Τι πρέπει να προσέχει ο ασθενής μετά την επέμβαση στις βαλβίδες της καρδίας ή στην αορτή


Κατά την αντικατάσταση μίας βαλβίδας, αυτή αφαιρείται και στη θέση της τοποθετείται μία προσθετική βαλβίδα. Οι προσθετικές βαλβίδες που χρησιμοποιούνται για την αντικατάσταση των βαλβίδων της καρδιάς διατίθενται σε διαφορετικά μεγέθη και είναι κατασκευασμένες από διαφορετικά υλικά. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι βαλβίδων, οι βιολογικές και οι μεταλλικές βαλβίδες. Στη βιολογική βαλβίδα τα φύλλα κατασκευάζονται από ζωικούς ιστούς (συνήθως χοιρινούς ή βόϊους) και ράβονται σε εύκαμπτο μεταλλικό πλαίσιο καλυμμένο με ύφασμα. Αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντικατάσταση οποιασδήποτε βαλβίδας της καρδιάς, συνήθως δε χρειάζονται αντιπηκτική αγωγή μετεγχειρητικά, αλλά ο μέσος όρος ζωής τους είναι περί τα 15 χρόνια.

Νέοι τύποι βιολογικών βαλβίδων δεν περιέχουν μεταλλικό πλαίσιο στο σκελετό τους, καλούνται αστήρικτες και μοιάζουν πιο πολύ στις φυσικές ανθρώπινες βαλβίδες. Οι μηχανικές ή μεταλλικές βαλβίδες είναι κατασκευασμένες από διάφορα κράματα (τιτάνιο, νικέλιο, ατσάλι, πυρολυτικό άνθρακα) και ύφασμα. Αυτές έχουν αρκετές διαφορές στην κατασκευή τους από τις βιολογικές βαλβίδες, δεν φθείρονται ποτέ, προκαλούν όμως στροβιλισμούς στο αίμα, με κίνδυνο θρομβοεμβολικών επεισοδίων, και έτσι κάνουν απαραίτητη τη μετεγχειρητική χρήση αντιπηκτικών φαρμάκων για όλη τη διάρκεια της ζωής.

Ο χειρουργός ζυγίζει τα υπέρ και τα κατά της κάθε βαλβίδας σε σχέση με την ηλικία, τον τρόπο ζωής και τη γενικότερη κατάσταση του ασθενούς και αποφασίζει ποιά βαλβίδα θα τοποθετήσει. Για παράδειγμα, όταν ο ασθενής παρουσιάζει ενεργό έλκος στομάχου ή δωδεκαδακτύλου, τότε είναι επικίνδυνο να λάβει αντιπηκτικά και η βιολογική βαλβίδα είναι η κατάλληλη επιλογή γι' αυτό.

Μοσχεύματα και εμβαλώματα που χρησιμοποιούνται στην καρδιά και την αορτή

Η αντιμετώπιση των ανευρυσμάτων της αορτής γίνεται με συνθετικά ή βιοπροσθετικά μοσχεύματα. Τα συνθετικά μοσχεύματα είναι απλά ή συνδεδεμένα με βαλβίδα για τη θέση της αορτής, ευθέα ή με διακλαδώσεις. Το εμπλουτισμένο με κολλαγόνο μόσχευμα προσφέρει κοντρολαρισμένη αιμόσταση και μειώνει δραστικά την αιμορραγική επιπλοκή. Το υλικό κατασκευής είναι απόλυτα ευλύγιστο και εύκολο στην συρραφή καθώς και φιλικό στο να δεχτεί την αναστόμωση φλεβών. Η επιφάνεια (εσωτερική-εξωτερική) του μοσχεύματος είναι απόλυτα συμβατή, μειώνει δραστικά τον κίνδυνο δημιουργίας θρόμβου και βοηθάει στην ανάπτυξη του ιστού γύρω από αυτό. Είναι δυνατή η διάθεση πολλαπλών μεγεθών τόσο σε διάμετρο, όσο και μήκος.

