ΚΑΙΝΟΤΟΜΟ ΤΕΣΤ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ


Μία επαναστατική, γονιδιακή εξέταση, που διατίθεται και στην Ελλάδα, απαλλάσσει χιλιάδες Ελληνίδες από περιττές χημειοθεραπείες και δίνει τη δυνατότητα εξοικονόμησης χρημάτων για τα ασφαλιστικά ταμεία.

Σύμφωνα με έρευνα του πανεπιστημίου Αθηνών, η κάλυψη του κόστους της εξέτασης μπορεί να συμβάλει στην εξοικονόμηση τουλάχιστον 5,5 εκατ. ευρώ το χρόνο! Η εξέταση προσδιορίζει ποιες γυναίκες με καρκίνο του μαστού έχουν ανάγκη χημειοθεραπείας μετά τη χειρουργική επέμβαση και ποιες όχι.

Αυτά επισημάνθηκαν σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν ο αναπληρωτής καθηγητής χειρουργικής κ. Χρήστος Μαρκόπουλος και πρόεδρος της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας Μαστού, ο παθολόγος - ογκολόγος κ. Δημήτριος Τζαννίνης, Διευθυντής Ογκολογικής Κλινικής Ιατρικού Αθηνών και η επίκουρη Καθηγήτρια Οικονομικών της Υγείας της Νοσηλευτικής Σχολής του πανεπιστημίου Αθηνών κ. Δάφνη Καϊτελίδου.

Η εξέταση ονομάζεται OncotypeDX και απευθύνεται σε ασθενείς με νόσο αρχικού σταδίου, που είναι θετικές στους υποδοχείς οιστρογόνων και με αρνητικούς λεμφαδένες. Στόχος είναι να προσδιοριστούν ποιες γυναίκες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να επωφεληθούν από τη χημειοθεραπεία. Πρόκειται για μία γονιδιακή ανάλυση, που εξετάζει τη δράση 21 γονιδίων στον καρκινικό ιστό που σχετίζονται τόσο με την ανταπόκριση στη χημειοθεραπεία όσο και την πιθανότητα επανεμφάνισης του καρκίνου.

Μετά τη χειρουργική επέμβαση (ταχεία βιοψία, μαστεκτομή, τεταρτεκτομή) ο θεράπων γιατρός προσπαθεί να αξιολογήσει τον καρκίνο, ώστε να προσδιορίσει αν η ασθενής χρειάζεται χημειοθεραπεία. Ο κλασικός τρόπος, που ακολουθεί, είναι να μελετήσει διάφορους παράγοντες, όπως την ηλικία, το μέγεθος του διηθητικού όγκου, την εξάπλωσή του και την ύπαρξη ή μη υποδοχέων οιστρογόνων και της πρωτεΐνης HER2 στα κύτταρα του όγκου.

Το πρόβλημα είναι ότι συχνά η μελέτη αυτών των παραγόντων δεν επαρκεί. Έτσι, πολλές γυναίκες υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία, ενώ στην ουσία δεν τους προσφέρει τίποτε και από την άλλη, άλλες ασθενείς δεν κάνουν χημειοθεραπεία, ενώ αυτή είναι άκρως απαραίτητη. Στο πρόβλημα αυτό έρχεται να δώσει λύση το OncotypeDX.


Πώς γίνεται η ανάλυση

Η ανάλυση αυτή έχει το σημαντικό πλεονέκτημα ότι γίνεται στο υλικό από το αρχικό χειρουργείο της ασθενούς, που φυλάσσεται στο νοσοκομείο όπου χειρουργήθηκε. Όταν ο θεράπων ιατρός ζητήσει την ανάλυση, το δείγμα του καρκινικού ιστού αποστέλλεται στις ΗΠΑ όπου και αναλύεται και τα αποτελέσματα επιστρέφουν σε 10-14 ημέρες ηλεκτρονικά.
Στη συνέχεια, αποστέλλονται στο θεράποντα γιατρό, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη χάραξη της θεραπευτικής στρατηγικής. Τα αποτελέσματα έρχονται με τη μορφή μίας έκθεσης, που περιλαμβάνει έναν αριθμό από 0 έως 100, ο οποίος αφορά το Βαθμό Υποτροπής.
• Γυναίκες με χαμηλό βαθμό (0-18) έχουν μικρότερο κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου. Αυτές έχουν επίσης λιγότερες πιθανότητες να επωφεληθούν από τη χημειοθεραπεία και ο γιατρός μπορεί να προτείνει μόνο ορμονική θεραπεία.
• Από την άλλη, σε εκείνες με υψηλό βαθμό (πάνω από 30), οι πιθανότητες υποτροπής της νόσου είναι αυξημένες και συνεπώς η χημειοθεραπεία είναι πολύ πιο πιθανόν να είναι αποδοτική.

Σε διεθνείς μελέτες έχει φανεί ότι χωρίς την πληροφορία που δίνει η ανάλυση OncotypeDX, ανάμεσα σε 100 γυναίκες που διαγιγνώσκονται με καρκίνο μαστού με θετικούς υποδοχείς οιστρογόνου και αρνητικούς λεμφαδένες οι 62 θα έπαιρναν χημειοθεραπεία (στην χώρα μας το ποσοστό ίσως να είναι μεγαλύτερο).

Μετά την πληροφόρηση από την ανάλυση OncotypeDX σε 33 από αυτές τις γυναίκες οι ιατροί άλλαξαν γνώμη και αφαίρεσαν τη χημειοθεραπεία από το θεραπευτικό τους πλάνο και σε 4, ενώ δεν θα έδιναν αρχικά χημειοθεραπεία, την προσέθεσαν λόγω της ανάλυσης.

Οφέλη για τα ταμεία
Συνεπώς, το OncotypeDX είναι μια εξέταση που ωφελεί τις ασθενείς αποτρέποντάς τες από το να κάνουν άσκοπα χημειοθεραπεία. Ταυτόχρονα όμως ωφελεί και τα Ασφαλιστικά Ταμεία. Σύμφωνα με έρευνα του Εργαστηρίου Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας, επικεφαλής του οποίου είναι ο καθηγητής κ. Λ. Λιαρόπουλος, το οικονομικό όφελος που θα έχει άμεσα το Εθνικό Σύστημα Υγείας και η Κοινωνική Ασφάλιση από την κάλυψη της εξέτασης ανέρχεται περίπου στα 5,5 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος.

Μάλιστα, στο ποσό αυτό δεν συνυπολογίζεται το κόστος των φαρμάκων για τη διαχείριση των παρενεργειών της χημειοθεραπείας το οποίο είναι τεράστιο με συνέπεια να εκτοξεύει το ποσό που εξοικονομούν τα ταμεία με τη χρήση της εξέτασης στα ύψη.

Η ανάλυση OncotypeDX είναι η μόνη του είδους της που προτείνεται τόσο από τις θεραπευτικές οδηγίες της Αμερικανικής Εταιρίας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) όσο και από το National Comprehensive Cancer Network (NCCN). Αυτές οι οδηγίες έχουν αναπτυχθεί από εξειδικευμένους επιστήμονες για να βοηθήσουν τους ιατρούς να παρέχουν στους ασθενείς τους την καλύτερη πιθανή φροντίδα.


    Στην κορυφή