Ορισμός

Οι ακροχορδώνες (μυρμηκιές) των γεννητικών οργάνων είναι μαλακά μορφώματα που μοιάζουν με ακροχορδές – σπίλους, εντοπίζονται στα γεννητικά όργανα και προκαλούνται από μια ιογενής λοίμωξη του δέρματος. Η πάθηση αυτή αποτελεί έναν τύπο σεξουαλικώς μεταδιδόμενου νοσήματος (ΣΜΝ) ή αλλιώς, σεξουαλικώς μεταδιδόμενης λοίμωξης (ΣΜΛ).


Εναλλακτικοί ορισμοί

Ακανθωτά κονδυλώματα, ακροχορδώνες του πέους, ιός του ανθρωπίνου θηλώματος (HPV: human papilloma virus), αφροδίσιοι ακροχορδώνες, κονδύλωμα.

Αιτία, συχνότητα και παράγοντες κινδύνου

Ο αιτιοπαθογόνος ιός των γεννητικών ακροχορδώνων ονομάζεται ιός του ανθρωπίνου θηλώματος (HPV). Ο ιός αυτός προκαλεί ακροχορδώνες στο πέος, στο αιδοίο, στην ουρήθρα, στον κόλπο, στον τράχηλο και στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό.

Η HPV λοίμωξη στην γύρω περιοχή των γεννητικών οργάνων είναι αρκετά συχνή, παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι ασθενείς δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα. Ωστόσο, ακόμη κι ΑΝ ΔΕΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΤΕ ΚΑΝΕΝΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑ, οφείλεται να λάβετε θεραπευτική αγωγή, προκειμένου να αποφύγετε πιθανές επιπλοκές και διάδοση της νόσου σε άλλους.

Υπάρχουν περισσότεροι από 70 διαφορετικοί τύποι HPV. Κάποιοι από αυτούς σχετίζονται με τους γεννητικούς ακροχορδώνες. Άλλοι τύποι συνδέονται με τους κοινούς, επίπεδους ακροχορδώνες, σε οποιοδήποτε σημείο του δέρματος (όπου έχει έρθει σε προφορική σεξουαλική επαφή με ένα μολυσμένο πρόσωπο). Τέλος, κάποιοι τύποι ενοχοποιούνται για την πρόκληση καρκίνου του τραχήλου και του κόλπου.

Ο HPV αναπτύσσεται καλά στη υγρή περιοχή των γεννητικών οργάνων. Οι ακροχορδώνες που εμφανίζονται στην εξωτερική όψη των γεννητικών οργάνων, είναι εύκολα αναγνωρίσιμοι. Αποτελούν επηρμένες, στο χρώμα της σάρκας αλλοιώσεις κι εμφανίζονται μεμονωμένες ή κατά συστάδες. Αν ο ασθενής δε λάβει θεραπευτική αγωγή, οι ακροχορδώνες αναπτύσσονται ραγδαία, διαδίδουν στις μεγάλες μάζες στη γεννητική περιοχή, λαμβάνοντας μορφή κουνουπιδιού.

Στις γυναίκες, ο HPV μπορεί να προσβάλλει τον κόλπο και τον τράχηλο. Οι ακροχορδώνες είναι επίπεδοι και δύσκολα ορατοί χωρίς ειδικές τεχνικές. Καθ’ ότι ο HPV μπορεί να οδηγήσει σε καρκινικές και προκαρκινικές μεταλλάξεις του τραχήλου, είναι ευνόητο ότι η κατάσταση αυτή χρήζει επιτακτικής διάγνωσης κι αγωγής. Τακτικά τεστ Παπ. είναι απαραίτητα για τον εντοπισμό του HPV ή άλλων παθολογικών αλλοιώσεων, που ενδεχομένως συνδέονται με αυτόν τον ιό. Ο συνδυασμός παράλληλης λοίμωξης από τον HPV και τον ιό του έρπη, αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του τραχήλου.

Οι παρακάτω παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης γεννητικών ακροχορδώνων, καθώς κι άλλων επιπλοκών του HPV:

• πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι
• άγνοια αν ο ερωτικός σας σύντροφος έχει προσβληθεί στο παρελθόν από κάποια σεξουαλικά μεταδιδόμενη νόσο (ΣΜΝ)
• ενεργή σεξουαλική ζωή από νεαρή ηλικία
• κατανάλωση καπνού και αλκοόλ
• το άγχος και παράλληλες ιογενής λοιμώξεις (όπως HIV ή έρπης).

Στη περίπτωση που ένα παιδί εμφανίσει γεννητικούς ακροχορδώνες, θα πρέπει να υποψιαστείτε και το ενδεχόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης.


