Οδηγός προστασίας από τα νοσήματα του σεξ


«Μην ξεχνάτε το προφυλακτικό»: αυτό είναι το μήνυμα των ειδικών, εν όψει της αυξημένης ερωτικής και σεξουαλικής διάθεσης που είθισται να παρατηρείται το καλοκαίρι, κατά προτίμηση στη διάρκεια των διακοπών. Η παρότρυνσή τους έχει γερή επιστημονική βάση, καθώς κάθε φθινόπωρο βλέπουν τα ιατρεία τους να γεμίζουν με πάσχοντες από κάθε είδους σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, εξαιτίας των εφήμερων σχέσεων του καλοκαιριού που συχνά - πυκνά γίνονται δίχως προφυλάξεις.

Σύμφωνα με στοιχεία της Εταιρείας Μελέτης Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας (ΕΜΑΣ) σχεδόν ένας στους τρεις άνδρες και γυναίκες στη χώρα μας δεν χρησιμοποιεί προφυλακτικό σε κάθε σεξουαλική επαφή του, ανεξάρτητα από το αν είναι σε μόνιμη ή μη σχέση. Η τακτική αυτή κρύβει σοβαρούς κινδύνους.

Οπως εξηγεί ο κ. Δημήτρης Ρηγόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής Δερματολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, την τελευταία δεκαετία σε ολοένα περισσότερους Ελληνες διαγιγνώσκονται νοσήματα που μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή. Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι έχει πλέον υποχωρήσει ο φόβος για το AIDS, με συνέπεια να μειωθεί η απαιτούμενη επαγρύπνηση _ και κατ' επέκταση για όλα τα νοσήματα που μεταδίδονται με το σεξ.
«Είναι πλέον ευρέως διαδεδομένη η πεποίθηση πως το AIDS θεραπεύεται και ο κόσμος αισθάνεται ασφαλής», λέει. «Ωστόσο, το πρόβλημα εξακολουθεί να υπάρχει και η επιστροφή στις παλιές συνήθειες _ δηλαδή στο σεξ χωρίς προφυλακτικό και στις ευκαιριακές σχέσεις _ είναι επικίνδυνη. Αυτό δεν ισχύει μόνο για το AIDS _ με τις μετακινήσεις των πληθυσμών εισήχθησαν στη χώρα μας νοσήματα τα οποία ενδημούσαν σε άλλα κράτη και τα τελευταία χρόνια εξαπλώνονται σταθερά στην Ελλάδα». Στην κατηγορία αυτή ανήκει η σύφιλη, η οποία έτεινε να εξαφανιστεί από τη χώρα μας, αλλά πλέον έχει επιστρέψει δυναμικά. «Στα τέλη της δεκαετίας του '90 είναι ζήτημα αν βλέπαμε 3 ή 4 περιστατικά σύφιλης στο Συγγρού, αλλά πλέον οι αριθμοί είναι πολλαπλάσιοι _ το 2009 λ.χ. ανήλθαν σε 180», σημειώνει.

Παρά την εντυπωσιακή αύξηση των κρουσμάτων σύφιλης, η νόσος δεν αποτελεί ακόμη κυρίαρχο πρόβλημα στη χώρα μας. Αντιθέτως, «θερίζουν» οι ιογενείς λοιμώξεις των γεννητικών οργάνων, δηλαδή ο έρπης και τα κονδυλώματα (οφείλονται στον ιό HPV), αλλά και η μη ειδική ουρηθρίτιδα (παλιά λεγόταν λευκόρροια) που προσβάλλει τους άντρες.

«Μετά το καλοκαίρι, οι διαγνώσεις αυτών των νοσημάτων αυξάνονται κατακόρυφα», τονίζει ο κ. Ρηγόπουλος. «Ουσιαστικά από τους περίπου 2.500 ασθενείς που απευθύνονται κάθε εβδομάδα στο Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, ο ένας στους δέκα έχει κάποιο αφροδίσιο νόσημα. Το περίπου 80% των ασθενών αυτών, και στα δύο φύλα, έχουν έρπη των γεννητικών οργάνων ή κονδυλώματα. Γενικά οι άνδρες πάσχοντες από αφροδίσια νοσήματα είναι λίγο περισσότεροι από τις γυναίκες ασθενείς, ίσως διότι οι άνδρες είθισται να έχουν πολλαπλές ερωτικές συντρόφους».

Χλαμύδια

Προκαλούνται από το ομώνυμο βακτήριο (λέγεται Chlamydia trachomatis) και αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά φάρμακα.

