Το σύνδρομο της επιστροφής από τις διακοπές


Τα βήματα στην καυτή άμμο άρχισαν να αντικαθίστανται με βήματα στην καυτή άσφαλτο, τα χαλαρά και άνετα ρούχα, με ρούχα «στημένα», καλοσιδερωμένα και οι ανέμελες, σκόρπιες σκέψεις άρχισαν να «στοιχίζονται», να καλουπώνονται και να υπακούουν σε προγραμματισμό. Αρχίζουμε και πάλι, σιγά-σιγά, να ξαναβρίσκουμε το μέτρημα στις μέρες της εβδομάδας και παρότι η θερμοκρασία μας θυμίζει ότι το καλοκαίρι είναι ακόμη εδώ, οι καλοκαιρινές διακοπές, για τους περισσότερους, είναι στο τέλος τους και για φέτος.



Τι μας συμβαίνει

Το τέλος των καλοκαιρινών διακοπών κάποιες φορές συνεπάγεται μια θλίψη, όπως εξάλλου κάθε τέλος, κάθε απώλεια. Οι διακοπές για τους περισσότερους κουβαλούν το συμβολισμό του ονείρου και ως γνωστό, τα όνειρα κάποτε τελειώνουν. Σαν να περιμένουμε μέσα σε λίγες μέρες να ζήσουμε όλη την ευτυχία που στερηθήκαμε την υπόλοιπη χρονιά. Προσδοκίες μπορεί να ματαιώνονται ή να συρρικνώνονται από την πραγματικότητα, αγωνία για τη συνέχεια, νέοι στόχοι, νέες αλλαγές. Μάλιστα, πολλές φορές, το σώμα μπορεί να αντιδρά στην αλλαγή αυτή, να διαμαρτύρεται και να εκδηλώνει διάφορα συμπτώματα. Έλλειψη συγκέντρωσης, μελαγχολία, κόπωση, στρες, δυσκολίες στον ύπνο και στο φαγητό, ευερεθιστότητα και γενικότερα αίσθημα κενού.

Πρόκειται άραγε για ένα «σύνδρομο», δηλαδή ένα σύνολο κλινικών συμπτωμάτων (post vacation stress syndrome), το «σύνδρομο της επιστροφής από τις διακοπές», όπως συνηθίζεται να λέγεται ή είναι απλώς ένα σημείο των μοντέρνων καιρών, όπως διατείνονται κάποιοι άλλοι, σε μια προσπάθεια απο-ιατρικοποίησης του φαινομένου ;

Όπως και να ΄χει, με ή χωρίς κλινική ταμπέλα, το σίγουρο είναι ότι πρόκειται για μια δυσάρεστη ψυχολογική κατάσταση, που αφορά κυρίως άτομα μεταξύ 25-40, τις πλέον δημιουργικές ηλικίες, κατά τις οποίες η παραγωγικότητα στο χώρο της εργασίας αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα αυτοεκτίμησης και επομένως μια σημαντική πηγή άγχους.



Τι μπορεί να βοηθήσει

Σίγουρα, ο καθένας από εμάς βιώνει με τρόπο διαφορετικό και διαφορετικής έντασης τη μελαγχολία της επιστροφής από τις διακοπές. Παρόλα αυτά, φαίνεται γενικά ότι κάποια απλά πράγματα μπορεί να βοηθήσουν στο να αισθανθούμε λίγο καλύτερα, να «συμμαχήσουμε» με τον εαυτό μας. Για παράδειγμα, μπορούμε :

- να φροντίσουμε, ώστε η μετάβαση από τις διακοπές στην καθημερινότητα να γίνει με ομαλούς ρυθμούς. Πρόκειται για μια αλλαγή, τόσο συναισθηματική, όσο και σωματική, οπότε είναι εύλογο ο οργανισμός μας να χρειάζεται τον απαραίτητο χρόνο προσαρμογής από τη μία κατάσταση στην άλλη. Χρειαζόμαστε χρόνο για να εξοικειωθούμε και πάλι με το χώρο μας, με το σπίτι μας. Βιάζοντας τον εαυτό μας σε μια απότομη αλλαγή, το αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά να είναι και το ίδιο βίαιο, καθώς υποκείμεθα σε ένα σοκ. Ο χρόνος προσαρμογής είναι υποκειμενικός και γι΄αυτό χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον δικό μας, δοκιμάζοντας.

