Η παχυσαρκία εξελίσσεται σε επιδημία στις Δυτικές κοινωνίες με τα υπέρβαρα παιδιά σε Ευρώπη και Αμερική να αυξάνονται δραματικά.
Στην Ελλάδα το ποσοστό παχυσαρκίας για τα νήπια αγγίζει το 20%, ενώ το ποσοστό παιδικής παχυσαρκίας ξεπερνά το 25%, κατατάσσοντάς την στη χώρα με τα πιο παχύσαρκα παιδιά στην Ευρώπη με μία από τις βασικότερες αιτίες τη μη ισορροπημένη διατροφή.

Η αυξημένη πρόσληψη πρωτεΐνης κατά την βρεφική και νηπιακή ηλικία όχι μόνο επιβαρύνει το μεταβολισμό και τη λειτουργία των νεφρών, αλλά αυξάνει και τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία αλλά και αργότερα.

Για το λόγο αυτό ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας το 2007 αναθεώρησε τις συστάσεις για τις ανάγκες των νηπίων, μειώνοντας την ημερήσια συνιστώμενη ποσότητα πρωτεΐνης κατά 21% σε σχέση με τις συστάσεις του 1985. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη είναι 13γρ. πρωτεΐνης, δηλαδή περίπου 1γρ. ανά χιλιόγραμμο βάρους του νηπίου.


ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ:

Η πρωτεϊνική πρόσληψη των νηπίων είναι ιδιαίτερα υψηλή, 4 φορές παραπάνω από την συνιστώμενη κατά μέσο όρο.

Τα νήπια που πίνουν γάλα χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη (1,5γρ./100ml) προσλαμβάνουν κατά μέσο όρο τη μισή ποσότητα πρωτεΐνης σε σύγκριση με τα νήπια που πίνουν νηπιακό γάλα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη ή φρέσκο γάλα.

Τα νήπια που πίνουν γάλα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη ξεπερνούν τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη πρωτεΐνης μόνο με το γάλα.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ: ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε με τη μορφή μελέτης παρατήρησης, διεξήχθη από την εταιρεία TNS με χορηγία της εταιρείας Milupa, σε 300 νήπια ηλικίας 1-3 ετών σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο, Ιωάννινα, Καβάλα.

Στο πλαίσιο της έρευνας, ζητήθηκε από τις μητέρες να καταγράψουν με κάθε δυνατή λεπτομέρεια όλα όσα καταναλώνει το παιδί τους μέσα σε 4 συνεχόμενες ημέρες (2 ημέρες εβδομάδας και το Σαββατοκύριακο), συμπεριλαμβάνοντας όλα τα τρόφιμα και ροφήματα, καθώς και τυχόν συμπληρώματα διατροφής π.χ. βιταμίνες.

Πιο αναλυτικά οι μητέρες κατέγραψαν:

• Τύπο του γεύματος (πρωϊνό, δεκατιανό, μεσημεριανό κτλ)
• Περιγραφή του γεύματος (και τα κύρια συστατικά παρασκευής του σπιτικού γεύματος)
• Ποσότητα κατανάλωσης
• Είδος της τροφής που καταναλώθηκε (βρεφικό προϊόν, σπιτικό, τυποποιημένο κτλ)
• Προετοιμασία του γεύματος (για όλη την οικογένεια ή ειδικά για το μωρό)
• Μέρος όπου καταναλώθηκε το γεύμα (σπίτι ή εκτός σπιτιού)
• Κατανάλωση του γεύματος από όλη την οικογένεια ή μονάχα από το παιδί

Στη συνέχεια, επιστημονική ομάδα με επικεφαλής την κα Σκουρολιάκου (καθηγήτρια του Χαροκόπιου Πανεπιστημίου Αθηνών) ανέλαβε την ανάλυση των 1.200 ημερήσιων διαιτολογίων (300 μητέρες x 4 ημερήσια ημερολόγια).

Πιο συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκε κωδικοποίηση των τροφών που αναγράφονταν στα διαιτολόγια, εισαγωγή κωδικοποιημένων διαιτολογίων στο πρόγραμμα USDA, θρεπτική ανάλυση τους σε μακροθρεπτικά και μικροθρεπτικά συστατικά, σύγκριση της ημερήσιας πρόσληψης θρεπτικών συστατικών με DRIs (Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη).

Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε στο σύνολο του δείγματος αλλά και τις επιμέρους ηλικιακές ομάδες (1-2 ετών και 2-3 ετών).


ΣΥΝΟΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ

Σύμφωνα με τα πρώτα ευρήματα της έρευνας 3 στα 4 νήπια στην Ελλάδα καταναλώνουν 4 φορές περισσότερη πρωτεΐνη από τη συνιστώμενη. Καταναλώνουν, δηλαδή 49γρ πρωτεΐνης ημερησίως κατά μέσο όρο.
Για το λόγο αυτό πραγματοποιήθηκε περεταίρω ανάλυση, προκειμένου να διερευνηθεί η σχέση μεταξύ ημερήσιας πρωτεϊνικής πρόσληψης και του τύπου γάλακτος που καταναλώνεται. Το δείγμα χωρίστηκε σε 4 ομάδες ανάλογα με τον τύπο γάλακτος που καταναλώνουν:

1. Νήπια που καταναλώνουν νηπιακό γάλα χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη (<1,5γρ./100ml έτοιμου γάλακτος)
2. Νήπια που καταναλώνουν νηπιακό γάλα μέτριας περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη (1,5γρ.- 2,5γρ/100ml έτοιμου γάλακτος)
3. Νήπια που καταναλώνουν νηπιακό γάλα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη (>2,5γρ/100ml έτοιμου γάλακτος)
4. Νήπια που καταναλώνουν κοινό αγελαδινό γάλα (3,3γρ/100ml έτοιμου γάλακτος)

Αναλύθηκε η συνολική πρωτεϊνική πρόσληψη ανάλογα με τον τύπο γάλακτος που καταναλώνουν τα νήπια καθώς και η πρωτεϊνική πρόσληψη μόνο από το γάλα.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, τα νήπια που πίνουν γάλα χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη (1,5γρ./100ml) προσλαμβάνουν κατά μέσο όρο τη μισή ποσότητα πρωτεΐνης σε σύγκριση με τα νήπια που πίνουν νηπιακό γάλα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη ή φρέσκο γάλα (στατιστικά σημαντική διαφορά).

Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι τα νήπια που πίνουν γάλα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη ξεπερνούν την συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη πρωτεΐνης μόνο με το γάλα.

Η έρευνα παρουσιάστηκε στο 38ο Συνέδριο Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού, Θεσσαλονίκη 2011,
από την κα Α. Βαζαίου, Παιδίατρο Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου, Διευθύντρια, Α’ Παιδιατρική Κλινική
Νοσοκομείο Παίδων «Π&Α Κυριακού & Γραμ. Δ.Σ. Ελληνικής Ιατρικής Εταιρίας Παχυσαρκίας.