Ελλείμματα της καρδιάς, στο τοίχωμα ή εσωτερικά, είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν με συνθετικό ή βιολογικό εμβάλωμα (μπάλωμα). Το εμβάλωμα από βόειο περικάρδιο έχει επεξεργασία αντίστασης στην ασβεστοποίηση. Το συνθετικό εμβάλωμα είναι εμποτισμένο με ζελατίνη ή κολλαγόνο ή διάλυμα οξειδωμένου άνθρακα. Μορφοποιούνται εύκολακαι είναι έτοιμα προς χρήση.

Λήψη αντιπηκτικής αγωγής - Παρακολούθηση χρόνου πήξης (lΝR)

Η συνήθης θεραπεία με αντιπηκτικά από του στόματος χάπια είναι η βαρφαρίνη (panwarfin), και η ασενοκουμαρόλη (sintrom).
Ο ασθενής θα πρέπει να είναι ενήµερος ότι πιθανότατα µπορεί να εµφανίσει παρατεταµένη αιµορραγία σε περίπτωση κοψίµατος, ρινορραγία, αιµορραγούντα ούλα, ούρα κόκκινα, κόκκινα ή µαύρα κόπρανα, και στις γυναίκες υπέρµετρη έµµηνος ρύση (περίοδος). Πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερη µέριµνα για την αποφυγή εγκυµοσύνης σε ανάλογες περιπτώσεις λόγω της τερατογένεσης.

Στις περιπτώσεις λήψης ανάλογης αντιπηκτικής αγωγής απαιτείται κανονικός εργαστηριακός έλεγχος που βασίζεται στον δείκτη IΝR.
Αυτό το σύστημα έχει το πλεονέκτημα της εξομάλυνσης των διαφορών που παρατηρούνται στα διάφορα μικροβιολογικά εργαστήρια.

Αιτία λήψης αντιπηκτικής αγωγής Τιµή ΙΝR
Μηχανική βαλβίδα αορτική 2.5 - 3.5
Μηχανική βαλβίδα µιτροειδής 2.5 - 3.5
Μηχανικές βαλβίδες αορτική και µιτροειδής 3.0 - 4.0
Βιολογική βαλβίδα αορτική(όταν υπάρχουν και άλλοι παράγοντες κινδύνου) 2.0 - 3.0 (για 3 µήνες)
Βιολογική βαλβίδα µιτροειδής 2.0 - 3.0 (για 3 µήνες)
Ευθύ μόσχευμα στην αορτή Κανονικό 1,0-1,5
Λήψη salospir


Τους πρώτους 2 µήνες να παρακολουθεί το ΙΝR µία φορά την εβδοµάδα και µετά µία φορά τον µήνα, δίνοντας αίµα για έλεγχο στο ίδιο διαγνωστικό (µικροβιολογικό εργαστήριο) για να είναι δυνατή η σύγκριση των αποτελεσµάτων.

Σε όλες τις περιπτώσεις ο ασθενής θα πρέπει να φέρει µαζί του το σηµειωµατάριο αντιπηκτικής αγωγής. Ο στόχος να διατηρεί το ΙΝR σε µία ορισµένη τιµή είναι ανάλογος µε την αιτία, όπως φαίνεται στον πίνακα.

Χρήσιμες οδηγίες:

Η λήψη αντιπηκτικών δισκίων πρέπει να είναι κανονική και σε σταθερή ώρα ώστε να μην υπάρχουν διακυμάνσεις.

Το αντιπηκτικό παίρνεται μια φορά την ημέρα, το απόγευμα στις 6 η ώρα για να είναι δυνατή η αύξηση ή η μείωση της δόσης, ανάλογα με το αποτέλεσμα του εργαστηριακού ελέγχου του IΝR που έγινε ή θα γίνει το πρωί της ίδιας ημέρας.

Για να πάρετε το αντιπηκτικό θα πρέπει να είστε νηστικός για 3 ώρες και μετά να φάτε μετά από 2 ώρες έτσι ώστε το χάπι να απορροφάται με τον ίδιο ρυθμό.

