξη φαρμακευτικής αλλεργίας και δεν απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση. Η ίδια διαδικασία ισχύει και για τις υπόλοιπες ουσίες που δεν θεωρούνται φαρμακευτικά σκευάσματα αλλά χρησιμοποιούνται σε νοσοκομεία, όπως οι ειδικές χρωστικές βαφές που χρησιμοποιούνται σε ακτινογραφίες.


Θεραπεία

Στόχος της θεραπευτικής αγωγής είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων και η αποφυγή οξέων αντιδράσεων.

Η θεραπευτική αγωγή ενδέχεται να περιλαμβάνει:

• Αντιισταμινικά για την ανακούφιση των ήπιων συμπτωμάτων, όπως τα εξανθήματα, το ερύθημα και τη κνίδωση.
• Βρογχοδιασταλτικά, όπως το albuterol, για την μείωση των συμπτωμάτων τύπου άσθματος (μέτριος συριγμός ή βήχας)
• Κορτικοστεροειδή, τα οποία χορηγούνται είτε μέσω επάλειψης, κατάποσης ή ενδοφλεβίως.
• Επινεφρίνη σε ενέσιμη έκγχυση για την αγωγή κατά της αναφυλαξίας

Θα πρέπει να αποφεύγετε η λήψη του φαρμακευτικού σκευάσματος που ενεργοποίησε την αντίδραση όσο και τα συγγενή σε αυτό φάρμακα, ενώ θα πρέπει να ενημερώσετε τους ιατρούς που επισκέπτεστε, εσείς και τα παιδιά σας (συμπεριλαμβανομένου και του οδοντίατρού σας και του νοσηλευτικού προσωπικού) σχετικά με τα σκευάσματα στα οποία παρουσιάζεται αλλεργικές αντιδράσεις.

Κάποια ταυτότητα, τύπου κοσμήματος ή πλαστικοποιημένης κάρτας, συστήνεται για ενημέρωση της φαρμακογενούς σας αλλεργίας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αλλεργία στην πενικιλίνη (ή σε συγγενή φάρμακα) ανταποκρίνεται στην διαδικασία απευαισθητοποίησης, κατά την οποία χορηγούνται αυξανόμενες δόσεις του φαρμάκου ώστε να καταστεί πιο ανεκτό. Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να πραγματοποιείται από ειδικευμένο αλλεργιολόγο.


Πρόγνωση

Οι περισσότερες φαρμακογενείς αλλεργίες ανταποκρίνονται άμεσα στη θεραπευτική αγωγή. Λίγες περιπτώσεις είναι αυτές που εξελίσσονται σε οξύ άσθμα, αναφυλαξία, ή κατάληξη (θάνατο).


Επιπλοκές

• Αναφυλαξία
• Άσθμα
• Κατάληξη

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Καλέστε τον ιατρό σας εάν μετά την χορήγηση κάποιου φαρμάκου παρουσιάσετε παρενέργειες.

Απευθυνθείτε στο πλησιέστερο εφημερεύων νοσοκομείων ή καλέστε το ΕΚΑΒ στο 166 εάν αναπτύξετε δύσπνοια ή άλλα συμπτώματα που συνδέονται με το οξύ άσθμα ή την αναφυλαξία, καθώς τα ανωτέρω χαρακτηρίζονται ως επείγουσα περίπτωση.


Πρόληψη

Γενικά δεν υπάρχει κάποια μέθοδος που να προλαμβάνει την ανάπτυξη των φαρμακογενών αλλεργιών.

Εάν γνωρίζεται πως είστε αλλεργικός / η σε κάποιο φάρμακο, η αποφυγή της χρήσης του συγκεκριμένου φαρμάκου αποτελεί την καλύτερη μέθοδο πρόληψης ενώ ο ιατρός σας ενδέχεται να σας συμβουλέψει να αποφεύγετε και τη λήψη συγγενών σε αυτό φάρμακα. Για παράδειγμα, εάν είστε αλλεργικός στην πενικιλίνη, συνιστάται να αποφεύγετε την αμοξυκιλλίνη ή την αμπικιλλίνη.

