Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία, που έδωσε στην δημοσιότητα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών η διευθύντρια της μονάδας 18 Άνω, ψυχίατρος κα Κατερίνα Μάτσα, για τα εξαρτημένα άτομα που προσέγγισαν το έτος 2009, σύμφωνα με τα οποία καταγράφεται αύξηση της χρήσης ουσιών.

Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν προέκυψαν από την επεξεργασία και την ανάλυση του ερωτηματολογίου TDI (The Treatment Demand Indicator - Δείκτης Αίτησης Θεραπευτικής Βοήθειας σε Χρήστες Ναρκωτικών) και αφορούσαν τα εξαρτημένα άτομα που προσέγγισαν, το έτος 2009, τους 2 Συμβουλευτικούς Σταθμούς Ενηλίκων, το Κέντρο Υποδοχής Εξαρτημένων Μητέρων και Γυναικών, το Ανοιχτό Πρόγραμμα, το Τμήμα Εφήβων Νέων και το Τμήμα Οικογενειακής Συμβουλευτικής και Θεραπείας, της Μονάδας Απεξάρτησης 18 Άνω που βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας.

Η Κατερίνα Μάτσα προβληματισμένη με τις συνέπειες που θα έχει η κρίση, ανάφερε σχετικά ότι «αυτή η χρεοκοπία θα έχει επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων και ειδικότερα στην ποιότητα ζωής των θεραπευομένων»... Παλεύουμε τόνισε «να δημιουργηθούν πολλά θεραπευτικά προγράμματα με δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα και να εξασφαλιστούν οι όροι της ισότιμης κοινωνικής επανένταξης των απεξαρτημένων, που βρίσκονται αντιμέτωποι με την απειλή της ανεργίας, της φυλακής, της φτώχειας, του κοινωνικού ρατσισμού, της περιθωριοποίησης και του κοινωνικού αποκλεισμού».

Με βασικό εργαλείο της θεραπείας την ψυχοθεραπεία, ατομική και ομαδική, την τέχνη και την συμμετοχή στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Η κα Μάτσα τόνισε ότι «η θεραπευτική διαδικασία μέσα στο θεραπευτικό πλαίσιο αποβλέπει στο να κάνει ικανό τον τοξικομανή να συνειδητοποιήσει τις αιτίες της εξάρτησης του και να κάνει αλλαγές στις ψυχικές λειτουργίες και την συμπεριφορά του. Στόχος είναι, αναφέρει… «να καταφέρει μέσα από εσωτερικές ρήξεις και ανατροπές, μέσα από τη ρήξη του με τον καταναγκασμό της εξάρτησης να διαμορφώσει ένα νέο τρόπο ζωής, χωρίς ουσίες και χωρίς φυγές κάθε τύπου, μέσα από την ελευθερία της σκέψης και δράσης του, μια ζωή με ποιότητα, αξίες, στόχους, όραμα, σε σύγκρουση με τους όρους κοινωνικού ελέγχου (που θέτει η βιοεξουσία) και κοινωνικού αποκλεισμού».

Ναρκομανής… ετών εννέα!!!

Εντύπωση προκάλεσε στην συνέντευξη τύπου όταν δόθηκαν τα στοιχεία που αναφέρονται στην ηλικία έναρξης χρήσης των εξαρτημένων …Σε ένα ποσοστό της τάξης του 30,7% αρχίζει την παράνομη χρήση σε ηλικία μικρότερη των 14 ετών. Σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με περιστατικό που ξεκίνησε την χρήση παράνομων ουσιών στα εννιά του χρόνια, η κα Μάτσα απάντησε: «Δεν είναι σπάνιο…μπορείτε να το βλέπετε σαν ένα στοιχείο περίεργο…αλλά στο τμήμα εφήβων και νέων απευθύνονται άνθρωποι οι οποίοι έχουν αρχίσει την χρήση πάρα πολύ νωρίς… ξεκίνησαν με ουσίες στα 9 είτε γιατί μες στο σπίτι τους κυκλοφορούσε η ουσία…έκανε χρήση ο πατέρας θείος ή άλλα συγγενικά πρόσωπα…είτε γιατί η εκτεταμένη χρήση αλκοόλ και φάρμακων (που συχνά χρησιμοποιούνε γονείς και ηλικιωμένοι ) ήταν εύκολα στην πρόσβαση των μικρών παιδιών…είναι ένα ζήτημα που μας οδηγεί στην πρόληψη και ένας από τους βασικούς λόγους που ανοίξαμε το τμήμα Μητέρων…Τα παιδιά τους είναι πολύ πιθανό να πάνε στις ουσίες εάν οι γονείς δεν γίνουν καλά…» αναφέρει η Διευθύντρια της μονάδας του 18 Άνω … «τα παιχνίδια αυτών των παιδιών συχνά είναι τα χάπια και οι σύριγγες»