Συμπτώματα: Επτά στις δέκα μολυσμένες γυναίκες και ένας στους δύο μολυσμένους άνδρες δεν εκδηλώνουν κανένα σύμπτωμα. Τα συμπτώματα που συνήθως εκδηλώνουν οι λοιπές γυναίκες είναι μη ειδικά (δηλαδή μοιάζουν με αυτά πλήθους ασθενειών). Μια γυναίκα μπορεί να παρουσιάσει αρχικά κυστίτιδα, αλλαγές στα κολπικά εκκρίματα και ήπιο πόνο χαμηλά στην κοιλιά. Χωρίς θεραπεία η λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει διάχυτο πόνο στην περιοχή της πυέλου, πόνο στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και μερικές φορές απώλεια αίματος μεταξύ των εμμήνων ρύσεων. Μπορεί επίσης να εξαπλωθεί στη μήτρα και τις σάλπιγγες και να προκαλέσει φλεγμονώδη νόσο της πυέλου, η οποία ενδέχεται να προκαλέσει στειρότητα, εκτοπική εγκυμοσύνη και αποβολή.
Τα συμπτώματα στους άνδρες συνήθως είναι έκκριμα από το πέος και αίσθημα καύσου κατά την ούρηση.

Ιδιαιτερότητες θεραπείας: Στα αρχικά στάδιά της η λοίμωξη με χλαμύδια αντιμετωπίζεται εύκολα με αντιβιοτική αγωγή, ενώ η θεραπεία των επιπλοκών της μακροχρόνιας λοίμωξης είναι πιο πολύπλοκη. Απαραίτητο είναι ακόμα να ελέγχονται και να υποβάλλονται σε θεραπεία οι ερωτικοί σύντροφοι όσων έχουν μολυνθεί.

Βλεννόρροια

Προκαλείται από το μικρόβιο Neisseria gonorrheae και αντιμετωπίζεται με αντιβιοτική αγωγή που συνήθως χορηγείται ενδομυϊκά. Και σε αυτήν, το ποσοστό ίασης είναι 100%, κατά τον κ. Ρηγόπουλο

Συμπτώματα: Στους άνδρες, η βλεννόρροια μπορεί να προκαλέσει πόνο κατά την ούρηση και έκκριμα από το πέος. Στις γυναίκες συνήθως δεν υπάρχουν συμπτώματα, αλλά η λοίμωξη μπορεί να εξαπλωθεί στις σάλπιγγες με πιθανές συνέπειες ανάπτυξη ουλώδους ιστού, εκτοπική εγκυμοσύνη και στειρότητα.

Ιδιαιτερότητες θεραπείας: Τα τελευταία χρόνια καταγράφονται πολλά περιστατικά ανθεκτικότητας του υπαίτιου βακτηρίου σε ορισμένα αντιβιοτικά, γεγονός που δυσχεραίνει την αντιμετώπιση.

Σύφιλη

Προκαλείται από το βακτήριο τρεπόνημα το ωχρό, στο πρώτο στάδιό της αντιμετωπίζεται με μία ένεση, ενώ στα μετέπειτα γίνεται ειδική αντιβιοτική αγωγή (ουσιαστικά με πενικιλίνη). Το ποσοστό ίασης είναι 100%, κατά τον αναπληρωτή καθηγητή Δημήτρη Ρηγόπουλο.

Συμπτώματα: Η πρώτη ένδειξη της σύφιλης είναι συνήθως μια ανώδυνη πληγή στον ή κοντά στον κόλπο ή στο πέος, αλλά μερικές φορές και στο στόμα ή στον πρωκτό. Τέσσερις έως οκτώ εβδομάδες έπειτα από τη μόλυνση, εκδηλώνονται εξάνθημα στο σώμα και συμπτώματα όμοια με αυτά της γρίπης. Αν δεν γίνει εγκαίρως θεραπεία, μπορεί να προκληθούν καρδιολογικά προβλήματα, βλάβες στο δέρμα και στα οστά, άνοια ή ακόμη και θάνατος.

Ιδιαιτερότητες θεραπείας: Αν και η σύφιλη θεραπεύεται με αντιβιοτική αγωγή, απαιτείται μακροχρόνια παρακολούθηση του ασθενούς για να βεβαιωθεί η εκρίζωση της νόσου.