Σε κάποιες περιπτώσεις, ο ιατρός σας δύναται να εγκρίνει την χρήση ενός φαρμάκου που ενεργοποιεί μια αλλεργική αντίδραση εάν έχει προηγηθεί θεραπευτική αγωγή με κορτικοστεροειδή (όπως η πρεδνιζόνη) και αντιισταμινικά (όπως διφαινυδραμίνη). Μην επιχειρήσετε κάτι τέτοιο χωρίς την επίβλεψη του ιατρού σας. Η πρώιμη αγωγή με κορτικοστεροειδή και αντισταμινικά βοηθά στην πρόληψη της αναφυλαξίας σε άτομα που πρέπει να λάβουν ιωδιωμένη χρωστική ουσία (που χρησιμοποιείτε για τη λήψη ακτινογραφιών).

Ορισμός

Η καρδιακή ανεπάρκεια, αποκαλούμενη και συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, είναι μια πάθηση κατά την οποία η καρδιά δεν μπορεί πλέον να αντλήσει αρκετό αίμα για να το διοχετεύσει στο υπόλοιπο σώμα.


Εναλλακτικοί όροι

Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, Αριστερή καρδιακή ανεπάρκεια, Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι σχεδόν πάντα χρόνια πάθηση, αν και μερικές φορές μπορεί να αναπτυχθεί ξαφνικά.

Η πάθηση μπορεί να έχει επιπτώσεις στη δεξιά πλευρά, τη αριστερή πλευρά ή και τις δύο πλευρές της καρδιάς.

• Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια σημαίνει ότι η δεξιά κοιλία της καρδιάς χάνει τη λειτουργικότητά της για άντληση.
• Αριστερή καρδιακή ανεπάρκεια σημαίνει ότι η δυνατότητα της καρδιάς να αντλεί και να προωθεί το αίμα από τη αριστερή πλευρά της καρδιάς μειώνεται. Ο ρόλος της αριστερής πλευράς της καρδιάς κανονικά είναι να δέχεται το αίμα με οξυγόνο από τους πνεύμονες και να το προωθεί στο υπόλοιπο σώμα.

Η καρδιακή ανεπάρκεια συχνά χαρακτηρίζεται είτε ως συστολική είτε ως διαστολική.

• Συστολική καρδιακή ανεπάρκεια σημαίνει ότι το μυοκάρδιό σας δεν μπορεί να αντλήσει ή να διοχετεύσει το αίμα από την καρδιά ικανοποιητικά.
• Διαστολική καρδιακή ανεπάρκεια σημαίνει ότι ο αντλητικός θάλαμος της καρδιάς δεν γεμίζει έως επάνω με αίμα.

Και τα δύο προβλήματα σημαίνουν ότι η καρδιά δεν είναι πλέον ικανή να διοχετεύσει αρκετό αίμα στο υπόλοιπο σώμα σας, ειδικά όταν ασκείστε ή ασχολείστε με κάποια δραστηριότητα.

Αν η αντλητική δυνατότητα της καρδιάς χαθεί, το αίμα μπορεί να συσσωρευτεί σε άλλα σημεία του σώματος, προκαλώντας απόφραξη στους πνεύμονες, το συκώτι, τον γαστρεντερικό σωλήνα, τα χέρια και τα πόδια. Κατά συνέπεια, τα όργανα δεν έχουν επαρκές οξυγόνο και τροφή, γεγονός που τους προκαλεί βλάβη και τα εμποδίζει να λειτουργήσουν σωστά.

Ίσως το συνηθέστερο αίτιο της καρδιακής ανεπάρκειας είναι η στεφανιαία νόσος, δηλαδή η στένωση των λεπτών αιμοφόρων αγγείων που μεταφέρουν στην καρδιά το αίμα και το οξυγόνο. Για πληροφορίες σχετικά με την πάθηση αυτή και τους παράγοντες κινδύνου, διαβάστε για τη Στεφανιαία νόσο.

Καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί επίσης να εκδηλωθεί αν μια ασθένεια ή μια τοξίνη αποδυναμώσει το μυοκάρδιο ή αλλοιώσει τη δομή του μυοκαρδίου. Τα φαινόμενα αυτά ονομάζονται μυοκαρδιοπάθειες. Υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί τύποι μυοκαρδιοπαθειών. Για περισσότερες πληροφορίες, διαβάστε για τη Μυοκαρδιοπάθεια.

Άλλα καρδιακά προβλήματα που μπορούν να οδηγήσουν σε καρδιακή ανεπάρκεια είναι:

• Η συγγενής καρδιοπάθεια
• Παθήσεις των καρδιακών βαλβίδων
• Ορισμένοι τύποι αρρυθμιών. Ασθένειες όπως το εμφύσημα, η οξεία αναιμία, ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός, μπορούν να προκαλέσουν ή να συμβάλλουν στην καρδιακή ανεπάρκεια.

Συμπτώματα

Τα κοινά συμπτώματα είναι:

• Δύσπνοια κατά τη διάρκεια μιας δραστηριότητας ή αφού έχετε ξαπλώσει για λίγο
• Βήχας
• Πρήξιμο των ποδιών και των αστραγάλων
• Πρήξιμο της κοιλιάς
• Αύξηση βάρους
• Ανώμαλοι ή γρήγοροι σφυγμοί
• Αίσθημα ότι η καρδιά χτυπά γρήγορα ή δυνατά
• Δυσκολία στον ύπνο
• Κούραση, αδυναμία, λιποθυμική τάση
• Απώλεια όρεξης, δυσπεψία

Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι:

• Μειωμένη εγρήγορση ή συγκέντρωση
• Μειωμένη παραγωγή ούρων
• Ναυτία και εμετός
• Ανάγκη για ούρηση τη νύχτα

Τα νήπια μπορεί να ιδρώνουν την ώρα που τα ταΐζετε ή και σε άλλες στιγμές.

Μερικοί ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα. Στα άτομα αυτά, τα συμπτώματα μπορούν να εκδηλωθούν μόνο αν συνυπάρχουν οι εξής παθήσεις:

• Αρρυθμίες
• Αναιμία
• Υπερθυρεοειδισμός
• Λοιμώξεις με υψηλό πυρετό
• Νεφροπάθεια

Ενδείξεις και εξετάσεις

Η φυσική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει:

• Υγρό γύρω από τους πνεύμονες (πλευρική διάχυση)
• Ανώμαλο καρδιακό παλμό
• Πρησμένα πόδια (οίδημα)
• Διεσταλμένες φλέβες στον λαιμό
• Διόγκωση του συκωτιού

Στην ακρόαση με το στηθοσκόπιο μπορεί να ακούγονται κροταλίσματα από τους πνεύμονες ή ανώμαλοι καρδιακοί ήχοι.

Οι ακόλουθες εξετάσεις γίνονται για να διαπιστωθεί κατά πόσον υπάρχει διόγκωση της καρδιάς, μειωμένη καρδιακή λειτουργία, ή συμφόρηση των πνευμόνων:

• Ακτινογραφία θώρακα
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ηχοκαρδιογράφημα
• Τεστ αντοχής καρδιάς
• Αξονική τομογραφία καρδιάς
• Καθετηριασμός καρδιάς
• Mαγνητική τομογραφία καρδιάς
• Σπινθηρογράφημα καρδιάς

Η πάθηση μπορεί επίσης να αλλοιώσει τα αποτελέσματα των εξής εξετάσεων:

