Πιθανές παθήσεις για το σύμπτωμα: Πόνος στο στήθος
Αναζήτηση Συμπτωμάτων:
Αρρυθμίες
Ορισμός
Η αρρυθμία είναι μια διαταραχή στον ρυθμό της καρδιάς ή στη συχνότητα των καρδιακών παλμών. Η καρδιά μπορεί να πάλλεται πολύ αργά ή πολύ γρήγορα ή να κάνει παραπάνω παλμούς ή να κάνει διακοπές ή να παρουσιάζει άλλες ανωμαλίες στον ρυθμό της.
Περιγραφή
Οι αρρυθμίες είναι αποκλίσεις από την ομαλή διακύμανση του καρδιακού παλμού, γεγονός που κάνει την καρδιά να κτυπά ανώμαλα. Ο ομαλός παλμός ξεκινά στον δεξιό κόλπο, τον φυσικό βηματοδότη της καρδιάς (φλεβοκόμβο), που στέλνει ένα ηλεκτρικό σήμα στο κέντρο της καρδιάς, στον κολποκοιλιακό κόμβο. Ο κολποκοιλιακός κόμβος στη συνέχεια στέλνει σήματα στον κεντρικό θάλαμο λειτουργίας της καρδιάς για να προκαλέσει συσπάσεις στην κοιλία. Οι αρρυθμίες συμβαίνουν όταν ο καρδιακός παλμός ξεκινά σε άλλο σημείο της καρδιάς και όχι στον κολποκοιλιακό κόμβο ή όταν αναπτύσσεται ανώμαλος ρυθμός παλμών ή όταν ‘μπλοκάρεται’ η μεταφορά του ηλεκτρικού σήματος κατά τη διαδρομή του.
Οι αρρυθμίες είναι συνήθεις στους μεσήλικες. Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, η πιθανότητα να εμφανίσουν αρρυθμία αυξάνει. Οι αρρυθμίες συχνά συμβαίνουν σε ανθρώπους που δεν αντιμετωπίζουν καρδιακές παθήσεις. Στους ανθρώπους αυτούς η ίδια η πάθηση είναι επικίνδυνη, όχι η αρρυθμία. Οι αρρυθμίες συχνά συμβαίνουν κατά τη διάρκεια ενός εμφράγματος και μετά από αυτό. Κάποιοι τύποι αρρυθμίας, όπως η κοιλιακή ταχυκαρδία, είναι σοβαρές και πολλές φορές αποτελούν απειλή για τη ζωή του ανθρώπου.
Οι αργοί καρδιακοί παλμοί (λιγότεροι από 60 το λεπτό) ονομάζονται βραδυκαρδίες, ενώ γρήγοροι παλμοί (περισσότεροι από 100 το λεπτό) ονομάζονται ταχυκαρδίες. Η βραδυκαρδία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την επιβράδυνση της κυκλοφορίας του αίματος που συνεπάγεται ελλιπή οξυγόνωση του σώματος και κυρίως του εγκεφάλου. Οι ταχυκαρδίες μπορεί επίσης να μειώσουν την ικανότητα της καρδιάς να πάλλεται αποτελεσματικά επειδή οι κοιλίες δεν έχουν αρκετό χρόνο ώστε να γεμίσουν εντελώς.
Οι αρρυθμίες χαρακτηρίζονται από το σημείο προέλευσής τους. Τους κόλπους ή τις κοιλίες. Υπερκοιλιακές αρρυθμίες συμβαίνουν στις άνω περιοχές της καρδιάς και είναι λιγότερο σοβαρές από τις κοιλιακές αρρυθμίες. Η κοιλιακή μαρμαρυγή είναι η πλέον σοβαρή αρρυθμία και μπορεί να αποβεί θανατηφόρα αν δεν υπάρξει άμεση ιατρική βοήθεια.
Αιτίες και συμπτώματα
Σε πολλές περιπτώσεις, η αιτία της αρρυθμίας είναι άγνωστη. Στις γνωστές αιτίες αρρυθμίας περιλαμβάνονται οι καρδιακές παθήσεις, το stress, η κατανάλωση καφεΐνης, το κάπνισμα, το αλκοόλ, τα διαιτητικά χάπια, τα αντιβηχικά και τα φάρμακα για το κρυολόγημα.
Συμπτώματα της αρρυθμίας:
• Γρήγορος ή ακανόνιστος καρδιακός παλμός,
• Σκίρτημα ή ‘φτερούγισμα’ στο στήθος,
• Ζάλη,
• Λιποθυμία
• Δύσπνοια και πόνοι στο στήθος
Διάγνωση
Η διάγνωση της αρρυθμίας γίνεται με στηθοσκοπική εξέταση, ηλεκτροκαρδιογράφημα και ηλεκτροφυσιολογικές μελέτες. Μερικές φορές οι αρρυθμίες εντοπίζονται με τη στηθοσκοπική εξέταση του ασθενούς αλλά, δεδομένου ότι οι αρρυθμίες δεν είναι συνεχείς, μπορεί να μην εντοπισθούν κατά την εξέταση.
Το ηλεκτροκαρδιογράφημα απεικονίζει τη δραστηριότητα της καρδιάς και μπορεί να αποκαλύψει έλλειψη οξυγόνου από κακή κυκλοφορία (ισχαιμία). Ηλεκτρόδια καλυμμένα με διαγώγιμο ζελέ τοποθετούνται στο στήθος, τους βραχίονες και τις κνήμες του ασθενούς. Στέλνουν τη διέγερση από την καρδιακή δραστηριότητα διαμέσου ενός μόνιτορ (ταλαντοσκόπιο) σε ένα μηχάνημα εγγραφής που τις αποτυπώνει σε χαρτί. Η εξέταση διαρκεί περίπου 10 λεπτά και πραγματοποιείται στο ιατρείο. Ένας άλλος τύπος ηλεκτροκαρδιογραφήματος, το γνωστό ως τεστ κοπώσεως, μετρά την αντίδραση της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων στη σωματική διέγερση ενώ ο ασθενής ασκείται σε κυλιόμενο διάδρομο ή ποδήλατο. Αυτό το τεστ πραγματοποιείται είτε σε ιατρείο είτε σε εργαστήριο και κρατάει από 15 έως 30 λεπτά. Άλλοι τύποι ηλεκτροκαρδιογραφημάτων είναι η 24ωρη καταγραφή του ηλεκτροκαρδιογραφήματος (holter), μέσω μιας φορητής συσκευής που συνδέεται στον ασθενή και καταγράφει τον καρδιακό ρυθμό για ένα 24ωρο. Στην περίπτωση αυτή ο ασθενής φορά έναν ‘μαγνητοφωνάκι’ στο στήθος του, που καταγράφει τον ρυθμό της καρδιάς του κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων του. Η τηλεφωνική παρακολούθηση μπορεί να εντοπίσει αρρυθμίες που εμφανίζονται σποραδικά. Παρόμοια με το holter, η τηλεφωνική παρακολούθηση μπορεί να συνεχιστεί για μέρες ή και βδομάδες και δίνει τη δυνατότητα στον ασθενή να στέλνει ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα μέσω τηλεφώνου σε ένα σταθμό παρακολούθησης όταν νιώθει αρρυθμία ή εναλλακτικά να αποθηκεύει την πληροφορία σε ένα μαγνητόφωνο και να τη στέλνει αργότερα.
Οι ηλεκτροφυσιολογικές μελέτες είναι επεμβατικές διαδικασίες που πραγματοποιούνται σε νοσοκομείο προκειμένου να βρεθεί η αιτία των σοβαρών αρρυθμιών και η ανταπόκριση σε διαφορετικές θεραπείες. Περιλαμβάνουν τον καρδιακό καθετηριασμό, κατά τον οποίο καθετήρες οι οποίοι καταλήγουν σε ηλεκτρόδια, περνούν από μια φλέβα στον βραχίονα ή στο πόδι και – δια μέσου των αιμοφόρων αγγείων - στην καρδιά. Τα ηλεκτρόδια καταγράφουν αντιδράσεις της καρδιάς, εντοπίζοντας από πού ξεκινά η αρρυθμία. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής, οι γιατροί μπορούν να ελέγξουν την επίδραση διαφόρων φαρμάκων, προκαλώντας αρρυθμία μέσω των ηλεκτροδίων, ή να δοκιμάσουν διαφορετικά φάρμακα. Η διαδικασία διαρκεί μία με δύο ώρες και στη διάρκειά της ο ασθενής είναι ξύπνιος αλλά ελαφρά ναρκωμένος. Τοπική αναισθησία χορηγείται με ένεση στις περιοχές εισόδου του καθετήρα.
Θεραπεία
Πολλές αρρυθμίες δεν απαιτούν καμία θεραπεία. Για τις σοβαρές αρρυθμίες , η θεραπευτική αγωγή για υπάρχουσα καρδιοπάθεια, μερικές φορές αντιμετωπίζει και την αρρυθμία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ίδια η αρρυθμία αντιμετωπίζεται με φάρμακα, ηλεκτροσόκ (απινιδισμό), αυτόματους απινιδωτές, τεχνητούς βηματοδότες, καθετηριασμό, ή χειρουργική επέμβαση. Οι υπερκοιλιακές αρρυθμίες συχνά μπορούν να αντιμετωπισθούν με φαρμακευτική αγωγή. Αντίθετα, οι κοιλιακές αρρυθμίες είναι πιο περίπλοκες στη θεραπεία τους.
H θεραπεία με φάρμακα μπορεί να ρυθμίσει τις αρρυθμίες, αλλά η εξεύρεση του σωστού φαρμάκου και της σωστής δοσολογίας απαιτεί προσοχή και μπορεί να πάρει χρόνο. Στα κοινά φάρμακα για την καταπολέμηση της αρρυθμίας περιλαμβάνονται οι β-αναστολείς, οι αποκλειστές ασβεστίου , η quinnidine, φυτικά παρασκευάσματα και η procanaimide. Εξαιτίας των ισχυρών παρενεργειών που μπορεί να έχουν, ισχυρότερα αναισθητοποιητικά φάρμακα χορηγούνται μόνο σε αρρυθμίες που απειλούν τη ζωή του ασθενούς. Όλα τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της αρρυθμίας έχουν πιθανές παρενέργειες, που κυμαίνονται από ήπιες επιπλοκές όπως με τους β-καταστολείς και τους αποκλειστές ασβεστίου, σε πιο σοβαρές όπως με τα αναισθητοποιητικά φάρμακα που παραδόξως μπορεί τα ίδια να προκαλέσουν αρρυθμίες ή να τις επιδεινώσουν. Η ανταπόκριση στα φάρμακα μετριέται συνήθως με το ηλεκτροκαρδιογράφημα, το holter ή την ηλεκτροφυσιολογική μελέτη.
Σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης εφαρμόζεται ο απινιδισμός (defibrillation), δηλαδή το ηλεκτροσόκ στο θωρακικό τοίχωμα. Ο απινιδισμός αποκαθιστά τον κανονικό ρυθμό της καρδιάς. Ακολουθείται από φαρμακευτική αγωγή ώστε να προληφθεί η επανεμφάνιση της αρρυθμίας.
Τεχνητοί βηματοδότες που αποκαθιστούν τον ομαλό ρυθμό της καρδιάς μπορούν να τοποθετηθούν κάτω από το δέρμα με μια απλή επέμβαση. Απολήξεις του βηματοδότη εγκαθίστανται στη δεξιά πλευρά της καρδιάς. Οι βηματοδότες χρησιμοποιούνται για τη διόρθωση της βραδυκαρδίας και μερικές φορές μετά από χειρουργική επέμβαση ή καθετηριασμό.
Εμφυτεύσιμοι αυτόματοι απινιδωτές διορθώνουν τις απειλητικές για τη ζωή κοιλιακές αρρυθμίες, εντοπίζοντάς τις και στη συνέχεια αποκαθιστώντας τον παλμό ή προκαλώντας ένα ηλεκτροσόκ στην καρδιά. Εμφυτεύονται μέσα στο θωρακικό τοίχωμα χωρίς να απαιτείται μείζον χειρουργείο και αποθηκεύουν πληροφορίες για μελλοντική αξιολόγηση από τους γιατρούς. Οι εμφυτεύσιμοι αυτόματοι απινιδωτές έχουν αποδειχθεί πιο αποτελεσματικοί από ότι μόνο τα φάρμακα, επειδή σώζουν ζωές. Συχνά χρησιμοποιούνται παράλληλα με φαρμακευτική αγωγή.
Η μέθοδος της κατάλυσης, δηλ. της ηλεκτρικής καταστροφής του κέντρου παραγωγής της αρρυθμίας ή των ηλεκτρικών της διαδρομών με χορήγηση ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής τάσης, γνωστό ως ‘Αblation’, εφαρμόζεται είτε με καθετήρα είτε χειρουργικά. Η υπερκοιλιακή ταχυκαρδία μπορεί να αντιμετωπισθεί επιτυχώς με το Ablation. To Ablation με καθετήρα πραγματοποιείται σε ειδικό εργαστήριο με τον ασθενή ελαφρώς ναρκωμένο. Ενας καθετήρας εφοδιασμένο με μηχανισμό που χαρτογραφεί τις ηλεκτρικές διαδρομές εισάγεται σε μια φλέβα και οδηγείται μέσα στην καρδιά. Υψηλής συχνότητας ραδιοκύματα χρησιμοποιούνται για να αφαιρέσουν τη διαδρομή ή τις διαδρομές που προκαλούν την αρρυθμία. To χειρουργικό Ablation είναι παρόμοιο κατ’ αρχήν αλλά πραγματοποιείται σε νοσοκομείο, με τη χρήση ‘κρύας’ μήλης αντί των ραδιοκυμάτων για την καταστροφή των ιστών. Το Αblation εφαρμόζεται όπου η φαρμακευτική αντιμετώπιση έχει αποτύχει.
Μια άλλη μορφή χειρουργικής επέμβασης για την απινίδωση των κόλπων συνίσταται σε πολλαπλές τομές στον κόλπο που επιτρέπουν τα ηλεκτρικά κύματα να κινηθούν αποτελεσματικά. Αυτή η μέθοδος συχνά συνιστάται σε ασθενείς που δεν έχουν ανταποκριθεί σε φάρμακα ή στον απινιδισμό.
Εναλλακτική θεραπεία
Από τη στιγμή που κάποιες αρρυθμίες μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή, ο ασθενής θα πρέπει πρώτα να συμβουλευθεί ένα συμβατικό γιατρό. Ο βελονισμός μπορεί να διορθώσει έναν ελάχιστο αριθμό (1,5%) περιπτώσεων κολπικής μαρμαρυγής. Για νέες, ήσσονος σημασίας αρρυθμίες, ο βελονισμός μπορεί να είναι αποτελεσματικός σε ποσοστό 70% των περιπτώσεων, αλλά αυτό το νούμερο μπορεί να μη διαφέρει πολύ από τη θεραπεία με placebo. Tόσο οι δυτικές όσο και οι κινεζικές θεραπείες με βότανα χρησιμοποιούνται επίσης για τη θεραπεία της αρρυθμίας. Δεδομένου ότι η ‘μπερκιά’ (Crataegus laevigata) διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία και διεγείρει τους μυς της καρδιάς, μπορεί να βοηθά στη σταθεροποίηση των αρρυθμιών. Είναι ήπιο και κατάλληλο για οικιακή χρήση, αντίθετα με το ‘κορακόχορτο’ (Digitalis purpurea), ένα βότανο του οποίου η επίδραση στην καρδιά είναι τόσο ισχυρή που δεν πρέπει να χορηγείται χωρίς την επίβλεψη ειδικού. Οι ομοιοπαθητικοί συνήθως προτείνουν θεραπείες με βότανα όπως η Λάχεσις, το ακόνιτο ή ψιάκι (Aconitum napellus) για την αντιμετώπιση των ήπιων αρρυθμιών.
Πρόγνωση
Η εξέλιξη στις διαγνωστικές τεχνικές, τα νέα φάρμακα και η ιατρική τεχνολογία έχουν παρατείνει τη ζωή πολλών ασθενών με σοβαρές αρρυθμίες. Οι διαγνωστικές τεχνικές δίνουν τη δυνατότητα στους επιστήμονες να διαπιστώνουν με ακρίβεια το είδος της αρρυθμίας, ενώ τα καινούρια φάρμακα, η πρόοδος στην τεχνολογία των βηματοδοτών, η ανάπτυξη των εμφυτεύσιμων απινιδωτών και η πρόοδος στις τεχνικές απινίδωσης προσφέρουν αποτελεσματικές θεραπείες για πολλούς τύπους αρρυθμίας.
Πρόληψη
Ορισμένες αρρυθμίες μπορεί να προληφθούν με τον έλεγχο του στρες και της νευρικότητας όπως επίσης με την αποφυγή κατανάλωσης καφεΐνης, αλκοόλ, αποσυμφορητικών φαρμάκων, κοκαΐνης και καπνίσματος.
Όροι – Κλειδιά
Βραδυκαρδία: Αργός καρδιακός παλμός. Ο ένας από τους δύο τύπους αρρυθμίας.
Ηλεκτροκαρδιογράφημα: Εξέταση που καταγράφει τον καρδιακό παλμό με τη χρήση
ηλεκτροδίων
Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη: Εξέταση με καρδιακό καθετηριασμό και έκλυση ηλεκτρικού
ρεύματος με σκοπό την πρόκληση αρρυθμίας. Η εξέταση αυτή εξακριβώνει την πηγή της αρρυθμίας και χρησιμεύει ως τεστ για την αποτελεσματικότητα των αντιαρρυθμικών φαρμάκων.
Ταχυκαρδία: Γρήγορος καρδιακός παλμός. Ο ένας από τους δύο τύπους αρρυθμίας.
Αναιμία
Ορισμός
Αναιμία είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από παθολογικά χαμηλά επίπεδα υγιών ερυθροκυττάρων ή αιμοσφαιρίνης.
Περιγραφή
Οι ιστοί του ανθρώπινου σώματος χρειάζονται τακτική/ συνεχή παροχή οξυγόνου για να διατηρηθούν υγιείς. Τα ερυθροκύτταρα (ερυθρά αιμοσφαίρια) , τα οποία περιέχουν αιμοσφαιρίνη που τους επιτρέπει να μεταφέρουν οξυγόνο σε ολόκληρο το σώμα, ζουν μόνο για περίπου 120 ημέρες. Όταν πεθαίνουν , ο σίδηρος που περιέχουν επιστρέφεται στο μυελό των οστών και χρησιμοποιείται για τη δημιουργία νέων ερυθροκυττάρων. Αναιμία μπορεί να αναπτυχθεί όταν βαριά/ σοβαρή αιμορραγία προκαλεί σημαντική απώλεια σιδήρου. Επίσης συμβαίνει όταν κάποια αιτία επιβραδύνει την παραγωγή ερυθροκυττάρων ή αυξάνει το ρυθμό καταστροφής τους.
Η αναιμία μπορεί να είναι ήπια, μέτρια, ή αρκετά σοβαρή ώστε να οδηγήσει σε απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές. Έχουν ταυτοποιηθεί περισσότεροι από 400 τύποι αναιμίας. Πολλοί από αυτούς είναι σπάνιοι.
Οι πλέον συχνοί τύποι αναιμίας περιλαμβάνουν:
- σιδηροπενική αναιμία (αναιμία από έλλειψη σιδήρου)
- αναιμία από έλλειψη φυλλικού οξέος
- αναιμία από έλλειψη βιταμίνης Β12 (κοβαλαμίνη)
- αναιμία από έλλειψη βιταμίνης C
- αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία
- αιμολυτική αναιμία
- δρεπανοκυτταρική αναιμία
- απλαστική αναιμία
- αναιμία χρονίας νόσου
Αιτίες και συμπτώματα
Αναιμία προκαλείται από αιμορραγία, μειωμένη παραγωγή ερυθροκυττάρων, ή αυξημένη καταστροφή τους. Η πτωχή/πλημμελής διατροφή μπορεί να συνεισφέρει σε αναιμία από ανεπάρκεια βιταμινών και σιδήρου, κατά την οποία παράγονται λιγότερα ερυθροκύτταρα. Κληρονομικές διαταραχές και ορισμένα νοσήματα μπορούν να προκαλέσουν αυξημένη καταστροφή ερυθροκυττάρων. Ωστόσο, η υπέρμετρη αιμορραγία αποτελεί την πλέον συχνή αιτία αναιμίας, και η ταχύτητα με την οποία συμβαίνει η απώλεια αίματος έχει σημαντική επίπτωση στη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Χρόνια απώλεια αίματος μπορεί να οφείλεται σε:
- υπερμηνόρροια (μεγάλη απώλεια αίματος στη διάρκεια κανονικής κατά τα άλλα εμμηνορρυσίας)
- αιμορροϊδες
- ρινορραγίες/ υποτροπιάζουσες επιστάξεις
- καρκίνος
- όγκοι του γαστρεντερικού σωλήνα/συστήματος
- εκκολπωμάτωση παχέος εντέρου
- πολύποδες παχέος εντέρου
- γαστρικά έλκη
- μακροχρόνια κατάχρηση αλκοόλ.
Η οξεία απώλεια αίματος είναι συνήθως αποτέλεσμα:
- τοκετού
- τραυματισμού
- ρήξης αιμοφόρων αγγείων
- χειρουργείου
Αναιμία από έλλειψη σιδήρου (σιδηροπενική αναιμία)
Η σιδηροπενική αναιμία αποτελεί την πλέον συχνή αναιμία παγκοσμίως. Στις ΗΠΑ, προσβάλλει περίπου 240.000 νήπια ηλικίας ενός εως δύο ετών και 3,3 εκατομμύρια γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Αυτή η κατάσταση είναι λιγότερο συχνή σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας και σε ενήλικες άνω των 50 ετών , ενώ σπάνια εμφανίζεται σε έφηβα αγόρια και νεαρούς άρρενες.
Η έναρξη της σιδηροπενικής αναιμίας είναι σταδιακή. Η έλλειψη αρχίζει όταν το σώμα χάνει περισσότερο σίδηρο από ότι κερδίζει από την τροφή και άλλες πηγές. Λόγω του ότι οι εξαντλημένες αποθήκες σιδήρου αδυνατούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των ερυθροκυττάρων, αναπτύσσονται λιγότερα ερυθροκύτταρα. Σε αυτό το πρώιμο στάδιο της αναιμίας, τα ερυθροκύτταρα φαίνονται φυσιολογικά, αλλά είναι μειωμένα σε αριθμό. Το σώμα προσπαθεί να αντιρροπήσει την έλλειψη σιδήρου με το να παράγει περισσότερα ερυθροκύτταρα, τα οποία έχουν χαρακτηριστικά μικρό μέγεθος.
Αδυναμία, κόπωση, και καταβολή ενδέχεται να αποτελούν εκδηλώσεις ήπιας αναιμίας. Άλλες εκδηλώσεις περιλαμβάνουν δέρμα που είναι ωχρό ή χλωμό, ή ωχρότητα των γραμμών στις παλάμες, των ούλων, των κοιτών στα νύχια, ή των επιπεφυκότων. Κάποιο άτομο που είναι αδύναμο, κουράζεται εύκολα, συχνά εμφανίζει δύσπνοια, και αισθάνεται ατονία ή ζάλη(ίλιγγο) ενδέχεται να είναι σοβαρά αναιμικό.
Άλλα συμπτώματα της αναιμίας είναι:
- στηθάγχη
- κεφαλαλγία
- αδυναμία συγκέντρωσης ή και έκπτωση μνήμης
- φλεγμονή του στόματος (στοματίτιδα) ή της γλώσσας (γλωσσίτιδα)
- αϋπνία
- ακανόνιστος καρδιακός ρυθμός
- απώλεια όρεξης
- νύχια ξηρά, εύθραυστα, με γραμμώσεις
- έλκη στο στόμα, το φάρυγγα, ή το ορθό
- εφιδρώσεις
- οιδήματα των άκρων χειρών και ποδών
- αίσθημα δίψας
- εμβοές των ώτων
- ανεξήγητες αιμορραγίες ή μώλωπες
- pica (έντονη επιθυμία του ατόμου να μασάει πάγο, χρώματα/βαφές, ή χώμα)
Αναιμία από έλλειψη φυλλικού οξέος
Η αναιμία από έλλειψη φυλλικού οξέος αποτελεί το συχνότερο τύπο μεγαλοβλαστικής αναιμίας, στην οποία τα ερυθροκύτταρα είναι μεγαλύτερα σε μέγεθος από το κανονικό. Προκαλείται από ανεπάρκεια του φυλλικού οξέος , μια βιταμίνη την οποία χρειάζεται το σώμα για να παράγει φυσιολογικά κύτταρα.
Η αναιμία από έλλειψη φυλλικού οξέος είναι ιδιαίτερα συχνή σε βρέφη και εφήβους. Μολονότι αυτή η κατάσταση συχνά είναι αποτέλεσμα διαιτητικού ελλείμματος, ορισμένες φορές οφείλεται σε μια ανικανότητα απορρόφησης φυλλικού οξέος από τροφές όπως:
- αυγά
- ψάρια
- πράσινα λαχανικά
- κρέας
- γάλα/ γαλακτοκομικά
- μαγιά
Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης αυτής της κατάστασης με το να παρεμβαίνει στην απορρόφηση της βιταμίνης C, την οποία χρειάζεται το σώμα για την απορρόφηση του φυλλικού οξέος. Η αναιμία από έλλειψη φυλλικού οξέος μπορεί να αποτελέσει επιπλοκή της εγκυμοσύνης, όταν το γυναικείο σώμα χρειάζεται οκτώ φορές περισσότερο φυλλικό οξύ από ότι σε κάθε άλλη περίπτωση.
Αναιμία από έλλειψη βιταμίνης Β12
Μια μακροχρόνια αγωγή με ενέσιμες δόσεις βιταμίνης Β12 είναι αναγκαία για τον έλεγχο των συμπτωμάτων της κακοήθους αναιμίας. Ο ασθενής ενδέχεται να συμβουλευθεί να περιορίσει τη φυσική/ σωματική άσκηση μέχρι η θεραπεία να αποκαταστήσει τη δύναμη και την ισορροπία του οργανισμού του.
Αναιμία από έλλειψη βιταμίνης C
Σπάνια διαταραχή που έχει ως αποτέλεσμα να κατασκευάζει/παράγει ο μυελός των οστών μικρά σε μέγεθος, ανώμαλα ερυθροκύτταρα. Η αναιμία από έλλειψη βιταμίνης C προκύπτει από σοβαρό, μακροχρόνιο διαιτητικό έλλειμμα.
Αιμολυτική αναιμία
Η επίκτητη αιμολυτική αναιμία μπορεί γενικά να θεραπευτεί όταν αρθεί/ απομακρυνθεί ο παράγοντας/το αίτιο που την προκαλεί.
Θαλασσαιμίες
Μια κληρονομική μορφή αιμολυτικής αναιμίας , η θαλασσαιμία, απορρέει από την ανικανότητα του σώματος να παράγει όση φυσιολογική αιμοσφαιρίνη χρειάζεται. Υπάρχουν δύο κατηγορίες θαλασσαιμίας, ανάλογα με ποιά αλυσίδα αμινοξέων επηρεάζεται/ προσβάλλεται. (η αιμοσφαιρίνη συντίθεται από τέσσερις αλυσίδες αμινοξέων). Στην α-θαλασσαιμία, υπάρχει μια ανισορροπία στην παραγωγή της α αλυσίδας αμινοξέων. Στη β-θαλασσαιμία, υπάρχει ανισορροπία στη β αλυσίδα. Οι α-θαλασσαιμίες περισσότερο συχνά προσβάλλουν τη μαύρη φυλή (το 25% έχουν τουλάχιστον ένα γονίδιο). Οι β-θαλασσαιμίες προσβάλλουν πιο συχνά πληθυσμούς της μεσογείου και της νοτιοανατολικής ασίας.Η θαλασσαιμία χαρακτηρίζεται από την παραγωγή ερυθροκυττάρων που είναι ασυνήθιστα μικρά και εύθραυστα. Προσβάλλει μόνο άτομα που κληρονομούν το γονίδιο για αυτήν και από τους δύο γονείς (αυτοσωμική υπολειπόμενη κληρονομικότητα).
Αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία
Η αιμολυτική αναιμία θερμών αντισωμάτων αποτελεί τον πλέον συχνό τύπο αυτής της διαταραχής. Αυτή η κατάσταση συμβαίνει όταν το σώμα παράγει αυτοαντισώματα που περιβάλλουν τα ερυθροκύτταρα. Τα επενδυμένα με αυτοαντισώματα ερυθροκύτταρα καταστρέφονται από το σπλήνα, το ήπαρ, ή το μυελό των οστών.Η αιμολυτική αναιμία θερμών αντισωμάτων εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες από ότι στους άνδρες. Περίπου το ένα τρίτο των ασθενών με αιμολυτική αναιμία θερμών αντισωμάτων νοσούν επίσης από λέμφωμα, λευχαιμία, ερυθυματώδη λύκο, ή κάποιο νόσημα του συνδετικού ιστού.
Στην αιμολυτική αναιμία ψυχρών αντισωμάτων, το σώμα επιτίθεται στα ερυθροκύτταρα σε θερμοκρασία αντίστοιχη ή χαμηλότερη από εκείνη του σώματος. Η οξεία μορφή αυτής της κατάστασης συχνά αναπτύσσεται σε άτομα που έχουν προσβληθεί από πνευμονία, λοιμώδη μονοπυρήνωση, ή άλλες οξείες λοιμώξεις. Τείνει να είναι ήπια και βραχυχρόνια, και αποδράμει χωρίς θεραπεία.
Η χρόνια αιμολυτική αναιμία ψυχρών αντισωμάτων είναι συχνότερη στις γυναίκες και πιο συχνά προσβάλλει αυτές που είναι άνω των 40 ετών και πάσχουν από αρθρίτιδα. Αυτή η κατάσταση συνήθως διαρκεί εφ’όρου ζωής, προκαλώντας γενικά λίγα συμπτώματα. Ωστόσο, η έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί να επιταχύνει την καταστροφή των ερυθροκυττάρων, με συνέπεια την εκδήλωση κόπωσης, πόνου στις αρθρώσεις, και αποχρωματισμό/ ωχρότητα των άνω άκρων/ άκρων χειρών.
Δρεπανοκυτταρική αναιμία
Μολονότι η δρεπανοκυτταρική αναιμία δε μπορεί να ιαθεί, αποτελεσματικές θεραπείες επιτρέπουν στους ασθενείς με αυτήν τη νόσο να ζήσουν περισσότερο και πιο παραγωγικά.
Απλαστική αναιμία
Η απλαστική αναιμία μπορεί ενίοτε να θεραπευθεί με μεταμόσχευση μυελού των οστών. Εάν η κατάσταση οφείλεται σε ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, τα συμπτώματα μπορούν να εξαλειφθούν μετά τη διακοπή της αγωγής.
Αναιμία χρόνιας νόσου
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για την αναιμία που σχετίζεται με χρόνιο νόσημα. Η θεραπευτική αντιμετώπιση της υποκείμενης νόσου μπορεί να διορθώσει αυτήν την κατάσταση. Αυτός ο τύπος αναιμίας σπανίως καθίσταται σοβαρός. Εάν όμως καταστεί, τότε μεταγγίσεις ή ορμονική θεραπεία για τη διέγερση της παραγωγής ερυθροκυττάρων μπορούν να συστηθούν.Διάγνωση
Το ατομικό και το οικογενειακό ιστορικό ενδεχομένως να προτείνουν τη παρουσία συγκεκριμένων τύπων αναιμίας. Εργαστηριακές εξετάσεις που μετρούν το ποσοστό των ερυθροκυττάρων ή την ποσότητα της αιμοσφαιρίνης στο αίμα, χρησιμοποιούνται για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και για τον προσδιορισμό του τύπου της αναιμίας που ευθύνεται για τα συμπτώματα του ασθενούς. Ακτινολογικός έλεγχος και εξετάσεις του μυελού των οστών μπορούν να συνεισφέρουν στη διάγνωση.
Θεραπεία
Οποιοσδήποτε έχει αναιμία που προκαλείται από πλημμελή διατροφή πρέπει να τροποποιήσει τη δίαιτά του προκειμένου αυτή να περιλαμβάνει περισσότερες βιταμίνες, ανόργανα συστατικά/ μέταλλα, και σίδηρο. Τροφές, όπως το άπαχο κόκκινο κρέας, τα ξηρά φασόλια και φρούτα, το συκώτι, τα πουλερικά, και τα εμπλουτισμένα είδη ψωμιού και δημητριακών, αποτελούν καλές πηγές σιδήρου. Επιπρόσθετα, η βρώση (κατανάλωση) τροφών πλούσιων σε βιταμίνη C, όπως τα εσπεριδοειδή και οι διάφοροι χυμοί τους, μπορεί να προάγει την απορρόφηση του (σιδήρου).
Ασθενείς με διάγνωση σιδηροπενικής αναιμίας πρέπει να υποβληθούν σε πλήρη φυσική/ κλινική εξέταση και λήψη ιατρικού ιστορικού για να προσδιοριστεί το αίτιο της αναιμίας, ιδιαίτερα αν υπάρχει υποψία χρόνιας ή οξείας απώλειας αίματος. Η συγκεκριμενοποίηση της αιτίας της αναιμίας θα καθορίσει το είδος της ενδεικνυόμενης θεραπείας.
Αναιμία οφειλόμενη σε πλημμελή διατροφή μπορεί συνήθως να αντιμετωπισθεί με συμπληρώματα σιδήρου ή αυτοχορηγούμενες ενέσεις βιταμίνης Β12. Άτομα με αναιμία από έλλειψη φυλλικού οξέος πρέπει να λάβουν φυλλικό οξύ από το στόμα. Η αναιμία από έλλειψη βιταμίνης C μπορεί να διορθωθεί με την καθημερινή λήψη συμπληρωμάτων της βιταμίνης.
Πολλές θεραπείες για τη σιδηροπενική αναιμία εστιάζουν στη διαιτητική προσθήκη τροφών πλούσιων σε σίδηρο ή σε τεχνικές που βελτιώνουν την κυκλοφορία και τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος (τις διεργασίες της πέψης). Η λήψη συμπληρωμάτων σιδήρου, ιδιαίτερα κιτρικού σιδήρου (λιγότερο πιθανή η πρόκληση δυσκοιλιότητας), μπορεί να συνδυαστεί με βότανα πλούσια σε σίδηρο. Ορισμένα παραδείγματα βοτάνων πλούσιων σε σίδηρο είναι το αγριοραδίκι (Taraxacum officinale), το σέλινο (Petroselinum crispum), και η τσουκνίδα (Urtica dioica). Το ομοιπαθητικό φάρμακο ferrum phosphoricum (θειϊκός σίδηρος) μπορεί επίσης να καταστεί βοηθητικό.
Ένα τονωτικό ρόφημα από βότανα πλούσια σε σίδηρο μπορεί επίσης να παρασκευασθεί με την ακόλουθη συνταγή:
- βάζετε ¼ της ουγκιάς ρίζα αγριολάπαθου και ½ της ουγκιάς ρίζα αγριοραδικιού σε ένα τέταρτο βρασμένο νερό για 4-8 ώρες
- σιγοβράζετε το μίγμα μέχρι η ποσότητα του υγρού να μειωθεί στο 1 φλιτζάνι.
- απομακρύνετε από τη θέρμανση και προσθέστε μισό φλιτζάνι μαύρη strap μέλασσα, ανακατέψτε καλά.
- διατηρήστε το ρόφημα στο ψυγείο, πίνετε ¼ του φλιτζανιού καθημερινά.
Άλλα θεραπευτικά βότανα γνωστά για τις ιδιότητές τους να προάγουν τις διεργασίες της πέψης συστήνονται για την αντιμετώπιση της σιδηροπενικής αναιμίας. Η γεντιανή ( Gentiana lutea) χρησιμοποιείται ευρέως στην Ευρώπη για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της αναιμίας καθώς και άλλων διαταραχών που προκαλούνται από πλημμελή διατροφή. Η γεντιοπικρίνη που περιέχει, εμφανίζει την ιδιότητα να διεγείρει το πεπτικό σύστημα, καθιστώντας το σίδηρο και άλλα θρεπτικά συστατικά περισσότερο διαθέσιμα για απορρόφηση. Το πικρό αυτό βότανο μπορεί να βρασθεί σε μορφή τσαγιού ή να αγορασθεί ως αλκοολικό εκχύλισμα (βάμμα).
Επιπλέον βότανα που συστήνονται για την προαγωγή των διεργασιών της πέψης περιλαμβάνουν:
- άνισον το κοινόν (Pimpinella anisum)
- κάρον το κυμινοειδές (Carum carvi)
- κύμινο (Cuminum cyminum)
- τιλία ή φιλύρα (Tilia spp.)
- γλυκόριζα (Glycyrrhiza glabra)
Παραδοσιακές κινέζικες θεραπείες για την αναιμία περιλαμβάνουν:
- βελονισμό για τον ερεθισμό εξασθενημένου σπληνός
- ασιατικό ginseng (Panax ginseng) για την αποκατάσταση της ενεργητικότητας
- dong quai (Angelica sinensis) για τον έλεγχο της υπερμηνόρροιας (υπερβολικής εμμηνορρυσίας).
- Μίγμα dong quai και κινέζικου κορακόχορτου (Rehmannia glutinosa) για την αντιμετώπιση της ωχρής επιδερμίδας.
- Aστράγαλος/astragalus (Astragalus membranaceus) για τη αντιμετώπιση της ωχρότητας και της ζαλάδας.
Αλλοπαθητική θεραπεία
Χειρουργική παρέμβαση μπορεί να είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση αναιμίας οφειλόμενης σε υπερβολική απώλεια αίματος. Μεταγγίσεις ερυθροκυττάρων μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να επιταχύνουν την παραγωγή νέων ερυθροκυττάρων.
Φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική θεραπεία ενδέχεται να είναι επίσης αναγκαία για τον έλεγχο υπερμηνόρροιας , την αποκατάσταση αιμορραγούντος έλκους, ή την αφαίρεση πολυπόδων (νεοπλασιών ή όζων) από τον εντερικό σωλήνα.
Ασθενείς με θαλασσαιμία συνήθως δε χρειάζονται θεραπεία. Ωστόσο, άτομα με σοβαρή μορφή θαλασσαιμίας χρειάζονται περιοδική νοσηλεία για μεταγγίσεις αίματος ή και μεταμόσχευση μυελού.
Αναιμία από έλλειψη φυλλικού οξέος και σιδηροπενική αναιμία
Συνήθως απαιτούνται τρεις ως έξι εβδομάδες για τη διόρθωση της σιδηροπενικής και της αναιμίας από έλλειψη φυλλικού οξέος. Οι ασθενείς πρέπει να συνεχίσουν τη λήψη συμπληρωμάτων για επιπλέον έξι μήνες προκειμένου να αναπληρώσουν τα αποθέματα σιδήρου. Επίσης πρέπει να υποβάλλονται σε περιοδικούς αιματολογικούς ελέγχους για να επιβεβαιώσουν ότι η αιμορραγία έχει σταματήσει και ότι η αναιμία δεν έχει υποτροπιάσει.
Κακοήθης αναιμία
Μολονότι η κακοήθης αναιμία θεωρείται μη θεραπεύσιμη, τακτικές λήψεις ενέσιμης βιταμίνης Β12 θα εξαλείψουν τα συμπτώματα και τις ανεπιθύμητες επιπλοκές. Ορισμένα συμπτώματα θα εξαφανισθούν μόλις αρχίσει η θεραπεία.
Θαλασσαιμία
Άτομα με ήπια θαλασσαιμία (στίγμα α-θαλασσαιμίας ή ελάσσων β-θαλασσαιμία) βιώνουν φυσιολογική ζωή και δε χρήζουν θεραπευτικής αντιμετώπισης. Άτομα με σοβαρή θαλασσαιμία μπορεί να χρειάζονται μεταμόσχευση μυελού των οστών. Γονιδιακή θεραπεία βρίσκεται υπό έρευνα και ενδέχεται σύντομα να καταστεί διαθέσιμη.
Πρόληψη
Η κληρονομική αναιμία δεν προλαμβάνεται. Η γενετική συμβουλευτική μπορεί να συνδράμει τους γονείς να απαντήσουν σε ερωτήματα και ανησυχίες για τη μεταβίβαση παθολογικών γονιδίων στα παιδιά τους.
Η αποφυγή υπερβολικής χρήσης αλκοόλ, η ισορροπημένη διατροφή που περιέχει τροφές πλούσιες σε σίδηρο, και η πρόσληψη καθημερινά ενός πολυβιταμινούχου συμπληρώματος μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη της αναιμίας.
Μέθοδοι για την πρόληψη ειδικών τύπων αναιμίας περιλαμβάνουν:
-αποφυγή μακροχρόνιας έκθεσης σε βιομηχανικούς χημικούς παράγοντες και φάρμακα που διαπιστευμένα προκαλούν απλαστική αναιμία.
-μη λήψη φαρμακευτικής αγωγής που έχει πυροδοτήσει αιμολυτική αναιμία και μη κατανάλωση τροφών που έχουν επιφέρει αιμόλυση (καταστροφή/κατάτμηση ερυθροκυττάρων).
- τακτική λήψη ενέσιμης βιταμίνης Β12 για την πρόληψη κακοήθους αναιμίας λόγω γαστρίτιδας ή γαστρεκτομής.
Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια
Ορισμός
H υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια είναι μια πάθηση κατά την οποία παχαίνει δυσανάλογα το μυοκάρδιο (καρδιακός μυς). Η πάχυνση αυτή δυσκολεύει την έξοδο του αίματος από την καρδιά, αναγκάζοντάς την να συστέλλεται εντονότερα.
Εναλλακτικές ονομασίες
Μυοκαρδιοπάθεια – Υπερτροφική Ιδιοπαθής υπερτροφική στένωση της αορτής, Ασύμμετρη διαφραγματική υπερτροφία, Yπερτροφική αποφρακτική μυοκαρδιοπάθεια.
Αίτια, συχνότητα εμφάνισης, και παράγοντες κινδύνου
Η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια είναι συχνά ασύμμετρη, δηλαδή το ένα μέρος της καρδιάς είναι παχύτερο από τα υπόλοιπα. Η πάθηση αυτή είναι συνήθως γενετικά μεταβιβαζόμενη (κληρονομική). Πιστεύεται ότι είναι αποτέλεσμα μεταλλάξεων στα γονίδια που ευθύνονται για την ανάπτυξη του μυοκαρδίου.
Άτομα νεότερης ηλικίας είναι πιθανότερο να εμφανίσουν μια οξεία μορφή υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας. Ωστόσο, η πάθηση εμφανίζεται σε άτομα κάθε ηλικίας.
Συμπτώματα
• Πόνος στο στήθος
• Σκοτοδίνη
• Λιποθυμικά επεισόδια, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια άσκησης
• Καρδιακή ανεπάρκεια (σε μερικούς ασθενείς)
• Υπέρταση
• Ζάλη ή αδιαθεσία (ιδιαίτερα μετά από έντονη δραστηριότητα ή άσκηση)
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Δυσκολία στην αναπνοή
Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι:
• Αίσθημα κόπωσης, χαμηλή ανοχή στην άσκηση
• Δύσπνοια στην ύπτια θέση
Κάποιοι ασθενείς δεν εμφανίζουν καθόλου συμπτώματα. Ίσως να μην ανακαλύψουν ότι αντιμετωπίζουν πρόβλημα παρά μόνο τυχαία κατά τη διάρκεια κάποιας ιατρικής εξέτασης ρουτίνας.
Το πρώτο σύμπτωμα της υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας σε πολλούς, νέους σε ηλικία, ασθενείς είναι η αιφνίδια κατάρρευση και πιθανά ο θάνατος. Αυτό προκαλείται από ανώμαλους καρδιακούς παλμούς (αρρυθμίες). Η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια είναι η συχνότερη αιτία αιφνίδιου θανάτου σε νέους αθλητές, οι οποίοι ενώ φαίνονται απόλυτα υγιείς , πεθαίνουν ξαφνικά κατά τη διάρκεια έντονης άσκησης.
Σημάδια και εξετάσεις
Ο γιατρός, κατά τη διάρκεια κλινικής εξέτασης θα ακροαστεί την καρδιά και τους πνεύμονες χρησιμοποιώντας στηθοσκόπιο. Η στηθοσκοπική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει ανώμαλους καρδιακούς ήχους ή φύσημα. Αυτοί οι ήχοι μεταβάλλονται ανάλογα με τη στάση του σώματος.
Θα ελεγχθούν επίσης οι σφίξεις στο χέρι και τον λαιμό. Ο γιατρός μπορεί να ‘ακούσει’ ανώμαλο καρδιακό παλμό στο στήθος.
Στα τεστ με τα οποία γίνεται η διάγνωση της πάχυνσης του μυοκαρδίου, της ροής του αίματος ή της παλινδρόμησης της μιτροειδούς βαλβίδας, περιλαμβάνονται:
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα Ηolter 24ωρης παρακολούθησης
• Καρδιακός Καθετηριασμός
• Ακτινογραφία θώρακος
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ηχοκαρδιογραφία (το συνηθέστερο τεστ) με υπέρηχο Doppler
• Mαγνητική τομογραφία της καρδιάς
• Ενδοοισοφαγικό ηχοκαρδιογράφημα
Εξέταση αίματος μπορεί να γίνει ώστε να αποκλειστούν άλλες ασθένειες.
Αν διαγνωστείτε με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει να εξετασθούν και οι στενοί συγγενείς σας για την πιθανότητα να πάσχουν κι αυτοί.
Θεραπεία
Στόχος της θεραπείας είναι να ελεγχθούν τα συμπτώματα και να προληφθούν οι επιπλοκές. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να χρειαστεί να παραμείνουν στο νοσοκομείο έως ότου σταθεροποιηθεί η κατάστασή τους.
Αν έχετε συμπτώματα, μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή με στόχο να μειωθεί η ένταση της συστολής της καρδιάς ώστε να δουλεύει κανονικά. Τα φάρμακα για την περίπτωση αυτή είναι οι β-αναστολείς και οι αποκλειστές ασβεστίου. Αυτά μειώνουν τον πόνο στο στήθος και τον πόνο κατά τη διάρκεια άσκησης. Τα φάρμακα συχνά ανακουφίζουν από τα συμπτώματα κι έτσι οι ασθενείς δεν χρειάζονται άλλες επεμβατικές θεραπείες.
Μερικοί άνθρωποι με αρρυθμία μπορεί να χρειάζονται αντιαρρυθμικά. Αν η αρρυθμία οφείλεται σε κολπική μαρμαρυγή, μπορεί επίσης να χορηγηθούν αντιπηκτικά ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας θρόμβων.
Σε κάποιους ασθενείς μπορεί να τοποθετηθεί μόνιμος βηματοδότης. Ωστόσο οι βηματοδότες χρησιμοποιούνται σπανιότερα σήμερα από ότι στο παρελθόν.
Όταν υπάρχει σοβαρή απόφραξη στη ροή του αίματος από την καρδιά, απαιτείται χειρουργική επέμβαση που ονομάζεται μυεκτομή, με την οποία επιχειρείται αφαίρεση του υπερτροφικού τμήματος της καρδιάς που συμμετέχει στη δημιουργία της απόφραξης. Ασθενείς που υποβάλλονται σε αυτή την επέμβαση συχνά παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση. Αν υπάρχει βλάβη στη μιτροειδή βαλβίδα, με χειρουργική επέμβαση είτε αποκαθίσταται η βλάβη είτε αντικαθίσταται η βαλβίδα.
Σε μερικές περιπτώσεις, χορηγείται στους ασθενείς μια ένεση με οινόπνευμα στις αρτηρίες που ‘τρέφουν’ το υπερτροφικό σημείο της καρδιάς (κατάλυση του μεσοκοιλιακού διαφράγματος με αιθανόλη).
Για να αποφευχθεί αιφνίδιος θάνατος, σε ασθενείς υψηλού κινδύνου εμφυτεύεται ένας απινιδωτής καρδιοανάταξης. Σημάδια υψηλού κινδύνου είναι:
• Εμφάνιση υπότασης κατά τη διάρκεια άσκησης
• Οικογενειακό ιστορικό καρδιακής ανακοπής
• Ιστορικό καρδιακής ανακοπής ή κοιλιακής αρρυθμίας
• Ιστορικό ανεξήγητων λιποθυμιών
• Απειλητικοί για τη ζωή καρδιακοί παλμοί στην οθόνη του Holter
• Σοβαρή υπερτροφία του μυοκαρδίου
Πρόγνωση
Μερικά άτομα με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια μπορεί να μην εμφανίσουν συμπτώματα και να ζήσουν μια ομαλή ζωή. Άλλοι μπορεί εμφανίσουν σταδιακή ή ραγδαία επιδείνωση. Η νόσος μπορεί να εξελιχθεί σε διατατική μυοκαρδιοπάθεια σε ορισμένους ασθενείς.
Τα άτομα με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου από ότι ο λοιπός πληθυσμός. Ο αιφνίδιος θάνατος μπορεί να επέλθει σε νεαρή ηλικία.
Η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια είναι συνηθέστατος λόγος αιφνιδίου θανάτου για τους αθλητές. Σχεδόν οι μισοί θάνατοι από υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια επέρχονται μετά από έντονη φυσική άσκηση.
Αν πάσχετε από υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, να ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες του γιατρού, όσον αφορά την άσκηση και την ιατρική παρακολούθηση. Να περιορίσετε τη σωματική δραστηριότητα.
Επιπλοκές
• Διατατική μυοκαρδιοπάθεια
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Απειλητικές για τη ζωή αρρυθμίες
• Σοβαρός τραυματισμός σε περίπτωση λιποθυμίας
Πότε χρειάζεστε γιατρό
Ζητήστε ραντεβού από τον γιατρό σας αν:
• Εμφανίσετε οποιοδήποτε σύμπτωμα που συνδέεται με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια
• Αισθανθείτε πόνο στο στήθος, έντονους καρδιακούς παλμούς, λιποθυμική τάση ή άλλα πρωτόγνωρα ή ανεξήγητα συμπτώματα
Πρόληψη
Αν διαγνωστείτε με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει να εξετασθούν και οι στενοί συγγενείς σας (μέλη της οικογένειας) για την πιθανότητα να πάσχουν κι αυτοί.
Σε ασθενείς με ήπιας μορφής υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια η διάγνωση γίνεται με απλό ηχωκαρδιογράφημα, αφού είναι γνωστό το οικογενειακό ιστορικό τους.
Εν πάσχετε από υπέρταση, βεβαιωθείτε ότι παίρνετε τα φάρμακά σας και ακολουθήστε τις οδηγίες του γιατρού σας.
Υπέρταση
Αρτηριακή πίεση
Αρτηριακή πίεση είναι η δύναμη με την οποία το αίμα σπρώχνει τα τοιχώματα των αρτηριών καθώς κυκλοφορεί στο σώμα. Όπως ο αέρας σε ένα μπαλόνι, το αίμα γεμίζει τις αρτηρίες που έχουν συγκεκριμένη χωρητικότητα – και όπως ο υπερβολικός αέρας μπορεί να κάνει ζημιά σε ένα μπαλόνι, η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να προξενήσει ζημιά στις αρτηρίες. Η αρτηριακή πίεση καταγράφεται με δύο αριθμούς – τη συστολική πίεση και τη διαστολική πίεση. Συστολική είναι η πίεση του αίματος όταν η καρδιά συστέλλεται και στέλνει το αίμα σε όλο το σώμα, αλλιώς η «μεγάλη». Διαστολική είναι η πίεση όταν η καρδιά διαστέλλεται έτσι ώστε να γεμίσει με αίμα, το οποίο στο επόμενο στάδιο (συστολή) θα το εξωθήσει στα αγγεία, αλλιώς η «μικρή». Η πίεση συνήθως μετριέται στη βραχιόνια αρτηρία με σφυγμομανόμετρο (πιεσόμετρο) σε χιλιοστά στήλης υδραργύρου (mm Hg) και εμφανίζεται ως συστολική σε σχέση με τη διαστολική.
Ετσι η πίεση εμφανίζεται με δύο τιμές. Η υψηλότερη είναι η συστολική πίεση, που είναι το σημείο της μεγαλύτερης δύναμης του αίματος κατά τη συστολή της καρδιάς. Η χαμηλότερη τιμή είναι η διαστολική πίεση, δηλαδή η πίεση του αίματος κατά τη στιγμή που η καρδιά γεμίζει ή ξεκουράζεται πριν την επόμενη συστολή. Η ομαλή πίεση σε έναν ενήλικα είναι 120/70 mm (κατά μέσο όρο), αλλά το φυσιολογικό για καθένα διαφέρει ανάλογα με το ύψος, το βάρος, τη φυσική κατάσταση, την ηλικία και τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του ατόμου.
Τι είναι η υπέρταση
Ως υπέρταση (ή υψηλή πίεση αίματος), ορίζεται η μέτρηση που δείχνει 140/90 mm Hg σε τρεις διαδοχικές μετρήσεις με απόσταση τουλάχιστον έξι ωρών η μία από την άλλη. Αυτό διαφέρει στις εγκύους γυναίκες, όπου ως υπέρταση θεωρείται το 140/90 mm Hg σε δύο διαδοχικές μετρήσεις με έξι ώρες διαφορά. Επίμονα υψηλή πίεση κάνει τη καρδιά να δουλεύει εντονότερα από ότι πρέπει και μπορεί να βλάψει τις στεφανιαίες αρτηρίες, τον εγκέφαλο, τα νεφρά και τα μάτια. Η υπέρταση είναι η κύρια αιτία του εγκεφαλικού επεισοδίου.
Συμπτώματα
Τα συνήθη συμπτώματα της υπέρτασης περιλαμβάνουν ανωμαλίες στον καρδιακό ρυθμό, πονοκέφαλο, στυτικά προβλήματα (στους άντρες) και θωρακικό πόνο (πόνο στο στήθος), ο οποίος σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χαρακτηριστεί από πολύ έντονος έως και συντριπτικός.
Τύποι υπέρτασης
Η υπέρταση χαρακτηρίζεται είτε ως πρωτοπαθής (ή ιδιοπαθής) υπέρταση ή ως δευτεροπαθής υπέρταση. Η πρωτοπαθής υπέρταση δεν έχει συγκεκριμένη αιτιολογία αλλά συνδέεται στενά με τον τρόπο ζωής. Είναι υπεύθυνη για το 90-95% των διαγνωσμένων περιπτώσεων υπέρτασης και αντιμετωπίζεται με διαχείριση του άγχους, αλλαγές στο διαιτολόγιο, αυξημένη φυσική άσκηση και φαρμακευτική αγωγή (αν χρειαστεί). Η δευτεροπαθής υπέρταση είναι υπεύθυνη για το 5-10% των περιπτώσεων διαγνωσμένων περιπτώσεων υπέρτασης. Οφείλεται σε προϋπάρχουσα ασθένεια όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, η νεφρική ανεπάρκεια, η ηπατική ανεπάρκεια, ή βλάβη στο ενδοκρινικό (ορμονικό) σύστημα.
Η υπέρταση των εγκύων (PIH) μπορεί να εμφανιστεί σε κατά τα άλλα υγιείς γυναίκες μετά την εικοστή εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Είναι πιθανότερο να εμφανιστεί σε γυναίκες που είναι υπέρβαρες ή παχύσαρκες. Η υπέρταση των εγκύων μπορεί να είναι ήπια ή οξεία, και συνοδεύεται από κατακράτηση υγρών και ύπαρξη πρωτεΐνης στα ούρα. Περίπου το 5% των περιπτώσεων υπέρτασης των εγκύων εξελίσσεται σε προεκλαμψία. Η προεκλαμψία χαρακτηρίζεται από ζάλη, πονοκέφαλο, διαταραχές στην όραση, πόνο στην κοιλιά, οίδημα στο πρόσωπο, μείωση της όρεξης, ναυτία και εμετούς. Η οξεία προεκλαμψία επηρεάζει το αιματολογικό σύστημα, τα νεφρά, τον εγκέφαλο και άλλα όργανα. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η γυναίκα μπορεί να πεθάνει. Η προεκλαμψία είναι πιθανότερο να εμφανιστεί κατά την πρώτη εγκυμοσύνη, σε περιπτώσεις πολλαπλών εμβρύων, σε γυναίκες με προϋπάρχουσα υπέρταση και σε γυναίκες μικρότερες από 25 χρόνων ή μεγαλύτερες από 35. Αν με την προεκλαμψία εκδηλωθούν και σπασμοί, έχουμε εκλαμψία. Η προεκλαμψία εκλείπει μέσα σε λίγες εβδομάδες μετά τον τοκετό.
Αιτίες της υπέρτασης
Πολλές συνταγές και φάρμακα που δεν χρειάζονται συνταγή μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την υπέρταση. Για παράδειγμα, κορτικοειδή και ανοσοκατασταλτικά φάρμακα αυξάνουν την αρτηριακή πίεση στους περισσότερους μεταμοσχευμένους ασθενείς. Φάρμακα που λαμβάνονται για τον πόνο ή τη φλεγμονή, όπως τα μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) και οι εκλεκτικοί αναστολείς της κυκλοοξυγενάσης 2 (COX-2) μπορεί να ανεβάσουν την πίεση δεδομένου ότι οι αντιπροσταγλαδινικές τους ιδιότητες επηρεάζουν τα νεφρά.
Τα προϊόντα καπνού (τσιγάρα, πούρα, καπνός που μασιέται) περιέχουν νικοτίνη, η οποία προσωρινά αυξάνει την αρτηριακή πίεση (για περίπου τριάντα λεπτά ή λιγότερο). Η αρτηριακή πίεση των καπνιστών πρέπει να ελεγχθεί εκ νέου μετά από μισή ώρα αν οι αρχικές τιμές είναι υψηλές. Τα τσιρότα νικοτίνης που χρησιμοποιούνται για τη διακοπή του τσιγάρου δεν φαίνεται να αυξάνουν την πίεση.
Δεν φαίνεται να υπάρχει ευθεία σχέση μεταξύ καφεΐνης και χρόνιας υπέρτασης, αν και η πρόσληψη καφεΐνης μπορεί να προκαλέσει απότομη αλλά σύντομη αύξηση στην αρτηριακή πίεση. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι η ανοχή του οργανισμού στην καφεΐνη αναπτύσσεται με ταχύτητα.
Η χρόνια κατάχρηση αλκοόλ είναι μια δυνητικά αναστρέψιμη αιτία υπέρτασης. Το 5% των περιπτώσεων υπέρτασης οφείλεται σε κατανάλωση αλκοόλ και 30-60% των αλκοολικών πάσχει από υπέρταση. Η σχετιζόμενη με το αλκοόλ υπέρταση είναι πιθανότερο να εμφανιστεί στις γυναίκες παρά στους άντρες.
Διαιτολόγιο και υπέρταση
Ο περιορισμός κατανάλωσης νατρίου (κυρίως αλάτι) είναι ο πρωταρχικός στόχος στον έλεγχο της υπέρτασης, αν και κατατάσσεται στην 4η θέση παραγόντων σε σχέση με τον τρόπο ζωής, που συνδέονται με την υπέρταση. Περίπου 50% των ανθρώπων φαίνεται πως είναι ευαίσθητοι στο νάτριο. Αυτό σημαίνει ότι υπερβολική κατανάλωση νατρίου τείνει να αυξήσει την αρτηριακή πίεση σε εκείνες τις ομάδες ανθρώπων που δεν φαίνεται να αποβάλλουν την πλεονάζουσα ποσότητα αλατιού δια των νεφρών. Ευαίσθητοι στο νάτριο είναι μεταξύ άλλων οι ηλικιωμένοι, οι παχύσαρκοι και οι Αφροαμερικανοί. Οι Διατροφικές Οδηγίες για τους Αμερικανούς συνιστούν στους ενήλικες να μην καταναλώνουν περισσότερο από 2,4 g νατρίου ημερησίως. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να περιορίσει κανείς το νάτριο από τη διατροφή του:
• Μην χρησιμοποιείτε αλάτι στο τραπέζι
• Ελέγχετε στην ετικέτα των τροφίμων την περιεκτικότητά τους σε νάτριο
• Επιλέγετε μη μεταποιημένα τρόφιμα
• Περιορίστε τα μεταποιημένα κρέατα και τυριά
• Περιορίστε τα τουρσιά κρεάτων και λαχανικών
• Περιορίστε τα αλατισμένα σνακ
• Περιορίστε την κατανάλωση σάλτσας σόγιας, σάλτσας τύπου barbecue και άλλα καρυκεύματα ή τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο
Καλιούχα συμπληρώματα (2-4 γρ. ημερησίως) έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν σχετικά την αρτηριακή πίεση. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι εξαιρετικά πλούσια σε κάλιο. Οι Διατροφικές Οδηγίες συνιστούν στους ενήλικες να καταναλώνουν τουλάχιστον 3,5 γρ. καλίου ημερησίως. Mια δίαιτα πλούσια σε φρούτα και λαχανικά μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης υπέρτασης και εγκεφαλικού επεισοδίου. Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα ωμέγα-3 έχουν θετική επίδραση στην υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, αφού αραιώνουν το αίμα και ανακουφίζουν τις αρτηρίες. Επιπλέον, αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει ότι τα άτομα με υπέρταση ωφελούνται από την κατανάλωση ημερήσιων δόσεων ασβεστίου (800 mg) ή μαγνησίου (300 mg).
Φαρμακευτική Αγωγή για την Υπέρταση
Η υπέρταση συνήθως αντιμετωπίζεται με φάρμακα ή συνδυασμό δύο ή και περισσοτέρων φαρμάκων. Στους ασθενείς συνήθως χορηγείται ένα διουρητικό που τους βοηθά να αποβάλλουν τα πλεονάζοντα υγρά. Ωστόσο, τα περισσότερα διουρητικά επίσης προκαλούν αποβολή καλίου με τα ούρα, γι’ αυτό οι υπερτασικοί πρέπει να αναπληρώνουν τις ποσότητες καλίου που χάνουν. Στα φάρμακα που δίνονται για τον έλεγχο της υπέρτασης περιλαμβάνονται οι β-αναστολείς που δρουν στη μείωση των καρδιακών παλμών και προκαλούν αγγειοδιαστολή (διεύρυνση του αυλού, ή εσωτερικού των αιμοφόρων αγγείων). Φάρμακα που περιέχουν αποκλειστές ασβεστίου ή αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου αγγειοτασίνης επίσης προκαλούν αγγειοδιαστολή.
Καταπολέμηση της υπέρτασης με την υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής
Οι περισσότεροι παράγοντες που ευνοούν την εκδήλωση πρωτοπαθούς υπέρτασης μπορούν να αποφευχθούν, αλλά και η μεταβολή του τρόπου ζωής μπορεί να προλάβει ακόμα και να θεραπεύσει την υπέρταση. Η δευτεροπαθής υπέρταση αντιμετωπίζεται με τη θεραπεία της αιτίας που την προξενεί (υποκείμενη ασθένεια). Ατομα με αρτηριακή πίεση στο ανώτατο φυσιολογικό και οι ασθενείς με υπέρταση στο πρώτο στάδιο θα πρέπει να προσπαθήσουν να μειώσουν την πίεσή τους με τη σωστή διατροφή και αλλαγές στον τρόπο ζωής προτού καταφύγουν σε αυστηρές δίαιτες ή φάρμακα. Συνιστάται να:
• Σταματήσετε το κάπνισμα κάθε είδους
• Ελέγξετε το άγχος
• Διατηρήσετε ένα βάρος κατά τουλάχιστον 15% μικρότερο του επιθυμητού
• Περιορίσετε την κατανάλωση αλκοόλ σε δύο το πολύ ποτά την ημέρα για τους άντρες και ένα για τις γυναίκες (ένα ποτό ισούται με 0,35 lit. μπύρας ή 0,14 lit. κρασιού ή 0,02 lit. ουίσκι)
• Περιορίσετε την κατανάλωση νατρίου σε 1,5 – 2,5 γρ. την ημέρα (4-6 κουταλάκια του γλυκού αλάτι)
• Ασκήστε 5-7 φορές την εβδομάδα επί 60 λεπτά κάθε φορά
• Αυξήσετε την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
• Αυξήσετε την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλά λιπαρά
Διαβάστε επίσης
Μέτρηση αρτηριακής πίεσης
Έμφραγμα
Ορισμός
Έμφραγμα έχουμε όταν τα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν την καρδιά με αίμα φράζουν, με αποτέλεσμα να μην φθάνει αρκετό οξυγόνο στην καρδιά. Το μυοκάρδιο νεκρώνεται ή υφίσταται μόνιμη βλάβη. Ο γιατρός σας το ονομάζει έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Έμφραγμα μυοκαρδίου, MI, Οξύ ΜI, έμφραγμα μυοκαρδίου με ανάσπαση του ST, έμφραγμα μυοκαρδίου χωρίς ανάσπαση του ST, καρδιακό επεισόδιο
Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου
Τα περισσότερα εμφράγματα προκαλούνται από ένα θρόμβο που φράζει μία από τις στεφανιαίες αρτηρίες. Οι στεφανιαίες αρτηρίες είναι αυτές που τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά. Αν η ροή του αίματος εμποδιστεί, η καρδιά αγωνίζεται για οξυγόνο και τα καρδιακά κύτταρα νεκρώνονται.
Στην αθηροσκλήρωση, εμφανίζονται στο τοίχωμα των αρτηριών πλάκες (οι λεγόμενες αθηρωματικές πλάκες) που σχηματίζονται από χοληστερόλη και άλλα κύτταρα. Το έμφραγμα μπορεί να αποτέλεσμα των εξής:
• Ο αργός σχηματισμός πλάκας μπορεί επίσης να φράξει μία από τις στεφανιαίες αρτηρίες. Το έμφραγμα πιθανό να προκληθεί όταν το αίμα (που περιέχει οξυγόνο) δεν μπορεί να περάσει μέσα από το φράξιμο της αρτηρίας. Αυτό είναι πιθανότερο να συμβεί κατά τη διάρκεια άσκησης.
• Η ίδια η πλάκα αναπτύσσει ρωγμές ή σχισίματα. Αιμοπετάλια κολλάνε στα σχισίματα αυτά και σχηματίζουν έναν θρόμβο. Έμφραγμα μπορεί να προκληθεί αν ο θρόμβος αυτός φράξει εντελώς τον δρόμο του αίματος που περιέχει οξυγόνο προς την καρδιά.
Κατά περίπτωση, κρίση άγχους μπορεί να προκαλέσει ένα έμφραγμα.
Παράγοντες κινδύνου για έμφραγμα και στεφανιαία νόσο είναι:
• Ηλικία πάνω από 65
• Άντρας
• Διαβήτης
• Οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου (γενετικοί ή κληρονομικοί παράγοντες)
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Κάπνισμα
• Υπερβολική κατανάλωση λιπαρών στη διατροφή
• Eπικίνδυνα επίπεδα χοληστερίνης, ειδικά της υψηλής (κακής) χοληστερίνης (LDL) και της χαμηλής (καλής) χοληστερίνης (ΗDL)
• Χρόνια ηπατική νόσος
Συμπτώματα
Ο πόνος στο στήθος είναι το μείζον σύμπτωμα του εμφράγματος. Μπορεί να αισθανθείτε τον πόνο μόνο στη μία πλευρά του σώματος, ή μπορεί να διαχέεται από το στήθος στα χέρια, τον ώμο, τον λαιμό, τα δόντια, το σαγόνι, την περιοχή της κοιλιάς ή την πλάτη.
Ο πόνος μπορεί να είναι έντονος ή ήπιος. Μπορεί να μοιάζει με:
• Έντονο σφίξιμο γύρω από το στήθος
• Βαριά δυσπεψία
• Βάρος στο στήθος
• Έντονη πίεση
Ο πόνος συνήθως διαρκεί περισσότερο από 20 λεπτά. Ανάπαυση και ένα φάρμακο που ονομάζεται τρινιτρική γλυκερόλη (νιτρογλυκερίνη) δεν εξαλείφουν εντελώς τον πόνο του εμφράγματος. Τα συμπτώματα μπορεί να φεύγουν και να έρχονται.
Άλλα συμπτώματα εμφράγματος είναι:
• Νευρικότητα
• Βήχας
• Λιποθυμία
• Ελαφρά ζάλη
• Ναυτία ή εμετοί
• Αίσθηση παλμών (νιώθετε την καρδιά σας να χτυπά δυνατά)
• Λαχάνιασμα
• Εφίδρωση, που μπορεί να είναι έντονη
Κάποια άτομα (οι ηλικιωμένοι, οι διαβητικοί και οι γυναίκες) μπορεί να μην αισθανθούν καθόλου πόνο στο στήθος, ή μπορεί να νιώσουν ασυνήθιστα συμπτώματα.
Σημάδια και εξετάσεις
Το έμφραγμα είναι ένα επείγον ιατρικό περιστατικό. Αν έχετε συμπτώματα εμφράγματος, αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια. Καλέστε το 166 (ή όποιο άλλο τυχόν τοπικό αριθμό σας εξυπηρετεί). ΜΗΝ ΔΟΚΙΜΑΣΕΤΕ να οδηγήσετε μόνοι σας για να πάτε σε νοσοκομείο. ΜΗΝ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΤΕ ΚΑΘΟΛΟΥ, γιατί οι πρώτες ώρες του εμφράγματος μπορούν να αποβούν μοιραίες για τη ζωή.
Ο γιατρός θα σας εξετάσει και θα σας ακροαστεί με στηθοσκόπιο, οπότε μπορεί να ακούσει αφύσικους ήχους στους πνεύμονες (κροταλίσματα), ήχους σαν να μουρμουρίζει η καρδιά ή άλλους ανώμαλους ήχους.
Μπορεί να έχετε γρήγορους παλμούς. Η αρτηριακή σας πίεση μπορεί να είναι φυσιολογική, υψηλή ή χαμηλή.
Στις εξετάσεις για την καρδιά περιλαμβάνονται οι εξής:
• Στεφανιογραφία
• Αξονική τομογραφία
• Ηχοκαρδιογράφημα
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα – μία φορά ή επαναλαμβανόμενο για αρκετές ώρες
• Μαγνητική τομογραφία
• Σπινθηρογράφημα
Οι εξετάσεις αίματος μπορεί να αποκαλύψουν την ύπαρξη μυοκαρδιακών ενζύμων που υποδηλώνουν την ύπαρξη ή την απειλή εκδήλωσης εμφράγματος. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν:
• Τροπονίνη Ι και τροπονίνη Τ
• Μυοσφαιρίνη
Θεραπεία
Εάν πάθατε έμφραγμα θα χρειαστεί να νοσηλευτείτε σε νοσοκομείο, πιθανόν σε μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ). Θα είστε συνδεδεμένος με ηλεκτροκαρδιογράφο, ώστε οι γιατροί να παρακολουθούν τη λειτουργία της καρδιάς σας.
Οι απειλητικές για τη ζωή αρρυθμίες είναι η συνηθέστερη αιτία θανάτου τις πρώτες ώρες μετά το έμφραγμα. Αυτές οι αρρυθμίες αντιμετωπίζονται με φάρμακα ή ηλεκτρικό απινιδισμό.
Οι θεράποντες γιατροί θα σας χορηγήσουν οξυγόνο, ακόμα κι αν τα επίπεδα του οξυγόνου στο αίμα σας είναι φυσιολογικά. Αυτό γίνεται για να έχουν οι συνδετικοί ιστοί του σώματος επάρκεια οξυγόνου ώστε να μην χρειάζεται να εργάζεται εντατικά η καρδιά.
Ενδοφλέβιος ορός θα τοποθετηθεί σε μια φλέβα σας. Τα φάρμακα και τα υγρά διοχετεύονται μέσα από τον ορό αυτό. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να σας τοποθετήσουν καθετήρα στην ουροδόχο κύστη, για να μπορούν οι γιατροί να ελέγχουν την ποσότητα των υγρών που αποβάλλει το σώμα σας.
ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ STENT
Η αγγειοπλαστική, ονομάζεται και διαδερμική στεφανιαία αγγειοπλαστική (PCI), είναι η προτιμώμενη μέθοδος άμεσης αντιμετώπισης διάνοιξης των αρτηριών, σε ορισμένες περιπτώσεις εμφράγματος. Κατά προτίμηση θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός 90 λεπτών από τη διακομιδή στο νοσοκομείο και όχι αργότερα από 12 ώρες μετά το έμφραγμα.
Αγγειοπλαστική είναι η διαδικασία μέσω της οποίας επιτυγχάνεται η διαστολή των στενωμένων ή αποφραγμένων αιμοφόρων αγγείων που τροφοδοτούν την καρδιά με αίμα. Το stent είναι ένας ειδικός καθετήρας που στην άκρη του φέρει διατάσιμο μπαλόνι με προσθήκη ή όχι υποστηρικτικού προθέματος . Το stent τοποθετείται συχνά μετά από αγγειοπλαστική και εμποδίζει την αρτηρία να κλείσει ξανά. Τα επικαλυμμένα με διάφορες ουσίες stent δρουν τοπικά στο αγγείο και αποτρέπουν την επαναστένωση.
ΘΡΟΜΒΟΛΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ (ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ)
Ανάλογα με τα αποτελέσματα του ηλεκτροκαρδιογραφήματος, σε ορισμένους ασθενείς χορηγούνται αντιπηκτικά φάρμακα για να διαλυθεί ο θρόμβος. Είναι προτιμότερο τα φάρμακα αυτά να χορηγούνται εντός 3 ωρών από τη στιγμή που ο ασθενής αισθανθεί τον πρώτο πόνο στο στήθος. Η θεραπεία αυτή ονομάζεται θρομβολυτική. Το φάρμακο κατ’ αρχάς χορηγείται μέσω ενδοφλέβιου ορού. Τα αντιπηκτικά που λαμβάνονται από το στόμα μπορεί να συνταγογραφηθούν αργότερα για να εμποδίσουν την επαναδημιουργία θρόμβων.
Η θρομβολυτική θεραπεία δεν συνιστάται σε άτομα που πάσχουν από:
• Εγκεφαλική αιμορραγία
• Εγκεφαλικές ανωμαλίες όπως όγκοι ή δυσπλασίες των αιμοφόρων αγγείων
• Εγκεφαλικό επεισόδιο τους προηγούμενους 3 μήνες (ή και παλιότερα)
• Τραύμα στο κεφάλι τους προηγούμενους 3 μήνες
Η θρομβολυτική θεραπεία είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για τις εγκύους γυναίκες και για άτομα που:
• Έχουν ιστορικό χρήσης αντιπηκτικών όπως το Coumadin
• Υποβλήθηκαν σε σοβαρή χειρουργική επέμβαση ή υπέστησαν σοβαρό τραυματισμό τις προηγούμενες 3 εβδομάδες
• Είχαν εσωτερική αιμορραγία τις προηγούμενες 2-4 εβδομάδες
• Πάσχουν από έλκος
• Παρουσιάζουν υψηλή αρτηριακή πίεση
ΑΛΛΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ
Για τη θεραπεία την πρόληψη του εμφράγματος χρησιμοποιούνται πολλά διαφορετικά φάρμακα. Η νιτρογλυκερίνη (τρινιτρική γλυκερόλη) βοηθά στην ανακούφιση από τους πόνους στο στήθος. Για τον πόνο υπάρχουν και άλλα ισχυρά φάρμακα.
Τα αντι-αιματοπεταλιακά φάρμακα εμποδίζουν τον σχηματισμό θρόμβων. Η ασπιρίνη είναι ένα τέτοιο φάρμακο. Ένα άλλο είναι η κλοπιδογρέλη (Plavix). Ρωτήστε τον γιατρό σας ποιο από αυτά τα φάρμακα επιτρέπεται να πάρετε. Και πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν διακόψετε οποιοδήποτε από αυτά.
• Για τον πρώτο χρόνο μετά το έμφραγμα, πιθανότατα θα παίρνετε και ασπιρίνη και κλοπιδογρέλη κάθε μέρα. Στη συνέχεια, μπορεί ο γιατρός σας να σας δίνει μόνο ασπιρίνη.
• Αν μετά το έμφραγμα υποβληθήκατε σε αγγειοπλαστική και τοποθέτηση stent, μπορεί να χρειαστεί να παίρνετε κλοπιδογρέλη με την ασπιρίνη σας για διάστημα μεγαλύτερο του ενός χρόνου.
Άλλα φάρμακα που μπορεί να λαμβάνετε κατά τη διάρκεια ή μετά από ένα έμφραγμα είναι:
• Οι β- αναστολείς (όπως το metoprolol, το atenolol και το propranolol) που ξεκουράζουν την καρδιά και μειώνουν την αρτηριακή πίεση.
• Oι αναστολείς του ACE (ενζύμου μετατροπής της αγγειοτασίνης), (όπως το ramipril, το lisinopril, το enalapril και το captopril) που χρησιμοποιούνται για να εμποδίσουν την καρδιακή ανεπάρκεια και να μειώσουν την αρτηριακή πίεση.
• Οι στατίνες (όπως το lovastatin, το pravastatin, το simvastatin, το atorvastatin και το rosuvastatin) που μειώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα και εμποδίζουν την επέκταση της αθηρωματικής πλάκας. Μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο ενός άλλου εμφράγματος ή και θανάτου.
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΑΡΤΟΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗΣ – ΒΥ PASS
Η στεφανιογραφία μπορεί να αποκαλύψει σοβαρή στεφανιαία βλάβη σε πολλά αγγεία, ή στένωση στην αριστερή κύρια στεφανιαία αρτηρία (το αγγείο που τροφοδοτεί με το περισσότερο είμαι την καρδιά). Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο καρδιολόγος μπορεί να συστήσει άμεση χειρουργική επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης, αλλιώς by-pass (CABG). Αυτή η διαδικασία ονομάζεται επίσης «εγχείριση ανοικτής καρδιάς». Ο χειρουργός παίρνει φλέβα ή αρτηρία από άλλο σημείο του σώματος και το χρησιμοποιεί για να παρακάμψει το σημείο της αποφραγμένης στεφανιαίας αρτηρίας.
Πρόγνωση
Το πόσο καλά θα πάει κανείς μετά από ένα έμφραγμα, εξαρτάται από την έκταση και το σημείο του ιστού που υπέστη τη βλάβη. Η εξέλιξη είναι δυσμενέστερη αν το έμφραγμα προκάλεσε ζημιά στο σημείο που στέλνει το σήμα στην καρδιά να συσταλεί.
Περίπου το ένα τρίτο των εμφραγμάτων είναι θανατηφόρο. Αν ζήσει κανείς 2 ώρες μετά το έμφραγμα είναι πολύ πιθανό να επιβιώσει αλλά θα υπάρξουν επιπλοκές. Οσοι δεν παρουσιάζουν επιπλοκές, αναρρώνουν πλήρως.
Συνήθως ένα άτομο που υπέστη έμφραγμα μπορεί σταδιακά να επιστρέψει στις φυσιολογικές του δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής.
Επιπλοκές
• Καρδιογενής καταπληξία• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Επέκταση του εμφράγματος στους καρδιακούς ιστούς, που πιθανότατα οδηγεί σε διάρρηξη της καρδιάς
• Βλάβη στις καρδιακές βαλβίδες ή στα τοιχώματα ανάμεσα στις δύο πλευρές της καρδιάς
• Φλεγμονή γύρω από τον λεπτό υμένα που καλύπτει την καρδιά (περικαρδίτιδα)
• Ανώμαλοι καρδιακοί παλμοί, συμπεριλαμβανομένης της κοιλιακής ταχυκαρδίας και της κοιλιακής μαρμαρυγής.
• Θρόμβος στους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή)
• Θρόμβος στον εγκέφαλο (εγκεφαλικό)
• Παρενέργειες από τη φαρμακευτική αγωγή
Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας
Για να προλάβετε το έμφραγμα:
• Ελέγχετε τακτικά την αρτηριακή σας πίεση, το σάκχαρο και την χοληστερόλη σας.
• Μην καπνίζετε.
• Πίνετε 1-2 ποτήρια αλκοόλ ή κρασιού κάθε μέρα. Λογική ποσότητα αλκοόλ μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων. Ωστόσο, η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ προξενεί περισσότερο κακό παρά καλό.
• Ακολουθείτε μια δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά.
• Τρώτε ψάρι δύο φορές την εβδομάδα. Το ψητό ή το ψάρι σχάρας είναι προτιμότερο από το τηγανητό. Το τηγάνισμα καταστρέφει τις υγιεινές του ουσίες.
• Ασκήστε καθημερινά ή αρκετές φορές την εβδομάδα. Το περπάτημα είναι καλός τρόπος άσκησης. Πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε μορφή άσκησης συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
• Χάστε βάρος αν είστε υπέρβαρος.
Αν έχετε ένα ή περισσότερους παράγοντες κινδύνους για έμφραγμα, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για την πιθανότητα να παίρνετε ασπιρίνη προληπτικά. Η θεραπεία με ασπιρίνη (75-325 mg ημερησίως) ή με ένα φάρμακο που λέγεται κλοπιδογρέλη μπορεί να χορηγηθούν στις γυναίκες που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για καρδιακή νόσο.
Η θεραπεία με ασπιρίνη συνιστάται στις γυναίκες άνω των 65 ετών για την πρόληψη εμφράγματος ή εγκεφαλικού. Ωστόσο, συνιστάται μόνο αν η αρτηριακή πίεση είναι υπό έλεγχο και το πλεονέκτημά της υπερτερεί του κινδύνου για γαστρεντερικές παρενέργειες. Τακτική χρήση ασπιρίνης για την πρόληψη εμφράγματος δεν συνιστάται σε υγιείς γυναίκες κάτω των 65.
Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές στην ιατρική δεν συνιστούν πλέον θεραπεία με ορμονικά υποκατάστατα, βιταμίνες E και C, αντιοξειδωτικά, ή φυλλικό οξύ (βιταμίνη Β9) για την πρόληψη του εμφράγματος.
Μετά από έμφραγμα, θα χρειαστείτε τακτικούς ιατρικούς επανελέγχους για να περιορίσετε τον κίνδυνο δεύτερου εμφράγματος. Συχνά, ένα πρόγραμμα ‘καρδιακής επανένταξης’ συνιστάται προκειμένου να σας βοηθήσει να επανέλθετε σταδιακά σε ένα φυσιολογικό τρόπο ζωής. Πάντα πρέπει να ακολουθείτε την άσκηση, το διαιτολόγιο και τη φαρμακευτικό διάγραμμα που σας συνέστησε ο γιατρός σας.
Περικαρδίτιδα
Ορισμός
Η περικαρδίτιδα αποτελεί μια κατάσταση κατά την οποία ο ινορογόνιος σάκος (περικάρδιο) που περιβάλλει την καρδιά φλεγμαίνει.
Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου.
Η περικαρδίτιδα αποτελεί, συνήθως, επιπλοκή ιογενών λοιμώξεων, συχνότερα των ιών Echo και Coxsackie. Λιγότερο συχνά, προκαλείται από ιούς της γρίππης ή HIV λοίμωξη.
Λοιμώξεις από βακτήρια μπορούν να οδηγήσουν σε βακτηριακή περικαρδίτιδα (ονομαζόμενη και πυώδης περικαρδίτιδα). Ορισμένες μυκητιασικές λοιμώξεις μπορούν επίσης να επιφέρουν περικαρδίτιδα.
Επιπρόσθετα, η περικαρδίτιδα μπορεί να σχετίζεται με νοσήματα όπως:
- Αυτοάνοσες διαταραχές.
- Καρκίνο (συμπεριλαμβανομένης της λευχαιμίας).
- HIV λοίμωξη και AIDS.
- Υποθυρεοειδισμό.
- Νεφρική ανεπάρκεια.
- Ρευματικό πυρετό.
- Φυματίωση.
Άλλα αίτια περιλαμβάνουν:
- Οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου ( δείτε μετεμφραγματική περικαρδίτιδα).
- Τραυματισμοί (συμπεριλαμβανομένων των χειρουργικών επεμβάσεων) ή κακώσεις του θώρακα, του οισοφάγου, ή της καρδιάς.
- Ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.
- Μυοκαρδίτιδα.
- Ακτινοθεραπεία εφαρμοσμένη στην περιοχή του θώρακα.
Συχνά το αίτιο της περικαρδίτιδας παραμένει αδιευκρίνιστο. Σε αυτή την περίπτωση, η κατάσταση ονομάζεται ιδιοπαθής περικαρδίτιδα.
Η περικαρδίτιδα προσβάλλει συχνότερα άρρενες ηλικίας 20-50 ετών. Συνήθως ακολουθεί λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος. Στα παιδιά, προκαλείται πιο συχνά από αδενοϊούς ή ιούς Coxsackie.
Συμπτώματα
- Οίδημα στα κάτω άκρα ( περιστασιακά).
- Άγχος.
- Δύσπνοια κατά την κατάκλιση (ορθόπνοια).
-
Θωρακικός πόνος, οφειλόμενος στην προστριβή των επιφανειών του φλεγμαίνοντος περικαρδίου.
Μπορεί να ακτινοβολεί στον τράχηλο, τον ώμο (συνήθως αριστερά), την πλάτη, ή την κοιλιά.
Συχνά επιτείνεται με τη βαθιά αναπνοή και στην ύπτια θέση του σώματος, και δυνατόν να ενταθεί με το βήχα και την κατάποση.
Πλευριτικού τύπου: οξύς, διαξιφιστικός πόνος. Συνήθως ανακουφίζεται όταν ο ασθενής ανακάθεται και σκύβει προς τα εμπρός. - Ξηρός βήχας.
- Καταβολή, κόπωση.
- Πυρετός.
- Κατά την αναπνοή ο ασθενής έχει την ανάγκη να σκύβει προς τα εμπρός ή να κρατάει το στήθος του.
Σημεία και εργαστηριακός έλεγχος
Κατά την ακρόαση της καρδιάς με στηθοσκόπιο μπορεί να διαπιστωθεί ήχος περικαρδιακής τριβής. Οι καρδιακοί ήχοι μπορεί να είναι βύθιοι. Ενδέχεται να διαπιστώνονται και άλλα σημεία αύξησης της ποσότητας του υγρού εντός του περικαρδίου (περικαρδιακή συλλογή).Αν η διαταραχή είναι σοβαρή, μπορεί να διαπιστωθούν:
- Ήχος τριβής (κρότος) στους πνεύμονες.
- Μειωμένος ήχος αναπνοής.
- Άλλα σημεία αύξησης της ποσότητας του υγρού γύρω από τους πνεύμονες (πλευριτική συλλογή).
Η αύξηση της ποσότητας του υγρού στον περικαρδιακό σάκο μπορεί να διαπιστωθεί με:
- Μαγνητική τομογραφία θώρακος .
- Ακτινογραφία θώρακος.
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ).
- Υπερηχοκαρδιογράφημα.
- Μαγνητική ή υπολογιστική τομογραφία καρδιάς.
- Ραδιοϊσοτοπικό έλεγχο.
Οι εξετάσεις αυτές δείχνουν:
- Μεγαλοκαρδία (μεγέθυνση της καρδιάς).
- Σημεία φλεγμονής.
- Ουλοποίηση (ίνωση) και δυσκαμψία του περικαρδίου (συμπιεστική περικαρδίτιδα).
Άλλα ευρήματα ποικίλουν ανάλογα με το αίτιο της περικαρδίτιδας
Προκειμένου να αποκλεισθεί το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, ο ιατρός μπορεί να προβεί σε έλεγχο των επιπέδων των καρδιακών ενζύμων CPK-MB και τροπονίνη Ι. Άλλες εργαστηριακές εξετάσεις περιλαμβάνουν:
- Καλλιέργειες αίματος.
- CBC (ο αριθμός όλων των κυττάρων του αίματος ξεχωριστά).
- C-αντιδρώσα πρωτεϊνη.
- Ταχύτητα καθίζησης ερυθροκυττάρων (ΤΚΕ).
- Ορολογικός έλεγχος για HIV λοίμωξη.
- Παρακέντηση του περικαρδίου, με βιοχημική ανάλυση και καλλιέργεια του περικαρδιακού υγρού.
- Δερμοαντίδραση φυματίνης.
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Πρέπει να ταυτοποιηθεί, αν είναι εφικτό, το αίτιο της περικαρδίτιδας.
Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει:
- αναλγητικά
- αντιβιοτικά για τη βακτηριακή περικαρδίτιδα
- αντιμυκητιασικά φάρμακα για τη μυκητιασική περικαρδίτιδα
- ασπιρίνη ή κάποιο μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο (ΜΣΑΦ), όπως
- ιβουπροφένη, για τη φλεγμονή του περικαρδίου
- κορτικοστεροειδή, όπως πρεδνιζολόνη
- κολχικίνη
- διουρητικά για την απομάκρυνση της περίσσειας του περικαρδιακού υγρού.
Αν η αύξηση του περικαρδιακού υγρού επιφέρει δυσλειτουργία της καρδιάς ή καρδιακό επιπωματισμό, είναι απαραίτητη η παροχέτευσή του από τον περικαρδιακό σάκο. Αυτή η διαδικασία, ονομαζόμενη περικαρδιοκέντηση, μπορεί να πραγματοποιηθεί με τη χρήση βελόνης υπό ηχωκαρδιογραφική καθοδήγηση ή χειρουργικά.
Στην περίπτωση που η περικαρδίτιδα είναι χρόνια, υποτροπιάζουσα, ή συμπιεστική, μπορεί να συστηθεί εκτομή ή αφαίρεση μέρους του περικαρδίου.
Πρόγνωση
Η περικαρδίτιδα κυμαίνεται από ήπιες περιπτώσεις που βελτιώνονται από μόνες τους ως καταστάσεις απειλητικές για τη ζωή. Μπορεί να επιπλακεί με σημαντική αύξηση του υγρού γύρω από την καρδιά και επακόλουθη καρδιακή δυσλειτουργία.
Η έκβαση είναι καλή όταν η διαταραχή αντιμετωπίζεται έγκαιρα. Οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν σε 2 εβδομάδες ως 3 μήνες. Ωστόσο, δεν αποκλείονται υποτροπές.
Επιπλοκές
- αρρυθμίες
- καρδιακός επιπωματισμός
- συμπιεστική περικαρδίτιδα, που ενδέχεται να επιφέρει την ανάπτυξη καρδιακής ανεπάρκειας.
Πότε να αποταθείτε στον ιατρό σας.
Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας οποτεδήποτε βιώσετε κάποια από τα συμπτώματα της περικαρδίτιδας. Η διαταραχή αυτή μπορεί να καταστεί απειλητική για τη ζωή αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως.
Πρόληψη
Πολλές περιπτώσεις δεν επιδέχονται πρόληψης.