Σε περίπτωση τροποποίησης της δόσης του αντιπηκτικού ακόμη και αν αυτή σας φαίνεται ασήμαντη, πρέπει να κάνετε τον εργαστηριακό σας έλεγχο σε συχνότερα διαστήματα.

Μην αναβάλλετε ποτέ τον προγραμματισμένο σας εργαστηριακό έλεγχο. Αν αυτό σας είναι εντελώς αδύνατο, ενημερώστε τον γιατρό σας.

Ξεχάσατε να πάρετε το δισκίο σας. ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΥΤΗ ΜΗΝ ΠΑΡΕΤΕ ΠΟΤΕ ΔΙΠΛΗ ΔΟΣΗ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ.

Επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας σε περίπτωση που:

Εμφανίσετε αίμα από τη μύτη, ούλα, ούρα, κόπρανα ή εκχυμώσεις (μελανιές) αυτόματα ή μετά από μικροτραυματισμούς.
Παρουσιάσετε πυρετό, εμέτους, διάρροιες, αλλεργία, δερματικό εξάνθημα.

Χρειαστεί να πάρετε οποιοδήποτε επιπρόσθετο φάρμακο, αφού πολλά φάρμακα τροποποιούν την δράση του αντιπηκτικού προκαλώντας αύξηση του IΝR.
Χρειαστεί να πάρετε άλλο φάρμακο και κυρίως αντιφλεγμονώδη αναλγητικά, υπνωτικά, ηρεμιστικά, υπακτικά ή διακόψετε κάποιο άλλο φάρμακο που παίρνατε.

Στην καθημερινή σας ζωή

Πρέπει να είναι γνωστό στο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον ότι λαμβάνετε αντιπηκτικά. Επιβάλλεται να έχετε μαζί με την ταυτότητά σας στο πορτοφόλι σας ένα σημείωμα με το όνομα και τη δόση του αντιπηκτικού που λαμβάνετε.

Αποφεύγετε τον χειρισμό αντικειμένων που μπορεί να σας τραυματίσουν.

Αποφεύγετε τα επικίνδυνα σπορ.

Αποφεύγετε τις ενέσεις, τους βελονισμούς, τα τατουάζ και το πεντικιούρ.

Η βιταμίνη Κ υπάρχει μόνο σε ενέσιμη μορφή (αμπούλες Kapavit) και είναι η ουσία που αδρανοποιεί τη δράση των αντιπηκτικών, έτσι ώστε η πηκτικότητα να επανέρχεται στο φυσιολογικό.

Οι πλούσιες σε βιταμίνη Κ τροφές που ανταγωνίζονται τη δράση αντιπηκτικών δισκίων εφόσον περιλαμβάνονται στο διαιτολόγιο σας, πρέπει να είναι σε περιορισμένες ποσότητες και να καταναλώνονται με κανονικό ρυθμό και όχι περιστασιακά. Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Κ είναι το καρότο, το μπρόκολο, το λάχανο, το κουνουπίδι, η ντομάτα, το αβοκάντο, το σπανάκι, το λαχανάκι Βρυξελλών, το μαρούλι, η σόγια, τα κάστανα, τα αμύγδαλα, η σοκολάτα, το χοιρινό συκώτι.

Το κρασί ή τα άλλα οινοπνευματώδη ποτά πρέπει να έχουν πολύ περιορισμένη χρήση.

Σε περιπτώσεις που πρέπει να υποβληθείτε σε μια μικρή ή μεγάλη επέμβαση (πχ αφαίρεση δοντιών) θα πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό που πρόκειται να εκτελέσει την επέμβαση ότι λαμβάνετε αντιπηκτικά. Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να διακόπτεται τα αντιπηκτικά για 4 ημέρες και να λαμβάνεται αντιπηκτικές ενέσεις τις οποίες θα συνταγογραφήσει ο χειρουργός γιατρός ή οδοντίατρος.

Μετά την επέμβαση θα πρέπει να ξεκινήσετε τα αντιπηκτικά δισκία 24 ώρες μετά την επέμβαση, αλλά θα διακόψετε τις αντιπηκτικές ενέσεις όταν θα μετρηθεί θεραπευτικός χρόνος IΝR και θα είναι μεγαλύτερος του 2.