• Χημεία αίματος
• Αζωτο ουρίας αίματος
• Γενική εξέταση αίματος
• Κρεατινίνη
• Εκκαθάριση κρεατινίνης
• Ηπατικές δοκιμασίες
• Εξέταση αίματος για ουρικό οξύ
• Επίπεδα νατρίου στην εξέταση αίματος
• Ανάλυση ούρων
• Επίπεδα νατρίου στην εξέταση ούρων

Θεραπεία

Εάν πάσχετε από καρδιακή ανεπάρκεια, ο γιατρός σας θα σας παρακολουθεί τακτικά. Πρέπει να σας βλέπει τουλάχιστον κάθε 3 έως 6 μήνες, ενώ παράλληλα πρέπει να κάνετε εξετάσεις προκειμένου και να ελέγχετε τη λειτουργία της καρδιάς. Για παράδειγμα, το υπερηχογράφημα της καρδιάς (ηχωκαρδιογράφημα) γίνεται τακτικά για να ελεγχθεί πόσο καλά αντλεί το αίμα η καρδιά σας σε κάθε χτύπο.

Θα πρέπει όμως και οι ίδιοι να ελέγχεστε προσεκτικά και να βοηθάτε στην αντιμετώπιση της πάθησής σας. Ένας σημαντικός παράγοντας είναι να παρακολουθείτε το βάρος σας σε καθημερινή βάση. Η αύξηση βάρους μπορεί να αποτελεί ένδειξη ότι κάνετε κατακράτηση υγρών και η ανεπάρκεια της καρδιάς σας επιδεινώνεται. Μην παραλείπετε να ζυγίζεστε καθημερινά, στην ίδια πάντα ζυγαριά, με λίγα ή καθόλου ρούχα.

Άλλα σημαντικά μέτρα που πρέπει να παίρνετε:

• Παίρνετε τα φάρμακά σας σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού. Εχετε πάντα μαζί σας μια λίστα με τα φάρμακα που παίρνετε, οπουδήποτε κι αν πηγαίνετε.
• Περιορίστε το αλάτι στα φαγητά.
• Μην καπνίζετε.
• Να ασκήστε συστηματικά. Μπορείτε για παράδειγμα να περπατάτε ή να γυμνάζεστε με ποδήλατο. Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει ένα ασφαλές και αποτελεσματικό πρόγραμμα άσκησης ανάλογα με το στάδιο της ανεπάρκειάς σας και με τα αποτελέσματα των εξετάσεων που κάνετε για τον έλεγχο της αντοχής και της γενικότερης λειτουργίας της καρδιάς σας. Μην ασκήστε τις ημέρες που το βάρος σας έχει αυξηθεί από κατακράτηση υγρών ή δεν αισθάνεστε καλά.
• Χάστε βάρος εάν είστε υπέρβαροι.
• Να αναπαύεστε αρκετά γενικά, αλλά και ειδικά μετά από άσκηση, γεύμα ή άλλες δραστηριότητες. Αυτό επιτρέπει και στην καρδιά σας να ξεκουραστεί. Εχετε όσο μπορείτε τα πόδια σας ανυψωμένα ώστε να μειώνεται το πρήξιμο.

Μερικές συμβουλές για τη μείωση της κατανάλωσης αλατιού και νατρίου:

• Ψάξτε στις ετικέτες των τροφίμων για ενδείξεις όπως ‘χαμηλό σε νάτριο’ ‘δεν περιέχει νάτριο’ ‘χωρίς την προσθήκη αλατιού’ ή ‘ανάλατο’ Ελέγξτε τη συνολική περιεκτικότητα σε νάτριο στις ετικέτες τροφίμων. Να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τα κονσερβοποιημένα, τυποποιημένα και κατεψυγμένα τρόφιμα. Ένας διατροφολόγος μπορεί να σας εξηγήσει πώς να ‘διαβάζετε’ αυτές τις ετικέτες.
• Μην χρησιμοποιείτε αλάτι στο μαγείρεμα ούτε να το προσθέτετε μετά στο φαγητό σας. Για καλύτερη γεύση, προτιμήστε το πιπέρι, το σκόρδο, το λεμόνι, ή άλλα καρυκεύματα. Να είστε προσεκτικοί στα τυποποιημένα μίγματα καρυκευμάτων, διότι αυτά συχνά περιέχουν αλάτι ή προϊόντα αλατιού (όπως το γλουταμινικό μονονάτριο - MSG).
• Αποφύγετε τα τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε νάτριο, όπως οι αντζούγιες, τα κρέατα (ιδιαίτερα τα αλλαντικά, μπέικον, χοτ-ντογκ, λουκάνικα, ζαμπόν, σαλάμια), τα καρύδια, τις ελιές, τα τουρσιά, το σουκρούτ (λάχανο τουρσί), τη σόγια και τη σάλτσα Worcestershire, τον χυμό ντομάτας και άλλων λαχανικών, καθώς και τα τυριά.
• Προσέχετε ιδιαίτερα όταν τρώτε έξω. Περιοριστείτε αυστηρά σε φαγητά της σχάρας ή του φούρνου, βραστά ή στον ατμό, χωρίς προσθήκη αλατιού, σάλτσας ή τυριού.
• Χρησιμοποιείτε λάδι και ξύδι στις σαλάτες και όχι τις έτοιμες σάλτσες.
• Για επιδόρπιο προτιμήστε φρέσκα φρούτα ή σορμπέ.

Ο γιατρός σας πιθανότατα θα σας συστήσει κάποιο από τα ακόλουθα φάρμακα:

• Αναστολείς ΜΕΑ όπως η καπτοπρίλη, η εναλαπρίλη, η λισινοπρίλη και η ραμιπρίλη που διαστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία και μειώνουν το έργο της καρδιάς
• Διουρητικά συμπεριλαμβανομένης της υδροχλωροθειαζίδης, της χλωρδαλιδόνης, της χλωροθειαζίδης, της φουροσεμίδης, της τορσεμίδης της μπουμετανίδης και της σπιρινολακτόνης, που βοηθούν το σώμα να αποβάλει τα υγρά και το αλάτι (νάτριο)
• Γλυκοσίδες της δακτυλίτιδας, που αυξάνουν τη δυνατότητα του καρδιακού μυός να συστέλλεται κανονικά και βοηθούν στην αντιμετώπιση ορισμένων διαταραχών του ρυθμού της καρδιάς
• Ανταγωνιστές των υποδοχέων της αγγειοτασίνης, όπως η λοσαρτάνη και η καντεσαρτάνη, που απομειώνουν το έργο της καρδιάς. Αυτή η κατηγορία φαρμάκων είναι ιδιαίτερα σημαντική για όσους έχουν δυσανεξία στους αναστολείς ΜΕΑ
• Β-αναστολείς όπως η καρβεδιλόλη και η μεταπρολόλη, που είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για άτομα με ιστορικό στεφανιαίας νόσου

Ορισμένα φάρμακα μπορεί να επιδεινώσουν την καρδιακή ανεπάρκεια και πρέπει να αποφεύγονται. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, οι θειαζολιδινεδιόνες, η μετφορμίνη, η σιλοζταζόλη, οι αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης 5 (PDE-5) (σιλδεναφίλη, βαρδεναφίλη) και πολλά φάρμακα που χορηγούνται για τις αρρυθμίες.

Η αντικατάσταση βαλβίδων ή η χειρουργική τεχνική στεφανιαίας παράκαμψης (by pass) και η αγγειοπλαστική μπορούν να βοηθήσουν ορισμένους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια.