Γαστρίτιδα

Ορισμός
Γαστρίτιδα είναι η φλεγμονή (ερεθισμός και πρήξιμο) του βλεννογόνου του στομάχου.
Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου
Υπάρχουν πολλές αιτίες που δημιουργούν γαστρίτιδα. Οι συνηθέστερες είναι:
• Η διάβρωση (απώλεια) του προστατευτικού στρώματος του βλεννογόνου του στομάχου
• Η μόλυνση του στομάχου από ένα βακτηρίδιο που ονομάζεται ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Ηelicobacter pylori)
• Φάρμακα όπως η ασπιρίνη ή άλλα μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη (NSAIDs)
• Το κάπνισμα
Λιγότερες συχνές αιτίες είναι:
• Αυτοάνοσες διαταραχές (όπως η κακοήθης αναιμία)
• Επιστροφή χολής στο στομάχι
• Κατάποση καυστικών ή διαβρωτικών ουσιών (όπως τα δηλητήρια)
• Αυξημένη παραγωγή οξέος από το στομάχι
• Ιογενής μόλυνση, ιδιαίτερα σε ανθρώπους με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα
Η γαστρίτιδα μπορεί να διαρκέσει για σύντομο χρονικό διάστημα (οξεία γαστρίτιδα) ή από μήνες μέχρι χρόνια (χρόνια γαστρίτιδα).
Συμπτώματα
• Πόνος στην κοιλιακή χώρα
• Δυσπεψία
• Σκούρα κόπρανα
• Απώλεια της όρεξης
• Ναυτία
• Εμετοί
• Εμετοί με αίμα ή εμετοί που μοιάζουν με αλεσμένο καφέ
Σημάδια και εξετάσεις
Οι διαγνωστικές εξετάσεις ποικίλλουν ανάλογα με την αιτία της νόσου. Είναι πιθανόν να ζητηθούν ακτινογραφία του άνω πεπτικού συστήματος, γαστροσκόπηση ή άλλες εξετάσεις.
Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία της νόσου. Κάποιες αιτίες εξαφανίζονται με τον χρόνο. Μπορεί να συσταθούν φάρμακα που ουδετεροποιούν τα οξέα του στομάχου ή μειώνουν την έκκρισή τους.
Πρόγνωση
Η εξέλιξη εξαρτάται από την αιτία αλλά συνήθως είναι καλή.
Επιπλοκές
Δείτε τον συγκεκριμένο τύπο γαστρίτιδας.
Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας
Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν εμφανίσετε συμπτώματα γαστρίτιδας.
Πρόληψη
Αποφύγετε μακροχρόνια χρήση ερεθιστικών ουσιών (όπως η ασπιρίνη, τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα ή το αλκοόλ).