Σε περιπτώσεις που πρέπει να πάρετε αναλγητικά προτιμήστε να πάρετε παρακεταμόλη (depon, apotel, lonarid).

Προφυλακτική λήψη αντιβιοτικής αγωγής

Για την πρόληψη της ενδοκαρδίτιδας πρέπει οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε επέμβαση προσθετικής βαλβίδας ή μοσχεύματος να λαμβάνουν προληπτικά χημειοπροφύλαξη (αντιβίωση).

Χειρουργικές καταστάσεις που απαιτείται προφυλακτική χημειοπροφύλαξη για την αποφυγή ενδοκαρδίτιδας είναι οι οδοντιατρικές εργασίες (εξαγωγή, θεραπεία περιοδοντίτιδας, εμφυτεύματα, ενδοδοντικοί χειρισμοί, ενδοσυνδεσμικές ενέσεις, αρχική τοποθέτηση ορθοδοντικών ταινιών, καθαρισμός ή όπου αναμένεται απώλεια αίματος), οι επεμβάσεις ΩΡΛ (αμυγδαλεκτομή ή/και αδενοειδεκτομή), και επεμβάσεις που αφορούν το βλεννογόνο του αναπνευστικού. Τέλος, απαιτείται σε επεμβάσεις που αφορούν το γαστρεντερικό σύστημα (σκληροθεραπεία κιρσών οισοφάγου, διαστολές οισοφάγου, επέμβαση χοληφόρων, χειρουργικές επεμβάσεις που αφορούν το βλεννογόνο του πεπτικού) και το ουροποιητικό (χειρουργική επέμβαση προστάτου, κυστεοσκόπηση, διαστολές ουρήθρας).
Βέβαια υπάρχουν και χειρουργικές καταστάσεις που η χημειοπροφύ- λαξη για ενδοκαρδίτιδα δεν απαιτείται. Αυτές οι καταστάσεις αφορούν οδοντιατρικές εργασίες (φθορίωση, ακτινογραφία στόματος, ανατολή νεογιλών οδόντων, μετεγχειρητική αφαίρεση ραμμάτων, χειρισμοί ορθοδοντικής προσθετικής χωρίς απώλεια αίματος), διασωλήνωση, απλή βρογχοσκόπηση με εύκαμπτο βρογχοσκόπιο και διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογράφημα.

Η χημειοπροφύλαξη που θα πρέπει να λαμβάνεται, σύμφωνα με τις οδηγίες της American Heart Association (1997), είναι η ακόλουθη:

Οδοντιατρικές πράξεις - Χειρισμοί ανωτέρου αναπνευστικού

Σύνηθες σχήμα
1 ώρα πριν 2gr Amoxil (4 κουταλάκια γλυκού sirop Amoxil 500mg)
Επί αλλεργίας σε Πενικιλίνες
1 ώρα πριν 600mg Clindamycin ή 500gr Clarithromycin
Επί αδυναμίας λήψεως φαρμάκων από το στόμα
30 λεπτά πριν 2gr Ampicillin IM/IV
Επί αδυναμίας λήψεως φαρμάκων από το στόμα σε αλλεργικούς στην πενικιλίνη
30 λεπτά πριν 600mg Dalacin-CIV

Χειρισμοί γαστρεντερικού ουροποιογεννητικού
Σύνηθες σχήμα
30 λεπτά πριν 2gr Ampicillin IV+1,5 mg/kg σωματικού βάρους
Garamycin (όχι > 80mg)
6 ώρες μετά 1gr Amoxil per os
Επί αλλεργίας σε πενικιλίνες
1 ώρα πριν Vancomycin (έκχυση σε 1-2ώρες) +1,5mg/kg σωματικού
βάρους Garamycin IV/IM (όχι > 120mg)

Χριστόφορος Κωτούλας
Καρδιοχειρουργός, MD, PhD, FETCS, FCCP,


Διαβάστε περισσότερα άρθρα...
    Στην κορυφή