Συμπτώματα

Οι γεννητικοί ακροχορδώνες είναι επηρμένες, στο χρώμα της σάρκας, αλλοιώσεις των γεννητικών οργάνων, του πρωκτού ή του δέρματος στη γύρω περιοχή. Μπορεί να είναι και μορφώματα, μορφής κουνουπιδιού, στην περιφέρεια του πρωκτού ή των γεννητικών οργάνων. Παρ’ όλα αυτά, η συμπτωματολογία συνήθως απουσιάζει.

Συμπτώματα που ενδεχομένως να εμφανιστούν είναι:

• παθολογική κολπική αιμορραγία (μη συνδυασμένη με την έμμηνο ρύση) μετά τη σεξουαλική επαφή
• αυξημένη υγρασία στην περιοχή των μορφωμάτων
• κνησμός του πέους, του όσχεου, της πρωκτικής χώρας ή του κόλπου
• αυξημένες κολπικές εκκρίσεις

Σημεία και παρα-κλινικές εξετάσεις

Η εξέταση των γεννητικών οργάνων αποκαλύπτει αλλοιώσεις σε οποιοδήποτε σημείο των οργάνων αναπαραγωγής, αλλοιώσεις στο χρώμα της σάρκας ή λευκές, επίπεδες ή επηρμένες, μεμονωμένες ή κατά συστάδες.

Στις γυναίκες, μια γυναικολογική / κολπική εξέταση, μπορεί να αποκαλύψει μορφώματα στα κολπικά τοιχώματα ή στον τράχηλο. Η κολποσκόπηση και η εξέταση τραχηλικού επιχρίσματος, μπορεί να φανεί χρήσιμη για τον εντοπισμό αλλοιώσεων, μη ορατές στο γυμνό μάτι. Η εβάπτιση των ιστών του κόλπου και του τραχήλου με τοξικό οξύ, καθιστά τους ακροχορδώνες, ορατούς. Το τεστ Παπ. μπορεί να εντοπίσει διαφοροποιήσεις που έχουν σχέση με το HPV.


Θεραπεία

Οι γεννητικοί ακροχορδώνες χρήζουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από ειδικό. ΜΗ ΧΡΗΣΙΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ σκευάσματα χωρίς τη συνταγή ιατρού, τα οποία προφανώς ενδείκνυται για άλλους τύπους ακροχορδώνων. Ο ιατρός σας ίσως επιλέξει τοπική αγωγή για την αντιμετώπιση των γεννητικών ακροχορδώνων είτε με φαρμακευτικές ουσίες στο ιατρείο του είτε με δερματικές αλοιφές, τις οποίες μπορείτε μόνοι σας κατ’ οίκον να χρησιμοποιήσετε σε ανάλογο δοσολογικό σχήμα.

Η χειρουργική θεραπεία περιλαμβάνει τη κρυοχειρουργική, τον ηλεκτροκαυτηριασμό, τη θεραπεία με λέιζερ ή τη χειρουργική εκτομή τους.

Εάν παρουσιάσετε γεννητικούς ακροχορδώνες, όλοι οι ερωτικοί σας σύντροφοι οφείλουν να εξεταστούν από ιατρό και να λάβουν την κατάλληλη αγωγή, σε περίπτωση που έχουν προσβληθεί.

Μετά το πέρας της αρχικής σας θεραπείας, ο ιατρός σας θα προγραμματίσει μελλοντικές εξετάσεις παρακολούθησης πιθανής επανεμφάνισης γεννητικών ακροχορδώνων.

Οι γυναίκες που είχαν προσβληθεί από τη νόσο, αλλά κι εκείνες που ο ερωτικός σύντροφος είχε στο παρελθόν του κάτι ανάλογο, οφείλουν να υποβάλλονται σε τεστ Παπ. τουλάχιστον μία φορά το χρόνο. Όσον αφορά την περίπτωση των ακροχορδώνων του τραχήλου, οι γυναίκες μετά το πέρας της αρχικής θεραπείας, πρέπει να επαναλάβουν το τεστ Παπ. κάθε 3 ή 6 μήνες.


Πρόγνωση

Με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή, οι πιθανές υποτροπές της νόσου, τίθενται υπό έλεγχο. Ωστόσο η επανεμφάνιση των ακροχορδώνων μετά τη λήξη της αγωγής, δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Ακόμη κι αν έχετε λάβει αγωγή για τη λοίμωξη από HPV, ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού σε άλλους παραμένει.

Κάποιοι συγκεκριμένοι τύποι γεννητικών ακροχορδώνων, αυξάνουν στις γυναίκες την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του κόλπου και του τραχήλου.


