Ορισμός

Η διαβητική κετοξέωση αποτελεί επιπλοκή του σακχαρώδους διαβήτη, η οποία παρουσιάζεται όταν ο οργανισμός παύει πια να χρησιμοποιεί τη γλυκόζη ως πηγή ενέργειας, λόγω ανεπαρκής ποσότητας ινσουλίνης και χρησιμοποιεί λίπη. Τα βιοπαράγωγα της διάσπασης των λιπών,


Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Άτομα που πάσχουν από τύπου 1 σακχαρώδη διαβήτη υπολείπονται, σε αρκετά μεγάλο βαθμό, ινσουλίνης, μια ορμόνη με την οποία ο οργανισμός ενεργοποιεί τη διαδικασία κατανάλωσης γλυκόζης (σάκχαρο του αίματος) ως πηγή ενέργειας. Όταν τα αποθέματα γλυκόζης είναι ανεπαρκή, διασπώνται λίπη του οργανισμού και καταναλώνονται ως αντικατάσταση της γλυκόζης.

Κατά τη διάσπαση των λιπών, παράγονται στο αίμα και στα ούρα οξέα, που ονομάζονται κετόνες. Οι κετόνες όταν λαμβάνουν υψηλές τιμές, είναι βλαβεροί. Η διαδικασία αυτή λέγεται κετοξέωση.

Οι τιμές σακχάρου του αίματος αυξάνονται (συνήθως υψηλότερες από 300 mg / dL) μιας και το ήπαρ παράγει μεγάλες ποσότητες γλυκόζης ως προσπάθεια αποφυγής της διαταραχής. Τα κύτταρα ωστόσο, αδυνατούν να λάβουν τη γλυκόζη χωρίς ινσουλίνη.

Η διαβητική κετοξέωση συχνά μπορεί να αποτελέσει την αφορμή πρωτοδιάγνωσης του τύπου 1 σακχαρώδους διαβήτη, αφού ως αρχικό σύμπτωμα, συνιστά κίνητρο του ασθενή να επισκεφθεί τον ιατρό του. Εν συνεχεία, μπορεί και να αποτελέσει επακόλουθο αυξημένων αναγκών για ινσουλίνη ασθενούς με ήδη διαγνωσμένο τύπου 1 σακχαρώδη διαβήτη. Σε μια τέτοια περίπτωση, μια λοίμωξη, ένα τραύμα, ένα οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου ή χειρουργική επέμβαση, μπορεί να οδηγήσει σε διαβητική κετοξέωση. Η παράλειψη κάποιων δόσεων ινσουλίνης, μπορεί κι αυτή με τη σειρά της να οδηγήσει σε διαβητική κετοξέωση σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.

Ασθενείς με τύπο 2 σακχαρώδη διαβήτη, μπορεί κι αυτοί να αναπτύξουν κετοξέωση, σε σπάνιες όμως περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα συνύπαρξης βαριάς ασθένειας. Τα άτομα Ισπανικής ή Αφρικανό-αμερικανικής εθνικότητας φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη κετοξέωσης, ως επιπλοκή του τύπου 2 σακχαρώδη διαβήτη.


Συμπτώματα

Τα σημεία συναγερμού για την επιδείνωση της κλινικής σας κατάστασης, περιλαμβάνουν:

• Βαθιά ταχύπνοια
• Ξηρότητα δέρματος και στοματικής κοιλότητας
• Ερύθημα προσώπου
• Γλυκιά / φρουτώδης απόπνοια
• Ναυτία κι έμετος
• Επιγαστραλγία

Άλλα συμπτώματα που ίσως παρουσιαστούν:

• Κόπωση
• Συχνοουρία ή δίψα για μία ή περισσότερες ημέρες
• Λήθαργος που ίσως εξελιχθεί σε κώμα
• Μυϊκή δυσκαμψία ή άλγος
• Δυσκολία αναπνοής
• Κοιλιακό άλγος
• Δυσκολία αναπνοής σε κατακεκλιμένη θέση
• Μειωμένη όρεξη
• Μειωμένο επίπεδο συνείδησης
• Κεφαλαλγία

Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

Η εξέταση για παρουσία κετόνων, διενεργείται σε ασθενείς που πάσχουν από τύπο 1 σακχαρώδη διαβήτη, για ανίχνευση πρώιμης κετοξέωσης. Για την εξέταση αυτή γίνεται λήψη δείγματος ούρων. Η εξέταση για παρουσία κετόνων διενεργείται επίσης στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Τιμές σακχάρου του αίματος άνω των 240 mg / dL
• Κατά τη διάρκεια κρίσιμης πιθανής πάθησης, όπως της πνευμονίας, του οξέος εμφράγματος μυοκαρδίου ή του εγκεφαλικού επεισοδίου
• Σε εμφάνιση ναυτίας ή εμέτου
• Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Άλλες διαγνωστικές εξετάσεις της κετοξέωσης περιλαμβάνουν:

• Αέρια αρτηριακού αίματος
• Εξέταση γλυκόζης αίματος
• Μέτρηση αρτηριακής πίεσης
• Εξέταση αμυλάσης αίματος
• Εξέταση καλίου αίματος

Η νόσος πιθανόν να επηρεάσει τις τιμές των ακολούθων:

• CO2 (διοξειδίου του άνθρακα)
• CSF (συλλογή εγκεφαλονωτιαίου υγρού)
• Καλίου ούρων
• Μαγνησίου αίματος
• Φωσφόρου αίματος
• Νατρίου αίματος και ούρων
• PH ούρων

Θεραπεία

Στόχος της θεραπείας είναι η διόρθωση των υψηλών τιμών γλυκόζης του αίματος, δια τη χορήγηση μεγαλύτερων δόσεων ινσουλίνης. Επίσης στόχος της θεραπείας είναι και η αναπλήρωση υγρών που αποβλήθηκαν μέσω της εκσεσημασμένης ούρησης και του εμέτου. Κάποιες φορές, είναι εφικτό να αναγνωρίσετε τα πρώιμα σημεία και να λάβετε τα κατάλληλα μέτρα, προτού η κατάσταση επιδεινωθεί.

Σε περίπτωση κρίσιμης κετοξέωσης, απαιτείται εισαγωγή σε νοσοκομείο, όπου και θα διεξαχθούν τα ακόλουθα:

• Συμπληρωματική ινσουλινοθεραπεία
• Αναπλήρωση υγρών και ηλεκτρολυτών
• Αποκάλυψη της αιτιοπαθογένειας (π.χ. μια λοίμωξη) κι αντιμετώπισή της.

Προσδοκίες

Η οξείδωση μπορεί να οδηγήσει σε κρίσιμη παθολογική κατάσταση ή ακόμη και σε θάνατο. Βελτιωμένη θεραπευτική αγωγή των νεαρών ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη, έχει επιφέρει μείωση των περιστατικών θανάτου που οφείλονται σ’ αυτή την κατάσταση. Ωστόσο παραμένει ισχυρός ενοχοποιητικός παράγοντας σε ηλικιωμένα άτομα, καθώς και σε άτομα που λόγω καθυστερημένης θεραπευτικής αγωγής, βρίσκονται σε κατάσταση κώματος.


Επιπλοκές

• Συσσώρευση υγρών στον εγκέφαλο (εγκεφαλικό οίδημα)
• Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου και θάνατο του εντερικού ιστού λόγω υπότασης
• Νεφρική ανεπάρκεια

Επικοινωνία με τον ιατρό σας

Η διαταραχή αυτή μπορεί να αποτελέσει κι επείγουσα παθολογική κατάσταση. Καλέστε τον ιατρό σας αν παρατηρήσετε πρώιμα συμπτώματα διαβητικής κετοξέωσης.

Επισκεφθείτε άμεσα κάποιο εφημερεύον νοσοκομείο ή καλέστε τις άμεσες βοήθειες (166) αν παρουσιάσετε:

• μειωμένο επίπεδο συνείδησης
• δυσκολία αναπνοής
• φρουτώδης απόπνοια
• λήθαργο (νοητικό)
• ναυτία
• έμετο

Πρόληψη

Άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη οφείλουν να ενημερωθούν, έτσι ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν τα πρώιμα σημεία ένδειξης και τα συμπτώματα της κετοξέωσης. Σε πάσχοντες λοιμώξεων ή ασθενείς υπό ινσουλινοθεραπεία με αντλία, η μέτρηση των κετόνων ούρων, αποφέρει περισσότερες πληροφορίες της κλινικής τους κατάστασης, απ’ ότι οι μετρήσεις γλυκόζης μεμονωμένα.

Ασθενείς υπό ινσουλινοθεραπεία με αντλία, οφείλουν να βεβαιώνονται κατά καιρούς ότι λειτουργεί επαρκώς η αντλία χορήγησης της ινσουλίνης, ότι δεν έχει δημιουργηθεί καμία απόφραξη, κανένας κόμβος ή καμία αποσύνδεση.