Ενα από τα σοβαρότερα και πολυσυζητημένα νοσήματα του σκύλου είναι η γενικευμένη λεϊσμανίαση, η οποία είναι γνωστότερη ως Kala-azar. Ο τελευταίος όρος καθιερώθηκε από τη νόσο του ανθρώπου στην Ινδία. Στα κείμενα που θα δημοσιευτούν καταβάλλεται προσπάθεια να παρουσιασθεί η νόσος με όσο το δυνατόν πιο απλό τρόπο, ώστε να κατανοηθούν όλες οι παράμετροι που ενδιαφέρουν τους πολίτες, είτε έχουν σκύλο στο σπίτι τους είτε όχι.

Η γενικευμένη λεϊσμανίαση του σκύλου αποτελεί μια χρόνιας εξέλιξης, πρωτοζωϊκής αιτιολογίας και με πολυσυστηματικές εκδηλώσεις νόσο.

Η νόσος προκαλείται από την είσοδο και τον πολλαπλασιασμό του πρωτόζωου λεϊσμάνια (Leishmania infantum) -μονοκύτταρος μικροργανισμός- που, όπως ο μυθικός Πρωτέας, αλλάζει μορφές.

Στον οργανισμό του σκύλου και άλλων σπονδυλωτών είναι ένας ακίνητος σε σχήμα αβγού μικροργανισμός, ενώ στη σκνίπα -μικρό δίπτερο έντομο- είναι κινητός, επιμήκης και με μαστίγιο.

Η λεϊσμάνια προσβάλλει όλα τα όργανα (δέρμα, ήπαρ, σπλήνα, νεφρούς κ.τ.λ.) και μάλιστα πολλαπλασιάζεται μέσα στα κύτταρα.

Εξαρχής, πρέπει να τονιστεί ότι υπό φυσικές συνθήκες για να μεταδοθεί η λεϊσμάνια από τον έναν σκύλο στον άλλον, απαραίτητη είναι η δίοδός της από τη σκνίπα. Η άμεση μετάδοση γίνεται μόνο σε περίπτωση μετάγγισης αίματος που πάρθηκε από λεϊσμανιόπληκτο αιμοδότη.

Ετσι, ο υγιής σκύλος μολύνεται όταν τσιμπηθεί από σκνίπα, η οποία πριν από τουλάχιστον 10 μέρες απομύζησε αίμα από σκύλο ή άλλο σπονδυλωτό που είχε ήδη λεϊσμανίαση.

Στο σημείο αυτό και για καλύτερη κατανόηση της διαχείρισης ενός θετικού στα ποικίλα διαγνωστικά της λεϊσμανίασης τεστ σκύλου, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι με τον όρο μόλυνση εννοούμε την επαφή του ζώου με τον παθογόνο παράγοντα (λεϊσμάνια), κατά το τσίμπημα από μολυσμένη σκνίπα (φλεβοτόμο).

Το τι θα συμβεί ύστερα από ένα τέτοιο τσίμπημα θα εξαρτηθεί από τη λοιμογόνο δύναμη -επιθετικότητα- του πρωτόζωου και το αμυντικό σύστημα του σκύλου. Ετσι, αν η λεϊσμάνια κατορθώσει να εγκατασταθεί και να πολλαπλασιαστεί μέσα στον οργανισμό του σκύλου, προκαλείται η λοίμωξη η οποία αν δεν αντιμετωπιστεί από το αμυντικό σύστημα του σκύλου ή με θεραπεία, εμφανίζονται τα συμπτώματα, δηλαδή η νόσος.

Να σημειωθεί ότι η επώαση της νόσου, δηλαδή το χρονικό διάστημα που μπορεί να παρέλθει από τη μόλυνση έως ότου ο σκύλος εμφανίσει τα συμπτώματα, κυμαίνεται από λίγους μήνες έως και περισσότερο από 3 χρόνια. Αντιθέτως, η ανίχνευση της μόλυνσης κατά κανόνα είναι δυνατή από τον πρώτο μήνα της μόλυνσης.



ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΝΤΟΣ
Διδάκτωρ Κτηνιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. & Τέως
Επικ. Καθηγητής της Παθολογικής Κλινικής της
Καθηγητής στην Εθν. Σχολή Δημόσιας Υγείας
Αντιπρόεδρος στο Δ.Σ. της Ελλ. Κτην. Εταιρείας