- να προσπαθήσουμε να «ακούσουμε» τις ανάγκες μας, ψυχικές και σωματικές. Αν χρειαζόμαστε περισσότερα διαλείμματα στην καθημερινότητά μας, να τα δώσουμε στον εαυτό μας, αν νιώσουμε ότι οι δραστηριότητες μιάς μέρας είναι πολλές, να είμαστε ευέλικτοι στο να τις διανείμουμε στις επόμενες μέρες.

- να μας δώσουμε την ευκαιρία να ονειρευτούμε τις επόμενες, έστω και βραχύχρονες διακοπές. Μια απόδραση σαββατοκύριακου, μια ημερήσια εκδρομή ή έστω μια βόλτα με αγαπημένα πρόσωπα μπορεί να μας δώσει μια ανάσα, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά σε αυτήν την απαλή μετάβαση.

- να προσπαθήσουμε να αποκτήσουμε μια λιγότερο εξιδανικευμένη εικόνα για τις διακοπές. Αναμφισβήτητα, είναι μια πολύ ευχάριστη περίοδος, εφόσον υπόσχεται πολλά καλά. Ξεκούραση, χαλάρωση, αποφυγή υποχρεώσεων, επαφή με τη φύση για κάποιους, νέους έρωτες για κάποιους άλλους και πολλά άλλα διαφορετικά, αλλά πάντα θετικά. Είναι δύσκολο λοιπόν να μην υπερφορτώσουμε αυτές τις μέρες με προσδοκίες. Το ζητούμενο είναι ίσως όχι το ανέφικτο. Όχι το να μην έχουμε προσδοκίες από την περίοδο των διακοπών μας, όχι το να μην πλάθουμε εικόνες και όνειρα, αλλά το να μπορούμε να επαναπροσδιορίζουμε και να ελισσόμεθα κατά τη διάρκεια, ως προς την έκβαση αυτών. Διαφορετικά, αυτοπεριοριζόμαστε σε ένα σενάριο που έχουμε πλάσει εκ των προτέρων, χωρίς να αφηνόμαστε ξεκούραστα στη διαδικασία.

- να αναζητήσουμε, τέλος, πηγές ξεκούρασης, χαράς ή ο,τιδήποτε μπορεί να αποτελέσει αναπαράσταση διακοπών για τον καθένα μας, μέσα στην καθημερινότητά μας, η οποία, ας μη ξεχνάμε, ότι καλύπτει χρονικά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας. Με τον τρόπο αυτό, αποκτούμε και μια πιο «υγιή» σχέση με τις διακοπές (αποφεύγοντας τις υπερβολικές προσδοκίες) και από την άλλη, απολαμβάνουμε περισσότερο τη μακρά καθημερινότητά μας.

- να απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας, εάν παρατηρήσουμε ότι τα συμπτώματα παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς να μειώνεται η έντασή τους, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η λειτουργικότητά μας. Στην περίπτωση αυτή, ίσως κάτω από το σύμπτωμα, ο οργανισμός μας να «φωνάζει» κάτι άλλο.


Το σημαντικότερο, ίσως, από όλα τα παραπάνω είναι να αναγνωρίσουμε στον εαυτό μας το διακαίωμά του να ζορίζεται και να αντιδρά σε μια τέτοια αλλαγή. Το δικαίωμά του να βρει τον προσωπικό του ρυθμό και τρόπο προσαρμογής στην καθημερινότητα. Πιέζοντας τους εαυτούς μας σε γρήγορη επανένταξη, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να απομακρυνθούμε από τις προσωπικές μας ανάγκες και αυτό σίγουρα δε μας βοηθάει. Ο οργανισμός θα «εκδικηθεί».

Εξάλλου, αν οι διακοπές κρατούσαν για πάντα, θα μετατρέποντουσαν με τη σειρά τους σε καθημερινότητα και πιθανώς να αναζητούσαμε και πάλι ένα διάλειμμα ακόμα και από αυτές.

Η πορεία της ίδιας της ζωής είναι τέτοια που με γραμμικότητα ή κυκλικότητα, εμπεριέχει τις αλλαγές. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να αφεθούμε, να την εμπιστευθούμε και να τη ζήσουμε !

Καλό Φθινόπωρο !



Αγγελική Κουρή
Συμβουλευτικής Ψυχολόγου MSc
e-mail : aggelikikouri@gmail.com



Διαβάστε περισσότερα άρθρα...

    Στην κορυφή