Από τα σηµαντικότερα σε έκταση και επιρροή στο τρόπο ζωής νοσήµατα της εποχής µας, αποτελεί σίγουρα ο Σακχαρώδης Διαβήτης, που σύµφωνα µε τα τελευταία στοιχεία της Διεθνούς Οµοσπονδίας Διαβήτη (IDF) προσβάλει σήµερα 754.000 άτοµα στην Ελλάδα .

Εικάζεται δε, πως άλλα τόσα άτοµα έχουν διαβήτη αλλά δεν το γνωρίζουν. Το θέµα τόσο της φετινής Παγκόσµιας Ηµέρας Διαβήτη, όσο και των
εποµένων ετών έως και το 2013, αφορά την εκπαίδευση και τη πρόληψη τουΣακχαρώδη Διαβήτη.
Όπως όλα τα επιστηµονικά στοιχεία συνηγορούν, η ισορροπηµένη διατροφή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο πρόληψης αλλά και αντιµετώπισης του
διαβήτη.

Σε επίπεδο πρόληψης, η ισορροπηµένη διατροφή που βασίζεται στις αρχές της Μεσογειακής Διατροφής, συµβάλλει, µαζί µε την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας, στην αποφυγή της παχυσαρκίας η οποία αποτελεί βασικό παράγοντα κινδύνου για την εκδήλωση διαβήτη τύπου 2.

Σε επίπεδο αντιµετώπισης του διαβήτη, η ισορροπηµένη διατροφή και η αυξηµένη φυσική δραστηριότητα, συνεισφέρουν µέγιστα στον γλυκαιµικό
έλεγχο και στην επίτευξη επιθυµητών επιπέδων γλυκοζυλιωµένης αιµοσφαιρίνης (HbA1c), η οποία αποτελεί το σηµαντικότερο διαγνωστικό
εργαλείο για τον έλεγχο του διαβήτη.
Ο ρόλος του επιστήµονα κλινικού διαιτολόγου για τα άτοµα µε διαβήτη, είναι πολύπλευρος και καθοριστικός. Η συνεργασία του µε τον θεράποντα ιατρό είναι ουσιαστική, ενώ η συνεισφορά του στη σύνταξη του κατάλληλου διαιτολογίου, στην επεξήγηση διατροφικών ισχυρισµών που συναντώνται σε τρόφιµα κατάλληλα για άτοµα µε διαβήτη, στην ανάλυση του µεταβολισµού και της δράσης των γλυκαντικών ουσιών, φυσικών και µη και στην ενηµέρωση για τις διαρκώς εξελισσόµενες διεθνείς διατροφικές στρατηγικές, κρίνεται καταλυτική.

Για παράδειγµα τα τελευταία χρόνια επιστηµονικοί όροι, όπως η έννοια του Γλυκαιµικού Δείκτη, έχουν διεισδύσει στη καθηµερινότητα του ατόµου µε διαβήτη και ο κλινικός διαιτολόγος καλείται να λάβει ουσιαστικό ρόλο έγκυρης ενηµέρωσης και εκπαίδευσης.

Ο Γλυκαιµικός Δείκτης υποδεικνύει πόσο αυξάνουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίµα, 2-3 ώρες µετά την κατανάλωση της τροφής και αναφέρεται σε τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες. Ως τροφή αναφοράς θεωρείται το άσπρο ψωµί µε γλυκαιµικό δείκτη 100 (παλαιότερα ως τροφή αναφοράς εκλαµβάνονταν η γλυκόζη). Η δοµή του αµύλου εµπλέκεται στην διαµόρφωση του γλυκαιµικού δείκτη και σήµερα γνωρίζουµε για παράδειγµα πως το ρύζι και τα ζυµαρικά έχουν χαµηλότερο γλυκαιµικό δείκτη από τη βραστή πατάτα.

Παραδείγµατα τροφών µε χαµηλό γλυκαιµικό δείκτη (κάτω από 55): Το γάλα, το γιαούρτι, τα κεράσια, τα µήλα, τα αχλάδια, οι φακές, η σόγια, τα
πράσινα λαχανικά, οι φράουλες.

Νέα δεδοµένα στη διατροφή των ατόµων µε διαβήτη, δηµιούργησε πρόσφατα µια κατηγορία επιδορπίων χωρίς ζάχαρη, µε ειδικά σχεδιασµένες συνθέσεις χαµηλού Γλυκαιµικού Δείκτη, η οποία και δοκιµάστηκε σε κλινική µελέτη στο Διαβητολογικό Κέντρο της Α’ Πρ. Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστηµίου Αθηνών του Λαϊκού Νοσοκοµείου σε διαιτολόγια ατόµων µε Διαβήτη τύπου 2, µε ιδιαίτερα θετικά αποτελέσµατα.

Συγκεκριµένα τα άτοµα της οµάδας που κατανάλωναν τα επιδόρπια νέας γενιάς (µε γλυκαιµικό δείκτη κάτω από 49), αν και κατανάλωναν πιο συχνά επιδόρπια από τα άτοµα της οµάδας σύγκρισης, παρουσίασαν καλύτερο γλυκαιµικό έλεγχο. Δηλαδή η µεταβολή της µεταγευµατικής αύξησης του σακχάρου ήταν µέσα στα φυσιολογικά όρια, ενώ παράλληλα σηµείωσαν και απώλεια βάρους, σε σχέση µε τα άτοµα της άλλης οµάδας.

Αν και δεν υπάρχουν επαρκή επιστηµονικά στοιχεία που να τεκµηριώνουν µακροχρόνια την ευεργετική δράση της επιλογής τροφών χαµηλών σε γλυκαιµικό δείκτη, η γνώση του γλυκαιµικού δείκτη των τροφών µπορεί, µε τη βοήθεια και του αυτοελέγχου που εφαρµόζει το άτοµο µε διαβήτη, να συνεισφέρει θετικά στον έλεγχο του σακχάρου.

Η εξέλιξη της επιστήµης της ιατρικής και της κλινικής διαιτολογίας µέσω των πιστοποιηµένων πια ευρηµάτων της, καθιστά σήµερα την διατροφή
για τον διαβήτη λιγότερο πιεστική και περισσότερο αποτελεσµατική από ποτέ.

Σχετικά µε τον Σακχαρώδη Διαβήτη

Στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι, που εµφανίζεται σε νεαρή ηλικία, το ανοσοποιητικό σύστηµα του οργανισµού λειτουργεί λανθασµένα, καταστρέφοντας τα νησίδια του παγκρέατος, εκλαµβάνοντας τα σαν «ξένο» σώµα. Στα νησίδια του παγκρέατος, που δεν είναι τίποτα άλλο από «συστάδες» κυττάρων, υπάρχουν και τα β-κύτταρα που παράγουν την ζωτικής σηµασίας ορµόνη, ινσουλίνη. Καταστροφή των νησιδίων του παγκρέατος, συνεπάγεται από ελάχιστη έως καθόλου παραγωγή ινσουλίνης για τον οργανισµό. Έτσι ο ασθενής αναγκάζεται να ξεκινήσει θεραπεία
µε ινσουλίνη εξωγενώς.

Στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ, που εµφανίζεται συνήθως σε ηλικίες άνω των 40, συνυπάρχει µια µειωµένη ικανότητα των κυττάρων του σώµατος να αξιοποιήσουν την ινσουλίνη (κατάσταση γνωστή ως ινσουλινοαντίσταση) µε µια προοδευτική δυσλειτουργία των β-κυττάρων του παγκρέατος (µε αποτέλεσµα σε βάθος χρόνου οι ανάγκες του οργανισµού για ινσουλίνη να µην καλύπτονται).

Σχετικά µε το ΕΙΔ

Tο Ελληνικό Ινστιτούτο Διατροφής (ΕΙΔ), είναι ένας µη κερδοσκοπικός οργανισµός µε επιστημονικό υπόβαθρο, του οποίου µέλη είναι καταξιωμένοι επιστήµονες από το χώρο της διατροφής και της υγείας. Κύριος σκοπός του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής (ΕΙΔ) είναι να συμβάλλει στη χάραξη µιας νέας διατροφικής στρατηγικής πορείας στη χώρα µας, µε απώτερο στόχο τη βελτίωση του επιπέδου διατροφής και υγείας του ελληνικού πληθυσµού.
Με αρωγούς του έγκριτους επιστήµονες διαφόρων ειδικοτήτων, κρατικούς και πανεπιστηµιακούς φορείς, αλλά και τη βιοµηχανία τροφίµων, το Ελληνικό Ινστιτούτο Διατροφής (ΕΙΔ) επιδιώκει να ενηµερώνει σε βάθος το Ελληνικό κοινό σε θέµατα διατροφής & υγείας, να διαµορφώνει σωστά διατροφικά πρότυπα και να πληροφορεί τους καταναλωτές σε τρέχοντα ζητήµατα που αφορούν στην ποιότητα και ασφάλεια των τροφίµων.