Από τον Οκτώβριο του 2010 που πρωτοεμφανίσθηκε η «ηλεκτρονική συνταγογράφηση» γράφτηκαν και ακούσθηκαν πολλά. Τα περισσότερα ήταν επαινετικά σχόλια τα οποία με μεγάλη ταχύτητα λειτούργησαν σαν μοχλός πολιτικής εκμετάλλευσης, με αποτέλεσμα σήμερα να παρουσιάζεται από κυβερνητικής πλευράς σαν το πιο σημαντικό βήμα στον τομέα της δημοσιονομικής προσαρμογής της φαρμακευτικής δαπάνης.

Ποια είναι όμως η πραγματικότητα;

Είναι πράγματι τόσο πρωτοποριακό το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης όσο προβάλλεται και τι πραγματικά περιμένουμε μετά από 18 μήνες εφαρμογής της;

Από όποια πλευρά και αν το δει κανείς είναι ένα πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση εκσυγχρονισμού της διαδικασίας συνταγογράφησης. Μ’ αυτή τη λογική οι φαρμακοποιοί στήριξαν από την πρώτη στιγμή το θεσμό, ξεπερνώντας τις όποιες φοβικές αντιδράσεις προκαλεί κάθε τι καινούργιο, και με συγκεκριμένες δράσεις προσπάθησαν να βελτιώσουν προβλήματα και αδυναμίες που η νέα διαδικασία παρουσίαζε.

Παρ’ όλα αυτά ακόμη και σήμερα τα αδύνατα σημεία της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης παραμένουν αδύνατα, οι κατά καιρούς προτάσεις και υποδείξεις των χρηστών παραπέμπονται στις καλένδες, οι έχοντες την πολιτική εποπτεία της λειτουργίας της (Γενικής Γραμματείας Κοιν. Ασφαλίσεων) αδυνατούν ( ; ) ή δεν θέλουν να προσγειωθούν στις πραγματικές δυνατότητες του υπάρχοντος συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, ενώ παράλληλα επενδύουν πολιτικά και ψηφοθηρικά στην προβολή ενός δήθεν συστήματος μιας δήθεν ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.

Εάν ήθελαν να μιλήσουν με ειλικρίνεια και πέρα από τις σκοπιμότητες, θα έπρεπε να παραδεχθούν ότι το λεγόμενο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης είναι ένα ιδιαίτερα πρόχειρο δημιούργημα, που « στήθηκε» με συνοπτικές διαδικασίες προκειμένου να παρουσιασθεί στην τρόϊκα στα πλαίσια της προσπάθειας να εισπράξουν τα εύσημα της έγκαιρης μνημονιακής προσαρμογής. Στην πραγματικότητα όμως κατασκευάσθηκε ένα έργο, που μόνο κατ’ όνομα είναι «ηλεκτρονική συνταγογράφηση», ενώ στην ουσία είναι μόνο ένα κέλυφος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και το μόνο που έχει πετύχει είναι να αντικαταστήσει το μολύβι του γιατρού με τον εκτυπωτή του υπολογιστή .

Εξηγώ και αιτιολογώ αμέσως τους χαρακτηρισμούς.

Θεωρώ ότι είναι αδιανόητη η ύπαρξη ηλεκτρονικής συνταγογράφησης χωρίς μαγνητική κάρτα ασφαλισμένου, όπου θα καταχωρούνται οι πάσης φύσεως επισκέψεις του ασφαλισμένου σ΄όλους τους παρόχους υπηρεσιών υγείας.

Θεωρώ ότι δεν μπορεί να λέγεται ηλεκτρονική συνταγογράφηση μια διαδικασία που κατά την εφαρμογή της όχι μόνο δεν εξαφανίζει το χαρτί, αλλά απαιτεί όγκο χαρτιού τετραπλάσιο από αυτόν που απαιτείτο κατά την χειρόγραφη συνταγογράφηση.

Δεν μπορώ να δεχθώ ένα ηλεκτρονικό σύστημα στο οποίο έχουν πρόσβαση αρκετές χιλιάδες χρηστών, όπου δεν υπάρχουν φραγές, δεν υπάρχουν alarms, δεν υπάρχουν δικλίδες ασφαλείας.

Αναλυτικά: Εάν ο ασφαλισμένος επισκεφθεί στην διάρκεια μιας ημέρας δέκα (10) διαφορετικούς ιατρούς και ζητήσει να του συνταγογραφήσουν το ίδιο ακριβώς φάρμακο ( π.χ. για την υπέρτασή του) , το σύστημα δεν θα εμποδίσει ούτε τον δεύτερο, ούτε τον τρίτο, ούτε τον δέκατο ιατρό να συνταγογραφήσει το ίδιο φάρμακο, καθώς επίσης δεν θα εμποδίσει ούτε τον δεύτερο, ούτε τον τρίτο, ούτε τον δέκατο φαρμακοποιό να εκτελέσει τις συνταγές με το ίδιο φάρμακο, για τον ίδιο ασφαλισμένο, την ίδια ημέρα.

Όπως επίσης το σύστημα δεν θα εμποδίσει τον ίδιο ιατρό κατά τη στιγμή της συνταγογράφησης να αναγράψει ως ποσότητα 10 κουτιά του ίδιου φαρμάκου ακόμη και εάν κάθε κουτί περιέχει 30 χάπια δηλ. συνολικά 300 χάπια.