Χονδροπλευρίτιδα

Ορισμός
Χονδροπλευρίτιδα είναι η φλεγμονή ενός πλευρού ή ενός χόνδρου που περιβάλλει το πλευρό. Αποτελεί συνήθη αιτία για τον πόνο του θώρακα.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Πόνος του θωρακικού τοιχώματος
Σημάδια και εξετάσεις
Ο γιατρός σας μπορεί να διαγνώσει τη χονδροπλευρίτιδα πιέζοντας την περιοχή όπου τα πλευρά ενώνονται με το στέρνο. Εάν η περιοχή αυτή είναι μαλακή και πονάει, η πιθανότερη αιτία για τον πόνο στον θώρακα είναι η χονδροπλευρίτιδα. Ωστόσο, ο γιατρός θα πρέπει να καταλήξει στη διάγνωση αφού σας εξετάσει και μιλήσει μαζί σας.
Θεραπεία
Αντιφλεγμονώδη φάρμακα (όπως το ibuprofen) βοηθούν στην αντιμετώπιση της χονδροπλευρίτιδας.
Πρόγνωση
Με τη θεραπεία, η πάθηση συνήθως υποχωρεί εντός λίγων ημερών.

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Ορισμός
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι η περίπτωση κατά την οποία το περιεχόμενο του στομάχου (φαγητά ή υγρά) παλινδρομεί από το στομάχι στον οισοφάγο (σωλήνας που συνδέει το στόμα με το στομάχι). Η δραστηριότητα αυτή μπορεί να ερεθίσει τον οισοφάγο, να προκαλέσει καούρα και άλλα συμπτώματα.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Πεπτική οισοφαγίτιδα, Παλινδρομική οισοφαγίτιδα, Νυχτερινή Καούρα, Δυσπεψία
Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου
Όταν τρώτε, η τροφή περνά από τον λάρυγγα στο στομάχι δια μέσου του οισοφάγου. Από τη στιγμή που η τροφή βρίσκεται στο στομάχι, ένας δακτύλιος από μυϊκές ίνες εμποδίζει την τροφή να παλινδρομήσει στον οισοφάγο. Αυτές οι μυϊκές ίνες αποτελούν έναν μυ που ονομάζεται κάτω οισοφαγικός σφιγκτήρας.
Εάν ο μυς αυτός δεν κλείσει καλά, η τροφή, τα γαστρικά υγρά μπορεί να επιστρέψουν στον οισοφάγο. Αυτό ονομάζεται παλινδρόμηση ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η παλινδρόμηση αυτή μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα ή και βλάβη στον οισοφάγο.
Παράγοντες κινδύνου για δημιουργία παλινδρόμησης αποτελούν η διαφραγματοκήλη (περίπτωση κατά την οποία μέρος του στομάχου μετακινείται πάνω από το διάφραγμα, δηλ. τον μυ που χωρίζει τον θώρακα από την κοιλιακή κοιλότητα), η εγκυμοσύνη και η σκληροδερμία.
Η παχυσαρκία, το κάπνισμα και πιθανόν το αλκοόλ μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες εμφάνισης γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
Η καούρα και η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση μπορεί να προκληθούν ή να επιδεινωθούν από την εγκυμοσύνη και τη λήψη διαφόρων φαρμάκων.
Εάν υποψιαστείτε ότι κάποιο από αυτά τα φάρμακα μπορεί να σας δημιουργεί καούρα, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Ποτέ μην αλλάζετε ή σταματάτε ένα φάρμακο που παίρνετε τακτικά χωρίς να μιλήσετε πρώτα με τον γιατρό σας.
Συμπτώματα
Tα πιο κοινά συμπτώματα είναι:
• Αίσθηση ότι το φαγητό έχει παγιδευτεί πίσω από το στέρνο
• Καούρα ή κάψιμο στον θώρακα (πίσω από το στέρνο)
- που αυξάνεται με το σκύψιμο, την κατάκλιση ή το φαγητό
- που πιθανότατα επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της νύχτας
- που ανακουφίζεται με αντιόξινα φάρμακα
• Ναυτία μετά από το φαγητό
Λιγότερα συνήθη συμπτώματα είναι:
• Βήχας ή σφύριγμα κατά την αναπνοή
• Δυσκολία στην κατάποση
• Λόξυγκας
• Τραχύτητα ή άλλη αλλαγή στη φωνή
• Παλινδρόμηση του φαγητού στο στόμα
• Πονόλαιμος
Σημάδια και εξετάσεις
Ενδέχεται να μην χρειαστείτε εξετάσεις εάν τα συμπτώματα δεν είναι έντονα.
Εάν τα συμπτώματα είναι έντονα ή επανέρχονται όταν σταματάτε τη θεραπεία, κάποιες εξετάσεις μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση και τις επιπλοκές της παλινδρόμησης:
• H οισοφογαστροσκόπηση εφαρμόζεται συχνά για να εξακριβωθεί η αιτία και να εξετασθεί ο οισοφάγος για πιθανή βλάβη. Ο γιατρός εισάγει από το στόμα έναν λεπτό σωλήνα που καταλήγει σε κάμερα. Ο σωλήνας στη συνέχεια περνά από τον οισοφάγο, στο στομάχι και το λεπτό έντερο.
• Ο ακτινολογικός έλεγχος με βάριο
• Η συνεχής πεχαμετρία οισοφάγου (μέτρηση του ph)
• Η μανομετρία του οισοφάγου
Επίσης, η καλλιέργεια κοπράνων μπορεί να διαγνώσει αιμορραγία από ερεθισμό του οισοφάγου.
Θεραπεία
Για να αποφύγετε την καούρα, αποφύγετε τροφές και ποτά που μπορεί να προκαλέσουν τα συμπτώματα. Για πολλά άτομα, αυτά είναι:
• To αλκοόλ
• Η καφεΐνη
• Τα ανθρακούχα ποτά
• Η σοκολάτα
• Τα φρούτα και οι χυμοί με βάση το κίτρο
• Οι τομάτες
• Οι σάλτσες τομάτας
• Τα λιπαρά ή πικάντικα φαγητά
• Τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα
• Η μέντα
• Ο δυόσμος
Αν και άλλες τροφές σάς δημιουργούν καούρα, αποφύγετε και αυτές.
Επίσης, δοκιμάστε τις εξής αλλαγές στις διατροφικές σας συνήθειες :
• Αποφύγετε το σκύψιμο ή την άσκηση αμέσως μετά το φαγητό.
• Αποφύγετε τα στενά ρούχα ή τις ζώνες που σφίγγουν τη μέση.
• Μην πηγαίνετε για ύπνο με γεμάτο στομάχι. Για παράδειγμα, αποφύγετε να τρώτε 2-3 ώρες πριν την ώρα του ύπνου.
• Μην καπνίζετε.
• Τρώτε μικρότερα γεύματα.
• Χάστε βάρος εάν είστε υπέρβαροι.
• Μειώστε το στρες.
• Κοιμάστε με το κεφάλι υπερυψωμένο κατά 15 εκ. περίπου. Κάντε το υψώνοντας ολόκληρο το κρεβάτι ή τοποθετώντας ένα είδος σφήνας κάτω από το σώμα σας και όχι απλώς με μαξιλάρια.
Αντιόξινα φάρμακα που τα προμηθεύεται κανείς χωρίς συνταγή μπορεί να χρησιμοποιηθούν μετά τα γεύματα και κατά τον ύπνο, αν και η δράση τους δεν διαρκεί πολύ. Κοινή παρενέργεια των αντιόξινων είναι η διάρροια ή η δυσκοιλιότητα.
Άλλα φάρμακα που χορηγούνται χωρίς συνταγή μπορεί επίσης να δοθούν για τη θεραπεία της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Ενεργούν πιο αργά από ότι τα αντιόξινα αλλά προσφέρουν πιο μακροχρόνια ανακούφιση. Ο γιατρός ή η νοσηλεύτριά σας μπορούν να σας συμβουλέψουν πώς θα τα παίρνετε:
• Ανταγωνιστές αντλίας πρωτονίων είναι οι πιο ισχυροί αναστολείς έκκρισης οξέων, όπως οι πραζόλες.
• Ανταγωνιστές των Η2 υποδοχέων ισταμίνης.
• Προκινητικά φάρμακα .
Οι αντιπαλινδρομικές επεμβάσεις μπορούν να δώσουν λύση σε ασθενείς των οποίων τα συμπτώματα δεν υποχωρούν με τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και τη λήψη φαρμάκων. Η καούρα και τα άλλα συμπτώματα θεωρητικά αμβλύνονται μετά την επέμβαση αλλά μπορεί να εξακολουθήσετε να χρειάζεστε φάρμακα για την καούρα. Επίσης υπάρχουν νέες θεραπείες για την παλινδρόμηση που εφαρμόζονται με τη χρήση ενδοσκοπίου (ελαστικός σωλήνας που περνάει από το στόμα στο στομάχι).
Πρόγνωση
Τα περισσότερα άτομα ανταποκρίνονται στη μη χειρουργική αντιμετώπιση, με αλλαγές στον τρόπο ζωής και λήψη φαρμάκων. Ωστόσο, πολλοί ασθενείς χρειάζεται να παίρνουν διαρκώς φάρμακα για να ελέγχουν τα συμπτώματά τους.
Επιπλοκές
• Οισοφάγος Barrett (αλλοίωση στον βλεννογόνο του οισοφάγου που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου)
• Βρογχόσπασμος (ερεθισμός και σπασμός των αεραγωγών εξαιτίας των οξέων)
• Χρόνιος βήχας ή βραχνάδα
• Οδοντικά προβλήματα
• Οισοφαγικό έλκος
• Οισοφαγίτιδα
• Στένωση του οισοφάγου λόγω των τραυμάτων από τη φλεγμονή
Επισκεφθείτε τον γιατρό σας
Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν το συμπτώματα χειροτερεύουν ή δεν βελτιώνονται με τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και τη λήψη φαρμάκων.
Επίσης συμβουλευτείτε τον αν υπάρχει κάποιο από τα ακόλουθα συμπτώματα:
• Αιμορραγία
• Πνίξιμο (βήχας, δυσχέρεια στην αναπνοή)
• Κορεσμός (φούσκωμα) με λίγο φαγητό
• Συχνοί εμετοί
• Βραχνάδα
• Απώλεια της όρεξης
• Δυσκολία στην κατάποση (δυσφαγία) ή πόνο κατά την κατάποση (οδυνοφαγία)
• Απώλεια βάρους
Πρόληψη
Τεχνικές πρόληψης της καούρας
• Η ενδοσκοπική εξέταση του οισοφάγου και η βιοψία μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση οισοφάγου Βarrett.
• Επαναληπτική ενδοσκόπηση για τη εξακρίβωση ύπαρξης δυσπλασίας ή καρκίνου συνιστάται συχνά.
Πνευμονία
Ορισμός
Η πνευμονία είναι μια αναπνευστική νόσος που οφείλεται σε φλεγμονή των πνευμόνων.
Η εξωνοσοκομειακή πνευμονία (πνευμονία της κοινότητας) είναι εκείνη που προσβάλλει κάποιον που δεν έχει νοσηλευτεί πρόσφατα σε νοσοκομείο ή άλλο νοσηλευτικό ίδρυμα (θεραπευτήριο, μονάδα αποκατάστασης).
Εναλλακτικοί ορισμοί
Βρογχοπνευμονία, Πνευμονία της κοινότητας
Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου
Η πνευμονία είναι μια κοινή ασθένεια που προσβάλλει εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο στις ΗΠΑ. Μικρόβια όπως τα βακτηρίδια, οι ιοί και οι μύκητες μπορεί να προκαλέσουν πνευμονία.
Πώς προσβάλλεστε από πνευμονία:
• Από βακτηρίδια και ιούς που ζουν στη μύτη, στα ιγμόρια ή το στόμα σας και μπορεί να εξαπλωθούν στους πνεύμονες.
• Μπορεί να εισπνεύσετε κάποια μικρόβια και να πάνε απευθείας στους πνεύμονες.
• Από αναρόφηση τροφής, υγρών, εμετού ή εκκρίσεων από το στόμα στους πνεύμονες (αναρροφητική πνευμονία)
Η πνευμονία που οφείλεται σε βακτηρίδια τείνει να είναι η πλέον σοβαρή. Στους ενήλικες, τα βακτηρίδια είναι η πιο συχνή αιτία πνευμονίας.
• Το πιο σύνηθες για πρόκληση πνευμονίας μικρόβιο στους ενήλικες είναι ο πνευμονιόκοκκος (streptococcous pneumonia).
• H άτυπη πνευμονία προκαλείται από βακτηρίδια όπως η λεγιονέλλα και τα χλαμύδια.
• Πνευμονία από pneumocystis jiroveci εμφανίζεται κάποιες φορές σε ασθενείς με ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα (λόγω AIDS ή ορισμένων φαρμάκων που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα).
• Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος, ο πυογενής στρεπτόκοκκος, η κλεμπσιέλλα, η Μoraxella catarrhalis, η Neisseria meningitides, είναι άλλα βακτηρίδια που μπορεί να προκαλέσουν πνευμονία.
• H φυματίωση μπορεί να προκαλέσει πνευμονία σε ορισμένους ανθρώπους, ιδιαίτερα σε όσους έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Oι ιοί είναι επίσης συνήθης αιτία πνευμονίας, ειδικά στα νήπια και τα μικρά παιδιά.
Παράγοντες κινδύνου (συνθήκες που αυξάνουν τις πιθανότητες να πάθετε πνευμονία) είναι μεταξύ άλλων:
• Το κάπνισμα
• Πρόσφατη ιογενής μόλυνση του αναπνευστικού (κοινό κρυολόγημα, λαρυγγίτιδα, γρίπη)
• Δυσκολία στην κατάποση (εξαιτίας εγκεφαλικού, άνοιας, Πάρκινσον ή άλλης νευρολογικής φύσεως νόσου)
• Χρόνια πνευμονοπάθεια (Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια = ΧΑΠ, βρογχεκτασία, κυστική ίνωση)
• Εγκεφαλική παράλυση
• Αλλες σοβαρές ασθένειες, όπως καρδιοπάθεια, κίρρωση του ήπατος ή σακχαρώδης διαβήτης
• Η παραμονή σε θεραπευτήριο
• Επιπλεγμένη ημικρανία (απώλεια εγκεφαλικής λειτουργίας εξαιτίας άνοιας, εγκεφαλικού ή άλλης νευρολογικής φύσεως ασθένειας)
• Πρόσφατη χειρουργική επέμβαση ή τραυματισμός
• Πρόβλημα στο ανοσοποιητικό σύστημα (δείτε επίσης: Πνευμονία κατά ανοσοκατασταλτικό ξενιστή)
Συμπτώματα
Τα πιο κοινά συμπτώματα της πνευμονίας είναι:
• Βήχας (σε κάποιες μορφές πνευμονίας μπορεί να παρουσιάσετε βλέννες, πρασινωπές ή κίτρινες ακόμα και βλέννες με αίμα)
• Πυρετός, χαμηλός ή υψηλός
• Ρίγη
• Δυσκολία στην αναπνοή (ίσως μόνο στο ανέβασμα σκάλας)
Πιθανά πρόσθετα συμπτώματα:
Αν έχετε προσβληθεί από πνευμονία, μπορεί να έχετε μεγάλη δυσκολία στην αναπνοή ή να αναπνέετε πολύ γρήγορα.
Ηχοι σαν κροταλίσματα ακούγονται αν ακροαστείτε το στήθος σας με στηθοσκόπιο. Είναι πιθανό να ακούσετε κι άλλους ασυνήθιστους ήχους κατά την εξέταση με στηθοσκόπιο ή με δακτυλική επίκρουση (χτύπημα στο στήθος με τα δάχτυλα).
Ο γιατρός θα ζητήσει κατά πάσα πιθανότητα ακτινογραφία θώρακος αν υπάρχει υποψία για πνευμονία.
Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν κι άλλες εξετάσεις, όπως:
• Γενική αίματος για να εξετασθούν οι τιμές των λευκών αιμοσφαιρίων
• Αέρια αρτηριακού αίματος για να διαπιστωθεί αν οξυγονώνεται επαρκώς το αίμα από τους πνεύμονες
• Αξονική τομογραφία θώρακος
• Εξέταση κατά Gram και καλλιέργεια πτυέλων για την εξακρίβωση του οργανισμού που προξενεί τα συμπτώματα
• Kαλλιέργεια πλευρικού υγρού – αν υπάρχει υγρό γύρω από τους πνεύμονες
Θεραπεία
Ο γιατρός σας πρέπει πρώτα να αποφασίσει αν χρειάζεται να εισαχθείτε σε νοσοκομείο. Αν νοσηλευτείτε σε νοσοκομείο, θα σας χορηγηθούν υγρά και αντιβιοτικά μέσω ενδοφλέβιου ορού, οξυγονοθεραπεία και πιθανόν θεραπεία για την αναπνοή. Είναι πολύ σημαντικό να αρχίσετε την αντιβίωση αμέσως μετά την εισαγωγή σας στο νοσοκομείο.
Είναι πιθανότερο να εισαχθείτε σε νοσοκομείο αν:
• Αντιμετωπίζετε κάποιο άλλο σοβαρό πρόβλημα υγείας
• Παρουσιάζετε έντονα συμπτώματα
• Είστε ανίκανος να φροντίσετε τον εαυτό σας στο σπίτι, ή δεν μπορείτε να φάτε και να πιείτε μόνος σας
• Είστε άνω των 65 ετών ή παιδί
• Παίρνετε αντιβιοτικά στο σπίτι αλλά δεν έχετε βελτίωση
Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι μπορούν να θεραπευτούν στο σπίτι. Αν η πνευμονία οφείλεται σε βακτηρίδια , ο γιατρός θα δοκιμάσει να καταπολεμήσει τη μόλυνση με αντιβιοτικά. Επειδή μπορεί να είναι δύσκολο για τον γιατρό να διαγνώσει αν η πνευμονία σας είναι βακτηριδιακή ή ιογενής, θα σας χορηγήσει αντιβίωση.
Σε ασθενείς με ήπια πνευμονία που είναι κατά τα άλλα υγιείς , χορηγούνται συνήθως αντιβιοτικά της ομάδας των μακρολιδίων από το στόμα (αζιθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη ή ερυθρομυκίνη).
Σε ασθενείς με συνυπάρχουσες σοβαρές παθήσεις, όπως καρδιοπάθεια, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, εμφύσημα, νεφροπάθεια ή διαβήτης, συχνά χορηγείται κάποιο από τα εξής:
• Φλουοροκινονόλη (levofloxacin/Levaquin), σπαρφλοξασίνη (Zagam), γεμιφλοξασίνη (Factive) ή μοξιφλοξασίνη (Avelox)
• Μεγάλη δόση αμοξικιλλίνης ή αμοξικιλλίνης-κλαβουλάνι, συν μια μακρολίδη (αντιβιοτικά όπως η αζιθρομυκίνη, η κλαριθρομυκίνη ή η ερυθρομυκίνη).
• Κεφαλοσπορίνες (αντιβιοτικά όπως η κεφουροξίμη ή η κεφοταξίμη) συν μια μακρολίδη (αντιβιοτικά όπως η αζιθρομυκίνη, η κλαριθρομυκίνη ή η ερυθρομυκίνη).
Αν η αιτία είναι κάποιος ιός, τα κλασικά αντιβιοτικά ΔΕΝ θα είναι αποτελεσματικά. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση, μερικές φορές ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει αντιβίωση.
Μέτρα που μπορείτε να πάρετε στο σπίτι:
• Να πίνετε πολλά υγρά για να μαλακώσετε τις εκκρίσεις και να αποβάλετε τα φλέγματα.
• Η ανάπαυση είναι πρωταρχικής σημασίας. Βάλτε κάποιον άλλον να κάνει τις δουλειές του σπιτιού.
• Μην παίρνετε αντιβηχικά φάρμακα αν δεν συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Τα αντιβηχικά μπορεί να εμποδίσουν την αποβολή πτυέλων.
• Ελέγχετε τον πυρετό σας με ασπιρίνη, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΝSAIDs, όπως η ιμπουπροφένη ή η ναπροξένη), ή η ακεταμινοφένη. ΜΗΝ δίνετε ασπιρίνη στα παιδιά.
Πρόγνωση
Με τη θεραπεία, οι περισσότεροι ασθενείς βελτιώνονται μέσα σε δύο εβδομάδες. Οι ηλικιωμένοι ή οι εξασθενημένοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν περισσότερο χρόνο αποθεραπείας.
Πιθανότερο να παρουσιάσουν επιπλοκές είναι:
• Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ενήλικες ή παιδιά
• Τα άτομα των οποίων το ανοσοποιητικό σύστημα δεν λειτουργεί σωστά
• Τα άτομα με συνυπάρχοντα σοβαρά προβλήματα, όπως διαβήτη ή κίρρωση του ήπατος.
Ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει να επαναλάβετε την ακτινογραφία θώρακος για να βεβαιωθεί ότι η εικόνα βελτιώθηκε μετά τη λήψη αντιβιοτικών. Ωστόσο, μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες προτού η ακτινογραφία βγει καθαρή.
Επιπλοκές
Πιθανές επιπλοκές είναι:
• Αναπνευστική ανεπάρκεια, που απαιτεί μηχάνημα υποστήριξης της αναπνοής ή μηχανικό αναπνευστήρα
• Εμπύημα ή πνευμονικά αποστήματα. Αυτές είναι σπάνιες αλλά σοβαρές επιπλοκές της πνευμονίας. Εκδηλώνονται όταν σχηματισθούν θύλακες με πύον μέσα ή γύρω από τους πνεύμονες. Μερικές φορές για να αφαιρεθούν απαιτείται χειρουργική επέμβαση.
• Σήψη, δηλ. κατάσταση κατά την οποία υπάρχει ανεξέλεγκτη φλεγμονή στο σώμα, που μπορεί να οδηγήσει σε οργανική ανεπάρκεια
• Σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS), μια σοβαρή μορφή αναπνευστικής ανεπάρκειας.
Kαλέστε τον γιατρό σας αν παρουσιάσετε:
• Επιδεινούμενα αναπνευστικά προβλήματα
• Δυσκολία στην αναπνοή, ρίγη ή επίμονο πυρετό
• Γρήγορη ή επώδυνη αναπνοή
• Βήχα με ματωμένα ή σκούρα καφέ φλέγματα
• Πόνο στο στήθος που χειροτερεύει όταν βήχετε ή εισπνέετε
• Νυχτερινή εφίδρωση ή απρόσμενη απώλεια βάρους
• Σημάδια πνευμονίας ή αδύναμου ανοσοποιητικού συστήματος, όπως στην περίπτωση του AIDS ή χημειοθεραπείας
Τα νήπια με πνευμονία μπορεί να μην παρουσιάζουν βήχα. Καλέστε τον γιατρό όμως αν το παιδάκι βογκάει ή παρατηρήσετε συσπάσεις στην περιοχή κάτω από τα πλευρά όταν αναπνέει.
Πρόληψη
Πλένετε συχνά τα χέρια σας, ιδιαίτερα αφού έχετε φυσήξει τη μύτη σας, έχετε επισκεφθεί την τουαλέτα, αλλάζετε πάνες, καθώς και πριν το φαγητό ή κατά την προετοιμασία του.
Μην καπνίζετε. Ο καπνός μειώνει την ικανότητα των πνευμόνων να αποκρούσουν τη μόλυνση.
Τα εμβόλια μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη της πνευμονίας στα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τους ανθρώπους που πάσχουν από διαβήτη, άσθμα, εμφύσημα, AIDS, καρκίνο ή άλλες χρόνιες παθήσεις:
• To εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο (Pneumovax, Prevnar) μειώνει τις πιθανότητες να προσβληθείτε από πνευμονία που οφείλεται στον στρεπτόκοκκο.
• Το εμβόλιο της γρίπης προλαμβάνει την πνευμονία και άλλα προβλήματα που προκαλεί ο ιός της γρίπης. Πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο για προστασία από νέα είδη του ιού.
• Εμβόλιο για παιδική πνευμονία που οφείλεται στον αιμόφιλο της γρίπης τύπου β.
• Ενα φάρμακο που ονομάζεται synagis (palivizumab) χορηγείται σε ορισμένα παιδιά μικρότερα των 24 μηνών για πρόληψη ενάντια στην πνευμονία που προκαλείται από τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό.
Εάν πάσχετε από AIDS ή καρκίνο, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για επιπρόσθετους τρόπους πρόληψης κατά της πνευμονίας και άλλων μολύνσεων.
Στένωση μιτροειδούς βαλβίδας
Ορισμός
H μιτροειδής στένωση είναι μια δυσλειτουργία της βαλβίδας της καρδιάς. Η βαλβίδα αυτή χωρίζει τους άνω από τους κάτω θαλάμους στην αριστερή πλευρά της καρδιάς. Στένωση χαρακτηρίζεται η νόσος κατά την οποία η βαλβίδα δεν ανοίγει επαρκώς, εμποδίζοντας έτσι τη ροή του αίματος.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Απόφραξη μιτροειδούς βαλβίδας
Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου
Η μιτροειδής στένωση εμποδίζει τη βαλβίδα να ανοίξει κανονικά. Αυτό δυσχεραίνει την ομαλή ροή αίματος μεταξύ αριστερού κόλπου (άνω θαλάμου της καρδιάς) και αριστερής κοιλίας (κάτω θαλάμου της καρδιάς). Καθώς το άνοιγμα της βαλβίδας μικραίνει, λιγότερο αίμα διοχετεύεται στο σώμα. Ο άνω θάλαμος της καρδιάς διογκώνεται καθώς δέχεται όλο και μεγαλύτερη πίεση. Το αίμα μπορεί να παλινδρομήσει στους πνεύμονες. Στη συνέχεια δημιουργείται συγκέντρωση υγρού στους πνευμονικούς ιστούς (πνευμονικό οίδημα) δυσχεραίνοντας την αναπνοή. Δείτε επίσης: καρδιακή ανεπάρκεια.
Στους ενήλικες, η στένωση μιτροειδούς βαλβίδας συμβαίνει συχνότερα σε όσους προσβλήθηκαν από ρευματοειδή πυρετό (νόσος που μπορεί να αναπτυχθεί αν προϋπήρξε στρεπτόκοκκος ή οστρακιά). Τα προβλήματα στη βαλβίδα αναπτύσσονται 5-10 χρόνια μετά την εμφάνιση του ρευματοειδούς πυρετού. Ο ρευματοειδής πυρετός έχει γίνει σπάνιος στις ΗΠΑ, γι’ αυτό και η στένωση μιτροειδούς βαλβίδας είναι επίσης σπανιότερη.
Άλλες αιτίες για ανάπτυξη στένωσης μιτροειδούς βαλβίδας είναι σπάνιες στους ενήλικες. Σε αυτές περιλαμβάνονται οι ασβεστώσεις γύρω από τη μιτροειδή βαλβίδα, οι θεραπευτικές ακτινοβολίες στον θώρακα και ορισμένα φάρμακα.
Τα παιδιά μπορεί να γεννηθούν με μιτροειδή στένωση (συγγενής νόσος) ή άλλες καρδιακές ατέλειες που προξενούν μιτροειδή στένωση. Συχνά, παράλληλα με τη μιτροειδή στένωση υπάρχουν κι άλλες καρδιακές δυσλειτουργίες.
Η στένωση μιτροειδούς βαλβίδας μπορεί να είναι κληρονομική.
Συμπτώματα
Στους ενήλικες μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου συμπτώματα. Τα συμπτώματα, ωστόσο, μπορεί να εμφανιστούν ή να επιδεινωθούν με την άσκηση ή άλλη δραστηριότητα που αυξάνει τους παλμούς της καρδιάς. Στους ενήλικες τα συμπτώματα συνήθως αναπτύσσονται στις ηλικίες μεταξύ 20 και 50 χρόνων.
Τα συμπτώματα μπορεί να πρωτοεμφανιστούν με ένα επεισόδιο κολπικής μαρμαρυγής ή μπορεί να προκληθούν από μια εγκυμοσύνη ή άλλη κατάσταση που στρεσάρει το σώμα, όπως μια μόλυνση στην καρδιά ή τους πνεύμονες, ή άλλες δυσλειτουργίες της καρδιάς.
Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται:
• Θωρακική ενόχληση (σπάνια)
- αυξάνεται με τη δραστηριότητα και ελαττώνεται με την ανάπαυση
- διαχέεται στο χέρι, τον λαιμό, το σαγόνι ή άλλες περιοχές
- σφίξιμο, πίεση, βάρος
• Βήχας ή αιμόπτυση
• Δυσχέρεια στην αναπνοή κατά τη διάρκεια άσκησης ή στην ύπτια θέση, πιθανόν δυσκολία στην αναπνοή κατά την αφύπνιση
• Καταβολή δυνάμεων, εύκολη κόπωση
• Συχνές λοιμώξεις του αναπνευστικού, όπως βρογχίτιδα
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών ή των αστραγάλων
Στα νήπια και στα παιδιά, τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν εκ γενετής και σχεδόν πάντα αναπτύσσονται κατά τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
• Κυάνωση ή βλεννώδεις μεμβράνες
• Καχεξία
• Δύσπνοια
Σημάδια και εξετάσεις
Ο γιατρός σας θα ακροαστεί την καρδιά σας με το στηθοσκόπιο. Μπορεί να ακουστεί ένας ευδιάκριτος ήχος σαν μουρμούρισμα, κροτάλισμα ή άλλος ανώμαλος καρδιακός ήχος. Το τυπικό μουρμούρισμα είναι ένα συνεχές γουργούρισμα που προέρχεται από την καρδιά σε φάση διαστολής. Ο ήχος δυναμώνει αμέσως πριν αρχίσει η καρδιά να συστέλλεται.
Η εξέταση μπορεί επίσης να αποκαλύψει ανώμαλο καρδιακό παλμό ή πνευμονική συμφόρηση. Η αρτηριακή πίεση είναι συνήθως φυσιολογική.
Η στένωση ή απόφραξη της βαλβίδας ή η διόγκωση των ανώτερων καρδιακών θαλάμων μπορεί να διαπιστωθούν με τις εξής εξετάσεις:
• Καρδιακό καθετηριασμό
• Ακτινογραφία θώρακα
• Doppler υπερηχοκαρδιογράφημα
• Ηχοκαρδιογράφημα
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Μαγνητική τομογραφία της καρδιάς
• Δι-οισοφαγικό ηχοκαρδιογράφημα
Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από τα συμπτώματα και την κατάσταση της καρδιάς και των πνευμόνων. Άτομα με ήπια ή καθόλου συμπτώματα μπορεί να μην χρειάζονται θεραπεία. Νοσηλεία στο νοσοκομείο μπορεί να απαιτηθεί για τη διάγνωση και θεραπεία σοβαρών συμπτωμάτων.
Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές επιλογές θεραπείας.
Για τη θεραπεία των συμπτωμάτων χορηγούνται φάρμακα για την καρδιακή ανεπάρκεια ή για τις αρρυθμίες (συνηθέστερα για την κολπική μαρμαρυγή). Σε αυτά περιλαμβάνονται τα διουρητικά, τα νιτρικά άλατα, οι β-αναστολείς και άλλα. Επίσης η υψηλή αρτηριακή πίεση πρέπει να είναι υπό έλεγχο.
Αντιπηκτικά χορηγούνται για να εμποδίσουν τη δημιουργία θρόμβων που μπορεί να μεταφερθούν σε άλλα σημεία του σώματος.
Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν χειρουργική επέμβαση προκειμένου να επιδιορθωθεί ή να αντικατασταθεί η βαλβίδα. Οι βαλβίδες που τοποθετούνται κατασκευάζονται από διαφορετικά υλικά, κάποια από τα οποία διατηρούνται για δεκαετίες ενώ άλλα μπορεί να φθαρούν με τον χρόνο και χρειάζονται αντικατάσταση.
Η διαδερμική βαλβιδοπλαστική με μπαλόνι μπορεί να κριθεί προτιμητέα της χειρουργικής επέμβασης. Κατά τη διαδικασία αυτή, ένας καθετήρας εισάγεται σε μια φλέβα (συνήθως του ποδιού) που φτάνει στην καρδιά. Στη συνέχεια φουσκώνει ένα μπαλονάκι που βρίσκεται στην άκρη του διευρύνοντας τη μιτροειδή βαλβίδα και διευκολύνοντας έτσι τη ροή του αίματος. Αυτή η μέθοδος δεν έχει μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας σε ασθενείς με σοβαρές βλάβες της μιτροειδούς βαλβίδας.
Στα παιδιά συνήθως απαιτείται χειρουργική επέμβαση για την επιδιόρθωση ή αντικατάσταση της βαλβίδας.
Τα άτομα με στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας θα πρέπει να ενημερώσουν τον γιατρό τους για τη γενικότερη κατάστασή τους πριν από οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση. Οδοντιατρικές θεραπείες, συμπεριλαμβανομένου του καθαρισμού, και κάθε παρεμβατική διαδικασία, όπως η κολονοσκόπηση, μπορεί να εισαγάγουν βακτηρίδια στην κυκλοφορία του αίματος. Τα βακτηρίδια αυτά ενδέχεται να μολύνουν μια ελαττωματική καρδιακή βαλβίδα.
Παρόλο που σε ασθενείς με στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας δεν χορηγούνται αυτομάτως αντιβιοτικά πλέον πριν από οδοντιατρική ή άλλη θεραπεία, μπορεί να συνιστώνται αντιβιοτικά σε ορισμένες περιπτώσεις προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος μόλυνσης της βαλβίδας και άλλων επιπλοκών.
Προσδοκίες (πρόγνωση)
Η εξέλιξη ποικίλλει. Η δυσλειτουργία μπορεί να είναι ήπια, χωρίς συμπτώματα, ή μπορεί να είναι οξεία και κατ’ επέκταση να δημιουργήσει αναπηρία. Οι επιπλοκές μπορεί να είναι έντονες ή και απειλητικές για τη ζωή. Η στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας αντιμετωπίζεται συνήθως με θεραπεία και βελτιώνεται με βαλβιδοπλαστική ή χειρουργική επέμβαση.
Επιπλοκές
• Κολπική μαρμαρυγή και κολπικός πτερυγισμός
• Θρόμβοι στον εγκέφαλο (εγκεφαλικό), στο έντερο, τα νεφρά ή αλλού
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Πνευμονικό οίδημα
• Πνευμονική υπέρταση
Επισκεφθείτε τον γιατρό σας
Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν έχετε συμπτώματα στένωσης της μιτροειδούς βαλβίδας.
Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν έχετε συμπτώματα στένωσης της μιτροειδούς βαλβίδας που δεν υποχωρούν με τη θεραπεία ή εκδηλώνονται νέα συμπτώματα.
Πρόληψη
Ακολουθήστε την προτεινόμενη από τον γιατρό σας θεραπευτική αγωγή για καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε βλάβη της βαλβίδας. Αντιμετωπίστε άμεσα μολύνσεις από στρεπτόκοκκο για να προλάβετε τον ρευματοειδή πυρετό. Πείτε στον γιατρό σας αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας.
Η στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας συχνά δεν μπορεί να προληφθεί αλλά οι επιπλοκές μπορούν. Ενημερώστε τον γιατρό σας για την πάθηση της καρδιακής βαλβίδας σας πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο.
Πνευμονική εμβολή
Ορισμός
Πνευμονική εμβολή είναι η απόφραξη κάποιας αρτηρίας στους πνεύμονες από λίπος, αέρα, θρόμβο αίματος, ή καρκινικά κύτταρα.
Εναλλακτικές ονομασίες
Φλεβική θρομβοεμβολή, θρόμβος αίματος στον πνεύμονα, έμβολο στους πνεύμονες, έμβολο από κυτταρικό υλικό κάποιου όγκου στους πνεύμονες.
Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου.
Εμβολή στους πνεύμονες προκαλείται συχνότερα από το σχηματισμό θρόμβου αίματος σε κάποια φλέβα, ιδιαίτερα των κάτω άκρων ή της πυέλου (περιοχή του ισχίου). Η πλέον συχνή αιτία είναι ο σχηματισμός θρόμβου αίματος σε κάποια εν τω βάθει φλέβα των κάτω άκρων. Αυτός ο τύπος θρόμβωσης ονομάζεται εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση (ΕΒΦ).
Λιγότερο συχνά αίτια περιλαμβάνουν φυσαλίδες αέρα, σταγονίδια λίπους, αμνιακό υγρό, ή υλικό από παράσιτα και καρκινικά κύτταρα, τα οποία μπορούν όλα να οδηγήσουν στη δημιουργία πνευμονικού εμβόλου.
Παράγοντες κινδύνου για την πρόκληση πνευμονικής εμβολής περιλαμβάνουν:
- Εγκαύματα
- Καρκίνος
- Τοκετός
- Οικογενειακό ιστορικό θρομβώσεων αίματος
- Κατάγματα του ισχίου ή του μηριαίου οστού
- Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
- Καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις
- Παρατεταμένη κατάκλιση ή παραμονή σε μια ορισμένη θέση, όπως σε μεγάλης διάρκειας ταξίδια με το αεροπλάνο ή το αυτοκίνητο
- Σοβαρός τραυματισμός
- Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια
- Χειρουργικές επεμβάσεις (ιδιαίτερα ορθοπαιδικές ή νευροχειρουργικές)
- Χρήση αντισυλληπτικών χαπιών ή θεραπεία με οιστρογόνα
Άτομα με συγκεκριμένες διαταραχές της θρόμβωσης του αίματος ενδέχεται να αντιμετωπίζουν, επίσης, υψηλότερο κίνδυνο.
Συμπτώματα
- Θωρακικός πόνος :
- Οπισθοστερνικά
- Ιδιαίτερα οξύς ή διαξιφιστικός. Μπορεί, επίσης, να χαρακτηρίζεται από ένα αίσθημα καύσου ή βάρους, να είναι νυγμώδης ή αμβλύς.
- Μπορεί να επιδεινώνεται με τη βαθιά αναπνοή, το βήχα, την πρόσληψη τροφής, το σκύψιμο ή την κάμψη του σώματος προς τα εμπρός (ο ασθενής ενδέχεται να σκύβει προς τα εμπρός ή να κρατά το στήθος του ως αντίδραση στον πόνο).
- Βήχας :
- ξεκινά αιφνίδια
- μπορεί να συνοδεύεται από αιμόπτυση
- Ταχύπνοια
- Ταχυκαρδία
- Δύσπνοια :
- μπορεί να εμφανισθεί σε ηρεμία ή στην προσπάθεια.
- αιφνίδια έναρξη
Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλωθούν:
- Άγχος
- Ωχρότητα του δέρματος
- Ζάλη, ίλιγγος
- Πόνος στο ένα ή αμφότερα τα κάτω άκρα
- Λιποθυμία, συγκοπτικά επεισόδια
- Χαμηλή αρτηριακή πίεση
- Διάταση των επιπολής φλεβών παράπλευρα της θρόμβωσης, μπορεί να είναι επώδυνη
- Αναπέταση ρινικών πτερυγίων
- Πόνος στην πύελο
- Εφίδρωση
- Οίδημα στα κάτω άκρα
- εξασθενημένος σφυγμός ή που απουσιάζει
- Συρίττουσα αναπνοή
Εργαστηριακός έλεγχος
Οι ακόλουθες εργαστηριακές εξετάσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν για τον έλεγχο της λειτουργίας των πνευμόνων:
- Αέρια αρτηριακού αίματος
- Οξυμετρία παλμού
Οι ακόλουθες απεικονιστικές μέθοδοι μπορούν να συνδράμουν στον προσδιορισμό της εντόπισης του θρόμβου:
- Ακτινογραφία θώρακος
- Υπολογιστική αγγειογραφία θώρακος
- Σπινθηρογράφημα αερισμού/ αιμάτωσης των πνευμόνων
- Πνευμονική αγγειογραφία
Επιπλέον εξετάσεις που μπορεί να πραγματοποιηθούν περιλαμβάνουν:
- Υπολογιστική τομογραφία θώρακος (αξονική τομογραφια)
- Επίπεδα D-διμερών πλάσματος
- Έγχρωμο Doppler υπερηχογράφημα (εφαρμόζεται για την εκτίμηση της αιματικής ροής στα κάτω άκρα)
- ΗΚΓ (ηλεκτροκαρδιογράφημα)
- Υπερηχοκαρδιογράφημα
- Πληθυσμογραφία αντίστασης στα κάτω άκρα
- Φλεβογραφία των κάτω άκρων
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Επείγουσα θεραπευτική αντιμετώπιση και νοσηλεία είναι συχνά αναγκαίες. Στόχος είναι η πρόληψη σχηματισμού νέων θρόμβων. Ενδέχεται να χρειασθεί χορήγηση οξυγόνου για τη διατήρησή του σε φυσιολογικά επίπεδα.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, πνευμονική εμβολή απειλητική για τη ζωή, η θεραπευτική αντιμετώπιση ενδέχεται να περιλαμβάνει ειδική θρομβολυτική αγωγή και πρόληψη για την αποφυγή δημιουργίας νέων θρόμβων.
Η αγωγή για τη λύση των θρόμβων ονομάζεται θρομβολυτική θεραπεία.
Η αγωγή για την πρόληψη σχηματισμού νέων θρόμβων ονομάζεται αντιπηκτική θεραπεία. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται γι’ αυτό είναι γνωστά ως αντιπηκτικά. Σε αυτά περιλαμβάνονται η ηπαρίνη και η ουαρφαρίνη. Η ηπαρίνη και τα ανάλογου τύπου φάρμακα (ηπαρινοειδή) μπορούν να χορηγηθούν ενδοφλεβίως (IV, άμεση έγχυση σε κάποια φλέβα), ή με υποδόρια ένεση. Συνήθως η θεραπευτική αγωγή αρχίζει με αυτά, και έπεται η μετάβαση στη λήψη ουαρφαρίνης από το στόμα, με μορφή χαπιού.
Αν ξεκινάτε τη λήψη ουαρφαρίνης για πρώτη φορά, θα χρειαστεί να υποβάλλεστε σε τακτικές εξετάσεις για τον έλεγχο της πηκτικότητας του αίματος. Με αυτόν τον τρόπο ο ιατρός σας θα μπορεί να προσαρμόζει κατάλληλα τη δοσολογία.
Ασθενείς που εμφανίζουν αντίδραση στην ηπαρίνη και τα ηπαρινοειδή ενδέχεται να χρειάζονται άλλη φαρμακευτική αγωγή.
Ασθενείς που δε μπορούν να ανεχτούν την αντιπηκτική φαρμακευτική αγωγή μπορεί να χρειασθούν μια ειδική συσκευή που ονομάζεται διαφραγματικός ηθμός (φίλτρο) της κάτω κοίλης φλέβας (IVC filter). Αυτός τοποθετείται στην κάτω κοίλη φλέβα στην περιοχή της κοιλίας και αποτρέπει τους μεγάλους θρόμβους να εισέρχονται στα αγγεία των πνευμόνων. Ορισμένες φορές η τοποθέτηση των ειδικών αυτών φίλτρων είναι προσωρινή και αργότερα αφαιρούνται.
Πρόγνωση
Είναι δύσκολο να προβλεφθεί η έκβαση της νόσου. Συχνά, αυτή σχετίζεται με την αιτία που έθεσε τον ασθενή σε κίνδυνο για πνευμονική εμβολή (για παράδειγμα, καρκίνος, μείζον χειρουργείο, σοβαρός τραυματισμός). Στην περίπτωση σοβαρής πνευμονικής εμβολής, που συνοδεύεται από καταπληξία και καρδιακή ανεπάρκεια, το ποσοστό θανάτων υπερβαίνει το 50%.
Επιπλοκές
- καρδιακή ανεπάρκεια ή καταπληξία (shock)
- καρδιακές αρρυθμίες
- πνευμονική υπέρταση
- σοβαρή δύσπνοια
- σοβαρή αιμορραγία (συνήθως ως επιπλοκή της φαρμακευτικής αγωγής)
- αιφνίδιος θάνατος
Πότε να αποταθείτε στον ιατρό σας
Καλέστε το ΕΚΑΒ ή επισκεφθείτε τμήμα επειγόντων περιστατικών αν εμφανίσετε συμπτώματα πνευμονικής εμβολής.
Πρόληψη
Η πρόληψη της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης (ΕΒΦ)είναι ιδιαίτερα σημαντική, ειδικά σε άτομα υψηλού κινδύνου. Για να βοηθήσετε στην πρόληψη ΕΒΦ, να κινείτε τα κάτω άκρα σας ή να προβαίνετε σε σύντομους περιπάτους κατά τη διάρκεια ταξιδιών μεγάλης διάρκειας, και γενικά σε καταστάσεις στις οποίες κάθεστε ή είστε σε κατάκλιση για μακρύ χρονικό διάστημα. Η βάδιση και η κινητοποίηση όσο το δυνατό πιο σύντομα μετά από κάποια χειρουργική επέμβαση ή κατά τη διαδρομή μια μακροχρόνιας ασθένειας μπορούν, επίσης, να μειώσουν τον κίνδυνο ΕΒΦ.
Θεραπευτική αγωγή με ηπαρίνη (χαμηλές δόσεις ηπαρίνης χορηγούμενες με υποδόρια ένεση) ενδέχεται να συστηθεί σε όσους βρίσκονται σε παρατεταμένη κατάκλιση.
Ορισμένοι ασθενείς υπό νοσηλεία φορούν ειδικές μαλακές μπότες που αυτόματα εφαρμόζουν περιοδική πίεση στις γαστροκνημίες. Αυτή ονομάζεται διαλείπουσα συμπίεση με αέρα. Βοηθάει στην καλή κυκλοφορία του αίματος και αποτρέπει τη πρόκληση θρομβώσεων.
Αθηροσκλήρωση
Ορισμός
Η αθηροσκλήρωση πρόκειται για μία κατάσταση στην οποία λιπώδες υλικό συγκεντρώνεται στο τοίχωμα των αρτηριών. Το λιπώδες αυτό υλικό παχύνεται, σκληραίνει (με την απόθεση αλάτων ασβεστίου), και μπορεί τελικά να αποφράξει τις αρτηρίες.
Η αθηροσκλήρωση αποτελεί μορφή αρτηριοσκλήρωσης. Οι δύο αυτοί όροι συχνά χρησιμοποιούνται για να αποδώσουν την ίδια οντότητα.
Εναλλακτικές ονομασίες
Αρτηριοσκλήρωση, σκλήρυνση των αρτηριών, σχηματισμός αθηρωματικής πλάκας στις αρτηρίες
Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου
Η αθηροσκλήρωση είναι η πλέον συχνή διαταραχή των αρτηριών. Συμβαίνει όταν λίπος, χοληστερόλη, και άλλες ουσίες συγκεντρώνονται και σχηματίζουν στα τοιχώματα των αρτηριών σκληρές δομές που ονομάζονται πλάκες.
Τελικά, οι πλάκες μπορούν να επιφέρουν τη στένωση μιας αρτηρίας και να την καταστήσουν λιγότερο ελαστική, δυσχεραίνοντας με αυτόν τον τρόπο τη ροή του αίματος. Αν οι στεφανιαίες αρτηρίες στενωθούν, η ροή του αίματος στη καρδιά μπορεί να μειωθεί ή ακόμη και να σταματήσει. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πόνο στο θώρακα (σταθερή στηθάγχη), δύσπνοια, οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, καθώς και άλλη συμπτωματολογία.
Τμήματα της πλάκας μπορεί να αποκολληθούν και να μετακινηθούν με την κυκλοφορία του αίματος (σχηματισμός εμβόλου). Αυτό αποτελεί συχνή αιτία πρόκλησης οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου και αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Θρόμβοι αίματος μπορούν επίσης να σχηματισθούν στην περιοχή μιας ρωγμής της αθηρωματικής πλάκας. Οι θρόμβοι εμποδίζουν τη ροή του αίματος. Αν ο θρόμβος μεταφερθεί σε κάποια αρτηρία της καρδιάς, των πνευμόνων, ή του εγκεφάλου, μπορεί να προκληθεί οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, πνευμονική εμβολή, ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Στους παράγοντες κινδύνου της αθηροσκλήρωσης περιλαμβάνονται:
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Κατάχρηση αλκοόλ
- Υπέρταση
- Υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα
- Δίαιτα πλούσια σε κορεσμένα λίπη
- Προχωρημένη ηλικία
- Παχυσαρκία
- Ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου
- Κάπνισμα
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα συνήθως εκδηλώνονται όταν η ροή του αίματος περιορισθεί σημαντικά ή διακοπεί.
Ανατρέξτε στην εκάστοτε ειδική ιατρική κατάσταση για περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με τη συμπτωματολογία:
- Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής
- Στεφανιαία νόσος
- Νεφροπάθεια
- Μεσεντέριος ισχαιμία (θρόμβωση μεσεντερίου αρτηρίας)
- Νόσος των περιφερικών αρτηριών (περιφερική αρτηριοπάθεια)
- Υπέρταση
- Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (αγγειακή εγκεφαλική νόσος)
- Ανεύρυσμα θωρακικής αορτής
Σημεία και συμπτώματα
Ο ιατρός θα προβεί σε φυσική εξέταση του ασθενή και θα ακροαστεί την καρδιά και τους πνεύμονες με ένα στηθοσκόπιο. Η αθηροσκλήρωση μπορεί να επιφέρει τη δημιουργία φυσήματος στην προσβληθείσα αρτηρία.
Εξετάσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση της αθηροσκλήρωσης ή των επιπλοκών της, περιλαμβάνουν:
- Σφυροβραχιόνιος δείκτης
- Αρτηριογραφία αορτής
- Αρτηριογραφία
- Δοκιμασία κοπώσεως
- Υπερηχογράφημα Duplex των καρωτίδων
- Υπολογιστική τομογραφία (αξονική)
- Υπερηχογράφημα Doppler
- Αρτηριογραφία άκρων
- Ενδοαγγειακή υπερηχογραφία
- Μαγνητική αρτηριογραφία (MRA)
- Αρτηριογραφία μεσεντερίων αρτηριών
- Πνευμονική αρτηριογραφία
- Αρτηριογραφία νεφρικών αρτηριών
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Προκειμένου να βοηθήσετε στην πρόληψη της αθηροσκλήρωσης ή των επιπλοκών της (όπως καρδιοπάθεια και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο), προβείτε στις ακόλουθες αλλαγές του τρόπου ζωής:- Αποφεύγετε τις λιπαρές τροφές. Να καταναλώνετε ισορροπημένα γεύματα που έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε λίπος και χοληστερόλη. Συμπεριλάβετε διάφορα φρούτα και λαχανικά στο καθημερινό σας διαιτολόγιο. Η προσθήκη ψαριών στη διατροφή σας, τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα, ενδέχεται να είναι βοηθητική. Ωστόσο, να αποφεύγεται την κατανάλωση τηγανητού ψαριού.
- Μην καταναλώνετε περισσότερα από ένα ή δύο αλκοολούχα ποτά ημερησίως.
- Να ασκήστε καθημερινά για 30 λεπτά αν δεν είστε υπέρβαρος, και για 60-90 λεπτά αν είστε.
- Να ελέγχετε την αρτηριακή σας πίεση κάθε 1-2 χρόνια, ιδιαίτερα αν υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό υπέρτασης. Μετράτε την αρτηριακή σας πίεση συχνότερα αν έχετε υπέρταση, ισχαιμική καρδιοπάθεια, ή αν είχατε κάποιο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Ενημερώστε τον ιατρό σας.
- Η αρτηριακή πίεση πρέπει να διατηρείται χαμηλότερη από 140/90 mmHg
- Αν πάσχετε από σακχαρώδη διαβήτη ή αν νοσήσατε από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, η αρτηριακή σας πίεση πρέπει πιθανώς να διατηρείται χαμηλότερη από 130/80 mmHg. Ρωτήστε τον ιατρό σας για την ενδεδειγμένη αρτηριακή πίεση που πρέπει να έχετε.
Ελέγξτε τη χοληστερόλη του αίματος και μειώστε την αν είναι υψηλή.
Δείτε τις ενότητες: υψηλή χοληστερόλη και τριγλυκερίδια
- Τα ενήλικα άτομα πρέπει να ελέγχουν τη χοληστερόλη του αίματός τους κάθε 5 χρόνια. Αν ακολουθείτε αγωγή κατά της υψηλής χοληστερόλης θα πρέπει να την ελέγχετε περισσότερο συχνά.
- Όλοι οι ενήλικες πρέπει να διατηρούν τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης στο αίμα τους χαμηλότερα από 130-160 mg/dL
- Αν πάσχετε από σακχαρώδη διαβήτη, ισχαιμική καρδιοπάθεια, ή αρτηριοσκλήρωση σε κάποιο άλλο σημείο του σώματός σας, η LDL χοληστερόλη πρέπει να είναι χαμηλότερη από 100 mg/dL
- Ορισμένα φάρμακα έχουν παρασκευασθεί για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της αθηρωματικής πλάκας. Οι στατίνες και άλλες φαρμακευτικές ουσίες που μειώνουν τη χοληστερόλη στο αίμα μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη περαιτέρω σχηματισμού αθηρωματικών πλακών.
Ο ιατρός σας ενδέχεται να προτείνει τη λήψη ασπιρίνης ή κλοπιδογρέλης (Plavix) για την πρόληψη σχηματισμού θρόμβων αίματος στις αρτηρίες. Αυτά τα φάρμακα ονομάζονται αντιαιμοπεταλιακά. Μην προβείτε σε λήψη ασπιρίνης χωρίς προηγουμένως να ζητήσετε ιατρική συμβουλή.
Συμβουλευτείτε τον ιατρό σας αναφορικά με την ασφάλεια της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης για την εμμηνόπαυση.
Οι ιατρικές οδηγίες δεν συστήνουν πλέον τη λήψη βιταμίνης Ε ή C, αντιοξειδωτικών παραγόντων, ή φυλλικού οξέος για την πρόληψη της ισχαιμικής καρδιοπάθειας.
Μια σειρά χειρουργικών μεθόδων εφαρμόζονται για να βοηθήσουν στην πρόληψη των υποτροπών της αθηροσκλήρωσης.
Ορισμένες από αυτές είναι:
- Αγγειοπλαστική και ενδαγγειακή πρόθεση (stent) – στεφανιαία αγγεία - εξιτήριο
- Αγγειοπλαστική και τοποθέτηση ενδαγγειακής πρόθεσης (stent) – περιφερικές αρτηρίες
- Αποκατάσταση ανευρύσματος κοιλιακής αορτής – ανοιχτό χειρουργείο
- Αορτοστεφανιαία παράκαμψη
- Εγχείρηση καρωτίδων
- Ελάχιστα επεμβατική καρδιοχειρουργική
Πρόγνωση
Όλοι οι άνθρωποι αναπτύσσουν κάποιου βαθμού αθηροσκλήρωση καθώς μεγαλώνουν ηλικιακά. Σε ορισμένα άτομα, η κατάσταση αυτή μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές, όπως οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Επιπλοκές
- Στεφανιαία νόσος
- Βλάβη σε διάφορα όργανα (όπως νεφρούς, εγκέφαλο, ήπαρ, και εντερικό σωλήνα)
- Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
- Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
- Ισχαιμία στα κάτω άκρα
- Παροδικά εγκεφαλικά ισχαιμικά επεισόδια (Transient ischemic attack - TIA)
Πότε να ζητήσετε ιατρική συμβουλή
Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν κινδυνεύετε να αναπτύξετε αθηροσκλήρωση, ιδιαίτερα αν εκδηλώνετε συμπτώματα.
Συμβουλευτείτε τον ιατρό σας προτού ξεκινήσετε ένα νέο πρόγραμμα σωματικής άσκησης, ιδιαίτερα αν έχετε διαγνωσθεί για στεφανιαία νόσο ή έχετε νοσήσει από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Καούρα