Όταν το κράτος «πρόνοιας» οδηγεί στην εξαθλίωση

Με βάση τα στοιχεία της έρευνας το 52,67% των εξαρτημένων ατόμων διαμένουν με τη γονική τους οικογένεια . Μόνοι τους ζουν σε ποσοστό 16,33% ενώ η κατηγορία Άλλο που συγκεντρώνει ποσοστό 17,50% αναφέρεται κυρίως στις μονογονεϊκές οικογένειες ή στη διαμονή με αδέρφια ή με κάποιον άλλο συγγενή.
Η οικογένεια επηρεάζεται πάρα πολύ από το πρόβλημα του μέλους αναφέρει η κα Μάτσα και τονίζει ότι η τωρινή πολιτική που εφαρμόζεται με την «καταστροφή κάθε υπολείμματος του κράτους πρόνοιας» που το χαρακτηρίζει η παντελής έλλειψη κοινωνικής πολιτικής, επηρεάζει άμεσα το πρόβλημα και ως αποτέλεσμα οι συγκεκριμένες οικογένειες θα εξαθλιωθούν…Θα είναι πολύ πιο σοβαρές οι διαστάσεις του προβλήματος στο μέλλον αν οι κρατικοί φορείς δεν αντιληφθούν «ότι η εγκατάσταση της εξάρτησης ως τρόπου ζωής, προϋποθέτει τη συνάντηση μιας προσωπικής ( ψυχολογικής) κρίσης με την κοινωνική.
Αυτή η συνάντηση διαμεσολαβείται πάντα από την κρίση της συγκεκριμένης οικογένειας στην οποία ανήκει ο τοξικομανής»
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η μονάδα 18 Άνω σε σχέση με την κρίση και τις φήμες ότι πολλές δομές αδυνατούν να πληρώσουν το ενοίκιο και απειλούνται με έξωση, η κα Μάτσα επιβεβαιώνοντας τα παραπάνω τόνισε χαρακτηριστικά: « είναι υποχρέωσή μας να ενημερώνουμε τον Ελληνικό λαό… δεν αρέσει σε κάποιους να κοινοποιούνται αυτά τα προβλήματα… Το 18 Άνω ανήκει στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής( Δαφνί) , το ΨΝΑ χρωστάει περίπου 40 εκατομμύρια ευρώ και το χρέος αυξάνεται ένα εκατομμύριο κάθε μήνα. Έχουμε 34 δομές, ευτυχώς κάποια κτήρια που στεγάζουν τις συγκεκριμένες δομές είναι δωρεές ευαισθητοποιημένων ανθρώπων και έτσι δεν πληρώνουμε ενοίκια, στις περισσότερες δομές όμως που είναι μισθωμένες το ΨΝΑ οφείλει ενοίκια 7-8 μηνών και οι ιδιοκτήτες απειλούν με εξώδικα…Φαντάζεστε τι πρόβλημα θα δημιουργηθεί αν αύριο το πρωί άτομα που βρίσκονται στην κρισιμότερη φάση της θεραπείας τους βρεθούν στον δρόμο…»
Μέχρι και προβλήματα στην σίτιση των θεραπευομένων στις κλειστές κοινότητες του προγράμματος ανάφερε η κα Μάτσα, προβλήματα που με έκτακτη σύσκεψη του νέου Διοικητικού Συμβουλίου του ΨΝΑ ξεπεράστηκαν προς το παρόν. «Η ποιότητα της διατροφής είναι χαμηλού επιπέδου» αναφέρει η διευθύντρια της μονάδας … «δεν έχουμε το δικαίωμα να κρύβουμε το τι συμβαίνει πίσω από τις πόρτες του ασύλου του ψυχιατρείου… το ότι δόθηκε μια επείγουσα λύση δεν σημαίνει ότι δεν υπήρξε αυτό το πρόβλημα…πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και γεμάτοι σκέψεις σε σχέση με το τι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον…»

Εξαρτημένος μετανάστης – Φαινόμενο με ραγδαία εξέλιξη

Ιδιαίτερη μνεία δόθηκε στους θεραπευόμενους που δεν έχουν Ελληνική υπηκοότητα καθότι κατά τα τελευταία έτη η ποσοστιαία αναλογία τους αυξάνει συνεχώς, (7-8% επί του συνόλου) η οποία είναι κατά πολύ μεγαλύτερη εκείνης των άλλων Θεραπευτικών Προγραμμάτων.
Εντυπωσιακό είναι το στοιχείο έναρξης χρήσης της παράνομης ουσίας που είναι αρκετά διαφοροποιημένο από το αντίστοιχο των Ελλήνων. Η ηλικία που ξεκινούν τη χρήση είναι (κατά μέσο όρο) τα 18,35 έτη. Σχολιάζοντας το παραπάνω στοιχείο η κα Μάτσα ανέφερε ότι σε πολύ μεγάλο ποσοστό η επαφή με την παράνομη ουσία στους μετανάστες γίνεται με την εγκατάσταση τους εδώ, μόλις σε ένα με δύο χρόνια… «είναι ένα πρόβλημα που το απόκτησαν στην χώρα μας»

Κλείνοντας την συνέντευξη η κα Μάτσα και το τμήμα έρευνας του 18 Άνω ανανέωσε το ραντεβού με τους δημοσιογράφους για τις αρχές Σεπτεμβρίου με αντικείμενο νέες μορφές τοξικομανιών όπως το ιντερνετ και οι διατροφικές διαταραχές .«Αυξάνεται κατά κόρον ο εθισμός στο ιντερνετ και μας προκαλεί φρίκη η νομιμοποίηση του τζόγου από το διαδύκτιο, καταλαβαίνεται που θα οδηγήσει κάτι τέτοιο την νεολαία»