Όπως επίσης δεν υπάρχει καμία διασταύρωση της δοσολογίας και της ποσότητας που περιέχει κάθε κουτί φαρμάκου, ώστε να μπλοκάρεται η αναγραφή περισσοτέρων κουτιών κατ’ εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας.

Δεν υπάρχει επίσης κανένα μπλοκάρισμα του συστήματος όταν υπάρχει ασυμβατότητα μεταξύ της διάγνωσης και της φαρμακευτικής αγωγής.

Δεν υπάρχει διαδικασία παρεμπόδισης αναγραφής στην ίδια συνταγή έως και τριών διαφορετικών εμπορικών ονομασιών οι οποίες είναι χημικά ταυτόσημες, δηλαδή με την ίδια δραστική ουσία.

Ο κατάλογος φαρμάκων που τίθεται υπ’ όψιν του ιατρού προκειμένου να επιλέξει το κατάλληλο κατά την κρίση του, περιλαμβάνει πληθώρα φαρμάκων τα οποία δεν κυκλοφορούν στην φαρμακευτική αγορά σήμερα, αλλά κυκλοφορούσαν κάποτε ή αδειοδοτήθηκαν και θα κυκλοφορήσουν στο μέλλον.

Δεν υπάρχει on-line σύνδεση μεταξύ ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και της βάσης δεδομένων που υπάρχει( ;) στον ΕΟΦ, με αποτέλεσμα την στιγμή πώλησης ενός φαρμάκου δεν ενημερώνεται ο ΕΟΦ ότι το συγκεκριμένο κουτί φαρμάκου πωλήθηκε, άρα δεν μπορεί να ξαναπωληθεί.

Το ίδιο ισχύει σε μεγαλύτερο βαθμό για τον μεγάλο όγκο των εξαγωμένων φαρμάκων, με αποτέλεσμα να μην διασφαλίζεται ότι οι ταινίες γνησιότητας των συγκεκριμένων εξαχθέντων φαρμάκων δεν επαναχρησιμοποιούνται στην ελληνική αγορά προς όφελος επιτηδείων απατεώνων και εις βάρος των ασφαλιστικών ταμείων.

Για τα θέματα ασφάλειας των συνταγών καλύτερα ας μη μιλήσουμε. Η πρόσφατη επίθεση χάκερς ( όπως ανακοινώθηκε από το Υπ. Υγείας ) είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Ψηφιακή υπογραφή δεν υπάρχει σε καμιά φάση της διαδικασίας και φυσικά ο οποιοσδήποτε έχει λόγο, μπορεί να συνταγογραφήσει μέσω του υπολογιστή του αν έχει διαθέσιμο ( πράγμα καθόλου δύσκολο) τον ΑΜΚΑ του ασθενή και τον κωδικό πρόσβασης του ιατρού, έστω και αν αυτό γίνεται εν αγνοία – εντός ή εκτός εισαγωγικών – του ασθενή ή του ιατρού.

Ακόμη και το πολύ απλούστερο δηλ. της σύνδεσης της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης με τις εφαρμογές διαχείρισης φαρμακείων, ώστε ταυτόχρονα να εκτελείται η συνταγή, να ενημερώνεται το σύστημα, να εκδίδεται το απαραίτητο φορολογικό στοιχείο και να ενημερώνεται η αποθήκη του φαρμακείου για την πραγματοποιηθείσα πώληση, δεν έχει γίνει.

Τέλος το ακόμη πιο απλό της έγκαιρης ενημέρωσης της βάσης δεδομένων σε θέματα αλλαγής τιμών, φαρμάκων αρνητικής λίστας ή μη υποχρεωτικώς συνταγογραφουμένων γίνεται με χαρακτηριστική βραδύτητα που σίγουρα δεν συνάδει με τον όρο ηλεκτρονική.

Για όλους αυτούς τους λόγους, και δεν είναι οι μόνοι, χαρακτήρισα το συγκεκριμένο έργο ως κέλυφος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, διότι έχει τα χαρακτηριστικά της κατ’ επίφαση ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, αλλά στην ουσία δυστυχώς «…. Ο βασιλεύς είναι γυμνός…..» .Και είναι γυμνός διότι ένα τόσο σοβαρό έργο έγινε άρον-άρον από μια ομάδα ανθρώπων με τα χαρακτηριστικά του ξερολισμού, χωρίς να ζητηθεί ούτε η γνώση, ούτε η εμπειρία των ανθρώπων που επρόκειτο να είναι οι χρήστες του συστήματος και έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού τους πως θα εκμεταλλευτούν πολιτικά-κομματικά το έργο για άλλους λόγους.

Και τώρα που όλοι πλέον αντιλήφθηκαν ποια είναι η πραγματικότητα, οι κυβερνώντες σχεδιάζουν « μια άλλη ηλεκτρονική συνταγογράφηση» με προϋπολογισμό το υπερβολικό ποσό των 25 εκατ. Ευρώ. Από το ένα άκρο στο άλλο και μηδέν εις το πηλίκον.


ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΘΕΟΔΟΣΙΑΔΗΣ
ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