Ορισμός
Η καούρα είναι ένα επώδυνο αίσθημα καψίματος στον οισοφάγο, ακριβώς κάτω ή πίσω από το στέρνο. Ο πόνος συχνά ανεβαίνει στο στήθος και μπορεί να διαχέεται στον λαιμό ή τον λάρυγγα.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Πύρωση, Μη καρδιακός θωρακικός πόνος
Συνήθεις αιτίες
Σχεδόν κάθε άνθρωπος υποφέρει κατά καιρούς από καούρα. Εάν όμως έχετε συχνά, συνεχή καούρα, μπορεί να πάσχετε από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (Γ.Ο.Π.).
Φυσιολογικά, όταν τροφή ή υγρό εισέλθει στο στομάχι, ένας μυϊκός δακτύλιος στην απόληξη του οισοφάγου (που ονομάζεται κάτω οισοφαγικός σφιγκτήρας) φράζει τον οισοφάγο. Αν ο μυς αυτός δεν κλείσει καλά, το περιεχόμενο του στομαχιού μπορεί να επιστρέψει (παλινδρομήσει) στον οισοφάγο. Αυτό το περιεχόμενο που δεν έχει χωνευθεί καλά είναι συνήθως όξινο και μπορεί να ερεθίσει τον οισοφάγο, προκαλώντας καούρα και άλλα συμπτώματα.
Η καούρα είναι πιθανότερο να εκδηλωθεί αν πάσχετε από διαφραγματοκήλη, που συμβαίνει όταν το πάνω μέρος του στομαχιού επεκτείνεται προς τη θωρακική κοιλότητα. Κάτι τέτοιο αδυνατίζει τον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα και καθιστά ευκολότερη την παλινδρόμηση των οξέων από το στομάχι στον οισοφάγο.
Η καούρα μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας εγκυμοσύνης ή να επιδεινωθεί από αυτήν ή από χρήση διαφόρων φαρμάκων.
Τέτοια φάρμακα είναι:
• Αποκλειστές ασβεστίου για την υψηλή αρτηριακή πίεση
• Προγεστίνη για ανωμαλίες στην έμμηνο ρύση ή για αντισύλληψη
• Αντιχολινεργικά (π.χ. για τη ναυτία)
• Ορισμένα βρογχοδιασταλτικά για το άσθμα
• Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά
• Ντοπαμίνη για τη νόσο του Πάρκινσον
• Ηρεμιστικά για την αϋπνία ή τη νευρικότητα
• Β-αναστολείς για την υψηλή αρτηριακή πίεση ή για καρδιοπάθεια
Αν υποψιάζεστε ότι κάποιο από τα φάρμακα που παίρνετε μπορεί να σας προκαλεί καούρα, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. ΠΟΤΕ μην αλλάζετε ή σταματάτε ένα φάρμακο που παίρνετε τακτικά χωρίς να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Αγωγή στο σπίτι
Προσέξτε την καούρα και θεραπεύστε την, ιδιαίτερα αν έχετε συχνά συμπτώματα. Συν τω χρόνω, η συνεχόμενη παλινδρόμηση μπορεί να βλάψει τον βλεννογόνο του οισοφάγου και να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα. Το καλό νέο είναι ότι με ορισμένες αλλαγές στις καθημερινές σας συνήθειες, θα αποτρέψετε την καούρα και άλλα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.Οι ακόλουθες συμβουλές θα σας βοηθήσουν να αποφύγετε την καούρα και άλλα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Αν τα μέτρα αυτά δεν αποδώσουν, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Κατ’ αρχάς, αποφύγετε τροφές και ποτά που ευνοούν την εκδήλωση τροφικής παλινδρόμησης, όπως:
• Αλκοόλ
• Καφεΐνη, αναψυκτικά με ανθρακικό
• Σοκολάτα
• Φρούτα και χυμούς με βάση το κίτρο
• Τομάτες και σάλτσες τομάτας
• Πικάντικα ή λιπαρά φαγητά, πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα
• Μέντα και δυόσμο
Στη συνέχεια, δοκιμάστε να αλλάξετε τις διατροφικές σας συνήθειες:
• Τρώτε μικρότερα γεύματα. Ένα γεμάτο στομάχι ασκεί μεγαλύτερη πίεση στον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα (LES), αυξάνοντας την πιθανότητα να παλινδρομήσει η τροφή στον οισοφάγο.
• Αποφύγετε να τρώτε 2-3 ώρες πριν τον ύπνο. Η ύπτια θέση με γεμάτο στομάχι οδηγεί σε μεγαλύτερη πίεση του κάτω οισοφαγικού σφιγκτήρα από το περιεχόμενο του στομαχιού.
• Αποφύγετε να σκύβετε ή να γυμνάζεστε αμέσως μετά το φαγητό.
Κάντε άλλες αλλαγές στον τρόπο ζωής σας όπου χρειάζεται:
• Χάστε βάρος αν είστε υπέρβαροι. Η παχυσαρκία αυξάνει την πίεση στην κοιλιακή χώρα και σπρώχνει το περιεχόμενο του στομαχιού προς τον οισοφάγο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης υποχωρούν αμέσως όταν το υπέρβαρο άτομο χάσει 5-7 κιλά.
• Σταματήστε το κάπνισμα. Τα χημικά που περιέχουν τα τσιγάρα αδυνατίζουν τον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα.
• Να κοιμάστε με το κεφάλι ψηλότερα από το σώμα, κατά 15 εκατοστά περίπου. Αν κοιμάστε με το κεφάλι ψηλότερα από το στομάχι, μειώνεται η πιθανότητα παλινδρόμησης στον οισοφάγο τροφής που δεν έχει επαρκώς χωνευθεί. Βάλτε βιβλία, τούβλα ή ξύλα κάτω από το πόδια στο πάνω μέρος του κρεβατιού. Ή χρησιμοποιήστε ένα μαξιλάρι σε σχήμα σφήνας κάτω από το στρώμα. Η ύπνος με το κεφάλι σε πολλά μαξιλάρια μόνο ΔΕΝ έχει αποτέλεσμα στην ανακούφιση από την καούρα.
• Αποφύγετε τα στενά ρούχα ή τις σφιχτές ζώνες στη μέση. Πιέζουν το στομάχι και μπορεί να προκαλέσουν παλινδρόμηση της τροφής.
• Μειώστε το άγχος. Δοκιμάστε γιόγκα, Τάι Τσι ή διαλογισμό.
Καλέστε το 166 αν:
- Κάνετε εμετό με αίμα ή με όψη κόκκων καφέ.
- Τα κόπρανά σας είναι μαύρα (σαν πίσσα) ή καφέ.
- Το αίσθημα του καψίματος συνοδεύεται από σφίξιμο στο στήθος, πίεση ή βάρος. Μερικές φορές τα συμπτώματα του εμφράγματος αποδίδονται εσφαλμένα σε καούρα.
Καλέστε τον γιατρό σας αν:
• Το πρόβλημα επανέρχεται συχνά ή δεν αποκαθίσταται με λίγες βδομάδας θεραπείας στο σπίτι.
• Αρχίζετε να χάνετε βάρος, χωρίς λόγο.
• Έχετε δυσκολία στην κατάποση (σας ‘κάθεται’ το φαγητό στον λαιμό καθώς καταπίνετε).
• Έχετε έναν επίμονο, ανεξήγητο βήχα ή σφύριγμα στην αναπνοή.
• Τα συμπτώματά σας επιδεινώνονται με τα αντιόξινα ή τους αναστολείς Η2.
• Πιστεύετε ότι ένα από τα φάρμακα που παίρνετε σάς δημιουργεί την καούρα. ΜΗΝ αλλάζετε ή διακόπτετε ένα φάρμακο, χωρίς να το συζητήσετε πρώτα με τον γιατρό σας.
Τι να περιμένετε από την επίσκεψη στον γιατρό
Η καούρα είναι εύκολο να διαγνωσθεί από τα συμπτώματα που θα περιγράψετε στον γιατρό σας. Μερικές φορές όμως συγχέεται με ένα άλλο στομαχικό πρόβλημα, που ονομάζεται δυσπεψία. Αν η διάγνωση δεν είναι εύκολη, μπορεί ο γιατρός σας να σας συστήσει να επισκεφθείτε έναν γαστρεντερολόγο για περαιτέρω εξετάσεις.
Κατ’ αρχάς ο γιατρός σας θα σας εξετάσει και θα σας κάνει ερωτήσεις όπως:
• Πότε άρχισε;
• Πόσο κρατά κάθε επεισόδιο;
• Είναι η πρώτη φορά που παθαίνετε καούρα;
• Τι τρώτε συνήθως στα γεύματά σας; Πριν αισθανθείτε καούρα, είχατε φάει κάτι πικάντικο ή λιπαρό;
• Καταναλώνετε πολύ καφέ, άλλα καφεϊνούχα ποτά ή αλκοόλ; Καπνίζετε;
• Φοράτε ρούχα που είναι στενά γύρω από τη μέση, το στήθος ή την κοιλιά;
• Ο πόνος διαχέεται και στο στέρνο, το σαγόνι, το χέρι ή και αλλού;
• Τι φάρμακα παίρνετε;
• Κάνετε εμετό με αίμα ή μαύρου χρώματος;
• Βλέπετε αίμα στα κόπρανα;
• Έχετε κόπρανα μαύρα, σαν πίσσα;
• Έχετε κι άλλα συμπτώματα παράλληλα με την καούρα;
Μπορεί να χρειαστούν οι εξής εξετάσεις:
• Σειρά ακτινογραφιών με χρήση βαρίου
• Κινητικότητα οισοφάγου για τη μέτρηση της πίεσης του κάτω οισοφαγικού σφιγκτήρα
• Ενδοσκόπηση για την εξέταση του βλεννογόνου του οισοφάγου και του στομαχιού
Αν η αγωγή στο σπίτι δεν έχει επιτυχία, ο γιατρός σας μπορεί να σας γράψει κάποια φάρμακα που μειώνουν την έκκριση οξέων. Αυτά είναι ισχυρότερα από τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα. Οποιοδήποτε ίχνος αιμορραγίας απαιτεί πιο σύνθετη μέθοδο θεραπείας.
Βρογχίτιδα
Ορισμός
Βρογχίτιδα είναι η φλεγμονή των κύριων αναπνευστικών οδών μέχρι τους πνεύμονες. Η βρογχίτιδα μπορεί να οξεία (διαρκεί λίγο) ή χρόνια που διαρκεί πολύ καιρό και συχνά επανέρχεται.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Φλεγμονή – βρόγχοι, Οξεία βρογχίτιδα
Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου
Γενικά, η οξεία βρογχίτιδα έπεται μιας ιογενούς μόλυνσης του αναπνευστικού. Κατ’ αρχάς, προσβάλλει τη μύτη, τα ιγμόρια και τον λάρυγγα και στη συνέχεια εξαπλώνεται στους πνεύμονες. Μερικές φορές, μπορεί να νοσήσετε και από άλλη (δευτερεύουσα) βακτηριδιακή μόλυνση των αεραγωγών. Αυτό σημαίνει ότι οι αεραγωγοί εκτός από τον ιό, προσβάλλονται και από βακτηρίδια.
Τα άτομα που κινδυνεύουν από οξεία βρογχίτιδα είναι:
• Οι ηλικιωμένοι, τα βρέφη και τα μικρά παιδιά
• Άτομα με παθήσεις της καρδιάς ή των πνευμόνων
• Οι καπνιστές
Η χρόνια βρογχίτιδα είναι μια μακροχρόνια ασθένεια και συνοδεύεται από βήχα με φλέγματα. Για να επιβεβαιωθεί ότι έχετε προσβληθεί, πρέπει να έχετε βήχα με φλέγματα τις περισσότερες μέρες του μήνα, επί τρεις τουλάχιστον μήνες.
Η χρόνια βρογχίτιδα αποτελεί έναν τύπο χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ). (Το εμφύσημα είναι ένας άλλο τύπος ΧΑΠ.)
Τι μπορεί να επιδεινώσει τη βρογχίτιδα:
• Η ατμοσφαιρική μόλυνση• Οι αλλεργίες
• Συγκεκριμένα επαγγέλματα (όπως ανθρακωρύχοι, κλωστοϋφαντουργοί , γεωργοί)
• Οι μολύνσεις
Συμπτώματα
Στα συμπτώματα και των δύο τύπων βρογχίτιδας περιλαμβάνονται:
• Δυσφορία στο στήθος
• Βήχας με φλέγματα – αν είναι πρασινοκίτρινα υποδεικνύουν βακτηριδιακή μόλυνση
• Καταπόνηση – καταβολή δυνάμεων
• Πυρετός – συνήθως χαμηλός
• Δύσπνοια που επιδεινώνεται με την έντονη ή λιγότερη έντονη δραστηριότητα
• Συριγμός (σφύριγμα που ακούγεται κατά την αναπνοή)
Ακόμα κι όταν η οξεία βρογχίτιδα έχει θεραπευτεί, μπορεί να αφήσει ένα ξηρό ενοχλητικό βήχα που επιμένει για αρκετές εβδομάδες.
Πρόσθετα συμπτώματα της χρόνιας βρογχίτιδας είναι:
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών
• Κυάνωση των χειλιών από ελλιπή οξυγόνωση
• Συχνές μολύνσεις του αναπνευστικού (όπως κρυολόγημα και γρίπη)
Σημάδια και εξετάσεις
Ο γιατρός θα σας ακροαστεί με το στηθοσκόπιο. Μπορεί να ακουστεί ρόγχος ή άλλοι ασυνήθιστοι ήχοι από τους πνεύμονες.
Στις εξετάσεις περιλαμβάνονται:
• Ακτινογραφία θώρακος
• Εξετάσεις λειτουργίας των πνευμόνων, που παρέχουν πληροφορίες χρήσιμες για τη διάγνωση και την πρόγνωση
• Η παλμική οξυμετρία μετρά την περιεκτικότητα του αίματος σε οξυγόνο. Αυτό το γρήγορο και ανώδυνο τεστ γίνεται με μια συσκευή που τοποθετείται στην άκρη του δακτύλου σας. Η εξέταση των αερίων αρτηριακού αίματος, είναι πιο ακριβής μέθοδος μέτρησης των τιμών του οξυγόνου και του διοξειδίου του άνθρακος αλλά γίνεται με βελόνα και είναι πιο επώδυνη.
• Δείγμα πτυέλων μπορεί να ληφθεί προκειμένου να ανιχνευθεί φλεγμονή ή βακτηριδιακή μόλυνση.
Θεραπεία
Δεν χρειάζεστε αντιβιοτικά για την οξεία βρογχίτιδα που οφείλεται σε ιό. Η μόλυνση θα φύγει μόνη της σε μια εβδομάδα. Πάρτε τα εξής μέτρα για πρόσκαιρη ανακούφιση:
• Μην καπνίζετε
• Πίνετε άφθονα υγρά
• Αναπαυθείτε
• Παίρνετε ασπιρίνη ή ακεταμινοφαίνη (Tylenol) αν έχετε πυρετό. ΜΗΝ δίνετε ασπιρίνη στα παιδιά.
• Χρησιμοποιείτε υγραντήρα ή ατμό στο μπάνιο
Αν τα συμπτώματα επιμένουν, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει εισπνοές για να ανοίξουν οι αεραγωγοί - αν παρουσιάζετε συριγμό. Αντιβιοτικά ο γιατρός θα σας χορηγήσει αν διαπιστώσει δευτερεύουσα βακτηριδιακή μόλυνση. Πάντως, γενικά τα αντιβιοτικά ούτε χρειάζονται ούτε προτείνονται.
Για κάθε τύπο βρογχίτιδας, το σημαντικότερο μέτρο που μπορείτε να λάβετε είναι να σταματήσετε το κάπνισμα. Αν η βρογχίτιδα αντιμετωπισθεί έγκαιρα, μπορείτε να προλάβετε τη βλάβη στους πνεύμονές σας.
Πρόγνωση
Στην περίπτωση της οξείας βρογχίτιδας, τα συμπτώματα συνήθως εξαφανίζονται σε 7-10 ημέρες αν δεν υπάρχει υποκείμενη ασθένεια των πνευμόνων. Ωστόσο, μπορεί να αφήσει ένα ξηρό βασανιστικό βήχα για αρκετούς μήνες.
Η πιθανότητα ανάκαμψης σε άτομα με προχωρημένη χρόνια βρογχίτιδα είναι πολύ μικρή. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, σε συνδυασμό με τη διακοπή του καπνίσματος, βελτιώνει σημαντικά την πρόγνωση.
Επιπλοκές
Η οξεία ή χρόνια βρογχίτιδα μπορεί να εξελιχθεί σε πνευμονία. Αν πάσχετε από χρόνια βρογχίτιδα, έχετε περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξετε αλλεπάλληλες μολύνσεις του αναπνευστικού. Επίσης μπορεί να παρουσιάσετε:
• Εμφύσημα
• Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια (cor pulmonale)
• Πνευμονική υπέρταση
Πότε να καλέσετε τον γιατρό σας
Καλέστε τον γιατρό σας αν:
• Έχετε βήχα τις περισσότερες μέρες ή έχετε βήχα που επανέρχεται τακτικά
• Βήχετε με αιμόπτυση
• Έχετε υψηλό πυρετό και ρίγη
• Έχετε χαμηλό πυρετό για περισσότερες από 3 ημέρες
• Βγάζετε παχιά πρασινωπά φλέγματα, ιδίως αν μυρίζουν άσχημα
• Έχετε δύσπνοια ή πόνο στο στήθος
• Πάσχετε από υποκείμενη χρόνια ασθένεια της καρδιάς ή των πνευμόνων
Πρόληψη
• ΜΗΝ καπνίζετε.
• Κάντε το αντιγριπικό εμβόλιο και το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο, κατά τις οδηγίες του γιατρού σας.
• Μειώστε την έκθεσή σας στην ατμοσφαιρική μόλυνση.
• Πλένετε τα χέρια σας (και τα χέρια των παιδιών σας) συχνά για να αποφύγετε την εξάπλωση των ιών και άλλες μολύνσεις.

