Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσημης τελετής των βραβείων της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας (European Respiratory Society - ERS) ανακοινώθηκε ο νικητής για το 2011 του βραβείου για την έρευνα στον τομέα της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ): είναι η Δρ. Hendrika Marian (Marike) Boezen, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Groningen, στην Ολλανδία.

Το Βραβείο Έρευνας της ERS αναγνωρίζει το έργο των επιστημόνων που ασχολήθηκαν ενεργά με την πνευμονολογική έρευνα. Το βραβείο των 50.000 Ευρώ που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για επιστημονικά ερευνητικά προγράμματα στον τομέα της ΧΑΠ, χρηματοδοτείται από την Boehringer Ingelheim, μια ηγέτιδα πολυεθνική φαρμακευτική εταιρεία αφοσιωμένη στην έρευνα από την ίδρυσή της το 1885.

Το βραβείο δίδεται στην Καθηγήτρια Boezen για το έργο της “Genetics of (non)smoking-related COPD: extreme accelerated FEV1 decline and/or developed COPD in never-smoking subjects and identification of environmental exposures” σχετικά με την εξαιρετικά απότομη μείωση της αναπνευστικής λειτουργίας και την ανάπτυξη ΧΑΠ σε άτομα που δεν υπήρξαν ποτέ στη ζωή τους καπνιστές, καθώς και τον προσδιορισμό των περιβαλλοντικών παραγόντων.

Η ΧΑΠ χαρακτηρίζεται από χρόνια απόφραξη των αεραγωγών, διαταραχή της λειτουργίας των πνευμόνων και μόνιμα, προοδευτικά επιδεινούμενα συμπτώματα, όπως βήχας και δύσπνοια. Η ΧΑΠ αποτελεί βασική αιτία θανάτου σε όλο τον κόσμο και η νοσηρότητα και η θνησιμότητά της συνεχώς αυξάνονται. Ενώ το κάπνισμα είναι ο βασικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη της νόσου, η γενετική προδιάθεση παίζει επίσης έναν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξή της. Έτσι, από την Καθηγήτρια Boezen προτάθηκε η έννοια του γενετικά «εκτεθειμένου καπνιστή» , δηλ. του ατόμου που αναπτύσσει ΧΑΠ λόγω του καπνίσματος, ενώ την ίδια στιγμή άλλοι καπνιστές δεν εκδηλώνουν τη νόσο. Η τεράστια κοινωνικο-οικονομική επιβάρυνση της ασθένειας και η έλλειψη γνώσης για την προέλευση των «εκτεθειμένων καπνιστών» οδήγησαν την καθηγήτρια Boezen και την ομάδα της να πραγματοποιήσει μελέτες σε μεγάλες ομάδες πληθυσμού, ακολουθούμενες από μελέτες GWAS (Μελέτες Ανάλυσης Σύνδεσης Ολόκληρου του Γονιδιώματος) και μελέτες που ερευνούν τη σχέση της γενετικής στην έκφραση πρωτεϊνών σε σχέση με τα ευρήματα βιοψίας σε ασθενείς με ΧΑΠ. Πέρα από την επιβεβαίωση της έννοιας του γενετικά εκτεθειμένου καπνιστή, η Boezen παρατήρησε επίσης γενετικές επιδράσεις στη μείωση της λειτουργίας των πνευμόνων που ήταν ανεξάρτητες από την επίδραση του καπνίσματος.

Η Marike Boezen ολοκλήρωσε το Διδακτορικό της το 1998 στο Πανεπιστήμιο του Groningen, στην Ολλανδία, όπου συνεργάστηκε με τον Καθηγητή Δρ. Dirkje S. Postma. Κατέχει επίσης μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στις Επιστήμες ανθρώπινης κίνησης (MSc in Human movement sciences) (Ιατρική σχολή, Πανεπιστήμιο του Groningen) και στην Επιδημιολογία (Ιατρική Σχολή, Ανοιχτό Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ). Η έρευνά της ενσωματώνεται στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Groningen για το Άσθμα και τη ΧΑΠ (Groningen Research Institute for Asthma and COPD - GRIAC) όπου κατέχει τη θέση της διευθύντριας του προγράμματος από το 2008 στο Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο Groningen (University Medical Center Groningen - UMCG), στο Πανεπιστήμιο του Groningen.

Μαζί με την ιδιότητά της ως μέλος της ERS, η Καθηγήτρια Boezen έχει διεπιστημονικές συνεργασίες με αρκετές καταξιωμένες επιστημονικές ομάδες στην Ευρώπη και τις Η.Π.Α. και έχει συγγράψει επίσης πληθώρα επιστημονικών δημοσιεύσεων.