Επιπλοκές

Τουλάχιστον 70 τύποι HPV έχουν ταυτοποιηθεί, κάποιοι από τους οποίους συνδέονται άμεσα με τον κολπικό και τον τραχηλικό καρκίνο. Οι ακροχορδώνες μπορούν να πολλαπλασιαστούν ή αναπτυχθούν ραγδαία, κατάσταση που χρήζει μια πιο ευρεία θεραπευτική αντιμετώπιση, αλλά και διαδικασία παρακολούθησης.


Επικοινωνία με τον οικογενειακός σας ιατρό

Καλέστε τον ιατρό σας αν ο νυν ή ο πρώην σύντροφός σας ανακαλύψει τη ύπαρξη γεννητικών ακροχορδώνων. Επίσης καλέστε τον ιατρό σας σε περίπτωση που ανακαλύψετε ορατούς ακροχορδώνες στην εξωτερική όψη των γεννητικών σας οργάνων, αν έχετε κνησμό, εκκρίσεις ή παθολογική κολπική αιμορραγία. Έχετε υπ΄ όψιν ότι η νόσος μπορεί να εμφανιστεί μήνες ή και χρόνια μετά τη σεξουαλική σας επαφή με προσβληθέν άτομο.

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν έχετε την υπόνοια ότι κάποιο παιδί πιθανόν να παρουσιάζει γεννητικούς ακροχορδώνες.

Οι έφηβοι με ενεργή σεξουαλική ζωή, διατρέχουν μεγάλες πιθανότητες προσβολής HPV λοίμωξης κι οφείλουν να εξετάζονται τακτικά γι’ αυτό.


Πρόληψη

Η πλήρη απουσία είναι η μόνη ολοκληρωτική προστασία αποφυγής γεννητικών ακροχορδώνων κι άλλων σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ). Επίσης μπορείτε να προφυλάξετε τον εαυτό σας από τυχόν προσβολή από ΣΜΝ, διατηρώντας μονογαμική σεξουαλική επαφή, με σύντροφο που γνωρίζετε ότι δεν έχει ποτέ μολυνθεί από κάποιο τέτοιο νόσημα.

Ακόμη και το δέρμα στην περιφέρεια των ακροχορδώνων ή της περιοχής πέριξ των γεννητικών οργάνων, του πρωκτού ή και άλλων περιοχών, να αποτελέσει οδό μόλυνσης (να μεταφέρει τον ιό από ένα άτομο σε ένα άλλο). Για το λόγο αυτό, τα προφυλακτικά που προορίζονται και για το γυναικείο, αλλά και για το ανδρικό φύλο, δεν παρέχουν απόλυτη προστασία. Η χρήση τους ωστόσο, καθίσταται απαραίτητη, αφού μειώνουν τις πιθανότητες προσβολής ή μετάδοσης των ΣΜΝ. Οι προφυλάξεις αυτές πρέπει να λαμβάνονται πάντα. Ο HPV μπορεί να μεταδίδεται από άτομο σε άτομο, ακόμη κι όταν δεν υπάρχουν ορατές ακροχορδώνες ή άλλα συμπτώματα.

Ένα νέο εμβόλιο, γνωστό με την ονομασία Gardasil, προσφέρει προφύλαξη ενάντια σε 4 τύπους HPV που είναι υπεύθυνοι για την πλειοψηφία των γεννητικών ακροχορδώνων και του κολπικού καρκίνου στις γυναίκες. Το εμβόλιο δίδεται σε 3 δόσεις. Συνίσταται σε κορίτσια και γυναίκες ηλικίας 9 έως 26 ετών.

Ορισμός

Ο καρκίνος του αιδοίου αναπτύσσεται πρωτοπαθώς στην περιοχή του αιδοίου, στο εξωτερικό μέρος του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος. Σε αυτό περιλαμβάνονται τα χείλη του αιδοίου και η κλειτορίδα. Το αιδοίο συνέχεται στον κόλπο.


Εναλλακτικές ονομασίες

Καρκίνος στο περίνεο


Αίτια, επίπτωση, και παράγοντες κινδύνου

Ο καρκίνος του αιδοίου συχνότερα πρωτοεμφανίζεται στα χείλη του αιδοίου, τις δερματικές πτυχές έξωθεν του κόλπου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να πρωτοεκδηλωθεί στην κλειτορίδα ή τους βαρθολίνειους αδένες, στα πλάγια του ανοίγματος του κόλπου.

Οι περισσότεροι καρκίνοι του αιδοίου προέρχονται από πλακώδη κύτταρα του δέρματος. Οι υπόλοιπες μορφές ταξινομούνται ως ακόλουθα:

• αδενοκαρκίνωμα
• καρκίνωμα εκ βασικών κυττάρων
• μελάνωμα
• σάρκωμα

Ο καρκίνος του αιδοίου είναι σχετικά σπάνιος. Το ακριβές του αίτιο παραμένει άγνωστο. Μια σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσος, όπως ο ιός των θηλωμάτων στον άνθρωπο (HPV λοίμωξη ή κονδυλώματα) ενδέχεται να παίζει κάποιον ρόλο.
Ο καρκίνος του αιδοίου συνήθως εμφανίζεται μετά την εμμηνόπαυση, τυπικά σε γυναίκες ηλικίας 50 ετών ή και μεγαλύτερες. Ωστόσο το 15% των περιπτώσεων αφορούσε σε γυναίκες ηλικίας 40 ετών ή νεότερες.

Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται:

• σακχαρώδης διαβήτης
• υψηλή αρτηριακή πίεση
• ιστορικό καρκίνου στον τράχηλο ή τον κόλπο
• λοίμωξη από HPV
• σύφιλη
• παχυσαρκία

Γυναίκες ασθενείς που πάσχουν από μια κατάσταση γνωστή ως κολπική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία (VIN) αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν διηθητικό καρκίνο του αιδοίου. Ωστόσο, οι περισσότερες περιπτώσεις VIN δεν οδηγούν σε καρκίνο.


Συμπτώματα

• τοπικός κνησμός, πόνος, καύσος, αιμορραγία
• δυσπαρευνία
• δυσουρία
• έλκος, διόγκωση ή ύπαρξη μάζας στο αιδοίο: συνήθως στα μείζονα χείλη ή οπουδήποτε άλλη περιοχή του αιδοίου
• ασυνήθιστη οσμή

Σχεδόν το 20% των γυναικών με καρκίνο του αιδοίου δεν εμφανίζουν συμπτώματα.


Σημεία και συμπτώματα

Οι ακόλουθες μέθοδοι χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση του καρκίνου του αιδοίου:

• βιοψία
• εξέταση της πυέλου για την αναζήτηση αλλοιώσεων του δέρματος

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Η θεραπεία περιλαμβάνει χειρουργική παρέμβαση για την αφαίρεση των καρκινικών κυττάρων. Σε περίπτωση που ο όγκος είναι μεγάλος σε μέγεθος (περισσότερο από 2 cm) ή παρουσιάζει σημαντική διήθηση του δέρματος, ενδέχεται να αφαιρεθούν επιπλέον οι βουβωνικοί λεμφαδένες.
Ακτινοθεραπεία, με ή χωρίς χημειοθεραπεία, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση αιδοιϊκών καρκίνων που υποτροπιάζουν .


Πρόγνωση

Οι περισσότερες γυναίκες με καρκίνο του αιδοίου που έχουν διαγνωσθεί και αντιμετωπισθεί σε πρώιμο στάδιο, έχουν καλή εξέλιξη. Ωστόσο, η έκβαση της νόσου εξαρτάται από το μέγεθος του όγκου, τον ιστολογικό του τύπο, και το ενδεχόμενο διασποράς του.


Επιπλοκές

Οι επιπλοκές ενδέχεται να περιλαμβάνουν:

• διασπορά του καρκίνου σε άλλες περιοχές του σώματος
• ανεπιθύμητες ενέργειες της ακτινοβολίας, του χειρουργείου, ή της χημειοθεραπείας.

Πότε να απευθυνθείτε στον ιατρό σας

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας αν εμφανίσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο εβδομάδων:

• τοπικός ερεθισμός
• μεταβολή στο χρώμα του δέρματος
• ελκωτική βλάβη στο αιδοίο

Πρόληψη

Η εφαρμογή μεθόδων ασφαλούς σεξ μπορεί να ελαττώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του αιδοίου. Σε αυτές περιλαμβάνεται η χρησιμοποίηση προφυλακτικών για την προστασία από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα.

Ένα νέο εμβόλιο είναι διαθέσιμο για την προφύλαξη από ορισμένες μορφές HPV λοίμωξης. Αυτό έχει λάβει έγκριση για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και των προκαρκινωματωδών αλλοιώσεών του. Επίσης, ενδέχεται να προστατεύει από άλλες μορφές καρκίνου που σχετίζονται με τον HPV, όπως ο καρκίνος του αιδοίου. Το εμβόλιο χορηγείται σε νεαρά κορίτσια πριν την έναρξη της σεξουαλικής τους δραστηριότητας, και σε έφηβες ή ενήλικες γυναίκες μέχρι την ηλικία των 26 ετών.