Ασταθής στηθάγχη

Ορισμός
Η ασταθής στηθάγχη είναι μια κατάσταση κατά την οποία η παροχή αίματος και οξυγόνου στο μυοκάρδιο είναι ανεπαρκής. Αποτελεί προοίμιο εμφράγματος του μυοκαρδίου. Οι περισσότεροι ασθενείς βιώνουν ένα αίσθημα θωρακικής δυσφορίας ή δύσπνοια.
Δείτε επίσης:
- Σταθερή στηθάγχη
Εναλλακτικές ονομασίες
Επιδεινούμενη στηθάγχη, στηθάγχη πρόσφατης έναρξης, στηθάγχη-ασταθής, προοδευτική στηθάγχη.
Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου
Η νόσος των στεφανιαίων αρτηριών οφειλόμενη σε αθηροσκλήρωση αποτελεί μακράν το συχνότερο αίτιο ασταθούς στηθάγχης. Η αθηροσκλήρωση είναι η ανάπτυξη λιπώδους υλικού, που ονομάζεται αθηρωματική πλάκα, στο τοίχωμα των αρτηριών. Αυτή καθιστά τις αρτηρίες λιγότερο ελαστικές και επιφέρει τη στένωσή τους, με αποτέλεσμα να παρακωλύεται η αιματική ροή προς την καρδιά και να προκαλείται θωρακικός πόνος.
Αρχικά, η στηθάγχη μπορεί να θεωρηθεί σταθερή. Ο θωρακικός πόνος εκλύεται μόνο με τη σωματική προσπάθεια ή την ψυχική φόρτιση, ενώ δε μεταβάλλεται σημαντικά σε συχνότητα ή ένταση με την πάροδο του χρόνου. Η ασταθής στηθάγχη χαρακτηρίζεται από θωρακικό πόνο που είναι αιφνίδιος και προοδευτικά επιδεινούμενος. Ο στηθαγχικός πόνος:
- εκδηλώνεται χωρίς εκλυτικό αίτιο (για παράδειγμα , μπορεί να σας ξυπνήσει από τον ύπνο σας),
- διαρκεί περισσότερο από 15-20 λεπτά,
- ανταποκρίνεται πτωχά στα νιτρώδη (π.χ. νιτρογλυκερίνη),
- ενδέχεται να συνοδεύεται από πτώση της αρτηριακής πίεσης ή σημαντική δύσπνοια.
Οι ασθενείς με ασταθή στηθάγχη έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου.
Ο σπασμός των στεφανιαίων αρτηριών αποτελεί σπάνια αιτία στηθάγχης.
Στους παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο περιλαμβάνονται:
- το άρρεν φύλο
- ο σακχαρώδης διαβήτης
- η προχωρημένη ηλικία
- το οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου, για συγγενή πρώτου βαθμού σε ηλικία μικρότερη των 50 ετών
- η υπέρταση
- τα υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης
- τα χαμηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης
- η έλλειψη σωματικής άσκησης
- το κάπνισμα
- η παχυσαρκία
Συμπτώματα
Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται:
• Αιφνίδιος θωρακικός πόνος που μπορεί να επεκτείνεται στον ώμο, το χέρι, την κάτω γνάθο, τον τράχηλο, την πλάτη, ή άλλη περιοχή του σώματος.
• Πόνος που περιγράφεται σαν σφίξιμο, συμπίεση, κάψιμο, ασφυξία, ή θωρακική δυσφορία.
• Πόνος που συμβαίνει σε ηρεμία και δεν υποχωρεί εύκολα με τη χορήγηση φαρμάκων (νιτρώδη).
Αν πάσχετε ήδη από σταθερή στηθάγχη, μπορεί αυτή να εξελίσσεται σε ασταθή στην περίπτωση που ο στηθαγχικός πόνος:
• αρχίζει να αλλάζει ως προς το χαρακτήρα και την ένταση,
• διαρκεί περισσότερο από 15-20 λεπτά,
• συμβαίνει σε διάφορες χρονικές στιγμές.
Σημεία και διαγνωστικές εξετάσεις
Ο ιατρός θα πραγματοποιήσει πλήρη φυσική εξέταση και θα ελέγξει την αρτηριακή σας πίεση. Ενδέχεται να ακροασθεί, με τη χρήση στηθοσκοπίου, μη φυσιολογικούς ήχους, όπως κάποιο καρδιακό φύσημα ή ακανόνιστο καρδιακό σφυγμό.
Οι διαγνωστικές εξετάσεις για τη στηθάγχη περιλαμβάνουν:
• Αιματολογικές εξετάσεις για τον έλεγχο των επιπέδων κρεατινικής φωσφοκινάσης (CPK), μυοσφαρίνης, και τροπονίνης I και Τ (δείκτες βλάβης του μυοκαρδίου)
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ηχοκαρδιογράφημα
• Δοκιμασίες κοπώσεως, επαγόμενες με άσκηση (π.χ. βάδιση σε κυλιόμενο τάπητα) ή με χορήγηση φαρμάκων (αδενοσίνη, δοβουταμίνη), χωρίς απεικόνιση της καρδιάς ή με απεικόνιση (δοκιμασία κοπώσεως με σπινθηρογράφημα ή ηχωκαρδιογράφημα)
• Υπολογιστική (αξονική) τομογραφία καρδιάς
• Στεφανιογραφία ή αρτηριογραφία των στεφανιαίων αρτηριών (λήψη εικόνων των στεφανιαίων αρτηριών με τη χρήση ακτίνων Χ και σκιαγραφικής ουσίας), αποτελεί την εξέταση εκλογής για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου.
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Ο ιατρός ενδέχεται να συστήσει την εισαγωγή σας στο νοσοκομείο για την καλύτερη παρακολούθηση της κατάστασής σας και την πρόληψη επιπλοκών.
Αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα χρησιμοποιούνται συχνά για τη θεραπευτική αντιμετώπιση και την πρόληψη της ασταθούς στηθάγχης. Σε αυτά περιλαμβάνονται η ασπιρίνη και η κλοπιδογρέλη. Τα δύο αυτά φάρμακα συχνά συγχορηγούνται. Η ασπιρίνη (και ενίοτε η κλοπιδογρέλη) μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου σε ορισμένους ασθενείς.
Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου ασταθούς στηθάγχης, ενδεχομένως να σας χορηγηθεί ηπαρίνη και νιτρογλυκερίνη. Άλλες θεραπείες μπορεί να περιλαμβάνουν φάρμακα για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, του άγχους, των αρρυθμιών, και της χοληστερόλης (όπως κάποια στατίνη).
Συχνά όταν ένα αγγείο εμφανίζει στένωση ή απόφραξη, μπορεί να πραγματοποιηθεί αγγειοπλαστική και τοποθέτηση ενδαγγειακής πρόθεσης (stent) για τη διάνοιξη της αρτηρίας.
• Αγγειοπλαστική είναι μια διαδικασία διάνοιξης στενωμένων ή φραγμένων αγγείων που παρέχουν αίμα στην καρδιά.
• Η ενδαγγειακή πρόθεση (stent) για τις στεφανιαίες αρτηρίες είναι ένας μικρός, μεταλλικός, δικτυωτός σωλήνας που ανοίγει (διευρύνεται διαμετρικά) κατά την τοποθέτηση του στον αυλό του αγγείου. Συνήθως τοποθετείται μετά από αγγειοπλαστική. Συμβάλλει στην πρόληψη της επαναστένωσης και απόφραξης της αρτηρίας. Προς αυτήν την κατεύθυνση συνεισφέρουν και οι επικαλυμμένες με φάρμακα ενδαγγειακές προθέσεις (drug-eluting stents), γνωστές και ως φαρμακευτικά stents.
Η εγχείρηση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης ενδέχεται να αποτελεί την ενδεδειγμένη θεραπεία για ορισμένους ασθενείς. Αυτό εξαρτάται από το ποιές και πόσες στεφανιαίες αρτηρίες έχουν στενωθεί, καθώς και το βαθμό στένωσής τους.
Πρόγνωση
Η πορεία της υγείας σας εξαρτάται από πλήθος παραγόντων. Σε αυτούς περιλαμβάνονται:
• η σοβαρότητα της στεφανιαίας νόσου,
• η σοβαρότητα του πιο πρόσφατου επεισοδίου ασταθούς στηθάγχης,
• το ιστορικό οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου,
• το είδος της φαρμακευτικής αγωγής που λαμβάνατε κατά την έναρξη του επεισοδίου ασταθούς στηθάγχης,
• η αντλητική ικανότητα του μυοκαρδίου.
Οι αρρυθμίες και η εκδήλωση οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου μπορούν να επιφέρουν αιφνίδιο θάνατο.
Επιπλοκές
Η ασταθής στηθάγχη ενδέχεται να οδηγήσει σε οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας
Επικοινωνήστε αμέσως με τον ιατρό σας αν αναπτύξετε συμπτώματα ασταθούς στηθάγχης.
Ζητήστε ιατρική συμβουλή αν εκδηλώσετε οποιοδήποτε σύμπτωμα στηθάγχης.
Αν θεωρείτε ότι βιώνετε οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, αναζητήστε άμεση ιατρική αντιμετώπιση.
Πρόληψη
Αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν συνεισφέρουν στην πρόληψη των επεισοδίων στηθάγχης. Ο ιατρός ενδέχεται να σας συστήσει:
• Να μειώσετε το βάρος σας αν είστε υπέρβαρος/η.
• Να διακόψετε το κάπνισμα.
Επίσης πρέπει να διατηρείτε υπό αυστηρό έλεγχο την αρτηριακή σας πίεση, ενδεχόμενο σακχαρώδη διαβήτη, και τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι ακόμη και όχι ιδιαίτερα δραστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να προλάβουν την επιδείνωση των στενώσεων στις αρτηρίες και ίσως να επιφέρουν τη βελτίωσή τους.
Αν έχετε έναν ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου για καρδιοπάθεια, συζητήστε με τον ιατρό σας το ενδεχόμενο λήψης ασπιρίνης ή άλλων φαρμάκων για την πρόληψη οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου. Η χορήγηση ασπιρίνης (75-325 mg ημερησίως) ή κλοπιδογρέλης μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου σε ορισμένους ασθενείς. Η θεραπεία με ασπιρίνη συστήνεται όταν το προσδοκώμενο όφελος υπερβαίνει τον κίνδυνο παρενεργειών από το γαστρεντερικό σύστημα.
Στεφανιαία νόσος
Ορισμός
Στεφανιαία νόσος της καρδιάς είναι η στένωση των στεφανιαίων αρτηριών που τροφοδοτούν την καρδιά με αίμα και οξυγόνο. Η στεφανιαία νόσος είναι γνωστή και ως νόσος της στεφανιαίας αρτηρίας.
Δείτε επίσης:
• Έμφραγμα
• Ασταθής στηθάγχη
Εναλλακτικοί ορισμοί
Νόσος της στεφανιαίας αρτηρίας, Αθηρωματική καρδιακή νόσος, CHD, CAD
Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου
Η στεφανιαία νόσος συνήθως οφείλεται στον σχηματισμό και εναπόθεση στο εσωτερικό τοίχωμα των στεφανιαίων αρτηριών λίπους και ενός υλικού που ονομάζεται πλάκα αθηρωμάτωσης. Αυτό προκαλεί στένωση του αυλού των αρτηριών. Καθώς οι στεφανιαίες αρτηρίες στενεύουν, η ροή του αίματος προς την καρδιά μπορεί να επιβραδυνθεί ή και να σταματήσει. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πόνο στο στέρνο (σταθερή στηθάγχη), δύσπνοια, έμφραγμα και άλλα συμπτώματα.
Η στεφανιαία νόσος είναι η πρώτη αιτία θανάτου για άντρες και γυναίκες στις ΗΠΑ.
Πολλοί παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα καρδιακής νόσου:
• Οι άντρες στην ηλικία των 40 διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τις γυναίκες για εμφάνιση στεφανιαίας νόσου. Όμως, καθώς οι γυναίκες μεγαλώνουν (ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση), ο κίνδυνος γι’ αυτές αυξάνει σχεδόν ανάλογα με εκείνον των ανδρών. Δείτε: Καρδιοπάθεια και γυναίκες
• Ατελή γονίδια (κληρονομικότητα) μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο. Είναι πιθανότερο να προσβληθείτε από τη νόσο αν κάποιος στην οικογένειά σας έχει ιστορικό καρδιοπάθειας – ειδικά πριν την ηλικία των 50 χρόνων. Ο κίνδυνος στεφανιαίας νόσου αυξάνει με την ηλικία.
• Ο διαβήτης είναι ισχυρός παράγοντας κινδύνου για καρδιοπάθεια.
• Η υψηλή αρτηριακή πίεση αυξάνει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και καρδιακή ανεπάρκεια.
• Μη φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης: Η LDL (‘κακή’) χοληστερόλη πρέπει να είναι όσο γίνεται χαμηλότερη ενώ η ΗDL (‘καλή’) χοληστερόλη όσο υψηλότερη γίνεται.
• Το μεταβολικό σύνδρομο σχετίζεται με υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, υψηλή αρτηριακή πίεση, υπερβολική συγκέντρωση λίπους γύρω από τη μέση, και υψηλά επίπεδα ινσουλίνης. Άτομα που αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιοπάθειας.
• Η χρόνια νεφρική πάθηση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο.
• Προϋπάρχουσα αρτηριοσκλήρυνση ή σκλήρυνση των αρτηριών σε άλλο σημείο του σώματος (παράδειγμα: εγκεφαλικό επεισόδιο και ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής) αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης στεφανιαίας νόσου.
• Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η κατάχρηση αλκοόλ, η έλλειψη φυσικής άσκησης και το υπερβολικό άγχος.
Υψηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα ενός αμινοξέος που ονομάζεται ομοκυστεΐνη, σχετίζονται επίσης με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι εμφανή αλλά ορισμένες φορές μπορεί να έχετε προσβληθεί από τη νόσο και να μην εμφανίζετε συμπτώματα.
Πόνος στο στέρνο ή δυσφορία (στηθάγχη) είναι το πιο σύνηθες σύμπτωμα. Τον πόνο αυτόν τον νιώθετε όταν δεν φθάνει στην καρδιά αρκετό αίμα και οξυγόνο. Το πόσο οξύς είναι ο πόνος διαφέρει από άτομο σε άτομο.
• Μπορεί να νιώθετε βάρος ή σφίξιμο στην καρδιά. Νιώθετε τον πόνο πίσω από το στέρνο αλλά και στον λαιμό, στους βραχίονες, το στομάχι ή ψηλά στην πλάτη.
• Ο πόνος συνήθως εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια σωματικής προσπάθειας ή συναισθηματικής φόρτισης και φεύγει με την ανάπαυση ή με τη χρήση ενός φαρμάκου που ονομάζεται νιτρογλυκερίνη.
• Αλλά συμπτώματα είναι η δύσπνοια και η καταβολή δυνάμεων κατά τη διάρκεια σωματικής προσπάθειας.
Δείτε: Καρδιακή ανεπάρκεια – συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας
Σημάδια και εξετάσεις
Η διάγνωση της στεφανιαίας νόσου γίνεται με διάφορες εξετάσεις. Συνήθως, ο γιατρός θα ζητήσει περισσότερες από μία εξετάσεις πριν καταλήξει σε διάγνωση.
Στις εξετάσεις περιλαμβάνονται:
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Τεστ κοπώσεως
• Σπινθηρογράφημα
• Αγγειογραφία με μαγνητική τομογραφία για την ανίχνευση ασβέστωσης στο εσωτερικό των αρτηριών – όσο περισσότερη η ασβέστωση τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος στεφανιαίας νόσου
• Αγγειογραφία με αξονική τομογραφία – μια μη παρεμβατική μέθοδος απεικόνισης των αρτηριών
• Ηχωμαγνητική αγγειογραφία
• Στεφανιογραφία /αγγειογραφία με καθετήρα - μια παρεμβατική μέθοδος για την αξιολόγηση των καρδιακών αρτηριών με τη χρήση ακτίνων X
Θεραπεία
Μπορεί να χρειαστεί να πάρετε ένα ή περισσότερα φάρμακα για την αντιμετώπιση της αρτηριακής πίεσης, του διαβήτη ή της υψηλής χοληστερόλης. Ακολουθήστε πιστά τις οδηγίες του γιατρού σας ώστε να προλάβετε τυχόν επιδείνωση της στεφανιαίας νόσου. Στόχοι της θεραπείας όσων πάσχουν από στεφανιαία νόσο πρέπει να είναι:
• LDL χοληστερόλη μικρότερη ή ίση με 100mg/dL
• Αιμογλοβίνη (HbA1c) μικρότερη ή ίση με 7%\
• Αρτηριακή πίεση μικρότερη ή ίση με 120/80 mmHg
H λήψη ασπιρίνης με ή χωρίς κλοπιδογρέλη (Plavix) βοηθά στην αποτροπή δημιουργίας θρόμβων αίματος στις αρτηρίες και μειώνει τον κίνδυνο εμφράγματος. Ρωτήστε τον γιατρό σας όμως αν πρέπει να τα παίρνετε.
Η θεραπεία εξαρτάται από τα συμπτώματα και τη σοβαρότητα της νόσου. Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει ένα ή περισσότερα φάρμακα για τη θεραπεία της στεφανιαίας νόσου, όπως:
• Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου αγγειοτασίνης (ΑCE) για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και την προστασία της καρδιάς
• Β-αναστολείς για τη μείωση των καρδιακών παλμών, της αρτηριακής πίεσης και την οξυγόνωση της καρδιάς
• Αποκλειστές ασβεστίου που ξεκουράζουν τις αρτηρίες και μειώνουν την αρτηριακή πίεση και την άσκηση πίεσης στην καρδιά
• Διουρητικά για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και την αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας
• Νιτρικά άλατα (όπως η νιτρογλυκερίνη) που σταματούν τον πόνο στο στήθος και βελτιώνουν την αιμάτωση της καρδιάς
• Στατίνες για τη μείωση της χοληστερόλης
ΠΟΤΕ ΜΗ ΔΙΑΚΟΠΤΕΤΕ ΑΠΟΤΟΜΑ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΥΤΑ. Συμβουλευτείτε πάντα τον γιατρό σας. Η απότομη διακοπή των φαρμάκων αυτών μπορεί να επιδεινώσει τη στηθάγχη σας ή να προκαλέσει έμφραγμα.
Οι μέθοδοι και οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου είναι:
• Αγγειοπλαστική και τοποθέτηση stent, που ονομάζεται διαδερμική στεφανιαία αγγειοπλαστική (PCI)
• Xειρουργική επέμβαση by-pass
• Μικροχειρουργική επέμβαση
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι πολύ σημαντική. Ο γιατρός σας πιθανόν θα σας συστήσει:
• Να αποφεύγετε ή να μειώσετε την κατανάλωση αλατιού (νατρίου)
• Να υιοθετήσετε ένα φιλικό προς την καρδιά διαιτολόγιο – φτωχό σε κορεσμένα ή τρανς λίπη και χοληστερόλη
• Να γυμνάζεστε συστηματικά και να διατηρείτε το σωστό βάρος
• Να διατηρείτε το σάκχαρο του αίματος υπό έλεγχο σε περίπτωση διαβήτη
• Να κόψετε το κάπνισμα
Πρόγνωση
Κάθε άνθρωπος αναρρώνει διαφορετικά. Κάποια άτομα μπορούν να διατηρήσουν μια υγιή ζωή αλλάζοντας τις διατροφικές τους συνήθειες, κόβοντας το κάπνισμα και λαμβάνοντας τα φάρμακα που θα τους συστήσει ο γιατρός τους. Άλλοι μπορεί να χρειαστούν χειρουργική επέμβαση ή αγγειοπλαστική.
Παρόλο που κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, η έγκαιρη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου γενικά έχει καλή πρόγνωση.
Επιπλοκές
• Έμφραγμα
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Ασταθής στηθάγχη
• Αιφνίδιος θάνατος
Καλέστε τον γιατρό σας
Αν ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για στεφανιαία νόσο, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για τρόπους πρόληψης και πιθανή θεραπεία.
Καλέστε αμέσως τον γιατρό σας ή το 166 ή πηγαίνετε στο νοσοκομείο αν έχετε:
• Στηθάγχη
• Δύσπνοια
• Συμπτώματα εμφράγματος
Πρόληψη
Επισκέπτεσθε συχνά τον γιατρό σας.
Χρήσιμες συμβουλές για την πρόληψη της στεφανιαίας νόσου ή τη μείωση του κινδύνου εμφάνισής της:
• Αποφύγετε ή μειώστε το άγχος όσο περισσότερο μπορείτε.
• Μην καπνίζετε.
• Τρώτε ισορροπημένα γεύματα φτωχά σε λίπος και χοληστερόλη και πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, καθημερινά.
• Γυμνάζεστε τακτικά. Αν το βάρος σας θεωρείται φυσιολογικό, γυμνάζεστε τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα. Αν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, οι ειδικοί πιστεύουν ότι πρέπει να γυμνάζεστε 60-90 λεπτά την ημέρα.
• Κρατάτε την αρτηριακή σας πίεση κάτω από τα 130/80 mmHg αν πάσχετε από διαβήτη ή χρόνια νεφρική νόσο, και κάτω από τα 140/90 σε κάθε άλλη περίπτωση.
• Έχετε υπό έλεγχο την χοληστερόλη σας και το σάκχαρο του αίματος.
Λογική κατανάλωση αλκοόλ (ένα ποτήρι την ημέρα για τις γυναίκες, δύο για τους άντρες) μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων. Αντίθετα, η μεγαλύτερη κατανάλωση μπορεί να βλάψει αντί να ωφελήσει.
Αν ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για στεφανιαία νόσο, ρωτήστε τον γιατρό σας μήπως πρέπει να παίρνετε μια ασπιρίνη την ημέρα ώστε να προλάβετε ένα έμφραγμα ή ένα εγκεφαλικό. Ενδέχεται να σας συστήσει χαμηλή δόση ασπιρίνης σε περίπτωση που το όφελος κριθεί υπέρτερο των πιθανών γαστρεντερικών παρενεργειών.
Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές στην ιατρική δεν είναι πλέον υπέρ της θεραπείας με ορμονική υποκατάσταση, βιταμίνες Ε και C, αντιοξειδωτικά ή φολικό οξύ για την πρόληψη των καρδιοπαθειών. Η χρήση ορμονικής υποκατάστασης στις γυναίκες που πλησιάζουν την εμμηνόπαυση ή μετά από αυτήν είναι αμφιλεγόμενη αυτή τη στιγμή.
Πλευρίτιδα
Ορισμός
Η πελυρίτιδα είναι η φλεγμονή του υπεζωκότα που οδηγεί σε θώρακος άλγος (συνήθως οξύ) κατά τη διάρκεια της αναπνοής ή του βήχα.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Πλευρίτης, πλευριτικός θωρακικός πόνος.
Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου
Η πελυρίτιδα μπορεί να αναπτυχθεί όταν υπάρχει φλεγμονή στους πνεύμονες, η οποία οφείλεται σε λοιμώξεις όπως η πνευμονία ή η φυματίωση. Είναι συνήθως ένδειξη πνευμονικής φλεγμονής οφειλόμενη σε ιό. Στη φλεγμονή αυτή οφείλεται επίσης και το οξύ θωρακικό άλγος του πλευρίτη.
Μπορεί επίσης να συνοδεύει:
- Πνευμονοκονίαση από αμίαντο
- Ορισμένους τύπους καρκίνου
- Τραυματισμοί του θώρακα
- Πνευμονική εμβολή
- Ρευματικές παθήσεις
Συμπτώματα
Το κύριο σύμπτωμα του πλευρίτη είναι το θωρακικό άλγος. Ο πόνος συνήθως εμφανίζεται κατά τη διάρκεια μιας βαθιάς εισπνοής ή εκπνοής ή στο βήχα. Ορισμένοι αισθάνονται το άλγος στον ώμο.
Βαθιά αναπνοή, βήχας και θωρακικές κινήσεις επιτείνουν τον πόνο.
Ο πλευρίτης μπορεί να οδηγήσει σε πλευριτική συλλογή υγρού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα δυσκολία στην αναπνοή και να οδηγήσει στα ακόλουθα συμπτώματα:
- Κυανωτικό χρώμα δέρματος (κυάνωση)
- Βήχα
- Διακοπές αναπνοής
- Ταχύπνοια
Σημεία και παρά-κλινικές εξετάσεις
Κατά το πλευρίτη, ο υπεζωκότας αποκτά μια τραχύτητα. Σε κάθε αναπνοή, τα δύο πέταλα του υπεζωκότα τρίβονται και δημιουργείται ένας τραχύς θόρυβος, ο λεγόμενος «ήχος τριβής». Αυτός ο ήχος μπορεί να γίνει αισθητός ακροαστικά με τη χρήση στηθοσκοπίου από ειδικό ή απλά τοποθετώντας το αυτί στο θωρακικό τοίχωμα.Μπορούν να γίνουν οι ακόλουθες παρά-κλινικές εξετάσεις:
- Γενική αίματος
- Θωρακική παρακέντηση
- Υπέρηχος θώρακος
- Ακτινογραφία θώρακος
Θεραπεία
Με παρακέντηση από ειδικό, μπορεί να αφαιρεθεί υγρό από την πλευριτική κοιλότητα, το οποίο αποστέλλεται για εξέταση ύπαρξης σημείων φλεγμονής.
Η θεραπεία διαμορφώνεται με βάση την αιτία πρόκλησης του πλευρίτη. Οι βακτηριακές φλεγμονές αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά. Ωστόσο κάποιες από αυτές απαιτούν χειρουργικούς χειρισμούς για παροχέτευση όλης της ποσότητας του αντιδραστικού υγρού.
Συνήθως οι φλεγμονές οφειλόμενες σε ιούς, διατρέχουν την πορεία τους μέχρι την ίαση χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Οι ασθενείς συνήθως αντιμετωπίζουν τον πόνο με ακεταμινοφένη ή αντιφλεγμωνώδη όπως την ιμπουπροφένη.
Πρόγνωση
Η ίαση εξαρτάται από την αιτία πρόκλησης του πλευρίτη.
Επιπλοκές
- Δυσκολίες στην αναπνοή
- Ατελεκτασία (σύμπτυξη πνευμόνων)
- Επιπλοκές από την αρχική νόσο
Επικοινωνία με οικογενειακό ιατρό
Επικοινωνήστε με τον οικογενειακό ιατρό σας αν έχετε συμπτώματα πλευρίτη. Αν έχετε δυσκολίες στην αναπνοή ή παρατηρήσετε κυάνωση του δέρματος σας, επισκεφθείτε άμεσα κάποιον ειδικό.
Πρόληψη
Η έγκαιρη θεραπεία της βακτηριακής αναπνευστικής φλεγμονής μπορεί να αποτρέψει του πλευρίτη.
Μονοπυρήνωση
Η μονοπυρήνωση είναι μια ιογενής λοίμωξη που προκαλεί πυρετό, πονόλαιμο (κυνάγχη), και διόγκωση των λεμφαδένων (λεμφαδενοπάθεια), ιδιαίτερα αυτών που βρίσκονται στο λαιμό (τραχηλικοί).
Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου
Η μονοπυρήνωση, μεταδίδεται συχνά με το σίελο και τη στενή επαφή. Η νόσος είναι γνωστή ως «ασθένεια του φιλιού» (kissing disease), και συμβαίνει συχνότερα στις ηλικίες μεταξύ 15 και 17 ετών. Ωστόσο, η λοίμωξη μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία.
Η μονοπυρήνωση συνδέεται συνήθως με τον ιό Epstein-Barr . Μπορεί, ωστόσο, να προκληθεί και από άλλους ιούς, όπως τον κυτταρομεγαλοϊό .
Συμπτώματα
Η μονοπυρήνωση μπορεί να ξεκινήσει σταδιακά, με καταβολή, ένα γενικότερο αίσθημα αδιαθεσίας, κεφαλαλγία, και πονόλαιμο. Ο πονόλαιμος προοδευτικά επιδεινώνεται. Οι αμυγδαλές διογκώνονται και καλύπτονται από υπόλευκο-κίτρινο επίχρισμα . Οι τραχηλικοί λεμφαδένες είναι συχνά διογκωμένοι και επώδυνοι στην ψηλάφηση.
Ένα «ροζ» εξάνθημα που μοιάζει με της ιλαράς (ερυθηματώδες κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα) μπορεί να εμφανισθεί. Η συχνότητα εμφάνισής του αυξάνεται με τη λήψη αμπικιλλίνης ή αμοξυκιλλίνης. (ΔΕΝ πρέπει να λαμβάνονται αντιβιοτικά χωρίς να υφίσταται θετικό Strep test-δοκιμασία ανίχνευσης μικροβιακού αντιγόνου).
Τα συμπτώματα της μονοπυρήνωσης περιλαμβάνουν:
• Υπνηλία
• Πυρετό
• Δυσφορία, ανησυχία, αίσθημα γενικευμένης αδιαθεσίας
• Απώλεια της όρεξης
• Μυαλγίες ή δυσκαμψία των μυών
• Πονόλαιμο (κυνάγχη)
• Διογκωμένους λεμφαδένες, ιδιαίτερα τραχηλικούς και μασχαλιαίους
• Σπληνομεγαλία
Συμπτώματα που εμφανίζονται με μικρότερη συχνότητα περιλαμβάνουν:
• Θωρακικό πόνο
• Βήχα
• Καταβολή
• Κεφαλαλγία
• Εξάνθημα
• Ίκτερο (κίτρινη χρώση του δέρματος, των σκληρών και των βλεννογόνων)
• Αυχενική δυσκαμψία
• Επίσταξη (ρινορραγία)
• Ταχυκαρδία
• Ευαισθησία στο φως
• Δύσπνοια
Σημεία και διαγνωστικές εξετάσεις
Κατά τη φυσική εξέταση ο ιατρός μπορεί να διαπιστώσει την ύπαρξη διογκωμένων πρόσθιων και οπίσθιων τραχηλικών λεμφαδένων, καθώς και διογκωμένων αμυγδαλών που καλύπτονται από υπόλευκο-κίτρινο επίχρισμα.
Ο ιατρός ενδέχεται, επίσης, να διαπιστώσει διογκωμένο ήπαρ ή σπλήνα, κατά την ψηλάφηση της κοιλίας. Μπορεί να υπάρχει δερματικό εξάνθημα.
Οι αιματολογικές εξετάσεις συχνά αποκαλύπτουν αυξημένο αριθμό λευκοκυττάρων και λευκοκύτταρα με ασυνήθιστη μορφολογία που ονομάζονται άτυπα λεμφοκύτταρα. Αυτά είναι ορατά κατά την εξέταση δείγματος περιφερικού αίματος με το μικροσκόπιο. Τα άτυπα λεμφοκύτταρα και οι μη φυσιολογικές εξετάσεις της ηπατικής λειτουργίας (αύξηση ηπατικών ενζύμων) αποτελούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα της νόσου.
• Η δοκιμασία ανίχνευσης ειδικών ετερόφιλων αντισωμάτων (monospot test) θα είναι θετική για τη λοιμώδη μονοπυρήνωση.
• Μια ειδική δοκιμασία που ανιχνεύει τίτλους αντισωμάτων μπορεί να βοηθήσει στη διάκριση μιας πρόσφατης (οξείας) λοίμωξης από EBV από κάποια που συνέβη στο παρελθόν.
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων. Φάρμακα όπως τα στεροειδή (πρεδνιζόνη) και τα αντιϊκά (όπως η ακυκλοβίρη) προσφέρουν ελάχιστο ή κανένα όφελος.
Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων:
• να λαμβάνετε άφθονα υγρά,
• να κάνετε γαργάρες με ζεστό αλατόνερο για την καταπράυνση του πονόλαιμου,
• συστήνεται ανάπαυση και ξεκούραση,
• να λαμβάνετε ακεταμινοφένη (παρακεταμόλη) ή ιβουπροφένη για την αντιμετώπιση του πόνου και του πυρετού.
Επιπλέον πρέπει να αποφεύγετε την έντονη σωματική άσκηση και άθληση καθ' όσο υπάρχει σπληνομεγαλία (προς αποφυγή ρήξης σπληνός).
Πορεία -Πρόγνωση
Ο πυρετός συνήθως υποχωρεί εντός 10 ημερών, και οι διογκωμένοι λεμφαδένες και ο σπλην αποκαθίστανται εντός 4 εβδομάδων. Η καταβολή παύει να υπάρχει με την πάροδο λίγων εβδομάδων, αν και ενδέχεται να παραταθεί για 2 ως 3 μήνες.
Επιπλοκές
- ενδεχόμενη θανατηφόρος εξέλιξη σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
- αιμολυτική αναιμία
- ηπατίτιδα με εμφάνιση ίκτερου (συχνότερα σε ασθενείς ηλικίας μεγαλύτερης των 35 ετών)
- φλεγμονή των όρχεων (ορχίτιδα)
- νευρολογικές επιπλοκές (σπάνια), περιλαμβάνουν:
- μηνιγγίτιδα
- επιληπτικές κρίσεις
- παροδική παράλυση του προσωπικού νεύρου (πάρεση τύπου Bell)
- ασυντόνιστες κινήσεις (αταξία).
- δευτεροπαθής λοίμωξη του φάρυγγα
- ρήξη σπληνός (σπάνια). Να αποφεύγετε την εφαρμογή πίεσης στο σπλήνα).
Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας
Τα αρχικά συμπτώματα της μονοπυρήνωσης προσομοιάζουν κατά πολύ με τη συμπτωματολογία μιας τυπικής ιογενούς λοίμωξης. Δεν είναι αναγκαίο να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας, εκτός αν τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο από 10 ημέρες ή αν εκδηλώσετε κάποιο από τα ακόλουθα:
• πόνο στην περιοχή της κοιλίας
• δύσπνοια
• υψηλό πυρετό (μεγαλύτερο απο 38,6 βαθμούς κελσίου) που επιμένει
• σοβαρή κεφαλαγία
• σοβαρή κυνάγχη (πονόλαιμο) και διόγκωση των αμυγδαλών
• αδυναμία στα άνω και κάτω άκρα
• κίτρινη χρώση του σκληρού χιτώνα στους οφθαλμούς και του δέρματος
Αναζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια αν εμφανίσετε:
• οξύ, διαξιφιστικό, έντονο κοιλιακό πόνο
• σημαντική δύσπνοια ή δυσχέρεια στην κατάποση
• αυχενική δυσκαμψία ή σοβαρή αδυναμία.
Πρόληψη
Άτομα με μονοπυρήνωση ενδέχεται να είναι μολυσματικά κατά τη διάρκεια της εμφάνισης των συμπτωμάτων τους, καθώς και για λίγους μήνες μετά την αποδρομή τους. Η χρονική διάρκεια της μολυσματικότητας κάποιου που νοσεί ποικίλει. Ο ιός μπορεί να επιβιώσει για κάποιες ώρες έξω από το σώμα. Να αποφεύγετε τα φιλιά ή την κοινή χρήση οικιακών σκευών αν εσείς ή κάποιος άλλος έχει μονοπυρήνωση.
Πεπτικό Έλκος
Ορισμός
Το πεπτικό έλκος είναι η διάβρωση του βλεννογόνου του στομάχου ή του πρώτου τμήματος του λεπτού εντέρου, που ονομάζεται δωδεκαδάκτυλος.
Στην περίπτωση που το πεπτικό έλκος εντοπίζεται στο στομάχι, τότε ονομάζεται γαστρικό έλκος.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Έλκος-πεπτικό, έλκος-δωδεκαδάκτυλου, έλκος-γαστρικό, δωδεκαδακτυλικό έλκος, γαστρικό έλκος, δυσπεψία.- έλκη
Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου
Συνήθως, ο βλεννογόνος και ο υποβλεννογόνος, προστατεύουν τον στόμαχο και το λεπτό έντερο από το οξύ γαστρικό υγρό που παράγεται στον στόμαχο. Αν για κάποιο λόγο ο προστατευτικός βλεννογόνος πάψει να αντιστέκεται στην επίδραση του γαστρικού υγρού, δημιουργείται αδυναμία και ρήξη περιοχών του, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη φλεγμονής (γαστρίτης) ή έλκους σ’ αυτά τα σημεία.
Τα περισσότερα έλκη βρίσκονται στο πρώτο χιτώνα στον υποβλεννογόνου. Βλάβη-έλκος που διαπερνά όλο το τοίχωμα του στομάχου ή του δωδεκαδάκτυλου,
ονομάζεται διάτρηση .Η διάτρηση χρίζει επείγουσας ιατρικής αντιμετώπισης.
Η πιο συχνή αιτία φλεγμονής του στομάχου είναι ένα βακτήριο που ονομάζεται Helicobacter pylori (H pylori). Το βακτήριο αυτό ζει στη γαστρεντερική οδό των περισσοτέρων ανθρώπων που πάσχουν από πεπτικό έλκος. Ωστόσο σε πολλούς ανθρώπους με παρουσία του βακτηρίου δεν αναπτύσσουν έλκος.
Διαθεσικοί παράγοντες:
• Μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ
• Συχνή χρήση ασπιρίνης, ιμπουπροφένης, ναπροξένης ή άλλα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)
• Κάπνισμα ή το μάσημα καπνού
• Βαριές νόσοι, για παράδειγμα χρήση αναπνευστικού μηχανήματος
• Θεραπείες ακτινοβολίας
Μια σπάνια περίπτωση που μπορεί να προκαλέσει έλκος στομάχου και δωδεκαδάκτυλου, είναι το σύνδρομο Zollinger – Ellison. Οι ασθενείς που πάσχουν από αυτό το σύνδρομο, έχουν έναν όγκο στο πάγκρεας που απελευθερώνει υψηλά επίπεδα ορμόνης, η οποία με τη σειρά της διεγείρει την έκκριση του γαστρικού υγρού.
Πολλοί πιστεύουν ότι και το άγχος μπορεί να προκαλέσει έλκος. Ωστόσο δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη αν πρόκειται για αλήθεια ή όχι, τουλάχιστον για το καθημερινό άγχος στο σπίτι.
Συμπτώματα
Τα μικρά έλκη δεν εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα. Άλλα έλκη βέβαια μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή αιμορραγία.
Το κοιλιακό άλγος είναι συχνό σύμπτωμα, αν και δεν εμφανίζεται πάντα. Ο πόνος είναι υποκειμενικός, διαφέρει από ασθενή σε ασθενή.
• Αίσθημα πληρότητας-ανίκανοι να πιούμε πολλά υγρά
• Πείνα κι αίσθηση άδειου στομάχου, συνήθως 1-3 ώρες μετά γεύματος
• Ήπια ναυτία (με τον έμετο μπορεί να ανακουφιστεί το σύμπτωμα)
• Άλγος ή δυσφορία στο επιγάστριο
• Επιγαστρικό υγρό που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της νύχτας, αφυπνίζοντας τον ασθενή.
Άλλα πιθανά συμπτώματα
• Αιματηρά ή σκουρόχρωμα κόπρανα
• Θωρακικό άλγος
• Κόπωση
• Έμετος, πιθανή παρουσία αίματος
• Απώλεια βάρους
Σημάδια και εξετάσεις
Για τη διάγνωση του έλκους, ο ιατρός σας ζητά μία από τις ακόλουθες εξετάσεις:
1. Η γαστροσκόπηση είναι μία ειδική εξέταση που εκτελείται από γαστρεντερολόγο με τη χρήση ενός λεπτού σωλήνα, στη μία άκρη του οποίου είναι ενσωματωμένη μία κάμερα. Ο σωλήνας αυτός εισέρχεται μέσω του στόματος στη γαστρεντερική οδό, με σκοπό τη λήψη εικόνων από τον στόμαχο και του λεπτού εντέρου. Κατά τη διάρκεια της γαστροσκόπησης, ο γαστρεντερολόγος, μπορεί να λάβει υλικό για βιοψία από τα τοιχώματα του στομάχου και να το εξετάσει για παρουσία H pylori.
2. Βαριούχο γεύμα. Μετά την πόση ενός παχύρρευστου υγρού που ονομάζεται βάριο, λαμβάνεται μια σειρά από ακτινογραφίες.
Ο ιατρός σας μπορεί επίσης να ζητήσει κι άλλες εξετάσεις:
• Εξέταση αιματοκρίτη, αιμογλουβίνης, για την παρουσία αναιμίας
• Εξέταση κοπράνων για παρουσία αίματος
Θεραπεία
Η θεραπεία περιλαμβάνει έναν συνδυασμό φαρμακευτικών σκευασμάτων με σκοπό την εξόντωση του H.pylori ,αν υπάρχει, και τη μείωση της οξύτητας του γαστρικού υγρού στον στόμαχο. Με τη στρατηγική αυτή δίνεται η δυνατότητα να ιανθεί το έλκος και να αποτραπεί η επανεμφάνιση του.
Να λαμβάνεται όλα τα φάρμακά σας σύμφωνα με τις οδηγίες.
Αν έχετε πεπτικό έλκος, παρουσία H.pylori, η συνήθης φαρμακευτική αγωγή, είναι ο συνδυασμός των παρακάτω σκευασμάτων για 5-14 ημέρες:
• Δύο διαφορετικά αντιβιοτικά για την εξόντωση του H.pylori, όπως κλαριφρομικίνη, αμοξικιλίνη, τετρακιλίνη ή μετρονινταζόλη (Flagyl).
• Αντιόξινα, όπως ομεπραζόλη, λανσοπραζόλη, εσομεπραζόλη.
• Βισμούθιο (το κύριο συστατικό στη πεπτο-βιζμόλη) μπορεί να προστεθεί για να σκοτώσει το βακτήριο.
Αν έχετε έλκος δίχως την παρουσία H.pylori φλεγμονής ή έλκος που προκλήθηκε από τη λήψη ασπιρίνης / ΜΣΑΦ, ο ιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει ένα αντιόξινμο σκεύασμα για 8 εβδομάδες. Μπορεί επίσης να σας συνταγογραφήσει αντιόξινα σκευάσματα αν πρέπει να λαμβάνεται συνεχόμενη θεραπεία με ασπιρίνη ή άλλα ΜΣΑΦ που προορίζονται για άλλες παθήσεις.
Άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη νόσο ή τα συμπτώματα:
• Μισοπροστόλη, φάρμακο το οποίο δρα γαστροπροστατευικά στην περίπτωση καθημερινής λήψης ΜΣΑΦ.
• Φαρμακευτικά σκευάσματα που προστατεύουν τον βλεννογόνο ιστό (όπως σουκραλφάτη).
Στη περίπτωση έντονου αιμορραγικού πεπτικού έλκους, ίσως χρειαστεί θεραπευτικά η γαστροσκόπηση προκειμένου να σταματήσει την αιμορραγία. Στην περίπτωση αποτυχίας επιπωματισμού της αιμορραγίας με το γαστροσκόπιο, ο ασθενείς οδηγείται στο χειρουργείο, όπως και στην περίπτωση της διάτρησης.
Πρόγνωση
Το πεπτικό έλκος αν μείνει χωρίς θεραπευτική αγωγή, θα επανεμφανιστεί. Αν ακολουθήσετε τις οδηγίες του ιατρού σας και λαμβάνεται τα φάρμακά σας σωστά, το βακτήριο H. pylori θα ιαθεί και οι πιθανότητες να αναπτύξετε άλλο έλκος θα είναι πολύ μικρότερες.
Επιπλοκές
• Εσωτερική αιμορραγία
• Απόφραξη γαστρικής εξόδου
• Φλεγμονή του ιστού που περικλείει το κοιλιακό τοίχωμα (περιτονίτιδα)
• Διάτρηση στομάχου κι εντέρου
Καλέστε το 166 σε περίπτωση που:
• Εμφανιστεί απότομο, οξύ κοιλιακό άλγος
• Η κοιλιά σας είναι σανιδώδης, σκληρή κι ευαίσθητη στην ψηλάφηση
• Παρουσιαστούν συμπτώματα του σοκ, όπως λιποθυμία, υπερβολικός ιδρώτας, παραισθήσεις
• Αιματέμεση ή παρουσία αίματος στα κόπρανα, κυρίως αν είναι σκουρόχρωμα , μοβ ή εντελώς μαύρα
Καλέστε τον ιατρό σας αν:
• Αισθάνεστε ζάλη
• Έχετε συμπτώματα έλκους
Πρόληψη
Αποφύγετε την ασπιρίνη, την ιμπουπροφένη, την ναπροξένη κι άλλα ΜΣΑΦ. Προτιμήστε ακεταμινοφένη. Αν χρειάζεστε να λαμβάνεται τέτοιου είδους φάρμακα, ρωτήστε τον ιατρό σας. Ο ιατρός σας μπορεί :
• Να σας εξετάσει για H.pylori
• Να σας δώσει πρώτα αντιόξινα
• Να σας δώσει ένα σκεύασμα που λέγεται μισοπροστόλη
Οι ακόλουθες αλλαγές συνηθειών μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη εμφάνισης πεπτικού έλκους:
• Μην καπνίζεται ή μασάτε καπνό
• Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ στα δύο ποτήρια ημερησίως

Στένωση Αορτής

Ορισμός
Η αορτή (Α.) είναι η κύρια αρτηρία της καρδιάς. Κατά την έξοδο της αιματικής ροής από την καρδιά, η τελευταία διατρέχει πορεία που ξεκινά από τη χαμηλότερη κοιλότητα (αριστερή κοιλία) και μέσω της αορτικής βαλβίδας, εισέρχεται στην Α. Στην αορτική στένωση, η αορτική βαλβίδα παρουσιάζει δυσκολίες στη διάνοιξή της, με επακόλουθο τη μείωση της αιματικής ροής.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Απόφραξη της αριστερής κοιλιακής εξόδου, Στένωση αορτικής βαλβίδος, Ρευματική στένωση Α., Στένωση Α. απότοκος εναπόθεσης ασβεστίου.
Αίτια, συχνότητα, παράγοντες κινδύνου
Καθώς επιτείνεται η στένωση της αορτικής βαλβίδας και στενεύει το στόμιό της, προκαλείται αύξηση των ενδοκοιλιακών πιέσεων στην αριστερή καρδιακή κοιλότητα. Η τελευταία υπερτρέφεται, ελαττώνοντας την αιματική ροή, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση θωρακικού άλγους. Βαθμιαία δημιουργείται στάση του αίματος στους πνεύμονες, λόγω της αύξησης των πιέσεων στην αριστερή κοιλία, προκαλώντας έτσι δυσκολίες στην αναπνοή. Σε κρίσιμες καταστάσεις αορτικής στένωσης, δεν αιματώνεται επαρκώς ο εγκέφαλος, καθώς και το λοιπό σώμα, με επακόλουθο την αίσθηση ζάλης και την τάση λιποθυμίας.
Η αορτική στένωση μπορεί να υπάρχει εκ γενετής (συγγενής) ή να αναπτυχθεί με την πάροδο του χρόνου (επίκτητη). Συνήθως στα παιδιά η συγγενής αορτική στένωση συνοδεύεται κι από άλλες συγγενείς ανωμαλίες.
Κατά κανόνα, στους ενήλικες, η στένωση Α. είναι απότοκος του ρευματικού πυρετού, επακόλουθο μιας στρεπτοκοκκικής λοίμωξης του ανωτέρου αναπνευστικού ή της οστρακιάς. Η βαλβιδοπάθεια εμφανίζεται μονάχα 5-10 χρόνια μετά την πάροδο του ρευματικού πυρετού. Ο ρευματικός πυρετός καθίστανται όλο και σπανιότερος στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Ωστόσο υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που σπάνια μπορούν να προκαλέσουν στένωση της αορτικής βαλβίδας. Τέτοιοι παράγοντες είναι οι εναποθέσεις ασβεστίου κατά την περίμετρο της βαλβίδος, θεραπευτικά σχήματα ακτινοβολίας στη θωρακική χώρα και κάποια φαρμακευτικά σκευάσματα.
Η αορτική στένωση είναι σπάνια πάθηση. Η συχνότητα εμφάνισής της στο άρρεν φύλο είναι μεγαλύτερη απ΄ ότι στο θηλυκό.
Συμπτώματα
Η συμπτωματολογία της αορτικής στένωσης μπορεί να γίνει αισθητή σε κάποιους ασθενείς, μόνο κατά τα τελικά στάδιά της. Η διάγνωση θα πρέπει να τεθεί με ακρόαση καρδιακού φυσήματος από τον οικογενειακό ιατρό και τότε μόνο να διεξαχθούν οι κατάλληλες παρακλινικές εξετάσεις
Τα συμπτώματα της αορτικής στένωσης περιλαμβάνουν:
- Δύσπνοια από μόχθο
- Θωρακικό άλγος, τύπου στηθάγχης
- Σύγκρουση, ασφυξία, πίεση, στένωση
- Άλγος που επιτείνεται με την άσκηση κι ανακουφίζεται με την ηρεμία.
- Άλγος αισθητό κάτωθεν της ξιφοειδής απόφυσης, με τάση μετανάστευσης και σε άλλα σημεία του σώματος
- Λιποθυμία, αδυναμία ή ζάλη κατά την άσκηση
- Αίσθημα παλμών
Στα βρέφη και στα παιδιά, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Εύκολη κόπωση ή αδυναμία κατά την άσκηση, συγκριτικά με άλλα παιδιά (ήπιες μορφές)
- Κρίσιμες αναπνευστικές παθήσεις από τις πρώτες μέρες ή εβδομάδες μετά τη γένεση (κρίσιμες μορφές).
Ενδέχεται η κατάστασή των παιδιών με ήπιες ή μετρίου βαθμού στένωση αορτής, να χειροτερεύσει καθώς μεγαλώνουν. Επί πρόσθετα, είναι ευάλωτα σε καρδιακές λοιμώξεις (βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα).
Σημάδια και εξετάσεις
Τοποθετώντας την παλάμη στο θώρακα από τη μεριά της καρδιάς, ο οικογενειακός ιατρός θα μπορέσει να αισθανθεί μία ώση ή κίνηση. Τις περισσότερες φορές, με τη χρήση στηθοσκοπίου, γίνεται αισθητή η ύπαρξη καρδιακού φυσήματος, κλικ ή κάποιου άλλου μη φυσιολογικού ακροαστικού ευρήματος. Επίσης μπορεί να υπάρχει μικρός σφυγμός ή αλλαγές στην ποιότητα των παλμών στη τραχηλική χώρα (γνωστή ως pulsus parvus et tardus).
Τα βρέφη και τα παιδιά με αορτική στένωση, μπορεί να είναι πολύ κουρασμένα, ιδρωμένα, με ωχρή χροιά δέρματος και με ταχύπνοια. Επίσης ενδέχεται να αναπτυχθούν σωματικά λιγότερο σε σχέση με τους συνομήλικούς τους.
Η αρτηριακή τους πίεση μπορεί να είναι χαμηλή.
Παρακλινικές εξετάσεις που απαιτούνται:
- Ακτινογραφία θώρακος
- Υπέρηχος καρδίας
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα
- Εξέταση κοπώσεως
- Καθετηριασμός αριστερής καρδιάς
- Μαγνητική τομογραφία της καρδιάς
- Διαοισοφαγιτικός υπέρηχος καρδιάς
Θεραπεία
Στη μη συμπτωματολογία ή την ύπαρξη ήπιων συμπτωμάτων, αρκεί η παρακολούθηση με monitor από τον οικογενειακό ιατρό.
Στους ασθενείς με στένωση αορτής, ακόμη και σε μη ύπαρξη συμπτωμάτων, συστήνεται η αποφυγή ανταγωνιστικών αθλημάτων. Με την πρόκληση των συμπτωμάτων, η σωματική άθληση, πρέπει να διακόπτεται.
Με φαρμακευτικά σκευάσματα αντιμετωπίζονται τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας ή οι αρρυθμίες (πιο συχνά κολπική μαρμαρυγή). Τέτοια σκευάσματα είναι τα διουρητικά, τα νιτρώδη και τα beta-blockers. Φαρμακευτική αντιμετώπιση απαιτείται και στην περίπτωση της αρτηριακής πίεσης.
Διακοπή καπνίσματος και φαρμακευτική αγωγή υπέρ χοληστερίνης.
Ασθενείς με αορτική στένωση πρέπει να επισκέπτονται τον καρδιολόγο κάθε 3 με 6 μήνες.
Η χειρουργική αντιμετώπιση με αντικατάσταση της βαλβίδας, είναι η λύση εκλογής για ενήλικες και για παιδιά με συμπτωματολογία, ακόμη και σε περιπτώσεις ήπιας μορφής.
Ωστόσο, ασυμπτωματικοί ασθενείς με ανησυχητικά αποτελέσματα παρακλινικών εξετάσεων, μπορούν να αντιμετωπισθούν χειρουργικά.
Ορισμένοι ασθενείς υψηλού κινδύνου που δε δύναται να χειρουρχειθούν, μπορούν να αντιμετωπισθούν με μια λιγότερο αιματηρή διαδικασία, γνωστή και ως πλαστική αποκατάσταση βαλβίδας με μπαλονάκι (διαστολέας). Κατά τη διαδικασία αυτή, το μπαλονάκι εισέρχεται εντός της αρτηρίας στη βουβωνική χώρα, προωθείται στην καρδιά και τοποθετείται έναντι της βαλβίδας. Στη θέση αυτή το μπαλονάκι διαστέλλεται. Κατ’ αυτόν τον τρόπο αντιμετωπίζεται η απόφραξη στην αιματική ροή από την στενούμενη βαλβίδα.
Τα παιδιά με ήπια συμπτωματολογία της αορτικής στένωσης, μπορούν να λάβουν μέρος στις περισσότερες αθλητικές δραστηριότητες. Με την πάροδο της πάθησης, αθλήματα όπως το γκολφ και η καλαθοσφαίριση επιτρέπονται, αλλά όχι οι δραστηριότητες που απαιτούν περισσότερη σωματική άσκηση.
Η πλαστική αποκατάσταση βαλβίδος είναι η πρώτη εκλογή στα περισσότερα παιδιά ασθενείς. Ωστόσο, σε κάποια παιδιά που πάσχουν από αυτή την πάθηση, απαιτείται διόρθωση ή αντικατάσταση της βαλβίδας. Μπορεί και να χρησιμοποιηθεί η πνευμονική βαλβίδα προς αντικατάσταση της αορτικής, εάν αυτό είναι εφικτό.
Ασθενείς με αορτική στένωση οφείλουν να ενημερώνουν τον ιατρό τους για την κατάστασή τους πριν από οποιαδήποτε ιατρική ή χειρουργική πράξη. Για παράδειγμα, οποιαδήποτε οδοντιατρική πράξη, ακόμη κι ο καθαρισμός των οδόντων, καθώς και κάθε πράξη εισβολής όπως η κολονοσκόπηση, μπορούν να προκαλέσουν την εισαγωγή βακτηρίου στην αιματική ροή. Το βακτήριο μπορεί να προσβάλλει την πάσχουσα καρδιακή βαλβίδα. Ωστόσο στους ασθενείς αυτούς δε χορηγείται πια αυτόματα η αντιβιοτική αγωγή πριν από οποιαδήποτε οδοντιατρική ή άλλη είδους ιατρική πράξη. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως συστήνεται, προκειμένου να μειώσει τον κίνδυνο φλεγμονής κι επιπλοκών.
Πρόγνωση
Χωρίς χειρουργική αντιμετώπιση, η πρόγνωση σε ασθενείς με αορτική στένωση, στηθάγχη ή άλλα σημεία καρδιακής ανεπάρκειας, είναι πτωχή.
Η αορτική στένωση μπορεί να θεραπευτεί χειρουργικά. Μετά το χειρουργείο υπάρχει ο κίνδυνος αρρυθμιών, που μπορεί να προκαλέσει τον αιφνίδιο θάνατο, αλλά και θρόμβους στο αίμα, που με τη σειρά τους επιφέρουν ισχαιμικό επεισόδιο. Βέβαια υπάρχει και το ενδεχόμενο η νέα βαλβίδα να μην λειτουργεί και να χρειαστεί αντικατάσταση.
Επιπλοκές
- Αρρυθμίες
- Ενδοκαρδίτιδα
- Αριστερή καρδιακή ανεπάρκεια
- Αριστερή κοιλιακή υπερτροφία ως απότοκος της συστολικής υπερφόρτωσης, λόγω της στενούμενης βαλβίδας.
Επικοινωνία με τον ιατρό σας
Καλέστε τον ιατρό σας αν εσείς ή το παιδί σας παρουσιάσετε συμπτώματα αορτικής στένωσης. Για παράδειγμα αν εσείς ή το παιδί σας αναπτύξετε αίσθημα παλμών για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Επίσης, επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν είστε ασθενείς της πάθησης και τα συμπτώματά σας παρουσιάσουν επιδείνωση ή παρουσιαστούν νέα.
Πρόληψη
Αντιμετωπίστε φαρμακευτικά στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις προς αποφυγή ρευματικού πυρετού, ο οποίος με τη σειρά του μπορεί να προκαλέσει αορτική στένωση. Η τελευταία κατάσταση, κάποιες φορές δε προλαμβάνεται, κάποιες επιπλοκές της όμως μπορούν να προληφθούν.
Ακολουθήστε τις φαρμακευτικές οδηγίες και τις συμβουλές του ιατρού σας. Ενημερώστε τον οικογενειακό σας ιατρό σε περίπτωση ύπαρξης θετικού οικογενειακού ιστορικού συγγενών καρδιακών ανωμαλιών.

Ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια

Ορισμός
Ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι ένας όρος που χρησιμοποιούν οι γιατροί για να περιγράψουν ασθενείς που πάσχουν από συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια λόγω στεφανιαίας νόσου.
‘Ισχαιμική’ σημαίνει ότι ένα όργανο (όπως η καρδιά) δεν αιματώνεται και δεν οξυγονώνεται επαρκώς.
Δείτε επίσης:
• Στεφανιαία νόσος
• Καρδιακή ανεπάρκεια
Εναλλακτικοί ορισμοί
Ισχαιμική καρδιοπάθεια, Μυοκαρδιοπάθεια – Ισχαιμική
Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου
Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια επέρχεται όταν οι αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα και οξυγόνο την καρδιά φράζουν. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε συσσώρευση χοληστερόλης και άλλων ουσιών, που ονομάζεται (αθηρωματική) πλάκα, στις αρτηρίες που τροφοδοτούν τους μυϊκούς ιστούς της καρδιάς με οξυγόνο. Συν τω χρόνω, το μυοκάρδιο δεν λειτουργεί κανονικά κι έτσι η καρδιά δυσκολεύεται να λάβει και να στείλει αίμα.
Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι κοινή αιτία της καρδιακής ανεπάρκειας. Οι ασθενείς με τη νόσο αυτή μπορεί να έχουν υποστεί κάποτε έμφραγμα, στηθάγχη ή ασταθή στηθάγχη. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να μην έχουν παρατηρήσει συμπτώματα προηγουμένως.
Η ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια είναι ο συνηθέστερος τύπος μυοκαρδιοπάθειας στις ΗΠΑ. Προσβάλλει περίπου 1 στους 100 ανθρώπους, συνήθως μεσήλικες και ηλικιωμένους.
Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου:
• Διαβήτης
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Υψηλή χοληστερόλη
• Υψηλή σε λιπαρά διατροφή
• Παχυσαρκία
• Οικογενειακό ιστορικό εμφράγματος, στηθάγχης, ασταθούς στηθάγχης, αθηροσκλήρωσης ή άλλης ασθένειας της στεφανιαίας αρτηρίας
• Κάπνισμα
Συμπτώματα
Οι ασθενείς με ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια παρουσιάζουν συνήθως τα συμπτώματα της στηθάγχης ή της καρδιακής ανεπάρκειας.
Στα συμπτώματα της στηθάγχης περιλαμβάνονται:
• Πόνος στο στέρνο ή ελαφρώς αριστερά του. Ο πόνος εμφανίζεται σαν σφίξιμο, έντονη πίεση, βάρος ή πολύ έντονος πόνος. Ο πόνος μπορεί να διαχέεται στον λαιμό, το σαγόνι, την πλάτη, τον ώμο ή τον βραχίονα.
• Αίσθημα δυσπεψίας ή καούρας
• Ζαλάδα ή αδιαθεσία
• Ναυτία, εμετός και κρύος ιδρώτας
• Αίσθημα καρδιακών παλμών
• Δύσπνοια
• Ανεξήγητη κόπωση μετά από σωματική δραστηριότητα (κυρίως στις γυναίκες)
Τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας συνήθως αναπτύσσονται σταδιακά. Ωστόσο, μερικές φορές τα συμπτώματα εκδηλώνονται εντελώς ξαφνικά και είναι έντονα. Συνήθη συμπτώματα είναι:
• Δύσπνοια, ιδιαίτερα μετά από σωματική δραστηριότητα
• Δύσπνοια που εκδηλώνεται αφού ξαπλώσει κανείς για λίγο
• Βήχας
• Εξάντληση, αδυναμία, λιποθυμία
• Οίδημα της κοιλιακής χώρας (στους ενήλικες)
• Απώλεια όρεξης
• Οίδημα των κάτω άκρων (στους ενήλικες)
• Ο καρδιακός παλμός είναι ανώμαλος ή γρήγορος ή υπάρχει αίσθημα καρδιακών παλμών
Σημάδια και εξετάσεις
Η φυσική εξέταση μπορεί να είναι φυσιολογική ή μπορεί να αποκαλύψει σημάδια ρευστής συγκέντρωσης:
• ‘Κροταλίσματα’ στους πνεύμονες
• Αυξημένη πίεση στις φλέβες του λαιμού
• Διόγκωση του ήπατος
• Αφύσικους καρδιακούς ήχους
• Οίδημα των κάτω άκρων
Μπορεί να υπάρχουν και άλλα σημάδια καρδιακής ανεπάρκειας.
Η διάγνωση της νόσου αυτής επιτυγχάνεται μόνο αν μια εξέταση αποκαλύψει ότι η αντλητική λειτουργία της καρδιάς είναι υπερβολικά χαμηλή. Αυτό ονομάζεται μειωμένο κλάσμα εξώθησης. Φυσιολογικό κλάσμα εξώθησης θεωρείται μεταξύ 55-65%. Οι περισσότεροι ασθενείς με αυτή τη δυσλειτουργία παρουσιάζουν κλάσμα εξώθησης πολύ χαμηλότερο από αυτό.
Οι εξετάσεις που μετρούν το κλάσμα εξώθησης είναι:
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ηχοκαρδιογράφημα
• Μαγνητική τομογραφία θώρακα
• Κοιλιογραφία με καρδιακό καθετηριασμό
Βιοψία της καρδιάς χρειάζεται σε σπάνιες περιπτώσεις για να αποκλειστούν άλλες διαταραχές.
Εργαστηριακά τεστ που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αποκλειστούν άλλες διαταραχές και να αξιολογηθεί η κατάσταση της καρδιάς είναι:
• Χημικές εξετάσεις αίματος
• Καρδιακοί βιοχημικοί δείκτες (CK-MB τροπονίνη)
• Γενική εξέταση αίματος (CBC)
• Προφίλ στεφανιαίου κινδύνου
Θεραπεία
Στόχος της θεραπείας είναι να ανακουφίσει τα συμπτώματα και να αντιμετωπίσει την αιτία που προκαλεί τη νόσο. Αν τα συμπτώματα είναι έντονα, μπορεί να χρειαστεί να παραμείνετε στο νοσοκομείο.
Ο καρδιακός καθετηριασμός πραγματοποιείται για να διαπιστωθεί αν χρειάζεται να υποβληθείτε σε επέμβαση by-pass ή επέμβαση τοποθέτησης μπαλονιού (αγγειοπλαστική). Αυτές οι μέθοδοι μπορούν να βελτιώσουν τη ροή του αίματος προς το κατεστραμμένο ή αδύναμο μυοκάρδιο.
Η συνολική αντιμετώπιση των μυοκαρδιοπαθειών επικεντρώνεται στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας.
Δείτε επίσης: Καρδιακή ανεπάρκεια
Φάρμακα και θεραπείες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι:
• Αναστολείς ΜΕΑ όπως η καπτοπρίλη, η λισινοπρίλη και η ραμιπρίλη
• Αποκλειστές των υποδοχέων αγγειοτασίνης (ΑRBs), όπως η λοσαρτάνη και η κανδεσαρτάνη
• Διουρητικά, συμπεριλαμβανομένων των θειαζιδών, διουρητικά της αγκύλης και καλιοσυντηρητικά διουρητικά
• Γλυκοσίδες της δακτυλίτιδας
• Β-αναστολείς όπως η καρβεδιλόλη και η μετοπρολόλη
• Φάρμακα που διαστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία (αγγειοδιασταλτικά)
Ορισμένα άτομα μπορεί να ωφεληθούν από τις εξής καρδιακές συσκευές:
• Μονό ή διπλό βηματοδότη θαλάμου
• Αμφικοιλιακό βηματοδότη
• Εμφυτεύσιμο καρδιομετατροπέα-απινιδωτή
• Συσκευή υποστήριξης αριστερής κοιλίας (LVAD)
Μια δίαιτα χαμηλή σε αλάτι συστήνεται για τους ενήλικες. Τα υγρά μπορεί να περιοριστούν σε ορισμένες περιπτώσεις. Συνήθως όμως, αν είστε σε θέση, μπορείτε να συνεχίσετε κανονικά τις δραστηριότητές σας.
Αν καπνίζετε ή πίνετε υπερβολικά, θα πρέπει να σταματήσετε να το κάνετε. Αυτές οι συνήθειες αυξάνουν την πίεση στην καρδιά.
Μπορεί να σας ζητηθεί να παρακολουθείτε το βάρος σας καθημερινά. Αύξηση βάρους κατά 1,5 περίπου κιλό σε διάστημα 1-2 ημερών μπορεί να σημαίνει ρευστή συγκέντρωση (στους ενήλικες).
Η μεταμόσχευση καρδιάς ενδεχομένως συνιστάται σε ασθενείς στους οποίους οι κλασικές θεραπείες έχουν αποτύχει και εξακολουθούν να έχουν έντονα συμπτώματα. Πρόσφατα, έχουν δημιουργηθεί εμφυτεύσιμες τεχνητές αντλίες καρδιάς. Ωστόσο, πολύ λίγοι είναι οι ασθενείς που μπορούν να υποβληθούν σε κάποια από αυτές τις προηγμένες θεραπείες.
Πρόγνωση
Πρόκειται για μια πολύ σοβαρή διαταραχή. Είναι μια χρόνια πάθηση που συνήθως επιδεινώνεται με τον χρόνο. Λοιμώξεις και άλλες καταστάσεις που στρεσάρουν το σώμα εξαιτίας άλλων παθήσεων μπορεί επίσης να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.
Είναι πολύ σημαντικό να συζητήσετε την κατάστασή σας με τον γιατρό σας για να διασφαλίσετε τη μεγαλύτερη δυνατή βελτίωση. Μπορείτε να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας και της στηθάγχης με φάρμακα, αλλαγές στον τρόπο ζωής και αντιμετωπίζοντας τυχόν υποκείμενη διαταραχή.
Επιπλοκές
• Αρρυθμίες, συμπεριλαμβανομένων των θανατηφόρων αρρυθμιών
• Καρδιογενές σοκ
Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας
Επισκεφθείτε τα Επείγοντα Περιστατικά ή καλέστε το 166 αν:
• Έχετε συμπτώματα ισχαιμικής μυοκαρδιοπάθειας
• Έχετε πόνο στο στήθος που δεν ανακουφίζεται με ανάπαυση ή με τη λήψη νιτρογλυκερίνης
Πρόληψη
Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της ισχαιμικής μυοκαρδιοπάθειας είναι να μην πάθει κανείς καρδιακή νόσο.
• Κόψτε το κάπνισμα
• Τρώτε υγιεινά
• Διατηρήστε ένα φυσιολογικό βάρος
• Γυμνάζεστε όσο το δυνατόν περισσότερο
• Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• Επισκέπτεστε τον γιατρό σας για έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερόλης και του διαβήτη

