Ορισμός

Υπογλυκαιμία ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία το επίπεδο του σακχάρου του αίματος (γλυκόζη) είναι πολύ χαμηλό.


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ινσουλινικό σοκ – Χαμηλό σάκχαρο αίματος


Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου

Υπογλυκαιμία επέρχεται όταν:

• Το σάκχαρο του αίματος (γλυκόζη) εξαντλείται πολύ γρήγορα
• Η γλυκόζη απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος πολύ αργά
• Υπερβολική ποσότητα ινσουλίνης απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος
Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που μειώνει τη γλυκόζη. Παράγεται στο πάγκρεας ως αντίδραση στην αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα.

Η υπογλυκαιμία είναι σχετικά συνήθης σε άτομα που πάσχουν από διαβήτη. Συμβαίνει όταν:

• Λαμβάνετε μεγάλη δόση ινσουλίνης ή διαβητικών φαρμάκων
• Δεν καταναλώνετε αρκετή τροφή
• Αυξάνετε απότομα τη σωματική άσκηση χωρίς παράλληλη αύξηση της ποσότητας της τροφής

Συγγενής υπογλυκαιμία είναι μια συνήθης πάθηση κατά την οποία το σάκχαρο στο αίμα ενός νεογέννητου είναι χαμηλό. Τα μωρά που γεννιούνται από διαβητικές μητέρες μπορεί να παρουσιάζουν οξεία υπογλυκαιμία.

Ιδιοπαθής υπογλυκαιμία είναι η υπογλυκαιμία που συμβαίνει από άγνωστη αιτία. Τα άτομα με αυτό τον τύπο υπογλυκαιμίας δεν πάσχουν από διαβήτη.

Υπογλυκαιμία μπορεί επίσης να προκληθεί από:

• Λήψη αλκοόλ
• Ινσουλίνωμα στο πάγκρεας (όγκος)
• Ηπατοπάθεια


Συμπτώματα

• Κρύος ιδρώτας
• Σύγχυση
• Σπασμοί
• Κώμα
• Διπλή ή θολή όραση
• Κόπωση
• Γενική αδιαθεσία, ανησυχία ή γενική κακουχία
• Πονοκέφαλος
• Πείνα
• Ευερεθιστότητα (πιθανόν επιθετικότητα)
• Νευρικότητα
• Ταχυκαρδία
• Τρεμούλιασμα

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να συνδέονται με αυτή την πάθηση είναι:
• Ελαττωμένη εγρήγορση
• Διαφοροποίηση στο μέγεθος της κόρης των οφθαλμών
• Ζάλη
• Υπερβολική εφίδρωση
• Λιποθυμία
• Παραισθήσεις
• Απώλεια μνήμης
• Μυϊκοί πόνοι
• Ωχρότητα
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Διαταραχή του ύπνου


Ενδείξεις και εξετάσεις

Η μέτρηση του σακχάρου του αίματος στο σπίτι θα δείξει κάτω από 50 mg/dL.
H τιμή του ορού γλυκόζης θα είναι χαμηλή.


Θεραπεία

Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από το αίτιο.

Σε ανθρώπους με διαβήτη που παίρνουν φάρμακα που ρίχνουν το σάκχαρο του αίματος, ένα σνακ ή ποτό που περιέχει ζάχαρη θα ανεβάσει το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα. Δοκιμάστε να πιείτε μέχρι 125 γρ. χυμό ή σόδα. Θα πρέπει να δείτε αμέσως βελτίωση στα συμπτώματα. Αν όχι, μετρήστε το σάκχαρο και επαναλάβετε μετά από 15 λεπτά. Υπερθεραπεία του χαμηλού σακχάρου του αίματος μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα υπερβολικής αύξησης του σακχάρου σε ανθρώπους με διαβήτη.

Στα άτομα με έντονη υπογλυκαιμία χορηγούνται ενέσεις γλυκόζης ή μιας ορμόνης που ονομάζεται γλυκαγόνη. Αν δεν αντιμετωπισθεί άμεσα, υπάρχει κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών ή και θανάτου.

Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να αλλάξετε τη διατροφή σας ώστε να λαμβάνετε μεγαλύτερες ποσότητες γλυκόζης κατά τη διάρκεια της ημέρας. Κάτι τέτοιο μπορεί να αποτρέψει επανάληψη επεισοδίων χαμηλού σακχάρου στο αίμα. Μπορεί να σας ζητήσει να τρώτε μικρά, συχνά γεύματα με σύνθετους υδατάνθρακες, φυτικές ίνες και λιπαρά και να αποφεύγετε τη ζάχαρη, το αλκοόλ και τους χυμούς φρούτων.

Πρέπει επίσης να παίρνετε τα γεύματά σας σε τακτά διαστήματα, και να αντισταθμίζετε την περισσότερη άσκηση με περισσότερη τροφή.

Αν η υπογλυκαιμία οφείλεται σε ινσουλίνωμα (όγκο στο πάγκρεας), η καλύτερη θεραπεία είναι η χειρουργική αφαίρεση του όγκου.


Επιπλοκές

Αν η υπογλυκαιμία που οφείλεται σε υπερβολική έκκριση ινσουλίνης δεν αντιμετωπισθεί θεραπευτικά, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια αισθήσεων και κώμα. Η οξεία υπογλυκαιμία αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό που μπορεί να καταλήξει σε κρίσεις και μόνιμη βλάβη του νευρικού συστήματος αν δεν αντιμετωπισθεί. Η οξεία υπογλυκαιμία που καταλήγει σε απώλεια αισθήσεων ονομάζεται και ινσουλινικό σοκ.

Μάθετε να αναγνωρίζετε το πρώτα προειδοποιητικά σημάδια της υπογλυκαιμίας και δώστε σωστά τις πρώτες βοήθειες στον εαυτό σας.


Καλέστε τον γιατρό σας

Πηγαίνετε αμέσως στα επείγοντα περιστατικά νοσοκομείου ή καλέστε το 166 αν τα πρώτα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας δεν υποχωρήσουν παρόλο που έχετε φάει ένα σνακ που περιέχει ζάχαρη.

Ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια αν ένα άτομο με διαβήτη ή ιστορικό υπογλυκαιμίας χάσει την αίσθηση εγρήγορσης ή αν δεν μπορείτε να το ξυπνήσετε.


Πρόληψη

Αν πάσχετε από διαβήτη, σιγουρευτείτε ότι ακολουθείτε τις οδηγίες του γιατρού σας όσον αφορά τη δίαιτα, τα φάρμακα και την άσκησή σας.

Αν έχετε ιστορικό υπογλυκαιμίας, θα πρέπει να έχετε ανά πάσα στιγμή πρόχειρο ένα σνακ ή ποτό που περιέχει ζάχαρη, για να το πάρετε αμέσως μόλις εμφανιστούν τα συμπτώματα. Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν σε 15 λεπτά, φάτε περισσότερο φαγητό. Διατίθεται και ειδικό πακέτο γλυκαγόνης για όσους υποφέρουν από επεισόδια υπογλυκαιμίας που δεν ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στις άλλες μορφές θεραπείας.