Οξυτενή κονδυλώματα

Προκαλούνται από ορισμένα (από τα συνολικώς 200) στελέχη του ιού HPV και αντιμετωπίζονται με διάφορες μεθόδους.

Συμπτώματα: Τα κονδυλώματα μπορεί να αναπτυχθούν έναν χρόνο ή περισσότερο μετά την αρχική μόλυνση. Πρόκειται για μικρά οζίδια με ανώμαλη επιφάνεια, τα οποία ανευρίσκονται στα έξω και στα έσω γεννητικά όργανα της γυναίκας (στον κόλπο και στον τράχηλο της μήτρας), στο πέος στον άντρα, στον πρωκτό ή στο στόμα. Εάν αναπτυχθούν βαθιά στον κόλπο (ή στον τράχηλο της μήτρας), δεν είναι ορατά.
Ιδιαιτερότητες θεραπείας:
Αναλόγως με την περίπτωση, μπορεί να προταθούν διάφορες μορφές θεραπείας _ κρυοθεραπεία (με υγρό άζωτο), διαθερμοπηξία (καυτηρίαση), αφαίρεση με λέιζερ, τοπική εφαρμογή ειδικών φαρμάκων σε μορφή κρέμας ή χειρουργική αφαίρεση με τοπική αναισθησία.

Έρπης γεννητικών οργάνων

Προκαλείται από τον ιό του απλού έρπητος τύπου 1 ή τον ιό του απλού έρπητος τύπου 2 και αντιμετωπίζεται με αντιιικά φάρμακα. Οπως εξηγεί ο κ. Ρηγόπουλος, ο ιός τύπου 1 κάνει πιο ήπιες κρίσεις και αραιότερες υποτροπές της νόσου, ενώ αντιθέτως ο ιός τύπου 2 είναι πιο έντονος και προκαλεί περισσότερες υποτροπές.
Ουσιαστικά ο έρπης είναι μια χρονία λοίμωξη, αλλά οι περισσότεροι φορείς παρουσιάζουν μία ή δύο κρίσεις στη ζωή τους. Τα υπάρχοντα αντιιικά φάρμακα μπορεί να αμβλύνουν τα συμπτώματα και να περιορίσουν το ενδεχόμενο επαναλαμβανόμενων κρίσεων.

Συμπτώματα: Μέσα σε μία εβδομάδα από την επαφή με έναν μολυσμένο άνθρωπο αναπτύσσεται στα ή γύρω από τα γεννητικά όργανα ένα επώδυνο εξάνθημα που ακολουθείται σύντομα από φλύκταινες. Οσο υπάρχουν οι φλύκταινες, είναι δυνατή η περαιτέρω μετάδοση της νόσου. Στη διάρκεια αυτής της μεταδοτικής περιόδου ο πάσχων έχει συνήθως πυρετό και αισθάνεται κακουχία και εξάντληση. Επιπλέον διογκώνονται και πονούν οι λεμφαδένες στη βουβωνική περιοχή.

Ιδιαιτερότητες θεραπείας: Όταν ένας ασθενής έχει μία - δύο υποτροπές τον χρόνο, παίρνει τα φάρμακα όποτε έχει ένα επεισόδιο έρπητος. Αν όμως έχει περισσότερες από τέσσερις - πέντε υποτροπές τον χρόνο ή βαριά μορφή της νόσου χρειάζεται κατασταλτική θεραπεία, δηλαδή παίρνει φάρμακα για έναν - ενάμιση, εν συνεχεία διακόπτει την αγωγή και την ξαναρχίζει εάν εκδηλώσει νέο επεισόδιο. Τα φάρμακα πάντως μπορεί τελικά να εξασθενήσουν τον υπαίτιο ιό και να τον θέσουν σε λανθάνουσα (μη ενεργή) κατάσταση, οπότε δεν χρειάζεται πλέον λήψη φαρμάκων.


AIDS

Προκαλείται από τον ιό HIV και αντιμετωπίζεται με ειδικά φάρμακα (λέγονται αντιρετροϊκά), τα οποία λαμβάνονται σε διάφορους συνδυασμούς εφ' όρου ζωής, ώστε να διατηρούνται τα επίπεδα του ιού HIV σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα και να μη διαταράσσονται οι λειτουργίες του οργανισμού.