Μυοκαρδίτιδα

Ορισμός
Μυοκαρδίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του μυοκαρδίου.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Φλεγμονή – μυοκάρδιο
Αιτίες, περιστατικά και παράγοντες κινδύνου
Η μυοκαρδίτιδα είναι μια ασυνήθιστη διαταραχή που τις περισσότερες φορές οφείλεται σε λοιμώξεις από ιούς, βακτηρίδια ή μύκητες που φθάνουν στην καρδιά.
Ιογενείς λοιμώξεις:
• Ιοί coxsackie (εντεροϊοί)• Mεγαλυκυτταροϊός
• Ηπατίτιδα C
• Έρπης
• AIDS
• Παρβοϊός
Βακτηριδιακές λοιμώξεις:
• Χλαμύδια• Μυκόπλασμα
• Στρεπτόκοκκος
• Τρεπόνημα
Μυκητιακές λοιμώξεις:
• Ασπέργιλλος• Κάντιντα
• Κοκκιδίωση
• Κρυπτόκοκκος
• Ιστόπλασμα
• Σχιστοσωμίαση
Όταν προσβληθείτε από κάποια λοίμωξη, το ανοσοποιητικό σας σύστημα παράγει κάποια ειδικά κύτταρα που απελευθερώνουν χημικές ουσίες για να αποτρέψουν την ασθένεια. Αν η λοίμωξη προσβάλει την καρδιά σας, τα κύτταρα που παράγονται για να καταπολεμήσουν τη λοίμωξη εισβάλλουν στην καρδιά. Ωστόσο, οι χημικές ουσίες που παράγει το ανοσοποιητικό σύστημα μπορούν να προξενήσουν βλάβη στην καρδιά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η καρδιά να παχυνθεί, να διογκωθεί ή να αδυνατίσει. Αυτά όλα οδηγούν σε καρδιακή ανεπάρκεια.
Άλλες αιτίες μυοκαρδίτιδας είναι:
• Αλλεργικές αντιδράσεις σε συγκεκριμένα φάρμακα ή τοξίνες (αλκοόλ, κοκαΐνη, ορισμένα χημειοθεραπευτικά φάρμακα, βαρέα μέταλλα και κατεχολαμίνες)
• Επαφή με ορισμένες χημικές ουσίες
• Ορισμένες ασθένειες που προξενούν φλεγμονή σε όλο το σώμα (ρευματοειδής αρθρίτιδα, σαρκοείδωση)
Συμπτώματα
Μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα. Αν παρουσιαστούν, μπορεί να είναι:
• Ανώμαλος καρδιακός παλμός
• Πόνος στο στήθος που μοιάζει με έμφραγμα
• Εξάντληση
• Πυρετός και σημάδια λοίμωξης, όπως πονοκέφαλος, μυϊκοί πόνοι, πονόλαιμος, διάρροια, εξάνθημα
• Πόνοι ή οίδημα (πρήξιμο) στις αρθρώσεις
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών
• Δύσπνοια
Άλλα συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν την ασθένεια είναι:
• Λιποθυμία, που συχνά συνδέεται με τον ανώμαλο καρδιακό ρυθμό
• Ολιγουρία
Σημάδια και εξετάσεις
Από τη φυσική εξέταση μπορεί να εξακριβωθούν τα ακόλουθα:
• Αφύσικοι καρδιακοί παλμοί ή ήχοι (‘μουρμουρητό’, πρόσθετοι καρδιακοί ήχοι)
• Υγρό στους πνεύμονες
• Ταχυκαρδία
• Οίδημα (πρήξιμο) των ποδιών
Στις εξετάσεις για τη διάγνωση της μυοκαρδίτιδας περιλαμβάνονται:
• Καλλιέργεια αίματος για την εξακρίβωση της λοίμωξης
• Εξέταση αίματος αντιμυοκαρδιακών αντισωμάτων
• Ακτινογραφία θώρακα
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Βιοψία μυοκαρδίου (ενδομυοκαρδιακή βιοψία)
• Μέτρηση ερυθρών αιμοσφαιρίων
• Υπερηχογράφημα καρδιάς (ηχοκαρδιογράφημα)
• Μέτρηση λευκών αιμοσφαιρίων
Θεραπεία
Η θεραπεία στοχεύει στην καταπολέμηση της αιτίας που προκάλεσε το πρόβλημα και μπορεί να περιλαμβάνει:
• Αντιβιοτικά
• Αντιφλεγμονώδη φάρμακα για την αντιμετώπιση του οιδήματος
• Διουρητικά για την αποβολή των πλεοναζόντων υγρών από το σώμα
• Διατροφή χαμηλή σε αλάτι
• Μειωμένη σωματική δραστηριότητα
Αν το μυοκάρδιο είναι εξασθενημένο, ο γιατρός θα σας δώσει φάρμακα για τη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας. Ο ανώμαλος καρδιακός ρυθμός μπορεί να απαιτήσει χρήση πρόσθετων φαρμάκων, βηματοδότη ή εμφυτεύσιμο καρδιομετατροπέα - απινιδωτή. Αν υπάρχει θρόμβος αίματος στον θάλαμο της καρδιάς, θα σας χορηγηθεί και αντιπηκτικό φάρμακο.
Πρόγνωση
Το πόσο καλά θα πάτε εξαρτάται από την αιτία που προκάλεσε το πρόβλημα και από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας σας. Η πρόγνωση ποικίλλει. Κάποια άτομα επανέρχονται πλήρως. Άλλα μπορεί να αποκτήσουν μόνιμη καρδιακή ανεπάρκεια.
Επιπλοκές
• Μυοκαρδιοπάθεια
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Περικαρδίτιδα
Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας
Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αν παρουσιάζετε συμπτώματα μυοκαρδίτιδας, ιδιαίτερα μετά από πρόσφατη λοίμωξη.
Αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια αν έχετε έντονα συμπτώματα ή διαγνωστήκατε με μυοκαρδίτιδα, με επιδεινούμενα συμπτώματα όπως:
• Πόνο στο στήθος
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Οίδημα (πρήξιμο)
Πρόληψη
Η άμεση θεραπεία των ασθενειών που μπορεί να προκαλέσουν μυοκαρδίτιδα, μειώνει τον κίνδυνο.
Υψηλές τιμές χοληστερόλης και τριγλυκερίδια αίματος
Ορισμός
Ο ιατρικός όρος που αναφέρεται στις υψηλές τιμές χοληστερόλης και τρυγλυκεριδίων αίματος είναι η λιπιδαιμική διαταραχή. Όταν στο αίμα περιέχεται μεγάλη ποσότητα λιπωδών ουσιών, εμφανίζεται η συγκεκριμένη διαταραχή. Η χοληστερόλη και τα τρυγλυκερίδια είναι λιπώδης ουσίες.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Λιπιδαιμικές διαταραχές, Υπερλιποπρωτεϊνεμία, Υπερλιπιδεμία, Δυσλιπιδεμία, Υπερχοληστερολεμία.
Αίτια, συχνότητα, παράγοντες κινδύνου
Μια λιπιδαιμική διαταραχή αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης αρτηριοσκλήρωσης, που με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει διάφορα καρδιακά νοσήματα, εγκεφαλικό επεισόδιο, υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) κι άλλες παθήσεις.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι χοληστερόλης. Είναι πιο κοινοί είναι:
- ολική χοληστερόλη – όλες οι συνδυασμένες χοληστερόλες
- HDL χοληστερόλη – η λεγόμενη «καλή» χοληστερόλη
- LDL χοληστερόλη – η λεγόμενη «κακή» χοληστερόλη
Υπάρχουν κάποιες σοβαρές γενετικές διαταραχές (κληρονομικές), οι οποίες οδηγούν σε μη κανονικές τιμές χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων. Οι ανωμαλίες αυτές περιλαμβάνουν:
- Οικογενής συνδυασμένη υπερλιπιδαιμία
- Οικογενής δυσβεταλιποπρωτεϊναιμία
- Οικογενής υπερτριγλυκεριδαιμία
Ανώμαλες τιμές χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων μπορούν να προκληθούν επίσης από:
- Υπέρβαση σωματικού βάρους ή παχυσαρκία. Βλ. μεταβολικά σύνδρομα
- Ορισμένα φαρμακευτικά σκευάσματα, συμπεριλαμβανομένων των αντισυλληπτικών χαπιών, των οιστρογόνων, των κορτικοστεροειδών, ορισμένων διουρητικών, beta - blockers κι ορισμένων αντικαταθλιπτικών χαπιών
- Νοσήματα όπως ο ζαχαρώδης διαβήτης, ο υποθυρειδισμός, το σύνδρομο Cushing, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και τα νοσήματα νεφρικού συστήματος
- Κατάχρηση αλκοόλ
- Λιπώδης δίαιτες που περιέχουν υψηλές τιμές κορεσμένων λιπών (κυρίως κόκκινο κρέας, κρόκος αυγού, γαλακτοκομικά προϊόντα με υψηλά λιπαρά) και υπέρμετρα λιπαρά οξέα (τα οποία βρίσκονται στο έτοιμο και γρήγορο φαγητό)
- Έλλειψη σωματικής άσκησης
- Κάπνισμα (που ελαττώνει τις τιμές τις «καλής» χοληστερόλης)
Οι λιπιδαιμικές διαταραχές είναι πιο συχνές στους άντρες απ’ ότι στις γυναίκες.
Σημεία και εξετάσεις
Οι διαγνωστικές εξετάσεις λιπιδαιμικής διαταραχής είναι:
- Εξέταση HDL
- Εξέταση LDL
- Ανάλυση α - λιποπρωτεΐνης
- Εξέταση ολικής χοληστερόλης
- Εξέταση τριγλυκεριδίων
Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από την ηλικία, το ατομικό ιστορικό, το κάπνισμα και άλλους παράγοντες κινδύνου για καρδιακή νόσο:
- Ζαχαρώδης διαβήτης
- Πτωχός έλεγχος αρτηριακής πίεσης
- Οικογενειακό ιστορικό καρδιακού νοσήματος
Οι συνιστώμενες τιμές για ενήλικες διαφέρουν αναλόγως των παραπάνω παραγόντων κινδύνου, αλλά σε γενικές γραμμές είναι οι εξής:
• LDL: 70-130 mg/dL (οι κατώτερες τιμές είναι προτιμότερες)
• HDL: more than 40-60 mg/dL (οι υψηλότερες τιμές είναι προτιμότερες)
• Ολική χοληστερόλη χαμηλότερη από 200 mg/dL (οι κατώτερες τιμές είναι προτιμότερες)
• Τριγλυκερίδια: 10-150 mg/dL (οι κατώτερες τιμές είναι προτιμότερες)
Υπάρχουν μέτρα που μπορεί να λάβει κάποιος προκειμένου να βελτιώσει τις τιμές χοληστερόλης, βοηθώντας την πρόληψη καρδιακού νοσήματος και καρδιακού επεισοδίου.
Παρακάτω δίνονται τα πιο σημαντικά μέτρα:
- Τροφή υγιεινή για την καρδιά, πλούσια σε φυτικές ίνες, φρούτα και λαχανικά. Αποφυγή των κορεσμένων λιπών που βρίσκονται σε ζωικά παράγωγα και υπέρμετρα λιπαρά οξέα, ευρισκόμενα στο έτοιμο και γρήγορο φαγητό. Προτιμήστε μη κορεσμένα λίπη.
- Συχνή σωματική άσκηση προς βελτίωση των τιμών της HDL χοληστερόλης
- Τακτικά τσεκ απ και ενημέρωση χοληστερόλης
- Απώλεια βάρους εάν είστε υπέρβαρος
- Διακοπή καπνίσματος
Τα πιο γνωστά και αποτελεσματικά φαρμακευτικά σκευάσματα για να θεραπεύσουν την υψηλή LDL χοληστερόλη λέγονται στατίνες. Ο γιατρός σας θα επιλέξει μία από αυτές. : lovastatin, pravastatin, simvastatin, fluvastatin, torvastatin, rosuvastatin.
Άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, περιλαμβάνουν παράγωγα χολικών οξέων, αναστολείς απορρόφησης χοληστερόλης, φυτικές ίνες και νικοτινικό οξύ ( νυασίνη).
Πρόγνωση
Αν σας διαγνωστούν, υψηλά επίπεδα χοληστερόλης, συνεχίστε τις αλλαγές στις καθημερινές σας συνήθειες και λάβετε φαρμακευτική αγωγή εφ όρου ζωής. Απαιτούνται τακτικοί έλεγχοι των τιμών χοληστερόλης. Με την μείωση των τιμών χοληστερόλης επιβραδύνεται η εξέλιξη της αρτηριοσκλήρωσης.
Επιπλοκές
Οι πιθανές επιπλοκές των υψηλών τιμών χοληστερόλης περιλαμβάνουν:
- Αρτηριοσκλήρυνση
- Στεφανιαία νόσο
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- Οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου ή θάνατος
Πιθανές επιπλοκές υψηλών τιμών τριγλυκεριδίων περιλαμβάνουν:
- Παγκρεατίτης
Επικοινωνία με τον ιατρό σας
Αν έχετε υψηλή χοληστερόλη ή άλλους παράγοντες κινδύνου καρδιακών νοσημάτων, επικοινωνήστε με τον ιατρό σας για εξετάσεις.
Αγκυλωτική σπονδυλίτιδα
Ορισμός
Η αγκυλωτική σπονδυλίτιδα είναι μια ασθένεια που εξελίσσεται μακροπρόθεσμα και προκαλεί φλεγμονή στις αρθρώσεις ανάμεσα στους σπονδύλους και στις αρθρώσεις μεταξύ σπονδυλικής στήλης και λεκάνης. Τελικά, οι σπόνδυλοι που έχουν προσβληθεί ενώνονται μεταξύ τους και γίνονται δύσκαμπτοι (αγκύλωση).
Δείτε επίσης: Αρθρίτιδα
Εναλλακτικοί ορισμοί
Ρευματοειδής σπονδυλίτιδα – Σπονδυλίτιδα – Σπονδυλοαρθροπάθεια – Οροαρνητική αρθροπάθεια
Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου
Η αιτία της αγκυλωτικής σπονδυλίτιδας δεν είναι γνωστή αλλά τα γονίδια φαίνεται πως παίζουν έναν ρόλο.
Η ασθένεια συνήθως εμφανίζεται σε ηλικίες μεταξύ των 20 και 40 χρόνων, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και πριν την ηλικία των 10. Προσβάλλει περισσότερο τους άνδρες παρά τις γυναίκες. Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται:
• Οικογενειακό ιστορικό αγκυλωτικής σπονδυλίτιδας
• Φύλο (άνδρας)
Συμπτώματα
Η ασθένεια ξεκινά με πόνο χαμηλά στην πλάτη που έρχεται και φεύγει.
• Ο πόνος και η δυσκαμψία χειροτερεύουν το βράδυ, νωρίς το πρωί ή όταν δεν υπάρχει σωματική δραστηριότητα. Μπορεί ακόμα και να σας ξυπνήσει από τον ύπνο.
• Ο πόνος συνήθως υποχωρεί με σωματική δραστηριότητα ή άσκηση.
• Ο πόνος στην πλάτη μπορεί να ξεκινά από τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις (μεταξύ της λεκάνης και της σπονδυλικής στήλης). Συν τω χρόνω, μπορεί να επεκταθεί σε μέρος της σπονδυλικής στήλης ή και σε ολόκληρη τη σπονδυλική στήλη.
Μπορεί να χάσετε μέρος της κινητικότητας του κάτω μέρους της σπονδυλικής στήλης. Επίσης ίσως να μην μπορείτε να τεντώσετε εντελώς το στήθος επειδή προσβάλλονται και οι αρθρώσεις μεταξύ των πλευρών.
Η κόπωση είναι ένα επίσης σύνηθες σύμπτωμα.
Άλλα, λιγότερο συνήθη, συμπτώματα είναι:
• Φλεγμονή του ματιού ή ιρίτιδα
• Πόνος στις φτέρνες
• Πόνος και δυσκαμψία στα ισχία
• Πόνος και οίδημα στις αρθρώσεις των ώμων, των γονάτων και των αστραγάλων
• Απώλεια όρεξης
• Ελαφρός πυρετός
• Απώλεια βάρους
Ενδείξεις και εξετάσεις
Στις διαγνωστικές εξετάσεις περιλαμβάνονται:
• Γενική αίματος
• Ταχύτητα καθίζησης
• Αντιγόνο HLA-B27
• Ακτινογραφίες σπονδυλικής στήλης και λεκάνης
Θεραπεία
Ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) για τον έλεγχο του πόνου και τη μείωση της φλεγμονής.
Μια άλλη θεραπεία που συνιστάται είναι με κορτικοστεροειδή φάρμακα ή με φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ορισμένα φάρμακα που ονομάζονται αναστολείς TNF (ετανερσέπτη, ανταλιμουμάμπη, ινφλιξιμάμπη) και μπλοκάρουν μια φλεγμονώδη πρωτεΐνη, έχουν αποδειχτεί αποτελεσματικά στη βελτίωση των συμπτωμάτων της αγκυλωτικής σπονδυλίτιδας.
Ορισμένοι θεράποντες χρησιμοποιούν φάρμακα που μπλοκάρουν την ανάπτυξη των κυττάρων (κυτοτοξικά φάρμακα) σε άτομα που δεν ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στα κορτικοστεροειδή ή που είναι εξαρτημένα από υψηλές δόσεις κορτικοστεροειδών.
Χειρουργική επέμβαση μπορεί να γίνει αν ο πόνος ή η βλάβη στις αρθρώσεις είναι σοβαρή.
Οι ασκήσεις μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της στάσης του σώματος και στην αναπνοή. Ο ύπνος σε ευθεία ύπτια θέση μπορεί επίσης να βοηθήσει στη σωστή στάση του σώματος.
Πρόγνωση
Η πορεία της ασθένειας είναι απρόβλεπτη. Τα συμπτώματα έρχονται και φεύγουν ανά πάσα στιγμή. Τα περισσότερα άτομα μπορούν να κινούνται εκτός κι αν έχουν προσβληθεί σοβαρά τα ισχία.
Επιπλοκές
Σπάνια, οι ασθενείς μπορεί να υποστούν ανεπάρκεια αορτής και καρδιακές αρρυθμίες.
Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να υποστούν κυστική ίνωση ή αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
Καλέστε τον γιατρό σας
Καλέστε τον γιατρό σας αν:
• Παρουσιάζετε συμπτώματα αγκυλωτικής σπονδυλίτιδας
• Πάσχετε από αγκυλωτική σπονδυλίτιδα και παρουσιάσετε νέα συμπτώματα κατά τη διάρκεια της θεραπείας
Πρόληψη
Τρόπος πρόληψης δεν υπάρχει. Η γνώση των παραγόντων κινδύνου μπορεί να οδηγήσει σε έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Σταθερή στηθάγχη
Ορισμός
Η σταθερή στηθάγχη αποτελεί θωρακικό πόνο ή δυσφορία που τυπικά εκδηλώνεται κατά τη σωματική προσπάθεια ή τη συγκινησιακή φόρτιση. Ο πόνος συνήθως ξεκινά ήπια και επιδεινώνεται μέσα σε λίγα λεπτά μέχρι να αποδράμει. Υποχωρεί γρήγορα με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής (νιτρώδη) ή την ανάπαυση. Ωστόσο, μπορεί να επανεμφανισθεί με επιπρόσθετη σωματική δραστηριότητα ή συγκινησιακή φόρτιση.
Δείτε επίσης: ασταθής στηθάγχη
Εναλλακτικές ονομασίες
Στηθάγχη-σταθερή, στηθάγχη-χρόνια, στηθάγχη
Αίτια, επίπτωση, παράγοντες κινδύνου
Ο καρδιακός μυς βρίσκεται σε διαρκή λειτουργία, με συνέπεια να χρειάζεται συνεχή παροχή οξυγόνου. Το οξυγόνο αυτό παρέχεται μέσω των στεφανιαίων αρτηριών οι οποίες μεταφέρουν αίμα προς το μυοκάρδιο.
Όταν ο καρδιακός μυς πρέπει να εργασθεί εντονότερα, χρειάζεται περισσότερο οξυγόνο. Στηθάγχη εκδηλώνεται όταν οι στεφανιαίες αρτηρίες εμφανίζουν στένωση ή απόφραξη του αυλού τους, λόγω αθηροσκλήρωσης ή από κάποιο θρόμβο αίματος.
Το συχνότερο αίτιο στηθάγχης είναι η στεφανιαία νόσος. Η στηθάγχη αποτελεί τον ιατρικό όρο για αυτό το είδος θωρακικού πόνου.
Η σταθερή στηθάγχη αποτελεί θωρακικό πόνο που μπορεί να προβλεφθεί, καθότι εμφανίζεται κατόπιν εκλυτικού παράγοντα που αυξάνει το καρδιακό έργο. Παρότι λιγότερο σοβαρή από την ασταθή στηθάγχη, μπορεί να είναι έντονα επώδυνη ή να προκαλεί σημαντική δυσφορία.
Οι παράγοντες κινδύνου για τη στεφανιαία νόσο περιλαμβάνουν:
● το άρρεν φύλο
● το σακχαρώδη διαβήτη
● το οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου σε ηλικία μικρότερη των 50 ετών
● την αρτηριακή υπέρταση
● την υψηλή LDL χοληστερόλη και τη χαμηλή HDL χοληστερόλη
● την ανεπαρκή φυσική άσκηση
● την παχυσαρκία
● το κάπνισμα
Οποιοσδήποτε παράγοντας αυξάνει τις απαιτήσεις του μυοκαρδίου σε οξυγόνο μπορεί να προκαλέσει επεισόδια στηθάγχης. Σε αυτούς περιλαμβάνονται:
• Η έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες (ψύχος)
• Η έντονη σωματική άσκηση
• Η συναισθηματική φόρτιση
• Τα μεγάλα γεύματα
Άλλα αίτια στηθάγχης περιλαμβάνουν:
• Καρδιακές αρρυθμίες
• Αναιμία
• Σπασμό στεφανιαίας αρτηρίας (ονομάζεται και στηθάγχη Prinzmetal)
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Βαλβιδοπάθειες
• Υπερθυρεοειδισμό
Συμπτώματα
Το πλέον συχνό σύμπτωμα είναι ο θωρακικός πόνος που εντοπίζεται πίσω από το στέρνο (οπισθοστερνικό άλγος) ή λίγο πιο αριστερά από αυτό. Ενδέχεται να περιγράφεται ως σφίξιμο, συμπίεση, κάψιμο, αίσθημα πνιγμονής, ή γενικότερα δυσφορία. Ο πόνος μπορεί να επεκτείνεται:
• στα άνω άκρα (συνήθως το αριστερό)
• στην πλάτη
• στην κάτω γνάθο
• στον τράχηλο
• στην ωμοπλάτη
Ορισμένοι ασθενείς περιγράφουν τον πόνο σαν αίσθημα δυσπεψίας (“φούσκωμα”).
Ο πόνος τυπικά:
• εκδηλώνεται μετά από σωματική προσπάθεια ή συγκινησιακή φόρτιση (stress)
• διαρκεί από 1 ως 15 λεπτά της ώρας
• υποχωρεί με την ανάπαυση ή τη λήψη νιτρωδών (π.χ. νιτρογλυκερίνη).
Επεισόδια στηθάγχης μπορούν να συμβούν οποιαδήποτε στιγμή στη διάρκεια της ημέρας. Ωστόσο, συχνότερα εκδηλώνονται μεταξύ 6 π.μ. και απογεύματος.
Η στηθάγχη συχνά συνοδεύεται από :
• αίσθημα δυσπεψίας ή οπισθοστερνικού καύσου
• ζάλη ή αδιαθεσία
• ναυτία, έμετο, και εφίδρωση (κρύοι ιδρώτες)
• αίσθημα παλμών
• αναπνευστική δυσχέρεια (δύσπνοια)
• ανεξήγητη κόπωση μετά από σωματική δραστηριότητα (περισσότερο συχνή στις γυναίκες).
Σημεία και διαγνωστικές εξετάσεις
Ο ιατρός θα προβεί στην πραγματοποίηση φυσικής εξέτασης και στη μέτρηση της αρτηριακής σας πίεσης. Οι ακόλουθες εξετάσεις μπορούν γίνουν για τη διαγνωστική προσπέλαση της στηθάγχης:
• Στεφανιογραφία (αγγειογραφία των στεφανιαίων αρτηριών)
• Προφίλ καρδιαγγειακού κινδύνου
• Ηλεκτροκαρδιογραφία
• Δοκιμασία κοπώσεως (δοκιμασία φόρτισης διενεργούμενη σε κυλιόμενο τάπητα ή εργομετρικό ποδήλατο)
• Ηχοκαρδιογράφημα φόρτισης (Φαρμακευτική δοκιμασία φορτίσεως υπό υπερηχοκαρδιογραφικό έλεγχο του μυοκαρδίου)
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της στηθάγχης περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής, φαρμακευτική αγωγή, και επεμβατικές τεχνικές, όπως αγγειοπλαστική των στεφανιαίων αρτηριών και τοποθέτηση ενδαγγειακής πρόθεσης (stent) ή εγχείρηση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης.
Σε συνεννόηση με τον ιατρό σας θα συμφωνήσετε σε ένα σχέδιο θεραπευτικής αντιμετώπισης της στηθάγχης. Αυτό πρέπει να περιλαμβάνει:
• Το είδος της φαρμακευτικής αγωγής που πρέπει να λαμβάνετε για την πρόληψη της στηθάγχης
• Το είδος των σωματικών δραστηριοτήτων που πρέπει να αποφεύγετε
• Τη φαρμακευτική αγωγή που πρέπει να λάβετε όταν εκδηλώνετε επεισόδια στηθάγχης
• Τα σημεία που υποδηλώνουν την επιδείνωση της στηθάγχης
• Το πότε πρέπει να ζητήσετε επείγουσα ιατρική βοήθεια.
Φαρμακευτική αγωγή
Ενδέχεται ο ιατρός να συστήσει τη λήψη ενός ή περισσότερων φαρμάκων για τον έλεγχο της υπέρτασης, του σακχαρώδους διαβήτη, ή των υψηλών επιπέδων χοληστερόλης. Ακολουθείτε σχολαστικά τις ιατρικές οδηγίες, ώστε να βοηθήσετε στην πρόληψη της επιδείνωσης της στηθάγχης.
Η νιτρογλυκερίνη σε μορφή δισκίων ή εκνεφώματος (spray) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την υποχώρηση του θωρακικού πόνου.
Η λήψη ασπιρίνης και κλοπιδογρέλης (Plavix) βοηθά στην πρόληψη του σχηματισμού αιματικών θρόμβων στις αρτηρίες, και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου. Ρωτήστε τον ιατρό σας αν θα πρέπει να λάβετε αυτά τα φάρμακα.
Ο ιατρός ενδέχεται να σας χορηγήσει ένα ή περισσότερα φάρμακα που θα σας βοηθήσουν στην πρόληψη της στηθάγχης.
• Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης (Α-ΜΕΑ) για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και την προστασία του μυοκαρδίου.
• β-αδρενεργικοί αποκλειστές για τη μείωση του καρδιακού ρυθμού, της αρτηριακής πίεσης, και της κατανάλωσης οξυγόνου από το μυοκάρδιο.
• Ανταγωνιστές ασβεστίου για τη διαστολή των αρτηριών,την ελάττωση της αρτηριακής πίεσης, και τη μείωση της συσπαστικότητας του μυοκαρδίου.
• Νιτρώδη για την πρόληψη της στηθάγχης.
• Ρανολαζίνη (Ranexa) για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της χρόνιας στηθάγχης.
Μη διακόπτετε απότομα τη φαρμακευτική αγωγή. Να συμβουλεύεστε πάντα τον ιατρό σας αναφορικά με τα φάρμακα που λαμβάνετε. Η απότομη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να επιδεινώσει τη στηθάγχη ή να προκαλέσει οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Ο ιατρός ενδέχεται να συστήσει ένα πρόγραμμα καρδιακής αποκατάστασης ώστε να βελτιωθεί η λειτουργία του μυοκαρδίου και γενικότερα η φυσική και ψυχολογική κατάσταση του ασθενή.
Επεμβατική και χειρουργική θεραπευτική αντιμετώπιση
Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να χρειασθούν εγχείρηση προκειμένου να βελτιωθεί η ροή αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες.
Η αγγειοπλαστική και η τοποθέτηση ενδαγγειακής πρόθεσης-stent (επίσης γνωστή και ως διαδερμική αγγειοπλαστική στεφανιαίων αρτηριών) αποτελούν τεχνικές κατά τις οποίες ο ιατρός εισάγει έναν καθετήρα μέσω μιας αρτηρίας του άνω (βραχιόνια αρτηρία) ή του κάτω (μηριαία αρτηρία) άκρου και τον προωθεί στην καρδιά. Πραγματοποιούνται για τη διάνοιξη και τη διατήρηση της βατότητας των στεφανιαίων αρτηριών που παρουσιάζουν σημαντική στένωση.
Η αγγειοπλαστική με τοποθέτηση ενδαγγειακής πρόθεσης (stent) μπορεί να μειώσει τη στηθάγχη και τα άλλα συμπτώματα της στεφανιαίας νόσου. Ωστόσο, είναι πιθανό να μην επιφέρει αύξηση της επιβίωσης του ασθενή. Στην περίπτωση οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου ή ασταθούς στηθάγχης ενδέχεται να αποτελεί επέμβαση σωτήρια για τη ζωή.
Η εγχείρηση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης (bypass) ενδέχεται να αποτελεί τη θεραπεία εκλογής για κάποιους ασθενείς. Αυτό εξαρτάται από το ποιές στεφανιαίες αρτηρίες έχουν στενωθεί και τη σοβαρότητα της στένωσης.
Πορεία- πρόγνωση
Η σταθερή στηθάγχη συνήθως βελτιώνεται με τη φαρμακευτική αγωγή.
Επιπλοκές
• Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
• Αιφνίδιος θάνατος οφειλόμενος σε ανώμαλο καρδιακό ρυθμό (αρρυθμία)
• Ασταθής στηθάγχη
Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας
Αναζητήστε ιατρική φροντίδα αν βιώσετε πρωτόγνωρο και ανεξήγητο πόνο ή δυσφορία στην περιοχή του θώρακα. Αν έχετε ιστορικό στηθάγχης, επικοινωνήστε με τον ιατρό σας. Ο πόνος ενδέχεται να αποτελεί ένδειξη ασταθούς στηθάγχης ή οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου.
Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν:
• τα επεισόδια στηθάγχης συμβαίνουν συχνότερα, διαρκούν περισσότερο, ή αλλάζουν στα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά (εντόπιση, ένταση) σε σχέση με το παρελθόν.
• εμφανίσετε δύσπνοια.
• χρειάζεται να λαμβάνετε διαρκώς περισσότερα νιτρώδη για την υποχώρηση της στηθάγχης.
Αναζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια αν κάποιο άτομο με στηθάγχη εμφανίσει απώλεια συνείδησης.
Πρόληψη
Ο ιατρός ενδέχεται να συστήσει τη λήψη νιτρογλυκερίνης λίγα λεπτά πριν την εκτέλεση κάποιας δραστηριότητας που μπορεί να πυροδοτήσει την εμφάνιση στηθάγχης.
Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης της στηθάγχης αποτελεί η μείωση του κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου:
• Ελέγξτε την ενδεχόμενη υπέρταση, το σακχαρώδη διαβήτη, και την υπερχοληστερολαιμία.
• Μειώστε το σωματικό σας βάρος αν είστε υπέρβαροι.
• Διακόψτε το κάπνισμα.
• Αποφεύγετε ή μειώστε της συγκινησιακές φορτίσεις (stress) όσο περισσότερο μπορείτε.
• Να καταναλώνετε ισορροπημένα γεύματα τα οποία έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε λίπη και χοληστερόλη. Να συμπεριλαμβάνετε στο καθημερινό σας διαιτολόγιο φρούτα και λαχανικά.
• Να ασκήστε τακτικά. Αν το βάρος σας θεωρείται φυσιολογικό, να εκτελείτε καθημερινή άσκηση 30 λεπτών. Αν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, οι ειδικοί συστήνουν καθημερινή άσκηση για 60-90 λεπτά.
Η κατανάλωση μέτριας ποσότητας αλκοόλ (ένα ποτήρι ημερησίως για τις γυναίκες, δύο για τους άνδρες) μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων. Μεγαλύτερες ποσότητες, ωστόσο, είναι επιβλαβείς.
Η ελάττωση των παραγόντων κινδύνου μπορεί να προλάβει την επιδείνωση των στενώσεων στις στεφανιαίες αρτηρίες, και να τις καταστήσει λιγότερο σοβαρές. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η στηθάγχη.

Οισοφαγίτιδα

Ορισμός
Η οισοφαγίτιδα αποτελεί γενικό όρο για οποιαδήποτε μορφή φλεγμονής του οισοφάγου, του σωλήνα που οδηγεί από τη στοματική κοιλότητα στο στόμαχο.
Εναλλακτικές ονομασίες
Φλεγμονή του οισοφάγου
Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου
Οισοφαγίτιδα προκαλείται συχνά από την ανάρροια του όξινου περιεχομένου του στομάχου προς τον οισοφάγο, κατάσταση που ονομάζεται γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Μια αυτοάνοση διαταραχή που ονομάζεται ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα επιφέρει, επίσης, ανάλογα προβλήματα.
• Οι ακόλουθες καταστάσεις αυξάνουν τον κίνδυνο οισοφαγίτιδας:
• οι συχνοί έμετοι
• φάρμακα όπως η ασπιρίνη, η ιβουπροφένη, το κάλιο, η αλενδρονάτη, η τετρακυκλίνη, και η δοξυκυκλίνη
• τα συμπληρώματα βιταμίνης C
• εγχείρηση ή ακτινοβολία στο θώρακα (για παράδειγμα, ακτινοθεραπεία καρκίνου του πνεύμονα)
Ασθενείς με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω HIV λοίμωξης ή λήψης ορισμένων φαρμάκων (όπως τα κορτικοστεροειδή), ενδέχεται να αναπτύξουν λοιμώξεις που οδηγούν σε οισοφαγίτιδα.
Η οισοφαγίτιδα μπορεί να οφείλεται σε λοίμωξη από μύκητες (ιδιαίτερα Candida), ή ιούς, όπως τον ιό του απλού έρπητα ή τον κυτταρομεγαλοϊό.
Συμπτώματα
Η λοίμωξη ή ο ερεθισμός μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή των ιστών και σε ορισμένες περιπτώσεις το σχηματισμό εξελκώσεων στο βλεννογόνο του οισοφάγου.
Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται:
• δυσφαγία
• οδυνοφαγία
• οπισθοστερνικό αίσθημα καύσου (λόγω ανάρροιας του όξινου περιεχομένου του στομάχου)
• στοματικές βλάβες (ερπητική λοίμωξη)
Σημεία και διαγνωστικές εξετάσεις
Ο ιατρός μπορεί να διενεργήσει τις ακόλουθες εξετάσεις:
• ενδοσκόπηση
• ακτινοσκόπηση του ανώτερου γαστρεντερικού συστήματος με βάριο
• βιοψία
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Η θεραπευτική αντιμετώπιση εξαρτάται από την εκάστοτε ειδική αιτία της οισοφαγίτιδας. Η νόσος από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ενδέχεται να απαιτεί τη χορήγηση αντιόξινων ή φαρμάκων που μειώνουν τη γαστρική έκκριση οξέος. Οι ενδεχόμενες λοιμώξεις θα χρειαστούν τη λήψη αντιβιοτικών.
Πορεία – πρόγνωση
Οι διαταραχές που προκαλούν οισοφαγίτιδα συνήθως ανταποκρίνονται στη θεραπευτική αγωγή.
Επιπλοκές
Αν δεν αντιμετωπισθεί κατάλληλα, η οισοφαγίτιδα μπορεί να επιφέρει ουλοποίηση του οισοφάγου και σοβαρή δυσφαγία, σε βαθμό που ο ασθενής να υποσιτίζεται ή να αφυδατωθεί. Η ουλοποίηση αυτή, μπορεί να οδηγήσει σε στένωση του οισοφάγου, με συνέπεια οι τροφές ή τα φάρμακα να αδυνατούν να προωθηθούν προς το στόμαχο.
Μια κατάσταση που ονομάζεται οισοφάγος Barrett ενδέχεται να αναπτυχθεί μετά από χρόνια γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Σπάνια, ο οισοφάγος Barrett μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο του οισοφάγου.
Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας;
Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν έχετε συμπτώματα οισοφαγίτιδας.

Υπερτασική καρδιοπάθεια

Ορισμός
Η υπερτασική καρδιοπάθεια αναφέρεται στη στεφανιαία νόσο, την καρδιακή ανεπάρκεια, και την αύξηση του μεγέθους της καρδιάς λόγω υπέρτασης.
Δείτε επίσης:
• Υπέρταση
Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου
Η υψηλή πίεση του αίματος αυξάνει την πίεση στα αγγεία. Καθώς η καρδιά ασκεί την αντλητική της λειτουργία ενάντια σε αυτήν την πίεση, αναγκάζεται να εργασθεί εντονότερα. Η παράταση αυτού του φαινομένου, επιφέρει την πάχυνση των τοιχωμάτων του μυοκαρδίου και την αύξηση του μεγέθους της αριστερής κοιλίας. Η ποσότητα του αίματος που εξωθείται από την καρδιά σε κάθε λεπτό (καρδιακή παροχή), μειώνεται. Χωρίς θεραπευτική αντιμετώπιση, μπορεί να αναπτυχθούν συμπτώματα συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας.
Η υψηλή αρτηριακή πίεση αποτελεί το συχνότερο παράγοντα κινδύνου για καρδιοπάθειες και αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Μπορεί να προκαλέσει ισχαιμική καρδιακή νόσο λόγω των αυξημένων απαιτήσεων του παχυμένου μυοκαρδίου σε οξυγόνο.
Η υπέρταση συνεισφέρει, επίσης, στην πάχυνση του τοιχώματος των αγγείων. Αυτό μπορεί να επιδεινώσει την υποκείμενη αθηροσκλήρωση (αυξημένη εναπόθεση χοληστερόλης στο αγγειακό τοίχωμα), και κατ' επέκταση να αυξήσει τον κίνδυνο οξέος εμφράγματος του μυοκαρίου και αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.
Η υπερτασική καρδιοπάθεια αποτελεί την κύρια αιτία νοσηρότητας και θανάτου από αρτηριακή υπέρταση.
Οι καρδιολογικές επιπλοκές που αναπτύσσονται καθορίζουν τα συμπτώματα, τη διάγνωση, τη θεραπευτική αντιμετώπιση, και την πρόγνωση της υπερτασικής καρδιοπάθειας.
Δείτε επίσης:
• Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια
Επιπλοκές
• Στηθάγχη
• Αρρυθμίες
• Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
• Αιφνίδιος θάνατος
Πότε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας.
Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση και αναπτύσσετε οποιοδήποτε σύμπτωμα.
Πρόληψη
Ελέγχετε την αρτηριακή σας πίεση σε τακτικά χρονικά διαστήματα (σύμφωνα με τις συστάσεις του ιατρού σας) ώστε να παρακολουθείτε την κατάσταση. Η συχνή μέτρηση της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι συνιστάται συνήθως σε ασθενείς με δυσχέρεια στη ρύθμισή της.
Αντιμετωπίστε θεραπευτικά την υψηλή αρτηριακή πίεση. Μη διακόπτετε ή μεταβάλλετε τη θεραπευτική αγωγή, χωρίς προηγουμένως να συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό.
Ρυθμίστε με προσοχή τον ενδεχόμενο σακχαρώδη διαβήτη, την υπερλιπιδαιμία, καθώς και άλλες καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου.
Επιπρόσθετα με τη φαρμακευτική αγωγή, οι συνιστώμενες αλλαγές στον τρόπο ζωής περιλαμβάνουν:
- Διαιτητικές αλλαγές :
- αυξήστε την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, και γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.
- μειώστε την πρόσληψη άλατος (ενδέχεται η μείωση να είναι ευεργετική).
- να καταναλώνετε αναποφλοίωτα δημητριακά (ολικής αλέσεως), πουλερικά, και ψάρια.
- Τακτική σωματική άσκηση
- Ελάττωση της κατανάλωσης αλκοόλ
- Διακοπή του καπνίσματος - το κάπνισμα αποτελεί κύριο παράγοντα κινδύνου καρδιακής νόσου σχετιζόμενης με υπέρταση
- Μείωση του σωματικού βάρους αν κάποιος είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος.
Καρκίνος πνεύμονος
Ορισμός
Ο καρκίνος του πνεύμονα, είναι ο καρκίνος που πρωτοεμφανίζεται στους πνεύμονες, τα δύο όργανα που εντοπίζονται στο θώρακα και βοηθούν τον οργανισμό να αναπνεύσει.
Οι πνεύμονες απαρτίζονται από τμήματα που ονομάζονται λοβία. Ο δεξιός πνεύμονας αποτελείται από τρία λοβία κι ο αριστερός από δύο, ούτως ώστε παραμένει χώρος για την καρδιά. Κατά την αναπνοή, ο αέρας εισέρχεται από τη μύτη και μέσω του αεραγωγού (τραχείας), φτάνει στους πνεύμονες, όπου διανέμεται μέσω των αγωγών, τους λεγόμενους βρόγχους. Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα, ξεκινούν από τα κύτταρα που βρίσκονται στο τοίχωμα αυτών των αγωγών.
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι καρκίνου του πνεύμονα:
- Ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (NSCLC), είναι ο πιο συχνός τύπος καρκίνος του πνεύμονα
- Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα που συνιστά το 20% σχεδόν των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα.
Εάν ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελείται κι από τους δύο τύπους, τότε ονομάζεται αδιαφοροποίητος μικροκυτταρικός / μεγακυτταρικός καρκίνος.
Εάν ο καρκίνος πρωτοεμφανίστηκε σε άλλο όργανο του σώματος κι εκ’ των υστέρων στους πνεύμονες, τότε αναφερόμαστε σε μεταστατικό καρκίνο του πνεύμονα.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Πνευμονικός καρκίνος
Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου
Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ο πιο νοσηρός τύπος καρκίνου, τόσο για τους άνδρες, όσο και για τις γυναίκες. Κάθε χρόνο σημειώνονται πολλοί περισσότεροι θάνατοι από καρκίνου του πνεύμονα, απ’ ότι του καρκίνου του μαστού, του ορθού-κόλου (παχέως εντέρου) και του προστάτη μαζί.
Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι πιο συχνός σε άτομα μεγάλης ηλικίας. Σπάνια εμφανίζεται σε ηλικία κάτω των 45 ετών.
Το κάπνισμα αποτελεί την πρωταρχική αιτία εμφάνισής του.
Όσο πιο νέος/ α έχει ξεκινήσει κάποιος το κάπνισμα κι όσα περισσότερα τσιγάρα καπνίζει την ημέρα, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης της νόσου αυτής. Δεν υπάρχει εμπεριστατωμένη απόδειξη όσον αφορά ότι το κάπνισμα τσιγάρων με χαμηλής περιεκτικότητας πίσσας, μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης του καρκίνου του πνεύμονα.
Παρ’ όλα αυτά, ο καρκίνος του πνεύμονα έχει εμφανιστεί και σε άτομα που δεν κάπνισαν ποτέ τους.
Το παθητικό κάπνισμα (η έκθεση μη-καπνιστών στον καπνό του τσιγάρου των καπνιστών) ενισχύει τον κίνδυνο ανάπτυξης του συγκεκριμένου καρκίνου. Σύμφωνα με την American Cancer Society, υπολογίζεται ότι 3.000 περίπου ενήλικες καπνιστές θα νοσήσουν και θα καταλήξουν ανά έτος από καρκίνου του πνεύμονα που σχετίζεται με το παθητικό κάπνισμα.
Τα κάτωθεν μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα:
- Υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης
- Υψηλές περιεκτικότητα αρσενικού στο πόσιμο νερό
- Ο αμίαντος
- Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του πνεύμονα
- Ακτινοθεραπεία των πνευμόνων
- Η έκθεση σε καρκινογόνες χημικές ουσίες, όπως το ουράνιο, βηρύλλιο, χλωρίδιο βινιλίου, χρωμικό άλας νικελίου, παράγωγα από κάρβουνο, αέρια σιναπιού, χλωρομεθυλικούς αιθέρες, βενζίνη και ντίζελ εξατμίσεις.
Συμπτώματα
Ο καρκίνος του πνεύμονα σε πρώιμα στάδια μπορεί να μην προκαλέσει κανένα σύμπτωμα (ασυμπτωματικός). Πολλές φορές όμως, αποκαλύπτεται σε μια ακτινογραφία που έγινε για κάποιο άλλο λόγο.
Τα συμπτώματα είναι ανάλογα του συγκεκριμένου τύπου καρκίνου, γενικά όμως περιλαμβάνουν:
- Επίμονο βήχα
- Αιματηρά πτύελα
- Δύσπνοια
- Ραδιενεργό αέριο ραδόνιο
- Θωρακικό άλγος
- Ανορεξία
- Απώλεια σωματικού βάρους
- Αίσθημα κόπωσης
Πρόσθετα συμπτώματα που μπορούν να παρατηρηθούν στον καρκίνο του πνεύμονα είναι:
- Αδυναμία
- Δυσκολία στην κατάποσης τροφής
- Πληκτροδακτυλία
- Αρθραλγία
- Βράγχος (βραχνάδα φωνής) ή αλλαγές της φωνής
- Οίδημα προσώπου
- Παράλυση του προσωπικού νεύρου
- Βλεφαρόπτωση
- Οστικό άλγος ή ευαισθησία
Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να σχετίζονται και με άλλες, λιγότερο σοβαρές καταστάσεις, επομένως θα ήταν σκόπιμο να μιλήσετε (στην περίπτωση που σας εμφανιστούν συμπτώματα) με τον οικογενειακό σας ιατρό.
Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις
Ο οικογενειακός σας ιατρός θα σας υποβάλλει σε φυσική εξέταση κι ερωτήσεις σχετικές με το ιατρικό σας ιστορικό. Θα ερωτηθείτε για το αν καπνίζετε κι αν καπνίζετε, πόσο καιρό καπνίζετε.
Κατά την ακρόαση με στηθοσκόπιο του θώρακα, ο θεράπων ιατρός σας, ίσως να αναγνωρίσει την ύπαρξη υγρού πέριξ των πνευμόνων, γεγονός που αποτελεί ένδειξη (όχι απόδειξη ) ύπαρξης καρκίνου.
Οι εξετάσεις που διεξαχθούν να γίνουν περιλαμβάνουν:
- Ακτινογραφία θώρακος
- Κυτταρολογική εξέταση πτυέλων για ανάδειξη καρκινικών κυττάρων
- Γενικές εξετάσεις αίματος κι ο πλήρης βιοχημικός κι έλεγχος πηκτικότητας του αίματος
- Αξονική τομογραφία του θώρακα
- Μαγνητική τομογραφία του θώρακα
- Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίου
Σε κάποιες περιπτώσεις, ο θεράπων ιατρός, ίσως να χρειαστεί να προβεί σε αφαίρεση δείγματος πνευμονικού ιστού για μικροσκοπική εξέταση. Αυτό ονομάζεται βιοψία. Η βιοψία μπορεί να εκτελεστεί με τους ακόλουθους τρόπους:
- βρογχοσκόπηση συνδυασμένη με βιοψία (διαβρογχική βιοψία-διαδερμική βιοψία)
- βιοψία υπεζωκότα-εργαστηριακές εξετάσεις πλευριτικού υγρού
- βιοψία δια βελόνης (βιοψία με τη χρήση βελόνης υπό αξονικό τομογράφο)
- μεσοθωρακοσκόπηση με βιοψία
- ανοικτή βιοψία πνεύμονα
Θεραπεία
Η θεραπεία είναι ανάλογη του συγκεκριμένου τύπου καρκίνου του πνεύμονα. Κάθε τύπος έχει διαφορετικό θεραπευτικό σχήμα. Μπορεί να χρειαστεί χημειοθεραπεία, ακτινοβολία και χειρουργείο.
Βλ. τα σχετικά άρθρα με τον κάθε τύπο καρκίνου του πνεύμονα:
Μη-μικροκυτταρικός τύπος καρκίνου του πνεύμονα
Μικροκυτταρικός τύπος καρκίνου του πνεύμονα
Πρόγνωση
Η θετική πρόγνωση του κάθε ασθενούς, εξαρτάται από τα παρακάτω:
- τον τύπο του καρκίνου του πνεύμονα
- την ύπαρξη ή μη μεταστάσεων
- τη βιολογική ηλικία του ασθενή
- την καλή γενική κατάσταση του ασθενή
- θετική ή μη αντίδραση στη θεραπεία.
Όσο νωρίτερα γίνει η διάγνωση του καρκίνου, τόσο αυξάνουν οι πιθανότητες επιβίωσης. Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι μια νοσηρή πάθηση. Σχεδόν το 60% των πασχόντων απεβιώνουν μέσα σε ένα χρόνο. Ωστόσο, υπάρχουν ασθενείς με πλήρη ίαση, που συνεχίζουν να ζουν για πολλά έτη.
Επιπλοκές
Ο καρκίνος μπορεί να εξαπλωθεί και σε άλλα σημεία του σώματος (μεταστάσεις). Η θεραπεία του καρκίνου μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Επικοινωνία με τον θεράπων ιατρό σας
Καλέστε τον ιατρό σας αν εμφανίσετε συμπτώματα καρκίνου του πνεύμονα (ιδίως αν καπνίζετε).
Πρόληψη
Σταματήστε το κάπνισμα αν είστε καπνιστής. Ποτέ δεν είναι αργά να σταματήσετε το κάπνισμα. Επίσης αποφύγετε το παθητικό κάπνισμα, την έκθεσή σας στον καπνό άλλων ατόμων από τσιγάρα, πούρα ή πίπες.
Μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, μπορεί να παίξει προληπτικό ρόλο σε κάποιες περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα.

Ινομυαλγία

Ορισμός
Η ινομυαλγία είναι μία σύνηθες κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από μακροχρόνιους πόνους σε ολόκληρο το σώμα, ευαισθησία στις αρθρώσεις, στους μύες, στους τένοντες και στους λοιπούς μαλακούς ιστούς. Η νόσος αυτή έχει επίσης συνδεθεί με αίσθημα κόπωσης, πρωινή δυσκαμψία, διαταραχές ύπνου, κεφαλαλγία, μούδιασμα χεριών και ποδιών, κατάθλιψη και άγχος.
Η ινομυαλγία μπορεί να εμφανιστεί ως μεμονωμένη πάθηση ή σε συνδυασμό με άλλες μυοσκελετικές παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο ερυθηματώδης λύκος.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Ινο-μυοσύτιδα, συνδετικίτιδα.
Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου
Τα ακριβή αίτια που προκαλούν την ινομυαλγία παραμένουν άγνωστα. Φυσικά και ψυχικά τραύματα ενδέχεται να έχουν κάποια συνδρομή στην ανάπτυξη της πάθησης, ενώ υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι οι ασθενείς που πάσχουν από την εν λόγο ασθένεια, εμφανίζουν μη φυσιολογική αντίδραση στον πόνο.
Οι διαταραχές ύπνου, μια κατάσταση που εμφανίζεται συχνά σε πάσχοντες από ινομυαλγία, έχει προταθεί ως μια πιθανή αιτία πρόκλησής της. Μια άλλη θεωρία συσχετίζει τα αίτια της ασθένειας με αλλαγές στο μεταβολισμό των σκελετικών μυών, που πιθανότατα προκαλείται από μειωμένη ροή του αίματος, που θα μπορούσε να προκαλέσει χρόνια κόπωση και αδυναμία.
Άλλες θεωρίες υποστηρίζουν ότι η πάθηση ενεργοποιείται από μολυσματικό μικρόβιο, όπως ένας ιός. Μέχρι σήμερα ωστόσο, δεν έχει ενοχοποιηθεί κάποιο μικρόβιο.
Τέλος, πιλοτικές μελέτες έχουν δείξει ότι η ασθένεια μπορεί να επηρεάζεται από κληρονομικούς παράγοντες, αν και τα στοιχεία είναι ακόμα πολύ πρώιμα για ασφαλή συμπεράσματα.
Η ινομυαλγία μπορεί να προσβάλει άντρες και γυναίκες όλων των ηλικιών, αλλά είναι πιο σύνηθες σε γυναίκες ηλικίας από 20 έως 50 ετών.
Συμπτώματα
Το χαρακτηριστικό κλινικό σύμπτωμα της ασθένειας είναι οι μακροχρόνιοι πόνοι σε όλο το σώμα, με ευδιάκριτα ευαίσθητα σημεία. Τα σημεία ευαισθησίας διαφέρουν από τα χαρακτηριστικά κλινικά σημεία που παρατηρούνται σε άλλα σύνδρομα πόνου. Σε αντίθεση με τα σημεία ευαισθησίας, τα κλινικά σημεία, μπορούν να εμφανιστούν μεμονωμένα και αντιπροσωπεύουν πηγή αντανακλαστικού πόνου, ακόμα και όταν δεν ασκείται πίεση άμεσα σε αυτά.
Ο πόνος που προκαλεί η ινομυαλγία συχνά μιμείται τον πόνο που αναπτύσσεται σε διάφορες μορφές αρθρίτιδας, χωρίς όμως να συνοδεύεται από χαρακτηριστικό πρήξιμο, την καταστροφή και την παραμόρφωση των αρθρώσεων που παρατηρείται σε άλλες ασθένειες, όπως στη ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Ο πόνος στους μαλακούς ιστούς που προκαλεί η πάθηση, περιγράφεται ως βύθιος πόνος, αντανακλαστικός, βασανιστικός, βλητικός ή με αίσθημα καύσου και κυμαίνεται από ήπιος έως δριμύς. Οι ασθενείς αρκετά συχνά παρουσιάζουν δυσκαμψία και σωματικούς πόνους κατά την αφύπνιση.
Σε μερικούς ασθενείς, ο πόνος υποχωρεί κατά την διάρκεια της ημέρας κι επιδεινώνεται ξανά το απόγευμα, ενώ σε άλλους ο πόνος είναι συνεχής και διαρκεί όλο το εικοσιτετράωρο. Ο πόνος μπορεί να σημειώσει επιδείνωση κατά την εκτέλεση κάποιων δραστηριοτήτων, από τον κρύο και υγρό καιρό, καθώς κι από το άγχος και το στρες.
Παθογνωμικά Συμπτώματα:
- Σωματικά άλγη
- Χρόνιο άλγος μιμικού μυός (μυς του προσώπου)
- Αίσθημα κόπωσης
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
- Μνημονικές και γνωστικές δυσκολίες
- Πολλαπλές ευαίσθητες περιοχές (σε μύες και αρθρώσεις) στην αυχενική χώρα, στους ώμους, στο στέρνο, στην οσφυϊκή χώρα, τους γοφούς, την κνημιαία ακρολοφία, τους αγκώνες και τα γόνατα
- Μούδιασμα και μυρμηκίαση
- Αίσθημα παλμών
- Μειωμένη αντοχή στη σωματική άσκηση
- Διαταραχές ύπνου
- Ένταση ή ημικρανίες
Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις
Η διάγνωση της ινομυαλγίας απαιτεί την ύπαρξη ιστορικού τριών μηνών εκτενούς πόνου, καθώς και πόνο ή ευαισθησία σε τουλάχιστον 11 από τα 18 πιθανά ευαίσθητα σημεία του σώματος. Σε αυτά τα σημεία περιλαμβάνονται ινώδης ιστοί ή μύες:
- των άνω άκρων (και συγκεκριμένα στους αγκώνες)
- των γλουτών
- του θώρακος
- των γονάτων
- της οσφυϊκής χώρας
- του τραχήλου
- του θωρακικού κλωβού (πλευρές)
- των ώμων
- των μηρών
Σε μερικές περιπτώσεις ενδείκνυται να διεξαχθούν εργαστηριακές κι ακτινολογικές εξετάσεις που θα βοηθήσουν στην διάγνωση, με τον αποκλεισμό άλλων παθήσεων με παρόμοια συμπτώματα. Οι ακόλουθες παθήσεις έχουν συσχετιστεί με την ινομυαλγία ή παρουσιάζουν παρόμοια συμπτώματα:
- Καρκίνος
- Εκφυλιστική νόσος του αυχένα και της οσφυϊκής χώρας
- Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης
- Κατάθλιψη
- Λοίμωξη HIV
- Υποθυρεοειδισμός
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
- Νόσος του Lyme
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Διαταραχές ύπνου
Θεραπεία
Σε ήπιες περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να εξαφανιστούν καθώς μειώνεται το στρες ή αλλάζει ο τρόπος ζωής του ασθενούς. Συνήθως ενδείκνυται μια θεραπεία που θα συνδυάζει την λήψη φαρμάκων με την επιμόρφωση του ασθενούς, την φυσιοθεραπεία και την παροχή συμβουλών. Πολλοί πάσχοντες από ινομυαλγία αναφέρουν ότι βρήκαν χρήσιμες τις ομάδες υποστήριξης.
Σε κάποιες περιπτώσεις, ορισμένες κατηγορίες αντικαταθλιπτικών σκευασμάτων συνταγογραφούνται για την αντιμετώπιση της ινομυαλγίας. Διάφορες μελέτες έδειξαν ότι όταν τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα λαμβάνονται σε μικρές δόσεις, μπορούν να μειώσουν την κατάθλιψη, να χαλαρώσουν τους κρανιοπροσωπικούς και τους σκελετικούς μύες, να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου και να απελευθερώσουν παυσίπονες ενδορφίνες.Κάποια φάρμακα που επιστρατεύονται είναι τα αντιφλεγμονώδη παυσίπονα και λοιπά φάρμακα που δρουν στις νευροδιαβιβαστές πόνου, όπως το Gabapentin.
Μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή και η αποφυγή της καφεΐνης μπορεί να βοηθήσουν ώστε να μειωθούν τα προβλήματα ύπνου και να ελαττωθεί η ένταση των συμπτωμάτων. Επίσης, αλλαγές στον τρόπο ζωής που βελτιώσουν την ποιότητα ύπνου, μπορούν επίσης να δράσουν θετικά στην ινομυαλγία.
Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, το ιχθυέλαιο, οι συνδυασμοί μαγνησίου/ μηλικού οξέος ή οι βιταμίνες, μπορεί να αποβούν να είναι αποτελεσματικές. Η μείωση του στρες και η βελτίωση των τρόπων αντιμετώπισης του άγχους μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην άμβλυνση οδυνηρών συμπτωμάτων.
Επίσης, ενδείκνυται η βελτίωση της φυσικής κατάστασης μέσω της σωματικής άσκησης, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι τα συμπτώματα της ινομυαλγίας μπορούν να ανακουφιστούν με την αεροβική άσκηση. Ο καλύτερος τρόπος για να αρχίσει κανείς ένα πρόγραμμα εξάσκησης είναι να ξεκινήσει με σύντομες συνεδρίες λίγων λεπτών ήπιας σωματικής άσκησης, όπως το περπάτημα και το κολύμπι. Η χρονική διάρκεια της κάθε συνεδρίας μπορεί να αυξάνεται σταδιακά, όσο είναι ανεκτό. Οι προσπάθειες που καταβάλει κανείς ώστε να διατηρήσει ένα πρόγραμμα εξάσκησης σε βάθος χρόνου, συχνά αποτυγχάνουν γιατί ξεκινά πολύ επιθετικά, με συνεδρίες μεγαλύτερες σε διάρκεια ή ένταση από το ενδεδειγμένο. Αν ξεκινήσετε με ένα ήπιο και χαλαρό πρόγραμμα άσκησης, έχετε μεγαλύτερες πιθανότητες, να το μετατρέψετε σε ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα που θα τηρήσετε σε βάθος χρόνου.
Ξεκινώντας ήπια, βοηθάτε τους σφιχτούς και πονεμένους μύες να διαταθούν και να κινητοποιηθούν. Η υψηλής έντασης αεροβική άσκηση και η γυμναστική με βάρη, μπορεί να προκαλέσουν αυξανόμενη δυσφορία. Τα συμπτώματα μπορούν να ανακουφιστούν με ήπιες διατάσεις κι ελαφρύ μασάζ, με βελονοθεραπεία, με βελονισμό και τεχνικές χαλάρωσης.
Σοβαρές περιπτώσεις ινομυαλγίας, ίσως χρειαστούν παραπομπή σε κλινική πόνου.
Πρόγνωση
Η ινομυαλγία είναι ένα σύνηθες και χρόνιο πρόβλημα. Τα συμπτώματα μερικές φορές βελτιώνονται. Σε άλλες περιπτώσεις τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν και να συνεχίσουν επί μήνες ή και χρόνια. Η λύση είναι να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια, η οποία θα αποτελεί μία πολυσύνθετη προσέγγιση στη διαχείριση και τη θεραπεία της ασθένειας. Μέχρι σήμερα, δεν αποδεικνύεται ότι η ινομυαλγία συμβάλει στην αύξηση της πιθανότητας θανάτου.
Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό
Καλέστε το ιατρό σας εάν εμφανίζετε συμπτώματα ινομυαλγίας.
Πρόληψη
Δεν υπάρχει κάποια αποδεδειγμένη μέθοδος πρόληψης εμφάνισης της ινομυαλγίας. Παρ’ όλα αυτά και με την πάροδο των χρόνων, τόσο η θεραπευτική αγωγή όσο και η διαχείριση της ασθένειας έχουν βελτιωθεί.
Καρδιακός επιπωματισμός
Ορισμός
Καρδιακός επιπωματισμός ονομάζεται η συμπίεση της καρδιάς που επισυμβαίνει όταν το αίμα ή το υγρό συσσωρεύεται στο διάμεσο χώρο μεταξύ του μυοκαρδίου (τους μύα της καρδιάς) και του περικαρδίου (το πέταλο που περιβάλλει την καρδιά).
Εναλλακτικοί ορισμοί
Επιπωματισμός, περικαρδιακός επιπωματισμός.
Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου
Στην κατάσταση αυτή, αίμα ή υγρό συλλέγεται μεταξύ του περικαρδίου, γεγονός που αποτρέπει (εμποδίζει) την πλήρη διαστολή των κοιλίων. Οι τελευταίες αδυνατούν να γεμίσουν ή να εξωθήσουν ικανές ποσότητες αίματος.
Ο καρδιακός επιπωματισμός μπορεί να προκληθεί από:
- Διαχωριστικό ανεύρυσμα αορτής (θωρακική μοίρα)
- Καρκίνο του πνεύμονα τελικού σταδίου
- Καρδιακό επεισόδιο (οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου)
- Χειρουργική επέμβαση καρδιάς
- Περικαρδίτιδα οφειλόμενη σε βακτηριακή ή ιογενής λοίμωξη
- Πληγές / τραύματα κοντά / προς την καρδιακή χώρα.
Άλλες πιθανές αιτίες είναι:
- Όγκοι καρδιάς
- Υποθυρεοειδισμός
- Έκπτωση νεφρικής λειτουργίας
- Ακτινοθεραπεία της θωρακικής χώρας
- Πρόσφατοι χειρισμοί εισβολής στην καρδιά
- Πρόσφατο χειρουργείο ανοικτής καρδιάς
- Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος
Ο καρδιακός επιπωματισμός συναντάται σε 2 άτομα ανά των 10.000 ατόμων.
Συμπτώματα
- Άγχος, ανησυχία
-
Θωρακικό άλγος,
με αντανάκλαση στον τράχηλο, στον ώμο, στη ράχη ή στην κοιλιακή χώρα
οξύ, διαξιφιστικό
με επιδείνωση κατά τη βαθιά εισπνοή ή το βήχα - δυσκολία αναπνοής
- δυσφορία, η οποία ίσως σημειώσει βελτίωση με την ανάρροπη (όρθια, ευθυτενής) στάση ή κλίση προς τα εμπρός
- λιποθυμία, αίσθημα ελαφρύς κεφαλής
- ωχρό, σταχύ ή κυανό χρώμα δέρματος
- ταχυπαλμία
- ταχύπνοια
- μετεωρισμός της κοιλιακής χώρας ή άλλων περιοχών
Επί πρόσθετα συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύσουν την πάθηση είναι:
- ζάλη
- νωθρότητα / νυσταγμός
- υπόταση
- αδύναμοι παλμοί ή απουσία παλμών
Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις
Δεν υπάρχουν ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις για τον επιπωματισμό. Ο υπέρηχος καρδίας, αποτελεί το πρώτο βήμα που θα βοηθήσει ώστε να τεθεί η διάγνωση.
Σημεία:
- πτώση της αρτηριακής πίεσης κατά τη βαθιά εισπνοή (παράδοξοι παλμοί)
- ταχύπνοια (άνω των 12 αναπνοών ανά λεπτό για τον ενήλικα)
- καρδιακός ρυθμός –ταχυκαρδία- άνω των 100 (υπό φυσιολογικές συνθήκες οι καρδιακοί χτύποι κυμαίνονται από 60 έως 100 ανά λεπτό)
- οι καρδιακοί ήχοι εξασθενούν κατά την διάρκεια ακρόασης / εξέτασης με στηθοσκόπιο
- οι τραχηλικές φλέβες μπορεί να παρουσιάσουν παθολογική διόγκωση (διαστολή) παρά τη χαμηλή αρτηριακή πίεση
- οι περιφερικοί παλμοί μπορεί να είναι αδύναμοι ή ακόμη και να απουσιάζουν
Άλλες εξετάσεις που μπορούν να διεξαχθούν:
- αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία θώρακος
- ακτινογραφία θώρακος
- αγγειογραφία στεφανιαίων αγγείων
- ΗΛΚ (ηλεκτροκαρδιογράφημα)
Θεραπεία
Ο καρδιακός επιπωματισμός αποτελεί μια επείγουσα κατάσταση που χρήζει νοσηλεία. Στόχος της θεραπευτικής αγωγής είναι:
- Εξασφάλιση της ζωής του ασθενούς
- Βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας
- Ανακούφιση από τα συμπτώματα
- Θεραπεία / αντιμετώπιση του επιπωματισμού
Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει μια διαδικασία παροχέτευσης του υγρού που περιβάλλει την καρδιά (περικαρδιοκέντηση) ή την αφαίρεση τμήματος του περικαρδίου (χειρουργική περικαρδιεκτομή ή παράθυρο περικαρδίου).
Αναπλήρωση υγρών γίνεται, ούτως ώστε να διατηρείται φυσιολογική η αρτηριακή πίεση, μέχρι να είναι εφικτή η περικαρδιοκέντηση. Φαρμακευτικά σκευάσματα που αυξάνουν την αρτηριακή πίεση, επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ζωτικότητα του ασθενούς, έως ότου παροχετευτεί το υγρό.
Μπορεί να χορηγηθεί οξυγόνο στον ασθενή. Με τον τρόπο αυτόν, μειώνεται το φορτίο της καρδιάς, αφού ελαχιστοποιούνται οι απαιτήσεις των ιστών για αιματική ροή.
Η αιτία πρόκλησης του επιπωματισμού, πρέπει να εντοπιστεί και να θεραπευτεί. Η θεραπευτική αγωγή της αιτίας περιλαμβάνει φαρμακευτικά σκευάσματα, όπως τα αντιβιοτικά, αλλά και χειρουργική αποκατάσταση της βλάβης.
Πρόγνωση
Ο επιπωματισμός μπορεί να αποβεί απειλητικός για τη ζωή του ασθενούς, αν παραμείνει χωρίς θεραπεία. Η έκβαση είναι συνήθως καλή, αν κι εφόσον η κατάσταση αντιμετωπιστεί εγκαίρως. Ωστόσο ο επιπωματισμός μπορεί να υποτροπιάσει.
Επιπλοκές
- Καρδιακή ανεπάρκεια
- Πνευμονικό οίδημα
Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό
Επισκεφθείτε άμεσα τα επείγοντα ή καλέστε το 166 αν εμφανίσετε συμπτώματα. Ο καρδιακός επιπωματισμός αποτελεί μια επείγουσα κατάσταση που χρήζει άμεση αντιμετώπιση.
Πρόληψη
Πολλές περιπτώσεις δεν μπορούν να προληφθούν. Η γνώση και η επαγρύπνηση των προσωπικών για τον καθένα παραγόντων κινδύνου, επιτρέπει την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Σαρκοείδωση
Η σαρκοείδωση είναι μια ασθένεια η οποία προξενεί οίδημα (φλεγμονή) στους λεμφαδένες, τους πνεύμονες, το συκώτι, τα μάτια, το δέρμα ή άλλους ιστούς.
Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου
Το αίτιο της ασθένειας είναι άγνωστο. Η σαρκοείδωση χαρακτηρίζεται από συγκέντρωση κοκκιωμάτων σε διάφορα όργανα του σώματος. Τα κοκκιώματα είναι συναθροίσεις αυτοάνοσων κυττάρων.
Η ασθένεια μπορεί να προσβάλει σχεδόν όλα τα όργανα του σώματος αλλά συνηθέστερα προσβάλλει τους πνεύμονες.
Πιθανά αίτια της σαρκοείδωσης είναι:
- Υπερβολική ευαισθησία σε περιβαλλοντικούς παράγοντες
- Κληρονομικότητα
- Ακραία αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε λοίμωξη
Η ασθένεια εμφανίζεται συχνότερα σε Αφροαμερικανούς από ότι σε Καυκάσιους. Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες. Συνήθως η ασθένεια εκδηλώνεται στις ηλικίες ανάμεσα στα 20 με 40. Η σαρκοείδωση είναι πολύ σπάνια στα παιδιά.
Συμπτώματα
Πιθανόν να μην υπάρχουν συμπτώματα. Όταν εμφανιστούν συμπτώματα, μπορεί να παρατηρηθούν σχεδόν σε οποιοδήποτε σημείο ή όργανο του σώματος.
Σχεδόν σε όλους τους ασθενείς τα συμπτώματα στους πνεύμονες ή τον θώρακα είναι:
- Ξηρός βήχας
- Λαχάνιασμα
- Βάρος στο στέρνο
- Αφύσικοι ήχοι κατά την αναπνοή (σαν κροταλίσματα)
Συχνά εμφανίζονται συμπτώματα γενικής δυσφορίας ή ανησυχίας:
- Κακουχία
- Κόπωση (ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα στα παιδιά)
- Πυρετός
- Απώλεια βάρους (ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα στα παιδιά)
- Πόνος στις αρθρώσεις (αρθραλγία)
Δερματικά συμπτώματα:
- Εξανθήματα
- Παλιές ουλές που ερεθίζονται
- Οζώδες ερύθημα, σχεδόν πάντα στο πάνω μέρος των ποδιών (κουντεπιέ)
- Δερματικές αλλοιώσεις
- Απώλεια μαλλιών
Νευρολογικές και οφθαλμολογικές μεταβολές:
- Πονοκέφαλος
- Επιληπτικές κρίσεις
- Αδυναμία ή παράλυση στη μία πλευρά του προσώπου (πάρεση)
- Κάψιμο, τσούξιμο ή δάκρυα στα μάτια
- Συμπτώματα ραγοειδίτιδας
- Μειωμένη δακρύρροια
Άλλα συμπτώματα της ασθένειας:
- Διογκωμένοι λεμφαδένες (στις μασχάλες)
- Διογκωμένο συκώτι
- Διογκωμένη σπλήνα
- Ξηροστομία
- Ρινορραγία
Ενδείξεις και εξετάσεις
Σε ασθενείς που δεν έχουν συμπτώματα, συχνά η ασθένεια διαπιστώνεται από μια ακτινογραφία θώρακα.
Διάφορες απεικονιστικές εξετάσεις μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση της σαρκοείδωσης είναι:
- Ακτινογραφία θώρακα για να διαπιστωθεί αν έχουν προσβληθεί οι πνεύμονες ή έχουν διογκωθεί οι λεμφαδένες
- Αξονική τομογραφία
- Gallium scan στους πνεύμονες
Βιοψίες που μπορούν να γίνουν:
- Βιοψία λεμφαδένων
- Βιοψία δερματικής αλλοίωσης
- Βρογχοσκόπηση για τη λήψη βιοψίας
- Επέμβαση στους πνεύμονες και βιοψία
- Μεσοθωρακοσκόπηση και βιοψία
- Βιοψία στο συκώτι
- Βιοψία στα νεφρά
- Βιοψία νεύρων
- Βιοψία στην καρδιά
Η ασθένεια αυτή μπορεί επίσης να εμφανίσει αλλοιωμένα αποτελέσματα στις εξής εργαστηριακές εξετάσεις:
- Γενική εξέταση αίματος
- Chem-7 ή chem-20
- Ποσοτική ανοσοσφαιρίνης (νεφελομετρία)
- Παραθορμόνης
- Ορού φωσφόρου
- Ορού ανοσοηλεκτροφόρησης
- Ασβεστίου στα ούρα
- Ιονισμένου ασβεστίου
- Ορού ασβεστίου
- Ηπατικές δοκιμασίες
Θεραπεία
Τα συμπτώματα της σαρκοείδωσης συνήθως υποχωρούν από μόνα τους σταδιακά χωρίς θεραπεία.
Οι ασθενείς με σοβαρή μορφή της ασθένειας μπορεί να χρειαστούν κορτικοστεροειδή (πρεδνιζόνη ή μεθυλοπρεδνιζολόνη). Αυτά αφορούν περιπτώσεις ασθενών που έχουν προσβληθεί στα μάτια, την καρδιά, το νευρικό σύστημα και ορισμένους που έχουν προσβληθεί στους πνεύμονες. Η θεραπεία μπορεί να συνεχιστεί για 1 με 2 χρόνια. Κάποιοι ασθενείς με σοβαρή μορφή της ασθένειας μπορεί να χρειαστούν θεραπεία ισοβίως.
Μερικές φορές συμπληρωματικά προς τα κορτικοστεροειδή χορηγούνται και φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα (ανοσοκατασταλτικά φάρμακα), όπως η μεθοτρεξάτη, η αζαθειοπρίνη και η κυκλοφωσφαμίδη. Σπάνια, ορισμένα άτομα με μη αναστρέψιμες βλάβες σε κάποιο όργανο θα χρειαστούν μεταμόσχευση.
Αν και οι θεραπείες αυτές καταπολεμούν προσωρινά τα συμπτώματα της ασθένειας, δεν έχει αποδεχθεί ότι η μακροχρόνια θεραπεία εμποδίζει την επιδείνωση της σαρκοείδωσης.
Πρόγνωση
Πολλοί άνθρωποι δεν νοσούν σοβαρά και η ασθένεια μπορεί να υποχωρήσει χωρίς θεραπεία. Περίπου 30-50% των περιπτώσεων βελτιώνονται χωρίς θεραπεία μέσα σε 3 χρόνια. Το 20% περίπου εκείνων που προσβλήθηκαν στους πνεύμονες θα αναπτύξουν βλάβη στους πνεύμονες.
Συνολικά το ποσοστό των ασθενών με σαρκοείδωση που πεθαίνουν είναι μικρότερο από 5%. Στα αίτια του θανάτου περιλαμβάνονται:
- Πνευμονική ίνωση
- Πνευμονική αιμορραγία
- Καρδιοπάθεια (σπάνια)
Επιπλοκές
- Η λήψη κορτικοστεροειδών επί μακρό διάστημα μπορεί να επιφέρει οστεοπόρωση ή άλλες επιπλοκές.
- Διάχυτη πνευμονική διάμεση ίνωση
- Πνευμονική υπέρταση
- Μυκητιακές λοιμώξεις των πνευμόνων
- Πρόσθια ραγοειδίτιδα
- Γλαύκωμα και τύφλωση (σπάνια)
- Καρδιακές αρρυθμίες
- Παράλυση προσωπικού ή περιφερειακού νεύρου
- Υψηλά επίπεδα ασβεστίου (υπερασβεστιαιμία)
- Πέτρες στα νεφρά
- Οργανική ανεπάρκεια, που οδηγεί σε ανάγκη μεταμόσχευσης
Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας
Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν έχετε:
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Αλλαγές στην όραση
- Ταχυσφυγμία
- Άλλα συμπτώματα της ασθένειας αυτής
Καρκίνος Πνεύμονος - Μικροκυτταρικός
Ορισμός
Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί έναν τύπο καρκίνο του πνεύμονος με ταχεία ανάπτυξη. Η εξάπλωσή του είναι πολύ γρηγορότερη, απ’ ότι του μη – μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα.
Υπάρχουν τρεις διαφορετικές κατηγορίες μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα:
- Μικροκυτταρικό καρκίνωμα πνεύμονος (κλασικός)
- Συνδυασμός μικρο / μεγακυτταρικού καρκινώματος
- Συνδυασμός μικροκυτταρικού με πλακώδες καρκίνωμα ή αδενοκαρκίνωμα
Στην πλειοψηφία επικρατούν οι μικροκυτταρικοί τύποι καρκίνου του πνεύμονα της πρώτης κατηγορίας.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Καρκίνος – του πνεύμονα – μικροκυτταρικός, μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα
Δείτε επίσης
Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου
Το 15 % περίπου των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα, είναι μικροκυτταρικού τύπου. Παρατηρείται ελαφρώς συχνότερα στους άνδρες απ’ ότι στις γυναίκες.
Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα, οι ασθενείς είναι καπνιστές. Σπάνια παρατηρείται η πάθηση σε άτομα που δεν κάπνισαν ποτέ.
Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα είναι η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του πνεύμονα. Συνήθως πρωτοεμφανίζεται στους αεραγωγούς (βρόγχους) κεντρικά στο θώρακα. Παρόλο το μικρό αρχικό τους μέγεθος, τα καρκινικά κύτταρα, παρουσιάζουν ταχεία ανάπτυξη, δημιουργώντας ευμεγέθη όγκους. Οι όγκοι αυτοί με τη σειρά τους, εξαπλώνονται ταχύτατα (μετάσταση) σε άλλα σημεία του σώματος, περιλαμβάνοντας τον εγκέφαλο, το ήπαρ και τα οστά.
Συμπτώματα
- Αιματηρά πτύελα (φλέγμα)
- Θωρακικό άλγος
- Βήχας
- Ανορεξία
- Διακοπές στην αναπνοή
- Απώλεια σωματικού βάρους
- Συριγμός (συρίττουσα αναπνοή)
Άλλα συμπτώματα που πιθανόν να εμφανιστούν στην πάθηση αυτή είναι:
- Οίδημα προσώπου
- Πυρετός
- Διαταραχές ή αλλαγές στη χροιά της φωνής
- Δυσκολίες κατάποσης
- Αδυναμία
Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις
Ο ιατρός σας θα προβεί σε φυσική εξέταση και στη λήψη ατομικού σας ιστορικού. Θα ερωτηθείτε για το αν καπνίζετε, κι αν καπνίζετε, για την ποσότητα και τη χρονική διάρκεια αυτού.
Κατά την ακρόαση των πνευμόνων με στηθοσκόπιο, ο ιατρός, μπορεί να αντιληφθεί την ύπαρξη υγρού στην περιφέρειά τους ή ζώνες τμηματικής ατελεκτασίας. Καθένα από αυτά τα ευρήματα μπορούν να αποτελούν ένδειξη (όχι απόδειξη) καρκίνου του πνεύμονα.
Ο μικροκυτταικός καρκίνος του πνεύμονα, ωστόσο ήδη βρίσκεται σε μεταστατικό στάδιο, συνήθως όταν τίθεται η αγωγή του.
Μπορούν να διεξαχθούν οι ακόλουθες εξετάσεις:
- Σπινθηρογράφημα οστών
- Ακτινογραφία θώρακος
- Πλήρη αρίθμηση αίματος (CBC)
- Αξονική τομογραφία
- Εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας
- Μαγνητική τομογραφία
- Τομογραφία με εκπομπή ποζιτρονίων (PET)
- Εξέταση πτυέλων (κυτταρολογική ανίχνευση καρκινικών κυττάρων)
- Θωρακοκέντηση (αφαίρεση υγρού από τη θωρακική κοιλότητα πέριξ των πνευμόνων)
Σε κάποιες περιπτώσεις, ο ιατρός, ίσως χρειαστεί να προβεί σε λήψη δείγματος ιστού από το πνευμονικό παρέγχυμα, προκειμένου να γίνει σε αυτό μικροσκοπική εξέταση. Αυτό ονομάζεται βιοψία. Κάτι τέτοιο μπορεί να διεξαχθεί με διάφορες τεχνικές:
- Βρογχοσκόπηση συνδυασμένη με βιοψία
- Βιοψία δια βελόνης υπό καθοδήγηση από αξονικό τομογράφο
- Ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα με παράλληλη βιοψία
- Μεσοθωρακοσκόπηση με παράλληλη βιοψία
- Ανοικτή βιοψία πνεύμονος
- Εργαστηριακές εξετάσεις πλευριτικού υγρού - πλευριτική βιοψία
Συνήθως στην περίπτωση που η βιοψία αποβεί θετική για καρκίνο, διεξάγονται κι άλλες ακτινοσκοπικές εξετάσεις, προς σταδιοποίηση πλέον του καρκίνου. Πάρα τα’ ταύτα, το παραδοσιακό σύστημα σταδιοποίησης που χρησιμοποιεί νούμερα προκειμένου να χαρακτηρίσει το στάδιο του καρκίνου, δε βρίσκει εφαρμογή σε ασθενείς με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Αντιθέτως ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα σταδιοποιείται ως εξής:
- Περιορισμένος (ο καρκίνος εντοπίζεται μόνο στο θώρακα κι αντιμετωπίζεται με ακτινοθεραπεία)
- Εκτεταμένος (ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί κι εκτός θώρακα).
Η πλειοψηφία των περιπτώσεων βρίσκεται ήδη σε εκτεταμένα στάδια.
Θεραπεία
Ακριβώς επειδή ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμοναC παρουσιάζει ταχύτατη εξάπλωση στο λοιπό σώμα, η θεραπευτική αγωγή οφείλει να περιλαμβάνει καρκινοτοξικά σκευάσματα (χημειοθεραπεία) είτε per os (δια του στόματος) είτε ενδοφλέβια.
- Η χημειοθεραπεία μπορεί να συνδυαστεί με ακτινοθεραπεία των πνευμόνων σε ασθενείς με περιορισμένη νόσο
Ακριβώς επειδή ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα έχει ήδη σημειώσει μεταστατικό χαρακτήρα μέχρι τη διάγνωσή του, η χειρουργική επέμβαση δεν έχει να προσφέρει πολλά. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ληφθεί υπ’ όψιν μονάχα στην περίπτωση μονήρους όγκου, δίχως μεταστάσεις, με συμπληρωματική χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία στο τέλος.
Ο συνδυασμός χημειοθεραπείας κι ακτινοθεραπείας, εφαρμόζονται ως θεραπευτικό σχήμα σε ασθενείς με εκτεταμένο SCLC, μολονότι επιτυγχάνει ανακούφιση των συμπτωμάτων κι όχι ουσιαστική ίαση της νόσου.
Αρκετά συχνά ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα, ενώ ήδη έχει αναπτύξει εγκεφαλικές μεταστάσεις, δε σημειώνονται συμπτώματα ή άλλα σημεία καρκίνου του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα η ακτινοθεραπεία του εγκεφάλου να εφαρμόζεται σε ασθενείς, ακόμη και με μικρό μέγεθος καρκίνου ή σε ασθενείς με θετική αντίδραση στην πρώτη συνεδρία χημειοθεραπείας. Η μέθοδος αυτή ονομάζεται προφυλακτική κρανιακή ακτινοβολία (PCI).
Πρόγνωση
Η θετική έκβαση της πορείας του ασθενούς, εξαρτάται από την επέκταση του καρκίνου του πνεύμονα.
Δίχως θεραπεία, ο μέσος όρος επιβίωσης κυμαίνεται από 2 έως 4 μήνες. Με θεραπευτική αγωγή, το προσδόκιμο επιβίωσης ανέρχεται σε 6 ως 12 μήνες< σε ασθενείς με εκτεταμένη νόσο. Σχεδόν το 10 % των ασθενών με περιορισμένο καρκίνο του πνεύμονα δε θα εμφανίσουν κάποια ένδειξη καρκίνου για τουλάχιστον 2 έτη.
Αυτός ο τύπος καρκίνου είναι υπερβολικά νοσηρός. Μόνον το 6 % των ασθενών που πάσχουν από αυτόν, βρίσκονται εν ζωή, 5 χρόνια μετά τη διάγνωσή τους.
Επιπλοκές
- Μεταστάσεις σε άλλα σημεία του σώματος
- Παρενέργειες της χειρουργικής παρέμβασης, της χημειοΨεραπείας ή τΗς ακτινοθεραπείας.
Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό
Καλέστε τον Ιατρό σας αν παρουσιάσετε συμπτώματα καρκίνου του πνεύμονα (ιδίως αν είστε καπνιστής).
Πρόληψη
Εάν καπνίζετε, σταματήστε το. Ποτέ δεν είναι αργά να το σταματήσετε. Επί πρόσθετα, αποφύγετε το παθητικό κάπνισμα.
Η τακτική ακτινοσκόπηση για καρκίνο του πνεύμονα, δε συνίσταται. Παρά το μεγάλο αριθμό μελετών επί του θέματος, οι ειδικοί αποφάνθηκαν ότι, στη φάση αυτή τουλάχιστον μία ακτινοσκόπηση δεν έχει κάτι να προσφέρει στην αύξηση της πιθανότητας ίασης κάποιου ασθενούς.

Πνευμονική καρδιά

Ορισμός
Πνευμονική καρδιά ονομάζεται η ανεπάρκεια του δεξιού τμήματος της καρδιάς, ως επακόλουθο της μακροχρόνιας υψηλής πίεσης εντός των πνευμονικών αρτηριών και της δεξιάς κοιλίας της καρδιάς.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια.
Αίτια, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το αριστερό τμήμα της καρδιάς, παράγει μεγαλύτερες πιέσεις, προκειμένου να εξωθήσει αίμα προς το υπόλοιπο σώμα. Η δεξιά καρδιά επίσης εξωθεί αίμα προς τους πνεύμονες, υπό χαμηλότερες ωστόσο πιέσεις.
Οποιαδήποτε κατάσταση προκαλεί παρατεταμένη αυξημένη πίεση εντός των πνευμονικών αρτηριών (γνωστή με τον όρο πνευμονική υπέρταση), θέτει σε ένταση τη δεξιά καρδιά. Όταν με τη σειρά της, η δεξιά καρδιά αδυνατεί πια να αντιπαρέλθει τις αυξημένες αυτές παθολογικές πιέσεις, αναφερόμαστε σε πνευμονική καρδιά.
Σχεδόν όλες οι πνευμονολογικές παθήσεις ή καταστάσεις που προκαλούν παρατεταμένο χαμηλό επίπεδο οξυγόνου ορού, μπορούν να οδηγήσουν σε πνευμονική καρδιά.
Μερικές από αυτές είναι:
- Κεντρική άπνοια ύπνου
- Χρόνια αποφρακτική πνευμονική πάθηση
- Χρόνια πνευμονική θρομβοεμβολική νόσο
- Κυστική ίνωση
- Παρεγχυματική πνευμονική πάθηση
- Κυφοσκολίωση
- Αποφρακτική άπνοια ύπνου
- Πνευμονοκονίωση
- Πρωτοπαθής πνευμονική υπέρταση
- Νόσος των πνευμονικών αγγείων
- Δευτεροπαθής πνευμονική υπέρταση
Συμπτώματα
- Δυσφορία θώρακος, συνήθως πρόσθιας επιφάνειας
- Έλλειψη ανεκτικότητας σωματικής άσκησης
- Ανακοπές αναπνοής
- Οίδημα κάτω άκρων ή ποδοκνημικών
- Συμπτώματα της υποκρύπτουσας διαταραχής (συριγμός, βήχας)
Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις
- παθολογική συλλογή υγρού στην ενδοκοιλιακή κοιλότητα
- παθολογικοί καρδιακοί ήχοι
- κυανό χρώμα δέρματος (κυάνωση)
- ηπατομεγαλία
- διογκωμένες (διατεταμένες) τραχηλικές φλέβες, ένδειξη υψηλών δεξιών καρδιακών πιέσεων
- οίδημα ποδοκνημικών
Οι ακόλουθες παρα-κλινικές εξετάσεις ίσως αποβούν διαγνωστικές ως προς την πνευμονική καρδιά:
- εξετάσεις αντισώματος ορού
- ορολογικές εξετάσεις για εγκεφαλικά νατριοδιουρητικά πεπτίδια (BNP)
- ακτινογραφία θώρακος
- αξονική τομογραφία θώρακος
- υπέρηχος καρδίας
- πνευμονική βιοψία (σπάνια διεξάγεται)
- μέτρηση οξυγόνου αίματος μέσω αρτηριακών αερίων ορού (ABG)
- εξετάσεις πνευμονικής λειτουργίας
- καθετηριασμός της δεξιάς καρδιάς
- σπινθηρογράφημα αερισμού - αιμάτωσης των πνευμόνων (V /Q scan)
Θεραπεία
Η θεραπεία εστιάζεται στην αιτιοπαθογένεια της πνευμονικής καρδιάς. Συμπληρωματική χορήγηση οξυγόνου ίσως χρειαστεί, προκειμένου να αυξηθεί το επίπεδο οξυγόνου στον ορό του αίματος.
Διατίθεται ευρύ φάσμα φαρμακευτικών σκευασμάτων προς αντιμετώπιση της πνευμονικής καρδιάς:
- bosentan ή sildenafil per os (δια του στόματος)
- ανταγωνιστές διαύλου ασβεστίου ίσως προτιμηθούν σε πρώιμες περιπτώσεις
- προστακυκλίνη που μπορεί να χορηγηθεί ενέσιμα ή εισπνεόμενα (μέσω εισπνοής)
Αντιθρομβωτικά φαρμακευτικά σκευάσματα μπορούν επίσης να συνταγογραφηθούν. Η χειρουργική επέμβαση ίσως θεωρηθεί απαραίτητη, προκειμένου να αποκατασταθούν οποιεσδήποτε καρδιακές ανωμαλίες, στις οποίες οφείλεται εξάλλου και η παθογόνος κατάσταση. Σε αρκετά προχωρημένες καταστάσεις, ενδείκνυται η καρδιακή και η πνευμονική μεταμόσχευση.
Πρόγνωση
Η τελική έκβαση της νόσου εξαρτάται από την αιτιοπαθογόνο κατάσταση. Η χορήγηση οξυγόνου αρκετά συχνά βελτιώνει τα συμπτώματα, την αντίσταση του οργανισμού και την επιβίωση.
Θεραπεύοντας την πρωτοπαθή πνευμονική υπέρταση, πολλές φορές επιτυγχάνεται μέγιστη αντίσταση του οργανισμού, καθώς και η μακροχρόνια επιβίωση. Σε κάποιες περιπτώσεις, η πνευμονική ή καρδιο / πνευμονική μεταμόσχευση επιτείνει το βιώσιμο της ηλικίας.
Επιπλοκές
Η προοδευτική πνευμονική υπέρταση και πνευμονική καρδιά, ίσως οδηγήσουν σε:
- απειλητικές για τη ζωή, διακοπές αναπνοής
- σοβαρή κατακράτηση υγρών
- shock
- θάνατο
Επικοινωνία με τον οικογενειακό σας ιατρό
Καλέστε τον ιατρό σας αν αντιληφθείτε ότι παρουσιάζετε διακοπές αναπνοής ή θωρακικό άλγος.
Πρόληψη
Η αποφυγή συνηθειών που ίσως οδηγήσουν σε χρόνια πνευμονική πάθηση (ιδίως το κάπνισμα τσιγάρων), μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη της πνευμονικής καρδιάς. Η επιτακτική αξιολόγηση καρδιακών ψιθυρισμάτων κατά την παιδική ηλικία, ίσως αποτρέψει τη δημιουργία πνευμονικής καρδιάς ως επακόλουθο συγκεκριμένων καρδιακών ανωμαλιών.

Εμπύημα

Ορισμός
Εμπύημα είναι η συγκέντρωση πύου μεταξύ πνευμόνων και θωρακικού τοιχώματος (πλευρικό διάστημα).
Αίτια, συχνότητα εμφάνισης και παράγοντες κινδύνου
Το εμπύημα προκαλείται από μόλυνση που εξαπλώνεται από τους πνεύμονες και οδηγεί σε συσσώρευση πύου στο πλευρικό διάστημα.
Η ποσότητα του μολυσμένου υγρού που δημιουργείται, πιέζει τους πνεύμονες.
Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται:
- Πνευμονία που οφείλεται σε βακτήριο
- Πνευμονικό απόστημα
- Χειρουργική επέμβαση στον θώρακα
- Χτύπημα ή τραυματισμός του θώρακα
Σε σπάνιες περιπτώσεις, εμπύημα μπορεί να προκληθεί από βελόνα που εισάγεται στον θώρακα κατά τη διάρκεια παρακέντησης (θωρακοκέντηση).
Συμπτώματα
- Πόνος στον θώρακα
- Ξηρός βήχας
- Υπερβολική εφίδρωση, ιδιαίτερα τη νύχτα
- Πυρετός και ρίγη
- Γενική αδιαθεσία και κακουχία
- Δύσπνοια
- Αθέλητη απώλεια βάρους
Ενδείξεις και εξετάσεις
Ο γιατρός σας θα σας ακροαστεί στο στήθος με το στηθοσκόπιο και μπορεί να διαπιστώσει μειωμένους ήχους αναπνοής ή να ακούσει θορύβους τριβής.
Στις διαγνωστικές εξετάσεις περιλαμβάνονται:
- Ακτινογραφία θώρακα
- Αξονική τομογραφία θώρακα
- Ανάλυση κατά Γκραμ και καλλιέργεια πλευρικού υγρού
- Θωρακοκέντηση
Θεραπεία
Ο σκοπός της θεραπείας είναι να αντιμετωπιστεί η μόλυνση και να αφαιρεθεί η συγκέντρωση πύου από τους πνεύμονες. Για την αντιμετώπιση της μόλυνσης χορηγούνται αντιβιοτικά.
Ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει καθετήρα για να παροχετεύσει πλήρως το πύον. Ενδεχομένως χρειάζεται να αφαιρεθεί το περίβλημα του πνεύμονα (αποφλοίωση) από χειρουργό, σε περίπτωση που ο πνεύμονας δεν έχει χώρο να διαστέλλεται κανονικά.
Πρόγνωση
Όταν το εμπύημα περιπλέκει ήδη υπάρχουσα πνευμονία, ο κίνδυνος μόνιμης βλάβης στον πνεύμονα και θανάτου αυξάνεται. Οι ασθενείς θα χρειαστούν μακροχρόνια θεραπεία με αντιβίωση και τακτική αφαίρεση υγρού. Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν πλήρως από το εμπύημα.
Επιπλοκές
- Πλευρική πάχυνση
- Μειωμένη πνευμονική λειτουργία
Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό σας
Απευθυνθείτε στον γιατρό σας αν αναπτύξετε συμπτώματα εμπυήματος.
Πρόληψη
Η άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των μολύνσεων των πνευμόνων μπορεί να προλάβει ορισμένες περιπτώσεις εμπυήματος.
Κήλη του οισοφαγείου τρήματος ή Διαφραγματοκήλη
Ορισμός
Η κήλη του οισαφαγείου τρήματος (διαφραγματοκήλη) πρόκειται για μια κατάσταση όπου τμήμα του στομάχου διέρχεται μέσω ανοίγματος στο διάφραγμα εντός της θωρακικής κοιλότητας. Το διάφραγμα αποτελεί το λεπτό μυϊκό στρώμα που διαχωρίζει το θώρακα από την κοιλία. Χρησιμοποιείται στην αναπνοή.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Οισοφάγειου τρήματος – κήλη / Διαφραγματοκήλη.
Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου
Η αιτία πρόκλησης της νόσου παραμένει άγνωστη, αν και ενδέχεται να είναι το αποτέλεσμα της αποδυνάμωσης του στηρικτικού ιστού. Η αύξηση της βιολογικής ηλικίας, η παχυσαρκία και το κάπνισμα, είναι πολύ γνωστοί παράγοντες κινδύνου στα ενήλικα άτομα.
Όσον αφορά τα παιδιά, συνήθως γεννιούνται με αυτήν την πάθηση (κληρονομική). Αρκετά συχνά σχετίζεται με τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση στα νεογνά.
Η διαφραγματοκήλη αποτελεί συχνή πάθηση, κυρίως σε άτομα άνω των 50 ετών. Η κατάσταση αυτή μπορεί να προκαλέσει παλινδρόμηση του γαστρικού οξέως από τον στόμαχο στον οισοφάγο.
Συμπτώματα
- Θωρακικό άλγος
- Αίσθημα καύσου αριστερού ημιθωρακίου ή στερνικής χώρας, που επιτείνεται όταν ο ασθενής σκύβει προς τα εμπρός ή κατά την κατάκλιση.
- Δυσκολία κατάποσης
Η κήλη του οισοφαγείου τρήματος είναι συνήθως ασυμπτωματική – το άλγος και η δυσφορία οφείλονται συνήθως στην παλινδρόμηση του γαστρικού υγρού, σε αέρια ή στη χολή. Η παλινδρόμηση παρουσιάζεται πολύ πιο συχνά σε ασθενή που φέρει κήλη του οισοφαγείου τρήματος, αν και η κήλη αυτή δεν αποτελεί τη μόνη αιτία της παλινδρόμησης.
Σημεία κι εξετάσεις
- Ακτινοσκόπηση μετά βαριούχου γεύματος
- Οισοφαγογαστροδωδεκαδακτυλοσκόπηση
Θεραπεία
Στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων και η πρόληψη των επιπλοκών.
Η μείωση της παλινδρόμησης των περιεχομένων του στομάχου στον οισοφάγο (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση) θα ανακουφίσει τον πόνο. Μπορούν να χορηγηθούν φαρμακευτικά σκευάσματα που ουδετεροποιούν την οξύτητα του στομάχου, ελαττώνουν την παραγωγή οξέος ή ενδυναμώνουν τον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα (το μυ που αποτρέπει την παλινδρόμηση / διέλευση του οξέος στον οισοφάγο).
Άλλα μέτρα ανακούφισης των συμπτωμάτων περιλαμβάνουν:
- Αποφυγή κατανάλωσης μεγάλων και βαρεών γευμάτων
- Αποφυγή κατάκλισης ή κλίσης του κορμού προς τα εμπρός, αμέσως μετά τη λήψη τροφής
- Απώλεια σωματικού βάρους και διακοπή καπνίσματος
Σε αποτυχία των παραπάνω να εξομαλύνουν τη συμπτωματολογία ή σε εμφάνιση επιπλοκών, ίσως χρειαστεί χειρουργική αποκατάσταση της κήλης.
Πρόγνωση
Τα περισσότερα συμπτώματα αντιμετωπίζονται ικανοποιητικά με θεραπευτική αγωγή.
Επιπλοκές
- Πνευμονική εισρόφηση
- Ήπια αιμορραγία και σιδηροπενική αναιμία (λόγω ευμεγέθους κήλης)
- Περίσφιξη και στραγγαλισμός της κήλης
Επικοινωνία με τον ιατρό σας
Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας, αν τα συμπτώματά σας υποδεικνύουν ότι έχετε εμφανίσει κήλη του οισοφαγείου τρήματος.
Καλέστε τον ιατρό σας αν πάσχετε από κήλη του οισοφαγείου τρήματος και τα συμπτώματά σας επιδεινώνονται ή δεν παρουσιάζουν βελτίωση με τη θεραπευτική αγωγή ή παρουσιάσετε νέα συμπτώματα.
Πρόληψη
Ο έλεγχος και η ρύθμιση των παραγόντων κινδύνου, όπως η παχυσαρκία, μπορούν να αποτελέσουν προληπτικά μέτρα εμφάνισης της κήλης του οισοφάγειου τρήματος.
Κήλη
Ορισμός
Με τον όρο κήλη περιγράφεται, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, ο σχηματισμός σάκου από τα τοιχώματα της κοιλιακής κοιλότητας (περιτόνεο). Ο σάκος διέρχεται μέσω οπής ή αδύναμης περιοχής της περιτονίας, πρόκειται για το πιο ανθεκτικό στρώμα του κοιλιακού τοιχώματος και η οποία περιβάλλει τους μυς.
Οι τύποι της κήλης βασίζονται στο σημείο εμφάνισής τους:
- Η βουβωνοκήλη, που εμφανίζεται ως ένα εξόγκωμα / όγκωμα στη βουβωνική χώρα. Ο τύπος αυτός είναι συνηθέστερος στους άνδρες παρά στις γυναίκες. Το όγκωμα ενδέχεται να εκτείνεται προς τα κάτω, εντός του όσχεου.
- Η μηροκήλη, που εμφανίζεται στο άνω τμήμα του μηρού. Ο τύπος αυτός είναι πιο κοινός στις γυναίκες, απ’ ότι στους άνδρες.
- Η μετεγχειρητική κήλη, η οποία μπορεί να εμφανιστεί μέσω μιας ουλής, κατάλοιπο χειρουργικής επέμβασης στην κοιλιακή χώρα.
- Η ομφαλοκήλη, που εμφανίζεται ως όγκωμα στη γύρω περιοχή του ομφαλού. Η κήλη εμφανίζεται όταν οι μυς τη περιοχής γύρω από τον ομφαλό δε συγκληθούν πλήρως.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Κήλη – βουβωνική, Βουβωνική κήλη, Ρήξις.
Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου
Συνήθως, η αιτία πρόκλησης της κήλης δεν είναι εμφανής. Πολλές φορές εμφανίζεται κατά την προσπάθεια άρσης βαριών αντικειμένων. Υπάρχει περίπτωση, ακόμη κι ένα νεογνό, κατά τη γέννησή του να έχει κήλη, αν και η κλινική αποκάλυψη του εξογκώματος να επέλθει πολλά χρόνια μετά. Αρκετοί ασθενείς έχουν οικογενειακό ιστορικό κήλης.
Ωστόσο, σε πολλά βρέφη και παιδιά, η κήλη είναι εμφανής διότι τα τοιχώματα που περιβάλλουν τα ενδοκοιλιακά όργανα δεν ολοκληρώνουν την ανάπτυξη και σύγκλησή τους προ γεννήσεως του εμβρύου. Περίπου 5 στα 100 παιδιά εμφανίζουν βουβωνοκήλη (περισσότερα αγόρια παρά κορίτσια). Πολλά παιδιά δεν παρουσιάζουν κανένα κλινικό σύμπτωμα έως ότου ενηλικιωθούν.
Οποιαδήποτε δραστηριότητα ή (ιατρικής φύσεως) διαταραχή που προκαλεί αυξημένη πίεση στον ιστό και στους μύες του κοιλιακού τοιχώματος, μπορεί να είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία κήλης, όπως:
- Χρόνια δυσκοιλιότητα, που απαιτεί προσπάθεια στην πρόκληση εντερικών κινήσεων
- Χρόνιος βήχας
- Κυστική ίνωση
- Υπερτροφία του προστάτη, που απαιτεί προσπάθεια ουρήσεως
- Παχυσαρκία
- Άρση βαρών
- Μη κάθοδος των όρχεων (κρυψορχία)
Συμπτώματα
Ως επί το πλείστον, δεν παρατηρούνται συμπτώματα. Σε κάποιες περιπτώσεις ωστόσο, εμφανίζεται δυσφορία ή άλγος. Η δυσφορία πιθανόν να επιδεινώνεται με την ορθοστασία, την υπερένταση ή την άρση βαρειών αντικειμένων.
Σημεία κι εξετάσεις
Κατά τη φυσική εξέταση, ο ιατρός δύναται να διαπιστώσει την ύπαρξη κήλης. Η μάζα του περιεχομένου της κήλης έχει την τάση να αυξάνει σε μέγεθος κατά το βήχα, το σκύψιμο, την άρση αντικειμένων ή την υπερένταση. Η κήλη (το όγκωμά της) πιθανόν να μην είναι εμφανής στα βρέφη και τα παιδιά, παρά μόνον όταν αυτά κλαίνε ή βήχουν.
Θεραπεία
Η χειρουργική επέμβαση αποτελεί τη μόνη λύση μόνιμης αποκατάστασης μιας κήλης. Πάρα ταύτα, μικρού μεγέθους κήλες, που δεν προκαλούν συμπτωματολογία, αρκεί να παρακολουθούνται. Από την άλλη, η χειρουργική επέμβαση εγκυμονεί κινδύνους στις περιπτώσεις ασθενών με σοβαρές παθολογικές παθήσεις.
Η χειρουργική αποκατάσταση αποτελεί λύση εκλογής στις ευμεγέθεις κι επίπονες κήλες. Με την επέμβαση ενδυναμώνονται οι ιστοί του κοιλιακού τοιχώματος (η περιτονία) κι αποκαθίστανται οι οποιεσδήποτε οπές.
Μια ομφαλοκήλη, η οποία αδυνατεί να αποκατασταθεί αυτόματα, μέχρι την ηλικία των 5 ετών σ΄ ένα παιδί, δύναται να χειρουργηθεί.
Σημειώνονται δε και κάποιες επείγουσες περιπτώσεις που χρήζουν άμεση χειρουργική επέμβαση. Στις περιπτώσεις αυτές, ο κηλικός σάκος με εντερικό ή μη περιεχόμενο, παρουσιάζει περίσφιξη κατά τη δίοδό του από το κοιλιακό τοίχωμα. Σε μη επιτυχής ανάταξη της κήλης, προκαλείται στραγγαλισμός του περιεχομένου του κηλικού ιστού (που συνήθως πρόκειται για εντερική έλικα). Αν μια τέτοια κατάσταση παραμείνει δίχως αγωγή, οδηγεί σε νέκρωση της εντερικής έλικας λόγω διακοπής της αιμάτωσής της.
Πρόγνωση
Η έκβαση της πλειοψηφίας των περιστατικών με κήλη που υποβάλλονται σε θεραπευτική αποκατάσταση, είναι καλή. Σπάνια παρατηρούνται υποτροπές (1 – 3%).
Επιπλοκές
Σε σπάνιες περιπτώσεις, η αποκατάσταση μιας βουβωνοκήλης, σε άρρεν ασθενή, μπορεί να προκαλέσει βλάβη στη λειτουργική δομή των όρχεων.
Η χειρουργική αποκατάσταση μιας κήλης, εγκυμονεί κι έναν άλλον κίνδυνο, νευρική βλάβη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αιμωδία της βουβωνικής χώρας.
Επικοινωνία με τον ιατρό σας
Επικοινωνήστε άμεσα με τον ιατρό σας αν:
- Εμφανίσετε επίπονη κήλη, τα περιεχόμενα της οποίας δε δύναται να αναταχθούν με την άσκηση ελαφριάς πίεσης
- Παρουσιάσετε ναυτία, έμετο ή πυρετό συνοδευόμενο από επίπονη κήλη
- Έχετε κήλη που αποκτά απόχρωση ερυθρή, μοβ, σκουρόχρωμη ή αποχρωματιστεί
Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας στην περίπτωσης που:
- Εμφανίσετε άλγος στη βουβωνική χώρα, οίδημα ή εξόγκωμα
- Εμφανίσετε εξόγκωμα ή οίδημα στη βουβωνική χώρα ή στον ομφαλό ή σε σημείο που σχετίζεται με προγενέστερη χειρουργική ουλή
Πρόληψη
- Χρησιμοποιήστε σωστές τεχνικές άρσης αντικειμένων
- Αν είστε παχύσαρκος, χάσετε βάρος
- Αποφύγετε ή προσπαθήστε να περιορίσετε τη δυσκοιλιότητα, καταναλώνοντας πολλές φυτικές ίνες και πίνοντας πολλά υγρά και πηγαίνετε στην τουαλέτα μόλις νιώσετε την επιθυμία αφόδευσης, καθώς και να ασκείστε τακτικά
- Οι άνδρες που εντείνουν την προσπάθεια ούρησης, οφείλουν να επισκεφθούν τον ιατρό τους. Η προσπάθεια ούρησης, ενδέχεται να συνιστά κλινικό σύμπτωμα ευμεγέθους προστάτη.
Καρκίνος πνεύμονος - Μη μικροκυτταρικός
Ορισμός
Ο μη- μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί τον πλέον συνήθη τύπο καρκίνου των πνευμόνων.
Υπάρχουν 3 τύποι μη- μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα:
- αδενοκαρκινώματα, συνήθως έχουν περιφερική εντόπιση
- καρκινώματα από πλακώδη κύτταρα, συνήθως εντοπίζονται κεντρικά σε κάποιον βρόγχο
- μεγαλοκυτταρικά καρκινώματα, μπορούν να εμφανισθούν σε οποιοδήποτε τμήμα του πνεύμονα. Έχουν την τάση να αναπτύσσονται και να επεκτείνονται ταχύτερα από τους άλλους δύο τύπους.
Εναλλακτικές ονομασίες
Αδενοκαρκίνωμα του πνεύμονα, καρκίνωμα του πνεύμονα από πλακώδη κύτταρα, πλακώδες καρκίνωμα του πνεύμονα.
Δείτε επίσης
- Καρκίνος πνεύμονος
- Κ αρκίνος Πνεύμονος - Μικροκυτταρικός
Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου
Το κάπνισμα σχετίζεται με την πρόκληση των πλείστων περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα. Ο κίνδυνος εξαρτάται από τον αριθμό των σιγαρέττων που καπνίζει το άτομο ημερησίως, καθώς και το συνολικό χρονικό διάστημα που είναι καπνιστής. Το παθητικό κάπνισμα αυξάνει, επίσης, τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα. Ωστόσο, άτομα που δεν καπνίζουν, ή δεν έχουν ποτέ καπνίσει μπορεί να προσβληθούν από τη νόσο.
Μακροχρόνιες έρευνες έδειξαν ότι το κάπνισμα κάνναβης ενδέχεται να ευνοεί την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων, ωστόσο δεν υπάρχει σαφής συσχέτιση ανάμεσα στη δραστική ουσία και την εκδήλωση καρκίνου του πνεύμονα.
Τα υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και η κατανάλωση νερού με υψηλή περιεκτικότητα σε αρσενικό αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Ανάλογη επίδραση έχει και η ακτινοβόληση της περιοχής του θώρακα.
Η επαγγελματική έκθεση στους ακόλουθους καρκινογόνους παράγοντες επίσης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου:
- αμίαντος
- προϊόντα που περιέχουν χλωρίδια κα φορμαλδεΰδη
- ορισμένα κράματα, βαφές, χρωστικές, και συντηρητικές ουσίες
Συμπτώματα
Ο καρκίνος του πνεύμονα σε πρώιμο στάδιο ενδέχεται να μην προκαλεί την εκδήλωση συμπτωμάτων. Στα συμπτώματα που χρήζουν προσοχής περιλαμβάνονται:
- επίμονος βήχας
- αιματηρά πτύελα
- δύσπνοια
- συριγμός
- θωρακικός πόνος
- ανορεξία
- ακούσια απώλεια βάρους
- αίσθημα κόπωσης, καταβολή
Πρόσθετα συμπτώματα αποτελούν τα ακόλουθα:
- αδυναμία
- δυσκαταποσία
- πληκτροδακτυλία
- πόνος στις αρθρώσεις
- βράγχος φωνής ή βραχνάδα
- οίδημα στην περιοχή του προσώπου
- βλεφαρόπτωση
- πόνος ή ευαισθησία στα οστά
- πόνος ή αδυναμία στην περιοχή του ώμου
Σημείωση: αυτά τα συμπτώματα μπορεί να οφείλονται σε άλλες, λιγότερο σοβαρές νόσους. Είναι μείζονος σημασίας να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας.
Σημεία και διαγνωστικός έλεγχος
Ο ιατρός θα προβεί στη λήψη ιατρικού ιστορικού και θα εξετάσει κλινικά τον ασθενή.
Κατά την ακρόαση των πνευμόνων με χρήση στηθοσκοπίου ενδέχεται να διαπιστωθεί η ύπαρξη υγρού στους πνεύμονες.
Εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα καθώς και για τη διερεύνηση ενδεχόμενης διασποράς του, περιλαμβάνουν:
- ακτινογραφία θώρακος
- γενική αίματος
- κυτταρολογική εξέταση πτυέλων για την αναζήτηση καρκινικών κυττάρων
- σπινθηρογράφημα οστών
- υπολογιστική τομογραφία (αξονική) θώρακος
- μαγνητική τομογραφία θώρακος
- τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων
- θωρακοκέντηση
Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να απαιτηθεί η λήψη ιστικού δείγματος από τους πνεύμονες για την εξέτασή του με το μικροσκόπιο. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται βιοψία. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι που μπορεί αυτή να πραγματοποιηθεί:
- βιοψία σε συνδυασμό με βρογχοσκόπηση
- διαδερμική αναρρόφηση δια βελόνης
- βιοψία κατευθυνόμενη με υπολογιστική τομογραφία
- μεσοθωρακοσκόπηση με βιοψία
- ανοικτή βιοψία πνεύμονα
- διοισοφάγειο υπερηχογράφημα με λήψη βοψίας
Στην περίπτωση που η βιοψία αποκαλύψει την ύπαρξη καρκίνου του πνεύμονα, θα πραγματοποιηθούν περισσότερες απεικονιστικές δοκιμασίες προκειμένου να γίνει η σταδιοποίηση της νόσου. Το στάδιο της νόσου αντιπροσωπεύει το μέγεθος του όγκου και το βαθμό επέκτασής του. Ο μη- μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα ταξινομείται σε 5 στάδια:
- στάδιο 0 – η νόσος περιορίζεται στο αναπνευστικό επιθήλιο ( καρκίνωμα in situ)
- στάδιο Ι – ο καρκινικός όγκος έχει μικρό μέγεθος και δεν εμφανίζει μετάσταση σε επιχώριους λεμφαδένες
- στάδιο ΙΙ – ο καρκινικός όγκος εμφανίζει μετάσταση σε λεμφαδένες πλησίον της πρωτοπαθούς βλάβης
- στάδιο ΙΙΙ – η νόσος εμφανίζει διασπορά στους παρακείμενους ιστούς ή υπάρχει μετάσταση σε απομακρυσμένους λεμφαδένες
- στάδιο ΙV – η νόσος εμφανίζει διασπορά σε άλλα όργανα του σώματος, όπως στον έτερο πνεύμονα, τον εγκέφαλο, ή το ήπαρ
Θεραπεία
Υπάρχουν διάφοροι τύποι θεραπευτικής αγωγής για τον μη- μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Το εκάστοτε θεραπευτικό σχήμα εξαρτάται από το στάδιο της νόσου.
Η χειρουργική παρέμβαση αποτελεί συνήθως τη θεραπευτική αντιμετώπιση πρώτης γραμμής για τον μη- μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, όταν αυτός δεν εμφανίζει διασπορά πέρα από τους επιχώριους λεμφαδένες. Η χειρουργική εξαίρεση ενδέχεται να αφορά:
- σε έναν λοβό του πνεύμονα (λοβεκτομή)
- σε ένα περιορισμένο τμήμα του πνεύμονα (σφηνοειδής εκτομή ή τμηματεκτομή)
- σε ολόκληρο τον πνεύμονα (πνευμονεκτομή)
Ορισμένοι ασθενείς ενδέχεται να χρειασθούν την εφαρμογή χημειοθεραπευτικής αγωγής. Η χημειοθεραπεία χρησιμοποιεί αντινεοπλασματικά φάρμακα που σκοτώνουν τα υπάρχοντα καρκινικά κύτταρα και αναστέλλουν την ανάπτυξη νέων.
- η χημειοθεραπεία συχνά εφαρμόζεται ως μονοθεραπεία σε καρκίνο που εμφανίζει απομακρυσμένες μεταστάσεις (στάδιο IV)
- ενδέχεται να χορηγηθεί προεγχειρητικά ή πριν την εφαρμογή ακτινοθεραπείας προκειμένου να ενισχυθεί το θεραπευτικό αποτέλεσμα
- μπορεί να χορηγηθεί μετεγχειρητικά (συμπληρωματική θεραπεία) για να εξαλείψει εναπομείνασες εστίες καρκίνου
Η ακτινοθεραπεία περιλαμβάνει τη χρήση ακτίνων-Χ υψηλής ισχύος καθώς και άλλων μορφών ακτινοβολίας για την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων. Αυτή μπορεί να εφαρμοσθεί συνδυαστικά με χημειοθεραπευτικά σχήματα σε ανεγχείρητες περιπτώσεις.
Οι ακόλουθες θεραπευτικές μέθοδοι χρησιμοποιούνται κυρίως παρηγορητικά σε ασθενείς με μη- μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα:
- θεραπεία Laser – μια λεπτή δέσμη φωτός καυτηριάζει και καταστρέφει τα καρκινά κύτταρα
- φωτοδυναμική θεραπεία – το αντικαρκινικό φάρμακο ενεργοποιείται με την επίδραση φωτός
Πρόγνωση
Η πρόβλεψη για την έκβαση της νόσου ποικίλλει ευρέως. Συνήθως, ο μη- μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα αναπτύσσεται βραδέως και επιφέρει την εμφάνιση πενιχρών ή καθόλου συμπτωμάτων μέχρι τα όψιμα στάδιά του. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να καταστεί ιδιαίτερα επιθετικός και να οδηγήσει τον ασθενή ταχέως στον θάνατο. Η νόσος ενδέχεται να επεκταθεί σε διάφορα τμήματα του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των οστών, του ήπατος, του λεπτού εντέρου, και του εγκεφάλου.
Η εφαρμογή χημειοθεραπείας έχει αποδειχθεί ότι παρατείνει την επιβίωση και βελτιώνει την ποιότητα της ζωής σε ορισμένους ασθενείς με νόσο σταδίου IV.
Τα ποσοστά ίασης σχετίζονται με το στάδιο και την εγχειρησιμότητα του καρκίνου.
- νόσοι σταδίου Ι και ΙΙ μπορούν να ιαθούν με εφαρμογή χειρουργικής θεραπείας, σχεδόν σε περισσότερες από το 50% των περιπτώσεων.
- νόσος σταδίου ΙΙΙ μπορεί να ιαθεί σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο τα ποσοστά επιβίωσης είναι πολύ χαμηλότερα από εκείνα των πρωιμότερων σταδίων του μη- μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα.
- ασθενείς με νόσο σταδίου ΙV εμφανίζουν πολύ χαμηλά ποσοστά ίασης. Στόχος των εφαρμοζόμενων θεραπειών αποτελεί η παράταση της επιβίωσης και η βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Επιπλοκές
- διασπορά της νόσου εκτός της πρωτοπαθούς εστίας στον πνεύμονα
- ανεπιθύμητες ενέργειες από τη χειρουργική επέμβαση, τη χημειοθεραπεία, ή την ακτινοθεραπεία
Πρόληψη
Διακόψτε το κάπνισμα. Άτομα που στο παρελθόν υπήρξαν καπνιστές έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα για περισσότερα από 20 έτη αφότου διέκοψαν το κάπνισμα. Ωστόσο, ο κίνδυνος αυτός μειώνεται σημαντικά στο πρώτο έτος μετά τη διακοπή του καπνίσματος, ωστε τα οφέλη από αυτή να είναι σημαντικά ακόμη και σε προχωρημένες ηλικίες.
Αποφεύγετε το παθητικό κάπνισμα.
Η διατροφή σας να είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά.
Η διενέργεια προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του πνεύμονα δεν συστήνεται. Πληθώρα μελετών έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αυτός δεν συνεισφέρει στην αύξηση των πιθανοτήτων ίασης από τη νόσο.
Άσθμα
Ορισμός
Το άσθμα αποτελεί μια φλεγμονώδη πάθηση των αεραγωγών, που προκαλεί κρίσεις συριγμού, διακοπές αναπνοής, αίσθηση θωρακικής / στερνικής σύσφιξης και βήχα.
Εναλλακτικοί ορισμοί
Βρογχικό άσθμα, Άσθμα που εκλύεται με την άσκηση.
Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου
Το άσθμα οφείλεται σε φλεγμονή των αεραγωγών. Κατά τη διάρκεια μιας ασθματικής κρίσης, οι μύες που περιβάλλουν τους αεραγωγούς, συσπώνται, ενώ ο βλεννογόνος των αεραγωγών διογκώνεται. Κατ΄ αυτό τον τρόπο, μειώνεται σημαντικά η δίοδος του αέρα και προκαλούνται ήχοι συριγμού.
Η πλειοψηφία των ασθενών με άσθμα εμφανίζουν κρίσεις συριγμού, ανεξάρτητα των ασυμπτωματικών χρονικών περιόδων. Άλλοι ασθενείς, παρουσιάζουν μακράς χρονικής διάρκειας δυσκολίες στην αναπνοή, με παράλληλα επεισόδια έντονης δυσχέρειας στην αναπνοή. Σε άλλους, το κύριο σύμπτωμα αποτελεί ο βήχας. Οι ασθματικές κρίσεις δύναται να διαρκούν από λίγα λεπτά έως και μερικές ημέρες και μπορούν να λάβουν κρίσιμη μορφή, εάν οι αεραγωγοί παρουσιάζουν βαριά απόφραξη.
Στην περίπτωση ευαίσθητων ατόμων, τα συμπτώματα του άσθματος μπορούν να προκληθούν με την εισπνοή αλλεργιογόνων ουσιών (ονομάζονται αλλεργιογόνες ή εκλυτικές ουσίες).
Κύριοι εκλυτικοί παράγοντες του άσθματος είναι:
- Ζώα (το τρίχωμα των κατοικίδιων ή η πιτυρίδα τους)
- Σκόνη
- Κλιματιστικές αλλαγές (συνήθως το ψυχρό κλίμα)
- Χημικά στον αέρα ή στα τρόφιμα
- Άσκηση
- Μούχλα
- Γύρη
- Αναπνευστικές λοιμώξεις, όπως το κοινό συνάχι
- Έντονοι συναισθηματισμοί (άγχος)
- Κάπνισμα καπνού
Η ασπιρίνη, καθώς κι άλλα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη σκευάσματα (ΜΣΑΦ) ενοχοποιούνται για την πρόκληση άσθματος σε κάποιους ασθενείς.
Αρκετοί εκ των ασθματικών ασθενών έχουν θετικό ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό αλλεργιών, όπως ο πολύ υψηλός πυρετός (αλλεργική ρινίτιδα) ή το έκζεμα. Άλλοι πάλι δεν έχουν κανένα ιστορικό αλλεργιών.
Συμπτώματα
- Βήχας με ή χωρίς την παραγωγή πτυέλων
- Εισολκή της επιδερμίδας των μεσοπλεύριων διαστημάτων κατά την αναπνοή (μεσοπλεύριες αντιδράσεις)
- Δυσχέρεια αναπνοής η οποία επιδεινώνεται με την άσκηση ή τη δραστηριότητα
- Συριγμός
- παρουσιάζεται κατά επεισόδια
- ίσως είναι πιο έντονος κατά τη διάρκεια της νύχτας ή νωρίς το πρωί
- ίσως υποχωρήσει αυτόματα
- βελτιώνεται με τη χρήση σκευασμάτων που προκαλούν διάνοιξη των αεραγωγών (βρογχοδιασταλτικά)
- επιδεινώνεται με την αναπνοή σε ψυχρό περιβάλλον
- επιδεινώνεται με την άσκηση
- επιδεινώνεται κατά το στερνικό καύσο (αναγωγή)
- εμφανίζεται συνήθως αιφνίδια
Συμπτώματα επείγουσας σημασίας:
- κυανό χρώμα των χειλέων και του προσώπου
- μειωμένο επίπεδο εγρήγορσης, όπως βαριά ζάλη ή σύγχυση κατά τη διάρκεια ασθματικής κρίσης
- υπερβολικά έντονη δυσχέρεια αναπνοής
- ταχυπαλμία
- έντονο άγχος που οφείλεται στη δυσχέρεια αναπνοής
- εφίδρωση
Επί πρόσθετα συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν τη νόσο είναι:
- παθολογικό σχήμα αναπνοής – η εκπνοή διαρκεί δυόμισι φορές περισσότερο απ’ ότι η εισπνοή
- παροδική διακοπή της αναπνοής
- θωρακικό άλγος
- ρινική συμφόρηση
- συσφιγκτικό αίσθημα στη στερνική χώρα
Σημεία κι εξετάσεις
Οι εξετάσεις για αλλεργία μπορεί να αποβούν ωφέλιμες, προσδιορίζοντας τα αλλεργιογόνα ατόμων με επίμονο άσθμα. Συχνά αλλεργιογόνα περιλαμβάνουν την πιτυρίδα κατοικίδιων ζώων, τους κόκκους σκόνης, τα κατσαριδοκτόνα αλλεργιογόνα, τη μούχλα και τη γύρη. Συχνοί παράγοντες που προκαλούν αναπνευστικό ερεθισμό αποτελούν ο καπνός του τσιγάρου, το καυσαέριο κι ο καπνός από την καύση ξύλου ή υγραερίου.
Ο ιατρός θα ακροαστεί με στηθοσκόπιο τους πνεύμονες. Το πιθανότερο είναι να γίνουν αντιληπτοί ήχοι / ψιθυρίσματα που συνδέονται με το άσθμα. Πάρα ταύτα, το αναπνευστικό ψιθύρισμα παραμένει φυσιολογικό στα μεσοδιαστήματα των κρίσεων άσθματος.
Οι εξετάσεις που διεξάγονται περιλαμβάνουν:
- αρτηριακά αέρια αίματος
- αιματολογικές εξετάσεις για προσδιορισμό της τιμής των ηωσινόφιλων (μια υπο-ομάδα των λευκοκυττάρων) και των IgE (έναν τύπο πρωτεΐνης του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζεται ανοσοσφαιρίνη)
- ακτινογραφία θώρακος
- εξετάσεις πνευμονικής λειτουργίας
- μέτρηση μέγιστης εκπνευστικής ροής
Θεραπεία
Στόχος της θεραπείας αποτελεί η αποφυγή των εκλυτικών ουσιών και η αντιμετώπιση της φλεγμονής των αεραγωγών. Η καλή συνεργασία με τον ιατρό σας, θα σας βοηθήσει να οργανώσετε ένα σχήμα αποφυγής των εκλυτικών παραγόντων του άσθματος και παρακολούθησης των συμπτωμάτων σας.
Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι φαρμακευτικών σκευασμάτων για τη θεραπεία του άσθματος:
- μακράς – δράσης φάρμακα για την πρόληψη των κρίσεων
- ταχείας – ανακούφισης φάρμακα για χορήγηση κατά τη διάρκεια των κρίσεων
Η πρώτη κατηγορία φαρμάκων χορηγείται σε τακτική βάση προς πρόληψη των κρίσεων κι όχι για την αντιμετώπισής τους. Τέτοια φαρμακευτικά σκευάσματα περιλαμβάνουν:
- εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή για την αντιμετώπιση της φλεγμονής
- αναστολείς της λευκοτριένης
- μακράς – δράσης βρογχοδιασταλτικά για τη διατήρηση του εύρους των αεραγωγών
- ομιλιζουμάβη, η οποία «μπλοκάρει» τη δίοδο του αναπνευστικού συστήματος που είναι υπεύθυνη για την έκλυση των συμπτωμάτων του άσθματος
- νατριούχος χρωμολύνη ή νατριούχος νεδοχρωμίλη
- αμινοφυλλίνη ή θεοφυλλίνη (δεν έχουν ευρεία χρήση όπως στο παρελθόν)
- κάποιες φορές χορηγείται μονή θεραπεία με σκεύασμα που συνδυάζει στεροειδή και βρογχοδιασταλτικά
Τα ταχείας – ανακούφισης ή διάσωσης φαρμακευτικά σκευάσματα έχουν εφαρμογή στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της κρίσης. Αυτά περιλαμβάνουν:
- ταχείας – δράσης βρογχοδιασταλτικά (εισπνεόμενα)
- κορτικοστεροειδή, όπως η μεθυλπρεδνισολόνη, τα οποία δύναται να χορηγηθούν ενδοφλέβια κι άμεσα κατά τα διάρκεια βαριάς κρίσης, σε συνδυασμό με άλλα εισπνεόμενα σκευάσματα
Σε άτομα με ήπια συμπτωματολογία άσθματος (και μικρή συχνότητα κρίσεων) χορηγούνται ταχείας ανακούφισης σκευάσματα, όποτε κρίνεται αναγκαίο. Στα άτομα με επίμονο άσθμα χορηγούνται μακράς δράσης σκευάσματα σε μόνιμη τακτική βάση για την πρόληψη των συμπτωμάτων. Η βαριά κρίση άσθματος απαιτεί ιατρική εξέταση και πιθανότητα νοσηλεία, ενδοφλέβια χορήγηση φαρμάκων κι οξυγονοθεραπεία.
Η μέτρηση μέγιστης εκπνευστικής ροής αποτελεί μια απλή τεχνική προσδιορισμού της ταχύτητας απελευθέρωσης του εισπνεόμενου αέρα από τους πνεύμονες. Το τελευταίο παίζει ρόλο στη διάγνωση αρχόμενης κρίσης, και πολλές φορές χωρίς την παρουσία κανενός συμπτώματος. Οι μετρήσεις αυτές μπορούν να συντελέσουν στην ένδειξη χορήγησης φαρμάκων ή λήψης άλλων απαραίτητων μέτρων. Οι τιμές της μέγιστης εκπνευστικής ροής ενός ατόμου, που κυμαίνονται από 50 – 80% των μέγιστων τιμών που έχει παρουσιάσει στο παρελθόν, αποτελούν σημείο μετρίου βαθμού ασθματικής κρίσης, ενώ τιμές κατώτερες από 50%, αποτελούν σημείο βαριάς κρίσης.
Πρόγνωση
Ίαση του άσθματος ουδέποτε επιτυγχάνεται, παρά μόνον βελτίωση των συμπτωμάτων με τη πάροδο του χρόνου. Με την αρμόδια αυτοσυντήρηση / αντιμετώπιση και θεραπευτική αγωγή, η πλειοψηφία των ασθενών που πάσχουν από άσθμα, βιώνουν μια φυσιολογική ζωή.
Επιπλοκές
Οι επιπλοκές του άσθματος μπορούν να λάβουν βαριά μορφή και περιλαμβάνουν:
- θάνατο
- μειωμένη ικανότητα για άσκηση κι ασχολία με άλλες δραστηριότητες
- έλλειψη ύπνου που οφείλεται στα συμπτώματα κατά τη διάρκεια της νύχτας
- μόνιμες αλλαγές / διαταραχές της αναπνευστικής λειτουργίας
- μόνιμο βήχα
- δυσχέρεια αναπνοής που απαιτεί αναπνευστική υποστήριξη / αναπνευστήρα
Επικοινωνία με τον ιατρό σας
Κλείστε ραντεβού με τον ιατρό σας, εάν παρουσιάσετε συμπτώματα άσθματος.
Καλέστε τον ιατρό σας ή σπεύσατε στα επείγοντα ιατρεία εάν:
- μια κρίση άσθματος χρήζει περαιτέρω φαρμακευτικής αγωγής απ΄ ότι τη η συνιστώμενη
- τα συμπτώματα επιδεινώνονται ή δε βελτιώνονται με τη θεραπευτική αγωγή
- παρουσιάσετε δυσχέρεια αναπνοής ενώ μιλάτε
- η μέτρηση της μέγιστης εκπνευστικής ροής σας φτάνει το 50 - 80% των βέλτιστων προσωπικών σας μετρήσεων
Σπεύσατε στα επείγοντα αν:
- παρουσιάσατε ζάλη ή σύγχυση
- αναπτύξετε κρίσιμη δυσχέρεια αναπνοής κατά την ανάπαυση
- η μέτρηση της μέγιστης εκπνευστικής ροής, είναι μικρότερη του 50% των βέλτιστων προσωπικών σας μετρήσεων
- αντιμετωπίζετε έντονο θωρακικό άλγος
Πρόληψη
Τα συμπτώματα του άσθματος περιστασιακά μπορούν να βελτιωθούν, με την αποφυγή γνωστών εκλυτικών παραγόντων και ουσιών που προκαλούν ερεθισμό των αεραγωγών.
Το κρεβάτι μπορεί να καλυφθεί με επένδυση κατά της αλλεργίας, προκειμένου να μειωθεί η έκθεσή του στους κόκκους σκόνης. Η αφαίρεση των χαλιών και η τακτική χρήση της ηλεκτρικής σκούπας επίσης βοηθούν. Τα απορρυπαντικά και τα προϊόντα καθαρισμού στην οικία είναι προτιμητέο να είναι άοσμα.
Διατηρώντας χαμηλά επίπεδα υγρασίας κι επισκευάζοντας διαρροές, μειώνετε τις πιθανότητες ανάπτυξης μικροοργανισμών, όπως της μούχλας. Διατηρείτε την οικία σας καθαρή και τα τρόφιμα σε συσκευασίες εκτός των υπνοδωματίων – γεγονός που μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης κατσαριδών, οι οποίες εκλύουν τις κρίσεις άσθματος σε κάποια άτομα.
Ένα κάποιο άτομο είναι αλλεργικό σε ένα ζώο (κατοικίδιο), που δε δύναται να απομακρυνθεί από την οικία, το ζώο δεν πρέπει να έχει πρόσβαση στο δωμάτιο του πάσχοντος. Υλικά «φιλτραρίσματος» μπορούν να τοποθετηθούν στις εξόδους θέρμανσης, προκειμένου να παγιδευτεί η πιτυρίδα του κατοικίδιου.
Απομακρύνοντας τον καπνό τσιγάρου από μια οικία, αποτελεί το μόνο σημαντικό μέτρο που οφείλει να λάβει μια οικογένεια, για να βοηθήσει ένα παιδί με άσθμα. Το κάπνισμα εκτός του σπιτιού δεν επαρκεί. Τα μέλη της οικογένειας και οι επισκέπτες που καπνίζουν εκτός του σπιτιού, μεταφέρουν υπολείμματα καπνού εντός του σπιτιού με τα ρούχα τους και τα μαλλιά τους – γεγονός που και πάλι μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα άσθματος.
Άτομα που πάσχουν οφείλουν επίσης να αποφεύγουν το καυσαέριο, τις βιομηχανικές σκόνες κι άλλους ερεθιστικούς καπνούς, όσον το δυνατόν περισσότερο.
Οι πληροφορίες που περιέχονται στο www.eumedline.eu έχουν σαν μοναδικό σκοπό την ενημέρωση και δεν αποτελούν πρόταση για οποιαδήποτε ιατρική-διαγνωστική εξέταση ή θεραπεία. Προτείνεται τα ανωτέρω να γίνονται σε συνεννόηση με τον γιατρό σας η άλλους επαγγελματίες υγείας.
Η ιατρική είναι μια συνεχώς μεταβαλλόμενη επιστήμη και η θεραπεία δεν είναι πάντα σαφώς καθορισμένη. Η νέα έρευνα αλλάζει καθημερινά τις διαγνωστικές και θεραπευτικές ενδείξεις. Το euMEDLINE προσπαθεί να παρέχει ενημερωμένες και ακριβείς πληροφορίες που είναι αποδεκτές γενικά μέσα στα ιατρικά πρότυπα κατά την διάρκεια της δημοσίευσης. Εντούτοις, δεδομένου ότι η ιατρική επιστήμη αλλάζει συνεχώς και το ανθρώπινο λάθος είναι πάντα δυνατό, το euMEDLINE δεν μπορεί να διαβεβαιώσει ότι οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτό είναι ακριβείς ή πλήρεις, ούτε είναι υπεύθυνο για τυχόν παραλείψεις, λάθη ή για τα αποτελέσματα της χρησιμοποίησης αυτών των πληροφοριών.
Ο αναγνώστης πρέπει να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες που περιέχονται στο euMEDLINE από άλλες πηγές πριν από τη χρήση και ιδιαίτερα από τους επαγγελματίες υγείας. Ειδικότερα, όλες οι δόσεις, οι ενδείξεις, και οι αντενδείξεις των φαρμάκων πρέπει να επιβεβαιωθούν στο πληροφοριακό ένθετο των συσκευασιών των φαρμάκων. Η χρήση των εμπορικών ονομασιών των φαρμάκων γίνεται αποκλειστικά για ενημερωτικούς-πληροφοριακούς λόγους και δεν υποδηλώνει μεροληψία υπέρ αυτών.
Το euMEDLINE δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνο, άμεσα ή έμμεσα, για τη ζημιά ή την επιπλοκή που μπορεί να προκύψει με την εφαρμογή των πληροφοριών που περιέχονται στις σελίδες του. Για κάθε απορία επικοινωνήστε μαζί μας μέσω e-mail.