“Δεν ήταν εύκολο να επιλέξουμε το νικητή ανάμεσα στις πιο σημαντικές επιστημονικές συνεισφορές. Εκ μέρους της Επιστημονικής Επιτροπής της ERS, ευχαριστώ όλους τους υποψηφίους που αφιέρωσαν το χρόνο τους για να βελτιώσουν τις υπάρχουσες γνώσεις για τη ΧΑΠ, μια πολύπλοκη ασθένεια που παρά το ότι αποτελεί μία βασική αιτία θανάτου, παραμένει σε χαμηλά επίπεδα διάγνωσης,” είπε ο Καθηγητής Laurent P. Nicod, Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής της ERS. “Συγχαίρουμε ιδιαιτέρως τη βραβευθείσα Marike Boezen, που μαζί με την ερευνητική της ομάδα συνέβαλλε σημαντικά στο να κατανοήσουμε καλύτερα την επίδραση συγκεκριμένων περιβαλλοντικών παραγόντων εκτός από το ενεργητικό κάπνισμα στους ασθενείς με ΧΑΠ. Η συνεχής έρευνά της μπορεί να οδηγήσει στον εντοπισμό διαφορετικών γενετικών παραγόντων που παίζουν ρόλο στην εκδήλωση της νόσου, καθώς και στον επηρεασμό της πνευμονικής λειτουργίας, υποδεικνύοντας ότι γενετικοί παράγοντες διαφορετικοί από εκείνους που εμπλέκονται στην εκδήλωση της ΧΑΠ που σχετίζεται με το κάπνισμα μπορεί να καθορίσουν μια μορφή ΧΑΠ που δεν σχετίζεται με αυτό.”

“Η πρωτοτυπία και η επιστημονική σημαντικότητα όλων των εργασιών δίνει και πάλι στην Επιστημονική Επιτροπή της ERS λόγο για να συνεχίσει το Βραβείο Έρευνας ΧΑΠ. Εκφράζουμε επίσης τις ευχαριστίες μας στην Boehringer Ingelheim, έναν ηγέτη στην έρευνα και την αντιμετώπιση της ΧΑΠ, που καθιστά δυνατό κάτι τέτοιο. Ανυπομονώ να λάβω ανάλογες εργασίες υψηλής ποιότητας και για το βραβείο του 2012,” πρόσθεσε ο Καθηγητής Nicod.

Τα ευρωπαϊκά μέλη της ERS ηλικίας έως 45 ετών έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής για το βραβείο. Το επίσημο ηλεκτρονικό έντυπο αίτησης βρίσκεται στην ιστοσελίδα της ERS http://www.ersnet.org/ers-funding/awards/item/4136-copd-research-award.html


Η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων λήγει στις 23 Φεβρουαρίου 2012. Η επιλογή των επιτυχημένων υποψηφίων θα γίνει από την Επιστημονική Επιτροπή της ERS και θα ανακοινωθεί στο Ετήσιο Συνέδριο της ERS το 2012.

Ενημέρωση
Το παρόν δελτίο προέρχεται από τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας Boehringer Ingelheim Corporate στη Γερμανία. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι μπορεί να υπάρχουν διαφορές ανάλογα με την κάθε χώρα αναφορικά με συγκεκριμένες ιατρικές πληροφορίες, περιλαμβανομένων και των αδειοδοτημένων χρήσεων. Παρακαλούμε λάβετέ το υπόψη σας όταν αναφέρεστε στις πληροφορίες που παρέχονται στο παρόν έγγραφο.


Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία

Η ERS ιδρύθηκε στο Λονδίνο το 1990 από τη συνένωση της Societas Europaea Physiologiae Clinicae Respoiratoriae (SEPCR, που ιδρύθηκε το 1966) με την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Πνευμονολογίας (European Society of Pneumology - SEP, που ιδρύθηκε το 1981) και καταφέρνει να συνδυάσει μοναδικά τη βασική επιστήμη με την κλινική πρακτική σε μία μόνο οντότητα. Με αριθμό μελών γύρω στις 10.000 που συνεχώς αυξάνει, το μυστικό της εκπληκτικής ανάπτυξης της ERS ήταν το όραμα, η δέσμευση για υπεροχή, η εμπνευσμένη ηγεσία, η αφοσίωση και η πίστη και ο ενεργός ρόλος που έπαιξαν τα μέλη της σε περισσότερες από 100 χώρες. Η ERS προσπαθεί να βελτιώσει τη ζωή των ασθενών με αναπνευστικά νοσήματα και να προωθήσει την υγεία των πνευμόνων μέσα από την έρευνα, την κοινοποίηση της γνώσης και μέσα από την ιατρική και δημόσια εκπαίδευση.

Περισσότερες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία διατίθενται στη διεύθυνση www.ersnet.org