Συμπτώματα: Μέσα στο πρώτο δίμηνο από τη λοίμωξη, ο φορέας του ιού HIV μπορεί να εμφανίσει πυρετό, δερματικό εξάνθημα, μυαλγία και ναυτία, που όμως δεν τον υποψιάζουν για την κατάστασή του. Στη συνέχεια μένει ασυμπτωματικός για πολλά χρόνια (επτά έως εννέα). Επειτα από αυτό το χρονικό διάστημα μπορεί να εκδηλώσει ποικίλες λοιμώξεις, όπως ορισμένες σπάνιες μορφές πνευμονίας, φυματίωση, λοιμώξεις του στόματος, του εγκεφάλου και των οφθαλμών, σπάνια δερματικά προβλήματα και ασυνήθιστες λοιμώξεις της γαστρεντερικής οδού. Οι περισσότεροι ασθενείς με AIDS παρουσιάζουν επίσης απώλεια βάρους, διόγκωση των λεμφαδένων και επίμονη διάρροια.

Ιδιαιτερότητες θεραπείας: Εάν ένας φορέας δεν παίρνει συστηματικά και σωστά τα φαρμακευτικά «κοκτέιλ» που του έχει χορηγήσει ο γιατρός ή εάν «κολλήσει» κάποιο άλλο αφροδίσιο νόσημα ή κάποιο άλλο στέλεχος του ιού HIV, υπάρχει κίνδυνος να ανατραπεί η ισορροπία του ανοσοποιητικού του συστήματος, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την υγεία του.


Μη ειδική ουρηθρίτιδα

Προκαλείται από μύκητες ή μικρόβια και είναι η λοίμωξη της ουρήθρας του άνδρα, από την οποία απεκκρίνονται τα ούρα και το σπέρμα. Αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά ή αντιμυκητιασικά φάρμακα, αναλόγως με το αίτιο. Και αυτή ιάται πλήρως.

Συμπτώματα: Υπολογίζεται ότι περίπου οι μισοί πάσχοντες δεν εκδηλώνουν συμπτώματα. Σε όσους εμφανιστούν, αυτό συμβαίνει συνήθως σε χρονικό διάστημα έως το πολύ μία εβδομάδα από τη μόλυνση. Στα πιθανά συμπτώματα συμπεριλαμβάνονται πόνος ή αίσθημα καύσου («κάψιμο») κατά την ούρηση, συχνουρία και λευκό ή θολό έκκριμα από το στόμιο της ουρήθρας, το οποίο είναι πιο εμφανές το πρωί.

Ιδιαιτερότητες θεραπείας: Είναι σημαντικό να ακολουθήσει ο ασθενής τη θεραπεία πιστά μέχρι τέλους, για να εξασφαλιστεί η ίαση και να αποφευχθούν οι υποτροπές. Τα συμπτώματα μπορεί να μην υποχωρήσουν αμέσως μετά την έναρξη της λήψης των φαρμάκων, διότι αυτά χρειάζονται λίγο χρόνο για να δράσουν. Οσο διαρκεί η αγωγή, συνιστάται αποφυγή των ερωτικών επαφών, ενώ ενδέχεται να χρειαστεί θεραπεία και ο ερωτικός σύντροφος. Συνεπώς, απαιτείται συζήτηση με τον θεράποντα ιατρό.


Πώς να προστατευθείτε
* Να χρησιμοποιείτε πάντοτε προφυλακτικό και από την αρχή της σεξουαλικής πράξης.
* Να μη χρησιμοποιείτε προφυλακτικά που τα έχετε πολύ καιρό ή έχουν εκτεθεί στη ζέστη ή στον ήλιο.
* Να αποφεύγετε τις εναλλαγές ερωτικών συντρόφων και να περιορίσετε τον αριθμό των ερωτικών συντρόφων σας.
* Να ρωτάτε τους νέους ερωτικούς συντρόφους σας εάν έχουν εξεταστεί για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα _ και να τους ενημερώνετε εάν εσείς πάσχετε από κάποιο.

Μικρά μυστικά της θεραπείας
* Εάν υποβάλλεστε σε θεραπεία για κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, πιθανώς θα πρέπει να αποφεύγετε το σεξ. Συμβουλευθείτε επ' αυτού τον γιατρό σας.
* Ρωτήστε τον γιατρό σας εάν χρειάζεται θεραπεία και ο ερωτικός σας σύντροφος.
* Φροντίστε να ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες του γιατρού για τη λήψη των φαρμάκων _ και να συνεχίσετε τη θεραπεία σας μέχρι το τέλος, ακόμα κι αν περάσουν στο μεσοδιάστημα τα συμπτώματά σας.


Πηγή ΤΑ ΝΕΑ online






    Στην κορυφή