Για ορισμένους ασθενείς συστήνονται οι ακόλουθες συσκευές:

• Μονός ή διπλός βηματοδότης θαλάμου - που βοηθά τον αργό καρδιακό παλμό ή άλλα προβλήματα των μηχανισμών σηματοδότησης της καρδιάς
• Αμφικοιλιακός βηματοδότης - που βοηθά τη συστολή αριστερής και δεξιάς πλευράς της καρδιάς ταυτοχρόνως
• Εμφυτεύσιμος καρδιομετατροπέας-απινιδωτής - που διορθώνει ή αποτρέπει τις οξείες αρρυθμίες

Η οξεία καρδιακή ανεπάρκεια ίσως απαιτήσει τις ακόλουθες θεραπείες:

• Δια-αορτική αντλία με μπαλονάκι (IABP), μια συσκευή που τοποθετείται προσωρινά στην αορτή
• Συσκευή υποστήριξης αριστερής κοιλίας (LVAD), η οποία αναλαμβάνει το ρόλο της καρδιάς με την άντληση του αίματος από την καρδιά στην αορτή. Εφαρμόζεται συχνότερα στους ασθενείς που πρόκειται να κάνουν μεταμόσχευση καρδιάς.

Σημείωση: Αυτές οι συσκευές μπορεί μεν να σώζουν ζωές αλλά δεν αποτελούν μόνιμες λύσεις. Οι ασθενείς που αποκτούν εξάρτηση στην κυκλοφοριακή υποστήριξη, θα χρειαστούν μεταμόσχευση καρδιάς.

Τα συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας μπορεί να βελτιωθούν με τον αμφικοιλιακό βηματοδότη ή με θεραπεία καρδιακού επανασυγχρονισμού. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας εάν η θεραπεία αυτή είναι κατάλληλη για την περίπτωσή σας.


Πρόγνωση

Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι μια σοβαρή πάθηση. Είναι συνήθως μια χρόνια ασθένεια, η οποία μπορεί να επιδεινωθεί μετά από κάποια λοίμωξη ή από φυσικό στρες. Πολλές μορφές καρδιακής ανεπάρκειας μπορούν να αντιμετωπιστούν με φάρμακα, αλλαγές στον τρόπο ζωής και θεραπεία της οποιασδήποτε συνυπάρχουσας ασθένειας.


Επιπλοκές

• Αρρυθμίες (μπορεί να είναι θανατηφόρες)
• Πνευμονικό οίδημα
• Ολική καρδιακή ανεπάρκεια (κυκλοφοριακή κατάρρευση)

Πιθανές παρενέργειες των φαρμάκων είναι:

• Βήχας
• Τοξικότητα δακτυλίτιδας
• Γαστρεντερικές διαταραχές (όπως ναυτία, καούρα, διάρροια)
• Πονοκέφαλος
• Ζαλάδα και λιποθυμία
• Χαμηλή αρτηριακή πίεση
• Ερυθηματώδης λύκος
• Κράμπες

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Καλέστε τον γιατρό σας αν νιώθετε αδυναμία, έχετε βήχα που χειροτερεύει ή πολύ σάλιο ή ξαφνική αύξηση βάρους ή πρήξιμο ή άλλα νέα ή ανεξήγητα συμπτώματα.

Πηγαίνετε στα επείγοντα περιστατικά νοσοκομείου ή καλέστε το 166 εάν νιώθετε έντονο πόνο στο στήθος, τάση λιποθυμίας, ή η καρδιά σας χτυπάει ανώμαλα (ιδιαίτερα αν ο γρήγορος και ανώμαλος καρδιακός ρυθμός συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα).


Πρόληψη

Ακολουθήστε τις οδηγίες θεραπείας που σας συνέστησε ο γιατρός σας και παίρνετε όλα τα φάρμακα σύμφωνα με τις οδηγίες. Εχετε υπό έλεγχο την αρτηριακή σας πίεση, τον καρδιακό ρυθμό και τη χοληστερίνη σας, όπως συστήνει ο γιατρός σας, περιλαμβάνοντας τακτική άσκηση, ειδική διατροφή και φάρμακα.

Άλλα σημαντικά μέτρα θεραπείας:

• Μην καπνίζετε.
• Μην πίνετε αλκοόλ.
• Μειώστε το αλάτι.
• Σωματική άσκηση, σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας.