Ο Νομπελίστας Γερμανός Καθηγητής Ιολογίας Harald zur Hausen εμφανίζεται στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, στις 8 Ιουλίου 2011 και ώρα 8 μ.μ. για μία και μοναδική διάλεξη με θέμα:

«Η πρόληψη του καρκίνου δια του εμβολιασμού: Η ωφελιμότητα της αναγνώρισης των μολυσματικών παραγόντων που συντελούν στην ανάπτυξη καρκίνου στον άνθρωπο».


Αφορμή της επίσκεψης του Καθηγητή Harald zur Hausen στην Ελλάδα είναι η συμμετοχή του ως ομιλητής στις Σεμιναριακές Διαλέξεις Ωνάση 2011 (11-15 Ιουλίου), οι οποίες πραγματοποιούνται ετησίως στο Αμφιθέατρο του ΙδρύματοςΤεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) στο Ηράκλειο της Κρήτης με χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση.

Ο Καθηγητής Harald zur Hausen πήγε ενάντια στο τρέχον δόγμα, πιθανολογώντας ότι ο ογκογόνος ιός των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων (HPV) προκαλεί καρκίνο στο επιθήλιο του τραχήλου της μήτρας, τον δεύτερο πιο κοινό καρκίνο ανάμεσα στις γυναίκες. Διαπίστωσε ότι το DNA του ιού ήταν παρόν στους όγκους, αλλά χωρίς παραγωγή ιοσωματίων, όπου και ήταν ανιχνεύσιμο με ειδικούς ανιχνευτές. Ανακάλυψε ότι οι HPV αποτελούν μια ετερογενή οικογένεια ιών ορισμένοι τύποι από τους οποίους προκαλούν καρκίνο. Η ανακάλυψη του οδήγησε στον χαρακτηρισμό του κύκλου της ιικής μόλυνσης, στην κατανόηση των μηχανισμών πρόκλησης καρκινογένεσης από τον ιό HPV και στην ανάπτυξη προφυλακτικών εμβολίων ενάντια στην ιική προσβολή.

Τον ομιλητή θα προλογίσει ο Δρ. Γεώργιος Παυλάκης, Διευθυντής του Τομέα Ανθρώπινων Ρετροϊών στο National Cancer Institute των Η.Π.Α., ο οποίος συμμετέχει επίσης ως ομιλητής στις Σεμιναριακές Διαλέξεις Ωνάση 2011.

***
Harald zur Hausen, MD, DSc (Hon), MDs (Hon),
Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας/Ιατρικής 2008 Ο Καθηγητής Harald zur Hausen σπούδασε Ιατρική στα πανεπιστήμια της Βόννης, του Αμβούργου, καθώς και του Ντίσελντορφ, στο οποίο και αναγορεύθηκε διδάκτωρ Ιατρικής (MD). Εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Μικροβιολογίας του Ντίσελντορφ και, ακολούθως, ως βοηθός Καθηγητή στα Ιολογικά Εργαστήρια του Νοσοκομείου Παίδων της Φιλαδέλφειας των ΗΠΑ, ως ανώτερος επιστημονικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο NΙολογίας του Πανεπιστημίου του Βίρτσμπουργκ και, από το 1972, ως Πρόεδρος και Καθηγητής Ιολογίας στο Πανεπιστήμιο Έρλανγκεν-Νυρεμβέργης. Το 1977, ανέλαβε αντίστοιχη θέση στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ. Από το 1983 έως το 2003, διετέλεσε επιστημονικός διευθυντής του Deutsches Krebsforschungszentrum (Γερμανικού Κέντρου Ερευνών για τον Καρκίνο) στη Χαϊδελβέργη. Το ερευνητικό ενδιαφέρον του Harald zur Hausen επικεντρώνεται κυρίως στις κακοήθειες λοιμώδους προελεύσεως. Μαζί με την ομάδα των συνεργατών του, ο Καθηγητής απέδειξε τον ρόλο των ιών των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) στον
καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και ανακάλυψε πολλούς νέους τύπους ιών.

Μέχρι σήμερα, έχει λάβει πολλά εθνικά και διεθνή βραβεία, μεταξύ των οποίων το Βραβείο Robert Koch, το Βραβείο Charles S. Mott του Ιδρύματος Αντικαρκινικών Ερευνών της General Motors, το Βραβείο Κλινικών Ερευνών της Ομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Αντικαρκινικών Εταιρειών, το Βραβείο William B. Coley Διακεκριμένων Ερευνών Βασικής Ανοσολογίας του Ινστιτούτου Ερευνών για τον Καρκίνο, το Βραβείο Πρίγκιπας Mahidol, καθώς και το Βραβείο Warren Alpert του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Ο Harald zur Hausen είναι επίτιμος διδάκτωρ δώδεκα πανεπιστημίων. Είναι επίσης εκλεγμένο μέλος διαφόρων ακαδημιών –μεταξύ άλλων, της Γερμανικής Ακαδημίας Φυσικών Επιστημών LEOPOLDINA, της Academia Europæa, της Ακαδημίας Επιστημών Χαϊδελβέργης, της Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών, του Ιατρικού Ινστιτούτου της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ–, καθώς και σημαντικών ερευνητικών ιδρυμάτων, όπως του Ευρωπαϊκού Οργανισμού
Μοριακής Βιολογίας (ΕΜΒΟ) και του Οργανισμού Μελέτης του Ανθρώπινου Γονιδιώματος (HUGO). Από το 2006, ο Χάραλντ τσουρ Χάουζεν είναι μέλος της διεθνούς συμβουλευτικής επιτροπής της Εθνικής Υπηρεσίας Επιστημονικής και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (NSTDA) στην Μπανγκόκ της Ταϊλάνδης. Συμμετέχει, τέλος, στις συντακτικές επιτροπές πολλών επιστημονικών περιοδικών. Τον Οκτώβριο του 2008, ο Καθηγητής Harald zur Hausen τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας/Ιατρικής.

***
Σεμιναριακές Διαλέξεις Ωνάση 2011 στη Βιολογία: Βασική και Εφαρμοσμένη Ιολογία.

Οι Διαλέξεις Ωνάση 2011, που θα διεξαχθούν από 11-15 Ιουλίου στο Αμφιθέατρο του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) στο Ηράκλειο της Κρήτης, έχουν ως αντικείμενο την πολύ ενδιαφέρουσα και επίκαιρη περιοχή της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας στη Βιολογία και την Ιατρική, την Ιολογία (Basic and Applied Virology). Οι ιοί, οι μικρότερες βιολογικές μονάδες ζωής στη Γη με πρωτεϊνική δομή, είναι περισσότερο γνωστοί σε όλους μας σαν ενοχλητικοί έως επικίνδυνοι ή και θανατηφόροι παράγοντες πολλών ασθενειών. Γι αυτόν τον λόγο, η Βιολογία των ιών, η Ιολογία, αποτελεί έναν επιστημονικό κλάδο που μελετά τη σημαντική επίδραση των ιών στην υγεία του ανθρώπου καθώς και τις
συνακόλουθες κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις τους.

Στο πλαίσιο του φετινού Κύκλου Σεμιναριακών Διαλέξεων Ωνάση, οι προσκεκλημένοι ομιλητές θα παρουσιάσουν τις τελευταίες εξελίξεις σε θερμά μέτωπα της Ιολογίας, αλλά και την εξέλιξη της επιστημονικής σκέψης που στην πορεία της οδήγησε στα μεγάλα επιτεύγματα του κλάδου. Ιδιαίτερη αναφορά θα γίνει στους ρετροϊούς, από τους οποίους μάθαμε πολλά για τα ογκογονίδια, δηλ. τα γονίδια εκείνα που μεταλλαγμένες μορφές τους ευθύνονται για την ανάπτυξη καρκίνου. Ειδικότερα, θα συζητηθούν σημαντικά θέματα και θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα των πρόσφατων ερευνών αναφορικά με τον ιό HIV, που προκαλεί το AIDS. Αντίστοιχες αναφορές θα γίνουν για έναν άλλο ιό που παίζει σημαντικό ρόλο στην καρκινογένεση, τον EBV. Τέλος, θα γίνει ανασκόπηση των ερευνών σχετικά με τύπους του ιού HPV οι οποίοι ευθύνονται για την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας: Ως συνέχεια μιας μακράς παράδοσης στην καταπολέμηση των ιογενών ασθενειών, ο καρκίνος του τραχήλου είναι η πρώτη μορφή καρκίνου για την οποία υπάρχει πλέον διαθέσιμο εμβόλιο που αναπτύχθηκε με βάση τα πορίσματα μακρόχρονης μελέτης του ιού HPV, για την οποία ο κεντρικός ομιλητής των φετινών Διαλέξεων Ωνάση Καθηγητής Harald zur Hausen (Γερμανικό Κέντρο Ερευνών για τον Καρκίνο) τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής το 2008. Οι άλλοι διακεκριμένοι ομιλητές είναι οι Καθηγητές Karen Beemon (Johns Hopkins University), Elliot Kieff (Harvard Medical School), Eva Klein (Karolinska Institutet), Δρ Γιώργος Παυλάκης (Center for Cancer Research (CCR)), Naomi Rosenberg (Tufts University School of Medicine) και Φίλιππος Τσίχλης (Tufts Medical Center).

Οι Σεμιναριακές Διαλέξεις Ωνάση, που διοργανώνονται φέτος για ενδέκατη συνεχή χρονιά από το Ωνάση σε συνεργασία με το ΙΤΕ, έχουν καταξιωθεί ως ένας διεθνώς πρωτοποριακός θεσμός. Αυτό καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι μεταξύ των Καθηγητών των Διαλέξεων μέχρι σήμερα συγκαταλέγονται 11 κάτοχοι Βραβείων Νόμπελ.

Στόχος των Διαλέξεων είναι η περαιτέρω εκπαίδευση και προώθηση νέων, ταλαντούχων Ελλήνων και ξένων επιστημόνων, αλλά και μεταπτυχιακών και τελειόφοιτων φοιτητών, από τον χώρο των Θετικών Επιστημών. Το Ίδρυμα Ωνάση καλύπτει τα έξοδα μετακίνησης και παραμονής για 35 Έλληνες και 15 ξένους φοιτητές που επιλέγονται με βάση τις ακαδημαϊκές τους επιδόσεις και στους οποίους απονέμεται Δίπλωμα συμμετοχής στις Διαλέξεις, μετά από επιτυχή παρακολούθηση. Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής των Διαλέξεων Ωνάση είναι ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Γιάννης Παπαμαστοράκης.

Λεπτομερείς πληροφορίες για τις Διαλέξεις Ωνάση 2011 και την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής περιέχονται στην ιστοσελίδα: http://www.forth.gr/onassis.